Katwijkse reddingsboot na 7 jaar weer op zee
Pandhuiswezen markeert tegenstelling tussen
Oost en West
UIT DE OMSTREKEN
Aanzienlijke opleving in Indië wijst op stjjgende welvaart
Het Leidscb Dagblad
Gemeenteraad van Lelden
MAANDAG 31 MEI
Foto D.Kruyt, Katwyk.
De Katwykse rceireddingsboot is Za- de Noord Zuid-Hollandsche Redding-
rrtd 7 77~1 i/^norr VA/W DQA A£»rnrifA/»V7f
terdagmiddag voor een oefentocht de
branding doorgetrokken. Eerlyk gezegd
was dit wel weer eens nodig, want de
laatste tocht vond in.... 1941 plaats,
teen midden in een duistere nacht zee
gekozen moest worden op last van de
Duitsers, die meenden dat er iets in
maatschappij. De nieuwe walschlpper,
die de havenmeester Guyt vervangen
heeft, werd geïnstrueerd in het gebruik
van de lijnen, waarna de boot in een
mui te water werd gelaten en met 12
roeiers bemand. Onder leiding van de
ervaren sohipper C. Jonker werd door
zee dreef wat daar niet thuis hoorde. de overigens nogal rustige branding ge-
Nadien was gedurende jaren 't strand roeid. en na drie kwartier werd rechts-
verboden gebied, ook voor de boot en j omkeert strandwaarts getrokken. Al het
bemanning, en na de bevrijding was materiaal had tijdens de tocht vaneen
aanvankelijk het mijnengevaar te groot, goede conditie blyk gegeven, behoudens
om zonder dringende noodzaak oefen- j dat de zeven-jarige rust de boot zelve
tochten te gaan ondernemen. Maar ge
oefend personeel moet er toch zijn,
voor als de nood eens aan de man
komt, en die oefening had de beman
ning nu al zeven jaar ontbeerd, afge
zien nog van het feit dat enige roeiers
door nieuwelingen vervangen zijn. Za
terdag is het er dan eindelijk van ge
komen, en na zeven Jaren koos de boot
het zilte nat.
Als van ouds werd de boot op het
wagenstel met paarden over het strand
gereden, in tegenwoordigheid van de
niet geheel lek-vrlj had gelaten.
Het boothuis bij de Oude Kerk, da
terend van 1871, zal door een modern
botenhuis worden vervangen, waar
schijnlijk in de omgeving van de Vuur
baak. Tevens zal dan de roeireddings-
boot vervangen worden door een metor-
strandreddingsboot, die reeds op stapel
is gezet.
Deze eerste oefentooht zal door meer
dere gevolgd worden, waardoor tevens
een in vroeger jaren op hoge prijs ge
stelde attractie voor de badgasten in
heer W. Taat als-vertegenwoordiger van ere zal zijn hersteld.
KATWIIK AAN DEN RUN
VIOS De Geitenfokverenlging VIOS
hield, begunstigd door mooi weer Za
terdag 1.1. de jaarlijkse stamboekkeuring
voor de leden der Vereniging. Aange
voerd werden 27 stuks. De kwaliteit be
weegt zich in opgaande lijn. De keuring
werd verricht door de heren De Jong
en Van Tol. Prijzen werden uitgereikt
voor wit-gehoornde geiten. Vooor 1-ja-
rige: 1. P. C. Doets, 2. W. Haasnoot, 3.
A. Korenhof. 4. J. B de Best. Voor
2-jarige: 1. P. Freke, 2. C. Hogewoning,
3. Joh. Knets. Voor 3-Jarige en ouder:
1. W. Kralt, 2. C. Hogewoning, 3. Jac.
v. d. Doets, 4. A. Hortensius. Voor lam
meren: 1. P. Freke, 2. W. Haasnoot, 3.
Jac. Vliegenthart. Voor bont en gehoornd
1. P. C. Doets, 2. P. de Vries.
KATWIJK AAN ZEE
Opening van het Café-rest.
„De Zwaan"
Zaterdagmiddag werd in verband met
de opening van het nieuw gebouwd
café-restaurant „De Zwaan" door de
heren P. Pijl en P. C. Bloot, een recep
tie gehouden. Een 90-tal bloemstukken,
waaronder twee in de vorm van grote
zwanen, getuigden van de belangstel
ling van velen bij deze opening. Onder
cie vele dames en heren, die aanwezig
waren, werden opgemerkt de burge
meester mr W. J. Woldringh v. d. Hoop.
de wethouders H. P. Bloot en D. C. van
Leeuwen en de gemeente-secretaris D.
C. O. Boekhoven. Ook waren veel War
mongers aanwezig, daar de heren Pijl
en Bloot In Warmond geëvacueerd zijn
FEESTAVOND D.O.B.
Ter gelegenheid van het derde lustrum.
Na de Schouwburg-avond van Don
derdag, kwamen de leden en donateurs
van de toneelvereniging „Door Oefening
Beter" Zaterdagavond In de Stadsge
hoorzaal bijeen om op feestelijke wijze
hun derde lustrum te vieren.
