Dr Gani over samenwerking mei Nederland
Een tijdelijke wapenstilstand
te Jaffa
Grondwetsherziening
in Tweede Kamer goedgekeurd
Met een enkel woord
WEERBERICHT
87ste Jaargang
VRIJDAG 30 APRIL 1948
No. 263(751
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en 3 Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3.90 per 3 maanden: 30 cents per week
Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel l. Leiden Giro no.: 67055
Overigens toestand
ongewijzigd
De tekst van het bestand, dat te Lake
Success ondertekend is door de verte
genwoordigers van het hoge Arabische
comité, en Van bet Joodse bureau met
betrekking tot de stad Jeruzalem luidt:
„De vertegenwoordigers van het hoge
Arabische comité en van het Joodse bu
reau hebben in overleg met de trust-,
schapsraad van de VN, besloten hun
volgelingen aan te zetten, de volgende
beslissingen na te leven:
1. Alle militaire acties en geweldda
den te Jeruzalem moeten dadelijk op
houden. 2. Het bevel het vuren te sta
ken in de oude stadsgedeelten, van Je
ruzalem zal zo spoedig mogelijk worden
gegeven 3. Een onpartijdige commissie
zal toezicht houden op de naleving van
het bestand en zal hierover verslag uit
brengen bij de trustschapsraad van de
VN. 4. De bepalingen van het bestand
zullen verder worden uitgewerkt in
overleg met de beide betrokken partijen.
Zal het tot uitvoering komen?
De Veiligheidsraad heeft n.l. een zit
ting met gesloten deuren gehouden,
waarin een bericht van zijn uit drie
leden bestaande commssie in Palestina
werd behandeld, meldende dat de com
missie 'er n i e t in geslaagd was een
ontmoeting tussen Arabieren en Joden
tot stand te brengen teneinde over een
■wapenstilstand té spreken. Volgens hard
nekkige geruchten, aldus de commissie,
staat een invasie van Arabische legers
in Palestina voor de deur.
De leider, van de vooruit-strevende
groep der VN in Palestina, Azcarate,
heeft voor de commissie voor Palestina
te Lake Success verklaard, dat de ver
deling in Palestina thans „een feit" was,
dat niet meer ongedaan was te maken
en dat de practijk zelfs verder was ge
gaan dan het besluit van de algemene
vergadering der VN, aangezien ook Je
ruzalem verdeeld was.
Volgens Azcarate, één der* leden, zal
oorlog op grote schaal uitbreken, wan
neer het Brits mandaat geëindigd zal
zijn.
De betrekkingen van de vooruitgezon
den groep tot de Joden zijn goed. Met
de Arabieren bestonden er geen.
De drie-consulscommissie der VN
heeft een beroep op koning Abdoellah
van Transjordanië gedaan om zich van
militaire beslissing of acties te onthou-
den.
Dank zij onder pressie gevoerde
Britse bemiddeling hebben Joden en
Arabieren er in toegestemd tussen Jaf
fa en Tel Aviv tot hedenochtend het
vuren te staken.
Heden zal verder worden onderhan
deld.
Tevoren hadden de Arabieren enige
stellingen heroverd.
Volgens de politie te Jeruzalem zijn
bij de strijd om Jaffa 26 Arabieren en
11 Joden gedood en resp. 92 en 30 ge
wond.
Het conflict in Labour
ONBEVREDIGEND ANTWOORD
DER 21.
Lr een brief aan het bestuur van de
Britse Labour-partij schrijven de 21
parlementsleden, die bedreigd worden,
door royement, indien zij vóór zes Mei
niet beloven de partij apolitiek te vol
gen. o.a. het volgende: „Ons telegram
was gericht aan .de Italiaanse socialis
tische partij en niet aan de combinatie
van Nenni en de communisten. Toen
ons telegram verzonden »werd, wisten
wij niet, dat het nationale partijbestuur
de Italiaanse socialistische partij for
meel niet meer erkende.
