De Oude Rijm
Het verschil tussen Rusland en Amerika
VOOR DE JEUGD
Radio-programma
Visserij toont gunstige export-vooruitzichten
57ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 1 October 1948
Tweede Blad No. 26504
UIT OUDE TIJDEN
Het rampjaar 860.
Wie de loop van de Rijn volgt van
Wijk bi) Duurstede over Utrecht en
Leiden tot aan het vrij zielige en ziel
loze einde bi) Katwijk, kan zich moeilijk
voorstellen hoe hier eens een machtige
rivier zich een weg baande door veen
en moeras, de duinen doorbrak en zich
uitstortte in zee.
Wie nu langs de Rijn wandelt, en het
rustige, soms traag stromende water ziet.
heeft moeite zich terug te denken in
de tijd. dat eens geweldige watermassa's
zich uitstortten over veld en bos. en
heel het Zuidhollandse landschap her
schiepen in een woeste, wilde water
vlakte.
En toch
Eens was de Rijn zo'n machtige
stroom, die tussen hoge kleioevers zich
zeewaarts spoedde. Beer en ever huisden
in de wildernissen langs zijn oevers, on
gestoord door de mens. die in het dras
sige land nauwelijks een woonplaats
vond.
Toen kwamen de Romeinen. Hun trot
se vloten voeren de rivier op en af, en
langs de oevers legden de zonen van het
zonnige Zuiden hun grote heirwegen,
jjouwden zij hun vestingen en verster-
'Kingen langs de rand van het donkere,
geheimzinnige Germanie.
Na enkele eeuwen .omstreeks het jaar
400, trokken de legioenen terug, en de
door de Romeinse adelaar slechts met
moeite bedwongen Germanenstammen
stortten zich op het weerloze land. Heir
wegen en vestingen vervielen en ver
dwenen. en langs de Rijn trokken volks
stammen op zoek naar een nieuw va
derland. Sommigen vestigden zich daar,
waar de rivier de zee bereikte, anderen
voeren de riviermond uit en staken over
naar Engeland.
Maar in. deze tijd en later verloor de
Rijn veel van zijn betekenis. Het was
niet meer de stroom van weleer, van de
tijd der Romeinen.
De eeuwige beweging der zee voerde
al maar meer zand aan langs de kust.
Door de zon gedroogd, werd het door de
wind opgejaagd tot duinen, of stremde
de rivierlopen Ook die van de Rijn.
In de herfst, in de regentijd, baande
hij zich ruimte, maar in de zomer, als
het water trager stroomde, stoof het
zand. Al maar door.
En al smaller werd de eens zo brede
uitmonding tussen Katwijk en Noord-
wijk. Tot de ramp van 860 de ondergang
voltooide.
Het was een rampjaar, dat jaar 860.
Oude kronieken vertellen ervan: Won
derlijke tekenen aan de hemel, werden
gevolgd door geweldige stormen en hoge
vloeden. De duinen kregen het zwaar
te verduren: hele stukken werden weg
geslagen. Enden Rijn, die voor
maels plach te vloeyen door Wyck te
Duursteden, Utrecht. Leyden ende Cat-
wyck in de Westerzee. omme des groo-
ten oplopinge ende overvloedicheyt des
zeewaters, recht als wylen eer de Jor-
daen. so is den Rijn achterwaerts ge-
keert. als dat in Hollandt. Sticht ende
de Betuwe de mensche ende beesten in
groote menichte zijn verdroncken ende
gestorven."
Om een herhaling te voorkomen en
de waterafvoer te bevorderen, besloot
men om een tot die tijd vrij Onbedui
dend zijriviertje bij Wijk bij Duurstede,
de Lek. te verbreden en te verdiepen en
tot Rijnmond te maken.
Dat gebeurde. Door een dam bij Wijk
bij Duurstede heeft men ..den Rijn hae-
ren vloedt ende loop na Utrecht beno
men."
.Doe werden de dyunen tot Catwyck
weder heel ende schoten ineen, sodat
den Rijn gantselyck bij Catwyck ghe-
stopt is. daer sy inde zee plach te vloey
en."
Deze toestand bleef vele eeuwen be
staan.
Het eerste artikel in deze serie werd
gepubliceerd in ons Blad van 25 Sep
tember.
ZUID-SLAVISCH PARLEMENT
ACHTER TITO.
De Joegoslavische Nationale Verga
dering heeft bij acclamatie een uit 7
punten bestaande resolutie aangeno
men, gericht tegen de „lastercampagne"
van de Russen en Kominformlanden
en „hun pogingen cm de Joegoslaven
aan te zetten tot een revolutie tegen
•hun regering."
De hele vergadering bestaande uit
de federale en volksraden in verenigde
zitting en alle belangstellenden op
de publieke tribunes stonden op en
applaudisseerden geestdriftig onder het
uitroepen van de naam van maarschalk
Tito toen de zitting van vier dagen
werd besloten.
Maarschalk Tito, die met alle andere
leden van het kabinet de vergadering
bijwoonde, dankte zichtbaar geroerd
voor het applaus.
Voor het eerst is in een motie* de
Sovjet-Unie met de Kominform uit-
drukkeli/c genoemd als „de aanzetter
tot de lastercampagne".
T—T*
LABOUR IN AUSTRALIË
EN HET COMMUNISME.