Vooraf werden de drie jubilarissen,
de voorzitter C. J. van Bemmelen, de
secr.-penn. I. Coster en de bode J. Gü-
zenei, door de voorzitter van de feest
commissie, de heer S. Janse, gehuldigd
met een bloemenmand voor de ver
enging, een schilderij voor de voorzit
ter,3 een actetas voor de secretaris en
een rookstel voor de bode. De dames
van bestuur en feestcommissie werden
in de bloemetjes gezet, terwijl de ver
eniging nog verblijd werd met een pla
quette, aangeboden door de zusterver-
enisrin" De Nai". De voorzitter dankte
allen, die aan deze cadeaux hadden bU-
gedragen en beloofd© nog vele jaren
zijn beste krachten te zullen geven aan
D.Ö.E., met de opwekking tot alle leden
om zich in te spannen het voor-oorlog-
se peil weer te bereiken.
Het woord en de daad was hierna
een „Borano's sterren-parade", met uit
stekende entre-act-muziek van „The
Happy Players", een razend-snelle ope
ra-potpourri van de accordeonnist To
ny Bakkenes en zoete Hawaiianitlanken
uit de instrumenten van ,»The 4 wai-
De cabaretière Cora Miller bracht
enkele conferences, welke we niet bij
zonder konden waarderen evenals Frans
Wile, die beschaafder verhaaltjes moet
verzinnen om onze waardering te kun
nen verwerven.
De muzikale clown Borano braent,
zoals steeds, weer een uistekend num
mer. Jan Aiphenaar en „The GoldStar
Band" zorgden voor de rest van deze
feestavond.
montessori-tentoon stelling.
De van Gemeentewege in 't school
gebouw aan het Schuttersveld te hou
den tentoonstelling van Montessorl-
matenaal en Montessori-werk zal wor
den geopend op Woensdag a.s. te 14%
uur De tentoonstelling zal voor ouders
van aanstaande leerlingen en andere
belangstellenden geopend zijn op:
Woensdag 2 Juni as. van 1517 uur;
- 1 1 fï mi. aan IP7AÏTCT
w .Ier. gehouden over het Montessori-
k-.uteronderwijs;
Donderdag 3 Juni a.s. van 1914—21
uur; op die dag zal te 19Vi uur voor
de ouders van aanstaande leerlingen
een lezing worden gehouden over het
M ntessori-lager-onderwljs;
Zaterdag 5 Juni as. van 1414—11 uur.
De tentoonstelling is gratis toegan-
kelljk bonkaarten halen.
Dezer dagen worden weer nieuwe dis
tributiebescheiden uitgereikt, ditmaal in
het Stadhuis (Ingang Breestraat). Mee
gebracht moeten worden de stamkaar
ten van alle gezinsleden, de inwisse-
llngsbon van de thans lopende bon
kaarten en (eventueel) de contrölekaart
voor a.s. en jonge moeders. Het bureau
is geopend van 8%12 en 2 4% uur
Morden zijn dr gezinnen aan de
geweest. Onder vrolijke muziek kwam
aangemarcheerd de Harmonie uit War
mond om een muzikale hulde te komen
brengen. De burgemeester nam eerst het
woord en noemde het een heuglijk feit,
dat de Zwaan weer herrezen was. De
heer Bloot kan er trots op zijn, de
vreemdeling zal er zich thuis gevoelen.
Spr. prees de ondernemingsgeest van de
heren Pijl en Bloot en sprak de hoop
uit, dat het hun in de toekomst goed
moge gaan.
De heer P. Pijl zei de burgemeester
dank voor de toegesproken woorden.
Onze dankbaarheid gaat uit naar wet
houders, raadsleden, de hoofdambtena
ren der gemeente, wederopbouw, enz.
Na deze toespraak werden door allen
twee coupletten van het Wilhelmus ge
zongen. De voorzitter van V.V.V., de
heer B. G, Lammens wenste hartelijk
geluk met de heropening van de van
ouds bekende De Zwaan. Dit mooie ge
bouw geeft te kennen, dat de wederop
bouw enigszins vordert. Wij zouden wel
willen, dat het vlugger ging. Spr. prees
de energie en de durf der ondernemers.
De heer P. Klip sprak als vriend na
mens de Rotterdammers van de Kerst
misclub.
Namens de Warmonders sprak de
heer C. E. van 't Groenewoud.
De heer Pijl overhandigde aan de
architect en aannemer van het gebouw
de heer J. A. P. Leenen uit Warmond
als blijk van erkentelijkheid een uit de
land gedreven koperen sigarenkist en
een geëtste schotel.
KATWIJK
Niwin zamelt in en met succes
Zaterdagmiddag heeft de Niwin in
onze gemeente een huis aan huis inza
meling gehouden voor de Jubileumpak
ketten voor de Katwijkse militairen in
Indië. Door Katwijk aan Zee reden 3
wagens en door Katwijk aan den Rijn
één. Op het zeedorp weerde zich daarbij
de muziekvereniging ,,U.NJ." en in het
Rijndorp de Harmonie. Of de gespeelde
opgewekte marsen medegewerkt hebben
om de goedgeefsheid der burgers aan te
moedigen, zeker is, dat het resultaat
schitterend mag genoemd worden.
