Bernadotte vraagt a.s. Vrijdag
vuren te staken
Yerkeersovereenkomsf met Republiek
zal getekend worden
De weg terug vain de „Waterman"
„1300 kerels die leven en dood leerden kennen!"
WEERBERICHT
Met een enkel woord
Wat er in Indië
gebeurt
87ste Jaargang
WOENSDAG 9 JUNI 1948
No. 26407j
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkht rst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
13.90 per 3 maanden; 30 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Sing'l 1, Leiden - Giro no.: 57055
Dr Edvard Benesj
BIJ het aftreden van dr Edvard Be-
nesj als president van de Tsjechö-
Slowaakse staat, past een kort
woord van eerbiedige hulde jegens de
man, die zijn leven in dienst stelde
van het democratisch ideaal en daar
voor offers heeft gebracht als van wei
nig staatslieden werd gevergd.
Dit woord kan kort zijn, omdat zijn
gisteren in dit Blad geschetste levens
geschiedenis. hoe summier zij ook was
weergegeven, voor de goede verstaan
der boekdelen sprak.
Zijn leven heeft hoogtepunten van
laaiende nationalistische vreugde ge
kend, maar ook dieptepunten van niet
te peilen ontgoocheling en desillusie,
nationaal èn internationaal.
Want welk een voortreffelijk pleit
bezorger Benesj ook altijd is geweest
voor de Tsjechische zaak, zijn politiek
vertoonde toch altijd de aspecten van
de internationale, grote lijn, de brede
blik, die zich intuïtief meer richtte
naar het Westen dan naar het Oosten,
doch wiens streven er onder alle om
standigheden op was gericht de demo
cratische volksvrijheden en nationale
onafhankelijkheid te verzekeren.
HOE dreunen in onze oren nog de
brallende redevoeringen na van
een Hitler, die met een van haat.
trillende stem in de sipannende dagen
van 1938 sprak over „dieser Benesj", de
staatsman, die vol vertrouwen op zijn
alliantie met de Westeüjke mogendhe
den het waagde de Duitse agressie te
weerstreven. Helaas, Benesj werd in
zijn gerechtvaardigde verwachtingen te
leurgesteld: het in onze contreien zo
bejubelde tractaat van Münohen beze
gelde de ondergang van de Tsjechische
staat....-
Maar evenals ln de eerste wereld
oorlog, bleef Benesj in ballingschap
Graaf Bernadotte heeft voorgesteld bet vuren in Palestina voor de duur
van vier weken te staken met ingang van Vry'dag a.s. te 6 uur (Green-
wichtyd). Bernadotte heeft van beide partijen uiterlijk heden te 12 uur
antwoord verzocht, waarna bü aanvaarding niet later dan 18 uur
definitieve bevestiging zal worden gedaan. Wanneer de voorstellen wor
den verworpen of slechts voorwaardelijk aanvaard, zal Bernadotte geen
verder overleg plegen, doch aan de Veiligheidsraad rapport uitbrengen.
De Veiligheidsraad zal dan verder moeten besluiten.