De driejaarlijkse conferentie van de
Australische Labour-partU heeft een
resolutie verworpen, waarin verbod van
de communistische partij verlangd
werd. De conferentie achtte de resolu
tie niét in overeenstemming met „het
democratische principe van de vrijheid
van meningsuiting".
Wel besloot de conferentie, dat er
stajppen genomen dienden te worden
ter bestrijding van de invloed der com
munistische partij, „die er naar streeft
de democratie door een totalitair sys
teem te vervangen,"
GRIEKSE REGERING HEEFT
GROTER LEGER NODIG.
Uit betrouwbare bron te Athene wordt
vernomen, dat de Griekse premier The-
mistocles Sofoelis in een memorandum
aan de Amerikaanse ambassadeur heeft
uiteengezet, dat Griekenland een ster
ker leger nodig heeft om de guerilla de
kop in te drukken en de Noordelijke
grenzen te bewaken. Een nieuwe lich
ting van 70.000 man zou benodigd zijn.
Het Griekse leger telt op het ogen
blik ongeveer 180.000 man.
Van het Nederlands Hervormd kerkje te Eestrum in Friesland is de toren ge
restaureerd. Thans wordt het kerkje daterende uit omstreeks 1230. onder han
den genomen. De restauratie geschiedt onder toezicht van Rijksmonumenten
zorg.
SCHEEPSBERICHTEN.
K.N.S.M.: COTTICA. 29/9 van Azoren n.
Amsterdam; DELFT. 29/9 van Curacao n.
Antwerpen; HELENA. 28/9 van Curacao n.
Trinidad; HESTIA. 29/9 van Porto Cabello
te Curagao naar Aruba. HYDRA. 29/9 van
Amsterdam naar Antwerpen; HELDER,
29/9 van Callao te Cristobal naar Curacao;
ORPHEUS. 29/9 van Triest naar Fiume;
SCHIE, 30/9 van Antwerpen te Amster
dam; THESEUS, 30/9 van Amsterdam te
Rotterdam naar Cadiz; VENUS. 30/9 van
Amsterdam te Rotterdam naar Malta;
STENTOR. 29/9 Gibraltar gepass. (Algiers-
Antwerpen); VULCANUS. 29/9 van Rotter
dam naar Piraeus; NIOBE. 30/9 Holtenau
gepass. (AmsterdamHelsingfors).
Holl. Oost Afrika Lijnen: BOSCHFON-
TEIN. 2/10 te Teneriffe verwacht naar
Southampton; HEELSUM, 30/9 van East
London naar Durban; GAASTERKERK.
29/9 van Marseille naar Antwerpen; LEK-
KERKERK. 28/9 van Mombassa naar
Aden; RANDKERK. 30/9 te Lissabon ver
wacht voor reparatie.
Holl. West Afrika Lijnen: ZWIJN-
DRECHT, 27/9 te Huelva 3/10 te Lagos
verwacht.
Mi) Oceaan: AGAPANOS. 28/9 van
Aden BataviaAmsterdam; POLYPHE*
MUS. 28/9 te Dabhol AmsterdamBatavia.
BOSCHFOENTEIN. Kaapstad-Amster
dam 2/10 te Teneriffe verw.- CERONIA
(t.) van Alexandria naar Slnga-
Eore. 29/9 dwars voor Pcnang; EEM-
IJK 27/9 van New-York te B06ton;
HELESUM 30/9 van East Londen naar
Durban; HELICON 30/9 van New-York
naar Puerto Cabello, HEDEL 28/9 van
Quebec te Montreal- LARENBERG 28/9
van Adam te Sorel; LEKKERKERK 28/9
van Mombassa naai A'dam. LEMSTER-
KERK( Perz. GolfR'dam. 30/9 te Mar
seille; NIJMEGEN 25/9 van Huelva naar
Nederland; OBERON 30/9 van Maracalbo
naar Curagao- PRINS FRED. HENDRIK.
Montreal-Antwerpen. pasu. 29/9 Belle
Isle, PRINS WILLEM III. Antwerpen—
Montreal, 29/9 700 mijl Westland End;
RADJA 30/9 van Balboa te Los Angelos;
RANDKERK. A'dam-Afrika. 30/9 te Lis
sabon verwacht; SLAMAT. R'dam-Bata-
vla, 30 '9 te Genua- SIBAJAK. Java
R'dam, 30/9 van Port Said; STAD MAAS
TRICHT 29/J9 van Savona naar Gibral
tar- STAD VLAARDINGEN 29/9 van
Casablanca naar R'dam: TELAMON 30/9
van New-York te Curagao; VAN RIEMS
DIJK. A'dam-Batavia, pass. 30/9 Flni-
sterre- WILLEM RUYS. Batavla-R'dam.
30/9 7 uur te Southampton; WOENS-
DRECHT (t.) 30/9 van Curagao te Isle
of Grain.
Gruno MARTHA 29/9 van Lubeck
naar Hull; DOGGERSBANK 29/9 v. Am
sterdam naar Emden; SPURT 29/8 van
Amsterdam naar Rotterdam
Mij Nederland LAWAK 29/9 van
Bahrein naar Karachi- MANOERAN 29/9
te Cherlbon naar Batavia; ORANJE 29/9
te Singapore naar Colombo; ROENIAH
29'9 van New-York naar Alexandria
ROEPAT 29/9 Gibraltar gepass. naar
Halifax SINGKEP 28^9 van Pc* Swct-
tenham naar Singapore.