Des avonds wérd de balans uit de
gehele gemeente opgemaakt. Er waren
ingezameld 979 rollen pepermunt, 228
pakjes sigaretten, 58 pakjes shag, 143
snoepbonnen en 45 tabaksbonnen. En
aan geld werd gecollecteerd daarbij een
bedrag van f. 1500.
Het Niwin-comité was over deze oogst
zeer tevreden en hoopt de Katwijkse
jongens over zee daarmede te verblijden.
LISSE
Prof. Gerbrandy:
Grondwetswijziging moet
blunders bevestigen
Op een bijeenkomst, belegd door de
A.R. Partij in de grote veillngzaal van
het HBG-gebouw te Lisse, heeft de
oud-minister-president van de regering
te Londen, prof. mr S. Gerbrandy, voor
een kleine duizend toehoorders gespro
ken over het Koninkrijk der Nederlan
den in de Internationale Storm.
Spr. zag de Indië-kwestie als het
kernprobleem bij de a.s. verkiezingen.
De grondwetsherziening toch heeft
slechts ten doel, de Regering volmacht
te verlenen, voort te gaan op de door
haar ingeslagen, heilloze weg.
De Koninklijke Rede van 1942, wel
ke, aldus spr., mede onder mijn ver
antwoordelijkheid tot stand is geko
men, is het voorwerp geworden van
een onwaardig gesol. In Indië vechten
Soekarno en Van Mook om de voor
rang, men loopt als een hondje ach
ter één man aan, laat zich allerlei
vernederingen en beledigingen welge
vallen en wil een dergelijke gedrags
lijn dan door een grondwetswijziging
zien bevestigd.
De principiële fout in dit. alles was
NOORD Wl IK ER HO UT
De N.H. School gaat jubileren
De Ned. Herv. School zal op 1 Aug.
a.s. 25 jaar bestaan. Daar deze datum
juist op een Zondag \alt, zal de plech
tige herdenking in de kerk plaats vin
den. De oprichters, ds Hofstede van
Oud Leusden en ds Terlaak Poot van
's-Gravenhage, zullen waarschijnlijk in
de morgen- en avonddienst hierin
voorgaan. Dinsdagsmiddags zal er feest
voor de kinderen zijn, terwijl 's avonds
het bestuur in hotel Van der Geest zal
recipiëren. Het ligt in de bedoeling die
avend een groot feest te geven. Er is
een comité gevormd, dat gelden verza
melt om het bestuur een huldeblijk aan
te bieden. Als bijzonderheid zij ver
meld, dat de heren G. C. Wesseling en
G. Musegaas vanaf de oprichting zit
ting in het bestuur hebben gehad.
Het dagelijks bestuur van het comité
bestaat uit de heren W. A. Timmers, P.
Westrik en P. J. Arends, penningmees
ter. dat graag gelden voor dit doel in
ontvangst neemt.
RAADSVERGADERING.
Morgenavond komt de gemeenteraad
in openbare vergadering bijeen, o.m.
ter behandeling van een wijziging van
de begroting van het Grondbedrijf en
een wijziging van de begroting 1947,
en de begroting voor 1948. Op papier
hebben de leden van de raad van B.
en W. een „sluitende" begroting ont-
BurgerlUke Stand Geboren: Gerrlt1
Riemerius. z. van E. E. v. d. Laan en J.
P. Boelens; Adrtana Jacoba. d. van J. S.
v. Heemskerk en J. v. d. Vüver; Helena,
d. van R. de Mooy en W. Ouwehand:
Leonardus Adrianus, z. van L. A. v. Delft
en A. v. d. Mooll.
Ondrtrouwd: S. Zwaan. 23 j. en C. G,
v. Esnnond. 24 J.; A. J. de Mooy, 27 j. en
C. den Heyer, 26 J.
Getrouwd: Th. v. d. Mey. 27 J. en Th.
v. d. Bosch. 27 j.
VOORHOUT
Intrede van ds J. Ph. Eggink
bij de Ned. Herv. Gemeente
In de morgengodsdienstoefening in
de Ned. Herv. Gemeente alhier deed
ds J. Th. Eggink. emeritus-predikant
van Delfshaven. zijn intrede als bijzon
der hulpprediker voor de tijd van twee
jaar in de vacature van ds E. J. Beker,
welke voor diezelfde tijd als legerpre-
dikant vertrok naar Indië.
