Blijvend optimisme over Moskou
WEERBERICHT
Indonesische delegatie
voor jubileumfeesten gearriveerd
Deze week advies-interimregering
naar ons land
Duizenden vrouwen leven in
gedwongen concubinaat
Smeekbeden uit smartelijke en
hartverscheurende omstandigheden
Ontwerpdienstregeling busdienst
Leiden-Haarlem V.V.
Met een enkel woord
87ste Jaargang
VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1948
No. 26476
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3,90 per 3 maanden; 30 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro no.: 57055
Na de bestorming vein Berlijn's
Raadhuis
Het is met de verklaring van gene
raal Ganeval inzake een bijeenkomst
der vier opperbevelhebbers in Duits
land een eigenaardig geval. Van alle
zijden wordt thans dit bericht gede
menteerd, doch feitelijk zodanig, dat
men kan aanvoelen, dat het toch wel
eens juist zou kunnen zij-n, al is de
mededeling dan voorbarig geweest.
Welingelichte kringen te Londen heb
ben verklaard, dat maarschalk Sta
lin en de drie Westelijke afgevaar
digden Maandag tijdens hun confe
rentie te Moskou tot algemene over
eenstemming zijn gekomen over de
valutahervorming voor Berlijn. Een
verdere samenkomst op het Kremlin,
die waarschijnlijk hedenavond plaats
vindt, zou noodzakelijk zijn voor de
bespreking der details.
Zoals gisteren nog in een groot deel
enzer oplaag is medegedeeld, hebben
de Berlijnse communisten, onder lei
ding van de S.E.D., het stadhuis te
Berlijn bestormd en bezet. Verzet werd
niet geboden, dus verliep een en ander
zonder veel rumoer.
Na een half uur in de raadszaal te
hebben vergaderd, ging men weer heen
en toen een zware regenbui losbrak,
verstrooiden de demonstranten zich.
Een delegatie van de socialistische
eenheidspartij heeft een onderhoud ge
had met de waarnemende tweede bur
gemeester van Berlijn, Friedensburg.
Na een uur verliet de delegatie het
bureau van de magistraat. Tevoren
had de woordvoerder der delegatie in
de raadszaal van het Berlijnse stad
huis in een toespraak tot de menigte
verklaard: „Er zullen in de komende
dagen beslissende dingen gebeuren. Als
het huidige stadsbestuur u uw rech
ten niet laat, zal het moeten verdwij
nen."
Na het onderhoud met Friedensburg
zei de woordvoerder der delegatie: „We
hebben langs elkaar heengesproken,
Friedensburg heeft ontwijkende ant
woorden gegeven en bleek buitenge
woon slecht op de hoogte te zijn van
öe werkelijke stand van zaken in Ber
lijn. Hij heeft gezegd, dat 'hij enige
van onze klachten zou bestuderen."
Friedensburg heeft naderhand de
pers in zijn bureau ontvangen. Hij
verklaarde, „dat het Berlijnse stads
bestuur in functie zou blyven en op
normale wijze zijn werk zou verrich
ten."
Hij deelde verder mee, dat zijn on
derhoud met de delegatie der demon
stranten een rustig verloop had en dat
hij het met de delegatie eens was ge
weest, dat de Berlijners uit de Wes
telijke sectoren volkomen vrij moesten
zijn om hun rantsoenen in de Ooste
lijke sector te betrekken. Maar, zo had
hij gezegd, de meeste West-Berlijners
wensen dit niet.
Hij had de delegatie voorts meege
deeld, dat hij het nood-programma
van de „door communisten geleide so
cialistische eenheidspartij niet kon
aanvaarden, aangezien „de gemeente
raad met zijn sterke anti-communisti-
sohe meerderheid daar zeker niét zijn
goedkeuring aan zou hechten."
B. en W. van Berlijn hebben gister
avond besloten hedenochtend 'n zit
ting van de gemeenteraad te houden
en tevens zelf bijeen te komen. De
socialistische eenheidspartij, die de
bijeenkomst van gisteravond boycot
te, wil heden wel verschijnen.
Intussen hebben de pro-Westerse
Bezuiniging in Frankrijk
De Franse regering heeft een reeks
drastisohe bezuinigingen op de begroting
goedgekeurd.
