Bijna driekwart der
Ned. vissersvloot keerde terug
Leidse Raad aanvaardt het
onteigenings-plan
De Vrouw
VAN DICK HERIOT
MEESTER-VEIEGER
Voldoening over thans
beëindigd werk
In 1940. kort na de capitulatie, sloe
gen de Duitsers de blik naar de Ne
derlandse vissersvloot. 315 visserssche
pen werden omgebouwd tot mijnenve
gers en patrouilleschepen. Vijf lange ja
ren dobberden de Nederlandse trawlers,
loggers en botters onder een hemel vol
vliegtuigen, in een zee vol mijnen en
duikboten.
Toen liet eiiid van de strijd kwam la
gen zij grfls gespoten en met dreigende
geschutstorens in plaats van de gemoe
delijke „galgen", verspreid over de ha
vens van Lübeck tot St. Nazairè. Slechts
23 schepen van de eens zo trotse vloot
lagen in IJmuiden Dit was in de zomer
van 1945.
„Dat gaat zo niet" zeiden ze in
IJmuiden. Die „ze" waren een handje
vol mannen met liefde voor de visserij.
In hun brein ontstond het plan de ver
loren zonen koste wat, het koste terug
te halen. Twee hunner gingen naai*
Duitsland en zij ontdekten onder de ver
vormde contouren van de oorlogsvaar
tuigen menige vertrouwde lijn. De eerste
boten kwamen terug. In IJmuden woon
de Arle van der Veen die vijftien jaar
lang gegevens over de vissersvloot had
verzameld en alle schepen op zijn
duimpje kende. Hij identificeerde met
feilloze zekerheid alles, wat de twee „re-
pdtriëringsofficieren". de heren J. W-
Dreyer en W. Hellenius. terugbrachten.
Het, ging echter niet vlug genoeg. Ne
derland en Europa riepen om vis. de
reders wilden aan de slager moes
ten schepen komen
GEEN EENVOUDIGE TAAK.
Uit de druk der omstandigheden ont
stond een bureau teruggave vissersvaar
tuigen. dat nauw samenwerkte met het
ministerie van landbouw en visserij en
voedselvoorziening. Delfzijl werd de
„dump", waar alie uit Duitse havens
teruggevoerde vissersschepen werden
verzameld, maar de kleine kom van de
Groningse haven kon het weldra niet
meer verwerken. Inmiddels had men een
eigen sleepdienst op touw gezet, ge
vormd uit teruggevonden trawlers. De
Tonijn flater vervangen door de Groen)
de Shamrock, de Hilga en een ander
schip sleepten wat zij konden, verspeel
den kostbare takels, en vochten tegen
materiaal-gebrek, maar de heroverde
buit groeide en groeide. IJmuiden werd
identificatiehaven. Arie van der Veen
herkende de schepen soms direct, ande
re keven met moeite en na dagen zoe
ken
Nederlandse werven bouwden de weer
gevonden schuiten om tot toonbare vis
sersvaartuigen de overtollige bovenbouw
verviel als oorlogsbuit aan de staat.
Ook uit Engeland werden schepen te
ruggehaald: hier ging het na-speurings-
werk heel wat vlotter dan bij de Ooste
lijke buren, x
Nu is de stilte gevallen over het werk
van de vier slepers. Vele schepen blij
ven onvindbaar en zullen afgeboekt
moeten worden.
Maar de voldoening blijft over 244
teruggevoerde boten, 72 pCt van de
Nederlandse vissersvloot. Van de 315
verloren schepen kwamen terug: 15
stoomtrawlers, 11 motortrawlers. 25
stoomloggers. 134 motorloggers, 25 mo-
torkotters, 26 kustvissers, 4 coasters,
3 Sleepboten en 1 ijsbreker. IJmuiden
blijkt relatief 't zwaarst in" zijn vloot
getroffen te zijn: slechts 54 pCt kwam
terug. Scheveningen kwam er het
beste af met 78 pCt.
Verwoed woordensteekspel met
collaborateur.
„LEEFDE IN OVERVLOED. TOEN
DUIZENDEN HONGERDEN".
Beschuldigd van ernstige collaboratie
met de vijand stond voor het Utrechtse
tribunaal terecht C. P. Herberhold, di
recteur van een bekende Utrechtse bat
terij enfabriek.
De tenlastelegging vermeldde leve
ranties aan de Duitsers tot een. be
drag van f. 2.050.000- De beschuldigde
erkende de leveranties, doch bestreed
de vrijwilligheid daarvan.
Tussen de president van het Tribu
naal. mr. C. Kousemaker, en de be
schuldigde ontstond een woordensteek
spel, dat verwoeder werd toen mr. Kou
semaker er op wees. dat beschuldigde
de voorraadlijsten van na de bevrijding
had doen vervalsen, terwijl hij al in
detentie was. Verder zouden de beschei
den van 'n zwarte kas zijn verbrand. De
verdediger mr. J. H. Pont uit. Amster
dam verklaarde, te twijfelen aan de ob
jectiviteit van de PJFtA.