Weerbare immigranten
zullen worden afgezonderd
voerd in het land of het gebied van
een der betrokken partijen. Hulpverle
ning aan de bevolking van beide par-
tijen in stadsgebieden zoals Jeruzalem
In het schrijven aan Trygve Lie, de en Jaffa zal geregeld worden door het
secretaris-generaal van de V.N., waar- internationale Rode Kruis, zodanig
m hij van zijn voorstellen mededeling dat de voorraden cp het einde van het
deed, verklaarde Bernadotte, dat hij bestand niet noemenswaardig groter
aan beide partijen heeft uiteengezet, de 0f kleiner zullen zijn dan bij het begin,
bedoeling te hebben tot een zodanige Graaf Bernadotte zal naar Rhodos
toepassing vah j'het bestand, dat geen vliegen om onderhandelingen over een
der partijen tijdens het bestand of als
gevolg er van militair voordeel zal
verkrijgen. „Hiertoe heb ik de resolu
tie cp bepaalde wijze geïnterpreteerd
en zekere beslissingen genomen wat
betreft de toepassing er van, als volgt
samengevat:
Geen militair personeel zal geduren
de het bestand binnengebracht worden
in een der Arabische staten of ergens
in Palestina. De bemiddelaar zal uit
maken of mannen van weerbare leef
tijd zich bevinden onder de immigran
ten in een zodanig aantal, dat daar
door een van beide partijen militair
voordeel zcu verkrijgen en eventueel
hun binnenkomst weigeren toe te staan,
Binnengekomen mannen van weerbare
strijden voor de bevrijding van zijn leeftijd zullen in kampen afgezonderd
land en volk. En met een zuiver rea
listisch begrip voor de politieke ver
houdingen in het na-oorlogse Midden-
en Oost-Europa, zocht en verkreeg hij
maar al te gemakkelijk contact met de
machtige Sovjet-staat, met wie hij een
verdrag van wederzijdse bijstand sloot
in de ijdele hoop daarmede de politieke
onafhankelijkheid van zjjn vaderland
te verwerven. Hij bleek daarmede het
Trojaanse paard te hebben ingehaald,
want nadat hij in Mei 1945 zijn glori
euze rentrée had gemaakt en kort
daarna eenstemmig tot president werd
uitgeroepen, overmeesterden de ge
beurtenissen hem in een verbijsterend
tempo. De communistische infiltratie
werkte snel en dodelijk.
Ruim een jaar later zag hij zich ge
dwongen de communist Clement Gott-
wald aan te wijzen als kabinetsforma
teur en van dat ogenblik af aan was
hij niet langer de stuurman van het
Tsjechische schip van staat. Onder de
schijn der democratische legaliteit vol
trok zich de communistische revolutie,
resulterende in de ontijdige dood van
zijn trouwe medewerker, Jan Masaryk
en de geforceerde liquidatie van alle
waarlijk democratische elementen.
BENESJ heeft politiek gesproken
niet gecapituleerd, want hij
„ehouden worden onder toezicht van
waarnemers of van de bemiddelaar. De
bemiddelaar zal zoveel mogelijk con
trole uitoefenen op alle immigratie tij
dens het bestand. Bewegingen van troe
pen of oorlogsmateriaal van het ene
belanghebbende land naar het andere
of dichter naar de grenzen van Pales
tina toe of naar de fronten in Pales
tina zullen verboden zijn. Alle fronten
zullen „bevroren" worden en er zal geen
oorlogsmateriaal mogen worden inge-
permanente regeling te voeren, indien
dt Arabieren en Joden zijn voorstellen
aanvaarden. Hij koos Rhodos, daar dit
eiland „neutraal gebied" is.
SOVJET-LEGER OP KOREA WORDT
GEREDUCEERD.
Het Sovjet-leger op Noord-Korea zal
worden gereduceerd.
Volgens een officieuze schatting zou
dit leger 25 tot 40 duizend man tellen.
Dit aantal zou, naar men gelooft, gro
ter zijn dan dat van de Amerikaanse
troepen op Zuid-Korea.
NIEUWE REGERING VAN
NEDER-SAKSEN.
Na drie maanden van onderhande
lingen is Heinrich Kopf, premier van
Neder-Saksen, er in geslaagd een nieu
we regering te vormen.
Zij bestaat uit 5 sociaal-demecraten, 4
christen-democraten en een lid van de
Centrumpartij.
BROOD IN BELGIË KOMT VRIJ.
Naar Eerste Minister Spaak tijdens
een bijeenkomst te Hasselt verklaarde,
zal indien de gunstige oogstvooruitzich-
ten werkelijkheid worden, het brood
over enkele maanden in België worden
vrijgesteld van distributie. Behalve de
prijsverlaging van het brood met fr. 0.50
per kg., welke reeds werd aangekondigd,
zal bij die gelegenheid vermoedelijk een
tweede prijsvermindering van kracht
worden.
Thuisvaren!
