DE NIEUWE BONNEN Marshall en Bevin verklaren: Amerika en Engeland zullen Berlijn niet verlaten Met een enkel woord RECHTZAKEN 87ste Jaargang DONDERDAG 1 JULI 1948 No. 26426 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J.'W. Hetmy Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 3,90 per 3 maanden; 30 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055 De scheur in het „ijzeren gordijn" Ben zeer geheimzinnig spel is ge speeld met de jongste bijeenkomst van de Kominform, die de Komintern heeft opgevolgd. Alle berichten over een ver gadering te Boedapest, later te Boeka rest, werden categorisch tegengesproken. En toch is te Boekarest de Kominform bijeen geweest! En uit die byeenkomst is een besluit naar voren gekomen, dat een schok over de wereld heeft deen gaan: de Komin form heeft de bestaande regering in Zuid-Slavië onder maarschalk Tito in de ban gedaan, gelijk destijds Stalin Trotszky in de ban deed Daarmede werd aan de wereld bekend gemaakt, dat in het „ijzeren gordijn" een grote scheur was gekomen! De betekenis daarvan is nog moeilijk te overzien, maar de voorspelling klinkt niet al te gewaagd, als we zeggen, dat Moskou wel bijzonder gewichtige rede nen moet hebben gehad om zo te doen blijken dat het in de sateliet-landenniet alles naar wens gaat, zacht uitgedrukt. Want hoe men het draait of wendt, door de uitbanning van maarschalk Tito heeft Moskou zich lelijk in de kaart laten kijken. In de eerste plaats ls de legende, dat de Kominform slechts een middel was, om onderling verschillende kwesties na der onder ogen te zien zonder meer, nu v/el voor goed uitgewist. Daar te Boeka rest is een besluit genomen van wereld betekenis en dit doet duidelijk uitkomen, dat dc- oude Komintern eenvoudig is herboren in' Kominform. Eg in 'de tweede plaats is bijzonder scherp gestipuleerd, dat van zelfstan digheid der satelliet-.staten geen spra ke is, dat deze landen eenvoudig te luis teren hebben naar de stem Yan Moskou hljnde gehoorzaamheid. M.a.w. dat het belang van Moskou volslagen domineert over de belangen van de diverse landen, die de zijde van Moskou „kozen". Men heeft, slechts hot oor te verlenen aan „his master's vojcci"; daarmêde is alles gezegd. En wie zich durft te verzetten, wordt eenvoudig afgezworen. Voor Moskou moeten er daarom wel zeer grondige redenen hebben bestaan om zich aldus bloot te geven! Anders was het niet overgegaan tot een derge lijke, zoveel onthullende, stap. Spoediger dan wij hadden verwacht, blijkt de juistheid van onze destijds ge stelde these, dat et „bezit" van zoveel satelliet-landen met een bevolking, die niet volledig is te vertrouwen, daar slechts geweld ze tot Moskou-aanhan gers formeerde, voor Moskou de Achil leshiel zou kunnen blijken te zijn. Met gerustheid duiven wij vaststel len, dat er in Zuid-Slavië voor Moskou een direct gevaar was ontstaan, anders iaat, zich deze onverwachte geste van Moskou niet verklaren. Jammer alleen, dat totdusver uit, de loop van zaken niet blijkt, 'hoe de vork nu eigenlijk in de steel zit. Want alle publicaties ten spijt, hoe en waarom precies iuist nu moest worden ingegrepen* het blijft vooralsnog'een raadsel. Vreemd ln één opzicht is ook, dot Joego-Slavië op de bijeenkomst te Boe karest niet was uitgenodigd, want het minste wat een beschuldigde toekomt is toch zeker v/el het recht om zich te kunnen verdedigen. Blijkbaar vreesde Moskou, dat zijn overwicht op de ande re satellieten dan wel eens in het ge drang zou kunnen komen. Maar in an der opzicht is het ook weer niet zo vreemd, want rechten worden door Mos kou immers nimmer erkend, daar zijn wil eenvoudig wet is. Blindelings zijn alle wel vertegenwoor digde satellieten Moskou dan ook ge- ofecH Maarschalk Tito, die steeds het leger achter zich had, schijnt geenszins van plan om bakzeil te halen