Groter omzetten op de Beurs
Frankrijks toekomst
1Tegenstellingen op Madoera
Geestelijken riepen heiige oorlog
tegen Nederland uit
HEDEN DE LAATSTE DAG
Radio-programma
Voor de Jeugd
Nieuwe hoop voor Indië stimuleert
Cultuuraandelen
Voor de Vrouw
RECHTZAKEN
Adverteert in het
Leidsch Dagblad
Ons Distributiehoekje
86e Jaargang
Zaterdag 18 October 1947 LEIDSCH DAGBLAD
Tweede Blad No 26213
,Vechten tegen Japanse erfenis
(Van onze correspondent te Batavia).
Madoera is een eiland vol verras
singen.
Zoals bekend, is het een der zwaarst
getroffen gebieden van de Archipel, in
het bijzonder sedert de republiek er
haar gezag over heeft doen gelden.
Naar raming van de republikeinse
van dit jaar over het eiland gemaakt
heeft, was toen reeds 40 van de bei-
volking overleden of niet meer te
redden.
van de geestelijkheid. Wat in alle Isla
mitische gebieden geldt, geldt op Ma
doera wel in het bijzonder: wie de
geestelijken met zich heeft, heeft het
volk met zich. En helaas staat deze
geestelijkheid lang niet overal ach
ter ons.
De reden hiervoor moet men minder
op religieus terrein zoeken dan wel op
politiek en vooral op zuiver persoonlijk
gouverneur van Oost-Java zelve, nagebied. Ook in dit domein hebben we te
een inspectie-reis, welke hij in Mei vechten tegen een Japanse erfenis. De
Japanners, in hun strijd tegen de over
blijfselen van het Nederlandse bewind,
hebben niets nagelaten om de macht
van de conservatieve regenten zoveel
mogelijk te ondermijnen en maakten
daarvoor van de Islamitische geestelijk
heid gebruik. De khyais, die eigenlijk
niet veel meer zijn dan invloedrijke
particulieren met een bijzondere kennis
van de Koran, bekleedden onder het
Nederlandse gezag nooit een bijzondere
politieke plaats. De volledige macht lag
Daar deze gouverneur een medicus is,
moeten wij zijn competentie terzake wel
aanvaarden. Overigens stemde zijn rap
port overeen met wat men te Soerabaja
over de toestand op Madoera vernam
van de talloze vluchtelingen, die na een
tocht vol gevaren de „overwal" wisten
te bereiken, en inmiddels is het wel be
vestigd, door wat onze eigen troepen op
het eiland aantroffen.
Def Madoerezen zijn altijd loyaal ge
weest tegenover het vroegere Neder
landse gezag, en in het licht van de
ervaringen, welke zij met het republi
keinse bewind hebben opgedaan, was er
alle reden om te veronderstellen, dat we
met open armen door de bevolking zou
den worden ontvangen.
Met enige verbazing hebben we moe
ten constateren, dat dit slechts ten dele
waar was. Er zijn momenteel streken op
Madoera, waar men rustig ongewapend
kan rondlopen, en er zijn andere streken,
waar onze mensen regelmatig worden
aangevallen en beschoten. Wat is hier
voor de verklaring?
Het is nuttig in dit verband eerst eens
terug te kijken naar de periode van de
politionele actie. De inval op Madoera
heeft uit welke strategische overwe
gingen dan ook pas zeer laat plaats
gehad. Men heeft slechts enkele dagen
tijd gehad om op te rukken, toen werd
het bevel staakt het vuren" afgekon
digd. Onze troepen hadden op dat ogen
blik slechts een beperkt gedeelte van dit
langgerekte eiland langs Java's Noord-
Oostkust bezet, en wel het gedeelte, ge
legen tegenover Soerabaja. In het alge
meen toonde de bevolking zich hier ver
heugd over de terugkomst der Nederlan
ders en werkte zij in alle opzichten mede
tot het herstel van veiligheid, recht en
normale levensomstandigheden.
De loyaliteit heeft een eenvoudige
verklaring. De mensen in deze streek
hebben door smokkel en ondergrondse
contacten steeds met Soerabaja in
verbinding gestaan, en kennen zeer
goed de omstandigheden in het door
de Nederlanders bezette gebied. Het
is voor hen niet moeilijk om na deze
vergelijking een keus te doen.
GEESTELIJKHEID SPEELT
GROTE ROL.