Naar wordt vernomen, heeft een groot
gedeelte der bezuinigingen betrekking
op de militaire begroting. Deze bezuini
gingen vormen de eerste stappen ter
stabilisatie van Frankrijk's budgetaire
toestand, zoals de minister van finan
ciën, Paul Reynaud, heeft voorgesteld.
Door deze maatregelen is men van
plan Frankrijk een gezond stelsel van
voedselvoorziening te geven, waarbij de
welstand der boeren wordt gehandhaafd
en de arbeiders verlost worden van de
vrees, dat de kosten van het levens
onderhoud verder zullen stijgen.
Ter stimulering van de landbouw
heeft de regering hogere graanprijzen
toegestaan, hetgeen bij afwezigheid van
een subsidie, zijn terugslag vindt in een
hogere broodprijs. De prijs zal, naar men
venvacht, 10 fr. per kilo stijgen.
Voorts heeft de regering de boeren
een verhoging van 20 25 procent voor
de melk beloofd.
Deze feiten hebben de vakverenigings
leiders van alle sohakeringen er toe ge
bracht op een snelle actie der regering
aan te dringen ten einde de arbeiders
meer werkelijke koopkracht te bezorgen.
Ten einde de druk op het gezinsinko
men te verlichten zouden de gezinstoe
slagen verhoogd kunnen worden of de
inkomstenbelasting verlaagd. De moei
lijkheid blijft dan echter fondsen te vin
den voor de aanvulling van de landsbe-
groting.
DROOG EN VRIJ ZONNIG.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht met olaatselijk och
tendmist. Droog en vrij zon
nig weer met, behalve in het uiterste
Noorden van het land, iets hogere tem
peraturen. Zwakke tot matige wind uit
richtingen tussen Noord en Oost.
28 AUGUSTUS
Zon op: 5.44 uur; onder: 19.37 uur.
Maan op: 22.48 uur; onder: 15.40 u.
(L.K.).
Hoog water te Katwijk te 8.52 en
21.22 uur.
Dit nummer bestaat uit vier pagina's
Berlijners gisteravond 'n tegen-demon
stratie gehouden op de Platz der Re
public, vlak bij de Sovjet-zone. Een
15.000 personen hadden zich daar ver
zameld.
De Berlijnse sociaaldemocratische
leider, Neumann, verklaarde o.m.: „De
BerlJjnse democratie zal zich niet uit
het raam laten gooien door de rede
Nazi's. Wij zijn bereid een algemene
staking uit te roepen, als dat nodig is
om de communisten tot staan te bren
gen." De voorzitter van de Berlijnse
gemeenteraad, dr Suhr, verklaarde
nooit een raadsvergadering bijeen te
zullen roepen onder „de druk van een
menigte". Hij deed een beroep op de
bezettingsmogend'heden orn een „neu
trale zone" in Berlijn te scheppen, cp-
dat de stedelijke autoriteiten onge
stoord zouden kunnen werken."
„De ballontocht en het „L.D."
M Onmiddellijk na het opstijgen
H van de ballon van de speelweide H
M in de Prof ess or en wijk hedenavond Ij
H omstreeks halfzeven, zal de com- H
M mandant de heer Boesman, een g
ff aantal genummerde reclamebil- M
H jetten van het „Leidsch Dagblad" j§
uitwerpen, waarvan een 25-tal jl
M recht geeft op geldprijzen.
In ons Blad van morgen zullen
H vvjj deze nummers bekend maken,
waarna de gelukkige vinders zich j|
M met hun biljet van a.s. Maandag M
M af aan onze Bureaux kunnen ver- |j
H voegen.
Men beware derhalve deze bil- ff
|f jetten zorgvuldig p
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllF
PAUSELIJK VERTEGENWOORDIGER
BIJ INHULDIGINGS
PLECHTIGHEDEN.
Bij de inhuldigingsplechtigheden van
Koningin Juliana op 6 September a.s.
in de Nieuwe Kerk te Amsterdam zal
Paus Pius de twaalfde vertegenwoor
digd worden door monseigneur Valerio
Valeri, apostolisch nuntius.
Het gros van de Indonesische delega
tie, die de jubileumfeesten en de inhul
diging zal bijwonen, is gisteravond op
Schiphol aangekomen.
Ter begroeting waren o.m. aanwezig
de ministers mr E. M. J. A. Sassen en
L. Götzen, de secretaris-generaal van
het departement van Overzeese Ge
biedsdelen, de heer J. M. Kiveron, de
chef kabinet mr B. Th. A. Westerouen
van Meeteren, kolonel W. J. van Gulik
en dr J. P. Bannier.
