Birma wordt een souvereine staat
Nauwe baud met Britse Rijk blijft bestaan
STADSNIEUWS
Laatste Berichten
MAANDAG 24 NOVEMBER.
(Van tonze Londense correspondent).
„Alle problemen in mijn land zijn op
gelost" verklaarde de jeugdige Thakin
Nu, Birma's eerste minister, toen hij in
Londen was om zijn handtekening te
zetten onder het verdrag met Engeland,
waarbij Birma als souvereine staat uit
het Empire treedt. In de geschiedenis
van het Britse Rijk is dit een unieke
gebeurtenis. Het laatst deed het zich
voor, toen de Noord-Amerikaanse ko
loniën zich zelfstandig maakten Deze
bleven echter door banden van bloed
en taal nog stevig met het moederland
verbonden. Ook Birma snijdt de banden
niet door. Het is diep onder de indruk
van het feit, dat Engeland het thans
vrijwillig de vrijheid heeft geschonken.
In nauwe vriendschap wil Birma dan
ook voortaan blijven samenwerken met
degenen, die vroegèr vaak als verover
aars en onderdrukkers golden. Birma
heeft Engeland nodig voor zijn verdere
ontwikkeling en ook voor de opbouw
van zijn strijdkrachten. Het Britse de
fensiesysteem blijft ook in dit vitale
gebied onaangetast. Een moeilijk punt
vormt nog de toekomst der Britse on
dernemingen. die in beginsel zullen
worden genationaliseerd of voor zestig
percent in Birmaanse handen komen,
indien particulier beheer blijft toege
staan. Het schijnt de bedoeling te zijn
de dingen voorlopig te laten, zoals zij
zijn. Dit betekent dus een industriële
status quo, zodat de Britse bedrijven
ongestoord kunnen doorwerken. Olie,
hout, rijst en metalen zijn de voor
naamste producten. Er blijft maar een
kleine groep Britten achter, voorname
lijk in Rangoon. De verhoudingen in
het land zelf zijn nog feodaal. De ge
hele bevolking is echter verenigd in
haar verlangen naar zelfstandigheid.
Hoewel de Engelsen liever hadden
gezien, dat Birma formeel zou blijven
deel uitmaken van het Gemenebest,
wordt de radicale oplossing toch alge
meen gewaardeerd, omdat naar men
verwacht, de onderlinge verhouding er
alleen maar beter door zal worden.
Het Britse bestuur was nooit erg ge
lukkig in Birma, vooral omdat dit land
met Brits-Indië verenigd was, iets
waartegen de Birmezen zich altijd ver
zet hebben. Het nationale gevoel zit zeer
diep in Birma, dat duizend jaar lang
een onafhankelijk koninkrijk was.
DE JAPANSE ERFENIS.
Hoewel Thakin Nu door zijn sterke
persoonlijkheid een. chaos heeft weten
te voorkomen, ziet hij de naaste toe
komst waarschijnlijk wel iets te rozig.
Want na de Japanse bezetting is er nog
altijd gisting in't land. Er opereren ge
wapende benden, ten dele met door de
Jappen achtergelaten materiaal. De
moord op Thakin Nu's voorganger U
Aung San en een aantal zijner mede
ministers ligt nog vers in het geheu
gen. Men schijnt de groep machtsbe-
lusten echter in bedwang te hebben. De
rechten van de minderheden worden
gewaarborgd en dat wil wat zeggen in
het mozaïek van volken, die tezamen
de Republiek van de Unie van Birma
zullen vormen. De voornaamste poli
tieke partij, de Anti-Fascist People's.
Freedom League, die als een nationa
listisch front is te beschouwen, heeft
in de constituerende vergadering een
overweldigende meerderheid. De com
munisten vormen slechts een kleine,
doch actieve groep, die vooral aanhang
onder de boeren heeft.
De snelle, zakelijke oplossing-van het
probleem van Birma's toekomst wordt
als een persoonlijk succes van Attleeen
Sir Stafford Cripps beschouwd, die tij
dig ingrepen, toen het er vorig jaar
een moment naar -uitzag, dat het tot
een militaire, botsing tussen Engelsen
en nationalisten zou komen.
Inde duisternis der internationale
moeilijkheden kan de soepelheid, waar
mede de nieuwe status van Birma tot
stand kwam, inderdaad als een zeld
zaam lichtpunt worden beschouwd.
LEIDSE SCHOUWBURG
KV. LITTERIS SACRUM.
Je kunt 't nooit weten.
Shaw's ..You never can teil", date
rend uit 1896 dus ruim 40 jaren oud
behoort tot die categorie toneelwer
ken van de grote Ierse socialist-aristo
craat, die men zou kunnen aanduiden
als de fantasie-ryke. Hoe doorspekt
Shaw hier zijn zakelijk gegeven met
een ganse reeks figuren, die met hun
speels-fantasie-rijke achtergrond het
geheel nu nog maken tot een genot-
om te volgen. De hier veelal goedmoe-
dige Sarcastische ironie van Shaw.
waarmede hij de mensheid in dit
oeuvre de -spiegel van het leven voor
houdt, is het. die het op zich zelve
verouderde gegeven blijvend doet-leven.
Het type suffragette, dat- Shaw hier
geeft van de moeder, tot- welk type zij
ook haar dochter heeft trachten te
vormen, is immers niet meer „mo
dern". De bittere, beschuldiging van de
dochter: moeder, waarom hebt u mij
niet beter opgevoed, draagt echter
reeds een vooruitziende geestesblik in
zich.