Tijdens de zitting werd de toon steeds
scherper. De beschuldigde wond zich
steeds meer op en zeide dat zijn positie
veel moeilijker vas dan die van de pre
sident achter de groene tafel.
De president sprong verontwaardigd
op en verweet verdachte nogmaals zijn
leven In overvloed in een tijd dat dui
zenden honger leden en leeggezogen
werden door de Duitse vrienden van
beklaagde. Gp verzoek van verdachte,
die verklaarde aan het einde van zijn
krachten te zijn. werd de zitting ge
schorst.
Na de heropening bood verdediger
verontschuldigingen aan namens - zijn
cliënt. Ten slotte werd het verdere on
derzoek verdaagd tot- a.s- Vrijdag.
Nieuwe Consul-Generaal
te New York
Naar wij vernemen is binnenkort de
benoeming te verwachten van mr. W.
Cnoop-Koopmans, chef der directie van
de afd. Economische Zsfcen van het
ministerie van Buiteni. Zaken, tot Con
sul-Generaal van Nederland te New-
York. Waarschijnlijk zal hij in Nov.
naar de Ver. Staten vertrekken.
Spoedig weer
maximum-groenteprijzen
(Van een Speciale correspondent).
Naar drs. M. Behrens, plaatsver
vangend dir. generaal voor de prij
zen, gisteren op de regionale verga
dering van prijzencommissies mede
deelde, zullen binnenkort ondanks
tegenstand weer maximumprijzen
voor groenten worden vastgesteld.
Een „stadje in een stadje".,
2000 MENSEN WORDEN ER IEDERE
DAG GEVOED.
In Hoek van Holland staat een stadje
in dit stadje. Want. zeg niet dat „De
Hoek" een dorp is, want zij behoort
gemeentelijk tot Rotterdam.
Maar na de oorlog heeft Hoek van
Holland er een stad bij gekregen; een
Engels stadje Men heeft er Downing'
street en meer Lcndense straatnamen
overgeplant. Vlak bij het station en
vlak bij de steigers langs de Waterweg
is het stadje verrezen, want beide pun
ten zijn voor de „bewoners" van het
meesje belang. Eigenlijk zijn er geen
bewoners, althans niet veel; de meesten
zijn „passanten". Het is een „transit
camp" Iedere dag komen er de treinen
uit Duitschland met verlofgangers;
iedere dag de boten uit Engeland met
andere manschappen voor het Duitse
bezettingsleger. En zijn alleen „doen"
de Hoek aan. Zij worden er gevoed,
waarvoor per dag een kleine 2000 kilo
aardappelen nodig is, en 1600 pond
vlees wordt verwerkt. En dan wordt er
menig broodje gesneden, want degaan_
de en komende man neemt graag zijn
„breakfast." of hoe dat anders mocht
uitkomen, mee. Daarvoor zorgt meren
deels Hollands personeel; ongeveer 1000
personen Veel vrouwen en meisjes wer
ken er in keukens en messes. Het is
een groot kamp. waarin ook ontspan
ningsgelegenheden zijn gemaakt. Er zijn
afzonderlijke afdelingen voor het vrou
welijk corps. Een tweeduizend perso
nen worden iedere dag in dit, „stadje"
gevoed en voor de verdere reis verzorgd.
Aan de poorten staat de jeugd; er
valt weieens een koffer te dragen.
Zwarte handelaren proberen soms hun
kans; meestal bekomt het hun slecht!
Hoek van Holland, van ouds een in_
tematlonaal „trefpunt", heeft daarop
na de beyrüding niet. ingeboet!
NIEUWE DIENSTREGELING
OP 5 OCTOBER.
De Winterdienstregeling der N.S.
gaat 5 October in. In het nieuwe spoor
boekje lezen wij o.a., dat de treinen
Amsterdam C.S. vertrek 16.05—Rotter
dam en Rotterdam vertrek 15.44Am
sterdam ook des Zondags tussen Leiden
en Haarlem zullen lopen.
Men is. gelijk gemeld, genoodzaakt
door gebrek aan Dlesel-electrische
treinstellen, tijdelijk het traject Utrecht
Leiden met stoomtreinen te gaan rij
den. hetgeen de reisduur een kwartier
langer maakt. Op werkdagen wordteen
.ochtend-treinenpaar Ingelegd. Thans
kan een stoomstel te Leiden aanvangen
waardoor een zo gewenste vroege och
tendtrein kon worden ingelegd: Leiden
V J5.45. De laatste avondtrein V 23.30.
In-het belang van de
woningbouw
MEVR. BRAGGAAR—DE DOES
20 JAAR RAADSLID.
Bij de aanvang van de zitting van de
Gemeenteraad gistermiddag wilde de
voorzitter, burgemeester van Kinschot,
allereerst een verzuim herstellen. Vori
ge zitting is n.l. over het hoofd gezien
dat mevr. Braegaarde Does 20 jaar
raadslid was geweest. Spr. wilde haar,
hartelijk dank zeggen voor het vele en
goede werk. dat zij in het belang der
gemeente heeft verricht en hij hoopte
dat zij nog vele Jaren haar krachten
mag geven tot heil der gemeenschap.
