De hel van Annaberg
Laatste Berichten
Opstand breidt zich snel uit
fen Z.O. van Djokja
Frankrijk en het militaire pact
van vijf
Bevin heeft grote pressie op het kabinet moeten uitoefenen
Regeling van emigratie is geen
overheidstaak
Het Leidsch Dagblad
UIT DE OMSTREKEN
Bodjonegoro door
communisten bedreigd
IX TJEPOE GEEN VOEDSEL MEER.
Omtrent de toestand In TJepoe be-
richt Anta nader, dat o.a. melding wordt
gemaakt van het uitbranden van een
grote tank voor ruwe olie. De commu
nistische troepen gebruikten de bevol
king als schild. De vluchtelingen trok
ken weg, aangezien sinds enige dagen te
Tjepoe geen voedsel meer aanwezig was.
De rebellen zijn thans" verjaagd tot op
een afstand van 7 km. van Tjepoe.
Volgens de Nederlandse dienst Le-
gercontacten wordt Bodjonegoro
rechtstreeks door de communisten be
dreigd. Grote concentraties van com
munisten te Klimo, halverwege Bod
jonegoro en Madioen, worden gemeld.
Ook van Rembang uit blijken commu
nistische troepen onderweg te zyn
naar Bodjonegoro. In Poerwodadi
woeden hèvige branden en te Wiro-
saro geschiedde een grote ontploffing.
ZATERDAG 9 OCTOBER
(Van onze correspondent te Parijs).
Da wat spectaculaire samenkomsten
in hetPar ij se Palais de Chaillot hebben
mogelijk bij velen de mening post doen
vatten dat sedert kort de behandeling
der internationale vraagstukken zich in
het openbaar voltrok, ten overstaan al
thans van honderden vertegenwoordi
gers der wereldpers. Dit is natuurlijk
een misverstand. De diplomatie wordt
in tegenstelling met de propaganda,
nog altijd achter gesloten deuren bedre
ven, en de eensgezindheid, welke de
Westelijke geallieerden op het podium
van Chaillot tegenover Rusland mani
festeerden, diende men, helaas, op zijn
zachtst gezegd, met een korrel zout te
nemen. De besprekingen over het mi
litaire pact van vijf die, eveneens te
Parijs, plaats hebben gevonden, hebben
dat duidelijk aangetoond.
Men weet, dat maarschalk Montgo
mery tot toekomstig stafchef der ge-
Guerillabenden doen aanvallen op allieetele legers van West-Europa is be
de weg van Solo naar Madioen. Ook
ten Z.O. van Djokja wordt een snelle
uitbreiding van de rode opstand ge
meld met Wonosari als middelpunt.
De Republikeinse commandant van
Kedoe noemde de toestand in de dis
tricten Poerworedjo en Keboemen zeer
gespannen. De militaire commandanten
in deze districten werd bevolen de loyale
bevolking onverwijld te mobiliseren ter
handhaving van rust en orde. In het
statusquo-gebied ten Noorden en ten
Westen van Tjandiroto bevinden zich
eveneens communistische troepen.
Amir Sjarifoeddin zou zich naar
Patjitan, het communistische centrum
aan de Zuidkust hebben begeven, ter-
wyl Moeso c.s. naar Kadangan in het
Wilisgebergte zijn gevlucht.
DE STAKINGEN IN FRANKRIJK.
De prefect van het departement Meur-
the et Moselle heeft in verband met de
incidenten in het bekken van Longwy
verklaard, dat 40 politieagenten met ste
nen en stukken ijzer zijn gewond. Elf
leden van de republikeinse veiligheids
compagnieën zijn naar het ziekenhuis
overgebracht.
De prefect zeide voorts, dat de cokes
installaties van de fabriek verloren
zijn en dat de nodige herstellingswer
ken vijf a zes maanden zullen duren.
Dientengevolge zullen honderden ar
beiders werkloos zyn en zal 16.000 toD
staal per maand verloren gaan.
Tot besluit zeide de prefect: „Het gaat
hier niet meer om stakingsincidenten
doch om het begin van een opstand. Die
onlusten vallen buiten het kader der
eisen tot loonsverhoging en zullen een
periode van werkloosheid ten gevolge
hebben".
noemde doch de officiële mededeling
dezer benoeming werd onlangs enkele
dagen vertraagd en die vertraging werd
toen toegeschreven aan het feit, dat de
Franse regering moeilijk een keus kon
doen^ tussen de beschikbare generaals,
die de Engelsman zou kunnen secon
deren. Inderdaad heeft Ramadier, de
Franse minister van defensie, eerst ge
neraal Juin, resident van Tunis, ge-
polsd alvorens generaal de Lattre de
Tassigny, de algemene inspecteur van
het leger, werd aangezocht. Doch niet
temin stak er achter het uitstel der pu
blicatie aanmerkelijk meer dan een
eventuele rivaliteit tussen twee Franse
generaals.