Het heeft als een glanzende wolk boven sawah's en oerwouden gestaan,
maandenlang. Het heeft hete, moordend zware patrouilles verlicht, einde
loos dreigende avonden korter gemaakt, en het is stof geweest voor over
denking op talloze eentonige wachten. Het is voor duizenden van de oor
logsvrijwilligers, die nu demobiliseren, een van de weinige dingen gebleven,
waaraan ze tenminste 'n klein beetje houvast gehouden hebben, bij alles
wat ze doormaakten. En dan komt eindelijk die tijd en de „Waterman"
wiegelt zijn eindeloze gang door de trage deining van de Indische Oce
aan, tien dagen lang, tien nachten lang, van Straat Soenda naar Aden
en dan nog veertien nieuwe dagen naar Nederland.
DE SOVJETS OVER DE
ZESMOGENDHEDENVOORSTELLEN.
Het Sovjet-militaire bestuur heeft
een communiqué gepubliceerd, waarin
de aanbevelingen van de zes westelijke
mogendheden ten aanzien van Duits
land worden gecritiseerd.
Verklaard wordt, dat „het eerste doel
van de overeenkomst de exploitatie is
van het industriële Ruhr-gebied, opdat
men de gaten in het plan-Marshall, dat
dient om de posities van het Ameri
kaanse imperialisme in Europa te ver
sterken, kan vullen".
Deze nieuwe overeenkomst heeft tot
doel zich te verzekeren van strategisch
gebied voor nieuwe imperialistische
heeft'met een beroep op zjjn plïy- I agressie, aldus het communiqué, dat
sieke gesteldheid, geweigerd de grond
wet te tekenen, welke een einde maakt
aan de onafhankelijkheid van de
Tsjecho-Slowaa-kse republiek.
Het is de bittere tragiek van zijn
leven, dat zijn aftreden werd geëist ter
willevan een democratie, welke met
zijn democratie alleen maar de naam
gemeen heeft.
Moge al schijnt de kans daarop
gering het hem gegeven zyn de dag
te beleven, waarop ook in zijn land het
democratisch ideaal nog eenmaal een
levende werkelijkheid wordt, zoals
zich dit kristalliseert in zijn ontroerend
afscheidswoord: „Late men de ande
ren vrijheid gunnen en zelf vrijheid
genieten"...
hieraan toevoegt, dat besluiten zijn ge
nomen, „waartegen de Duitse democra
ten zich gedurende de drie jaren der
bezetting krachtig hebben verzet".
De speciale bescherming van de bui
tenlandse belangen in het Ruhrgebied
opent wijd de deur voor buitenlands
kapitaal, aldus het communiqué.
GRANAAT IN KOEPEL VAN
HEILIG GRAF.
In de laatste nacht is een mortiergra
naat ingeslagen in de koepel van het
Heilig Graf in de oude stad van Jeru
zalem en maakte er een gat in van
dertig centimeter wijdte. Reeds eerder
is de koepel door een granaatscherf ge
raakt.
Het Zweedse voetbal-elftal, dat hedenavond in het Olympisch Stadion te Am
sterdam tegen ons nationale elftal zal uitkomen, arriveerde Maandagavond
laat op Schiphol. Foto Anp-vdW.
AMERIKAANSE WAARNEMERS
NAAR PALESTINA.
Het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken heeft medegedeeld,
dat in totaal 21 Amerikaanse officieren
naar Palestina vertrekken om op te tre
den als waarnemers tijdens het bestand.
DROOG.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met enkele overdrijvende
wolkenbanken in het Noorden van het
land. Ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag. Meest matige wind tus
sen Noord en Oost.
10 JUNI.
Zon op: 4.20 uur: onder: 20.58 uur.
Maan op: 6.49 uur; onder: 24.00 uur
(N. M.).
Hoogwater te Katwijk te 5.26 en 17.54 u.
(Van een bijzondere medewerker).
Dit is rust.
Dit is weldadige rust, na een span
ning, die latent aanwezig was van het
ogenblik af, dat deze jongens eindelijk
van Malakka af konden, en die soms
groeide en verdichtte tot de beklem
ming van een enkel salvo of een stac
cato bren-rateling in de Indische nacht.