Een pleidooi voor goed
onderscheid
(Van onze Londense correspondent).
Het overdreven pathos waarmede ook
in Engeland van communis ische zijde
kritiek wordt uitgeoefend op de Ameri
kaanse bemoeiingen met Europa, wordt
door éfen medewerker van de -.Observer"
op sarcastische wijze gehekeld. Hij zegt
dat het Amerikaanse aanbod tot con-
tróle der atoomenergie en de eindeloze
pogingen om tot overeenstemming te
komen inzake Duitsland moeilijk im
perialisme kunnen worden genoemd.
Voor iemand, die Amerika onlangs be
zocht heeft, is het beeld van een land,
dat roekeloos besloten heeft de oorlog
ln te gaan, de puurste fantasie. Het
gaat ook te ver om Amerikaanse in
menging ten aanzien van het Britse
socialisme te willen vergelijken met de
reacties van het Kremlin tegenover een
minimale politieke afwijking van maar
schalk Tlto. De schrijver gaat dan
voort: het is tijd genoeg om de USSR
en de Verenigde Staten op één lijn te
stellen, zodra Amerikaanse staatslieden
de heer Attlee zouden brandmerken als
een gemene giftige kruipende afvallige
van het ware en enige geloof in het
kapitalisme en wanneer onze premier
in een pantserwagen door eigen land
zou moeten rondreizen uit vrees door
Amerikaanse agenten te worden ver
moord. Met de enige werkelijke aan het
Marshall-plan verbonden voorwaarden,
namelijk dat West-Europa zich moet
verenigen, kunnen ver-schillende dingen
bewezen worden, maar nauwelijks dat
Amerika imperialistisch is, want de
eprste grondregel van imperialisme is
„verdeel en heem"
Degenen, die beweren, dat de twee
reuzenmachten even slecht zijn, zouden
het aannemelijk moeten maken dat de
overwinning van De-wey in November
zou betekenen, dat president Truman
plotseling zou ophouden openbare ver
klaringen af te leggen, dat Marshall
zelfmoord zou plegen en dat andere le
den van het kabinet en honderden hun
ner vrienden uit het land zouden vluch
ten. Dat betekent een regeringswijzi
ging onder de nieuwe democratie in
Tsjecho-Slowakije. Het is niet nood-
Amerikaans contact
met Franco
Senator Chan Gurney. voorzitter der
senaatscommissie voor de gewapende
diensten der Verenigde Staten, heeft
in gezelschap van de Amerikaanse
zaakgelastigde te Madrid, Oulbertson,
een bezoek gebracht aan generaal
Franco. Ook waren enige leden van de
strijdkrachten der V.S. tegenwoordig.
Het bezoek duurde een uur.
Tevoren had deze groep een onder
houd gehad met de Spaanse legerleider
generaal Juan Vigon, die, naar bericht
wordt, Spanje's behoefte aan militaire
uitrusting tot uitdrukking bracht.
Er is geen communiqué uitgegeven.
Het bezoek werd afgelegd in het kader
van een reis naar het Nabije Oosten en
door Europa. De groep bezoekt Lissa
bon nog en bqgeeft zich dan naar de
V.S. Volgens de inlichtingen, die Reu
ter uit diplomatieke -kringen ontvangt,
zou er geen bijzondere betekenis aan
het bezoek gehecht moeten worden.
G-urney deelde, naar verluidt, echter
generaal Franco mede, dat zijn com
missie er sterk voor was de normale
betrekkingen tussen de V.S. en Spanje
te hervatten.
GEEN HANDJES-GEVEN MEER.
President Truman heeft besloten een
eind te maken aan het handenschudden
op zijn verkiezingstocht door de States.
Op een grote bijeenkomst ln zijn ho
tel, waarbij een groot aantal Oklahoma-
democraten aanwezig waren, heeft de
president gevraagd om vrijstelling. Hij
zei, dat hij naar schatting reeds 20.000
mensen op deze tocht de hand had ge
drukt q,n dat hü niet meer kon.
Hij gaf als verklaring hierbij, dat de
hand, waarmee hij handen drukte, te
vens de hand was, waarmee hij zijn
handtekening moet zetten en dat hij dit
ongeveer 600 maal per dag te doen
heeft. (United Press).
zakelijk, zo besluit het artikel, te den
ken, dat Amerika vlekkeloos en arge
loos is. Het is niet noodzakelijk in te
stemmen met alle fases der Amerikaan
se politiek of om alle uitingen der
Amerikaanse levenswijze te bewonderen,
om de vreselijke gevaren, de malle
dwaasheid te beseffen van een ver
zwakking van het ongeschreven bond
genootschap onzer beide landen. De
zaak is ten slotte simpel genoeg: „Het
voortbestaan v&n de mens en zijn wel
zijn hangt er van af of men in staat' is
te herkennen wie een vriend is en wie
niet".
Rantsoenen West-Berlijners
hoger?