De waarheid was, dat de Franse rege
ring zich moeilijk schikken wilde in de
positie van meer of'minder brilliante
tweede, die haar In het pact was aan
geboden en bovendien stond zij huiverig
tegenover het denkbeeld de verdediging
van het nationale grondgebied aan een
eilandbewoner zij het van erkende
militaire capaciteiten over te moeten
dragen. „Foch zou zich omdraaien in
zijn graf", had vroeger in dit verband
De Gaulle al opgemerkt, die dezer dagen
evenmin verzuimde de Franse gevoelig
heid op dit punt te onderstrepen. Dit
was de eerste grief, ontleend dus, kan
men zeggen, aan overwegingen van een
mogelijk misplaatst Frans gevoel voor
nationale eigenwaarde.
Het tweede bezwaar van Frankrijk
betrof de doelmatigheid van het pact.
Vele Fransen zijn zich bewust, dat hun
prominente rol in het spel der interna
tionale krachten (voorlopig?) uit is ge
speeld. Wanneer, aldus redeneren zU
met een Latijns gevoel voor logica, wij
er daarom in berusten moeten een
plaats in de achterhoede in te nemen,
dan wensen wij niettemin de zekerheid,
dat onze resterende krachten doelmatig
zullen worden aangewend en dat wij
geen nieuwe risico's behoeven te aan
vaarden, waartegen ons niet gelijktijdig
een garantie wordt aangeboden. Vereni
ging der militaire krachten tegen een
eventuele Russische bedreiging? best,
doch alleen met de zekerheid van Ame
rikaanse bijstand in het vooruitzicht.
Op deze garantie nu hebben de Franse
ministers de afgelopen weken bij Mar
shall herhaaldelijk aangedrongen, doch
het schijnt, dat de Amerikaanse verte
genwoordiger zich niet aan een defini
tieve belofte wilde binden. Frankrijk
heeft toen nog voorgesteld een Ameri
kaan, als symbool der solidariteit tus
sen de Ver. Staten en West-Europa, tot
opperbevelhebber te benoemen, doch
ook aan dit verzoek is niet voldaan. En
het is vooral Bevin geweest die op het
Franse kabinet een grote pressie uit
heeft moeten oefenen, alvorens het
Anglo-Amerikaanse plan door haar kon
worden aanvaard.
Het heeft derhalve geen zin te ver
helen, dat Frankrijk, door uiteindelijk
toch adhaesle te verlenen aan de mili
taire overeenkomst, een stap heeft ge
daan, welks nadelen haar vooralsnog
groter schijnen dan het profijt dat zij
er van verwachten durft. Met de brok
van het Franse communisme in de
maag, welke zij niet verteren kan, weet
de regering, dat zij, met het militaire
pact, de niet ongevaarlijke gramschap
der Sovjets op zal wekken.
Wat zij echter niet weet is, of de Ame
rikanen in staat zullen en kunnen zijn,
haar doelmatig bij te staan wanneer het
„uur der vergelding" ooit mocht komen.
BETER DRUKWERK bestellen,
dan... WERNER bellen 22325
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 9 Oct. Coöp. Groenteveiling.
Per 100 kilo: Aardappelen 6.305.70; An
dijvie 46.30; Augurken 980, Druiven 76
114; Gele kool 7.808; Groene kool 5.10
8.80; Knolselderij 411; Gekookte kro
ten 1417; Kroten 6—6.60, Lof I 36—59;
Idem II 4547; Postelein 48; Prei 6
11; Pronkbonen 1216; Rode kool 6
8.80; Selderie 1—2.10; Snybonen 26—71;
Spinazie 624; Spitskool 45; Spruiten
532. Stambonen 2951; Stokbonen 20
63; Tomaten 18—56; Uien 6—7.50; Was-
peen I 711; idem II 3.30; idem III 4.30
—5.30. Per 100 stuks: bllkselderle 15—16;
Bloemkool 432; Komkommers 538; Me
loen ananas 943; idem net 314; Sla I
1.60—1.90, Idem II 2.40-3.20- Per 100 bos:
Bospeen 5/12; Peterselie 1.101.80.
BOSKOOP. 8 Oct. Rozen gr. bloemig
per bos van 20 stuks: Florex 1.802.20,
Butterfly 1.60—2 00: Rosalandla 1.40—2.40:
Better Times 1.40—2.20; Edlth Helen 1.80
3 20, Brlareliff 1.301 60; Duisburg
1.501.80; Parel v. Aalsmeer 1.102 00;
Vlerlanden 2.603.40: Pechthold 1.60-2 00;
Jules Bouché 1.20; Gemengde rozen 37
60; Aug Noach 1.10—1.50; Hadley 2.40—
3.60. Babyrozen per bos van 10 stuks;
Sweet Heart 90—1.60; Wolfs Glorie 50—
90; Ellen Poulsen 6080; Else Poulsen
4085" Juweeltjes 651.20; Orange
Triumph 4672; Polyantharozen 901 40;
Gloria Mundi 38o5; Ingar Olsson 85
1.60. Diversen per bos van 10 stuks: Cle
matis Mevr. Ie Coultre 2.102.80; idem
Prins Hendrik 3.70: Chrysanthen gr. bloe
mig 1.803.50; Idem tros 2438; Idem
k!. bloemig 90—2.40: Dahlia's ln soorten
1725: Legustrumtakken 38; Phvsalls
Fr a n eet tl 1225; Sneeuwbessen 10—25;
Llatrlx 3440; Anlers 24; Floks 27; Per-
nettya per stuk 1.25.