Zoals steeds, heeft Littèris zich met
volle toewijding geworpen op de ver
tolking van Show's echt- menselijk ge
houden spel, dat, zoals Shaw trouwens
in al zijn stukken, vele eigenaardige
moeilijkheden in zich bergt voor de
genen die zich er aan wagen. En het
geen bereikt, weid, is zeker alleszins
lofwaardig, zodat allerminst gesproken
kan worden van een misgreep of van
een niet- geslaagde opvoering. Geslaagd
was het toch ongetwijfeld.
Littèris bereikte 'n zeer hoog niv^u,-
dat haar alle eer aandoet-. Maar toch
rekenen we de jongste opvoering niet
tot de top-prestaties der roemruchte
vereniging. Individueel verdienen eigen
lijk alle excecutanten lof, maar toch
leek het ons ietwat te haperen aan
de vereiste eenheid. Het was alsof er
een hiaat was tussen de oudere garde
om het zo eens te zeggen, en de jeugd.
En toch waren belden op zichzelf uit
nemend. De jeugd doet ons dan ook
voor Littèris veel verwachten in de
toekomst.
De meest op de voorgrond tredende
figuur is ontegenzeggelijk de oberkell-
ner William, wegens zijn gelijkenis met
Shakespeare aldus gedoopt. In deze
figuur heeft Shaw als het ware zijn
grote visie en alle levenswijsheid neer
gelegd. De heer J. Grefe heeft daar
van een bijzonder gaaf en prachtig
volgehouden type gemaakt. Alle hulde
De 18 jaar gescheidenen hoe kwa
men zij ooit bij elkaar! vonden in
mevr. Co Hageman en de heer J. Dros
'n goede weergave, rustig en beheerst.
Daartegenover staat de jeugd! Mej.
A. K. de Buck speelde de moeilijke
rol van Gloria vol verVe, mooi tegen
spel vindend in de rol van de dentist
van de heer W. Blok, Ook de twee
ling: in „vrijheid" opgevoed, werd al
leraardigst- uitgebeeld door Eveline Back
en Joost Burgersdijk. Daarin zat echte
frisheid.
Minder voldeden de beide rollen, die
de verbinding vormen tussen oud en
jong. De heer dr. K. Reitsma als de
oude rechtsman der familie, had enige
moeite 'met het jeugdige en zelfs de
heer D Hageman. die overigens voor
zijn regie alle hulde verdient- was niet
op volle kracht als de toevallige advo
caat, zo aardig ingelast.
Enkele bijrolletjes waren naar be
horen bezet.
Veel applaus en bloemen!
M.
PRINSELIJK STUDENT.
Bij aankomst van het m.s. „Oranje"
met 733 passagiers, grotendeels gerepa-
trieerden uit Indië, bevonden zich onder
hen de kroonprins van Koetei Pange-
ran Soeria Adinigrat, vergezeld van de
Rijksgrote van Koetei A. P. Toemen-
goeng Pranoto met gevolg van 12 per
sonen. Dit gezelschap zal ongeveer 3
jaar in Nederland blijven, gedurende
welke tijd de kroonprins en de Rijks
grote aan de Leidse Universiteit zullen
studeren
INTOCHT VAN SINT NICOLAAS.
De officiële intocht van St. Nicolaas
zal a.s Zaterdag plaats vinden om 2
uur 's middags. De Sint zal per boot
aan de Oude Singel bij de Lakenhal
aankomen en door 800 kinderen van de
Openbare Lagere scholen te Leiden
worden - ingehaald.
Met muziek van de Ver. ..Nieuw Le
ven gaan allen in optocht naar de
-rzsal, waar de kleintjes een
r.irdig programma en enkele versnape
ringen krijgen aangeboden.
JAN CORDUWENER EN ZIJN
ENSEMBLE.
Reeds ver;schillende malen heeft men
hier kunnen genieten van het ensemble
Jan Corduwener, dat ook gisteravond
in de Schouwburg met zijn beschaafd
musiceren veel enthousiasme oogstte.
altiji
g<r wij
snelle, doch toch rustig^ wijze, waarop
Corduwener afwisselend zijn verschil
lende instrumenten bespeelt, steeds
precies op tijd invalt en i«der nummer
tot een succes weet op te voeren. Ook
thans bleek dit weer het geval in tal
van bekende en minder bekende schla-
ers. waarnaar hfet prettig luisteren was
Ook -anderen stonden op het pro
gramma, zo de conferencier Bernard
Barends. die met gezellige praatjes en
grappen de lachers op zijn hand had,
maar vooral de flegmatieke humorist
Mr. Doodle, wiens geestig Roodkapje
verhaal buitengewoon aantrekkelijk was.
Das van Grol zat aan de vleugel en
wij hoorden nog een zangeres, wier
naam niet op het programma stond,
doch die ook meehielp dit gevarieerde
programma te doen slagen.
Verschillende hunner gaan weer naar
Indie. om ër onze ioneens te amuseren
of waren er juist uit teruggekeerd, zo
dat we er ons van overtuigen konden,
dat ook onze „jongens overzee" van
goede amusementskunst kunnen profi
teren. Wat. zij dan ook wél verdienen!
De genoeglijke avond toverde in deze
sombere tijd een glimlach op de ge
zichten der aanwezigen, die zich zeker
niet verveeld hebben!
ZILVEREN ZAKENJÜBILEUM.