De schrijvers van de brief leggen er
voorts de nadruk op, dat zij geen hand
tekeningen kunnen herroepen onder
een reeds gezonden telegram, maar dat
zij niet in strijd met de partij-politiek
hebben willen handelen. Voorts achten
zij alle ondertekenaars gelijkelijk ver
antwoordelijk voor het telegram.
Het partijbestuur heeft de brief als
onbevredigend van de hand gewezen.
Morrison, die geweigerd heeft een
parlementair onderzoek toe te staan
naar het „geval met Nenni", heeft een
voorstel van de oppositie aanvaard om
gedurende één dag te debatteren over
de wijze, waarop de handtekeningen
voor het telegram aan Nenni verkregen
zïjh.
URSINY VEROORDEELD.
Jan Ursiny, voormalig vice-premier
van T6jecho-Slowakije, die tot de Slo
waakse democraten behoorde, is door
de rechtbank te Bratislava tot 7 jaar
dwangarbeid veroordeëld. Hf) en 14 an
dere Slowaken sCbnden terecht wegens
samenzwering en verraad. Otto Obuch,
Ursiny's secretaris, werd tot 30 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Elf werden
veroordeeld tot straffen van enkele
maanden tot 10 jaar. Eén werd vrij
gesproken.
Volgens een bericht van Reuter uit
Damascus zullen morgen nieuwe Arabi
sche besprekingen over Palestina in
SaoedteArabië beginnen. De ministers
presidenten yan Syrië en Libanon zullen
een bijeenkomst hebben met koning Ibn
Saoed, die tot nog toe geen actieve rol
gespeeld heeft in de Arabische actié in
Palestina.
In de trustschapsraad der VN is het
plan om een politie-macht van 1000 per
sonen naar Jeruzalem te zenden verder
besproken, doch besluiten zijn niet ge
vallen Van Joodse zijde verklaarde men
zich voor, vond men het getal van 1000
zelfs te laag: van Arabische zfjde ver
zette men zich tegen het zenden van
iedere gewapende macht. Voor samen
werking zou voor de Arabieren zeker
geen reden bestaan.
JOEGOSLAVEN LATEN BRITSE
ONDERDANEN VRIJ.
De Joegoslavische autoriteiten hebben
het Britse verzoek tot vrijlating van
mevr. Burke en luitenant Harier, die
door de Joegoslaven werden, vastgehou
den, Ingewilligd. Beiden werden zij on
langs na een incident aan de grens,
waarbij luitenant Burke door een Joe
goslavische wacht werd doodgeschoten,
gevangen genomen.
DE VERKIEZINGEN IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
De „een-partfjlfjst", die bij de alge
mene verkiezingen op 30 Mei in Tsje-
cho-Slowakije aan de kiezers zal wor
den voorgelegd, zal <k> communisten
wellicht twee op elke drie zetels in de
Nationale Vergadering geven. Men ge-
looft, dat onderhandelingen tussen de
partijen tot 'n dergelijke overeenkomst
hebben geleid. De communisten hebben
thans 38% van het aantaf. zetels in de
Nationale Vergadering.
Geografische verhoudingen
sluiten geweld uit
De gedelegeerde van de Republiek In
donesië op de internationale handels-
conferentie te Havana, dr A. K. Gani,
die thans in ons land vertoeft, heeft
o.a. verklaard, dat de Indonesische vrij
heidsstrijd een onderdeel is van de strijd
om de onafhankelijkheid van Azië.
Wat de samenwerking met Nederland
betreft zeide hij, dat wanneer zou blij
ken, dat deze tot beider voordeel ver
loopt, Nederland op economisch gebied
zeker een grote voorsprong zal hebben
op andere lónden.
Het streven der Indonesiërs is het
creëren van een staat, omvattende
geheel Indonesië. Hoe de staatkundige
structuur van deze staat zal zfjn
federatief of unitaristisch kan al
leen beslist worden door de volksver
tegenwoordiging van het Indonesische
volk. aldus Gani. De Ver. Naties, die
meer letten op werkelijkheid dan op
theoretische, abstracte rechten van
souvereiniteit, delen deze zienswijze
volkomen.