KATWIJK a d. RIJN. 8 Oct. Groente
veiling. Bloemkool Ia 19—26; Idem I 12
21; Waspeen I 1012; Idem II 69;
Bospeen 1216; Andijvie 4 507.50; Princ.
bonen 2842; Snijbonen 2025; Pronk
bonen 11.8012; Sla 1.401.50; Uien 6.80
7; Rode kool 810; Groene kool 7.90
8: Spinazie 2324; Aardappelen groten
5 2012; Drielingen 2.702.80; Tomaten
4047: Selderie 1.903.10; Peterselie 1.90
—2.90.
RIJNSBURG, 9 Oct. Bloemenveiling.
Chrysanthen wit 3550; geel 3040;
bruin 2035; ros 3040; crème 2845:
gemengd 32—36; Cllmacs 1827. Eltha
512; Flcalus 6070; Africa geel 58;
per bos; Asters enkel 801.10; Idem dub
bel 1.001 50; Zinnia klein 60—90; Dub
bele Griet 701.10; Gladiolen rood 170
—3.50; idem wit 1.50—2.00; idem geel
2.00—2.00 per 100.
RIJNSBURG. 9 Oct. Groenteveiling.
Aardappelen 57; Waspeen 1013; Heren
bonen 3050; Rode kool 710; Gele kool
8—11; Groene kool 812; Andijvie 4—6;
Kroten 57; Uien 68; Prei 1012 per
kilo. Bloemkool I 1235; idem II 815;
Idem III 410 per stuk; Bospeen 814;
Peterselie/Selderij 14 per bos.
ROELOFARENDSVEEN, 8 Oct. Bloemen
veiling. Chasclty 1840; Goldflnder 8
24 Precose 17—37; Stella 1261; White
Shirlcv 14—32; Wendy 12—26; Valiant
1024; Douglas 819; Harmonious 22
50, Sept. wit 11—24: Sept. geel 14—26;
Utopia 1649; Peter Pan 821; Asters
49; Dahlia 529; Herlstasters 513;
Rayonanten 624; Blanche 617; E. Page
16--32; Lelle White Excelsior 6—12; Cy
clamen 2190; Ster v. Bethlehem 1721.
ROELOFARENDSVEEN. 8 Oct. Groente-
.veiling. Aardbeien 711.18 per J pond;
Druiven 70.0075.00; Tomaten 18.00
68.00. Bloemkool 4.0023.00; Kropsla 1.50
—12.40; Andijvie 4.004.10; Uien 3.00—
4.00: Kroten 3.004.00 per 100; Snijbonen
2.003.30' Dubb. Stambonen 2.40—3.70;
Prciiksnij bonen 1.201.25; Kassnijbonen
4.80—6.30 per 10 kg.
SCHEVENINGEN. 9 Oct. Besommingen
SCH 55 met f.2240; SCH 62 met f.590;
SCH 38 met f.640; SCH 67 met f.720;
SCH 187 met f.75; SCH 139 met f 60;
SCH 165 met f. 60; BH 4 met f 900; BH 5
met f.220; YE 93 met f.230; VE 10 met
f.250: TH 1 met f. 110; KW 215 met f 140;
OD 21 met f. 85; OD 2 met 1.80; OD 7
met f. 180; OD 17 met f. 210; OD 6 met
f. 200; OD 1 met f. 120; OD 9 met f. 200;
CL 16 met f. 170; SL 8 met f. 150; SL 6
Biet f. 240: 5 Goerese schokkers met te
ramen f.3100; 14 garnalenvissers met te-
tamen f.320 aan verse vis.
Minister-president Drees
doctor honoris causa
EVENEENS ERE-PROMOTIE
PAUL RIJKENS.
De Senaat der Nederlandsche Econo
mische Hoogeschool te Rotterdam heeft
besloten aan de heer W. Drees, minis
ter-president, en aan de heer Paul Rij-
kens, president-directeur van de Lever
Brothers en Unilever N.V. het doctoraat
n de economische wetenschappen hono
ris causa te verlenen. De erepromoties
tullen plaats hebben op Maandag 8 No
vember a.s., de Dies Natalis der Neder-
i ïnpi Annn ixr iandsche Economische Hoogeschool. De
b.g.g. tel. K 1751-4300 - Wassenaar senaat heeft als promotor van de heer
W. Drees aangewezen prof. mr C. W.
de Vries en als promotor van de heer
P. Rij kens, prof. dr J. Wisselink.
Generale Synode
der Ned. Herv. Kerk
STICHTING VAN EEN
HERVORMD SEMINARIUM.
In de vergadering der Generale Sy
node der Ned. Herv. Kerk, die van
1823 dezer te Zeist gehouden zal
worden, zal een aanvang worden ge
maakt met de behandeling der z.g. or
dinanties uit het ontwerp-kerkorde.
Voorts komt in bespreking een rapport
van de commissie bd hoe betreffende
reorganisatie van de theologische op
leiding en in verband daarmede de
stichting van een Hervormd seminari
um. Voorts zal de synode zich hebben
te beraden over een voordracht voor
de benoeming van een hoogleraar van
wege de Ned. Herv. Kerk aan de Ge
meentelijke Universiteit van Amster
dam, nu prof dr H. de Vos aldaar een
benoeming bij de Rijksuniversiteit te
Groningen aanvaardde.