Het gezelschap, dat de reis uit de Oost
heeft aanvaard bestaat uit 22 personen,
o.w. zich vele echtgenoten bevonden.
De leider van de delegatie is prof. dr
P. A. Hoesein Djajadiningrat, secretaris
van staat voor Opvoeding, Kunsten en
Wetenschappen van de voorlopige Fede
rale regering. Sultan Hamid II, die zo
langzamerhand een vaste gast in ons
land is geworden, was met zijn echtge
note wederom meegekomen. Hij zal, in
tegenstelling tot de overige leden van
de delegatie, die voor het merendeel
kort na de inhuldiging weer naar Indo
nesië zullen vertrekken, ruim anderhal
ve maand in ons land vertoeven.
Voorts behoren tot het gezelschap af
gevaardigden o.a. _uit Oost-Indonesië,
Oost-Sumatra, Borneo, Riouw en Billi-
ton.
Teunkeu dr Mansoer, het staatshoofd
van Oost-Sumatra komt rechtstreeks uit
Bandoeng, waar een conferentie is ge
houden die advies zal uitbrengen over
het voorlopige ontwerp van een interim-
regering.
Dr Mansoer heeft de conferentie
wegens zijn vertrek naar Nederland kort
voor het einde moeten verlaten. Hij
heeft dan ook het advies niet bij zich.
„DE TIJD IS KRITIEK!"
Dr Mansoer deelde ons echter des
gevraagd mede, dat het advies Woens
dag is klaargekomen. Hij verwacht het
advies nog deze week in Nederland.
Op een desbetreffende vraag zei dr
Mansoer, dat hjj de tijd voor de in
stelling van een interimregering stel
lig thans gekomen acht. Hjj wilde het
zelfs nog sterker uitdrukken. De tijd
is daarvoor thans kritiek", aldus het
Staatshoofd van Oost-Sumatra.
Het talrijke gezelschap hield zich
enige tijd op in de fleurig met bloemen
versierde aankomstbarak van Schiphol
en begaf zich tegen halftien met de mi
nisters naar 's-Gravenhage.
GENÈVE KRIJGT VOORKEUR.
De economische en sociale raad der
V.N. heeft besloten de zitting in de
zomer van 1949 te Genève in plaats
van te Lake Success te houden. Dit
besluit werd genomen met 11 tegen 7
stemmen na een debat van zes uur en
betekent een nederlaag voor Engeland,
de V.S. en Canada, die om politieke en
practlsche redenen krachtig pleitten
voor het houden van de vergadering
te Lake Success. Ingevolge deze beslis
sing zal de volgende zitting van de
raad de achtste In Februari te
Lake Success en de negende zitting in
Juli te Genève worden gehouden.
HONGAARSE LANDBOUWPOLITIEK.
De Hongaarse regering heeft een spe
ciale bekendmaking gedaan, volgens
welke alle koop en verkoop van land
voor het ogenblik wordt verboden en
bouwland verpacht kan worden.
Men neemt aan, dat de staat voortaan
zijn rechten zal doen gelden op de eer
ste keuze voor elk stuk land, dat te
koop Is ten einde coöperatieve landbouw
door boeren, die niet over een stuk land
besohikten, te bevorderen.
Een ander besluit betreft de oprich
ting van een aantal nieuwe economische
staatsondernemingen.
Gistermiddag werden in de Oude Kerk te Amsterdam 10.000 exemplaren van de
Johannes Evangeliën een geschenk van Amerikaanse kinderen voor de Neder
landse Zondagschoolkinderen, uitgereikt. De symbolische overdracht geschiedde
door de President van de Verenigde Amerikaanse Kerken, mr Charles P.
Taft aan de zes-jarige Jetske Minke Timmer uit Bussum.
Foto ANP-dS.
Ter gelegenheid van de aanvaarding der
regering door H.M. Koningin Juliana
op 4 September a.s. is in opdracht van
de firma G. J. Begeer te Utrecht een
penning ontworpen door de beeldhouwer
Maarten Pauw. Deze penning, die ener
zijds de beeldenaar van Koningin Ju
liana draagt en anderzijds een afbeel
ding van de Ridderzaal, zal na de
ambtsaanvaarding van de nieuwe Ko
ningin algemeen verkrijgbaar worden
gesteld.