De Amerikaanse commandant in Ber
lijn. kolonel Frank Howley, heeft ver
slaggevers medegedeeld, dat de lucht
brug. die nu honderd dagen oud is. zo
effectief is geweest, dat geallieerde des
kundigen overwegen deze winter de
rantsoenen van de West-Berlijners te
verhogen.
Hij zeide. dat een commissie van des
kundigen deze kwestie „intensief" be
studeerde. „Ik heb overigens de hoop nog
niet opgegeven dat de blokkade door de
Sovjets wordt opgeheven".
Een Britse woordvoerder verklaarde,
dat sinds het begin der blokkade op
23, Juni. 285.000 ton voedsel en steenkool
door Britse en Amerikaanse vliegtuigen
in de stad waren gebracht. Er is een
voedselreserve voor 39 dagen. Voor het
opbouwenvan winterreserves zijn deze
maand 70.000 ton steenkool in de stad
gebracht. Dit is meer dan verbruikt
wordt. 3.000 ton goederen, vervaardigd in
de Westelijke sectoren, zijn buiten Ber
lijn gebracht. Hierbij zijn goederen voor
export ter waarde van 500.000 dollar.
Generaal Ganeval, de Franse com
mandant in Berlijn verklaarde, dat de
luchtbrug niet aan tijd was gebonden.
Hij vervolgde: „Het gebruik van geweld
is niet voordelig en ik hoop dat de Sov
jets dit langzamerhandzullen gaan in
zien. De bevolking van Berlijn behoeft
niet bang te zijn. Er is tussen de Wes
telijke mogendheden geen verschil van
ihening en het is er ook nooit geweest."
Hij deelde verder mede, {lat te Gegel
een nieuw vliegveld in vier maanden
zou worden afgebouwd (men had ver
wacht dat het zes maanden sou duren)
en in de eerste helft van December in
gebruik zou worden genomen.
De Amerikaanse militaire gouverneur
in Duitsland, generaal Clay, en zijn
Britse collega, sir Robertson, hebben be
sloten, dat de Westelijke bezettingsnio-
gendheden de kosten zullen dragen van
alle geïmporteerde, via de luchtbrug
aangevoerde voedsel, meststoffen, kolen
en krantenpapier. De Duitsers zullen de
kosten van alle binnenlands voedsel en
materiaal, dat via de luchtbrug is ver
voerd, moeten betalen. De staten uit de
Brits-Amerikaanse zone en instellingen
uit die zone zullen Berlijn hiervoor cre-
diet moeten verlenen.
Dewey over Amerika's politiek
VOOR VREDE, MAAR GEEN
4 MUENCHEN.
De republikeinse candidaat voor het
presidentschap van de V. S., Thomas
Dewey, heeft ln een verkiezingsrede een
programma van negen punten ont
vouwd betreffende de buitenlandse po
litiek van de V.S.
Deze politiek moet gericht zijn op
een durende vrede. Wij zijn echter niet
van plan. aldus Dewey, ons door de
Sovjet-unie te laten koeleneren of
overbluffen. Bü het vormen van onze
buitenlandse politiek moeten wij van
nu af aan elke dag denken aan de les
van Muenchen. Hoezeer wij ook vrede
mogen wensen, wij kunnen deze niet
kopen door steeds toe te geven. Dat
kan slechts tot slavernij of tot oorlog
leiden.
Dewey herhaalde zijn voorstel tot vor
ming van de Verenigde Staten van
Europa. De organisatie van de Verenigde
Naties moest worden gesteund en de
vriendenhand gereikt aan vrijheidslie
vende mensen overal ter wereld. Ook het
Europees herstelplan diende van ganser
harte te worden gesteund. Het Ruhrge-
bied moest worden gedemilitariseerd en
onder internationaal toezicht geplaatst,
Wij zullen een einde maken aan de
tragische verwaarlozing van onze oude
vriend en bondgenoot China, aldus
Dewey. Wij moeten in militair opzicht
zo sterk zijn dat geen enkel land het
zal wagen ons aan te vallen. Als hoek
steen van onze buitenlandse politiek
moeten wij de nauwe en hartelijke
samenwerking met onze naburen op
het Amerikaanse continent blijven
versterken. Wij hebben gr naar ge
streefd alle landen tot onze vrienden
te maken, doch willen van geen enkel
land een satelliet maken.
Over de gespannen verhouding tot de
Sovjet-unie zei Dewey: de beste manier
om met de Sovjet-leiders om te gaan is
hen als sterke gelijken te behandelen
opdat hun eerbied voor ons wordt her
steld. Het is niet te laat een consequente
en doeltreffende buitenlandse politiek tej
vormen en te volgen en de Sovjets te
doen begrijpen, cjat wij van plan zijn
anderen eerlijk te behandelen, maar dat
wij er aan de andere kant op staan,
dat anderen »ons eerlijk behandelen.
STAKINGEN IN FRANKRIJK.
Te Parijs zullen deze week geen pe
riodieken verschijnen. Het verbond van
arbeiders bij wekelijkse publiclteitsorga-
nen, een onderdeel van de C.G.T., heeft
tot staking opgeroepen, omdat de druk
kers loonsverhoging eisen.
Men verwacht, dat ten gevolge van
een staking onder de arbeiders bij gas-
en electriciteitsbedrijf, Parijs hedenoch
tend van 8 uur tot 12 uur zonder gas en
electrlcitelt zal zijn.