Het was Zaterdag 25 jaar geleden.dat
het loodgietersbedrijf Th. Burgerhout,
werd opgericht en, daar ook de zoon
de heer J. Burgerhout het feit her
dacht, dat hij een kwart eeuwr in hét
bedrijf van zijn vader werkzaam Is,
was er alle reden tot feestvieren.
Het officiële gedeelte van dit feest
vond Zaterdagmiddag plaats met een
receptie ten huize van de heer Burger
hout. Dat dit bedrijf in de loop der
jaren een goede bekendheid heeft ver
worven. bleek niet alleen uit de vele za
kenrelaties. vrienden en kennissen, die
hun gelukwensen kwamen aanbiedeil,
doch ook uit de zeer vele bloemstukken,
welke het huis Stieltjesstraat 1, in een
waar bloemenhof herschapen hadden.
Ook Leiden krijgt een
Jeugdparlement v
ZOEKEN NAAR WAT BINDT. NIET
NAAR WAT SCHEIDT.
Het initiatief, dat in het voorjaar door
de voorzitters van de KVP-jongeren en
de DSJV „De Nieuwe Koers", de heren
Leicher en v. d. Hoeven, is genomen,
heeft thans geleid tot de definitieve
vorming van een Leids jeugdparlement.
De idee van een jeugdparlement is niet
nieuw in Haarlem en Amsterdam b.
v. „draait" een "dergelijk parlement
reeds geruime tijd maar de werkwij
ze, welke de zes Leidse staatkundige
jeugdgroeperingen (behalve de beide
reeds genoemde de P. v. d. Vr -jonge
ren, de ANJV, de C. H. Jongeren en de
AR.-jongerenl na enige besprek!ngen
ontworpen hebben, is wel nieuw. Bij een
recent bezoek aan een zitting van het
Amsterdamse jeugdparlement hebben
de Leidse initiatiefnemers hun denk
beelden aan de practijk kunnen toet
sen, en het mag wel gezegd, dat het
hier in Leiden beter, verstandiger en
wat het voornaamste is, effectiever zal
worden dan in de hoofdstad. Daar toch
diende ieder, die er lust in had, moties
in, zoals b.v. deze: „Het Amsterdamse
jeugdparlement, in zitting bijeen, geeft
als zijn mening te kennen, dat Neder
land zich aan de besprekingen in de
Veiligheidsraad betreffende de Indone
sische kwestie moet onttrekken, en gaat
over tot de orde van de dag".
De Leidse jongeren »aan het dichter
b1' huis zoeke~ vr zijn in het eigen
land, in de eigen gemeente, op het
eigen gebied van de jeugd nog zoveel
belangrijke zaken te bespreken en recht
te zetten
Er zal gezocht worden naar wat
bindt, niet naar wat scheidt. Seheidin^
is er genoe°\ zeker wanneer er een groep
jongelui uit Anti-Revolutionaire. Chr.
Historische. Liberale, R.Katholieke. So
cialistische en Communistische kringen
bijeen is. „Denk eens aan een onder
werp als: „Bioscoop en Jeugd", zeidede
wethouder van onderwijs, de heer J "C.
v. Schaik, op een de vorige week ge
houden vergadering van oprichters.
..En dan, ik zie alleen maar mannen!"
Maar de meisjes zullen niet vergeten
worden. De fracties der zes onderschei
den jeugdgroepen zullen uit zes perso
nen bestaan, waarvan hoogstwaar
schijnlijk ten minste twee meisjes.
In Januari hoopt het jeugdparlement
zijn opemngsvergadering te houden met-
een officiële opening door burgemeester
Van Kinschot in eigen persoon. Op die
vergadering zal het bestuur Worden ge
kozen. Mr. R, Streng, commies-redac
teur van de gemeente Leiden, wordt
genoemd als voorzitter.
„LUNAPARK" FEDERATIE VAN
C.J.M.V.
Zaterdagmiddag heeft ds P. W. Spruyt,
Ned. Herv. predikant te dezer stede, in
het gebouw Pniël een „lunapark" ge
opend ten bate van het federatiewerk
der Leidse C.J.M.V. Hoewel men aan
de naam Lunapark niet die betekenis
moet hechten zoals dit in de regel het
geval is. was er toch een aantal aan
trekkelijke' en goed voorziene stan-is
ingericht, terwijl de attracties niet ach
terwege bleven. De belangstelling voor
dit „feest" was vooral in de avonduren
buitengewoon groot, terwijl er goede
zaken werden gemaakt.
SPREEKUUR B. EN W.
De Burgemeester zal a.s. ^Woensdag
spreekuur houden van 13.30 uur tot
14.30 uur,.
De Wethouder van Fabricage, de heer
A. J. Jongeleen, is verhinderd as.
Woensdag spreekuur te houden.
DRIETAL STUDENTENPREDIKANT
NED. HEfcV. GEMEENTE.
Gisteren heeft het kiescollege der
Néd. Kerv. Gemeente te dezer stede
een drietal opgemaakt voor een over
twee weken te beroepen studentenpre-
dikant.
Op dit drietal komen voor de predi
kanten M. Hinlopen te Amstelveen, C.
A. F. van Stipriaan Luiscius te Dieren
en K. E. H Oppenheimer te Hallum
(Fr.).
Tijdens een feestavond van de
Spoorwegver. ONS op Donderdag 4 De
cember a.s., waaraan het kleinkunsten-
semble „De Klokkendoos" o.l.v. dr H.