Mevr. Braggaar dankte voor deze
hartelijke woorden- Destijds was zij het
enige vrouwelijke raadslid. Op de oor
logsjaren na heeft zij het steeds prettig
gehad; waar zij als volwaardig raadslid
werd beschouwd, kon zij zich geven zo
als zij begeerde Zy dankt de raad en
zijn leider voor de aangename samen
werking, evenals de vorige burgemees
ter, de ambtenaren en de pers
Nadat de heer A. van Dija fKVP)
aanmerking had gemaakt de notu
len stelde de voorzitter spoedeisend aan
de orde een voorstel het bedrag ad.
f. 135,000 (verminderd met f. 14,500 voor
de oude ketels) voor 2 verwarmings
ketels voor de Gestichten met f- 8,500
te verhogen, daar nog enige bijzondere
voorzieningen nodig zijn.
Conform wordt besloten.
Bij het voorstel inzake rechtsherstel
aan de heer A. 71. de Blauw (van. di
recteur van, Gemeentewerken) betreurt
de heer Lombert (KVP) dat het eerste
college na de bevrijding niet reeds
daarvoor had gezorgd en dat pok dit
college no^ zo lang nodig had.
Wethbuder Menken zet uiteen, dat
dit niet de schuld van het college is.
Benoemd wordt tot onderwijzer aan
de Meisjesschool voor UL.O. de heer P-
Schophuljzen alhier.
Behoudens enkele korte opmerkingen
van de heer Woudstra (Prot. P.) bij liet
afwijzend praeadvies inzake het ver
zoek van de Vereen, voor Chr, Onder
wijs om medewerking tot het aanschaf
fen van nieuwe schoolboeken voor de
school aan de Hoge Morschweg. worden
vervolgens alle vermelde agendapunten
z.h.st. goedgekeurd.
DE WETIIOUDERSSALARISSEN.
Bij het voorstel van de voorzitter de
wethouderssalarisr.cn te bepalen opj
f. 4500 pl. 15 pet. toeslag zegt de heer
A. van Dijk (KVP) niet onverdeeld
sympathiek daartegenover te staan,
maar hij zal niet opposeren. Wel echter
tegen terugwerkende kracht tot 11 Sept.
1946, De wethouders die intussen de
zaal hebben ^erlaten! wisten toch bij
hun ambtsaanvaarding waar zy aan
toe waren en hebben hun ambt vrijelijk
aanvaard. Bij geen enkel ambtenaar
komt zo'n lange periode voor. Hij stelt
voor de nieuwe regeling te doen ingaan
op 1 Oct. 1947
De heer D. J. v. Dijk (P. v. d. A.) be
strijdt zijn naamgenoot. Er is geen ver
gelijking te maken tussen wethouders
en ambtenaren. De heer Woudstra
(Prot P.) steunt hem.
De heer Kortmann fKVP) zal mee
gaan met het amendement van zijn
partijgenoot, gelet op het psychologisch
effect op de ambtenaren.
De voorzitter meent, dat het salaris
behoort te worden toegekend van de
datum van de ambtsaanvaarding af.
Bij het rijk komen ook wel lange perio
den van terugwerkende kracht voor.
Nadat de heer Schüller zich zelf als
voorbeeld heeft gesteld, wordt het
amendement Van Dijk verworpen met
229 stemmen (KVP en P. v. d. V.).
Het voorstel van de voorzitter wordt
dan z.h.st. aanvaard.
ONTEIGENING VAN GRONDEN.
De heer Van Iterson (Prot. P.) het
debat openend begint met een klacht,
„DOORPLAKKEN" IN DUITSLAND.
Verschillende Nederlanders, die in
het verleden in Duitsland hebben ge
werkt blijken hun Duitse invalldlteits-
en ouderdomsverzekerïng vrijwillig te
hebben voortgezet, zoals dit ook met de
Nederlandse rentekaart mogelijk is: het
zogenaamde „doorplakken".
Door het uitvallen van het normale
betalingsverkeer met Duitsland is voor
deze personen de vraag gerezen: hoe
kunnen wij aan onze betalingsverplich
tingen voldoen, om onze rechten te be
houden?
Naar wij vernemen kunnen zij zich
wenden tot de Raad van Arbeid te Nij
megen, die ervoor zal zorgen dat de
Duitse verzekering voldaan wordt met
de in Nederlands geld betaalde premie.
dat de tijd'te kort is geweest om zich
geheel in te werken. Dan wijst hij er op
hoe aan één zyde staat bet wonïng-
bouwprobleem. aan de andere zijde het
stoten van vele tuinders uit hun brood
winning, want wat moeten zij met het
geld, dat zij bij onteigening krijgen?
Voor industrie zal 19V» H.A. nodig zijn,
voor woningbouw 77 H.A., voor sport
velden enz. 36 H.A. De tuinders, die
hun land kwijt raken brachten in 1946
voor ruim 3 ton op de Leidse veiling!
Waar moeten zij nieüw teelland vinden?