en heeft de feitelijke oproep van Moskou aan d<fc Zuid-Slavische communisten om zich van hem af te wenden en hem de woes tijn in te jagen, beantwoord met een oproep de gelederen te sluiten. En hii heeft blijkbaar de partij achter zich! Waar het de gewoonte van Moskou pleegt te zijn, om eerst dan tot daden over te gaan, wanneer succes verzekerd schijnt, mag men zich afvragen, wat nu zal geschieden. Een stand-houden van Tito tegen de wil van Moskou in, zou weinig minder ziljn dan een volslagen echec en dus is moeilijk aan te nemen, dat Moskou zal blijven toezien. Zal het rode leger desnoods in beweging worden gesteld? We zullen het moeten aïwach- ten. Sluiers van geheimzinnigheid liggen neg over het gebeuren, die te weinig doorzichtig zijn. om conclusies te dur ven trekken. Maar toch geeft het be richt uit Washington over deblokkering van Zuic-Slavisch goud in Amerika en de inwilliging door Zuid-Slavië van door Amerika gestelde eisen, die tot dusver steeds onaannemelijk werden geheten, te denken. Zou maarschalk Tlto mis schien hebben ingezien, dat de weder opbouw van zijn landen zonder de Wes telijke mogendheden, alleen met dc steun der Sovjets ,een onmogelijkheid is? En zou hij contact willen zoeken met het Marshall-plan? Het zou een verklaring kunnen zijn voor Moskou's bruut ingrijpen, alle van zwakheid getuigende onthullingen op de koon toenemend. Maar reden te meer voor Moskou om succes tegen de maarschalk te moeten hebben .want hoe zou anders de weer slag zijn in de overige satelliet-landen? WEERBERICHT VRIJ KRACHTIGE WIND. De Bilt verwacht tot Vrijdagavond: Aanvankelijk zwaar bewolkt met voor namelijk in het Zuid-Oosten van het land nog enige regen. Morgen veel over drijvende bewolking, maar overwegend droog wee Matige, in de kuststreken tyJelijk .chtige Noordelijke wind. KoeL 2 JULI Zon op: 4.24 uur; onder: 21.03 uur. Maan op: 1.10 uur: onder: 16.19 uur. CL.KA Hoog water te Katwijk te 11.47 en 24.00 uur. Dit nummer bestaat uit vier pagina's Debat iiï Engelse Lagerhuis Marshall, de Amerikaanse minist van Buitenlandse Zaken, heeft ver klaard, dat. „de Sovjet-actie om Ber lin tc blqkkeren fundamentele kwes ties van ernstige aard opwierp, wel- ke zij overal snel aan tc vatten." Hij voegde hieraan toe: „Wij zullen te Berlijn olijven." Hij liet doorsche meren, cist het mogelijk zou kunnen zijn, dat de Amerikaans? zone het lan ger uit zou houden dan men aanvan kelijk verwachtte. HjJ verklaarde, dat het mogelijk was gebleken na de lucht meer voedsel dan verwacht werd in te voeren. Volgens welingelichte leringen te Washington zou Marshall een directe nota aan de Sovjc-'.-ünie op het oog hebben, hetzij gezenden dcór de V.S. alleen, hetzij tezamen met Frankrijk en Engeland. Bij de opening van het debat in het Engelse Lagerhuis over de crisis ln Duitsland heeft Anthony Eden. plaats vervangend leider der oppositie, er by de regering op aangedrongen, Moskcu te doen weten, da1, ..wij niet bereid zijn or.s door bruut geweld of chantage to laten intimideren." Dese opmerking werd met luid gejuich begroet. Eden stelde voor, in geval er nog enige twijfel mocht bestaan over "do houding der geallieerden, een p -zamer.-j lyke geallieerde verklaring te doen toekomen, niet aan de Sovjet bevel beo- j ber te Berlijn, doch aan Moskou. „In- j dien wij ons thans zouden terugtrek i ken, zou het gevolg voor ons gezag er. dat van onze geallieerden in West- Europa catastrophaal zyn." Minister Bevin verklaarde, dat hjj bet voorstel van Trygve Lie, de Ber- lijnse kwestie voor t'.e Veiligheidsraad te brengen, vau de hand wees. I „Ik geloof, dat men geprobeerd heeft te onderzoeken hoe lang onze y.enu- j wen het zouden kannen uithouden, niets wijst er uog op, dat zij kapot zullen gaan." Bevin zeide, dat de crisis in Berlijn begon met het stilleggen van het