Foto ANP-dWt.
Een nationale schande
(Speciale berichtgeving)
Drie jaar na de nederlaag van de
Japanners in Indië worden nog steeds
vele duizenden land- en rijksgenoten,
vrouwen en n^eisjes voornamelijk,
vastgehouden in gevangenkampen of
gedwongen in concubinaat te leven
met mannen van de T.N.I., gedroste
Brits-Indiërs of achtergebleven Ja
panners.
Op een gisteren in Den Haag ge
houden bijeenkomst van het „Gemeen
schappelijk Actie-Comité van Neder
landse Vrouwen", waarbij vrouwen
organisaties van velerlei richting ver
tegenwoordigd zijn, is daar nadruk
kelijk mededeling van gedaan door
mevrouw W. van 't Rood-Gerth van
Wijk, en er op gewezen, dat dit een
gewetenszaak is voor het Christelijke
Nederlandse volk.
Er is in de loop van de jaren dik
wijls verschil van mening geweest
over het aantal vrouwen en meisjes,
o.w. vele Nederlandse, die ginds onder
de meest smadelijke en hartverscheu
rende omstandigheden haar leven
moeten slijten zonder dat er helaas
van onze zijde daadwerkelijke po
gingen worden gedaan om hen in vrij
heid te stellen. Over de feiten zelf,
d.w.z. de gevangenhouding en het ge
dwongen concubinaat, was nauwelijks
verschil van mening!
Het comité had herhaaldelijk bespre
kingen met om de ministers Beel en
Jonkman en later ook met minister
Neher, maar geen van hen heeft ooit
het bestaan van deze. voor een zich zelf
respecterend volk bepaald onterende,
toestanden ontkend. Minister Beel gaf
meermalen de toezegging, dat alles in
het werk zou worden gesteld om de
slachtoffers te helpen en verleden jaar
maakte de regering bovendien bekend
dat vrijlating van al die vrouwen en
meisjes (kinderen vaak nog!) eerste
voorwaarde zijn zou voor het hervatten
der onderhandelingen met de republi
keinen. Later schijnt de regering-Beel
5-minutendienst op de
spitsuren
In een conferentie door de N.Z.H. be
legd met de gemeentebesturen van
Haarlem, Leiden en tussengelegen
plaatsen, waarbij ook vertegenwoordi
gers van Waterstaat, Rijksverkeers
inspectie en Prijsbeheersing aanwezig
waren, heeft ir. Jurrissen, directeur der
maatschappij, een uiteenzetting gege
ven van de plannen die de N.Z.H. heeft
ten aanzien van de verbinding Haar
lemLeiden.
Zoals men weet heeft de Minister de
opheffing van de tramlijn Haarlem-
Leiden goedgekeurd, en zal reeds op 1
November a.s. de tram uit het Haar
lemse stadsbeeld verdwijnen. Dit bete
kent tevens het begin van het einde van
de tram LeidenHaarlem.
De bevolking van de Bollenstreek, die
voor haar vervoer uitsluitend op de
tramlijn aangewezen is, sinds de stop
trein werd opgeheven, heeft stérk ge
protesteerd tegen deze plannen der
N.ZH, De gemeentebesturen hebben een
actie ondernomen, om de tram te be
houden en al is die actie niet ten volle
geslaagd, men is er toch van overtuigd
dat ze er aanzienlijk toe bijgedragen
heeft om de plannen der N.Z.H. met
name t.a.v. de frequentie der busdien
sten in gunstige zin te wijzigen.
Dat het de N.Z.H. ernst is met haar
voornemen, het vervoer op deze lijn ook
met de bus bevredigend te regelen,
komt tot uiting in de ontwerp-dienst-
regeling, welke aan de gemeentebestu
ren werd aangeboden. Weliswaar zullen
daarin nog wel wijzigingen plaatsvin
den, omdat men eerst moet zien hoe dit
alles in practijk verloopt, maar in gro
te trekken zal toch dit schema gehand
haafd blijven.
LOCAALDIENSTEN LEIDEN—
SASSENHEIM EN HAARLEM
HILLEGOM.
Het ligt in de bedoeling de bussen te
laten vertrekken van het station Lei
den en ook te Haarlem op het Sta
tionsplein te doen aankomen. De
BINNENLAND.
