Eigen productie dekt een derde onzer
traan-import
EERLIJKHEID
ZIJ HET PAROOL 2
Amerika wil nog niet direct met
Moskou onderhandelen
Constructieve suggesties zijn noodzakelijk
Italië heeft zijn eerste president
Met een enkel woord
WEERBERICHT
87ste Jaargang
WOENSDAG 12 MEI 1948
No. 26384
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3.90 per 3 maanden; 30 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Reeds geruime tijd liepen er geruch
ten. dat Amerika de Sovjet-Unie zou
willen uitnodigen tot een regelrechte be
spreking van alle geschilpunten, die
tussen beide partijen hangende zijn. Zij
vonden weerklank in enkele suggesties
van Senatoren of leden van het Huls
van Afgevaardigden, om te geraken tot
een ontmoeting tussen Truman en Sta
lin. Maar elke bevestiging bleef achter
wege.
De wenselijkheid van zo'n uitwisseling
van gedachten werd unaniem wel inge
zien, want de spanningen tussen beide
landen, die momenteel-in wezen de twee
enige factoren zyn, die de toon aange-
X?1}*11.0® wereld, naderden bedenkelijk
dicht de grens van de oorlogsmogelijk
heden. Niet, dat een van beide nu direct
het op oorlog aanstuurde, maar de ver
houdingen lagen toch zodanig, dat, zo
als wy reeds eerder opmerkten, kleine
oorzaken grote gevolgen konden veroor-
za^.®n- ^,en voelde als het ware de mo
gelijkheid van oorlog nader en nader
komen
Plotseling is nu een gordijn open ge
sehoven: Amerika heeft Moskou uitge
nodigd tot een bespreking van alle pun
ten van geschil, die beide partijen
scheidt «n Moskou heeft dti aanbod
aanvaard!
Het is radio Moskou geweest, die dit heeft
onthuld. Blijkbaar tegen de bedoeling
van Washington in, gezien de uitlating
van de Amerikaanse gezant te Moskou,
die juist een „vis-vacantie" in Frank
rijk gaat doorbrengen. Blijkbaar mag
men dit zo interpreteren, dat nog geen
oatum en geen plaats van onderhande
lingen is bepaald, evenmin als wie de
onderhandelingen zullen voeren, zodat
alles nog enigszins prematuur is.
Moskou heeft echter blijkbaar ge
meend, dat het feit, dat beide partijen
zlcji bereid hebben verklaard om elkaar
te ontmoeten en pile geschilpunten ern
stig onder ogen te zien, niet langer
mocht gorden verzwegen.
En voor dat standpunt is veel te zeg
gen, want ontegenzeggelijk zal dit enke
le feit bijdragen tot een ontspanning in
de steeds meer zich toespannende ver
houdingen.
Het is immers al veel, wanneer twee
partijen zich officieel verbinden om hun
twistappels in onderlinge bespreking te
onderzoeken. Dit getuigt over en weer
van de bedoeling om ernstig te streven
naar een oplossing!
Aan de andere kant mag men ook niet
blind zijn voor.de gevaren, aan dit ex
periment verbonden: slaagt de bijeen
komst niet, worden de geschilpunten
niet tot een voor beide partyen aanne-
meiyke oplossing gebracht, dan wordt
de bestaande controverse niet alleen
niet verwyderd, doch verder verdiept
en schijnt een uitweg afgesloten. Met
alle gevolgen van dien
Het is al weer enige weken geleden,
dat wij schreven, dat wij de periode van
1938 opnieuw belee'fden. Ook deze be
reidwilligheid van beide rivalen van het
ogenblik elkaar te ontmoeten in een
vry „gesprek", bevestigt opnieuw deze
uitspraak. Men herinnere zich de eerste
ontmoeting tussen Hitler en Chamber
lain te Godesberg! Moge daarop geen
nieuw Muenchen volgen, want dat zou
niet minder dan een nieuwe oorlog be
tekenen. Voor de idee: tot iedere prys
geen oorlog meer, zij geen plaats! Muen
chen is daar, om te bewyzen, dat dit in
zicht juist regelrecht naar de oorlog
voert
Laten beide partyen nu maar eens
eerlijk hun kaarten op tafel leggen,
zonder iets achter te houden, zodat ieder
precies weet, wat de ander wil en voor
staat. zyn zy dan ieder van goeden wil
le, dan moet een vergeiyk mogeiyk zyn.