Het is het recht van de Indonesische
volksvertegenwoordiging, zo vervólgde
Gani, de relaties tot het buitenland te
bepalen in overeenstemming met de geo
politieke positie van Indonesië als een
„Pacific"-land in Z,0.-Azië. Indonesië
kan zich niet onttrekken aan de invlöed
van de Zuid-Aziatische nabuurlanden.
De relatie tussen Indonesië en Neder
land, dat zover verwijderd is, moet
geografisch gezien als kunstmatig
worden beschouwd. Het ligt aan het be
leid der Nederlandse regeerders of de
van oorsprong kunstmatige relaties in
de toekomst zullen uitgroeien tot een
hartelfjke en langdurige vriendschap.
Nederland zal een politiek op lange ter
mijn moeten voéren om dit te bereiken.
Samenwerking, gebaseerd op geweld
kan niet anders dan van korte duur
zyn, gezien de geografische verhou
dingen".
Dr Gani besloot met te zeggen:
„Iedereen is het er mee eens, dat de
wereld naar vrede verlangt. Vrede kan
alleen bereikt worden, wanneer hfj ge
baseerd is op het recht en de uitvoering
van de democratische principes. Hij kan
nooit het resultaat zijn van macht-
politiek."
Zaterdag a.s. zal ln de legerplaats
te Oldebroek het 100-jarig bestaan van
het eerste regiment Veldartillerie her
dacht worden.
Te Aerdenhout ls op 74-jarige leef
tijd overleden de heer Johan Rypperda
WIerdsma, commissaris en oud-prèsident-
In een besloten vergadering heeft dedirecteur der Holland—Amerika Lijn.
Veiligheidsraad principiële eenstemmig- i Raden Mas Oetioso Tjondronegoro,
ZOMERAGENDA VEILIGHEIDSRAAD.
In het veilinggebouw te 'Poeldijk heeft
symbolische overdracht plaats gevonden
van de groenten die door de samenwer
kende instanties aan de Olympische
deelnemers zijn aangeboden. Tijdens de
overdracht door Lt.-Kol. Schoonenberg
Mortagne aan Lord Burghley, pres. van
het organsatie-comité der Olympische
Spelen.
De zes-mogendhedén-
conferentie te Londen
Onder waarnemers te Londen heerste,
stérk de mening, dat de conferentie
der landen vain de West-Europese Unie
en Amerika over Duitsland overeen
stemming zal bereiken Inzake de in
stelling "van een Duitse wetgevende ver
gadering tegen één September aldus
Reuters diplomatieke correspondent.
Volgens dit plan zou de wetgevende
vergadering onder toezicht van de be
zettende mogendheden een grondwet,
moeten opstellen voor een regering van
de drie Westelijke bezettingszones, die
in het begin van-het volgend jaar tot
stand zou komen.De vergadering zou
samengesteld worden op basis van één
vertegenwoordiger voor elke 759000 in- I
woners der verschillende Laender. De
mtwerp-grondwet zou na goedkeuring
door de gouverneurs der drie Westelij
ke zones geratificeerd worden door
middel van een plebisciet, waarbij een
meerderheid van twee derde noodzake
lijk zou zfjn voor de aanvaarding.
Woordvoerders van de delegaties wei
gerden commentaar te Leveren, daar zij
gebonden waren door strenge geheim
houding.
AMNESTIE IN ROEMENIE.
Het praesidium van de grote Natio
nale Vergadering in Roemenië heeft een
ruime amnestie uitgevaardigd.
Alle veroordelingen tot minder dan
6 maanden gevangenisstraf worden nie
tig verklaard, die van 6 maanden tot
2 Jaar tot de helft teruggebracht, van
twee tot vijf jaar met een derde ver
minderd en van meer dan 5 jaar met
een vierde.
De veroordelingen tot levenslange
dwangarbeid worden teruggebracht op
15 jaar en die van levenslange gevan
genisstraf op 10 jaar.