De buitenlandse studenten uit het
kamp te Blggekerke hebben de laatste
hand gelegd aan het rijwielpad van Zou-
telande naar West-Kapelle, dat heden
middag officieel g-eopend werd.
BIJ de Philipsfabrleken ln StrJJp
brak brand uit ln een loods, waarin 600
ton oud papier was opgeslagen. De vlam
men vonden hierin gretig voedsel. De
loods brandde geheel af.
Te Batavia ls aangekomen de heer
B. A. Koppers van het Nederlandse comi
té van de World Students Relief. H11 ls
verbonden aan de International Students
Service en brengt een bezoek van 6 we
ken aan Indonesië, waar hij de toestand
en de bestaande behoeften ln de univer
sitaire wereld van Indonesië zal opne
men.
Op twee dagen ln de nationale
feestweek zal de wegenwacht niet ril
den. n.l. op 31 Augustus en 4 September.
Dit besluit heeft de A.N.W.B. genomen,
teneinde ook de gele rijders" in de ge
legenheid te stellen met hun gezin aan
de feestelijkheden ln derespectieve woon
plaatsen deel te nemen.
In boekvorm ls verschenen het ver
slag over de werkzaamheden van het
informatiebureau van het Ned. Roode
Kruis gedurende de Jaren 1939 tot en
met 1947.
Op 1 September a.s. zal de .Volen-
dam" 1500 Amerikaanse studenten naar
hun vaderland terugbrengen, die ander
halve maand ln Europa hebben doorge
bracht. Deze studenten zullen van Ne
derlandse ziide worden vergezeld door
enige professoren, o.w. prof. H. van de
Waal. uit Leiden
De burgemeester van Amsterdam,
mr A. J. d'Ailly. opende gistermorgen te
Amsterdam de „Nahlnto". de nationale
handel- en industrletentoonstelling. die
een beeld geeft van de prestaties van
het Nederlandse bedrijfsleven en ln het
teken staat van het regeringsjubileum.
BUITENLAND.
De Belgische minister-president en
minister van buitenlandse zaken Spaak,
zal zijn vacantle ln het Zuiden van
Frankrijk eerder dan zlln plan was be
ëindigen en Zondag naar Parijs reizen
om besprekingen te voeren met de Bel
gische delegatie bit de organisatie voor
Europese samenwerking.
Het kabinet van Zuid-Baden in de
Franse zone is afgetreden en verklaarde
niet langer de verantwoordelijkheid van
het bestuur te kunnen dragen wegens
het demonteren en liquideren van fa
brieken.
De Zuid-Afrikaanse minister van
binnenlandse zaken, dr Donges. heeft
medegedeeld, dat een deportatie-order
jegens 193 Duitsers ln Zuid-Afrlka In
getrokken ls. De order was door de re
gering van generaal Smuts uitgevaardigd.
De gezondheidsdienst van het Ame
rikaanse leger meldt, dat een geneesmid
del tegen typhus ls ontdekt. Het draagt
de naam Chloromycetin en wordt uit een
Venezolaanse paddestoel bereid.
Emlle Bollacrt. de Franse hoge
commissaris van Indo-Chlna, ls per
vliegtuig naar Saigon teruggekeerd na
een kort verblijf te Parils. tildens het
welk hil besprekingen voerde met ex-
keizer Bao Dal van Annam, de Franse
premier Marie en de minister van kolo
niën, Coste-Floret.
In de Verenigde Staten heerst een
hittegolf en ook ln Canada is de tempe
ratuur zeer hoog. In de kantoren is de
arbeidsduur verminderd, en sommige be
drijven zijn tijdelijk gesloten.
eerste bus in de richting Haarlem
vertrekt dan om 5.30 uur, vervolgens
om de 20 minuten tot 6.30 uur, waar
na tot 10 uur een 10-minutendicnst
gereden wordt.
Hiertussen door rijden van 6.45 tot
8.45 uur locaal-diensten naar Sassen-
heim-Noord, zodat tussen Lelden en
Sasscnhcim in dat tijdvak een 5-
minutendienst gereden wordt. Ook
tussen Haarlem en Hillegom rijdt dan
een 5 minuten-dienst.