Maar, eeriykheid sta dan voorop!
Dat de besprekingen niet gemakkelyk
zullen zyn, is reeds af te leiden uit de
publicatie van de gewisselde nota's, die
scherp tegenover elkaar staan en feite-
lyk in het kort nog eens duideiyk ont
vouwen, hoe men over en weer elkaar
van hetzelfde beschuldigt: blokvorming
met de bedoeling eigen positie zo sterk
mogeiyk te maken en daarvan te pro
fiteren by de komende botsing.
Waarby het grote verschil dan echter
is, dat de blokvorming in het Westen
geschiedt uit eigen vrije wil der volke
ren, althans onder dekking van de
grootste meerderheid, terwyl die in het
Oosten plaats vindt onder pressie en
veelal doorgedreven door een minder
heid, die zich eenvoudig van de macht
meester maakt met vernietiging van alle
andere partyen. Zulks in stryd met
ieder gezond denkbeeld van democratie.
Zeer moeilyk zal het zyn, om deze
beide practyken met elkaar te verzoe
nen en slechts een toegeven van Mos
kou in dit opzicht, d.w.z. een afzien van
verdere pogingen om met dezelfde mid
delen als totdusverre toegepast om de
macht verder naar het Westen uit te
breiden, zal tot een compromis mogen
en kunnen leiden.
Dat Moskou in dat geval aan het
kortste eind trekt, want het moet dan
officieel afzien van de pogingen eigen
ideologie verder uit te dragen door ge
weld-toepassing, ligt voor de hand, maar
het zal Moskou's prijs voor behoud van
de vrede moeten zyn. Een prys overi
gens, die voor ieder weldenkend mens
niet te hoog zal zijn betaald, want heeft
ieder volk niet het recht om over eigen
lot. te beschikken?
Voor Moskou ligt hierin trouwens te
allen tyde de Achilles-hiel! De onder
worpen landen zullen by tyd en wyle
dat recht komen opeisen
De wereld staat thans voor grote be
slissingen. Laat ons hopen, dat de vre
deswil, die aan beide kanten, gelukkig,
aanwezig schynt, tot een bevredigende
regeling zal kunnen voeren.
Eeriykheid zy daarom het parool l
Latere berichten doen echter twyfel
rijzen over de vraag of Amerika wel een
aanbod tot besprekingen heeft gedaan
en het schynt zelfs, dat gezien de nota
wisseling, Amerika „kopschuw" is ge
worden om thans reeds met de Russen
aan één tafel te gaan zitten.
Nietemin, er is iets in beweging ge
bracht, dat kansen zou kunnen bieden.
Ook al is er, helaas, voor optimisme nog
weinig plaats
In officiële Amerikaanse kringen verklaart men dat het door Molotof
naar voren gebrachte als antwoord aan Bedell Smith niet voldoende blijk
geeft van bereidheid tot onderhandelen om te rechtvaardigen, dat Amerika
thans toestemt in een vergadering om de geschillen op te lossen. In deze
kringen geeft men te kennen, dat meer initiatief van de zyde der sovjet-unie
noodzakelijk is om de hoop op zulk een vergadering in vervulling te doen
gaan. Men verklaart in deze kringen, dat „ambassadeur Smith het de Rus
sen duidelijk heeft gemaakt, dat de V. St. te allen tijde beschikbaar zyn".
„Aan de andere kant zijn wy niet bereid met de Russen te vergaderen op
basis van schitterende algemeenheden. Als de Russen iets speciaals hebben
voor te stellen, constructieve suggesties hebben te doen. zullen de besprekin
gen, waarop wy vurig hopen, worden gehouden".
Verklaring van Truman
President Truman verklaarde: „Met
betrekking tot dé recente gedachten-
wisseling' tussen ambassadeur Bedell
Smith en Molotof te Moskou is de re
gering van gevoelen, dat het met het
oog op de aanvaarding van het Mars
hallplan en de aanbevelingen aan het
Congres inzake maatregelen op militair
gebied belangryk is, dat er geen mls-
vattende verwarring bij de sovjet-rege
ring bestaat wat betreft het standpunt
van de Amerikaanse regering".