M. Merkelbach zal medewerken, zal de
huldiging plaats vinden van een vijf
tal personeelsleden, die in het afgelo
pen jaar een jubileum vierden Het
zijn de heren J. Idsinga, hoofdstations
chef (40 jaar), G. Ravesteyn, adjunct
commies. J. de Wilde, rangeerder. A.
H. Vergoed, commies ATO-v Gend en
Loos en A. van Duin, besteller ATO
v. Gen-d en Loos, die allen hun zilve
ren jubileum herdachten,
Gemeenteraad van Leiden
(Zitting van heden)
In de hedenmiddag onder voorzitter
schap van de burgemeester gehouden
raadszitting werd de geloofsbrief van
het nieuwe raadslid, de heer J. J. van
Weerlee (vacature mevr. De ClerDe
Bruin) goedgekeurd.
De heer Van Weerlee zal
Zaak Verkoren verwezen naar
raadsheer-commissaris.
C. Verkoren te Voorschoten was door
i het Bijz. Gerechtshof te 's-Gravenhage
volgende tot de doodstraf veroordeeld wegens ver-
zitting voor de P. v. d. A. zifting nemen. raad. Hij had o.m. mensen aangegeven
De voorzitter feliciteerde de heer wegens belediging van de „Fülirer", wa-
Knol met de hem verleende Koninklijke penbezit e.d.. Voorts had hij aan arres-
Onderscheiding, die daarvoor dankte.
Bjj het agendapunt van een benoe-
noeming van een directeur van de Gem.
Accountantsdienst uit-de heer Perquin
(R.K.V.zijn misnoegen over de gang
van zaken bij de aanbeveling, gezien
de besprekingen in de Commissie van
Financiën. Hij vraagt of B. en W. in
derdaad unaniem voor de eerst aanbe-
volene zijn en wijst er op, hoe hier toch
een academische bevoegdheid op zijn
plaats is. Die heeft de heer Rigter niet.
Spr. verwacht, dat de heer Knol een be
langrijk betoog zal houden, als enige
deskundige.
Wanbegriip en vijandschap heerst te
veel in de raad! Daarom weet hij de
raad niet. te kunnen overtuigen.
De heer Frohwein (P. v. d. V.) dankte
B.en W. voor de wijze, waarop deze
aanbeveling tot stand is gekomen en
hoopt voor hen op succes.
De heer Knol (Chr. P.) zal, daartoe
geprest spreken. Deze zaak is zeer goed
behandeld. Maar toch is de kwestie
taties deelgenomen. De Procureur-Fis
caal bij de Bijzondere Raad van Cassa
tie had geconcludeerd tot een onder
zoek naar de geestvermogens van re-
quirant. Het college heeft heden voor
dit onderzoek de zaak verwezen naar de
raadsheer-commlssa:
VOORLOPIG NOG GEEN FAMILIE
BEZOEKEN AAN CANADA.
De Ver. „Nederland-Canada" deelt
mee, dat de kansen op een spoedige
overtocht voor. ouders, die hun in Ca
nada verblijfhoudende dochters willen
bezoeken, zeer klein zijn. Een van de
moeilijkheden is het vervoer. De Cana
dese regering is n.l. niet bereid voor
dergelijke bezoeken speciale vervoermid
delen beschikbaar te stellen. Voorts is de
reis nogal kostbaar.
„INDRAPOERA" HEDENAVOND IN
HOEK VAN HOLLAND.
Het mjs. „Indrapoera" met 877 repa-
moeilijk en B. en W. erkennen dat ook. triërenden aan boord wordt heden-
Spr. kan de heer Perquin steunen wat avond te Hoek van Holland verwacht.
betreft zijn beoordeling van ervaring
en capaciteiten. De heer Sommeling is
z.i. de eerst aangewezene, als men ten
minste uit de sollicitanten wil kiezen,
waarbij eigenlijk geen geschikte is, vol-
gens mening in de C. v. F., gezien diens I
opleiding en bezit van het accountants
diploma.
De heer Vos (P. v. d. V.) lijkt het
De ontscheping zal morgenochtend te
9.00 uur in Rotterdam beginnen.
NEDERLANDSE TECHNISCHE
COMMISSIE TE BATAVIA TERUG.
Hedenmorgen is de Nederlandse
Commissie tot uitvoering van de order
.staakt het vuren", welke gisteren met
erkeerd dat hier médedeUneen uit de de Republikeinse technische commissie
enteeia, aar nier meaeaeungen uit ae xrniinprnncr van tradarhtpn hpeft «ze-
Het epos van Stalingrad
herleefd.
INTERESSANTE LEZING VAN
MAJOOR B. KONING.
Eind 1942 was een keerpunt in de
loop van de tweede wereldoorlog. Op
welhaast alle fronten Afrika, Rus
land. Azië, Atlantic begonnen de
krijgskansep de Duitse overweldigers
de rug toe te keren en ving een .geal
lieerde opmars aan, die eindigen zou in
Berlijn, Rome en Tokio.
Een van de meest spectaculaire en
epische hoogtepunten uit deze alom in
stilte toegejuichte ommekeer was on- i
getwijfeld de hardnekkige strijd van de
verdedigers van Stalingrad en de fa
tale slag. die in Zuid-Oost Rusland aan
de tut dan toe triomferend optrek
kende Duitse legers werd toegebracht,
en waarvan de gevolgen hen tot steeds
verder terugwijken dwongen.