MIJNWERKERSVERBOND VAN
LEWIS VOOR DEWEY.
Het congres van de mijnwerkersvak
bond, waarvan John Lewis voorzitter is,
heeft een politieke resolutie goedge
keurd, die een indirecte instemming is
met de candidatuur' van de republikein
Thomas Dewey voor het presidentschap
der V. S. Deze resolutie houdt een af
keuring in van Trumans politiek.
De Oostenrijkse koorddanser Harry
Daves, heeft 24 uur achtereen op een
koord, dat gespannen was over de Olym
pische ijsbaan van Garmisch Parten-
kirchen, doorgebracht. Hij vestigde hier
mede een record.
Van 1 November af zullen de Ber-
lijners in de Westelijke sectoren een
rantsoenverhoging gelijkwaardig aan 200
calorlën per dag ontvangen.
De Tsjechoslowaakse gezant te
Cairo, Frantisek Krucky, heeft gewei
gerd zijn fujictle over te dragen aan
een speciale afgezant van de commu
nistische partij, die uit Praag was geko
men en hem bevel had gegeven onmid
dellijk naar Tsjecho-Slowaküe terug te
keren.
AANKOMST DER SIBAJAK.
Het troepentransportschip „Sibajak"
wordt vannacht met militairen uit In
donesië in de Rotterdamse haven ver
wacht. Aan boord bevinden zich in
hoofdzaak leden van het K.N.I.L. en de
Kon. Marine met hun gezinnen.
De ontscheping begint morgenochtend
om 8 uur.
MIJNWERKERS IN BORINAGE
DREIGEN MET STAKING.
De mijnwerkers van de Borinage
hebben aangekondigd dat zij op 17 Oc
tober in staking zullen gaan, indien hun
eis tot aanpassing van de lonen niet
wordt ingewilligd.
HJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllli
Dwangarbeiders delven
uranium
(Van onze Duitse correspondent)
Het woord uranium heeft in de Oos
telijke zone van Duitsland een slechte
klank. Nog altijd worden in het Russi
sche bezette gebied arbeidskrachten ge
mobiliseerd voor de beruchte uranlum-
mijnen in het Ertsgebergte, en aange
zien het werk in de mijnen onder pri
mitieve omstandigheden moet worden
verricht en de betaling veel te wensen
overlaat, is het aantal personen, dat
zich vrijwillig ter beschikking stelt,
uiterst gering. Het gevolg is, dat de
Russen zich bedienen van krijgsgevan
genen, tuchthuisboeven en van dwang
arbeiders, die zij door hun geheime
politie in heel Oost-Duitsland en ln
de Oostelijke sector van Berlijn onder
allerlei voorwendselen laten arresteren
en naar het mijngebied deporteren. Wie
wegens een gering delict in handen der
MWD, de vroegere Gepeoe, valt, moet
er op rekenen, dat hij in een van de
streng bewaakte kampen op de hellin
gen van 't Saksisch-Boheemse Ertsge
bergte terecht komt en wordt ingedeeld
bij een van de ploegen, die in de onder
aardse gangen van het gebergte de be
geerde delfstof uit de stenen houwen.
„OBJECT 02".
Het voornaamste uranium-gebled,
aangeduid met de geheimzinnige naam
„object 02" strekt zich uit rondom het
vroegere radium-bad Oberschlema tus
sen Zwickau en Aue. De „Neue Zei-
tung", die reeds herhaaldelijk berich
ten publiceerde over de uranium-mij-
ncn in dit gebied, brengt enige nieuwe,
interessante bijzonderheden over de
wijze, waarop de Russen in „object 02"
uranium winnen. Terwijl aan de Tsje
choslowaakse kant van het grensge
bergte hoofdzakelijk gevangenen zijn
te werk gesteld, bestaan de mijnwer
kers in Saksen voor het grootste ge-"^
deelte uit dwangarbeiders, wier aantal
op 1200 tot 1300 wordt geschat. Deze
dwangarbeiders werken in de onder
aardse mijnen; 700 tot 800 Duitse en
Russische werklui en employé's houden
toezicht, verzorgen de administratie en
verrichten het werk boven de grond.
Het eens vriendelijke en comfortabele
Oberschlema is langzamerhand een
grauw en afstotelijke mijnwerkersstad
geworden. Op de wandelpromenaden
liggen grote steenhopen, afval, afkom
stig uit de mijnen. Op verschillende
plaatsen zijn electrische toestellen ge
ïnstalleerd, waarmede naar nieuwe
uranium-aders wordt gezocht. Het
Kurhaus is herschapen in een fabrieks
gebouw; de nu kale gezelschapszalen
zijn ingericht als werkplaats en kan
toor.
DUITSE MEDEWERKERS.
De Sovjet-Russische directeur Daniela
heeft een staf van Duitse medewerkers
onder zich, waartoe de leider der SED,
Windisch, en de voorzitter van de com
munistische vakvereniging, Schubert,
behoren, die de samenstelling der
mijnwerkersploegen controleren en er
mede belast zijn volgens het Stachanow
systeem het tempo en de omvang der
productie op te schroeven. De vrijwil
lige Duitse medewerkers verdienen 800
tot 1400 Mark per maand, zij ontvan
gen bovendien extra-levensmiddelen en
van tijd tot tijd 'nz.g. Stalin-pakket, al
cohol en sigaretten. De arme drommels,
die het gevaarlijke werk in de mijnen
doen, worden daarentegen afgescheept
met een paar honderd mark. De twee
flessen brandewijn, die hun als maan
delijks ranstoen waren beloofd, zijn se
dert December 1947 niet meer verdeeld.