Nadat 't oud-historische kerkgebouw
volgestroomd was met eigen gemeente-
naren en belangstellenden (uit Delfs
haven waren ruim 60 personen overge
komen!) betrad ds Eggink, begeleid
door de consulent der gemeente, ds
Spalihg van Noordiwijkerhout, de kan
sel, Na het uitspreken van de zegen
werd gezongen Ps 95 1, 2 en 3, waar
na de Geloofsbelijdenis staande werd
aangehoord. De predikant had als Bij
belwoorden voor zün eerste predikatie
gekozen Handelingen 4 12: „En de
zaligheid is in geen andere; want er is
vangen doch in werkelijkheid toont de I ook onder de hemel geen andere naam,
begroting "n nad. saldo van f. 25.712.85. door welke
Ter dekking van dit nadelig saldo is
echter bijzondere uitkering volgens het
rapport-Oud geraamd.
RIINSBURU
Jaarvergadering
Vereniging Spinozahuis
Zaterdagmiddag hield de vereniging
„Het Spinozahuis" haar 51e jaarverga
dering in de raadszaal alhier.
De voorzitter, prof. mr Kranenburg,
opende en gaf het woord aan burge
meester Höweler, die een welkomst
woord sprak, waarin hij zijn genoegen
uitsprak namens het gemeentebestuur
het woord te mogen voeren. De voorz.
gaf daarna het woord aan de secr., de
heer W. G. v. d. Tak, voor het lezen
der notulen en zijn jaarverslag, waarin
hij 't wel en wee der vereniging schet
ste, terwijl de penningmeester J. Court
uit Rotterdam, verslag uitbracht over
de financiën, die met een nadelig saldo
van f. 820.19 sloten. De heer v. d. Tak
deelde echter mede dat er een toezeg
ging van een zeker bdrag gedaan was.
Mr Small stelde voor. staande deze
vergadering, een dank-telegram aan de
schenker te zenden.
Bij de bestuursverkiezing werd als
nieuw lid gekozen mr. Casimir. terwijl
dr Crommelin herkozen werd. De pen
ningmeester. mr J. Court, die bedankt
heeft, werd door de voorz. hartelijk
dank gezegd voor de vele jaren die hij
werkzaam geweest is in deze functie en
waarin hij grote toewijding getoond
heeft. In zijn plaats werd de heer A.
M. Mees. directeur der Sikkens Lak
fabrieken. gekozen, terwijl mr Court als
gewoon bestuurslid zitting blijft hou
den. Voor de rondvraag was weinig
animo. Na afloop van het huishoudelijk
gedeelte werd een ogenblik gepauzeerd.
Daarna sprak de heer George Goetz
uit Kopenhagen over „Sinn und Be-
deutung der Constantin Brunnerschen-
Interpretation." Spr._wees er allereerst
wij moeten zalig worden."
Spr. schilderde vervolgens het node
heengaan van ds Beker. Dit wel wat
weemoedige gaat toch vergezeld van
een gevoel van dankbaarheid, want de
gemeente ziet toch in de open plaats
Ds J. Ph. Eggink
weer een ander. En spr. is verheugd
dit werk voort te mogen zetten. Mijn
emeritaat te aanvaarden in Rotterdam
viel mij zeer zwaar. Ik ben bang ge
weest dat, door gedoemd te zijn tot
werkeloosheid, het contact met het ge
loof in Jezus Christus zou verslappen.
Wij moeten het dan ook als een vin
ger Gcds zien, dat ik in uw gemeente
dit werk mag voort blijven zetten. De
gemeente Voorhout zal rich wel afvra
gen hoe de nieuwe predikant dit zal
doen. Als antwoord hierop, zegt spr.,
hoop ik dit te doen aan de hand van
Hand. 4 :12, voort zetten het werk van
de Redder der mensheid, Jezus Ohris-
tus. In sprekers prediking hoorden we
hem verder zeggen, dat Jezus nog zo
weinig in het hart der mensen leeft.
Er is veel geredeneer, maar weinig
kracht. Ons getuigenis aangaande
Christus moet bestaan uit een leven,
waaruit de kracht van Christus uit
straalt. Vervolgens bracht spr. nog en-
op, hoe Spinoza en Brunner in 't vrije i kele woorden van dank aan diverse
Holland een thuis hebben gevonden, kerkelijke Instanties
Brunner noemde hij de nieuwe Spino
za. Brunner wil geen nieuwere philo
sophic brengen. Vervolgens vergeleek
spr. de denkbeelden van Spinoza met
die van Plato en Aristoteles en de
beginselen der scholastieke wijsbegeer
te. Brunner verheerlijkt Spinoza als een
onafhankelijk denker. De gemeen
schappelijke leer van Brunner en Spi
noza is steeds denken en zoeken naar
de eeuwige waarheid. Fhilosophie is
steeds actief.
Na deze rede werden nog door en
kele leden vragen gesteld, welke door
de spreker werden beantwoord. Na af
loop dankte de voorz. de spreker voor
zijn rede, waarna hij deze vergadering
sloot en men nog gezamenlijk een be
zoek bracht aan het Spinozahuis. Deze
bijeenkomst werd beëindigd met een
gezamenlijke maaltijd in „In de Ver
gulde Turk" te Leiden.
Ds Spaling van Noordwijkerhout en
ouderling J Renee voerden nog het
woord, waarop de gemeente het „Dat
's Heren zegen op u daal" de nieuwe
leraar toezong.