Deze episode uit de jongste wereld
oorlog herleefde Zaterdagavond voor
een matig gehoor in de Stadsgehoor
zaal, waar de majoor van de generale
staf B. Koning het verloop van die
strijd en de oorzaken van het keren der
krijgskansen uiteen zette in een door
d.e Kon. Ned. Ver. „Ons Leger" belegde
bijeenkomst.
Majoor Koning wees reeds in de aan
vang van zijn uiteenzetting op de grote
fout van Von Bock om bij het inzetten
van zijn reserves aan het Zuid-Ooste
lijke front steeds met een minimum te
volstaan, in plaats van door het ge
bruik van een groot deel der reserves
voor één formidabele slag het Russi
sche verdedigings- en aanvalsplan ge
heel te desorganiseren. Er was voor
deze kardinale zonde tegen de meest
elementaire beginselen van krijgskunde
een reden, n.l. dat gevoelsoverwegingen
een rol gingen meespelen door de voor
tijdige openbare verzekering van Hitier,
op 30 Sept. 1942, dat Stalingrad binnen
enkele dagen definitief in Duitse han-
ien zou zijn, en dat de Russische legers
voorgoed verslagen en onmachtig wa-
ren. Dit noopte Von Bock, om zijn i
greep op Stalingrad te behouden, ook
toen dit in wezen strategisch volkomen I
waardeloze punt onder zware Russische
druk kwam te staan. Van Russische
zijde was die druk begrijpelijk, wantl
net gold de paradestad van de Russi
sche revolutie. Het Duitse argument,
dat deze stad strategische waarde had
als afgrendeling van de hartader van
de Russische bevoorrading, de Wolga,
was zinloos, want ten Noorden van Sta
lingrad stonden de Duitsers over 40 mijl
langs de Wolga, die bovendien in deze
wintermaanden volledig dichtgevroren
was en derhalve voor de ravitaillering
reeds van nature waardeloos was.
Toen ook de Duitse aanval in de
Kaukasus, ten dele door «Jé natuur en
ten dele door voordelige Russische ver
dedigingsstellingen vóór de olievelden
van Bakoe, was vastgelopen, zagen Von
Paulus bij Stalingrad en Von Kleist bij
Elista, Mosdok en Touape zich plotse
ling voor gelijktijdige of snel opeenvol
gemie aanvallen en doorbraken ge
plaatst. Om prestlge-redenen konden
de Duitsers geen enkele positie prijs
geven, om die redenen legden zij een
onverantwoordelijke versnippering van
reservekrachten aan de dag, door die
oorzaken voltrok zich het drama van
Stalingrad na de tweezijdige Russische
doorbraak nèar Kalatsch aan de Don.
Spreker gaf nauwkeurig aan hoe deze
lawine van Duitse nederlagen zich ont
wikkelde, ook nadien over de Don en
In het Donetzbekken, nadat Stalingrad
op 3 Febr. 1943 door de capitulatie van
Von Paulus en zfjn laatste soldaten weer
geheel en definitief in Russisch bezit
was gekomen. Op de dag dat Duitsland
zijn veldmaateShalk Von Paulus verloor,
kreeg Rusland er een bij: Zhukow, die
op meesterlijke wijze de Russische ope
raties op dit terrein had geleid en tot
een overwinning gevormd
De les die uit deze episode voor ons
te leren valt, is de waarde van offer-
bereidheid van burgers en soldaten.
Ons volk bleek in de historie krachtig i
genoeg om óók zulk een bereidheid te
tonen en wij mogen dan door de laat-
ste eeuwen een verwend volk zijn ge- j
worden, laf zijn wij zeker niet.
Generaal-majoor b.d. K E Ouden
dijk, voorzitter van „Ons leger" dankte
spreker voor zijn boeiende voordracht
en bood in de loop van de avond, een
geschenk aan aan de solozangeres .van
het jeugdkoor van Ax Animo, mej. S.
Burze, die, evenals het koor zelf onder
leiding van de heer H. de Wolf, deze
avond met verdienstelijke zang op-
luisterde. I
commissies worden gedaan. Die horen
z.i. geheim te zijn.
De heer Van Weizen (C. P.) oordeelt
de uitlating van de heer Perquin dat
in de raad te veel wanbegrip en vijand
schap heerst, tactisch onjuist. Speciaal
zijn fractie staat bij benoemingen al
tijd open voor goede wenken, want ca
paciteiten alleen moeten beslissen.
De heer Riedel (P. v. d. A.) steunt de
heer Vos en wil niet ingaan op verdere
besprekingen in openbare zitting.
Hierop gaat de raad in geheime zit
ting.
HUMANISTISCH VERBOND.
Lezing van mevr. Br. van den
Muüzenberg-Willemse.
Voor de Leidse gemeenschap van het
Humanistisch Verbond sprak Zondag
morgen in de ^geheel gevulde zaal van
het Federatiehuis, mevr. Br. v. d- Muij-
zenberg-Willemse over het onderwerp:
„Kinderopvoeding en Volksopvoeding
van humanistisch standpunt bezien."
Spr. ging uit van de volgende punten
uit de beginselverklaring van het Hum.
Verbond a. eerbied voor de mens als
geestelijk en zedelijk wezen; b de per
soonlijke vrijheid; c de sociale gerech
tigheid; d de culturele verantwocröelfk-
heid en voorts van een der doelstellin
gen n.l in geestelijk en- cultureel, pae-
dagogisch en sociaal opzicht leiding te
geven, inzonderheid aan het buitenker
kelijk deel van het Nederl. volk. Na
elke catastrophe is er een drang tot
vernieuwing, clat is nu, maar was ook
-zo na de 1ste wereldoorlog, Op paeda-
gogisch gebied in het streven naar ver
nieuwing van het onderwijs.