Weliswaar wordt gesproken van 7200
woningen tot 1958, maar gelet op de
vele onzekere factoren daarbij is dat
helemaal niet vaststaande. Men moet
belangen afwegen tegen belangen, an
ders wordt het een frote teleurstelling
en een grote strop.
De heer Frohwein (P. v. d. V.) even
eens klagend over te weinig tijd voor
bestudering, wijst er op, hoe hier een
plan van plm. 3 millioen wordt voorge
legd. Het gaat daarbij niet alleen om
woningbouw, doch ook om recreatie
terrein, liefst 37 pet, van het totaal.
Van de f. 2,855.000 is f. 1.076.000 voor
recreatie, nl. in plan Z.W. 36 H.A- voor
f. 576,000, in plan N de klap op de
vuurpeil van 3213 H.A,, 22.7 H A. voor
recreatie ad f. 500,000. Zes sportvelden
zullen alleen al 3 ton vragen,
Spr beschuldigt de P. v. d. A- van St.
Nikolaas-politiek op kosten der ge
meente.
De voorzitter komt op tegen dergelij'
ke uitlatingen. De heer Frohwein be
grijpt niet hoe de wethouder van fi
nanciën zijn collega van de P. v. d. A
kan steunen bij deze geldsmijterij.
De heer Hendriks (Prot. P.) ziet in
het voorstel deze punten naar voren
kemen: le hoevele woningen komen er
en in welk tempo, 2. de finantiële con
sequenties, 3e. de morele, is dit plan te
dragen voor een noodlijdende gemeen
te?
Technisch is het Juist opgezet, maar
is een program van 7200 woningen 1P
jaar vooruit te bepalen? Het lijkt e?
momenteel nog niet op.
Opspuiten in de natte is zeker voor
deliger, maar waarvandaan moet het
zand komen? Een 3 millioen M3!
Diverse mensen zullen brodeloos wor
den. tuinders, die daar al 30 jaar wer
ken. Zij kunnen nergens terecht en de
schadevergoeding is onvoldoende. In de
oorlog hebben wij allen van die tulnde-r
rij geprofiteerd.
Woningbouw is noodzakelijk, maar
spr. pleit voor zolang mogelijk uitstel
voor de gedupeerden. Kan niet gegaan
worden t.m. 1952 en verder in etappes?
Ook de heer Knol (Prot. P.) heeft
bezwaren Woningbouw is noodzakelijk,
doch er dient ook rekening te worden
gehouden met de noodlijdendheïd en de
sociale omstandigheden der gemeente
Flnantieel is grote voorzichtigheid ge
boden, maar ook waar agrarische gron
den worden onteigend.
Spr. is vc -r etappegewyze uitvoering,
De heer Vos (P. v. d. V.) oordeelt het
niet economisch zoveel grond te nemen
voor recreatie-doeleinden, te meer niet,
Svaar er zo'n gebrek is aan terrein voor
woningbouw. Dit voorstel lijkt hem
prematuur. Hij voelt voor de idee Hen
driks. v
De heer A. van Dijk (KVP) oordeelt
ook. dat te veel cultuur-gronden wor
den bestemd voor recreatie, te meer. waar
Lelden vlak bij recreatie-oorden heeft
fde badplaatsen, de Kaag. de Leidse
Hout enz.) Spr. is het niet eens met de
wijze, waarop de gemeente de gronden
in bezit wil krgijen. Het overleg heeft
z i ontbroken en dat is on-Nederlands.
De bevolkingstoename wettigt z.i. zo'n
ingrijpen ook niet.
De heer Knuttel (CPN) meent, dat
dan eindelijk eens een voorstel afkomt,
dat een belangrijke stap betekent naar
vernieuwing, van alle kanten de oude
bezwaren naar voren komen. Men is
voor woningbouw, dcch de consequen
ties durft men niet aan. Direct wordt
weer naar het geld gezien etc. Het
woord recreatie wordt gebmikt om stem
ming te maken, en toch is deze zo no
dig voor volksopvoeding en het zedelijk
levenspeil. Dit plan is slechts een mee
gaan met de tijd". Men moet getuigen
van een .vooruitziende blik. De behoefte
aan goede stadsuitbreiding mag niet
stranden op belangen van tuinders, al
moet met deze zoveel mogelijk rekening'
worden gehouden. Het gemeenschaps
belang domineert.
Het opspuiten zal z.i. ook bij gedeel
ten plaats vinden.
De heer Riemens (P. v. d. A.) zet de
belangen der tuinders uiteen. 35 H-A.
van het beste tuinbouwland gaat ver
loren. dat 1/10 opbracht van wat aan
de Leidse velling kwam tot een waarde
van ruim 3 ton. Z.i. moet- de eis worden
gesteld, dat de gemeente teelland van
gelijke kwaliteit ter beschikking stelt
en hij hoopt, op een toezegging van B.
en \y. in dit opzicht.
FEUILLETON
vertaald uit het Engels
door SUSAN INGLIS
31).