Anders ligt de zaak in de streken
tegenover het Republikeinse gebied: In
het Westen Grisee en in het Oosten
Probolinggo. Daar heeft men niet kunnen
vergelijken, en dus niets gehad om
tegenover de anti-Nederlandse propa
ganda te kunnen stellen. Deze factor
kan zijn invloed op de houding der be
volking natuurlijk niet missen. Maar er
komt nog een andere factor bij, en die
is vermoedelijk veel ingrijpender dan het
propagandistische element.
De Madoerees is, in tegenstelling
met de Javaan, een individualist in
extremis. Hij leeft voor zichzelf en
voor zjjn familie, en voelt niet de min
ste behoefte aan aansluiting bij gro
tere organisaties. Wil men op Ma
doera iets in een groot verband orga
niseren, dan moet men de mensen
daarvoor stuk voor stuk weten te
winnen. De enige band, waardoor alle
Madoerezen zich gebonden voelen, is
het geloof. De Madoerees is een goede
Mohammedaan en een trouw volgeling
nooit aan de individuele macht van de
khyais getornd. Het is dus begrijpelijk,
dat in het bijzonder de khyais op Ma
doera, die overeenkomstig hun volks
aard zeer op eer en invloed gesteld zijn,
de Nederlanders ongaarne zagen terug
keren, en in bepaalde streken zelfs de
heilige oorlog tegen hen uitriepen.
GEWAPENDE BENDEN.
Zo hebben wij thans te kampen
tegen grote benden gewapende sabils,
die opgestookt door de kwade ele
menten onder de khyais, overal trach
ten het Nederlandse gezag te onder
mijnen. Dit is een groot probleem,
waartegenover we ons op Madoera
sterker nog dan in andere republi
keinse gebieden zien geplaatst .en
waartegenover we niet veel anders
kunnen stellen, dan de tastbare be
wijzen van onze goede bedoelingen,
die dan ook in de streken, waar we
in de gelegenheid waren een nieuwe
welvaart te brengen zeer veel succes
hebben gehad. Overal waar de Hol
landers kleding en voedsel hebben ge
bracht, is de invloed der kwaadwil
lende khyais als bij toverslag verdwe
nen. Helaas echter is dit gebied nog
veel te beperkt.
Ingezonden Mededeeling
in de handen van de regenten. De Ja- |c ntA7 Rorlir*
partners nu hebben de khyais een ste-j UW
yige hand in de rug gehouden en hun Bel 24244
invloed zeer vergroot. Zij verzekerden! DE radiqteCHNISCHE DIENST
zich hiermee een aantal trouwe aan-! nrt M v rtiv
hangers voor hun regime. De republiek 1.EJVI.C.O. N.V., NIEUWE RIJN
is op dezelfde voet voortgegaan en heeft Repareert vlug, betrouwbaar, vakkundig
Haringtrekkerij heeft de beste tijd gehad
Afzet-Engeland
geeft groter rendement
(Van onze deskundige medewerker).
De resultaten der trawlvissery ver
toonden deze week een kleine verbete
ring, wat tot uitdrukking kwam in be
tere aanvoeren. Er kwam wat meer
rondvis, voornamelijk schelvis, aan de
markt en ook vanuit zee werd een be
tere visserij gerapporteerd. Opmerkelijk
is het verschijnsel, dat 's .nachts heel
weinig gevangen wordt, hetgeen toe-te-
schrijven is aan het sterke vuren van
het water. Van de gelegenheid om in
Engeland te markten, wordt zoveel mo
gelijk gebruik gemaakt, temeer waar
sedert 20 Sept. j.l. de prijzen aanzien
lijk werden verhoogd. Zoals bekend
wordt aldaar voor een bepaalde vissoort
één prijs vastgesteld, terwijl in Holland,
al naar gelang van de grootte, soms
drie en meer noteringen gelden. Ter il
lustratie diene voor de voornaamste
vissoorten de volgende prijszetting:
Engeland Nederland
alles per 50
Tong 113,10
Tarbot
101,60
61,60
kl.m.
78,00
I
63.00
II
47,50
I
91,00
II
63 00
III
48,00
midd.
35,00
I-II
25,50
III
16.00
15,00
Wijting 23,60
Het behoeft geen betoog, dat aldaar
op grond van deze prijzen, ondanks de
belangrijke kosten aan de verkoop ver
bonden. toch een aanzienlijk beter ren
dement verkregen wordt.
Tegen gedwongen beperking
benzinegebruik
Onlangs meldden we, dat het niet in
het voornemen ligt het rijden met per
sonenauto's gedurende drie dagen per
week te verbieden.