Onder deze amnestie vallen niet de
oorlogsmisdadigers, zij die deel hebben
genomen aan de opstand van 1941 en
de personen, die zich aan misdrijven
tegen het democratische regiem hebben
schuldig gemaakt.
VERKIEZINGSUITSLAGEN
IN BEIEREN.
Volgens officieel te München bekend
gemaakte cijfers heeft de christelijk-
sociale unie bij de vorige Zondag ge
houden plaatselijke verkiezingen in
Beieren meer dan 40% van het totaal
aantal uitgebrachte stemmen behaald.
De communisten behaalden- 2.8%, de
sociaaldemocraten 22% en de vluchte
lingen party 16%.
De Beierse partfjbehaalde 6.6%.
Generaal Clay
niet bevreesd voor oorlog
INBREUK OP RECHTEN ZAL NIET
WORDEN t GEDULD.
De Amerikaanse militaire gouver
neur in Duitsland, generaal Clay,
heeft te Frankfort verklaard, dat er
geen reden voor bezorgdheid bestaat
over de huidige moeilijkheden tussen
Oost en West in Duitsland. „Ik bei^
niet bezorgd, dat er morgen of over
morgen oorlog zal uitbreken", aldus
de generaal.
Naar zfjn mening hebben in Berlijn
zij, die de „democratische principes van
vrijheid van het individu" voorstaan,
„buitengéwone" vordering gemaakt.
De generaal achtte de recente achter
uitgang van de communistische partfj
bfj de verkiezingen in de Amerikaanse
zone een „aanwfjzlging, dat het Duitse
volk een politieke structuur wenst,
waarin vrijheid van ipeningsuiting is".
De kleine winst voor Nazi's en voor hen',
die de pogingen der Nazi's om weer een
politieke macht' te worden, steunen,
moest een waarschuwing voor de Duitse
kiezers zfjn om waakzaam voor hun
vrijheid te blijven.
Generaal Clay legde er de nadruk
cp, dat hfj geen inbreuk op de Ameri
kaanse rechten inzake het luchtver
keer op Wenen en Berlfjn zou dul
den.
Hij wilde geen bijzonderheden mee
delen over gijn besprekingen met de
Amerikaanse hoge commissaris voor
Oostenrijk, luit.-generaal Geoffrey
Keyes, doch verklaarde, dat zij van „ge
heel militaire" aard waren geweest.
Clay is niet voornemens heden de ge
allieerde bestuursraad bijéén te roepen.
Hij gaat naar Londen om de trizonale
besprekingen bij te wonen. Deze bespre
kingen worden in een geest van vriend
schap en samenwerking gevoerd, aldus
Clay. Over de mogelijke resultaten en
de aard der voorstellen liet hfj zich niet
uit. De conferentie zal nog een dag of
tien duren.
Over de huidige stand van de bi-
zonale onderhandelingen zeide gene
raal Clay slechts: „Ik ben van gevoe
len, dat wfj een Duitse regering moe
ten hebben voor zoveel mogelijk Duit
sers en zo spoedig mogelijk".
De .dienstplicht in Amerika
President Truman heeft er in toege
stemd een compromis-voorstel voor de
militaire opleiding te aanvaarden.
Truman had een gescheiden algeme
ne opleiding van 18-jarige jongeren,
voor een groot gedeelte onder civiele
leiding, voorgestaan. Meer dan een
maand geleden verzQoht hfj het Con- -
gres dit program en tevens een plan
Voer tfjdelfjke conscriptie goed te keu
ren. Volgens dit compromis-voorstel
zullen de twee plannen veranderd en
samengevoegd worden. Het voorstel
wordt sterk gesteund in de Senaat,
doch heeft minder kans op de goed
keuring door het Huis van Afgevaar
digden.
FOKSTER TER DOQD
VEROORDEELD.
Albert Eerster, voormalig Nazi-gouw
leider van Danzig, is door een gerechts
hof te Warschau ter dood veroordeeld
wegens misdaden tegen de mensheid en
de vrede.