Het zou kunnen verklaren? Ik
vrees van niet. Anne voelde haar
hoop al minder worden. Ze zou nu toch
niet opnieuw voor een stenen muur
staan? Ze verzamelde al haar vastbe
radenheid. Luistert u eens. meneer
Lorne zouden wij elkaar niet kunnen
helpen? Ik veronderstel, dat u.. dol.,
op Kathryn bent? David Lorne keek
haar even aan. Ze was zo klein en zag
er zo jong uit. Maar die bruine ogen
van haar gaven je op de een of andere
manier vertrouwen en ze zag er erg
lief uit. Kortaf zei hij: Ik ben stapel
op haar. En tot voor enige weken, dacht
ik dat we verloofd waren hoewel we het
nog stil hielden. Anne zei snel:
Meneer Lorne, ik zal met niemand pra
ten over uw geheim. En wilt u darpnog
eens erg goed nadenken? Kathryn gaat
niet vooruit zoals gewenst Is- Iets houdt
haar tegen, en ik geloof, dat het komt
omdat ze om het een of ander onge
lukkig is. Kunt u bedenken wat dat zou
kunnen zijn? En als u het kunt wilt u
het me dan in hemelsnaam vertellen?
Tot haai wanhoop zag ze. dat het
jonge eerlijke gezicht vóór haar alleen
maar vragend en verdrietig keek. Ik
kan me niets bedenken. zei hij.
Toen ze hem een poosje daarna door
de voordeur uitliet kon Anne niet zeg
gen. dat ze veel opgeschoten was. En
ze was er van overtuigd dat hij haar
de volle waarheid had verteld en &lles.
wat hij wist. De waarheid kwam hier
op neer Zoals Sara had verteld waren
Kathryn en hij al jaren lang goede
vrien''i^ geweest en enige maanden ge
leden hadden ze zich verloofd. Op dat
moment wachtte hij op een promotie
bij de firnïa waar hij werkte, en daar
om hadden ze besloten hun verloving
geheim te houden totdat ze beide heug
lijke feiten tegelijkertijd bekend zouden
kunnen maken. Hij aanbad Kathryn en
hij was er zeker van tot, voor kort
dat zij ook van hem hield. Maar sinds
Kathryn's ziekte was alles misgelopen-
Ze scheen niets meer voor hem te voe
len. Ze, beantwoordde zy'n brieven kort
en koel. totdat ze hem had geschreven,
dat ze hun verloving maar moesten ver
breken. Hij was graag onmiddellijk naar
haar toegereisd. maar zijn fjrma had
hem voor zaken naar een ander deel
van Engeland gestuurd zijn werk
bestond voor een groot deel uit reizen
—en hij had niet durven weigeren, nu
de lang-verwachte promotie zo nabij
was. „Kay wist dat", zei rij ongelukkig,
d&t kan het dus niet zijn. dat haar
boos gemaakt heeft, Ik heb het haar
geschreven en uitgelegd en gevraagd,
wat ze bedoelde met het verbreken van
onze verloving, en of ze niet meer van
me hield. Ze antwoordde niet en heeft
fne nooit meer iets laten horen, hoewel
ik haar steeds maar brieven stuurde,
die. zoals Sara zegt, alle aangekomen zijn
Dit is de eerste gelegenheid, dat ik zelf
kan komen
In Anne's hoofd vormden zich aller
lei theorieën. Had Kathryn een andere
man leren kennen? Had ze opeens een
onbegrijpelijke afkeer gekregen van deze
aardige jongeman, die zo wanhopig on
gelukkig om haar was? Had ze., had
ze
Maar het had niet veel zin te blijven
gissen. Ze kon alleen David Lome nog-
rhaals bedanken voor zijn vertrouwelijke
mededelingen, en hem beloven, dat ze
deze aan niemand anders zou vertellen,
dat ze hem onmiddellijk op de hoogte
zou stellen, wanneer ze het probleem
cfpgelost had, dat ze het op de een of
andere manier zóu oplossen en dat Ka
thryn weer beter zou worden Ze zag
hem gaan met een verdrietig gezicht.
(Wordt vervolgd)
60). Zo begon Panda dus de tocht
naar de voorkant van het met grote
snelheid voortvliegende toestel. Dat was
niet gemakkelijk! Drommels nee! De
wind gierde om zijn oren. de machine
schommelde en zakte en klom weer en
scheen alle mogelijke moeite te doen
om hem af te werpen. Maar dat lukte
niet. In 'de eerste plaats was Panda te
sterk en in de tweede plaats te boos
daarvoor. Weliswaar duurde* de tocht
lang. maar eindelijk kwam hij toch goed
en wel in zijn stoel terecht. En toen
stak h'; van wal! Tjonge, wat ging
Panda tekeer! Ik zal niet precies ver
tellen wat hij allemaal zei. Want hoe
wel Panda een nette opvoeding gehad
heeft was dat In zijn opmerkingen niet
te horen. Hij riep boven het geronk van
f
de motor uit en omschreef Oehoe als
het typische voorbeeld van een lafaard
en een verrader. Oehoe was een op
lichter, een moordenaar en een mislukte
vliegenier, riep Panda en hij Indigde
er mee op staande voet ontslag ne
men, Tot zijn verbazing gaf Oehoe ech
ter geen antwoord. Hij was in slaap
gevallen.