De arbeiders van deze bedrijven, die
in staatsbezit zijn, eisen de herroeping
van de inkrimping van destaf met tien
procent volgens de bezuinigingsmaat
regelen. Zij behoren gedeeltelijk tot de
C.G.T. en gedeeltelijk tot de C.F.T.C.,
een Christelijke vakvereniging. Na een
onderhoud met) de regering, zeide een
vertegenwoordiger der arbeiders, dat de
staking voort zal duren en dat de rege
ring alleen de verantwoordelijkheid
draagt.
Volgens de gedeeltelijke uitslag van
een referendum onder de mijnwerkers ls
62 procent ln het Noorden voorstander
van een staking van onbepaalde duur.
De Franse bakkers, die een „bonnen-
oorlog" met de regering voeren, ver
kochten in Parijs het brood zonder bon.
Queuille, de Franse premier en minis
ter van Financiën, ontving een dele-
J zeide
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de groteren (11-16 jaar) vijf,
de kleineren (7-11 jaar) drie goede oplossingen. - Naam,
leeftijd en adres onder de raadsels. - Inzenden naar BUREAU
LEIDSCH DAGBLAD, of naar WASSTRAAT 38, tot uiterlijk Dinsdag
morgen 9 uur.
L KRUISWOORDRAADSEL.
(Telt voor 2 goede oplossingen).
Vul ln: horizontaal:
1. afknagen of -eten van
een been.
5. regelmatig wisselende
wind in de tropen.
10. meisjesnaam.
12. badplaats in België (n'<*t
aan zee).
13 vis.
14. waterdier.
16. in plaats van (afgekort).
18. de eerste vrouw.
20. warm bovenkledingstuk
in koude landen.
23. water ln provincie Utrecht
25. wat men zegt als men iets
moet raden.
27. pracht
28. meisjesnaam.
29. 2 letters, die men schrijft,
als men zijn naam onbe
kend wii laten.
30. soort hert.
32. Uitgebreid Lager Onder
wijs (afgekort).
34. de 6de en 14de letter van
het alfabet.
35. tegenstelling scherp.
36. zit aan je hoofd
38. de beste boter (11 letters), en eer
ste 2 letters van 32 horizontaal.
40. wat men is, als men bij een vere
niging behoort.
41. deel van de romp.
43. wintervoertuig
45. roem.
47. tegenstelling druk (zonder staart).
48. Wat een klein kind soms zegt voor iow™-
13. zijrivier van de Rijn.
14. afkorting van' voor - links - rechts.
15. halsdoek. (Hollands geschreven); 2
laatste letters weglaten.
17. dieren van een boer.
19. voorzetsel.
21. dorp in Gelderland.
22. reeds (2 letters), en aanspreekvorm.
24. grond vlak om boerderij.
dag.
49. smalle strook stof.
51. overdreven lof.
54. plaagt.
56. zoen.
57. als men uitgaat zonder geld,
men
59. lokmiddel voor vissen.
60. men kan goederen verzenden
trein of boot
62. Duits woord voor zij.
63. als 45 horizontaal
65 naaldboom.
67. vogel, die eetbare eieren legt.
68. een paar.
>9. deel van Tsjecho-SlowakUe.
Verticaal
1. Verblijfplaats voor Soldaten.
2. meisjesnaam.
3. dorp in Gelderland.
4. lengtemaat.
6. rund.
7. eerste 4 letters van: ander woord
voor brief.
8. vocht van vruchten
U. banaan0"6 letters) en: met veel «j-
bochten.
naam, bekend uit kinderleesboekjes
(2 lett.)en boom.
28. tegenstelling achteruit.
31. muziekoefening.
Is 33. de kat naar de muls.
35. speelgoed.
37. deel van de romp.
39. soort kleine papegaai.
42. goede manieren, netjes.
44. mannetjeshond.
46. rond voorwerp
47. medeklinker, en muzieknoot.
48. spoedig.
50. boom (soort populier).
52. wat men nodig heeft als persoons
bewijs om naar 't buitenland te
gaan.
53. viervoetig dier, bekend staand als
dom (zonder staart).
55. als 13 verticaal.
57. pleizier.
58. grote steen (3 lett.) en 8e letter
van het alfabet.
61. plaats in Gelderland.
64. als 21 verticaal.
II. (Ingezonden door BeD de Mik)
Welke vlekken zijn door geen mens
weg te wassen?
III. (Ingezonden door Willy Potters
en Nelly van Rossum).
Ik ben de naam van iemand, die jul
lie allen wel kennen
1, 11, 2. 7 is een peulvrucht; 3, 10, i
een jongensnaam; 3, 4, 4, 9 iets, waar
men boten mee bestrijkt, 8. 6, 6, 5 een
wild dier; 12, 4 een lidwoord.
IV. (Ingezonden door Tinie
Hoogervorst)
Schrijf 7 woorden op (zie onder).
aZ Koui<pr<tf>ond en zeide i sennji wooraen up
gatle de bakKersooi^ e de krulsjes komt van boven naar
haar, dat het Voluut nobdzaxeujK beneden gelezen, de naam ie staan van
bonnen te blijven eisen van de klanten. ^e°™Bh gapIaatat persoon.
MONTGOMERY BEVEELT
LEGER-UITBREIDING AAN.