Op deze Prinsesse-dag drukken wfj
hierboven een der honderden reproduc
ties af uit het gedenkboek „Vijftig jaar
Vorstin", dat ter gelegenheid van het
Gouden Regeringsjubileum van H.M.
Koningin Wilhelmina tegen de zeer be
scheiden prfjs van f. 1.90 beschikbaar
wordt gesteld. Het ls een foto van H M.
met Prinses Juliana, toen deze twee
jaar werd.
Het gedenkboek, dat vermoedelijk in
de loop van Juli zal verschijnen, kan
nu reeds bfj onze administratie worden
besteld. Met nadruk willen wfj er nog
maals op wijzen, dat de oplage beperkt
is en dat reeds meer dan de helft van
de beschikbare voorraad op dit ogen
blik gesproken is uitverkocht", zodat
wij gegadigden aanraden hun inschrij
ving niet te lang meer uit te stellen.
Want anders zou er van uitstel wel eens
afstel kunnen komen
Radio-uitzending van Beel's
herdenkingsrede
De rede, welke de minister-president,
dr Beel, cp 4 Mei 's middags bfj de
Nationale' herdenking in de Ridderzaal
té Den Haag zal uitspreken, zal des
avonds van 6.05 tot 6.45 worden uitge
zonden over beide zenders in het kader
van het Nationaal programma.
STAKINGEN.
Het vakverbond van employe's van
de Parijs© ondergrondse spoorweg zal
hedenatvomd bijeenkomen om te be
slissen of er op 1 Mei gestaakt zal wor
den of niet. De mogelijkheid van een
staking is het gevolg van de afwijzing
van een nieuwe door het verbond voor
gestelde loonregeling.
80% van de 4.000 arbeiders der Ha-
nomagefabrieken té Hannover heeft
zibh bfj geheime stemming uitge-
sprokeh voor een staking. Gevreesd
wordt ,dat deze staking zich tot alle
industrieën te Hannover, waar onge
veer 20.000 arbeiders werkzaam zfjn,
zal uitbreiden. De algemene grief ls,
dat men te weinig voedsel .krfjgt.
X)
Ook Instituut van
Staatssecretarissen aanvaard
(Van onze parlementaire Redacteur).
Met 64 tegen 21 stemmen heeft de
Tweede Kamer het voorstel aangeno
men tot verandering van de Grond
wet, teneinde een nieuwe rechtsorde
voor de Overzeese Gebiedsdelen te
kunnen voorbereiden en vestigen. Te
gen waren de A.R., Communisten en
St. G.
Minister Beel had geen zware taak
aan dc verdediging. Aan de voorge
nomen Unie zal op het haar toe te
wyzen terrein het hoogste gezag toe
komen. Maar opzet en competentie
van de Unie kunnen thans' niet wor
den vastgesteld. Dat zou in strfjd zfjn
met de Kon. rede. Zulks dient in
onderling overleg van de Uniedelen té
geschieden. Wegens de vereiste spoed
was er geen tfjd geweest, om de Over
zeese delen over het thans in behan
deling zijnde vporstel te raadplegen.
BINNENLAND.
heid bereikt over de zomeragenda. Zo is
o.m. besloten op 21 Augustus een laatste
maal te New-York bijeen te komen en
de eerste vergadering te Parijs niet voor
21 Septerflber bijeen te roepen.
NU EN DAN BUIEN.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Meest zwaar bewolkt met nu en dan
enkele 'omen en later tijdelijke opkla
ringen. Zwakke tot matige wind aan
vankelijk uit eenlopende richtingen,
later draaiend naar Noordelijke rich
tingen. Weinig verandering van tempe
ratuur.
1 MEI
Zon op: 5.11 uur; onder: 20.04 uur.
Maan op: 3.10 uur; onder 11.09 uur
(L.K.)
Hoogwater te Katwijk te 9,21 en 22.03
liur.
zoon van de oud-regent van Ngawi, is be
noemd tot regent van Semarang.