Verwacht geen verhalen van deze jon
gens, geen opgewonden hoera-stem-
ming, nu ze eindelijk naar huis gaan.
Er zijn er dertienhonderd aan boord
volgens de papieren, en ze moeten er
wel zijn ook, want overal zijn er de
bruingebrande lichamen op het dek.
Maar te horen is er zo weinig, dat het
niet te geloven lijkt. Ze zitten op een
bank, ze liggen op een luik en je ziet
hen beneden zitten in de eetzaal, waar
ze dikwijls een kaartje leggen tussen
de maaltijden door.
Bruine kerels in hun gezicht jaren
ouder dan in hun zakboekje die
van 's ochtends tot 's avonds rond
lopen op sandalen, in 'n korte broek.
Jongens, die geen behoefte hebben
aan georganiseerde recreatie aan
boord, maar die tevreden zün om zo
in de zon te zitten op weg naar huis,
die vol reserve staan tegenover alles,
wat de toekomst hen brengt. Mannen,
die veel van het leven hebben leren
kennen en heel wat van de dood.
Wat vind je van de Nederlandse sol
daat in Indië, heeft iemand mij ge
vraagd op een van de laatste dagen
van onze flitsende reis van negendui
zend kilometer vliegen en vier en een
half duizend kilometer jeepen en jak
keren. En ik vond het een moeilijke
vraag, want is niet „de" Nederlandse
soldaat een algemeenheid en waren niet
Piet Kester en Jan Doorink en De
Lepe en de Zwijneslaohter en al die
andere OWV-ers en dienstplichtigen,
K.L.-ers en Mariniers, die ik ontmoet
heb tussen Seriboe Dolok en Wat-am-
pone, afzonderlijke jongens, ook al za
ten er maar sommigen in Indië, enke
len in Indonesië en dat waren meest
nieuwelingen en 't gros eigenlijk al
leen maar in de warmte, als U begrijpt
wat ik bedoel.
Maar nu. in de rust van deze Oce
aan van water en van tijd, bezinkt er
ook een beeld van „de" soldaat.
En „de" soldaat is precies dezelfde
als die in Indië, in Indonesië of in de
de oud-Indisch gast als volkomen in
strijd beschouwt met de blanke waar
digheid. Maar, vraag niet, wat ze vroe
ger zelf deden, zegt de soldaat lako-
niek. Hij kan theorieën verkondigen en
krasse beweringen met feiten bewijzen,
die de „progressiviteit" met schrik ver
vullen en hij doet zcwel het een als
het ander in volkomen gemoedsrust.
Want hij heeft het land leren kennen,
met de mensen die er in wonen. En
hij heeft zo zijn eigen ideeën gekregen
over Indië en over Indonesië, over de
inlander en over de Indonesiër. Hij
doet een" hoop gekke dingen en hij zal
vaak zondigen tegen de Adat, die knaap
met zijn peenhaar en zijn roodverbran
de oren. Hij zal dikwijls niet erg tact
vol zijn tégen wie dan ook en zal eng
schamper kunnen lachen over demo
cratie en over alle mogelijke ahdere
mooie begrippen.
Maar hij is het rokend, en het kan
kerende, het zwetende en het zwoe
gende, kortom het levend en 't han
delend bewijs van de stelling, dat een
Nederlander ook in 1948 nog niet
zo'n heel erge lammeling is en dat
hij pas goed op dreef komt, als hij
moet roeien met riemen, die hij niet
heeft zoals een generaal op Su
matra het werk van de jongens om
schreef en als hjj iets doen moet,
dat eigenlijk net niet gaat.
Hij is de man, die als Nederland en
de gordel van smaragd verbonden
blijven tot in 'n verre toekomst, naar
eer en geweten kan zeggen: „Dat is
ook mijn werk, niet zo'n klein beetje!"
Dertienhonderd van deze soldaten,
twee bataljons Oorlogsvrijwilligers, heb
ik in Tandjong Prick over de railing
van de „Waterman" zien hangen op
het ogenblik, dat ze het land gingen
verlaten, waar ze, zcals ze het zelf
voelen, hun werk niet tot een einde
hebben mogen brengen.