Na het „Onze Vader" zong de ge
meente Gez. 172 1, 2 en 3.
Ds J. Ph. Eggink is thans 65 jaar
oud. De gemeente te Rotterdam-West
heeft hij 25 jaar mogen dienen, daar
voor was hij predikant te Veizen en
voordien ln N.-Brabant.
ORANJE-VERENIGING VOORHOUT.
AUerwege maakt men zich op het re
geringsjubileum van onze geëerbiedigde
Koningin feestelijk te herdenken. Ook
onze gemeente zal niet achterblijven,
hoewel in verhouding met andereplaat
sen dit feest op bescheiden wijze zal
worden gevierd. De oorzaak daarvan is
dat de gemeente noodlijdend is en de
HAZERSWOUDE
Bevestiging en intrede van
ds Chr. v. d. Leeden
die middag zal te 10 uur een lezing ae revolutionaire staatsopvatting, waar-
in de volonté générale als oppermach
tig werd beschouwd. Spr. haalde het
voorbeeld van TsJecho-Slowakije aan en
betoogde dat deze tactiek straks ook in
Indië zou worden toegepast. En ook
daar zou, volgens spr., het volk te laat
bemerken hoe zeer het in zijn verwach
tingen was teleurgesteld, maar dan zou
er geen weg terug meer mogelijk rijn.
In dit dieptepunt onzer geschiedenis
achtte hij echter alle hoop nog niet
verloren. Hij wekte zijn gehoor op te
vertrouwen op Gods leiding ook met
ons land en inmiddels te trachten zo
veel mogelijk stemmen te verzamelen
op de AH. lijst
Voorts spray -og prof. mr Diepen
horst en ds F Kuiper van Sassen-
heim, terwijl bel Chr. muziekcorps
„Crescendo" van Sassenhelm de bij
eenkomst, die stond onder leiding van
beurt waarvan de stamkaart van het i de voorzitter der Lisser Kiesvereniging,
Hoofd een nummer heeft tussen 5401 de heer C. J. Steenwmkel, muzikaal
to; en met 10.800. opluisterde.
lend was geweest om hem in ziln ambt
te bevestigen. Daarna richtte ds Van
der Leeden zich tot de Kerkeraad, dank
te hen voor de steun en hulp die hij,
zijn moeder en zijn 2uster van hun heb
ben ondervonden.
Vervolgens richtte hij zich tot de
Kerkvoogden en Notabelen, tot ds Van
Binsbergen van Kouderkerk, bedankte
hem voor het vele dat hij voor de ge
meente Hazerswoude heeft gedaan als
consulent, tot burgemeester en wethou
ders, tot de leider van de Chr. Jonge-
lings vereniging ,tofc de organist, de kos
ter der kerk, ten slotte tot de kerkeraad
van de Geref. kerk, met welke hil hoopte
een prettige samenwerking te vinden.
Ook richtte hij zich tot de gemeente. Hij
hoopte niet alleen het woord van God
te brengen op de kansel, maar ook van
de kansel. De heer M. Jansen sprak
namens de kerkeraad van de Ned. Herv.
Kerk: ds Oussoren namens de Geref.
kerkeraad.
Burgemeester Den Hollander heette ds
Van der Leeden hartelijk welkom en
wenste hem Gods beste zegen toe. Ds
Van Binsbergen verheugde zich dat de
vacature in de ring was vervult. Hij
hoopte, dat ds Van der Leeden nog vele
jaren met vrucht zün werkzaamheden
in Hazerswoude mocht verrichten. Na
dat ds Van der Leeden door de ge
meente gezang 91 vers 3 was toegezon
gen, ging hü voor in dankgebed.
BEURSO VERZICHT
AMSTERDAM, 31 Mei.
Wegens gebrek aan stimulerende fac
toren verschilde de fonasenmarkt he
den practisch niet van die van Vrijdag.
De markt was weer ongeanimeerd en
de affaire bleef tot een minimum be
perkt. Gelukkig dat in de hoek der
Tabakswaarden de aandelen Dell Mij.
voor een verrassing zorg droegen en
nog enige levendigheid ter beurze wis
ten te verwekken. Voor dit fonds n.l.
Ds Chr. v. d. Leeden.
Ds Chr. van der Leeden deed rijn in
trede bij de Ned. Herv. kerk" alhier, na
des morgens te rijn bevestigd door rijn
vriend ds P- A- Lefeber van Alphen naar
aanleiding van Jeremia 1 vers 17. Spre
ker zei: wij moeten blijde zyn dat God
de gemeente Hazerswoude weer heeft
gezegend met een eigen herder en leraar.