„De ambassadeur Smith werd der
halve opgedragen contact met Molo
tof te zoeken teneinde de politiek en
de bedoelingen van de V. S. jegens de
sovjet-unie, met het oog op de aard
van de jongste propaganda-verkla-
rïngen, zo duidelyk mogelijk uiteen
te zetten".
„De door ambassadeur Smith afge
legde verklaring betekent geen nieu
we richting in de Amerikaanse poli
tiek".
„Zy was een herhaling van het
Amerikaanse standpunt, zoals het
herhaalde malen tut uitdrukking is
gekomen".
„De twee in het oog springende
punten van de verklaring van Smith
zyn de volgende: 1. de politiek van
de Amerikaanse regering in interna
tionale aangelegenheden is de laatste
weken en maanden duidelijk genoeg
gebleken. Deze politiek heeft de steun
van de overweldigende meerderheid
van het Amerikaanse volk en zal
even krachtig en vastbesloten blyven.
2. Aan de andere kant wenst de re
gering het onmiskenbaar duidelyk te
maken, dat de Ver. Staten geen vij
andige of agressieve bedoelingen je
gens de sovjet-unie koesteren".
Aanvullend
Amerikaans commentaar
De Amerikaanse regering heeft op
Molotof s verklaring inzake een by een-
komst tussen de regering der V. S. en
de sovjet-unie een gedetailleerd ant
woord gepubliceerd in de vorm van een
aanvullend commentaar, dat Bedell
Smith op 9 Mei aan Mototof heeft ge
geven, toen deze het antwoord op de
Amerikaanse nota indiende.
Naar aanleiding van Molotof's opiner-
rikaanse bases, de omsingelingspolitiek
king over „de ontwikkeling van de Ame-
en oorlogsbedreigingen" heeft Smith
verklaard, dat de gehele geschiedenis
der V. S. een weerlegging vormt van
enige verdenking, dat een politiek ge
voerd wordt, dieeen agressieve oorlog
in zich sluit. „Het aansluiten van de
West-Europese landen", aldus Smith
In zyn rapport aan het ministerie van
buitenlandse zaken, dat een parafrase
bevat van zyn aan Molotof gegeven
commentaar, „de steun, die zij van de
V, S. ontvangen, is een directe weer
spiegeling van de vrees, die gerezen is
ten gevolge van de expansionistische
politiek van de sovjet-unie.
By de publicatie van de details van
Smith's opmerkingen heeft het minis
terie zich onthouden van enig com
mentaar op het Sovjet-Russische
voorstel tot hervatting der bespre
kingen tussen beide landen".
Smith heeft in zijn antwoord aan
Molotof onder meer nog verklaard: „De
V. S. stellen op prys en begrijpen ten
volle het verlangen en inderdaad de
noodzakelijkheid van nauwe en vriend-
schappelyke betrekkingen tussen de
sovjet-unie en haar naburen, doch de
feiten spreken voor zichzelf en ik ben
volledig op de hoogte van de gebeurte
nissen, die volgden op de aanvaarding
door Tsjecho-Slowakye van de uitno
diging voor de conferentie over het
Europese herstelprogramma te Parijs en
de daarop volgende intrekking van deze
aanvaarding tydens het kort daarop
gevolgde bezoek aan Moskou van Masa-
ryk en Gottwald".
Verder heeft Smith er de nadruk op ge
legd, dat de V. S. het communisme niet
om zijn marxistische ideologie bestrij
den, doch „louter en alleen, omdat wy
by herhaling gevallen hebben meege
maakt, dat communistische minderhe
den op onwettige wyze en tegen de wil
van de meerderheid der bevolking aan
de macht kwamen. De V. S. blyven
overtuigd, dat deze staatsgrepen van
een minderheid geheel onmogeiyk zou
den zyn geweest zonder de geestelijke
en daadwerkeiyke steun van.de S.U."
In verband met Molotof's klachten
over de handelsbetrekkingen tussen bed
de landen verklaarde Smith, dat de V.