Een militaire kapel speelde en de
zon scheen op de loodsen en voor mij
was het nog niet zo lang geleden, dat
ik bij een ander vertrek van een troe
penschip een andere kapel eendere
marsen had horen spelen. Maar voor
deze jongens was het wel lang geleden,
sinds ze vertrokken uit Nederland. En
hun gezichten waren anders dan de
gezichten, die ik zag bij mijn vertrek
uit Rotterdam. Hun houding was an
ders en de indruk, die ons volkslied
maakte, was anders dan in Rotterdam.
De bevoegdheid van het
Britse Hogerhuis
INTERESSANT DEBAT OVER
STAATSINRICHTING.
Bij de behandeling in tweede lezing
\Vaarbij de regering om toestemming
in principe verzoekt van het rege-
rings-wetsontwerp tot beperking van de
bevoegdheid van het Hogerhuis door de
Lords heeft lord Salisbury, de leider van
de oppositie in het Hogerhuis, afwijzing
van het wetsontwerp voorgesteld.
Hij voerde aan, dat het terugbrengen
van de periode, gedurende welke het
Hogerhuis een wetsontwerp kan tegen
houden, van twee tot een jaar, zoals in
het ontwerp voorgesteld, ver in de rich
ting zou gaan van instelling van een
één-Kamer-regering en het land zou be
roven van de grondwettelijke waarborg
van zijn vrijheden.
Er is in de Labourpartij een groep,
die het kiezerscorps beschouwt als een
ladder, waarlangs men tot de macht kan
opklimmen, aldus zeide Salisbury. Der
gelijke mensen houden het niet bij de
democratie, doch bij de opvatting van
de particuliere politieke clique, waartoe
zij behoren. Zij zijn voorstanders van
een één-Kamer-stelsel, zij wensen geen
controle op hun eigen autocratische
macht, noch van het volk. noch van de
Lords, noch van iemand anders.
Lord Jowitt, de lord-chancellor. zeide,
dat de oppositie bevreesd was voor het
ontstaan van een regering van uiterst
rechts of uiterst links. „Denkt u wer
kelijk, dat de bestaande bevoegdheden
van het parlement hiertegen enige be
scherming verlenen," aldus vroeg hij.
De regering zou geen obstructie van het
Hogerhuis dulden, wanneer zij besloot
tot nationalisatie van de staalindustrie.
Jowitt deelde mede. dat het mandaat
van het huidige parlement waarschijn
lijk op 1 Mei 1950 zou aflopen.
Het debat werd veiuaagd tot heden.
(Reuter),
S. U. HALVEERT HONGAARSE EN
ROEMEENSE SCHULD.
De Sovjet-Unie heeft besloten ook de
Hongaarse en Roemeense schuld aan
oorlogsschadevergoedingen met ingang
van 1 Juli te halveren.
Gelijk bekend werd onlangs een dras
tische korting verleend op de Finse
oorlogsschuld.
Gottwald
volgt Benesj op
Klemeni Gottwald de communis
tische premier van Tsjecho-Slowa
kije, zal dr Edvard Benesj als pre
sident opvolgen, zo is heden in be
trouwbare kringen te Praag be
vestigd.
Hieraan wordt toegevoegd, dat
Antonin Zapotocky, thans vice-
premier en vakverenigingsleider,
premier wordt.
Als vice-premiers worden ge
noemd Rudolf Slansky, algemeen
secretaris van de Communistische
Partij, en Viliam Siroky, Slowaaks
communist.
De nieuwe grondwet, die van
daag van kracht wordt, is gister
avond laat door Gottwald gete
kend De nieuwgekozen Assemblée
komt morgén voor de eerste maal
bijeen.
warmte. Hij kan een man uit d.e dessa j Er was iets straks in deze jongens,
op zijn sohouder kloppen met een fa
miliariteit, die de doorgewinterde on
dernemer misschien doet rillen en hij
kan gekheid maken met de baboe's
misschien iets van blijheid, maar meer
rust en veel moeheid. En in het af
scheid van de tropen lagen eendere
elementen van tragiek als in het af-
Ponerah en Wakina op 'n manier, die j scheid van Nederland. Of ligt er niet
BINNENLAND.