Predikant en gemeente hebben een ge
meenschappelijke taak. Zij moeten voor
elkander bidden. Na de bevestiging werd
ds Van der Leeden door de gemeente
toegezongen psalm 121 vers 4. Des na
middags deed ds Van der Leeden. in
een stampvolle kerk ziin intrede, naar
aanleiding van 1 Corinthe I vers 23 en
24: „Doch wij prediken Christus de ge
kruisigde, de Joden een ergenis en de
Grieken een dwaasheid: maar hun die
geroepen zijn, beiden Joden en Grieken,
prediken wij de kracht Gods en de wijs
heid Gods". Zün thema voor deze mid- oude aandelen op 342%, voor de nleu-
dag was, de betekenis van het kruis, we op 331%. Op de Scheepvaartmarkt
het verzet uit het kruis en de zegen tot waren Scheepvaart Unie's iets vaster
het kruis. Nadat hij deze drie punten op 187. Het dividendvoorstel van 7%
breedvoerig uiteen had gezet, richtte hij der KNSM (Kon. Ned. Stoomb.-MU-),
zich met een enkel woord tot ds Lefeber had op de koers geen Invloed. Cultuur-
en bracht hem dank dat hij zo welwil-waarden merendeels goed prijshoudend.
(Van onze correspondent te Batavia)
Er is een sterke wederopleving van
het pandhuiswezen in Indië. Dit is een
mededeling, die de gemiddelde Neder
lander gaarne voor kennisgeving aan
neemt. terwijl de econoom misschien
even zün wenkbrauwen zal fronsen,
en voor zichzelf vaststelt, dat het dus
nog steeds mis is in Indië. Want als
in Holland de lommerd floreert, dan
is dit het duidelijkste bewüs dat er
iets mis Is met de volkswelvaart. Ome
Jan heeft in Holland een slechte naam
en wie hem bezoekt staat doorgaans
al dicht b|j zijn faillissement.
Men hoort dikwyls spreken over „De
Kloof tussen Oost en West". Gewoonüjk
echter realiseert men zich niet, waar
die kloof eigenlük gaapt. Dat ls is ook
moeilük aan te tonen, en daarom ge
bruiken wy maar de vorenstaande me
dedeling als een wegwijzer naar een van
de „kloven". Het moge vreemd klinken,
maar wie iet-s begrüpt van de bank van
lening in Indië. zal plotseling een hele
boel meer begrijpen van de mensen van
dit land, van hun levenswyze en hun
wüze van denken, die op bepaalde pun
ten zo volkomen diametraal tegengesteld
is aan de heersende begrippen in het
Westen, dat instellingen als „de lom
merd" hier een volstrekt omgekeerde
waarde krijgen.
DE GROOTSTE BANK VAN
INDIK.
Indien men in Indië leest, dat er een
sterke wederopleving is van het Pand
huiswezen, dan mag men „hoera" roe
pen. want dat betekent dat de volks
huishouding weer gezond begint te wor
den. De bank van lening was voor de
oorlog verreweg de grootste bank van
Indië. In de dertiger jaren b.v. heeft de
pandhuisdienst jaarlüks 5 millioen pan
den aangenomen voor een globale
!l!Illllllillilllll|l|||llllllllllll!l|lllllll||llllllllllllllllllllllllllllllll
De krant voor iedereen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
weggesleept en het tramverkeer over
één lün weer kon worden hervat. Een
tüd later eerst kwam de tweede lijn,
waarop de defecte wagen stond, weer
vry.
Oranjevereniging niet kan beschikken
over een bijdrage uit de gemeentekas.
Niettemin zijn toch enkele voorbereidin
gen getroffen. Enkele plannen hiervan
zijn; zanghulde. kinderspelen, tractatie.
De ronde van Voorhout, een wieler
wedstrijd op gewone fietsen, waaraan
elke gemeentenaar aan deel kan ne
men. Een grote allegorische optocht.
Onze plaatsgenoot, de heer J, M.
ren Dijk, slaagde aan de Amsterdamse
Universiteit voor het candidaatsexamen
in de economie.
VOORSCHOTEN
RAADSVERGADERING
In de Dinsdagavond te houden ver
gadering van de raad zal het nieuw
benoemde lid in de vacature P. Ver
met, de heer Jac, Nell, beëdigd wor
den en komt ojn. een voorstel in be
handeling tot wyziging van de Orde-
en Veiligheidsverordening in verband
met het venten in deze gemeente.
B. en W. hebben in verband met
de benoeming van de heer G. A. Stol
wijk tot secretaris der gemeente Sas-
senheim, tot hoofdcommies van de af
deling Financiën, Onderwüs, Personeels
en Sociale Zaken benoemd de heer J.
van Prooüe, en tot adj.-commies ter se
cretarie, afd. Alg. Zaken, de heer E.
A, Boorman, redacteur bü het Centraal
bureau van de VUGA te Voor-burg.