S. onder voorwaarden van redely k en
oprecht wederzyds begrip niets liever
zouden doen dan deel te nemen aan
een uitbreiding van de handel met de
S. U. en by te dragen tot het econo
misch herstel van de sovjetstaten, die
tijdens de oorlog geleden hebben, doch
dat er een wijziging in de Amerikaanse
opvatting over de handel met de S.U. is
gekomen, die wederom een directe weer
slag is van de sovjetrussische expan
sionistische politiek.
Met de mededeling, dat hy niet het
spelletje van de „de pot verwijt de ke
tel, dat hy zwart ziet" wilde gaan spe
len, had Smith aan Molotof gezegd, dat
hij onlangs enkele Amerikaanse over
eenkomsten met de S.U. uit het verle
den nog eens nagegaan was, in het by-
zonder de Roosevelt-Litwinof-overeen
komst, en dat hy hem er aan wilde
herinneren, dat de enige bepaling in
deze overeenkomst, die de S.U. niet
geschonden had, die was aangaande de
toestemming tot de aanwezigheid van
een Amerikaans geestelyke te Moskou.
„Het zou echter geen nut hebben, hier
op door te gaan en de belangrijke ge
schilpunten ter zyde te laten", zo had
Smith er aan toegevoegd.
Waarnemers merken op, dat Smith
op bijna elk punt van critiek in Molo
tof's opmerkingen is ingegaan, doch
niet sprak over het Sovjet-Russische
voorstel tot „een bspreking en bijlegging
van de geschillen, die tussen ons be
staan". In het bericht van giste
ren over de onderhavige nota-uitwisse
ling, afkomstig van radio-Moskou wordt
gesproken over „een Amerikaans voor
stel om besprekingen te beginnen over
de regeling van geschilpunten, die tus
sen beide landen bestaan". Red. L. D.).
Door deze waarnemers wordt aange
nomen, dat de oorspronkeiyke uitwis
seling van gezichtspunten en de aanvul
lende verklaring van Smith gediend
hebben om nadruk te leggen op de
grote meningsverschillen, die aan de dag
zouden treden, indien de voorgestelde
by eenkomst werd gehouden. Sommige
waarnemers zyn van mening, dat het
ministerie met de publicatie van de
opmerkingen van Smith beoogt, het
initiatief by de uitwisseling enigszins te
herwinnen en de bestaande moeiiykhe-
den perspectief te geven met betrek
king tot het voorstel tot een byeen-
komst.
Engeland is geheel buiten dezs kwes
tie gehouden, maar het volgt met grote
aandacht het verloop van zaken.
Zowel Engeland als Frankrijk zouden
een toenadering tussen beide partyen
ten zeerste toejuichen.
Een nieuw Nederlands bedrijf
(Van een byzondere medewerker)
Traan is zowel voor de gezondheid als
voor industriële doeleinden een belang
rijke stof. De lepel levertraan, welke in
genomen moest worden voor het naar
bed gaan met het klontje suiker er na,
zullen by velen nog als een wrange her
innering leven. Maar traan is goed.
Voor technische doeleinden wordt traan
gebruikt, o.a. in de textielindustrie en de
leerbedrijven. Echter traan werd voor de
oorlog geïmporteerd. Byna 1000 ton van
deze vettige massa kwam uit de Noorse
landen en ook nu zyn Noorwegen en
IJsland de traanleveranciers by uitstek,
waarby Nederland in kostbare deviezen
moet betalen.
De winning van traan is vry eenvou
dig. De levers van de kabeljauw worden
uitgesneden en verzameld, vervolgens
door een kookproces tot smelten ge
bracht, waardoor de traan zich van de
andere stoffen afscheidt en als een vette
stof boven komt dryven. Een chemische
reiniging en verdfere behandeling ver
edelt deze grove grondstof, waarna me
dicinale en technische levertraan over-
biyft.
Het is aan het initiatief van de Ne
derlandse zakenman, A. J. de Nys, te
danken, dat sinds enige tyd deze win
ning ook in Nederland plaats vindt. Deze
man, die, met volle medewerking van de
overheidsinstanties, in staat werd ge
steld om dit bedrijf te beginnen, heeft
thans zyn eerste resultaten behaald, en
zij geven een optimistisch beeld voor de
toekomst.