Het Centraal Overleg wegverkeers- en
vervoersorganisaties, waarin zijn ver
enigd de ANWB. de KNAC. de KNMV,
de EVO en de vakgroepen goederenver
voer- en personenvervoer langs de weg,
heeft zioh nu met een uitvoerig adres
gericht tot de Ministers van Economi
sche Zaken en van Verkeer en Water
staat. Daarin worden de bezwaren, wel
ke van de zijde van het motorwegver-
keer tegen een eventuele gedwongen be
perking van het benzinegebruik be
staan, volledig behandeld.
Ingezonden Mededeling
voor het posten van Uw oplossing van de 3e REBUS.
Ie prijs: EEN WOONHUIS met 600M-' grond.
Actie HERBOUW DIACONESSENHUIS, - CRONJÊSTRAAT 15, ARNHEM
Zie voor de Rebus ons nummer van 20 September 1947.
VOOR ZONDAG 19 OCTOBER.
VOOR MAANDAG 20 OCTOBER.
Hilversum I (301 M.) VARA 7 00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek. 7 30.
selecties; 8 00: nieuws; 8.15: striidllea:
Hilversum I (301 M.) VARA 8 00: 8.18: lichte klanken. 9.15: muziek van
nieuws; 3 15: strijdlied; 8.18: zingende Tsjatkofskl; VPRO 10.00: morgenwijding
torens: 8.30: vor de tuin: 8.40: ensemble door ds. J J. Thomson; VARA 10.20: mi:
Barcarole; 9.12: sport; 9.15: verzoekpro- löcker-melodleën; 10,30' voor de vrouw;
9'4i: le?lng humanisme; I0.45; ziekenbezoek. 11.25: volksliederen;
10.00Trio Pasquier22.30: brlelgehelm; n 45; voordracht: 12.00: orkest C. Carcasl
11.00. kunst na arbeid, AVRO 12.00. ^ola; 12.30: weerpraatje: 12.33 voor het
fllmpraatje; 12.15: luchtige klanken. 12AO platteland: 12.38: J. Jong orgel 13.C0:
Zondagclub: 12.40: A Capella koor. 13.00: „leuws; 13 15: kalender; 13.20: Ramblers;
nieuws; 13.15: les gam de Paris; 13.50: i350: Ludenne Boyer zingt 14.00: cello
spoorwegen spreken; 14.00^ dans van de en plano. I430: voar d moeder:
komedianten; 14.05. boekbespreking. 1445; pr3ns operamuziek: 15.10: blijspel
14.30: Concertgebouworkest. 15 45: Fran-1 i WamM zlngt een kanarie?"' 16.30:
6e muziek; 16.15: Ned. Jeugdgemeenschap; disco-variété. 17.00:
16.30: Sportreportage. VARA 17.00 Dordtse
Harmonie: 17.15: Leeuwarder Accordeon
Ensemble; 17.30: Ome Keesje; 17.50 sport;
18.00: nieuws; 18.15: gesprek met de lezer;
voor de kleuters;
17.15: de scnool ls uit; 17.30: planoduo;
17.45: Rijk Overzee; 18.00: nieuws; 18.15:
New Mayfalr orkest 18.30: Ned strijdkr
19.00: Don Marino Barreto: 19.15: Nacht-
18.30: Ned Strijdlkr.; 1^00: Oecumenische veiligheidsdienst; 19.45: appel ex-pol. gev.
Herv. Kapel HUvereum; AVRO I ult tiJd- 20.00: nieuws; 20.05- dingen
20.00. <nleuws, 20.05. actualiteiten, 20.15., van de 20.15: Metropole Orkest; 20 55
Waltztlme. 20.45: hersens;
lichte koorwerkjes; 21.30
'mnastlek; 21.15
deel II hoor
spel „De Kopermijn" 22.15: Omroeporkest
23.00: nieuws; 23.1524.00: melodieën
van Cole Porter.
Hilversum II (415 M.) KRO 8.00:
nieuws. 8.15: M. Moyse, fluit; 8.25: Inlei
ding Hoogmis; 8.30; Hoogmis Augustijner-
klooster Nijmegen: NORV 9.30: nieuws;
9.45: Philh. Symphonie Orkest; 10.00:
Wognums zangkoor. 10.30: dienst Rem.