Er zal evenwel een voortdurende wis
selwerking moeten zijn tussen verande
ring in sociaal en in paedagogisch op
zicht We moeten streven, aldus spr.,
naar kosteloos onderwijs over de ge
hele linie, dat is een eis van democra
tie. Maar het onderwijs zelf moe-t ook
één geheel worden, zo mogelijk van
kleuterschool tot universiteit. Geen
klassikaal maar persoonlijkheidsonder-
wijs. We moeten uitgaan van de be
langstelling en activiteitsdrang van het
kind.
Om vast te stellen welke teak de
school heeft, moeten we ons bewust, zijn
van het zeer gespecialiseerde karakter
van onze maatschappij en voorts dat
van de toekomstige leden dezer maat
schappij de vervulling van zeer uiteen
lopende taken wordt verwacht, waar
mede de opvoeding dus rekening zal
moeten houden. Bij het beschouwen
van de huidige maatschappij springen
drie begrippen direct naar voren I
Tempo; II Concentratie; III Samen
werking.
Tempo snel reagerend op een be
paald geval, op een bepaalde prikkel.
Dit betekent niet in een snel tempo
een stuk werk afmaken, maar snel
concentreren op snel wisselende proble
men.
Concentratie Veel meer dan tot
nu toe zal het werken der kinderen
gericht moeten zijn op zélf ontdekken.
Zélfwerkzaamheid is daartoe eerste
voorwaarde. Het kind leert niet door
een uitleg aan te horen; hét verdiept
alleen zijn kennis door actieve arbeid,
die vaak herhaald wordt.
Samenwerking Eerste eis is: de
school is een werkgemeenschap. De
aangeleerde werkgewoonte, de saamho
righeid, is primair. Het kind moet in
de school het leven leren verstaan en
bij het hem bekende, de vertrouwde
omgeving, aanknopen. Het doel van de
schoolopvoeding moet zijn de kinderen
inleiden in het arbeidsproces in natuur
en samenleving. Het is de1 taak van de
opvoeder belangstelling te wekken, deze
in stand te houden en hieraan leiding
te geven Hierbij moet men bedenken,
dat de belangstelling ndet voor alle
leeftijden op dezelfde wijze gewekt kan
worden. De bedoeling van de opvoeder
moet steeds zijn de activiteit a.h.w.
een dynamische belangstelling van
te Kalioerang van gedachten heeft ge
wisseld ,te Batavia teruggekeerd. Ver
moedelijk zullen aan het eind van deze
week wederom discussies plaatsvinden.
Statuut Ver. Staten van
Indonesië in voorbereiding?
Naar Reuter te Batavia uit „welin
gelichte bron" verneemt, bereidt de
Nederlandse regering een „statuut
voor Indonesië" voor, dat in sommi
ge opzichten te vergelijken is met het
Britse statuut van Westminster, waar
bij aan sommige overzeese gebieden
de Dominion-status werd verleend.
Het nieuwê statuut zal tevens bevatten
een politiek programma voor autonomie,
gebaseerd op de beginselen van de over
eenkomst van Linggadjati, waarbij
voorzien werd ln de vorming van de
„Verenigde staten van Indonesië"
In verband hiermee vernemen wij van
bevoegde zijde, dat hier hoogstens be
doeld kan zijn de in voorbereiding zijn
de overeenkomst met Oost-Indonesië.
(Rer. L. D.).
VOORMALIGE MINISTER
PRESIDENT VAN SIAM
TE SINGAPORE?
Naar uit betrouwbare bron te Sin
gapore wordt vernomen is Prldi Pano-
myong, voormalig minister-president
van Siam en leder van het verzet tegen
Japan tijdens de oorlog, uit Siam ont
komen, toen maarschalk Piboel Song-
kram twee weken geleden door een mi
litaire staatsgreep de macht in handen
nam, en behouden te Singapore aange
komen.
Een regeringsfunctionaris weigerde dit
bericht te ontkennen of te bevestigen,
doch ,roegde er aan toe: „Té Singapore
zijn 4 Siamezen aangekomen, die incog
nito reizen en speciaal gevraagd hebben,
hun naam niet bekend te maken".
RADIOGRAFISCH
BESTUURDE PLOEG. N
Het werk op het land belooft een
nieuw tijdperk in te gaan, aldus de
„Daily Express" Onlangs is te Potters-
bar Middex (Eng.) les 'n bouwland radio
grafisch omgeploegd. De ploeger had
niets anders te doen dan op de ploeg
te zitten en op knoppen te drukken.
Geen paarden, geen benzinelucht, geen
luchtstroom van de machine. In En
geland is groot gebrek aan ploegscha
ren, die in de door de grote droogte
hard geworden grond dubbel gauw ver
slijten. Een landbouwkundig ingenieur
heeft zelfs voorgesteld ploegscharen van
zwaarden te maken.
NIET UITGESCHAKELDE GAS
KACHEL VEROORZAAKTE BRAND-
CATASTROFE IN VLAARDINGEN.