Op de vele vissersschepen zyn yzeren
Churchill in Oslo
De Britse oud-prehiier, Winston Chur
chill, met zyn echtgenote uitgenodigd
tot een bezoek aan koning Haakon van
Noorwegen, heeft te Oslo voor de radio
gesproken. Hy bracht hulde aan- Noor
wegen „voor de onschatbare hulp van
de Noorse tankschepen en voor het offer
van zovele gezonken schepen en verlo
ren gegane levens",
Churchill dankte voor de eer hem be
wezen door de uitnodiging naar Oslo te
komen. In het byzonder zeide hy geroerd
te zyn door de geestdriftige ontvangst,
waaraan jong en oud had deelgenomen.
binnenland!
Nu sinds 1 Januari J.l. weer monsters
per luchtpoost naar Ned.-Indlë kunnen
worden verzonden, bestaat er geen be
zwaar meer tegen dat, met inachtneming
van enkele beperkende bepalingen, mon
sters worden ingesloten in naar Ned.-In-
dië te verzenden brieven.
Ter gelegenheid van het 60-jarlg be
staan is de zilveren medaille van het
Concertgebouw toegekend aan mevr. J.
BeukersVan Ogtrop, oud-presidente van
het Toonkunstkoor Amsterdam.
De Bergen op Zoomse gemeenteraad
heeft een crediet verleend van f. 182.000
voor de restauratie van de stadstorèn, die
in de volksmond „De Peperbus" heet.
F. 122.000 zal nodig zijn voor direct nood
zakelijke werken, de overige f. 60.000 biy-
ven gereserveerd voor in de toekomst ge
leidelijk uit te voeren werkzaamheden.
Tydens een kort maar hevig onweer
sloeg de bliksem in de eeuwenoude koren
molen op de z.g. Viersprong, tussen
Lochem en Dlepenheim. De molen, die tot
nog toe een sieraad in het landschap was,
ging geheel verloren
Wij vestigen de aandacht op de mo
gelijkheid, welke bestaat voor de verwan
ten van dienstplichtigen, die kostwinner
of medekostwinner zijn, In het genot van
kostwinnersvergoeding te worden gesteld.
De Aanvraag hiertoe moet mondeling
geschieden bij de burgemeester van de ge
meente, waar de verwanten wonen.
Op 18 Mei a.s. vertrekt Hr. Ms. ka
nonneerboot „Van Kinsbergen" uit Wil
lemstad (Curasao) op thuisreis naar Den
Helder, waar het schip op 10 Juni zal aan
komen. Van 46 Juni zal het in de haven
van Lissabon vertoeven, waar de opva
renden post kunnen ontvangen, mits deze
niet later dan 1 Juni ter post bezorgd
wordt.
BUITENLAND.
De 23-Jarige Berlijner Heinrlch Czer-
wlnskl is door de politie aangehouden
wegens bedelarij per brief. In drie maan
den tyd had deze Jongeman meer dan 800
brieven naar Amerika en andere landen
gezonden, met het verzoek hem een le-
vensmiddelenpaket toe re zenden. HIJ ont
ving er gemiddeld één per dag.
Voor deze uitbuiting van de buiten
landse liefdadigheid hield hij er een secre
taresse op na, die tien uur per dag werkte.
De brieven, die hy by elkaar fantaseer
de, waren zodanig gesteld, dat zij ieders
hart vertederden.
De volgende bijeenkomst van het ge
allieerde bestuursbureau voor Beriyn is
thans definitief op Donderdagochtend
a.s. vastgesteld.
Het Griekse ministerie van welvaart
heeft bekend gemaakt, dat het aantal
vluchtelingen uit gebieden van de
Griekse guerillastryd eind April ruim een
half millioen bedroeg.
De Britse regering heeft geweigerd
aan het eiland Cyprus zyn onafhanke
lijkheid te verlenen. In de grondwet wordt
"bepaald, dat Cyprus in het kader van het
Britse gemeenebest moet blijven.