Ir F. Q. den Hollander, president-di
recteur der N. V. Ned. Spoorwegen, heeft
medegedeeld, dat het spoorwegnet ln N.
Brabant eind 1950 geheel geëlectrlflceerd
zal zijn, wanneer zich geen bijzondere
omstandigheden voordoen.
Van heden af ls de import van ker
sen uit België weer mogelijk voor erkende
groothandelaren in groenten en/of fruit,
aan wie door het bedrijfschap voor groen
ten en fruit een invoervergunning ls uit
gereikt. Zulk een vergunning betreft de
invoer van ten hoogste 5 ton kersen.
De minister van oorlog en marine
ad int., de heer A. H. J. L. Flévez, heeft
GEEN HANDELSBELEMMERINGEN
TUSSEN AMERIKA EN SOVJETS.
De Verenigde Staten hebben besloten een bezoek gebracht aan het vliegkamp-
ai l~~1" 1 schip Hr. Ms. „Karei Doorman". De com
mandant. kaplteit ter zee F. J. Kist. leid
de de minister rond.
niet over te gaan tot het leggen van
een algeheel embargo cp verscheping
van industriële goederen naar de Sov
jet-Unie en andere Oost-Europese lan
den en verklaard, dat men van plan is
de handel met die gebieden voort te
zetten op een strikte ,',quid pro quo"-
basis.
In theorie, aldus de Amerikaanse mi
nister van handel. Sawyer, is er geen
verschil tussen wat naar Oost-Europa
De Ver. „Het Nederlandsche Trek
paard", welke enige weken geleden het
praedlcaat „Koninklijke" verkreeg, houdt
15 en 16 Juni te 's-Hertogenboscfl haar
Jaarlijkse Nationale Tentoonstelling, waar
ongeveer 450 van Neerlands beste trek
paarden aanwezig zullen zijn.
De pauselijk delegaat in Ned.-Indië,
Mgr De Jonghe d'Ardoye, is gisteren op
zal mogen gaan en naar de landen van schiphol aangekomen. Hij werd verwei
het plan-Marshall. Het feit echter, datkomd door_ de pauselijke internuntius.
de Marshall-landen goederen ontvan
gen onder auspiciën van de ECA zal
deze landen een zekere voorrang ver
schaffen.
Sawyer gaf toe, dat in de afgelopen
weken vergunningen waren verstrekt
voor industriële goederen voor de Sov
jet-Unie.
Mgr Paolo Gioöbe. en" Mgr Willekens,
apostolisch vicaris var- Batavia.
Gisteren ?r, het troepenschip .Zuider
kruis" te Priok aangekomen
BUITENLAND.
Het Turkse kabinet is afgetreden
Premier Hasan Saka ls met de vorming
van een nieuwe regering belast.
Volgens vakverenigingskringen te
Berlijn heeft het Amerikaanse militaire
bestuur te Berlijn de sluiting bevolen van
alle districtsbur<mux in de Amerikaanse
sector van de „vrije Duitse vakverenl-
gings-organisatie", waarin de communis
ten de leiding hebben.
De Franse zanger Charles Trenet, die
kort geleden by aankomst te New-York
werd aangehouden en naar Ellis Island
overgebracht, is, na voor de „speciale com
missie van onderzoek" te zijn verschenen,
vrijgelaten.
Het Perzische kabinet-Hakiml heeft,
naar aanleiding van de uitslag der stem
ming over de vertrouwenskwestie (38
stemmen voor, 4 tegen en 53 onthoudin
gen) verzoek tot ontslag Ingediend.
By ongeregeldheden tussen Arabieren
en Joden te Oedja (in Marokko) werden
89 personen gedood en 25 gewond. De
strijd ontbrandde toen een Joodse
schoenmaker door een Arabier op de
markt werd beledigd en de laatste met
een mes doorstak.