Ook de dagelijkse levering van 250 gr.
melk en 100 gr. kaas, die hun volgens
het contract zijn toegestaan, hebben zij
sedert Maart niet meer gekregen.
Een speciale Duitse politie onder
commando van commissaris Rössel, die
zijn bevelen ontvangt van majoor Wo-
roschin, de commandant der NWD, be
waakt de arbeiderskampen en zorgt
voor de orde en rust. Deze Duitse mijn-
politie maakt ook jacht op vluchte-
lingen en heeft het recht als afschrik-
wekkende maatregel de familieleden der
deserteurs in hechtenis te nemen en op
te sluiten in de mijnwerkers-gevange
nis te Buchholz. Aangezien deze gevan
genis meestal tot de laatste cel is be
zet, zijn twee strafkampen bij Chem
nitz en bij Zwickau ingericht. Voor bij
zonder zware gevallen (sabotage, anti-
Sovjetische propaganda, insubordinatie
of geweldpleging) is een strafkamp te
Annaberg aangelegd, welks gedetineer
den gedwongen zijn in een mijn te wer
ken, waar de eenvoudigste voorbehoed
middelen tegen ongevallen ontbreken.
Langs ladders moeten de mijnwerkers
een paar honderd meter onder de grond
afdalen. Er wordt droog geboord, zodat
de meesten van hen ten gevolge van de
stof, longziek zijn. De rubberpakken,
waarin zij werken, ziln meestal ondicht,
hetgeen na korte tijd gewrichtsrheuma-
tiek veroorzaakt. De exploitatie van he
gehele uranium-gebied in het Ertsge
bergte is opgedragen aan de Russische
„Wismut-A G.". Zij heeft in totaal on
geveer 8000 Duitsers ln haar dienst. In
heel Saksen en Thurlngen soreekt men.
als men het over het gebied van de
uranium-mijnen heeft, van de „hel van
Annaberg".
Critiek op te grote ambtelijke
bemoeiing
(Speciale berichtgeving)-
De Stichting Landbouwemigratie is
ontevreden over de wijze waarop het
voor ons volk zo belangrijke probleem
der emigratie hier te lande wordt ge
regeld. In een te Utrecht gehouden
vergadering welke werd bijgewoond
door vertegenwoordigers van de hoofd
besturen der aangesloten organisaties
benevens door tal van andere belang
stellenden uit alle hoeken van het
land heeft zij daar met nadruk uiting
aan gegeven. Reeds in 1947 heeft men
er de regering op gewezen dat de
regeling van de emigratie geen over
heidstaak dient te zijn.
Natuurlijk moet het voeren van on
derhandelingen met vreemde naties en
het sluiten van vestigingsverdragen on
der verantwoordelijkheid van de rege
ring geschieden, maar de verdere orga
nisatie. de voorlichting en de selectie
dienen te worden overgelaten aan het
bedrijfsleven self, dat veel dichter bU
de adspirant-emigranten staat en beter
hun noden en verlangens kent dan de
overheid.
Het kan bovendien sneller werken dan
de ambtelijke Instanties.
De georganiseerde landbouworganisa
ties zoals die in de Stichting samenwer
ken, .ziin niet blind voor de moeilijk
heden, welke bij de emigratiepolitiek
naar voren komen. Zij zijn niettemin
van mening, dat de devlezenkwestie te
veel op de voorgrond wordt geschoven
waardoor het grote belang van de emi
gratie welke voor een snel groeiend
volk als het onze noodzakelijk is in
het gedrang komt
De organisaties betreuren het dat zij
voor hun wensen zo weinig gehoor heb
ben gevonden bij de regering, de vele
moeite ten spijt, welke zij zich dienaan
gaande hebben getroost. Wel is waar zijn
al geruime tijd besprekingen aan de gang
over een nauwkeurige taakverdeling,
maar enig resultaat kon tot dusverre
helaas niet worden bereikt.
De georganiseerde landbouw meent
dat er een centrale organisatie uit het
bedrijfsleven dient te zijn. die de zaken
behartigt van allen die willen emigre
ren. Daarbij mag niet alleen worden ge
let op de economische en sociale be
langen van de emigrant, doch evenzeer
op ziln levens- en wereldbeschouwing.
GOEDE MANNEN IN CANADA.
De heer T. Cnossen, directeur van de
Stichting, die onlangs in Canad^ ver
toefde, heeft er ter vergadering op ge
wezen dat er ginds grote perspectieven
zijn op elk gebied, in het bijzonder
op dat der landbouw. Zelfs met een
schamele handvol dollars heeft de
emigrant er behoorlijke kansen in do
meeste; gecultiveerd estreken. De woon-
accommodatic is daar het grootst cn
veelal is er electricltcit en waterlei
ding. De emigrant gaat eerst een jaar
in loondienst en krijgt daarna gele
genheid zelf een bedrijf te kopen. Er is
veel vraag naar goede werkkrachten
en er zijn voldoende farms tegen be
trekkelijk lage prijzen verkrijgbaar.