Einaudi gekozen
Onze Italiaanse correspondent telefo
neerde ,ons gisteravond:
Dinsdagavond om halfnegen heeft
de president van de Italiaanse Kamer
van afgevaardigden, Gronchi, bekend
gemaakt, dat Luigi Einaudi met 518
stemmen is gekozen tot eerste presi
dent der Italiaanse Republiek. De
enige andere, die bij de laatste stem
ming nog stemmen op zich verenigd
had, was Orlando, die het tot 320
bracht.
Einaudi werd geboren te Cumeo in Pie-
mont op 24 Maart 1874, Hy is een be
roemd econoom, eertijd economische me
dewerker van de Stampa te Turijn, later
van de Corriera della Sera. Hy heeft
verscheidene belangrijke boeken gepubli
ceerd, merendeels op belastinggebied, en
was gedurende vele jaren hoogleraar te
Turijn in de staatshuishoudkunde. Reeds
voor de oorlog bekleedde hy een sena
torszetel. Bijna alle hedendaagse econo
men zyn zdjn leerlingen geweest. Na de
oorlog heeft Einaudi o.m. de functie van
directeur van de Italiaanse Bank be
kleed, voorts het vice-presidentschap van
de ministerraad en de ministerszetel
voor het staatsbudget.
Heden zal de nieuwe president door
De Gasperi worden afgehaald van zyn
woning, om in plechtige stoet naar het
parlementsgebouw te worden gebracht,
waar hy zal worden opgewacht door de
voorzitter van de kamer van afgevaar
digden. Na de eedsaflegging zal de nieu
we president een korte toespraak hou
den, waarna hy door De Gasperi in een
plechtige stoet zal worden begeleid naar
zyn ambtswoning, het Quirinaal. 21 ka-:
nonschoten zullen de nieuwe president
hulde betuigen.
In de representatiezalen van de ambts
woning zal Einaudi dan De Gasperi in
audiëntie ontvangen, die hem het' af
treden van de huidige regering zal me
dedelen. Het staat de president vry,
deze ontslagname al of niet te aanvaar
den.
Door deze verkiezing heeft de Itali
aanse Republiek thans haar eerste pre-
De Britse autoriteiten hebben voor
lopig het verbod op padvinders-organisa
ties in de Britse zone van Duitsland op
geheven. Katholieke, Evangelische en an
dere ke/ken mogen hun eigen padvinders-
organisaties oprichten, die echter door de
Internationale padvinders-organisaties
moeten worden erkend. Er zal geen uni
form mogen worden gedragen.
Het presidium van de Opperste Sov
jet der Sovjet-Unie heeft gisteren het
verdrag van vriendschap, samenwerking
en wederzijdse bijstand met Finland gera
tificeerd.
Na,ar het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft medegedeeld, zijn
de regeringen van Engeland en Guatemala
overeengekomen het geschil over de sou-
verelnltelt van Brits Honduras aan het
Internationale Hof van Justitie voor te
leggen.
Dieven, die Zaterdag J.l. Inbraken in
het kasteel Coburg, toebehorend aan het
huls Saksen-Coburg-Gotha, hebben kunst
schatten ter waarde van een millioen
dollar meegenomen. Hiertoe behoren
schilderijen van. Leonardo da Vinei en
Lucas Kranacb Jr.
De bisschop van Selcesfehervar (Hon
garije) heeft een priester van zijn bisdom
verboden zijn priesterlijk ambt nog ver
der uit te oefenen. Volgens katholieke
kringen ls dit gebeurd om redenen van
louter confessionele aard en volgens rege
ringskringen om zuiver politieke redenen.
De regering wil hem handhaven.
sident. De keuze is moeilyk geweest en
het heeft tydens de stemmingen niet
aan spanning ontbroken. Enrico de Ni-
cola, die de functie van voorlopig pre
sident bekleedde, verovérde zich veler
sympathie en nog 2 weken geleden zag
men in hem de eerste Italiaanse presi
dent. Doch deze bewindsman had één
gebrek: telkens weer wilde hy de be
vestiging hebben, dat hy het gehele
volk achter zich had, terwyi hy even
min anderen kon beïnvloeden. Hierdoor
ontstonden moeiiykheden, die er uit-
eindelyk toe leidden, dat hy niet eerste
president zou worden. De gezondheids
redenen. die hy voor zyn aftreden voor
wendde, zyn in wezen niet meer dan
inderdaad een voorwendsel geweest.