De Amerikaanse Senaat heeft goed
gekeurd, %dat 25.000 vreemdelingen ln het
Amerikaanse leger kunnen worden opge
nomen.
De duur van de voorgestelde byzondere
dienstplicht werd door de Senaat van 5
tot 2 Jaar teruggebracht.
De Sovjet-autoriteiten in Duitsland
hebben bekend gemaakt, dat Dieter Frlede
Young, politieke medewerker van het met
Amerikaanse licentie verschijnende blad
„Der Abend", die ln November van het
vorig jaar verdwenen is, zich in hun han
den bevindt en bekend heeft „een spion
te zijn voor de Verenigde Staten en En
geland".
De pas afgetreden Afrikaanse premier,
generaal Smuts, die op 18 Juni het
ere-doctoraat van de Leldse Universiteit
in ontvangst zal nemen, vertoeft nu ln
Engeland. Smuts arriveert op het
Northolt-vliegveld naby Londen. *.vaar
hij verwelkomd wordt door luchtmaar-
schalk lord Tedder. - Foto: A.N.P./R,
Het komende onderhoud 1
Van Mook-Hatta
iets van trafiek in het gewnif. van
achterbiyvers, in het kleurige figuurtje
van het jonge vrouwtje, dat als VHK-
ster is uitgekomen, getrouwd is met
een militair dokter en nu haar man,
afgekeurd voor de tropen, op een troe
penschip naar Holland ziet gaan, ter-
wyl ze zelf nog lang gebonden blijft
aan haar VHK-verijand in Indië.
Thuisvaren! Het woord heeft als een
glanzende wolk boven de sawah's en
oerwouden gestaan, maandenlang.
Maar als de „Waterman" zün thuis-
vaart^ begonnen is, hangt over ieder
een iets van het onzeker makende
besef, dat daarmee ook de laatste
grote en beslissende actie voor hem gen naar Bandoeng zal reizen en dat
begonnen is: „de weg terug." I hy tot eind Juni in Indië zal vertoeven.
DE „COMMISSIE VAN NEGEN"
ZAL ER BIJ ZIJN.
Naar U.P. verneemt zullen bü l»et
onderhoud tussen dr Van Mook en
Hatta op Maandag a.s. te Batavia ook
de leden der „Commissie van negen",
voor zover in Indië aanwezig, daarbü
tegenwoordig zün, evenals de adviseurs
van Hatta. Ook de leider van de Ned.
Kath. Volkspartü, prof., dr C. P. Rom-
mc hoopt de bespreking bü te wonen.
In de Republiek was aanvankelijk een
krachtige stroming merkbaar tegen de
aanvaarding van dr Van Mook's voorstel
op grond van de overweging, dat derge-
lyke besprekingen slechts plaats dienen
te hebben via de C. v. G. D.
SOERIPNO ZAL MET DE REPUBLIEK
GAAN PRATEN.
Maar een plaatsvervanger blüft
in Praag.
De Indonesische afgevaardigde in
Praag, Soeripno, verklaarde van plan te
zün naar Indonesië te vliegen, zodra de
technische schikkingen getroffen kun
nen worden. Hy zeide, dat het noodza-
keiyk is om regelrecht met zijn regering
over de onderhandelingen te spreken,
om te weten wat voor soort politiek
wij zullen volgen voor dat verdere on
derhandelingen begonnen worden". Dit
antwoordde Soeripno toen hem gevraagd
werd naar zijn eventuele terugkeer naar
Praag voor besprekingen met andere
Oost-Europese landen.
Het Indonesisch voorlichtingscentrum
zal in Praag blyven, voegde Soeripno
hier aan toe, een andére Indonesiër zal
myn plaats innemen.
Soeripno zeide dat de Sovjet-ambas
sade te Praag geen vragen heeft gesteld
over ratificatie van de ondertekende
overeenkomst, evenmin als over zyn
terugroeping. (U.P.).
PROF. ROMME ARRIVEERDE OP
KEMAJORAN.