Reeds met twee of drieduizend dol
lar kan men zich eigendomsrechten
verschaffen met de rest onder hypo
theek.
Van groot belang is het intussen
en héél de vooropleiding moet daar op
worden gericht dat de emigranten,
ook de vrouwen, tevoren behoorlijk En
gels leren, zodat zij opdrachten dade
lijk kunnen begrijpen. Verder ls nodig,
dat de mannen op de hoogte zijn van
het gemengde bedrijf, zoals dat in Ca
nada het meest wordt toegepast (de
specialisatie in ons land ls in dit op
zicht ongetwijfeld voor velen een han
dicap). dat zij landbouwmachines kun
nen besturen en kennis hebben van
automatisch melken.
De meeste bedrijven in Canada zijn
sterk gemechaniseerd, terwijl het werk,
mede in verband met de weersomstan
digheden. dikwijls in zeer korte seizoe
nen moet worden uitgevoerd. De emi
grant dient dus dadelijk voldoende ken
nis te hebben om als volwaardige mee
te doen.
EMIGRANT MOET „HARD" ZIJN.
Hij moet bovendien „hard" zijn en
genegen en In staat om in de „hurry-
up", desnoods dag en nacht te arbei
den. Families met enkel kleine kinde
ren moeten worden aangeraden van
emigratie naar Canada nog enige ja
ren af te zien.
Het minimum loon bedraagt immers
contractueel gedurende de eerste
twaalf maanden slechts 75 dollar per
maand en bij de gestegen levensstan
daard ls dat voor een gezin met klei
ne kinderen bepaald te weinig.
Er ziln plannen ln voorbereiding om
ook voor de kinderen van emigranten,
die niet in Canada geboren zijn, t.z.t.
een bijslag van 5 dollar per maand toe
te kennen. gelük dat nu het geval ls
met de kinderen der Canadezen zelf en
met die kinderen van emigranten, die
daar geboren zijn. Als die voornemens
werkelijkheid worden, zal het bezwaar
voor een belangrijk gedeelte zijn opge
heven.
OOK ELDERS MOGELIJKHEDEN!
De heer Cnossen wees er op dat er
voor emigranten ook elders mogelijkheden
zijn. Hij noemde Argentinië, Brazilië,
Uruguay, verder Australië en Frankrijk.
Naar laatstgenoemd land gaan straks
ongeveer 200 Jonge boeren en bovendien
een aantal volontairs.
De tot dusver in Frankrijk bereikte
resultaten aijn niet in elk opzicht be
vredigend maar toch wel van dien aard
dat men de pogingen zeker voortzetten
moet. Naar Zuid Afrika vertrekt dit
jaar een vrij aanzienlijk contingent vak
mensen. Voor landbouwers ziln er minder
mogelijkheden door het verschil ln kli
maat en het feit dat het type boerderij
ginds geheel anders ls. Het onderzoek
is echter nog gaande en het valt niet
te ontkennen, dat enkele landgenoten
er toch reeds goede resultaten hebben
weten te bereiken. De stichting betreurt
het dat er ten aanzien van kansen van
emigratie door de overheid ln het ver
leden zo bitter weinig is gedaan. De re
gering heeft trouwens telkens weer blijk
gegeven dat zil weinig belangstelling
voor het emigratieprobleem heeft. In de
Troonrede wordt er dan ook zelfs geen
melding van gemaakt.
Als van ouds de
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken
HAARLEMMERMEER
Burgerlilke sfatid Geboren- Bernax-
dus Petrus Maria. z. van B. H. M. Sol
en A. B. M. V. Weerdenburg; Hubert Jo
seph Jacques Louis, z. van J. H. Fren-
ken en C. E. Pernot; Adrlana Petronella,
d. van C. M. J. Straatman en G. J. Der-
slgnl; Bartholomeus Willem, z. van J. de
Man en J. van 't Riet; Roelof Adrlanus,
z. van C. W, v. Arnhem en C. Romeijn;
René, z. van H. v. Dl|k en M. H. C. Eu-
wen; Adrlanus Jacobus Maria, z. van C.
Hulberts en G. Tulen; Johannes, z. van
H. Kattenberg en W. Vrolijk; Maria Ja-
coba, d, van J. T. Jansen ên C. M. Mes
man; Gljsbert, z. van P. de Smit en M
Goulooze; Jan, z. van J. Winter en G. de
Wit; Jan HJkeles, z. vah J. de Boer en
C. Hellstek; Yvonne, d. van J. den
Rooijen en P. W. Scheapens; Geurt, js.
van C. Ouwerkerk en G. Weil; Jacobus
Petrus, z. van L. Bos en C. A. Baak; Ar
nold Anne, z. van A, Weerman en D. C.
Middelkoop; Marja Dlvera. d. van P. Zel-
denthuls en E. E. Hoegen Dijkhof; Cor
nells Franelscus, z. van Scbreurs en W.
J. Blokker;Leonardus Gerardus Maria, z,
van A. J. Wennekers en J. J. C. Kraan,
Cornelia Wllhelmlna, d. van L. v. Wijk
en J. A. den Hengst; Jan, z, van S. Zoe-
temnn en M. K. RUnders; levenloos kind
van G. Vertegaal en M. A. Verdonkschot.