Toch was men in politieke kringen er
van overtuigd, dat hy voor een nieuw
beroep gezwicht zou zyn .indien dit door
algemene stemmen was uitgebracht. De
Christen Democraten echter, die hem
zijn houding in de moeiiyke zomer
maanden van 1947 hebben kwalijk ge
nomen. wilden een ander op de presi-
Hptrf Q9rpf.pl 7lpn
De president van de Republiek moet
geen partyman zyn, hetgeen oorzaak
werd dat noch De Gasperi noch Sforza
tenslotte zyn benoemd. Ten aanzien van
Sforza moet men bedenken, dat deze
zich veel vyanden heeft gemaakt, en
dat de doorsnee burger hem persoonlyk
niet mag. Sforza heeft, mede door een
verklaring van de Saragatparty, begre
pen dat het allerhoogste ambt moet wor
den bekleed door iemand, tegen wie geen
enkele gesloten groep bezwaren koestert
en trok zich derhalve terug. Een besluit
dat hem eert. Is het nuttig, zo vroeg
Saragat, een president te hebben die met
een geringe meerderheid uit de bus
komt? Door het zwichten van Sforza
heeft Italië een uitnemend minister van
buitenlandse zaken voor zich behouden
en is voorkomen, dat een president werd
benoemd, wiens beslissingen in belang
rijke aangelegenheden mogeiyk door ge
sloten groepen zouden worden becritl-
seerd.
Toen tenslotte de keuze ging tussen
Bonomi, Einaudi en Casati gaven zowel
de liberalen als de Saragat-socialisten
de voorkeur aan Casati, die zowel per
soonlijk door zajn innemend optreden als
geschikter werd beschouwd als door de
overwegiyg, dat men Einaudi wel eens
koningsgezind toeschryft. Toen echter
de andere partyen aan Einaudi de voor
keur gaven, legden zy zich bil deze keus
neer, waardoor Einaudi als eerste Ita
liaanse president het Quirinaal binnen
treedt.
De
België
NOG GEEN OPLOSSING.
De berichten, dat In België socialisten
en katholieken tot een compromis waren
gekomen inzake de onderwys-kwesties,
biyken voorbarig te zyn geweest.
Naar Roltn, de bemiddelaar verklaar
de, zullen hedenochtend de onderhan
delingen worden voortgezet. Des mid
dags om 14.30 zal biyken of men tot
overeenstemming kan komen. Op een
vraag of de besprekingen nog steeds
gevoerd worden, gebaseerd op de ver
onderstelling, dat Spaak terug zal ko
men als eerste-minister, antwoordde
Rolin bevestigend. „Wy achten het in
het belang van het land dat de heer
Spaak weer het eerste-ministerschap op
zich neemt. Indien zou blyken dat Spaak
om persooniyke redenen het premier
schap niet wilde aanvaarden, zouden wy
de gehele toestand opnieuw moeten on
derzoeken", verklaarde hy.
vaten geplaatst en In volle zee worden
by het schoonmaken van de kabeljauw
de levers in deze vaten verzameld. By
thuiskomst in de havens IJmuiden en
Scheveningen worden de vaten naar de
fabriek doorgezonden. Hier volgt dan het
kook- en veredelingsproces, waarna het
eindproduct als een goudgele vloeistof
te voorschyn komt. By een goede sorte
ring, welke afhangt van de vissers aan
boord, is uit elke 1000 kilo lever niet
minder dan 300 kilo traan te bereiden.
Uiteraard betekent dit niet 30% medi
cinale levertraan. Een gedeelte ervan ia
tweede soort, de technische traan.
De verwachtingen zyn, dat de produc
tie het eerste jaar plus minus 300—350
ton zal opleveren, zodat reeds een derde
van de import gedekt kan worden. Het
streven is om de gehele invoer in eigen
land te produceren, zodat een belang-
ryke deviezenwinst ontstaat.