Kerk Den Haag. voorg. dr. H. J^Heerlng;
radiodebat; 21 15: Meestertrlo; 21.45:
Amerikaanse platen; 22.20: de vakbewe
ging ln Rusland; 22.35: Galvet kwartet;
23.00: nieuws; 23.1524.00: gram.muzlek.
Hilversum II (415 M.) NCRV 700:
nieuws; 7.15: ochtendgy mastiek; 7 30:
Phil. Syph Orkest. 7.45: woord voor de
dag; 8.00 nieuws; 8.15: gewilde muziek;
9.00: vlooi en plano; 9 15: ziekenbezoek;
9 30: waterstanden; 9.35: montere klan-
22 00:.bar!to nen oiano; 22.30: mor_
De haringtrekkerij heeft de beste tijd
achter de rug. Weliswaar worden er
nog aanzienlijke hoeveelheden aange
voerd, doch sedert Maandag is de
prijs sterk teruggelopen. De laatste
dagen liepen de prijzen van de 4,
tot 8 gulden per kist. De voornaamste
oorzaken zijn wel. dat het binnenland
verzadigd schijnt te zijn, dat de ha
ring erg kuitzick is, en dat er deze
week in geheel geen export was.
Het is te verwachten, dat verschil
lende schepen weer op de verse vis
zullen overschakelen.
De laatste dagen gingen er bij de
drijfnetflïsserlj weer aardige schootjes
uit. Tot 4 Oct. j.l. werden er totaal
470,000 kantjes gezouten haring aan
gevoerd bij een aanvoer van goed 15
millioen Kg. verse haring.
Op Exportgebied nog weinig nieuws.
De onderhandelingen met de Russen
zijn nog aan de gang en er is wel iets.
meer leven te bespeuren. Met het oog
op de voortschrijding van het seizoen
wordt het echter hoog tijd, dat er wat
schot in komt.
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de
groteren (1116 jaar) vijf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam, leeftijd en adres
onder de raadsels. Inzenden naar
Bureau Leidsch Dagblad, of naar
Wasstraat 38, tot uiterlijk Dinsdag
morgen 9 uur.
I. (Ingezonden door Gerda Doom).
Ik noem een spreekwoord van 21 letters.
5, 7, 14. 8, 1 is een meisjesnaam, 11, 16,
2 speelgoed, 18. 17. 20. 4. 21 een plaats
in Friesland, 12, 9, 3 het tegenoverge
stelde van in, 19, 6. 15 gebruik je bij te
kenen, 21. 13, 11, 13. 10 is een regelma
tig lichaam.
II. Wat is het verschil tussen een
petroleumhandelaar en een collectant?
III. Ik breng je lekker voedzaam eten.
Maar wissel Je mijn letters om,
Het zijn er vijf niet te vergeten.
Dan drink je mij uit kroes of kom.
IV. (Ingezonden door Willy Docter).
Wat komt op de bergen, niet door stij
gen. maar door dalen?
V. (Ingezonden door Bep Brouwer).
Mijn eerste deel is een ongelijkheid
op de weg, die snelheid vermindert. Met
mijn tweede deel kan men heel snel
gaan, en mijn geheel is houten speel
goed. Wat ben ik?
VI. (Ingezonden door Alle Smolders).
Uit welke glazen kan men niet drinken?
VII. (Ingezonden door Netty Derks).
Wie noemt mij; 1. een stoel, waar je
niet op zitten kimt? 2. kool, die je niet
kunt eten? 3. een noot, die je niet kra
ken kunt? 4. een boom zonder takken
en bladeren.
VIII. (Ingezonden door Ineke David).
Mijn geheel van 4 letter: is een plaats
in Nederland. Haal mijn staart er af,
en ik ben een boom (ook meisjesnaam).
Haal nog eens mijn staart er af, en ik
ben een lengtemaat.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. Elleboog.
2. Arbeid adelt. Arle, bad, dal, teer.
3. Kanon; Ka, non.
4. 1. Schoorsteenveger; 2. loodgieter;
3. melkboer; 4. boekhouder, 5. con
ducteur.
5. De rode haan. (brand).
6. Een tulband.
7. Hengelo; hengel. Leo.
8. Drie October; 1. dierenpark, 2. ra
barber, 3. inktkoker, 4. elastiek. 5.
openen. 6. chocola; 7. timmerman,
8. ooievaar. 9. binnenste, 10. enge
len. 11. ragebol.
ONZE PRIJSRAADSELS
De drie prijzen voor de Groteren
zijn na loting toegekend aan:
Rie Bakema, 13 jaar
Willy Vavier, 12 jaar.