Van 10 tot 15 uur wordt weer een
20-minutendienst gereden (met name
op Zaterdagmiddag zal deze regeling
wel gewijzigd worden, en wellicht ook
's Maandagsmiddags in verband met
het drukke bezoek aan de Bloembol-
lenbeurs te Haarlem). Om 16 uur
gaan de bussen weer om de 10 minu
ten rijden, waartussen tot 18.30 uur
de locaaldiensten HaarlemHillegom
en LeidenSassenhcim (dus weer een
5-minutendienst) tot na 20 uur de
20-minutendienst weer in werking
treedt tot 23-30 uur, wanneer de
laatste bus uit Leiden vertrekt (aan
komst te Haarlem 0.30 uur). De laat
ste bus uit Haarlem vertrekt om 23.40
uur en arriveert te Leiden om 0.40 u.
De rijtijd van de bussen wordt over
het gehele traject met 20 minuten
bekort en bedraagt dan nog slechts
60 minuten van station tot station.
Alleen al voor het traject Hillegom
Haarlem betekent dit een winst van
10 minuten.
De bussen volgen de Rijksweg en dus
niet langer de tramroute via Benne-
broek-dorp. De Glip. de nauwe Binnen
weg te Heemstede en de omweg door
het Haarlemmerhoutpark.
De oude tramhaltes blijven groten
deels gehandhaafd, met uitzondering
van die voor De Glip en Bennenbroek-
dorp. De bus stopt o.a. bij de Klinken-
bergerbrug, de Postbrug en de Leidse-
buurt, Posthof en aan het eindpunt
RJJnsburgerweg. De bussen zullen van
af het remiseterrein vertrekken.
Ook de tariefsverhoging is bespro
ken. Er werd gemompeld over een
opslag van 50 en meer, maar dit
is meegevallen. De gemiddelde verho
ging bedraagt 20 op de oude prjj-
„NIET ONAANGENAAM
VERRAST".
In de Bollenstreek was men niet on
aangenaam verrast door de plannen
van de N.Z.H. Men heeft zich nu een
maal moeten neerleggen bij het door de
Minister bekrachtigde besluit tot op
heffing. en zag node de* tram verdwij
nen. Niet omdat men er zo bijster aan
was gehecht. De tram betekende een
gevaar op de weg, had dikwijls vertra
ging, en met name de avond-uurdien
sten noodzaakten het publiek vaak tot
zeer lang wachten. De vraag, of de bus
het intensieve verkeer kan opvangen,
overweegt hier, maar de stemming is
zodanig, dat men de N.Z.H. een kans
wil geven.
Het verlangen naar de weder-ln-
dienststelling van de stoptrein blijft
onverminderd bestaan. Eveneens hoopt
men op een goede en snel-werkende
service t.a.v. sneeuw- en gladheidbe
strijding, opdat het niet voorkome dat
de zo belangrijke Bollenstreek door het
uitvallen van de enige verbinding met
de buitenwereld wordt geïsoleerd.
die verklaring volkomen vergeten te
zijn
Intussen had het comité nog altijd,
als gevolg van de beloften der ministers,
goede hoop dat de situatie zich geleide
lijk verbeteren zou, gelijk de heer Beel
in een brief van 16 Februari j.l. nog in
uitzicht stelde, totdat twee verklaringen
de onrust plotseling weer groter hebben
gemaakt dan ooit. De ene werd in het
parlement afgelegd door minister Drees,
die naar aanleiding van een open
brief van het comité aan de Kamer
leden zeide de indruk te hebben dat
de voorstelling als zouden er meer dan
15.000 mensen nog steeds gevangen wor
den gehouden, een zeer losse bewering
is. de andere kwam van minister Neher,
die op 14 Augustus 1.1. bepaald boos werd
toen de leden van het comité ln een on
derhoud met hem met klem aandron
gen op het treffen van maatregelen om
de slachtoffers vrij te krijgen.
De heer Neher gaf, in tegenstelling
met de heer Drees, de feiten toe en
hij erkende dat ons militaire gezags-
apDaraat krachtig genoeg is om be
vrijdingsplannen tot uitvoering te
brengen. Maar met de vuist op tafel
slaande, aldus mevrouw Van 't Rood,
riep hii uit dat onze troepen daarvoor
niet zullen oorukken. Nederland zal
deze slachtoffers zo nodig opofferen
omdat er anders nog veel meer vrou
wen en meisjes zullen worden gedood!