Ondertrouwd: Gilsbertus Nap. 26 J. en
Barbara Adriana Groenveld. 27 j.; An-
thon Johannes Jacobus van Dilk, 66 J.
en Gerrltje van Raam. 38 J., Arthur van
Batenburg. 26 J. en Adrlana Bemardlna
Johanna Cordemans. 20 J.
Getrouwd: Hendrik Theodorus Koning,
37 J. en Wllhelmlna Jacoba Beers. 31 J.;
Johannes Jacobus Maria de Jong. 26 J.
en Petronella Maria Suidgeest, 24 J.;
Theodorus Johannes Korsulze 21 J en
Johanna Pleternella Staal, 17 J.; Jan
Galis, 41 J en Magdalena Maria Verzaal.
42 J.; Jacob van Egmond. 25 J. en Eliza
beth Cornelia de Herder. 19 J.
Overleden: Jacobus Griekspoor. 77 J.
e. v. A. Visser; Chrlstoffer Andersen, 70
J. e. v. J. P. Plnke; Helltje Blokland. 65 J.
KATWIJK AAN ZEE
Ds H. Bogers
binnenkort 70 jaar
WERKZAAM LEVEN, ZELFS OP DE
OUDE DAG.
Ds H. Bogers, hulppredikant by de
Ned. Herv. Gem. alhier, hoopt Dins
dag 26 October zijn 70ste verjaardag
te herdenken.
Hij werd in 1878 te IJmuiden gebo
ren. Toen hy 2 jaar was vertrokken zijn
ouders naar Werkendam, waar zijn
vnder een groot aannemer was. Hij be
zocht het Gymnasium te Gorinchem
en van 1898 tot 1903 studeerde hij aan
de Universiteit te Utreoht,
Zijn eerste gemeente als predikant
was Hellouw in de Betuwe. Als jong
£lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll predikant had hij toen al oog voor de
sociale misstanden, die er heersten.
Hy gaf daar de stoot tot de oprichting
van de bouwvereniging „De goede Wo
ning" om .verbetering te brengen in de
huisvesting van de arbeiders van de
steenfabrieken. Na nog een zevental ge
meenten gediend te hebben, deed hy
in Maart 1933 intrede in zijn laatste
gemeente Aclilum en Hltzum in Fries
land, waar hy verbleef tot 1 Mei 1944,
toen hij met emeritaat ging.
Gedurende zijn loopbaan heeft hy
zich niet in de studeerkamer terugge
trokken, maar hy heeft steeds in het
volle leven gestaan. Zo was hy voor
zitter van de provinciale commissie
Gelderland van het N.J.V.; lid van het
hoofdbestuur van het sanatorium „Zon
negloren". In de C.H.U. nam hij een
vooraanstaande plaats in door lid van
het hoofdbestuur te zyn en bestuurslid
van de Kamerkring Leeuwarden. In
deze stad was hij ook leraar aan de
Ned. Herv. Kweekschool. Ook was hij
bestuurslid van de vereniging tot stich
ting en exploitatie van de Chr. Va-
cantie- en Koloniehuizen.
Na zyn emeritaat was de krasse ds
Bogers nog te levenslustig om stil
letjes thuis een pypje te roken. Hij
werd in 1944 alhier benoemd als hulp.
prediker. Met opgewektheid leidt hy
hier catechisaties en vervult predik
beurten. Met ds D. Bouman werkt hy
in de Noord- en met ds H. A. Jcllema
ln de Zuidwijk, Op verschillende
Jaarvergaderingen ls hy dikwyis aan
wezig en door het houden van aan
gename causerieën weet hy de
aanwezigen steeds te boeien.
Het zal de geziene predikant zeker de
26ste October in zijn woning Parklaan
329 niet aan belangstelling ontbreken.
- De collecte ln de Herv. Kerken
gehouden voor de Inwendige Zending
heeft opgebracht f. 660,80.
De heer J. Blankert alhier, tijde
lijk onderwijzer aan de Chr. School te
Hazerswoude is met ingang van 1 Jan.
a.s. voor vast aan deze school benoemd.
KATWIJK AAN DEN RIJN
- Dezer dagen zal het 35 Jaar gele
den zyn dat Jac. v. d. Does bij zijn pa
troon de heer A. Heemskerk in dienst
trad. Onafgebroken heeft hy zijn krach
ten 35 jaar gegeven by één patroon.
LISSE
Burgerlilke Staml Geboren: Mar-
garetha Aeatha Maria, d. van C. M.
Suykerland en C. M. v. d. Eist; Hleronl-
mus Maria. z. van C. N. v. d. Laan en
W M. Verstegen; Geeske. d. van H. Hoek
stra en A. W Kardol; Jozephus Theodo
rus Maria. z. van J. H. v. d. Hettden en
M. C. v. Marls; Petrus Jacobus, z. van
C. P. Turnhout en C. Ransdorp; Johanna
Allda Maria, d. van P. J. Vermeil en J.
C. C. Verwer; Maria Jacoba, d. van E. C,
Meeuwessen en M. E. Weenlnk* Allda
Josina. d. van G. H. Mllnders en M. A.
v. Woerden.
Ondertrouwd: A. v. Aalst en G. M.
Gardenier.