weg verkeer, wae na liet spoorwegverkeer aan de beu: as en vervolgens het j vervoer per schip en zo voort. De Rus- j sen beweerden, dat zij deze maatregelen 1 om technische redenen namen. De En gelsen, zo zeide Bevin, gingen met deze redenen aceoord en boden technische hulp aan en materieel. Zij beseften dat men mceilyk aan materiaal kon ko men en wilden daarom helpen. Bevin vroeg zich nu echter af of werkelijk technische redenen of de invoering van de nieuwe valuta golden, daar de toe stand hu wel heel lang duurde. Zou het misschien een poging zijn om onze positie in Berlijn onmogelijk te maken? De Britse regering zou zich er niet bij neerleggen, indien de Russen van plan waren 2M- millioen mensen uit te hon geren om chaos te verwekken, teneinde op die manier de geallieerden te dwin gen. Men kon niet toestaan, dat de Sov jet-Unie de valuta van Berlijn zou bepalen en men kon ook Berlijn niet verlaten. Dat zou de erkenning be tekenen, dat Berlyn niét onder het bestuur der vier mogendheden zou staan, aldus Bevin. De Britse regering heeft besloten alle mogelijke hulpmiddelen ter beschikking te stellen, terwijl de V.S. zeer vele mid delen ter beschikking hebben gesteld om Berlyn van voedsel e.d. te voorrien." Bevin verklaarde voorts, dat plannen voor het massavervoer door de lucht zeer ver gevorderd waren en de resul taten waarschijnlijk de eerste verwach tingen zouden overtreffen. Hij erken de, dat een ernstige toestand zou kun nen ontstaan als gevolg' hiervan. De Britse regering en de Westelijke geallieerden hadden geen andere keus en konden zidh niet gewonnen geven. Wat het antwoord van maarschalk Sokolotfsky betrof, wide Bevin de mid denweg kiezen door zich niet door woorden om de tuin te laten leiden, doch aan de andere kant ook enig ver trouwen te schenken. Hij zou zich ech ter gelukkiger voelen, indien de eerste trein zou rijden en de schepen de Elbe afvoeren. Id de eerste plaats moest de bevolking van Berlijn gevoed worden. „Indien de moeilijkheden betreffende Berlyn volkomen opgelost z\jn, zijn wij bereid de toestand aldaar op een viermogendhedenbasis te bespreken." Dat Berlijn ondanks Hitter en de Kaiser cooh nog een sociaal-demccra- tisohe onderlaag had, bleek thans uit de houding van de Duitsers nu de kwestie Berlyn werd uitgevochten. Bevin beschuldigde de Sovjet-Unie o.m. er van, dat zij het principe van de economische eenheid van Duitsland, zoals voorzien ln de overeenkomst van Potsdam, steeds van de hand gewezen had. „Ik ben bereid op de vrede te wach ten, liever dan hem door overhaaste actie te vernietigen. Ik wil ook wach ten tot de conferentie in November om het nogmaals te proberen." Berin sprak vervolgens over de aan bevelingen van de Londense conferen tie, het verdrag van Duinkerken en het verdrag van Brussel. Het deel hiervan was het vertrouwen in het Westen weer te hei-stellen. Engeland zou aan de zfjde van Frankrijk staan, dat niet al leen gelaten zou worden. Men kon ech ter niet toelaten, dat Duitsland in een toestand van grote armoede gelaten werd. Duitsland moest medewerken aan zijn eigen herstel en bijdragen in het herstel van Europa. Duitsland kon zijn bijdrage niet leveren, indien het niet economisch op de been geholpen werd. De Duitsers moest verantwoordelijkheid en het nodige gezag verleend worden. In het Ruhrgebied hadden de Duitsers de grootst mogelijke vrijheid gekregen, 'erenigbaax met de veiligheid van West-Europa. De Britse regering was c-r van overtuigd, dat internationale contróle om veiligheidsredenen noodza kelijk was. Men vond het verstandig de Benelux-landen hierbij te betrekken. Bevin verklaarde, dat de Westelijke mogendheden Poten wel in het overleg aangaande het Ruhr-gebied hadden willen betrekken. Hetzelfde, z£?zei hij, had men ook geprobeerd met betrek king tot het plan-Marshall, maar