WASSENAAR
Ernstige trambotsing
Onder deze gemeente had gistermid
dag een eigenaardige trambotsing plaats,
welke ernstige govolgne had. Ter hoogte
van „De Kievit" raakte een HTM-wagen
defect, waardoor tydelük op enkel spoor
moest worden gereden. Tengevolge van
een misverstand van het personeel kwa
men tegelijkertyd een tram uit Den
Haag en een uit Lelden de hoek om by
de Sophialaan. De beide trams hadden
vrij grote vaart en botsten met een da
verende slag tegen elkaar met het ge
volg, dat de wagens als harmonika's in
elkaar schoven. De schrik onder de pas
sagiers was groot, maar wonderlijk ge
noeg waren er slechts enkelen, die door
glasscherven licht gewond raakten. Vier
leden van het trampersoneel bekwamen
een beenbreuk, een van hen zelfs een
vüfvoudige. Het zoontje van een be
stuurder dat meereed, brak eveneens een
been. Allen zyn naar het ziekenhuis aan
de Zuidwal gebracht. De materiële
schade was natuurlyk groot. Do HTM
hield het verkeer zo goed mogelijk gaan
de, eerst met bussen en later over en
kel spoor.
De gewonden zijn de bestuurder J.
Vermeulen uit Wassenaar, wiens op drie
plaatsen gebroken been moest worden
geamputeerd, de HTM-chauffeur C, W.
Koppens uit Den Haag, die een enkel
en kniefractuur opliep, de conducteur
H. J. de Roo uit Den Haag, die eveneens
een enkelfractuur kreeg, de Haagse con
ducteur W. A. K. Broere en zün 15-Jarig
zoontje Robbie, belde een enkelfractuur,
en het 9-Jarlg zoontje van de Wasse-
naarse familie Piët, die voetspieren
scheurde.
Het onderzoek naar de schuldvraag is
inmiddels nog ln volle gang.
Vele urefi is er gewerkt, alvorens de
beide wagens uit elkaar zün gebrand en
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN.
Jacobus Qulrlnus Franclscua, z. van P.
Q. J. van Leeuwen en M. C. P. Houtman;
Grietje Doukje d. van W. c. Tüssen en
viel enio-f» vraaitr ta ronstaterpn wn*r- M- T- Deegenaars; Sara Jacoba, d. van
V!:L const,a^eren. waar w Koolen en D c Mart|Jn; Josine Fre-
door een verbeterine van area 6% ge- acrlekll Emlll0i a van w. Hel.(6t En L. F.
boekt werd en de Deli-My. tot circa E. de Jong; Bernardus Cornells Bartho-
159 opliep. Het ging in deze afdeling lomeus, z. van S. Goddyn en H. A. Bak-
zeer geanimeerd toe. Bü goed prüshou- kum: Nicolaas Maria Gerardus. z. van W.
den de noteringen bleven alle overige R
v,ij-n-uj-_r..-1 t Antonla. d. van D. P. A. Meijer en J. E.
hoeken wer stil cn ongeanimeerd. In van Dongen; Jacobus, z. van R. Kooien
het verdere verloop kwam hierin geen en M. J. H. c Bodtin; Antoinette Catho-
wtisdging. Kon. Olie kwam voor de rlna Helena, d. van A. P. Visser en C. F.
van Amsterdam: Hans Carel. z. van T. J.
van Hummel en J. Bakker; Maria Marga-
retha TJitske. d. van J M. van Nes en
H. Sluis; Iris. d. van E. Wassenaar en
H. H. van Egmond. Denijs, z. van J. van
den Boe en J. de Brulln.
OVERLEDEN.
d. Zaalberg, man. 75 j.
waarde van 200 millioen gulden, een mi
nimum, want de pandhuizen behoeven
geen winst te maken. Zü zün er ten
dienste en ter bescherming van de be
volking Maken zy winst, dan wordt deze
besteed ten bate van welvaartsinstellln-
gen in Indië.
Om de betekenis van deze vitale in
stelling te begrijpen, moet men eerst
enig inricht hebben in de levenswyze,
en de gedachtengané van de bevolking.
Over het algemeen is de Indonesiër een
zorgeloos mensenkind, dat zich meer om
het heden dan om het morgen bekom
mert. Geld heeft voor hem alleen maar
waarde als ruilmiddel. Spaarzaamheid
kent hy niet, want wat morgen gebeurt,
zal hy morgen wel zien.
Het is duidelyk, dat een dergelüke
geesteshouding een vruchtbare bodem is
voor de geldschieters en woekeraars, die
tot het begin van deze eeuw een ware
plaac vormden voor de bevolking. Toen
alle wetten en bepalingen om het woe
keren te bestrijden niet mochten baten,
gaf het Gouvernement in 1901 opdracht
aan een Assistent Resident om een
Pandcrediet-stelsel uit te werken, ten
einde het belenen van bezittingen in
eigen hand te nemen en zodoende de
dessabevolking teeen zlchvelve te be
schermen. Proefondervlndelyk werd te
Soekaboemi door bestuursambtenaren,
die aanvankelijk zelf nog leken waren
in het vak, een systeem uitgewerkt, dat
op alle punten was aangepast aan de
behoeften van het volk, en dat de woe
keraars alle wind uit de zeilen nam. Dit
uit practische ervaring gegroeide sy
steem werkt nog heden en vormt de
hechtste en meest gezonde basis voorde
volkseconomie.