1. x1. tegenstelling meisje.
2. x 2. deel van de dag.
Veldmaarschalk Lord Montgomery, 13. x 3. meisjesnaam.
hhel varfde generale staf van' het Brit- 4. x 4. donkere vloeistof (niet
se rijk. heeft ter gelegenheid van hetdrinkbaar),
begin der actie voor het werven van 5. x 5. dokter
100.000 vrijwilligers op een persconfe- 6. x 6. ontkenning,
rentie gezegd, dat de bevolking van elk 7.
land, in het bijzonder dat- van.de VB.,
in een nieuwe oorlog zal blijken een
zware proef te moeten ondergaan. „Het
land zal mensen nodig hebben, die ge
wend zijn. bevelen op te volgén, aldus
Montgomery.
Volgens Montgomery heeft de jong
ste oorlog vooral geleerd paraat te
zijn. „Wat ge bezit, moet snel ter be
schikking staan. Ln 'het verleden heb
ben wij nooit volgens dit beginsel go-
werkt."
Shin-well, minister van Oorlog, deelde
mee, dat de huidige sterkte van het
landleger ongeveer 50.000 man bear aagt
eiv dat 150.000 het doel is.
7. vrucht.
V. (Ingez. dooi Ronny Haanstra)
Mijn 1ste deel zit in de mond. dan
volgt een voegwoord: mijn 3de deel is
een huishoudelijk voorwerp. Mijn ge
heel is nodig om mijn le deel schoon
te maken
VI (Ingezonden door Willy Jansen)
Verborgen bloemennamen.
1. carsin; 2. hylstura; 3. hatciny;
4. megterijvetien; 5. ladhal; 6.
diemeefalj.
vn.
Mijn geheel van 10 letters is een
hoofdstad van een land in Europa.
DO. VUU1 k/CLOti.
67. Jongens, of meisjesnaam (afgekort)
1, 2, 3 is een lichaaamsdeel van een»
dier; 3. 9. 9. 10 is een grote wortel;
6, 7, 7. 8 een heg; 4, 5 een voegwoord.
OPLOSSINGEN Der raadsels uit het
vorige nummer.
1. Lang leve de Koningin
nok, in, geel, de. Linge, van.
2. Een brombeer.
3. 1. Breda; 2. Leiden: 3. Gouda; 4.
Deventer.
4. Weerbericht; 1. wolk; 2. erts; 3.
egel; 4. riet; 5. blije; 6 eind; 7.
rood; 8. iris; 9. cape; 10. heet; 11.
thee.
5. Het zijn niet alle koks, die lange
messen dragen, eten. nek. niet, mes,
kat, zij .aal, en, el, hek, dor, eng,
gas, lid, kast,
6. De sport van een ladder.
7. BUI, mijl, vijl, Zijl, pijl, Nijl.
8. Wolga; wol, ga.
Beste raadselnichtjes en -neefjes.
Nu het beloofde kruiswoordraadsel.
Gaan jullie eerst maar fijn feestvieren,
daarna uitslapenen daarna geeft
onze raadselhoek jullie een fijn Zon
dagswerkje f De oplossing hiervan telt
natuurlijk weer dubbel. Voorts is er nog
keuze genoeg bij de andere 6 raad
sels. En de gelukkige prijswinnaars la
ten toch zeker nog wat horen over hun
boek? Nu. werk pleizierlg, en daarvóór:
heel veel pleizier bij onze 3 October-
viering. Tot volgende keer. Elly Kiel. Je
kunt nu in dit kruiswoord-figuur een
hele nieuwe Inhoud maken. Dan kan ik
je raadsel plaatsen.
Allen hartelijk gegroet door jullie
Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
VOOR ZATERDAG 2 OCT.
Hilversum I (301 M.) VARA 7.00
nieuws; 7.15 ochtendgymnastiek; 730
gr.muz.: 8.00 nieuws; 8.15 6trtldlled; 8.18
lichte klanken; 9.30 muziek van Schu-
hert. VPRO 10.00 morgenwijding door ds
F. Oort; VARA 10.20 feuilleton; 10.35
muziek van Brahms; 11 00 voor de con
tinubedrijven: 11.30 radlolympus; 12.00
Metropole-orkest; 12.30 weerpraatje; 12.33
Joh. Jong. orgel; 13.00 Ned. Strijd krach
ten; 13.30 Miller sextet; 14 00 voor de
AJC; 14.20 Marinierskapel; 14.50 Drents
programma: 15.15 50 Jaar Nederlandse
muziek; 16.00 ontslagproblemen; 1615
cabaret; 16.45 sportpraatje: 17.00 orkest
Malando; 17.30 voor de rilPere Jeugd;
18.00 nieuws; 18.15 T. Schifferstein. pla
no; 18.30 Ned. strijdkrachten; 19.00 ar
tistieke staalkaart; VPRO 19.30 wat doet
de kerk? 19.45 voor Ned. In Duitsland:
VARA 20.00 nieuws; 20.05 dingen van de
dag; 20.15 promenade-orkest: 21.00 socia
listisch commentaar: 21.15 ln de winkel
van Sinkel; 22.00 Vlndobona Schrammeln
22.30 kwartet Jan Corduwener; 23.00
nieuws; 23.1524.00 gram .muziek.
