„Enquête naar Regeringsbeleid '40-45"
Marshall dient ter V.N. plan in om
„de vrede te redden"
WEERBERICHT
Wat er in Indië
gebeurt
Jhr v. d. Goes acht haar
een algemeen belangd
De nieuwe bonnen
Kwartaal-abonnementen
Bollenstreek juicht de komende
busverbindingen toe
Met een enkel woord
Wölê JaafgaHg
DONDERDAG 18 SEPTEMBER T947j
So. 26188
LEIDSCH
Directeur: J. W. Hermy
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. esn Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Besluiten inzake de agenda
De eerste spreker in de gedachtenwis-
seling ter algemene vergadering der
Verenigde Naties was gisteren de Mexi
caanse minister van buitenlandse za
ken die zijn rede in het Spaans hield.
Spr. deed een hevige aanval op het
geen hü het misbruik van het veto
recht noemde. Doordat de mogendhe
den, die over het internationale veto
beschikken, het oneens zijn, aldus spr.,
is het recht ten aanzien van aanvallers
verlamd. Het werk van de Veiligheids
raad is door het veto-recht belemmerd
en maatregelen zijn noodzakelijk.
Marshall, de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, heeft aan de
55 landen een nieuw Amerikaans „vre
desplan" voorgelegd waarin het volgen
de wordt voorgesteld:
1) Oprichting van een interim-com
missie voor vrede en veiligheid, be
staande uit alle leden der VN ter be
handeling van iedere situatie, die' de
internationale vrede in gevaar zou
kunnen brengen. Deze interim-com
missie zou tot Sept. 1948 haar werk
zaamheden moeten vervullen en het
recht hebben iedere bedreiging van de
vrede te bespreken en aanbevelingen
hierover te doen. Zonodig zou de al
gemene vergadering het volgend jaar
kunnen besluiten er een permanent
lichaam van te maken.
2) Beperking van het gebruik van
het recht van veto tot gevallen, waar
in de VN genoodzaakt zyn tot eco
nomische of militaire maatregelen
over te gaan. Hierdoor zou, zo ver
duidelijkte Marshall, de dreiging van
het veto weggenomen worden voor
kwesties die onder hoofdstuk 6 van
het Handvest waren onder te bren
gend Dit hoofdstuk handelt over de
vreedzame regeling van geschillen).
Marshall vervolgde, dat de algemene
vergadering slechts als toeschouwer fun
geerde. terwijl een lid van de VN door
aanvallen van buitenaf werd bedreigd.
Indien de VN er niet in zouden slagen
de integriteit van een klein land te be
schermen, zou de veiligheid van alle
kleine staten gevaar lopen. De V. S. zou
den de assemblee 'n resolutie voorleggen
waarin de verantwoordelijkheid voor de
gebeurtenissen in Griekenland zouden
worden vastgesteld- Ook zou daarin een
beroep gedaan Worden op Albanië. Bul
garije en Joego-Slavië af te zien van
verdere hulpverlening aan de guerila-
strijders in Griekenland. Daarenboven
£ou zij de oprichting van een nieuwe
commissie voorstellen ter onderzoeking
van de feitelijke situatie in Grieken
land en het doen van verdere aanbe
velingen.
Vervolgens verklaarde Marshall, dat
de V S. niet alleen veel belang hech
ten aan de aanbevelingen der speciale
commissie voor Palestina, die eenstem
mig werd goedgekeurd maar ook aan
die aanbevelingen, die door de meerder
heid van de commissie werden bekrach
tigd.
De toestand in Korea kon volgens
Marshall, niet voor onbepaalde tijd zo
blijven. De onderhandelingen met de
Sovjets waren mislukt, zodat de V. S.
van plan waren de kwestie van de on
afhankelijkheid van Korea aan de al
gemene vergadering voor te leggen.
Verontrustend en onheilspellend vond
Marshall het telt. dat Polen en de Sov
jet-Unie niet van zins waren zich bij
de meerderheids-conclusies van de com
missie der VN voor de contróle over de
atoomenergie aan te sluiten. De interna
tionale ontwapening was afhankelijk
van drie voorwaarden: internationaal
vertrouwen, de vredesvoorwaarden voor
Duitsland en Japan en de formatie van
een internationaal vredesleger en com-
tróle op de atoomenergie.
Ofschoon de V. S- liever geen wijzi
gingen zagen aangebracht in het veto
recht. waren zij genoopt deze wel voor
te stellen met het oog op het „misbruik"
dat er van gemaakt werd.
De sovjet-delegatie nam geen deel aan
het luide applaus, dat op Marshali's rede
volgde. Later werd bekend, dat Wysjins-
ky waarschijnlijk heden zal spreken. De
eerste tegenaanval kwam van de zijde
van de Poolse minister van buitenlandse
zaken,rdie in ondubbelzinnige bewoor
dingen het plan Marshall veroordeelde,
de Amerikaans-Britse politiek in Duits
land en Griekenland laakte en eik plan
tot beperking van het veto-recht ver
wierp. Met betrekking tot Duitsland zei
hij, dat een snel herstel van dit land
slechts een herhaling zou betekenen van
de fout, die eens tussen twee wereld
oorlogen gemaakt is. Spr. betreurde bo
vendien, dat dit geschiedde door een
eenzijdige actie en „in strijd met inter
nationale overeenkomsten".