Het hoofd van de militaire auditie
bfj de krijgsraad te velde West, majoor mr
dr J. M. J. Baak, die gedemobiliseerd
wordt, heeft tijdens een speciale zitting
van dit rechtscollege te Den Haag afscheid
genomen en zijn functie overgedragen aan
majoor mr W. J. Smits.
Gisteravond Is de derde Douglas-
ijnachine van het DC-6 type op Schiphol
aangekomen. Het toestel, dat de serie-
letters PH-TPJ draagt, zal de naam van
„Prinses Juliana" voeren. Het toestel
werd van Canada ln een ruk overgevlogen
onder gezagvoerder Peetoom.
Te Medan is gistermiddag overleden
in de leeftijd van 54 jaar Toeangkoe Mah-
moed Abdoel DJalll Rahmatsjah, sultan
van Langkat, voor de oorlog een der zeer
bekende figuren aan de Oostküst.
Gistermorgen ls onder Rijswijk on
geveer 200 meter van de overweg aan de
Kleiweg langs de spoorbaan Rotterdam
Den Haag het stoffelijk overschot aan
getroffen van de 17-jarige L. J. Heins uit
Schiedam. De politie vermoedt, dat hfj
uit een trein RotterdamDen Haag ls ge
vallen.
Naar Ned. Oost-Indlë kan zeepost
worden verzonden met het m.é. „Slbajak",
dat op 8 Mel a.s. en met hét m.s. „Ta-
wali", dat op 10 Mei a.s. vertrekt.
Bf] 'K. B. ls op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als lid van de Persraad
aan G. Knuvelder te Eindhoven en ls als
zodanig benoemd prof, mr A. L. de Élock
te 's-Gravenhage.
BUITENLAND.
I
Voortaan is de Duitse economische
commissie ln de Russische zone een uit
voerend orgaan, dat het recht heeft de
creten en verordeningen uit te vaardigen,
die wetskracht hebben.
John Platts Mills, het. Labour par
lementslid, dat uit de partij werd geroy
eerd in verband met het aan Nenni ge
zonden telegram, wil ln zijn district bij
eenkomsten organiseren om de openbare
mening te weten te komen.
In Meqklenburg (Sovjet-zone) is een
>orloplg c(
mocratische boerenpartij" gesticht. Men
voorlopig comité voor een nieuwe „de-
.tische boerenpartij"
voegt ér aan toe, dat deze" partij wil
„samenwerken met alle andere anti
fascistische partfjen en een sterk voor
standster is van de eenheid van Duits
land".
De Australische minister van defen
sie heeft ln Canberra bekend gemaakt,
dat Australië met de V. S. overeenstem
ming heeft bereikt t.a.v. de overneming
van Amerikaanse activa op de vlootbasis
van het eiland Manus ten Noorden van
Nieuw Guinea.
Een Frans militair vliegtuig is öp weg
van Marokko naar Oran fa zee gestort.
Aan boord bevonden zich 14 personen.
Drie zouden vermist worden.
ëeyoige van ongunstige weers
omstandigheden ls de oefenvlucht boven
Nederland en West-Duitsland van 40
zware Britse bommenwerpers, welke gis
ternacht zou plaats vinden, uitgesteld.
Het Hongaarse parlement heeft met
een grote meerderheid de eerste wet van
de regering op de nationalisatie van alle
bedrijven, die van 1 Augustus 1946 af
meer dan 100 personen in dienst hadden,
goedgekeurd.
De Britse eerste minister Attlee heeft
meegedeeld, dat vertegenwoordigers van
alle parlementen van het Britse gemene
best deze herfst zullen worden uitgeno
digd tot een conferentie te Londen.
Generaal Alfredo Klndelan, verte
genwoordiger van kroonpretendent Don
Juan ln Spanje, Is tot twee maanden ge
vangenisstraf veroordeeld. Hfj zou gear
resteerd zfjn ln verband met een lezing
over de royalistische zaak.