De neer Schüller (P. v. d. A.) brengt
dank aan Gemeentewerken en de afd,
finantiën voor hun snel en goed werk
en ook aan B. en W. Het voorstel ge
tuigt van een wijde blik, doch geeft
tevens terecht de waarschuwing, dat we
er hiermee nog niet zijn. Meer grond
zal er nog nodig zijn.
Laat men ook bedenken, dat een stad
geen mensenpakhuis is. Spr. verdédigt
de recreatie. Spr. deelt de klachten over
te. weinig tijd niet, een raadslid moet
desnoodr bereid zijn zijn nachtrust ge
deeltelijk op te offeren voor het ge
meentebelang
Hij laakt de persoonlijke aanval van de
heer Frohwein op de wethouder van
fabricage. Het is immers een voorstel
van B. en W.
De heer Riedel (P. v, d. A.) wijst er
op, hoe de finantiële en technische
critiek op plannen der dertiger jaren
heeft gefaald. Ook nu is er reden voor
critiek in deze onzekere toekomst, maar
er zit durf en vooruitzien in dit plan en
wanneer men dit erkent, zal men het
ook aanvaarden.
Nadat de heren Knetsch en Stolp
(Prot. P.) nog enige vragen hebben ge
steld, beantwoordt wethouder Jongeleen
de sprekers. Om te beginnen verdedigt
hij'de snelheid der behandeling als zijn
de een gemeentebelang, waarbij hij de
raadsleden nog. zoveel mogelijk tege
moet is gekomen.
Het plan is niet optimistisch, maar
reëel. Doch zelfs optimisme zou in deze
materie beter zijn dan niets doen. waar
van men het college later terecht een
verwijt zou hebben gemaakt. De toe
komst is onzeker, doch daarmede is re
kening gehouden.
Voor woningbouw is nu eenmaal
grond nodig. Deze althans geschikte, is
er niet en pogingen deze te krijgen
faalden, hetgeen te begrijpen is in de
huidige omstandigheden. Slechts de weg
der onteigening bleef over, B. en W.
staan daar zelf niét enthousiast tegen
over. On-Nederlands is dit echter
geenszins en van onrecht Is dan ook
geen sprake. Spr. citeert in dit verband
de heer Goslinga uit 1946, voorts stuk
ken uit een boek van de A.R- Neute
boom en uit „Opbouw".
De stijging der waarde van de gron
den is niet aan de bezitters te danken
maar aan de gemeentepolitiek!
We zijn hier positief ten achter en
zelfs dit voor Leiden grootste plan tot-
dusver is nog niet afdoende. Zie wat
andere gemeenten doen en spr. citeert
in dit verband ook de Technologische
dienst van de Prov. Waterstaat en wat
industrie betreft de K. v. K.
Door gebrek aan vooruitziende poli
tiek zitten we nu in de moeilijkheden.
Het ophogen van de terreinen zal in de
natte moeten geschieden. In één keer
zou voordeliger *zi)n, maar het zal in
etappes gaan. zoals ook de onteigening
volgens ontworpen schejna
Wat betreft onteigening- voor recreatie,
men bedenke: bij brood alleen kan men
niet leven. De tijden van vroeger, bouw
van arbeiderswoningen in nauwe stra
ten. komen nooit meer terug. Er moet
rekening gehouden worden met de hui
dige levensbeschouwingen. Het risico,
dat over 25 jaar de woningen niet. meer
in trek zijn. moet zo klein mogelijk zijn
Spr. schaamt zich niet voor zijn po
litieke overtuiging, verzekert hij de
heer Frohwein.
Men denke ook aan het nijpend ge
brek aan sportvelden etc.
Wat het zand betreft, aan die kwestie
wordt niets poed gewerkt en spoedig
hoopt hij een plan voor te leggen.
Natuurlijk is het college bereid mee
te werken, zoveel het kan, om de tuin
ders schadeloos te stellen, maar veel
heil ziet spr. niet in pogingen andere
grond ter beschikking te krijgen.
Behalve voor woningbouw is de grond
voorbestemd voor industrie en ook voor
scholen en kerken zal grond nodig zijn.
Warm beveelt spr, ten slotte het voor
stel aan.
Nadat de herer. Vos en Frohwein
hebben gerepliceerd wordt de zifting tot
's avonds verdaagd.
De avondzitting
Wethouder Van der Kwaak, die als
eerste spreker in de avondzitting het
woord voerde, zeide dat dit voorstel
ook niet met een hoerastemmïng in
het college van B. en W. was ontvan
gen en behandeld. De bijzondere om
standigheden t.o.v het grote woning
tekort eisten echter de indiening van
dit voorstel. Spr. ging vervolgens die
per op de financiële zijden van het
voorstel in. Het verschil tussen de prij
zen in Noord en Zuid is een gevolg van
het feit, dat de gronden in Noord
reeds als bouwterrein ontsloten waren.
De schadevergoeding achtte spr. in het
voorstel voldoende geregeld. Ten slotte
verklaarde wethouder Van der Kwaak,
dat de grootte van het woningprobleem
hem de moeilijkheden van dit voorstel
deden aanvaarden.