Ineke Segaar, 11 jaar.
De drie prijzen voor de Kleineren
zjjn na lonitg toegekend aan:
Ida Sandberg, 10 jaar.
Maartje Poot, 10 jaar.
Rietje Balkenende, 8 jaar.
De prijzen kunnen aan ons
Bureau worden afgehaald a.s.
Woensdag tussen 12 en 1 of tussen
4 en 5 uur. Red. „L.D.".
GOEDE OPLOSSINGEN
der raadsels voor de Groteren ont
vangen van:
Adriaan Derks, Netty Derks, Henk
Leeuwenburg, Liesje Gijsman. Lous
Goutier. Elly Kiel. Janny Kiel, Arendje
Haasnoot. Jannetje Haasnoot. Beatrix
Vonk, Elsje Verlind. Corrie Schaart,
Theo van Ovost, Willy v. Staveren.
Leny v. Staveren. Ineke Segaar. Alie
Smolders. Ineke David, Cor v Duyven
voorde. Bert v. Duyn, Marti Bakker,
Riet Bakker, Cobl Boter mans, Sua
Overbeek, Fietje v. d. Born, Rie Bak*
ma, Willy Vavier, Corrie Zandbergen
Wim Zwart, Lia Schade van Westrum.
Eva Poot, Jeanne Poot, Bets Balkenende
en van de Kleineren:
Rietje Balkenende, Frans Bouter, Wi-
veka Gerritzen, Lenie Nieboer, Gerard
Amersfoort, Elly Brandt, Tini v. Dijk,
Jopie Crama, Hans v. d. Kwaak. Ma
rijke Hilarlus, Herman Bruggemann,
Wim Vromans, Tini Zandbergen, He
leentje v. d. Revden. Willy Runhart,
Maartje Poot. Ida Sandberg, Tini Stol,
MarijtJe Stavleu, Emmy Overbeek, Wim
Stikkelorum. Joke Smittenaar.
Beste raadselnichtjes en -neefjes.
Hier hebben Jullie de zes prijswin
naars. Gefeliciteerd, hoor! Nu kunnen
jullie weer genieten van een boek. En
zo gaat het elke maand maar voort. We
beginnen nu weer aan nieuwe; voor
nieuwelingen en vroegere nichtjes en
neefjes de beste tijd om weer mee te
gaan doen. Eens per maand herhaal ik
alles ziehier: wie 3 of 4 weken geregeld
genoeg goede oplossingen inzendt (bo
ven de raadsels staat, hoeveel), loot
mee voor een boek. Om de 4 weken
worden boeken verloot: drie onder de
kleineren, en drie onder de groteren.
Iedere goede oplosser heeft dus een
kans. Tevens komen om de 4 weken de
namen van alle goede inzenders (in
zendsters) in de krant. Ik verwacht nog
veel meer brieven (of blaadjes papier,
als enveloppen een bezwaar zijn) met
goede oplossingen dan deze keer, ook
van de vele meisjes en jongen, die al
een boek hebben gewonnen. Je houdt
toch niet op met inzenden, als Je een
prijs gewonnen hebt, nietwaar? Dat zou
niet erg aardig zijn. En bovendien maak
je altijd weer een kans. Nu aan het
werk! Ook ontvang ik graag nieuwe
raadsels. Verder verklap ik alvast, dat
er volgende week weer een groot raad
sel bij komt ln de krant. Tot zolang.
Allen hartelijk gegroet door Jullie
Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
Nieuwe emissie Koninklijke?
(Van onze financiële redacteur)
De Amsterdamse beurs had de laat
ste weken een Interessant verloop. Dit
blijkt uit de aanzienlijke grotere om
zetten. die het bewijs leveren, dat er
nog altijd voor grote bedragen belegging
en herbelegging gezocht wordt.
De Obllgatiemarkt houdt zich wel ls
waar op peil en ook de officiële rente-
"PVANP SRttWA
12,00: Wognums zangkoor; KRO 12.15: gendienst o.l v. ds. G. Meynen- 11.00: vlooi
boekbespreking: 12.30: Kareol Septet,
12.55: zonnewijzer. 13.00: nieuws: 13.15:
over boeken; 13.20: Kareol Septet; 13.40:
apologie; 14.00: hulsconcert uit Kareol;
15.40: klankbeeld „Het gelukkige gezin".
16.05: Elegische melodieën; 16.15: Missie-
Zondag: NCRV 17.00- BBC-koor; 17.15:
dienst Geref Kers Den Haag. voorg. ds.