toen was Poley „bevolen weg te blijven." Om dit land niet in verlegenheid te bren gen. was het daarom voor het overleg met betrekking tot het Ruhr-gebied niet uitgenodigd. Het programma van Warschau schrijft uaar Bevin's mening „een zogenaam de democratische dat is een door de communisten gecontroleerde centra le Duitse regeringvoor. ,Hoe zeer het woord democratisch ook misbruikt mo ge zijn, de regering kan de interpreta tie van democratie, gelijk die gegeven wordt in Polen, Tsjecho-Slowafctfe, Hongarije en andere landen niet aan vaarden." Hoofdkwartier Kominform wordt verplaatst Het hoofdkwartier van de Kominform zal uit Belgrado verplaatst worden. Van betrouwbare zijde verluidt, dat het in Boekarest gevestigd zal worden. Het redactiebureau van de Komin form zal ook in 3oekarest gevestigd worden en het halfmaandelijks bulletin zal voortaan In Boekarest uitkomen. Het besluit om de zetel van de Kom inform te verplaatsen, is niet uitgegaan van de Joegoslaven doch van de Kom- lnform-leden zelf, zo wordt uitdrukke lijk verklaard. Naar vernomen wordt, hebben maar schalk Tito, Rankovic, de Joegoslavi sche minister van Binnenlandse Zaken en andere communistische leiders te Belgrado besprekingen gevoerd. GRIEKSE VORDERINGEN IN GRIEKENLAND. De Griekse generale staf heeft me degedeeld, dat „krachtige gueriila-stel- lingen in West-Macedonië nabij de Al banese grens, waai' het Griekse leger tien dagen geleden zijn grote ofien- sief is begonnen, zijn bezet." Verder Zuidwaarts in Epirus is de tegenstand der guerilla-striyders door verrassende nachtelijke operaties ge broken. Nederlandse Spoorwegen eert haar doden Zoals reeds eerder gemeld, zullen binnenkort in een groot aantal stationsgebouwen der Ned. Spoor wegen gedenkplaten worden ont huld ter nagedachtenis aan in de oorlog om het teven gekomen Spoorwegpersoneel. Voor Leiden en naaste omgeving zyn deze data: Leiden: Dinsdag 20 Juli des vnorm. te 11 uur. Voorschoten: Vrijdag 16 Juli des voorin, te 11 uur. Hazerswoud-Koudekerk: Dinsdag 20 Juli des nam. tc 2.30 uur. Bodegraven: Vrijdag 23 Juli des nam. te 1.30 uur. Scheuring in Zuid-Slavië? In een hoofdartikel op de voorpagina vau het blad der Joegoslavische com munistische party, de .Borbawordt de leiders van de Bulgaarse communisti sche partij verweten de rol van „missi onaris" op zich genomen te hebben door te pogen in Joego-Slavië de stand van zaken te veranderen. De Bulgaarse communistische leiders, aldus het artikel, vergissen zich wanneer 7.ij menen dat hun houding de Joego slavische party zou doen afscheuren van Tito en het centrale comité. Volgens vele waarnemers te Belgrado zou een scheuring in de Joegoslavische communistische partij onvermijdelijk zijn. Een dergelijke scheuring, aldus zeggen zij, zou even verstrekkende ge- Volgen hebben als destijds de scheuring tussen aanhangers van Stalin en Trots ky in de Sovjetpartij. De eerste divisie van het Joegoslavi sche leger heeft maarschalk Tito be noemd tot afgevaardigde naar het com munistisch partijcongres. In een ver klaring wordt gezegd: „Het gehele le ger groet eenstemmig zijn opperbevel hebber". SMUTS OPTIMIST De voormalige premier van Zuid-Afrl- ka generaal Smuts, heeft voor het da gelijks bestuur van zijn „Verenigde par tij" in Transvaal te kennen gegeven, crit dc- uitslag van de recente algemene verkiezingen „noch definitief noch fa taal" was. Hij was van mening, dat de nationalisten te zwak zouden zjjn om het tegen cle Verenigde partij uit te hcuden, mits er eenheid heerste. Vermoedelijk, zo zei hij, komt de wer- l- like krachtmeting bij de gewestelijke verkiezingen van 1949 en in de volgende a.gemene verkiezingen die naar SnSuts' mening niet lang uit kunnen blijven. STROOMBEPERKING IN SOVJET-ZONE. In de voornaamste steden van de Sovjetrussische zone van Duitsland is