Door de politie is een onderzoek in
gesteld naar de oorzaak van de cata-
strophale brand, die de vorige week een
aantal panden te Vlaardingen in de as
heeft gelegd. Haar is het volgende ge
bleken: Het Kofawarenhuis werd ver
warmd. door gaskachels, die door mid
del van ventilatoren hete lucht ver
spreidden. Deze ventilatoren werkten op
het electrische lichtnet. De gaskachels
moesten, wanneer dit lichtnet werd uit
geschakeld, dus afzonderlijk worden uit
gedraaid.
Woensdag j.l. brandde een gerepareer
de kachel weer voor het eerst. Degene,
die hierop 's avonds contróle uitoefende,
was daarvan niet in kennis gesteld. Om
halftien 's avonds is door hem het elec-
trisch nat uitgeschakeld, en zijn door
hem de gaskachels uitgedraaid, behalve
de bewuste kachel. Deze bleef branden
en heeft zulk een warmte verspreid, dat
daardoor vermoedelijk het houtwerk is
gaan schroeien en vlam heeft gevat.
EIS TEGEN MR C. A. ADOLFS
TE VOORSCHOTEN.
10 jaar met aftrek.
Voor het Bijz. Gerechtshof te Den
Haag stond heden terecht mr C. A.
Adolfs uit Voorschoten, die zich te ver
antwoorden had voor dienstneming bij
de hulplandwacht. Hij werd ervan be
schuldigd, als zodanig deelgenomen te
hebben aan huiszoekingen naar onder
duikers en verborgen radiotoestellen.
De Procureur-Fiscaal requireerde 10
Jaar met aftrek en ontzetting.
Uitspraak 8 December.
NAAR ÉÊN ORGANISATIE VAN
OUD-ILLEGALE WERKERS.
Zaterdag jj. hebben vertegenwoordi
gers van een zestal provincies vor
mende de gemeenschap van oud-illegale
werkers in hersteld verband te
Utrecht een bijeenkomst gehouden met
enige vertegenwoordigers uit de mijn
streek als toehoorders en een delegatie
uit het hoofdbestuur der federatie van
organisaties van oud-illegale werkers.
Besloten werd tot aansluiting der di
verse organisaties in federatieverband
op grondslag van de concept-overeen
komst. die enige tijd geleden tussen de
gemeenschap van oud-illegale werkers
in Nederland en de federatie is opge
steld.
Om deze aansluiting weer organisa
torisch voor te bereiden werd een klei
ne commissie samengesteld. De verte
genwoordigers van de provincies van de
G.O.I.W. in hersteld verband zullen de
verdere richtlijnen ln hun afdeling be
spreken opdat op het congres, dat 2 en
3 Januari 1948 te Amtserdam zal worden
gehouden, tot gezamenlijk optreden kan
worden besloten.
De stakingen in Frankrijk.
Hedenmorgen waren twee stations te
Parijs, het Gare du Nord en het Gare
Saint Lazare, geheel gesloten, terwijl
op vier andere slechts een beperkte
dienst* werd waargenomen. Later werd
ook de dienst op de voornaamste lijnen
van het station Saint Lazare hervat,
terwijl daarnaast de locale diensten
voor 25 verzorgd werden. Van het
Gare de Lyon af werden de reizigers
voor Zuid-Oost Frankrijk, Zwitserland
en Italië per autobus naar Melun ge
bracht-, waar zij op de expressetreinen
konden stappen.
Bij de steenkoolmijnen in het Noor
den werd de staking door 150.000 mijn
werkers voortgezet, terwijl er vijfdui
zend weer aan het werk gingen.
STASSEN VRAAGT STOPZETTING
LEVERING AAN SOVJET-UNIE.
Harold Stassen, de republikeinse oud
gouverneur' van Minnesota, heeft aan
Truman een telegram gezonden, waar
in hij hem verzoekt terug te komen op
zijn beslissing tot het voortzetten van
de uitvoer van machinerieën naar de
Sovjet-Unie. Stassen, die candidaat wil
staan voor de presidentsverkiezingen
van 1948, voert aan, dat de onderhan
delingen met de Sovjet-Unie meer kans
op succes zullen hebben wanneer de
Verenigde Staten afzien van een ver-
zoenings-politiek.
MARKTBERICHTEN
IJMUIDEN. 2 ttawlerb f.7480; IJm. 155
f. 5960. Loggers: Kw 94 f. 750; Kw, 77
f.360: Kw. 65 f.3440; Kw. 4 f.2770; Kw.
9 f.5230: Kw. 69 ƒ,3470. Kw. 159 f8660;
IJm 5 f.438; Den Helder 18 f.732. Aan
voer 2240 kisten. Pekelharing: Kw 9 415
steurharing; Kw. 49 20 volle haring, 530
6teurharlng; Kw. 110. .500 ateurharing.
UIT DE RIJNSTREEK
HAZERSWOUDE
BURGEMEESTER WARNAAR NEEMT
WOENSDAG AFSCHEID.
Burgemeester A. Warnaar is voorne
mens Woensdag 26 Nov. a.s. om 4 uur
officieel afscheid te nemen van onze
gemeente in verband met zijn benoe
ming tot burgemeester van de ge
meente Waddinrrveen. Het afscheid
vindt plaats in een openbare zitting
van de gemeenteraad, welke voor het
gewone huishoudelijke dee! des mid
dags om 2 uur aanvangt.
KOUDEKERK
Kaashandelaar gedupeerd Toen de
kaashandelaar, de heer G. S. de Hol
lander, Zaterdagmorgen in zijn pakhuis
kwam, vond hij het tot -eijn grote schrik
geheel leeg geplunderd.