J. C J. Kuiper: 19.00: de psalmen van
Sweelinck 19.15: kent gy Uw bijbel?;
en plano- 11.15: voordracht; 11.35: Lon-
dens Philh. Orkest: 12 15: Glaconda en
semble; 12.30: weeroverzlcht 12 32: Gla
conda ensemble; 13 00: nieuws; 13 15: or
gelconcert. 14.00: voor de schoeln. 14 30:
Amati Trio 15 15: Nova et antlqua;
16.00: bijbellezing; 16.45: liederen van
Strauss en Griep 17,00. voor de kle.iters;
17 15; onbekende kamermuziek: 17.45:
marlnlerskapel; 18 15: sport; 18 30: marl
19.30: nieuws; KRO 19 45: sport: 20.05: nlerskape], 19.00: nieuws; 19 15: boekbe-
actualiteiten; 20.12: de gewone man; 20.20 soreklng 19.30- actueel geluld: 19 45:
walsen. 2030: deel II hoorspel ..De Ijs- offerbereidheid ln 't gezin: 20.00 nieuws:
sphinx". 21.25: R Foort, orgel; 21.30: de 20.05: proloog 20.15: negro-spirituals;
zilvervloot; 22 10: de Van Rooyens; 22.15: 20.45: stad en land 2105: Sans Souci
avondgebed en liturgische kalender. 2230, 21.35: sweet songs of the mountains;
nieuws, 22.45: Kath. nieuws; 22.50: wer-1 22.00: kerkorgelspel; 22 30: nieuws 22.45:
ken van Mozart en Beethoven; 23.30avondoverdenking: 23.00: symphonlsah
24.00- orkest Fred Hartley. avondconcert; 23.3524.00: slotaccoord.
DE MOEILIJKE GROENTEN-
VOORZIENING IN DE WINTER.
Maak zuurkool in!
Het voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt; Wij geven de huis
vrouwen steeds de raad, geen groenten
in het zout in te maken, omdat daarbij
zoveel van de voedingswaarde verloren
gaat. Maar voor één groente moeten
wij toch een uitzondering maken: de
zuurkool. Wanneer het vocht van de
zuurkool mede gebruikt wordt, blijven
n.l. alle voedingsstoffen, welke de kool
van nature bevat, behouden. Zelfs het
vitamine c-gehalte is bij goed inge
maakte, zuurkool hoog zo hoog, dat
onze vroegere zeevaarders er scheur
buik mee voorkwamen.
De zoute inmaak voor snijbonen, an
dijvie e.d. vraagt op 3 kg. groente 1 kg.
zout. Maar voor zuurkool gebruikt men
niet meer dan 1 eetlepel zout per kg.
groente. Daarom smaakt deze inmaak
ook niet zout, doch zuur.
Voor het gebruik moeten wij zuurkool
niet weken of afkoken, want daardoor
zouden vele voedingsstoffen met de
pekel verdwijnen. Om het zuur wor
den te bevorderen, kan men een eetle
pel karnemelk per kg. kool toevoegen.
Het is niet beslist nodig om een meng
sel van witte en savoye-kool te nemen:
dit is louter een kwestie van smaak.
RECEPT:
4 witte kolen. 2 savoye kolen. Per
kg. schoongemaakte kool 10 a 12 g. zout,
peperkorrels, (1 eetlepel karnemelk).
De kool schoonmaken, fijnschaven en
met het zout (en de karnemelk) zolang
kneden, tot er pekel is gevormd. De
peperkorrels er door heen mengen en
alles in een goed schoongemaakte
Keulse pot overbrengen. De massa flink
aandrukken, een schone doek er over
heen leggen en aan de kanten Instop
pen. Een plankje en een steen er op
plaatsen en de pot met een doek af
dekken. Men laat de pot op een koele
en droge plaats staan en verwijdert na
14 dagen de eerste schimmel, die zich
op de doek gevormt heeft. Steen, plank
je en doek goed schoonmaken en weer
op de zuurkool leggen. Zo nodig deze
behandeling nog eens herhalen. Staat
de kool droog, dan een slappe pekel-
oplossing (3 g. zout per L. water) toe
voegen. Na 6 weken is deze inmaak
voor het gebruik gereed.
INMAAK-VATEN.