Gehuwd: P. J. Feellus en P. v d. Stolt.
Overleden: Jacqueline van Lulnen, oud
3 dagen.
Donderdagavond trad dr M. Hol-
trop van Haarlem voor de Chr. Ger.
J.V.- en M.V, op met het onderwerp:
„Hoe lezen wy onze Bijbel?".
Medische Dienst De medische dienst
wordt Zondag waargenomen door dr H.
A. Holl.
NOORDWI/KERHOUT
Rykspostspaarbank Inleggingen
bij de Rijkspostspaarbank over Septem
ber bedroegen f. 8089,29. Terugbetaald
werd f. 12738,73.
Dubbel ongeval De smalle drukke
verkeersweg van Noordwykerhout naar
Noordwyk heeft gisteren weer 2 slacht
offers gevergd. Om halfvier kwam de
heer Cor van Stijn, wonende Westein
de per motor de Langelaan afgereden.
Bij het kruispunt bij de Gooweg (de
Viersprong) naderde op het zelfde
ogenblik van Noordwyk een vrachtwa
gen geladen me tkalk. Door onopgehel
derde oorzaak botste de heer Van Stijn
met volle kracht tegen de auto op. Hij
zelf werd een eind dweg geslingertÉ
terwijl de motor onder de wielen van
de vrachtauto terecht kwam. Spoedig
was dr Praag bij de hand om de eer
ste hulp te verlenen.
In zorgwekende toestand met een ga
pende hoofdwond werd de heer Van
Stijn per ziekenauto vervoerd.
De politie, onder opperwachtmeester
Been was spoedig ter plaatse om de
schuldvraag op te lossen.
Terwijl zy hiermede nog bezig was,
werd hun hulp ingeroepen voor een
verkeersongeval bij de Driesprong circa
400 M. verder. Op hetzelfde ogenblik
dat een auto en een groepje wielrijders
elkaar tegen kwamen, trachtte een an
dere auto tussen belde door de wiel
rijders te passeren.
Een van de wielrijders, de heer Rem
merswaal van Katwyk aan Zee kreeg
van de laadbak zo'n klap dat ook hy
van zyn fiets werd geslingerd. Hevig
bloedend aan het hoofd bleef de man
liggen, klagend over pyn in schouder
en borst.
De chauffeur reed door, maar werd
door de motorpolitie ingehaald. Hij
had niets van het ongeval gemerkt.
Nadat dr Praag ook hier de eerste
hulp had verleend, werd het slacht
offer naar het ziekenhuis te Leiden
vervoerd.
't Is te hopen, dat de overheid eens
de aandacht aan deze drukke weg zal
schenken, want deze is veel te smal
voor het verkeer. Zelfs een fietspad
ontbreekt.
„Nieuw Stokershorst" Naar wij
vernemen zal Noordwykerhout verrykt
worden met een nieuwe R.K. inrichting.
Naast de vele grote R.K. gestichten
voor geestesziekten, zal naby de grens
met De Zilk een nieuwe inrichting „De
Stokershorst" verryzen. 't Is een voort
zetting van „Stokershorst" te Neder-
weert van de Orde van Onze Lieve
Vrouwe van zeven Smarten, een inrich
ting voor verwaarloosde jongens.
Binnenkort zal de eerste steenlegging
plaats hebben.
Medische Dienst Deze dienst wordt
Zondag verzorgd door dr Wösten.
RIJNSBURO
SUCCESVOLLE INZAMELING.
De inzameling welke ln de gemeente
gehouden is voor de jongens in Indië
heeft een prachtig resultaat gehad n.l.
f. 300. 200 boeken en vele versnaperin
gen en tabaksbonnen. Er zyn reeds 100
pakketten naar Indië .verzonden.
Dinsdagavond 12 Oct. des avonds
8 uur zal dr Drogendijk uit Dordrecht
ln de Geref. Kerk aan het Rapenburg
een lezing houden voor de Jeugd met
als onderwerp „Verloving".
De collecten in de Ned. Herv. Kerk
voor het fonds Noodlildende Kerken en
personen heeft f. 297,54 en voor Pro
Rege f. 149.71 opgebracht.
SASSENHEIM
Ds F. E. Hoekstra, Geref. predi
kant alhier, slaagde aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam voor het docto
raal examen theologie.
Burgerlijke Stand Geboren: Onno
Wessel, z. van H. Kwint en D. Wyntjes;
Johanna Elisabeth, d, van A. C. v d.
Veer en M. U. van Kesteren; Geertruida
Theresia Maria. d. van J. W. Prunen
en Th. Th. Reeuwijk; Arie Johannes z.
van A de Ridder en J. A. Wegman; An-
thonia Theresia Maria. d. van J. H.
Akerboom en B. M. van Werkhoven.
Getrouwd: W. H. Witteman en C. M.
v. d. Weyden.
Zondagsdienst doktoren Deze wordt
waargenomen door dokter Hueber.
VOORSCHOTEN
Medische Zondagsdienst Geduren
de het weekeinde wordt de medische
dienst waargenomen door dr M. v. d.
Stoel, Veurseweg 20, Telefoon 356.
WASSENAAR
Medische dienst De medisch* 1
wordt a.s. Zondag waargenomen door dt
doctoren Flink en Doelman.