Nog één kaasje was er (zeker tot
troost) achter gelaten. Met een roeiboot
is getracht de partij te vervoeren, doch
de vracht schijnt te zwaar geweest te
zijn. Want de onverlaten hebben schip-
.breuk geleden. Een d«l van de kaas kon
het kind te wekken. De zelfwerkzaam- "og worden opgevist. Dit Is reeds de
held, mits ln de daartoe noodzakelijke derde maal dat de heer De H zoiets
omgeving, ls de motor voor de vorming
van de jonge mens.
Et is in ons laijd nu pl.m. 25 jaar
met onderwijsvernieuwing geëxperi
menteerd. Men heeft een schat van
ervaring opgedaan. Het wordt hoog tijd,
dat thans tot ruimere t-oepassing wordt
overgegaan. Daartoe moeten bekwame
leerkrachten worder. opgeleid. Spr. ging
dieper in op de door Dr Maria Mon-
tessori ontwikkelde theorieën, waarbij
ze de aandacht vroeg voor het voorbe
reiden van de omgeving voof het kind
en- voor de sociale kant van de opvoe
ding.
Er werden na afloop enige vragen
gesteld en door spr. beantwoord.
De bijeenkomst, die onder leiding
stond van Mr D. A.'van Eek, werd op
geluisterd door keurig samenspel van
de heer Burger jon (klarinet) en mej.
Tillema (piano).
Prof. dr H van Oyen uit Gronin
gen, wiens benoeming tot gewoon hoog
leraar in de systematiek der wijsbe
geerte aan de Lt.dse Universiteit wij
Zaterdag mei:, ten. werd als zodanig
niet benoemd te Leiden, /doch te
Utrecht.
overkomt, hetgeen een grote schadepost
voor hem betekent, doch tevens de vraag
doet rijzen of wel alles is gedaan, wat
gedaan kon worden, om een dergelijke
roof te beletten.
Inbreker gevat De politie is er 'in
geslaagd ook de tweede inbreker, een ze
kere v d. V. uit Hazerswoude te arres
teren. in verband met de inbraak enige
tijd geleden in de Chr. Nat. School aan
de Hoge Zijde. De arrestatie geschied
de te Nieuw-Vennep.
UIT DE OMSTREKEN
KATWIJK AAN ZEE.
Ned. Herv. Gem. Bij enkele candi-
daatstelling zijn de periodiek aftreden
de notabelen der N.H. Gem. alhier her
kozen. Het zijn de heren K. J. Bron, E.
de Jong, L. Z. Langemaat, K. Meyvo-
gel en C. v. d Plas.
VOORSCHOTEN
Het zevende gebod Wé kunnen niet
anders dan de arbeiders toneelvereni
ging „Vooschoten" gelukwensen met de
prachtig geslaagde opvoering van „Het
zevende gebod" van Herman Heijer-
mans. Mochten we eerst nog denken, dat
men wel wat hoog gegerepen had, deze
bedenking is weerlegd door de zo schit
terende uitbeelding der diverse rollen.
Wij brengen dan ook hulde aan de
regisseur, de heer A. C. v. d. Woerd, die
wel zeer hard moet hebben gezwoegd
om deze uitvoering zo te doen slagen,
maar niet minder aan de spelers, die
met toewijding de hun toebedachte rol
len voor het voetlicht brachten.
WARMOND.
Tentoonstelling DVV De postdui
venvereniging DVV hield een eerste
zeer geslaagde 'tentoonstelling, waarop*
eerste prijzen werden toegekend aan:
J. v. Feggelen (6 maal), K. Zwetsloot
(twee maal), P. v. d. Zen (twee maal),
J. Schoo, Niekerk, M. Winsen, R. de
Vroomen, G. Koppers en F. Dreumel.
i
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN.
Maria Erederlka, d van W. Mlnke en
L Nagtegaal; André 3 van J. RIJsbergen
en B E. de Bruin- Jacoba Johanna, d. I
van W. v. Bork en R IJsselstijn; Saartje
d. van E. var Helden en D. Bakhuizen; j
Sonja, d. van K. C Jonkei er P Eerkena.
JAntonla Elisabeth Helena, d. van S. J.
Bertel en E M. Backx van Wereld: Mar-
garetha, d- van H vat Loef en W. Heems
kerk.
OVERLEDEN.
E. van Haarlem, wea. van J. H. BleJjl
80 j.; J. de Mol d. 25 j
BEURSO VERZICHT
AMSTERDAM, 24 November.
Vandaag werd de aandacht ln beslag
genomen door Claims Koninklijke en
aandelen Kon. Petroleum. Bij de ope
ning vormde zich speciaal in de claims
een zeer grote hoek. De eerste affaires
we*»den afgesloten tegen f.910. Reeds
spoedig kwam aanbod en zakte de prijs
ln tot f 885, later tot f. 875. Bij het slot
werd afgedaan tegen circa f.895, De
aandelen Koninklijke werden ingezet
op 310 en daarna in hoofdzaak om
streeks 300. Philips was een vijftal
punten lager. Ook Amsterdam Rubbers
waren een paar punten lager. Tabak
ken verwaarloosd en wat lager. HVA's
bewogen zich op ongeveer hetzelfde
peil. De Amerikaanse markt was stil en
wat lager. De Ned. staatspapieren wa
ren iets beter gedisponeerd. De conver
sielening werd wat hoger afgedaan.