Behalve Keulse potten kunnen voor
inmaak ook dienst doen: gave, geëmail
leerde emmers (geen gegalvaniseerde)
en vaten van glas, steengraniet, gegla
zuurd aardewerk of geparaffineerd
hout. Een houten vat moet voor het
gebruik enige tijd in water gedompeld
zijn. Lekt het vat dan nog, dan kan
men aan de binnenkant van het vat
de naden met zacht kaarsvet of paraf
fine bestrijken. Behalve deze geparaf-
fineerde. moeten alle inmaak-vaten
met heet soda-water schoongeborsteld
worden en daarna met schoon heet
water omgespoeld.
stand blijft (kunstmatig) laag. maar de
meeste beleggingsvraag concentreert zich
toch op de Aandelenmarkt, zowel in'ver
band met de nog altijd bestaande vrees
voor een verdere waardevermindering
van de gulden, als met het oog op de
over het algemeen gunstige bedrijfsre
sultaten
De afdeling Industriële waarden,
welke een periode van scherpe koers
stijging achter de rug heeft, staat niet
meer op het eerste plan. maar heeft
die plaats moeten afstaan aan de In
dische Cultuurwaarden, welke lange
tijd door de beurs zijn verwaarloosd.
Het is niet alleen de kenbare ken
tering ten gunste van Nederland in de
Veiligheidsraad, die de vraag naar
Indische waarden heeft veroorzaakt,
al is men hiervoor uiteraard niet on
gevoelig. Het zijn v.n. de meer hoop
volle berichten uit Indië en de be
schouwingen van deskundige zijde
over de mogelijkheden van het eco
nomisch herstel der overzeese ge
biedsdelen, welke het lange tijd heer
send*» pessimisme hebben doen ver
dwijnen.
Men meent houvast te vinden voor de
verwachting, dat een nieuwe ontplooi
ing van het bedrijfsleven in Indie aan
staande ls.
De directie van de Rubber Cultuur
Mij. ..Amsterdam" gaf daaraan voet
door de mededeling, dat wel is waar
vele ondernemingen verwoest zijn ener
grote schade geleden is. maar aan de
andere kant tal van ondernemingen het
bedrijf hebben kunnen hervatten, dat op
de rubberplantages, welke voor 85 in
tact gebleven zijn, belangrijke hoeveel
heden rubber zijn aangetroffen en het
exportbedrijf geleidelijk weer op gang
kan komen.
Wat de Indische Rubbercultuur be
treft ls het uiteraard van grote be
tekenis. dat de New-Yorkse rubber-
prijs sinds de laatste maanden van
ca» 14 tot 18 dollarcent per pond ge
stegen is. wat wil zeggen, dat de
meeste Indische ondernemingen thans
weer met winst kunnen werken.
In het bijzonder ls de laatste dagen
op de Palmoliecultuur de aandacht ge
vestigd. zowel wegens de vrij bevredi
gende toestand der plantages, als de ge
weldige vraag naar oliën en vetten,
waarvan het wereldtekort dezer dagen
door de pres.-dir. van de Leverbros in
Londen op 4 millioen ton is geraamd.
De productie van Leverbros in Batavia
heeft thans reeds het dubbele van die
van voor de oorlog bereikt. Ook maat
schappijen als de Rubber Cultuur Mij.
„Amsterdam" en d.e Bandar zijn. als
bekend, ln sterke mate bij deze cultuur
betrokken, reden waarom zij in de haus
se voor Indische waarden in het voor
ste gelid gingen.
Het feit dat mr. Van Hoogstraten ook
de positie en de vooruitzichten van de
Suikercultuur op Java moedgevend acht
te. zal vermoedelijk niet nalaten de des
betreffende afdeling te beïnvloeden.
Het is trouwens de gewoonte van de
beurs om in een tijd als deze „elk zijn
beurt" te geven.
20 JAAR VOOR EX-BURGEMEESTER
VAN KAMPEN.
Tegen de 49-jarige jhr. ir. E. F. Sand
berg, die in de oorlogsjaren als burge
meester van Kampen heel wat ellende
en onrust over deze gemeente gebracht
heeft, is gistermiddag voor het Arn
hemse Bijz. Gerechtshof, zitting hou
dende te Zwolle, een gevangenisstraf
van 20 Jaar, met aftrek van voorarrest
geëist. Daar jhr. Sandberg door het in
vreemde krijgsdienst treden reeds zijn
rechten als Nederlands onderdaan ver
loren heeft, werd tegen hem geen ont
zetting uit de kiesrechten geëist.
HAAGSE POLITIERECHTER
Arrestatie op vermoeden van mein
eed Ter zitting van de Haagse Po
litierechter werd gisteren de getuige J.