Vandaag is prof, Romme op het vlieg
veld Kemajoran aangekomen. Hy werd
o.m. verwelkomd door luit. ter zee Su-
torius, adjudant van dr van Mook, L.
Neher, jhr mr de Villeneuve en de voor
zitter der Indische K.V.P. de heer G.
Pastor.
Prof. Romme verklaarde dat hü mor-
Onderzoek naar de
Republikeinse vernielingen
Het eisteravond door de C. v. G. D.
uitgegeven communiqué meldt, dat dc
volgende week te Batavia tussen Ne-
derland en de Republiek een overeen
komst zal worden getekend met be
trekking tot bepalingen inzake het
verkeer ter zee. Dit werd aangekon
digd in de vergadering van de finan-
cieel-economische commissie.
De Ned. delegatie wilde over deze over
eenkomst niets bekend maken, aange
zien zy nog in details moet worden uit
gewerkt. zodat de overeenkomst pas zal
worden bekend gemaakt wanneer zij
daadwerkelyk is ondertekend. De over
eenkomst is gebaseerd op de afspraak,
dat een soortgelyke overeenkomst ten
aanzien van het verkeer in de lucht zal
worden getekend, een maand na de on
dertekening der overeenkomst betreffen
de het zeeverkeer. Zou er dus geen over
eenkomst aangaande het verkeer in de
lucht worden bereikt binnen een maand
na de ondertekening van het zeever-
keersaccoord dan zal laatstgenoemd ac-
coord wederpm in beschouwing moeten
worden genomen. Het communiqué van
de C. v. G. D. voegt hieraan toe, dat
naar de mening der Rep. delegatie, deze
overeenkomst een beperkte opleving
van de rubber uit- en invoer tengevolge
zal hebben.
Het communiqué meldt voorts, dat er
wederom een bespreking plaats had over
de kwestie der vernielingen van in Rep.
gebied gelegen ondernemingen, vooral
in het Zuid-Malangse. De Republikeinen
hadden geen bezwaar tegen inwilliging
van het Ned. verzoek, dat de C v. G. D.
hiernaar een onderzoek zal instellen,
doch de afgevaardigden der C. v. G. D.
zouden dan vergezeld moeten zijn van
Rep. autoriteiten en by het bezoek zou
den geen Nederlanders aanwezig mo
gen zyn.
Naar de correspondent van Aneta
te Kaliocrang verneemt, behelst de
overeenkomst inzake het verkeer ter
zee o.m., dat de Republikeinen vrü
mogen varen tussen Rep. havens op
hetzelfde eiland. De Republikeinen
mogen ook schepen charteren, indien
deze eveneens ingeschreven en erkend
zün door de Ned. autoriteiten. De Re
publikeinen mogen voorts bevolkings
producten exporteren, doch de sche
pen, waarmede dit geschiedt, moeten
eerst Ned. havens aandoen.
Voorts zouden ook schepen onder Ned.
vlag in Republikeinse havens mogen ko
men. De overeenkomst behandelt afzon-
derlyk het verkeer met het buitenland
en de kustvaart.
Franse kabinet achter Bidault
INZAKE 'T ZESMOGENHEDENPACT
Het Franse kabinet heeft besloten
om de minister van Buitenlandse
Zaken, Bidault, volledig te steu
nen bü de verdediging van de Zes
mogendheden overeenkomst.
Gedurende 4% uur was het kabinet
by een en luisterde naar een lange ver
klaring, welke Bidault aflegde over het
Zes mogendheden-pact, dat een storm
van critiek aan alle Franse partijen
heeft ontlokt, in het byzonder aan de
communisten en de volgelingen van De
Gaulle.
Besloten werd dat Bidault Vrijdag
de overeenkomst in de Nationale Ver
gadering zou verdedigen en dat zo no
dig een vertrouwensvotum zou worden
geëist, waarvan het lot van de gehele
regering zou afhangen. Dit besluit druk
te de wyd verspreide geruchten de kop
in volgens welke premier Schumann
Bidault zou ontslaan wegens oppositie
tegen t Londense pact. (United Press).