Het vrouwen-actie-comité Ls door dit
alles ten zeerste, verontrust en weigert
het standpunt van de heer Neher te
aanvaarden. Deze toestanden te dulden
betekent voor ons een nationale schan
de. „Kunnen wij" zo vraagt het co
mité „op deze wijze nog ooit een
rustig uur hebben en zullen wij niet al
tijd geplaagd worden door zelfver
wijt?"De besprekingen met de rege
ring zullen, zo mogelijk, worden voort
gezet. maar tegelijkertijd zal geen mid
del onbenut worden gelaten om het ge
weten van ons volk wakker te maken
en de brede massa te doordringen van
noodzaak om in te grijpen, wat daar ook
de gevolgen van zullen zijn!
De heer ir Steup. voorzitter van de
Nibeg, verklaarde, gelijk hij onlangs ook
reeds in een te Batavia gehouden radio
rede heeft gedaan, dat uit hem door het
Rode Kruis verstrekte gegevens, ls ko
men vast te staan dat er nu nog onge
veer 15.000 Europeanen en Indo-Euro
peanen binnen het republikeinse gebied
worden vastgehouden .waarbij nog ko
men duizenden inheemsen en gezinsle
den van KNIL-militairenHet is ge
woonweg verbijsterend, dat de regering
zich niet bij dezelfde bron heeft laten
voorlichten!
Om te getuigen dat het door ir Steup
genoemde getal inderdaad juist i s,
heeft het comité een brief ontvangen
van een der hoogst geplaatste en ge
zaghebbende autoriteiten in Indië. De
daarin genoemde cijfers stemmen vol
komen met die van de heer Steup
overeen. Wie de schrijver van die brief
is mag het comité, aldus werd ter ver
gadering gezegd, niet bekend maken,
omdat aldus grote landsbelangen zou
den kunnen worden geschaad. Om
nochtans de waarde van dat schrijven
niet tekort te doen, hebben drie jour
nalisten er inzage van mogen nemen,
op voorwaarde van geheimhouding.
De heer Van der Wielen, secretaris
van de Haagse afdeling, heeft namens
het drietal vertelaard de brief voor
authentiek te houden en er aan toe
gevoegd dat de naam van de schrijver
waarborg is voor de volstrekte juist
heid van de gegeven cijfers!
Mevrouw Van 't Rood heeft er ten
slotte op gewezen dat al die vrouwen en
meisjes ginds leven onder de meest ver
schrikkelijke omstandigheden. Zij gaan
moreel en geestelijk kapot en lijden vaak
honger, zodat zil al hun bezittingen te
gelde maken. Zij hebben geen geld en
geen kleren, geen boeken, geen radio en
geen enkele andere ontspanning en de
kinderen kunnen niet behoorlijk worden
opgevoed. Van honderd, indertijd onder
de ogen van de Engelse wacht te Ban
doeng gekidnapte jongelui, heeft men
er tot nu toe slechts drie terug kunnen
vinden, zii zijn echter nog niet vrij en
vertoeven te Djokja. Het ziin de 22-j.
L Eichhorn, de 22-j. Th. Metzger en de
20-j. P. Termij telen. Van mevrouw Nou-
huys. de echtgenote van een gewezen ad
ministrateur. kwam uit Djokja clande
stien een smeekbede om hulp. Zij weet
nauwelijks meer hoe zich te voeden.
Haar oudste dochter ls gedwongen om
met een T.R.I.-generaal te trouwen en
voor de andere. 17-jarige dochter vreest
zij weldra eenzelfde lot!
In Fort de Koek leven zoveel Neder
landse vrouwen in gedwongen concubi
naat dat van een Nederlandse stad kan
worden gesproken
DE KERKELIJKE VIERING VAN
REGERINGSJUBILEUM EN
INHULDIGING.
Inzake de kerkelijke viering van re
geringsjubileum en inhuldiging verne
men wij nog, dat Zondag 5 September
in de R.K. kerken een herderlijk sohrij-
ven zal worden voorgelezen.
Op 31 Augustus zullen in de R.K. ker
ken plechtige missen worden opgedra
gen. Waar dit niet mogelijk is zal
's avonds een plechtig lof worden gece
lebreerd.
In de Joodse kerken zullen op 5 Sep
tember in Nederland extra diensten
worden gehouden.
Op Zondag 5 September wordt in de
oud-katholieke kerken in Nederland ter
gelegenheid van de troonwisseling de
hoogmis gevierd met de plechtigheid als
op een feestdag,
In de dienst van 5 September wordt
een brief van het Episcopaat voorgele
zen DMr aanleiding van 1 Tim. 2 1-3.