GELD OM MEE TE PRONKEN
Wat leert namelük deze ervaring?
Dat de dessaman, die zijn oogst heeft
binnengehaald en het overschot van
zijn rüst verkocht heeft, onmiddellijk
uitkijkt naar een mogelijkheid om zijn
geld uit te geven. Dat is geen spil
zucht. maar eenvoudig een gebrek aan
belangstelling in gold. Hy wil er Iets
bruikbaars voor hebben, iets waar je
meer plezier aan hebt dan aan een
paar stomme biljetten van de Java-
sche Bank, die de eerste de beste dief
je bovendien nog tydens jo afwerig-
heid kan afstelen.
Hü gaat er dus Iets voor kopen, Iets
blyvends. Een mooie ring voor zijn
vrouw of een stel gouden kabajaspelden,
of een radio, of een mooie nieuwe fiets.
Ei- zün verlangens genoeg. Maar op een
gegeven ogenblik moot hü zaad hebben
voor de nieuwe padi-aanplant. Waarvan
moet hü dat betalen? Dat is nogal een
voudig. Als het tüd is om te werken, is
het geen tyd voor amusementen. De
sieraden van zün vrouw en de nieuwe
fiets gaai. naar het pandhuis. Dt oand-
waarde er van ligt vast; men koopt nu
eenmaal niets zonder er de pandwaar-
de van te weten, en dat maakt dat de
handelaar met rijn prüzen geen kunstjes
kan uithalen. Het pandhuis biedt een
dubbel voordeel: ten eerste betaalt het
de prys t» voor en ten tweede ligt do
boel daveilig, wat in de eigen wo
ning niv-, altyd het ^eval is. Is het
straks tyd voor feesten, dan heeft men
de werktuigen niet nodig en gaan deze
naar het pandhuis, terwijl men de sie
raden en de radio weer Inlost. Een mens
kan immers geen plezier hebben van
alle dingen tegelijk! Heb je op een ge
geven ogenblik het geld meer nodig dan
je fiets, dan gaat de fiets naar de lom
merd, die hem netjes bewaart en on
derhoudt-, en hem straks in prima staat
weer aflevert ,als je hem komt Inlossen.
PANDHUISBEDRIJF IN
HOOG AANZIEN.
Het komt maar zelden voor dat de
panden niet op hun tyd worden afge
haald of ingeruild voor andere panden,
want men koopt de dingen niet om ze
weer kwüt te raken, maar als bedrijfs
kapitaal, waar men in rijden, dat men
het nin nodig heeft op kan fietsen of
mee kan pronken. Komt het toch voor,
dat dingen op de veiling gaan, dankrüet
de eigenaar tot de laatste cent uitbe
taald van wat het boven de pandwaarde
heeft opgebracht.
Men ziet het, in Indië is het pand-
hulsbedrijf in hoog aanzien, en w«
moesten lachen, toen de directeur van
de Pandhuisdienst, die zo vriendelijk
was ons een aantal gegevens te ver
strekken, ons vertolde, hoe hij tijdens
zijn verlof ln Holland wantrouwig
werd opgenomen door lieden, die hem
naar zijn beroep vroegen. Er lag In
hun houding duidelijk iets van „com-
promiteren wij ons niet als we met
die man omgaan?"
Het Pandhuis is een prachtig voor
beeld van de geweldige afstand, die
er ligt tussen Westerse en Oosterse
levensopvattingen.
Raad wenst geen communisten
in Raadscommissies
EEN VERKLARING VAN DE
TROT. CHR. RAADSFRACTIE.
In de hedenmiddag gehouden zitting
van de Leldse raad herdacht de burge
meester ln enige sympathieke woorden
allereerst het overlüden van de heer
A. M. de Blauw, oud-dlrecteui van de
Dienst van Gemeentewerken.
Nadat voorlezing van enkele ingeko
men stukken was gedaan, volgde de
beëdiging en installatie van de nieuw
benoemde raadsleden, de heren G. Hor-
dük (Prot. Qhr.) en J. W. Elgeman
(Comm.).
Bü de benoeming van een lid van
de Commissie voor de strafverorde
ningen (vacature Cats-comm.) leg
de de fractie-voorzitter van de
Prot. Chr. Raadsfractie, mr Woud
stra, een verklaring af, waarin op
gemerkt werd, dat deze fractie haar
stem niet kan geven aan een par
tij, welke blük geeft ln te stemmen
met de toestanden, zoals deze in
Oost-Europa, mede ond-er invloed
van Rusland, heersen. Als candl-
daat voor de vervulling van de va-
cature-Cats stelt de Prot. Chr.
fractie dan ook mr dr H. D. M.
Knol.
Namens de V.V.D. stemde mr Vos
met deze verklaring in.
De heer Riedel deelde voorts nog
mede, dat de P.v.d.A, in deze vacature
de heer Plena gesteld wenst te zien.
De heer Knuttel (Comm.) vond dat
met dit optreden de verwatering van
de democratie wel sterk toeneemt.
(De zitting duurt voort),