bevel gegeven het electriciteltsverbruik te beperken, in verband met de stop zetting van steeDkooileveringen uit het Westen en technische moeilijkheden in de grote centrale in Saksen, die met bruinkool werkt. Het onder Sovjetrussische contröle staande radiostation Leipzig heeft medegedeeld, dat het gedurende veer tien dagen negen uren per dag zal moe ten sluiten, met ingang van Zondag a.s. wegens „dringende herstellingswerk zaamheden". AARDBEVING IN GRIEKENLAND. Een zeer ernstige aardbeving heeft grote schade aangericht in de stad Leukas op het eiland Leukas, ten Noorden van CephaJonia in de Ionische .zee. Er zijn meer dan honderd personen gewond. Men weet nog niet, of er do den zijn gevallen. Er zijn reddingsploe gen op weg naar de plaats van de ramp. Voor het tydvak van 4 t/m 17 Juli 1948 geeft elk der volgende bonnen recht op het kopen van: Bonnen voor brood en vlees 004, 006 vlees: 100 gram vlees. 005 vlees: 300 gram vlees. 007-1 brood: 800 gram brood (geldig t/m 10 Juli). 008-1 brood: 200 gram brood (geldig t/m 10 Juli). Alle bonkaarten 010 algemeen: 400 gram brood of 1 rantsoen vermicelli e.d. 011 algemeen: 100 gram bloem. 012 algemeen: 500 gram suiker, boter- inmaak» hamstrooisel enz., of 1000 gram jam, stroop enz., of 500 gram versnaperingen. 013 algemeen: 250 gram boter of mar garine of 200 gram vet. Bonkaarten KA, KB, KC 808 016 algemeen: 1 ei. 017 algemeen: 200 gram kaas of 250 gram korstloze kaas. 018 algemeen: 250 gram boter of mar garine of 200 gram vet. 019 algemeen: 50 gram cacao. 020 algemeen: 200 gram rijst (voorinle- vermg). 021 algemeen: 250 gram zachte zeep -f- 250 gram soda. b0?7 reserve: 800 gram brood (geldig t/m 10 Juli), b 028, c 030 reserve: 500 gram boter of margarine of 400 gram vet. c 029 reserve: 400 gram brood (geldig t/m 10 Juli). Bonkaarten KD, KE 808 031 algemeen: l ei. 032 algemeen: 100 gram kaas of 125 gram korstloze kaas. 033 algemeen: 125 gram boter of mar garine of 100 gram vet. 034 algemeen: 100 gram cacao. 035 algemeen: 200 gram rijst (voörin- levering) 036 algemeen!*- 500 gram zachte zeep 4- 500 gram soda. d 037 reserve: 800 gram brood (geldig t/m 10 Juli), e 039 reserve: 500 gram bloem. Tabak- en versnapcringenkaarten enz, QA, QB. QC 808 75 versnaperingen: 200 gram versnape ringen of 200 gram suiker, boter hamstrooisel enz., of 400 gram jam, stroop enz. 78 versnaperingen: 100 gram versnape ringen of 100 gram suiker, boter hamstrooisel enz., of 200 gram jam, ströop enz. Reserve e tabak: 50 gram scheerzeep of 100 gram scheercréme of 400 gram snel-scheercrême. Bonkaarten ZA, ZB, ZC„ ZD, ZE, MD, MF. Mil 808 (bUz. arbeid, a.s. moe ders eu zieken) Geldig zijn de bonnen van de strook K. Deze bonnen zijn 14 dagen geldig. Op Donderdag 8 Juli zullen brood- bonnen worden aangewezen op de vol gende wijze: Op de a- kaarten 2000 gram, op de b-kaarten 2800 gram, op de c- kaarten 2200 gram. op de d-kaarten 800 gram en op de e-kaarten 600 gram. Per 14 dagen ontvangt dus de a-groep 3600 gram, de b-groep 6000 gram, de c- groep 4400 gram de d-groep 2000 gram en de e-groep 800 gram. De bonnen 020 en 035 algemeen voor 200 gram rijst moeten uiterlijk op Za terdag 10 Juli bij de detaillist van wie men gewoon was dit artikel te betrek ken worden ingeleverd, Zij, die met v?.- cantie zijn, doen er góed aan de bon nen op .7 Juli, wanneer zij in hun woon plaats zijn in verband met fle stem ming, ln te leveren. De bon reserve e tabak voor scheer zeep enz. blijft tot nader aankondiging geldig. Bovenstaande bonnen kunnen reeds op Vrijdag 2 Juli worden gebruikt. Minister Gielen reikte J.A.P.I.