Haringtrekkerij viel deze
week tegen
(Van onze deskundige medewerker).
De resultaten der trawlvisserü ver
tonen enige verbetering, hoewel het be
drijf nog heel weinig te betekenen heeft.
Er zijn intussen een paar soorten vrij
gegeven, o.a. bot, welke bij de geringe
aanvoeren van deze week een moqie
prijs opbracht.
Met de haringtrekkerij liep het niet
zo goed als voorheen, hetgeen in de aan
voeren duidelijk tot uitdrukking kwam.
deze bedroegen namelijk gemiddeld
4000 a 5000 kisten per dag. Dientenge
volge waren de prijzen vrij stabiel en
bewogen zij zich tussen de f. 13.50 en
f. 15.De kwaliteit van de laatste aan
voeren was niet zo mooi. Er bestaat een
goede vraag en ook de export laat zich
niet onbetuigd. Het contract met
Tsjecho-Slowakije schijnt nog maar
voor de helft te zijn uitgevoerd, terwijl
deze week de export naar de Bizone
zou aanvangen. Men acht het daarom
zeer waarschijnlijk, dat de prijsfluctua
ties, welke wij in het begin van dit sei
zoen gehad hebben, dit jaar niet meer
zullen voorkomen. Voor de loggers is de
versvisserij niet zo gunstig geweest als
vorig jaar. Het weer werkte nogal tegen,
maar de voornaamste oorzaak lag wel
bij de geweldige ladingen, welke door
de grote boten werden aangebracht en
waardoor de markt als 't ware geblok
keerd werd.
De vangsten der haxingdrijfnetvissers
blijven bevredigend. De visserij wordt,
thans op de kanten van de Doggers-
bank, 't Zand, uitgeoefend. De prijzen
ondergingen weinig verandering. De
Volle noteerden van f. 30.tot f. 32.
per kantje, de steurharing van f. 25.—
tot f. 27.— en de IJleharing van f. 21.—
tot i. 23.—. "Er gingen mooie besom
mingen uit.
De marktpositie is goed te noemen.
Voor steurharing bestaat veel vraag en
er werden tot heden betrekkelijk weinig
partijen in de Stichting opgenomen.
Hilversum II (415 M.)
nieuws; 7.15 gram.muziek: 7.45 morgen
gebed en liturgische kalender; 8.00
nieuws; 8,15 grmuz.; 9.00 voor de vrouw;
9.05 symphonle van Mozart; 9.30 water
standen; 9.35 operamuziek; 10.00 voor de
kleuters; 10.15 muziek houdt fit; 11.00
ziekenbezoek; 11.45 schoolradio; 12.15
muziek van Debussy; 12.30 weeroverzlcht
12.33 orkest Klaas van Beeck; 12.55 zon
newijzer;. 13.00 nieuws; 13.15 orkest
Klaas van Beeck: 13 50 film en toneel;
14.10 muziek van Dellus; 14.20 Engelse
les voor beginners; 14.40 fantasie op zee
lied) es; 14.50 vlooi en plano; 15.20 har
monie Vlilt en Volharding; 15.50 de vlie
gende Hollander: 16.00 fllmmuz.; 16.30
de schoonheid van het Gregoriaans; 17.00
wigwam; 18.00 populaire klanken; 18.30
Journalistiek overzicht: 18.45 hoe heet
deze plaat? 19.00 nieuws; 19.15 operette
muziek van Lehar; 19.50 het winterwerk;
20.00 nieuws; 20.05 de gewone man; 20.12
muziek van H&ndel; 20.20 lichtbaken;
20.50 Reginald Foort, orgel; 21.00 negen
helt de klok; 21.45 radioschets; 22.00
weekendserenade: 22.30 actualiteiten,
22.45 avondgebed en liturgische kalen
der; 23.00 nieuws; 23.1524.00 kamer
muziek van Beethoven en Brahms.
VOOR ZONDAG 3 OCT.
Hilversum I (301 M.) VARA 8.00
nieuws; 8.15 strijdlied; 8.18 gramofoon-
muzlek; 8.30 voor de tuin; 8.40 Inter
mezzo; 9.12 sport; 9.15 verzoekprogram-
ma; 9.45 geestelijk leven; 10.00 Meester
Trio; 10.30 briefgeheim: 10.50 De Jonge
Flierefluiters; 11.15 Triangel; AVRO;
12.00 fllmpraatje; 12.15 filmmuziek; 12.30
Zondagsclub; 12:40 Melodla Zangtrio;
13.00 nieuws: 13.15 Les gars de Paris;
13.50 even afrekenen; 14.00 gr.muzlek;
14.05 boekbespreking; 14.30 Peer Gynt,
uitgevoerd door Omroeporkest: 16.45
sportflitsen; VARA 17.00 dameskoor;
17.15 Bergens mannenkoor; 17.30 Ome
Keesje; 17.50 sport; 18.00 nieuws; 18.15 ln
gesprek met_de lezer; 18.30 Ned.,strlld-
KRO 7.00 Kerk Delft, voorg. ds H. W ^elk«.