TWEE MOTIES.
Bij de duplieken waarbij zich overi
gens geen nieuwe gezichtspunten voor
deden, diende de heer Hendriks (Prot.
P.) een motie in om de onteigenings
datum van de tot 1952 te bebouwen
percelen te bepalen op 1 Januari 1950
en de onteigeningsdatum van de later
te bebouwen percelen te stellen op 1
Januari 1952. Voorts diende hetzelfde
lid een motie in om de gedupeerde
tuinders zo mogelijk door grondruil in
de gelegenheid te stellen bun bedrijf
over te plaatsen. Op voorstel van de
heer Riemens (Arb.) wijzigde de heer
Hendriks deze laatste motie als volgt:
„De raad, gehoord hebbende de bespre,
king over het onteigeningsplan, spreekt
de wenselijkheid uit, dat het gemeente
bestuur pogingen in het werk stelt, om
aan de gedupeerde kwekers zo mogelijk
in of buiten Leiden andere grond be
schikbaar, te stellen."
Wethouder Jongeleen in laatste ter
mijn de sprekers beantwoordend, ver
klaarde nog eens nadrukkelijk, dat, het
de bedoeling van het college is om de
grond, zo lang er nog niet gebouwd kan
worden, in handen der gebruikers te
laten. Het gaat er bij het college niet
om om het gehele plan direct onder te
spuiten. Waarschijnlijk zal dit in drie
etappe's gebeuren, Voor wat de eerste
jnotie van de heer Hendriks betreft,
merkte de wethouder op, dat de in
houd daarvan ln feite in het voorstel
van B, en W. staat; de tweede motie
wordt door het college van B, en W.
overgenomen.
Ten slotte wees spr er nog op, dat
het gehele plan, zoals het er thans
ligt, met veel overleg is voorbereid in
het belang van de gemeente, de volks
huisvesting en de industrie.
De heer Hendriks trok na deze uit
eenzetting zijn eerste motie in.
Ten slotte werd het gehele ont
eigeningsplan, waarmede ongeveer
3 millioen gulden gemoeid zal zijn,
met 33 tegen 3 stemmen de heren
Vos, Frohwein en A. van Dijk) aan_
genomen.
INTERPELLATIE-A. VAN DIJK.
De heer A. van Dijk (K.V.P.), die
hierna gelegenheid kreeg een Interpel
latie over de zandlevering voor de
straatbanen in Noord te houden, vroeg
waarom deze levering aan de firma De
Jong en Thijssen te Den Haag was op_
gedragen, zonder dat daartoe ook een
kans aan enige Leidse firma's was ge
geven. Spr. wenste van B. en W. de
toezegging, dat zulks in het vervolg
niet meer zou voorkomen. Wethouder
Jongeleen zal in de eerstvolgende ver
gadering van antwoord dienen.
Bij de rondvraag vroeg de heer Aal-
dêrs (K.VP.) met het oog op de toe
komstige vissershaven te Katwijk en
het belang, dat <ook Leiden hierbij heeft,
om een behoorlijke verbinding met deze
plaats. Wethouder Jongeleen antwoord
de, dat B. en W hier zeer zeker aan
dacht voor hebben; overigens is het
wegenplan een aangelegenheid voor Rijk
en provincie.
Hierna, 'twas inmiddels 10 uur ge
worden, ging de raad over ln geheime
zitting.
SPORT
Leidse Schaakbond
„LEIDSCH DAGBLAD. PRIJZEN"
UITGEREIKT.
J.1 Zaterdagmiddag hield de Leidsche
Schaakbond in Hotel Central een alge
mene vergadering, die zeer druk bezocht
was. Zo goed als alle aangesloten clubs
.(28 met ongeveer 775 leden) hadden één
of meer afgevaardigden gezonden, te-
dat de zaal tot. in alle hoeken bezet was,
toen te ruim 3 uur de voorzitter, de
heer P. Herfkens. de bijeenkomst met
een woord van welkom opende Na le
zing der notulen door de heer A. H.
Hooyer, werden de prijzen, behaald in
de wedstrijden on. het kampioenschap
1947, aan de winnaars uitgereikt. De
nieuwe kampioen 1947, .4 A. Idema
van L.S.G. ontving voor één jaar de
zilveren wisselbeker in bezit en 'n fraaie
medaille in eigendom, beide prijzen uit
geloofd door de Directie van het Leidsch
Dagblad, de 2deprijs vie' ten deel aan
W. Demmendal, eveneens lid van L.S.G.
In de B en C groep waren de winnaars
C. Brunt van „Alphen" en J. Koet. A.
J Koevoet en mr. A. J Mulder, leden
van Philidor. De prijzen waren boekwer
ken.
Vervolgens werd medegedeeld, dat in
verband met de uitwisseling Oxford-
Gent—Leiden op Dpn derdag 9 en
Zaterdag 11 October a„s. in hotel Cen
tral, 's avonds om halfachl te begin
nen 2 wedstrijdc- iullen worden ge
speeld tussen een 6-tal schaakspelers
uit Gent en een 6-tal Leidse schakers.