-prijzen uit er£grafveld te loenen Het eregrafveld, dat door de Oorlogs gravenstichting zal v/orden ingericht voor de naar Nederland over te brengen Nederlandse slachtoffers van terreur in Duitsland tijdens de bezetting, zal niet worden ingericht te Bilthoven, doch te Loenen, gem. Apeldoorn. Het tot het Loenense bos behorende terrein is - gelegen aan de Noordzijde van de Groenendaalseweg. welke loopt van Loenen naar de Woeste Hoeve. BINNENLAND. Morgen zal het troepenschip „Wa terman" uit Rotterdam naar Inalë ver trekken. Aan boord bevinden zich deta chementen van de Kon. Marine en het K.N.I.L. alsmede een aantal militairen van verschillende onderdelen der Kon. Landmacht. Te Arnhem ls de Jaarvergadering gehouden van de Ned. Chr. Aannemers- en Bouwvakpatroons. Bij do bestuurs verkiezing werd de heer J. Blok Fzn. uit Sneek, tot voorzitter gekozen. In het hoofdbestuur werden nog gekozen de heer J. van Ess uit Emmon en de heer G. J. Veldwyk uit Haarlem. Tot leden van het dagelijks bestuur de heer G. Datsma uit de Krlm voor Overijssel de heer S. Woudstra uit Arnhem, voor Gel derland en de heer J. Verhage uit Mid delburg voor Zeeland. Aan dit congres ging een officiële ontvangst ln het Arn hemse gemeentehuls vooraf. Uitsluitend met hulp van particulie re bijdragen is nabij het Kopje te Bloe- mendaal een openluchttheater gebouwd, plaatsbledende aan 1161 personen, welk aantal tot 1875 zitplaatsen kan worden uitgebreid. Bloemendaals j dilettanten zullen er ln de (hopelijk) komende zo mer Pleter Langendljk's „Don Qulchotte op de bruiloft van Camacho" opvoeren, terwijl ook de Haarlemse Orkestvereni ging er enige concerten zal geven.1 De Nederlandse klompenindustrie biedt slechte ■-oorultzlchten, voorname - Lijk wegens gebrek aan hout. Dit jaar ls dc toewijzing van popullerenhout de helft van die van het vorige Jaar, waar door gevreesd wordt, dat de helft van do Industrie moet worden stilgelegd. Tc Amsterdam ls met buitenlandse deelneming een congres gehouden, vanwe ge de Bedrijfsorganisatie bad- en zwem inrichtingen. Als bewijs, dat ln ons land het pell van een redelijke „waterbesha- ring" nog niet ls bereikt verdient ver- melding een uitspraak van de Rijks dienst voor het Nationale Plan, waarin wordt vastgesteld, det ln meer dan 50 procent van de woningen, waarin een badccl aanwezig ls, deze gebruikt wordt voor bergplaats van aardappelen, e.d.!! In de Ridderzaal te 's-Gravenhage ls gisteravond een plechtige herdenkings dienst. gehouden ter gelegenheid van het 35-Jarlg bestaan der militaire luchtvaart ln Nederland, zulks ln aansluiting op de onthulling van een gedenkteken voor de gevallen kameraden to Soesterberg, welke Prins Bernhard ln de morgenuren had verricht. Het- woord werd gevoerd door de hoofdlegeraalmoezenier kolonel Van Straeten, Generaal Giebels, chef lucht macht en de hoofdlegerpredLkant. ds De Kluis. Aan de luchtmacht ls een eigen vlag toegekend. Het Noorse stoomschip „Jupiter", ls vannacht op een caisson van de zeewe ring van Westkapelle gestoten en heeft ernstige Echade aan de voorsteven ge kregen. In de voorsteven waren voor do derde-klaspassaglers slaapplaatsen aange bracht, welke zijn vernield; één passagier werd gcwoDd. De heer W. J. Hupkes, directeur van de Ned. Buurt SpoorvegmlJ., per 1 Juli benoemd tot lid der directie van de N.V. „De Schelde" te Vltsslngen, nam giste ren afscheid van zyn huidige functie. Het personeel der N.B.M. bood hem enige gesmeed Ijzeren lantaarns aan voor de gevel van zijn toekomstige woning. In de ouderdom van 76 Jaar over leed te Haarlem lr H. Lohr, oud-direc teur van de Provinciale Gelderse Electrl- clteltsmaatschapplj te Arnhem. BUITENLAND. De militaire leveranties volgens het Amerikaanse hulpplan zyn ln toenemen de mate' ln Turkye aangekomen. In de afgelopen vijf dagen voerden drie Ameri kaanse Vlctory-6chepen ongeveer 7.000 ton militaire uitrusting aan. Gisteren ar riveerde te Istanboel het Amerikaanse transportschip Empire State met een lading zware tanks. machinegeweren, munitie en medische artikelen. De