Aan maarschalk Konief, comman
dant van alle Sovjet-landtroepen, die de
Zuidelijke vleugel van de Sovjet-troepen
bij de definitieve doorbraak naar Duits
land leidde, is de „Orde van Lenin" toe
gekend, de hoogste Sovjet-onderschei
ding. Dit geschiedde op zijn 50ste ver
jaardag.
Het aantal pakketten in het post
kantoor van Berlijn, dat Sovjet-Russische
toestemming behoeft voor het vervoer
naar de Westelfjke zones, ls tot 435.000
gegroeid.
De .National Academy of Sciences",
iet hoogste wetenschappelijke lichaam ln
de V. S., heeft de prils voor 1947 toege
kend aan prof. F. A, Vening Meinesz van
de Utrechtse universiteit wegens zfjn
verdiensten op het gebied van .de oceano
grafie.
Terecht heeft jie heer Romme er op
gewezen, aldus de minister-president,
dat de leden in de Unie gelfjk zijn en
dat zij elkander' durend nodig hebben.
De heer v. d. Goes had terecht gewezen
op het federale karakter der Unie.
Er is naar gestreefd om de belde
uitersten van opportunisme en verstar
ring te vermijden. Spr. sloot met de
hoop, dat door dit voorstel de blijvende
goede verstandhouding tussen de delen
van het Koninkrijk moge worden ver
ankerd,
Bij de Replieken betoogde de leider der
Arbeidsfractie, de heer v. d. Goes, té
genover, de leider der Kath. fractie, de
heer Romme, dat de Raad van Unie
ministers geen kabinet kon zfjn door
een parallel te trekken met het Verdrag
van Brussel. Ook hier zfjn de ministers
ëjk aan hun eigen parlement verant
woordelijk en vormen geen college. Er
ontbreekt een gemeenschappelijk or
gaan. waaraan zij verantwoording
schuldig zijn. De Unie staat wel dicht
bfj een statenbond, doch spr. gelooft dat
zij net niet een statenbond genoemd
kan worden. Zfj zal dus niet door het
volkenrecht maar door het staatsrecht
worden beheerst. Zij wordt een met
eigen organen toegerust rechtssubject.
De heer Romme constateerde hieruit
met genoegen, dat er geen tegenspraak
behoeft te bestaan tussen zfjn opvat
ting van de Unie en de federalistische
visie van de heer v. d. Goes. Doch de
raad van Unieministers kan niet anders
zfjn dan een Unièregering, "n.1. een raad,
waarin elku. minister orgaan is van de
Unie; waaraan niets afdoet dat zij evt.
tevens landsminister zfjn.
's Avonds behandelde de Kamer het
tweede voorstel tot Grondwetsverande
ring, n.l. tot invoering van het instituut
van Staatssecretarissen.
Minister Beel zeide o.a. dat de minis
ter van-Justice uitbreiding van het W.
v. Str. tegen misbruik van de vrijheid
van "woord en geschrift overweegt, ter
wijl ook via de Gemeentewet de be
voegdheid van de burgemeesters kan
worden vergroot.
Het instituut van staatssecretarissen
moet groeien en zich ontwikkelen. De
staatssecretaris zal'de minister verlich
ten door een deel van het .beleid over
te nemen. Naar buiten treedt hfj als
gelijke van de minister op en draagt
verantwoordelijkheid. De secretaris-ge
neraal heeft practisch- de leiding over
de administratie, de staatssecretaris is
belast met het beleid over een deel van
het ministerie.
Het voorstel werd z.h.st. aangenomen,
onder aantekening dat C.H. en Comm.
tegen zfjn.
Aanklacht van oud-minister
Gerbrandy c.s.
TEGEN VERSCHILLENDE
MINISTERS.