Bij de ingekomen stukken waren en
kele voorstellen van clubs-binnengeko
men tot wijziging van hei, competitie
reglement. Ook het bestuur van de
Bond stelde enkele veranderingen voor.
Deze voorstellen gaven aanleiding tot
langdurige discussies. Vooral 't voorstel
van het bestuur tot verlenging van de
speeltijd, ontmoette veel tegenkanting.
Het is ten ^slotte met 22 tegen 15 stem
men aangenomen waarna het gewij
zigde reglerqent werd vastgesteld. De
indeling der competitie vorderde géluk_
kig maar weinig tijd, daar de nieuwe
formatie reeds in hoofdzaak .vas be
paald door de uitslagen der competitie
- - 3—1947 voor Hazerswoude II was 't
een goede dag. want. ofschoon het gede
gradeerd was kan het toch in dezelfde
klasse blijven omdat Lissr 1 liever een
groep lager wilde spelen Bii de rond
vraag werd een aantal sprekers naar ge
noegen beantwoord waarna 1e voorzit-
ir de vergadering sloot,
Hieronder volgf nog de indeling, voor
zover ze bekend gemaakt werd;
lste klasse: Vriendenschaar I, Ha
zerswoude I, Bodegraven I, Katwijk I,
Alphen I. Philidor 1 en LSG n.
Overgangsklasse: VTL I (Touwf,),
Caïssa I, Boskoop I. D" Noteboom I
(Nw.), Zoeterwoude 1. Oegstgeest. I en
Leiderdorp I.
2e klasse A: Katwijk II, LSG III. Phi
lidor TI. Sassenheim I. N.Z Holl. I. Zw.
Pion I (Lisse) en Leithen I.
2de klasse B: Alphen II Philidor III.
Voorschoten I, Schaakgenocgen I, Bo-
5 p or tspli n ter s
Met het organiseren van de 150
K.M. lange wandelmars Brussel—Rot
terdam op 4 en, 5 October wordt door
de Rotterdamse Wandelsportvereniging
een voor-oorlogse traditie in ere her
steld. De deelnemers, onder wie zich 6
Fransen bevinden, starten Zaterdag
middag om drie uur en hopen Zondag
avond ca. zeven uur in de' Maasstad te
arriveren.
Zo ziet, van vlieg- tot zwaarge
wicht. de Nederlandse boksplceg er uit,
die Maandag in Den Haag het verte
genwoordigende team van Zweden zal
ontmoeten: Van Oosten (Den Haag),
Hessels (Haarlem), Boeien (Eindhoven)
j Wolters (Den Haag), Van Kempen
I (R'dam), Schubert (Groningen), Cra-
mer (R'dam) en Quentemeyer (En
schedé)
Op 19 October nemen „De Bataven"
met de volgende ploeg deel aan de
„Laakkwartier-estafette" in Den Haag:
Van der Steen, Van Heteren, Tuinman
en Vollebregt.
De Leidse Schaakvereniging „Ons
Genoegen" won met 6%3% een vriend
schappelijke wedstrijd van SLF. De uit
slagen*
v. Tongeren—Duffels Viv. Es
Anokkee 1—0; De Koning—Goslinga 1
—0; v. WeizenJansen 10; v. d.Mark
—v. Katwijk 0—1; Bourgeois—Mazurel
0—1: Boom—Platerink 1—0: Crama—
Klein 1—0; Kins—Veerman 1—0; Bley-
levenv. d. Hoeven 01.
De afd. Leiden der Transporteo-
lonne van het Ned. Rode Kruis heeft
met succes deelgenomen aan de Rode
Kruis-mars te Den Haag. Aan deze
tocht, waarvan de baten ten goede
kwamen' aan de wederopbouw van het
Rode Kruis-ziekenhuis te Den Haag,
namen duizend wandelaars deel.
Tussen de buurtverenigingen
„Tuinstadwijk" en „Mare dij kk war tier"
is Zaterdag in het Oegst-geesterkanaal
bij Rijnsburg een vriendschappelijke
hengelwedstrijd gehouden, die door de
„Forel" (onderdeel van „Maredijkkwar-
fcier') overtuigend gewonnen werd.
degraven n, Boskoop II en Hazerswou
de II.
De indeling der 3de k). A en B en der
4de kl. A en moef. nog volgen.
Afvalwedstrijd „Philidor" De 3e
ronde van de afvalwedstrijd, die gister
avond in „Central" werd gespeeld, had
tot resultaat, dat A. P. Moonen, P.
Seller, I. Vavier en C. Conijn hun
partijen verloren resp. van J. Koet, A.
I. H. v. d. Meulen, A. Koevoet en H.
Slegtenhorst.
De partijen van T HeeringaE. W.
v. d Burgh en I BarkemaH. Elemans
werden remise.
De groepering voor de 4e ronde is na
als volgt: T. HeeringaA. J. H, v d.
Meulen, P, BarkemaA. Koevoet. H.
SlegtenhorstJ. Koet.