leve ring van Amerikaanse oorlogsultrustlng zal in Juli nog versneld worden. De commissie der V.N. voor Korea heeft ln een byeenkomst van de Natio nale Vergadering van Zuld-Korea formeel de verkiezingen, die op'10 Mei ln Zuld- Korea gehouden zijn, goedgekeurd. Officieel ls bekend gemaakt, dat de drie gou7ernours de verleden maand t9 Londen overeengekomen besluiten der zes mogendheden tot oprichting van een West-Duitse staat heden te "Francfort aan de 11 ministers-presidenten 'der Duitse staten zullen voorleggen. Mackenzie King, de Canadese mi nister-president, heeft ln eert afscheids rede voor het parlement verklaard dat h(J misschien nog enige tyd als minister president aan zal biyven, totdat ln Augustus a.s. een nieuwe leider van de liberale party zal zyn gekozen, doch dat hy de komende parlementszlttlng niet meer zal verschynen als hoofd van do regering. Een Frans tribunaal voor oorlogs misdaden heeft Hermann Roechllng, de industrieel uit het Saargebled. veroor deeld tot zeven Jaar gevangenisstraf we- Sens deelneming aan oorlogsvoorberel- ingen, uitbuiting van bezette landen en dwangarbeiders. DEVIEZENBESPARING VAN 3/4 MILLIOEN GULDEN. De minister van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen, dr J. J. Gielen, reikte gisteren te Sche eenlingen de prijzen uit aan de deputaties van de vele scholen uit het gehele land, die tijdens de J.A.P.I. (jeugd actie papier inzameling) de beste prestaties hebben geleverd. De eerste prijs verkreeg de V.G.L.O.- school uit Krimpen a. d. ÏJsscl, waar van aan elke leerling een bedrag van f. 20.— werd toegekend. De leerlingen van de Pr. Irene-school voor V.GJj.O. uit Lekkerkerk ontvingen de tweede prijs, elk f. 15,waarna aan elk der leerlingen vin de V.G.L.O.-school uit Hoensbroek een bedrag van f 10,— werd uitgereikt. De 4de t.m. 8e prijs bedroeg f. 7.50 per leerling, de 9de t.m. 13e prijs f. 5 p. 1., de 14e t.m. 23e pr\js f. 4,— p. 1., en de 24e t.m. 33e prijs f. 3,— p. 1. Vervolgens waren- nog beschikbaar 40 prijzen van een gulden p. 1., 70 pakken door de uitgevers ter beschikking ge stelde boeken en tienmaal tien jaar abonnementen op liet fotoblad Foto- vreugd". Voorts zijn twee prijzen van f. 500. verloot onder de scholen, die over elk van de maanden Maart en April ge middeld per leerling ten minste 1 kg. inzamelden; de openbare lagere school in Sneek cn de St. Theresiaschool in Hank waren hier de gelukkigen. Minister Gielen noemde het behaalde resultaat prachtig. Door de ruim 3700 deelnemende scholen werd een hoe veelheid van ruina 5 millioen kg pa pier ingezameld. Dat betekende voor ons land een deviezenbesparing van 3/4 millioen gulden. Hij hoopte, dat het aantal scholen, dat aan deze actie het volgend jaar za). deelnemen, nog veel groter zal zijn. Hij overwoog voor de volgende actie te bezien, in hoeverre het mogelijk zou zijn een deel van de opbrengst af te staan aan de U.N.A.C. Van Heuven Goedhart contra Lunshof EERSTGENOEMDE IN IIET ONGELIJK GESTELD. Gistermiddag deed de president van de Amsterdamse Rechtbank, mr 0. W. Thöne, uitspraak in de zaak, waarbij mr G. J. van Hou ven Goedhart de heer A. H. Lunshof in kort geding had gedagvaard. De heer Lunshof had in zijn brochu re „Vlag halfstok" enkele passages ge schreven, welke het beleid van ter Van Heuven Goedhart tijdens zyn minis terschap in Londen, naar diens mening, in een kwaad dagliohb stelden. Eiser verlangde stopzetting van de versprei ding der brochure en een boete van f. 500— voor elke dog, dat de stopzet ting vertraagd zou worden. De president achtte het door mr Van Heuven Goedhart gevraagde ver bod niet gerechtvaardigd, daar. naar hij ln het vonnis had neergelegd, „de grenzen van" het geoorloofde niet wa ren overschreden" en veroordeelde de eiser in de kosten van het geding, zyn- de f. 20.