De V.S. en de
West-Europese Unie
De Amerikaanse regering heeft de
Senaat aanbevolen een resolutie goed te
keuren, die formeel collectieve defen
sieregelingen als de West-Europese Unie
steunt en de V.S. ermede in verband
brengt. Het voorstel, dat niet uitdrukke-
ïyk verwyst naar de West-Europese
unie, werd in de vorm van een ontwerp
resolutie door Lovett, onder-minister
van Buitenlandse Zaken aan de Se
naatscommissie voor buitenlandse be
trekkingen voorgelegd. Het ontwerp is
het resultaat van besprekingen van
enkele weken tussen leiders van het
congres, minister Marshall en andere
functionarissen van het ministerie van
Buitenlandse Zaken. In de resolutie
wordt niet rechtstreeks de mogeiykheid
ter sprake gebracht, dat de VB. West-
Euroa op leen- en pachtbasis van mili
taire goederen voorzien of dat de V.S.
verplichtingen aangaan, die te vergeiy-
ken zyn met een militaire alliantie, wel
wordt de grondslag voor een dergeiyk
program gelegd en nadrukkehjk ver
klaard, dat dergeiyke defensieregelin
gen wetteiyk binnen het kager van de
V.N. liggen. Bij het aannemen van de
resolutie, die waarschyniyk door beide
partyen zal worden goedgekeurd, zal
waarschyniyk de clausule toegevoerd
worden, dat de huidige politiek van
steun aan de West-Europese unie niet
zal worden gewyzigd, indien de republi
keinen by de presidentsverkiezingen de
overwinning mochten behalen.
Weer strijd in Jeruzalem
Terwyi het Rode Kruis aankondigde
dat Jeruzalem' tot open stad zou wor
den verklaard en de commissie der VN
In een hooggestemde oproep jubelt over
het bereiken van de wapenstilstand in
de heilige stad, komt hedenmorgen be
richt, dat de stryd weer is hervat.
In de voorstad Mekor Hayimin 't Zuid
westen van de stad werd met zwaar ge
schut geschoten. Na vier dagen rust is
de stad weer opgeschrikt door het geluid
van schoten uit lichte wapens en mor
tieren. Volgens Joodse kringen zouden
de Arabieren een aanval begonnen zyn.
V
Koning Abdoellah van Transjordanlë
zal het opperbevel voeren over de in
Palestina opererende Arabische legers.
Dit besluit werd na verscheidene by-
eenkomsten der Arabische leiders geno
men. Ieder Arabisch leger zal zyn eigen
bevelhebber en zyn operatiesector in Pa
lestina hebben, de generale staf van ko
ning Abdoellah zal worden samengesteld
uit officieren van Arabische legers en
zal belast worden met de samenorde-
ning der militaire operaties. Het hoofd
van de generale staf zal waarschyniyk
een Egyptenaar of een Irakees zyn
Scandinavië blijft neutraal
„Het is duidelyk, dat Indien de Zweed
se leiders niet tot het Westeiyk blok
willen toetreden, wU dat ook niet zullen
doen vla een Scandinavische alliantie",
aldus de Zweedse minister van buiten
landse zaken, Unden. „Men kan zich
echter een andere vorm van Scandina
vische samenwerking voorstellen name
lijk dat de Scandinavische landen een
onafhankelijke groep vormen, die zich
buiten alle machtsgroeperingen houdt.
Mocht er een conflict komen, dan die
nen wy buiten de strydende groepen te
blyven en samen te werken bh' de ver
dediging van onze onafhankeiykhetö,
wannéér wy worden aangevallen."
DE EXECUTIES IN GRIEKENLAND.
Te Salonikl zyn zeven personen ter
dood gebracht en te Trlkala drie wegens
deelneming aan de opstand in 1944.
De Franse gezant te Athene heeft op
last van zyn regering by de Griekse mi
nister van buitenlandse zaken en waar
nemend minister van Justitie, Tsaldaris,
geprotesteerd tegen de executies.
Rauter in cassatie
Naar wy vernemen heeft Rauter be
roep in cassatie aangetekend.
RUSTIG WEER.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankeiyk zwaar bewolkt met plaat-
seiyk mist, later tijdelijke opklaringen.
Vrijwel overal droog weer met weinig
vrind en ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag.
13 MEI.
Zon op: 4.50 uur; onder: 20.24 uur,
Maan op: 7.47 uur: onder: 0.56 uur
(n.m.).
Hoogwater te Katwyk te 6.20 ea
18.48 uur.