G. P. te Noordwijkerhout gearresteerd,
op vermoeden meineed te hebben ge
pleegd. Het betrof hier een geval van
poging tot omkoping, waaraan zich de
bloemistknecht L. P. v. d. L. te Lelden
zich zou hebben schuldig gemaakt je
gens de gemeente veldwachter van Llsse.
J. W, van Spelde.
De verdachte, thans daarin gesteund
door P. ontkende en wat laatstgenoem
de betreft week zijn verklaring thans
belangrijk af bij die welke hij eerst had
afgelegd. Daarom werd meineed ver
moed. en P. gearresteerd,
v.d- L. werd door de rechter tot een
maand gevangenisstraf veroordeeld.
Zwarte shag Er was door J. J. v. W.
te Leiden in zwarte shag gedaan; buiten
de distributie had hij een hoeveelheid
gekocht, voor welk feit de rechter hem
veroordeelde tot f.300 boete of 2 maan
den hechtenis en verbeurd-verklaring.
HAAGSE GERECHTSHOF
Heling Er was door P. C. T. te Al
kemade heling gepleegd van rijwielban
den, voor welk feit hij door de politie
rechter veroord- was tot gevangenisstraf.
Van het vonnis kwam verdachte in ho
ger beroep bij het Haagse Hof. evenals
H. K. uit Leimuiden, die bij het geval
betrokken was en f.400 boete of 1 mnd.
hechtenis had gekregen.
De proc.-generaal vorderde in het eer
ste geval bevestiging, en wat het tweede
betreft, verhoging der boete tot f.500.
Als van ouds de
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken
Een goede beurt maakten deze week
ook aandelen Koninklijke. Reeds eni
ge tijd worden de aandelen van dit
wereldconcern om zijn internationaal
karakter gezocht, deze week liep de
koers sprongsgewijs van ca. 460 tot
nagenoeg 500 op gestimuleerd door
geruchten over een ophanden zijnde
emissie.
Het spreekt wel van aelfdat ook een be
drijf als dat van de Koninklijke aan
zienlijk grotere kapitalen nodig heeft
dan voor de oorlog en haar kapitalisa
tie moet aanpassen bij de huidige gelds
waarde, terwijl voorts haar belangen
sfeer zich voortdurend uitbreidt.
Vandaar dat de meeste beleggers aan
delen Koninklijke in hun portefeuille
opnemen als een voorbehoedmiddel te
gen valuta- en economische crises.
Kolenbonnen 76 en 77
aangewezen.
OOK EEN BON VOOR KAMER
BEWONERS.
Met ingang van Maandag a.s. wor
den geldig verklaard de bonnen 76 en
77 van de kaart TA 707 en bon 76 van
de kaart TB 707 (kamerbewoners).
Elk dezer bonnen geeft recht op het
betrekken van drie eenheden vaste
brandstoffen. Ten einde het de handel
mogelijk te maken de bestellingen re
gelmatig uit te voeren, is het noodza
kelijk, dat de bonnen prompt worden
ingeleverd.
De bezorging zal in gedeelten plaats
hebben, zodat aflevering van alle een
heden tegelijk niet kan worden ver
langd.
Men dient zich voor de winter op de
totaal beschikbaar gestelde 12 een
heden, resp. 6 eenheden voor kamer
bewoners, in te stellen, daar een ho
ger rantsoen helaas niet zal kunnen
worden verstrekt.
De brandstoffenkaarten TA 707 en
TB 707 dienen zorgvuldig te worden
bewaard.
De aandacht wordt voorts gevestigd
op de folder, welke het rijkskolenbu-
reau via de handel zal verspreiden. Zij
bevat belangrijke mededelingen om
trent de huisbrandvoorziening in het
algemeen en raadgevingen voor het sto
ken.
AANWIJZING BONNEN VOOR
FIETSBANDEN.
Het C-D.K. deelt mede. dat t
vember a.s. op de bon C 31 var.
schrJJvingsbewijs voor verva
fietsbanden B I 611 een teu
verkrijgbaar is.
Verder ls eveneens to. g
turn op bon A 13 van he; 'n
bewüs voor eerste montigi
band en op bon B 13 van dit i
bewijs een binnenband verkriJgb
De banden kunnen rechtstreek 1e
bovengenoemde bonnen betrokke
den. Inwisseling tegen een band'
bij de dlstrlbutiedienst is niet nrr"