—. In het vonnis werd de overtuiging uitgesproken, dat het geschrift blijk baar het algemeen belang op het oog had en de aandacht op tot onrecht leidende machtnaties meende te moe ten vestigen, waarvan het bewijs zou kunnen "orden geleverd. Zolang die feiten echter niet zijn on derzocht, is een zo ver gaande maat regel als een verbod niet gerechtvaar digd. Ook kan bij kort geding zulk -en onderzoek niet plaats hebben. Dit zou ln een nieuw proces door de rechter moeten geschieden en op deze beslis sing kan thans niet worden vooruit gelopen. Prof. Aalberse ernstig ziek Naar wij vernemen is de gezondheids toestand van prof. mr P. J. M. Aalberse, minister van Staat, die momenteel ln een pension in Den Haag wordt ver pleegd. door een hartaanval zodanig ge schokt. dat hem gistermorgen op advies van zijn medicus de Sacramenten der stervenden zijn toegediend. MIJNENVEGERS KRIJGEN NAMEN. De tien R-boten (Raumboot), die de Kon. Marine uit de" Duitse oorlogsbuit heeft gekregen, zuilen dienst doen als mijnenvegers. Naar analogie van de reeds bestaande mijnenvegers zullen zij namen krijgen van Nederlandse eilan den. en bovendien van zeegaten en zeestromen. De namen „Walcheren" en „Goeree". resp. van de vorig jaar in In die op een mijn gelopen mijnenveger en van de boeienüegger. die aan do Britse marine is teruggegeven, ziet men thans terugkeren; de overige acht bo ten krijgen nieuwe namen, te weten Hr. Ms. „Schouwen". „Schiermonnik oog", „Urk", „Stortemelk", „Schulpen- gat", „Malzwin", „Vlleter", en „Room pot". De schepen zullen voorlopig in Nederland dienst doen. „Kota Baroe" komt later aan Zoals bekend zou orgen het troepenschip „Kota Baroe" met ongeveer 1.400 demobliiserenden en verlofgangers in Nederland te rugkeren. Naar wij thans echter vernemen heeft het schip vertra ging, zodat heb nieb eerder dan Zaterdag in de haven van Rotter dam kan worden verwacht. De ontvangst op het vliegveld „Ypen- burg" komt hiermede te vervallen, daar op 3 Juli op dit terrein vlieg- feesten van de Luchtstrijdkrachten worden gehouden. De Leidse militairen worden Za terdagochtend om plm. 11 uur aan de grens van onze gemeente ver wacht. Indien mogelijk volgt nog een nadere mededeling van de plaatselijke demobilisatleraad. HAAGSE GERECHTSHOF De straf verlicht De kweker A. de M. te Rijnsburg was door cle rechtbank veroordeeld terzake van mishandeling tot zes maanden ge vangenisstraf met aftrek van preven tief van welk vonnis verdachte ln hoger beroep kwam. Het Hof heeft arrest ge wezen en verdachte thans veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf met aftrek van preventief. HAAGSE RECHTBANK Fabrieksdiefstal Wegens diefstal van een aantal zakken heeft zich voor de rechtbank te verant woorden gehad de chauffeur A. N. G. te Leiden tegen wie de Officier acht maanden gevangenisstraf eiste. D? rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf, waar van vier maanden voorwaardelijk met proeftijd van drie Jaar. Boekhouder knoeide De kantoorbediende P. J. A. te Leiden, had zich er toe laten verleiden onjuiste boekingen te doen als chef der expeditie. Hierdoor was het mogelijk om verduiste ring te plegen ln de fabriek, voor welk feit de Officier tien maanden gevange nisstraf eiste. De rechtbank heeft ver dachte veroordeeld tot tien maanden gevangenisstraf waarvan rijf maanden voorwaardelijk met proeftijd van drie jaar. Heling De landarbeider C. W. S. te Hillegom wist wel dat de thee die hij vervoerde van diefstal afkomstig was. Hy had niettemin de thee vervoerd en verkocht, zodat wegens heling de Officier zes maanden gevangenisstraf met aftrek van preventief eiste. Verdachte werd ter zitting in vryheld gesteld. De recht bank heeft hem veroordeeld tot arte maanden gevangenisstraf met aftrc-k van preventief -'-held blijft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1