18.30 gewilde muziek; 1845 oud-Holland
se orgelmuziek; 19.00 nleuwo platen; 19-15
kent gil uw bllbel?; 19.30 nieuws; KRO
19.45 polonaise; 19.50 boekbespreking,
20.05 de gewone man; 20.12 Het Parade
Orkest; 20.35 lk zie lk zie wat JU niet
ziet; 20.45 verzoekooncert; 21.25 zonnig
nieuws; 21.30 cabaret: 21.45 A'aams
amateur toneelgezelschap: 22.37 actuali
teiten; 22.45 avondgebed en liturgische
kalender; 23 00 nieuws; 23 1524.00 soi
ree dansante.
VOOR MAANDAG 4 OCT.
Hilversum I (301 M.) VARA 7.00
nieuws; 7.15 ochtendgymnastiek; 7.30
ontbiltmuzlek; 8.00 nieuws; 8.15 strtid-
lled; 8.18 selecties; 9.15 Haydn en
Brahras; VPRO 10.00 morgenwlldlng door
ds J. J. Thomson; VARA 10.25 Debroy
Somers Band; 10.30 voor de vrouw; 10.45
Tq/v> rfc f vr rfo Tnno ®-">5 muztetE van ocnuDcri, iu.ou mui
O. 1. v. ds L. G. Bruyn; 1100 mu-
ziekenbezoek: 11.20 viooji en plano; 11.40
verkoopkunde; 12.00 'orkest Malando;
12.30 weerpraatje: 12.33 voor het platte
land; 12.38 Hawaii ankl anken: 13.00
nieuws: 13.15 kalender; 13.20 Ramblers;
13.50 muziek van Smetana; 14.00 vijftig
Jaar Nederlandse muziek: 14.30 school
arts; 14.45 operamuziek; 15.30 klank
beeld over Tel Avlv: 16.17 Johan Jong,
orgel; 16 45 orkest Morton Gould: 17.00
de school ls uit; 1730 Alaln Romans,
plano; 17.45 Indische giftslangen; 18.00
nieuws; 18.15 kwartet Jan Corduwener;
18.30 Ned. strlldkrachten; 19.00 waarvoor
wil streden; 19.30 op vleug'len van mu
ziek; 19.45 landbouwrubrtek; 20.00 nieuws
20.05 dingen van de dag; 20.15 Prome
nade Orkest; 20.50 kabinet der kleine
zaken; 21.10 Rad<lo Phllh. Orkest; 22.10
het beroep van orgelstemmer; 22.30 de
nieuwe notenkraker; 23.00 nieuws; 23.15
24.00 orkest Joe Loss.
Hilversum II (415 m.) NCRV:7.00
nieuws; 7.15 Te Deum Laudamus; 7.45
woord voor de dag; 8.00 nieuws; 8 15
gram.muzlek; 9.00 kwartet van Haydn:
9.15 ziekenbezoek; 9.30 waterstanden;
9.35 muziek van Schubert: 10.30 morgen-
over het Onze Vader; AVRO 20.00 nieuws
20.05 actualiteiten; 20.15 waltztlme;
20.45 hoorspel „Paul Vlaanderen en Ina"
21.20 bllnamen ln de kamermuziek;
21.45 hersengymnastiek; 22.15 dansen van
onze vooroudere; 23.00 nileuws; 23.15
24.00 sopraan, tenor en orkest.
Hilversum II (415 m.) KRO 8.00
nieuws; 8.15 gramofooncnuzlek; 8.25 in-
loldlng: 8.30 hoogmis Carmelletenkerk
Zenderen: NCRV: 9.30 nieuws: 9.45 con-
zlek van Beethoven; 11.20 voordracht;
11.40 liederen van Schubert; 12.00 opge
wekte klanken; 12.30,weeroverzlcht; 12.33
Ancora Trio; 13.00 njeuws; *3.15 vilftlg
Jaar Ned. muziek; 13.45 claveclmbelmu-
zlek; 14.00 voor de scholen; 14.36 mu
ziek van Brahms; 15.00 Sans Soucl; 15.30
vioolconcert van Bax; 16.00 bllbelvertel-
Ung; 16.45 planoduo; 17.00 voor de kleu
ters; 17.15 Ned. liederen; 17 40 planotrio
van Brahms: 18.15 sport; 18.30 Toscanlnl
eert royai; 10.00 dienst Domkerk Utrecht, dirigeert; 19 00 nieuws: 19.16 boekbe-
mende bedrijvigheid te constateren.
Onvoorziene omstandigheden voorbe
houden acht men op grond van de be
staande handelsovereenkomsten de toe
stand op dit gebied gunstig.
dienst; KRO 12.15 apologie; 12 35 orkest rlkaanse platen; 20.00 nieuws: 20 05 pro
zonder naam: 12.55 zonnewtlzer; 13.001 loog: 20.15 muziek uit twaalf landen:
nieuws; 13.25 orkest ronder naam: 13.50 21.00 ver-zoekprogramma: 21.30 emigratie
Splneuza; 14.05 vllffclg Jaar Ned. muziek; naar Argentinië. 21.50 Mandollnata; 22.15
14 35 Maastrichts stedelllk orkest: 15.45 muziek van Beethoven: 22.45 avondover-
KRO-trio: 16-10 reportage TSCVW; denking: 23.00 nieuws; 23 15 muziek van
16.25 Vespers; NCRV: 17.00 dienst Geref.Resplghl; 23.35—24.00: elotaccoord.