Bfj de Tweede Kamer is een adres
binnengekomen van mr P. S. Ger
brandy en acht anderen, houdende
verzoek, de Procureur-Generaal bij de
Hoge Raad der Nederlanden opdracht
te geven, een vervolging in te stellen
tegen die leden van het huidige Ka
binet, zomede tegen sommigen hun
ner ambtsvoorgangers, die zich huns
(d.l. Gerbrandy c.s.) inziens hebben
schuldig gemaakt aan overtreding van
art. 79, lid 3 der Grondwet en van art.
355 sub. 3 van het Wetboek van Straf
recht.
(Hierbij zfj aangetekend, dat het derde
lid van art. 79 der Grondwet luidt: „De
ministers zorgen voor de uitvoering der
Grondwet- en der andere wetten, voor
zever die van de Kroon afhangt").
Art. 355 sub 3 van het W. v. S. bedreigt
met gevangenisstraf van ten hoogste 3
Jaren de hoofden van ministeriële de
partementen, die beschikkingen nemen
of bevelen geven of bestaande beschik
kingen of bevelen handhaven, wetende
dat daardoor de Grondwet of andere
wetten of algemene maatregelen van
Inwendig bestuur van de Staat of van
zfjn koloniën of bezittingen in andere
werelddelen worden geschonden.
De Procureur-Generaal bij dé Hoge
Raad is alleen gebonden bepaalde per
sonen te vervolgen indien dit hem wordt
opgedragen door de wet of een Kon.
Besluit. Red. A.N.P.).
Het adres is behalve door prof, Ger
brandy ondertekend door oud-minister
Ch. J. I. M. Weiter, generaal H. J. Win
kelman-prof. dr F. C. Gerretson, dr J.
W. MeV Ranneft, dr U. K. H. Feuille-
tau de Bruyn, prof. dr J. Coops, mej.
J. E. van Ravesteyn en W. van Har
dingsveld.
Daders moord te Naaldwijk
opgespoord
DRIE ARRESTATIES NA TIP >UIT
ONDERWERELD.
Zoals gemeld waren te Kcrkrade ge
arresteerd de vermoedelijke dader en
de medeplichtige van dc moord óp dc
heer 't Hoen te Naaldwijk. De ver
moedelijke dader is de Duitser S. uit
Herzogenrath. Hij was geen onbeken
de voor de politie.
Eind Maart werd hfj in Herzogen
rath door de politie van Kerkrade in
samenwerking met de Duitse politie ge
arresteerd, verdacht van een inbraak,
die hij _met twee andere Duitsers in
Kerkrade had gepleegd. Het drietal
werd ter beschikking gesteld van de
Duitse politie, maar wegens plaatsge
brek in de gevangenis te Aken werden
zfj, in afwachting van hun berechting,
voorlopig vrfjgeiaten. Begin April
kwam S. weer over de grens en ging
naar Den Haag, waar hij voor en tij -
dens de oorlog enige jaren had ge
woond.
Na de moord te Naaldwijk kreeg de
politie van Naaldwijk een tip uit de
onderwereld, dat S. de moord zou heb
ben gepleegd en dat hfj naar Zuil-
Limburg was gegaan. De Naaldwfjkse
politie waarschuwde ftaar collega's in
Kerkrade. Woensdagavond kwam S. in
derdaad in Kerkrade aan, samen met
de Hagenaar B. Zfj trachtten over de
grens te komen, maar werden aange
houden wegens illegale grensoverschrij
ding en devlezensmokkel.
Een der marechaussee's herinnerde
zich, dat S. werd gezocht wegens in
braak; hfj waarscuwde de gemeentepo
litie. Deze arresteerde S. als verdacht
van de moord te Naaldwijk. Tevens
werd een bezoek gebrachte aan de fa
milie K., "waar B. werd aangetroffen.
Hij werd eveneens gearresteerd, omdat
hfj vermoedelijk de mëdeplichtige in
deze affaire is.
De Naaldwfjkse politie heeft S. en B.
medegenomen.
In Den Haag is nog een vermoede
lijke medeplichtige gearresteerd, zodat
zich thans drie verdachten in het po
litiebureau te Naaldwijk bevinden. Het
«aderzoek ls nog in volle gang.