DE COMMISSIE VAN ORDE
De commissie van orde van de Assem
blee heeft gisteravond vergaderd om het
werkplan en de agenda voor de Assem
blee op te stellen Syrië verzette zich
tegen de vorming van een speciale com
missie voor de kwestie Palestina op
grond van het feit, dat het probleem
verschillende juridische kwesties ifi-
houdt, die door de juridische commissie
dienen te worden behandeld. Volgen® het
voorstel van de secretaris-generaal zou
de speciale commissie uitsluitend dienen
te v/orden samengesteld uit de politieke
commissie van de Assemblee. Syrië stel-
WEER WARM.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselende bewolking met in de na
middag kans op enkele verspreide on
weersbuien Matige wind uit Oostelijke
richtingen. Voornamelijk in het Noor
den van het land hogere temperaturen.
19 SEPTEMBER.
Zon op: 6.19 uur; onder: 18.48 uur.
Maan op: 12 03 uur; onder: 20.42 uur
(22 Sept. EK.)
Hoogwater te Katwijk te 6.47 en
17.05 uur.
voor de kwestle-Palestina eventueel
te doen behandelen door de politieke en
de juridische commissie gezamenlijk
Met algemene stemmen besloot de
commissie van orde een commissie ad
hoe te vormen, die uitsluitend de kwes-
tie-Palestina zai behandelen.
De commissie ad hoe zal een hoofd
commissie zijn en niet ondergeschikt aan
enige andere commissie van de V. N. Zij
zal slechts verantwoording schuldig zijn
aan de Assemblee,
De secretaris-generaal van de V, N.,
Trygvie Lie. deelde mee, dat hij reeds
van verschillende organisaties verzoeken
heeft ontvangen om Inzake Palestina te
worden gehoord.
Gromyko maakte bezwaar tegen de
plaatsing van de Griekse kwestie op de
agenda, zoals verzocht door de V. S. De
bespreking van het vraagstuk in de As
semblee zou de spanning op de Balkan
nog maar vergroten. Amerika heeft zich
met het toezicht op de Griekse buiten
landse politiek belast, aldus Gromyko,
en is derhalve verantwoordelijk voor de
gebeurtenissen.
Gromyko beschuldigde de V. S. er van
pressie te hebben uitgeoefend op som
mige leden van de Veiligheidsraad, op
dat de Griekse kwestie van de agenda
van die raad zou worden afgevoerd en
door de Assemblee zou kunnen worden
besproken. De sovjetregering is van oor
deel, dat deze Amerikaanse stap slechts
schadelijk voor Griekenland zal zijn en
voor de betrekkingen van dat land met
zijn buurstaten.
De commissie besloot echter de kwestie
Griekenland op de agenda te plaatsen.
De Sovjet-unie en Polen stemden tegen.
Gisteren is James Farrestal als eerste
Amerikaanse minister van defensie be
ëdigd. Forrestal's beëdiging zou oor
spronkelijk na Truman's terugkeer te
Washington hebben plaats gehad, doch
volgens berichten van het slagschip Mis
souri, waarop Truman van Rio de Ja
neiro' naar de V. S terugkeert, heeft de
president de plechtigheid willen vervroe
gen, daar hij het „met het oog op de
internationale toestand" noodzakelijk
achtte, dat het land een minister van
defensie in functie heeft. De president
heeft geen nadere uitleg van zijn ver
klaring gegeven.
Shepherd en Livengood naar
Djokja.
Gistermorgen zijn de Britse Consul-
Generaal F. M. Shepherd en zijn
Amerikaanse collega, Charles Liven
good, naar Djokja vertrokken,
Tegel;jk met hun gezelschap, dat in
een Dakota naar Djokja vertrok,
vertrok de Amerikaanse liaison offi
cier, kapitein ter zee O. J- Maccallin,
in een Amerikaanse Beechcraft naar
Djokja.
CONSULS OP SUMATRA.
Aneta's speciale correspondent meldt
uit Padang (Smnatra), dat de consuls
van Engeland, Frankrijk en Australië,
resp. de heren Lambert, Raux en Eaton,
na aankomst te Palembang onmiddellijk
een conferentie hebben gehad met mi
litaire en burgerlijke autoriteiten. Het
zelfde heeft te Padang plaats gevon
den. Vandaag zal Fort de Koek worden
bezocht, daarna Medan en Zondag zal
men via Singapore terugkeren.
TOCH NAAR NIEUWE
ONDERHANDELINGEN
In verband met de komst van de Ame
rikaanse en Britse consul in Djokja,
heeft het Republikeinse kabinet besloten
zijn zitting 'tot vandaag uit te stellen.
Volgens Antara zal het kabinet
maatregelen bespreken, welke door
tussenkomst van de Commissie van
Drie van de Veiligheidsraad tot nieu
we onderhandelingen tussen de Neder
landers en de Republiek kunnen lei
den. Welingelichte Republikeinse krin
gen beschouwen de de facto en de jure
erkenning van de Indonesische Repu
bliek als een eerste vereiste om tot
een eind van het conflict te komen.
CONSULAIR CONTACT MET DJOKJA.
De consulaire commissie te Batavia
wordt in de gelegenheid gesteld gebruik
te maken van de P.T.T.-zenders om in
contact te treden met de Republikeinse
regering te Djokja. wanneer dit nodig
is. Het enige directe contact, dat tus
sen Batavia en Djokja wordt onder
houden, geschiedt per radio.
In zyn Mem. v. Antwoord aan de Tweede Kamer nopens zyn voorstel
tot het houden van een enquête naar de gebeurtenissen, in verband met
de Duitse inval in Nederland en naar het beleid der opeenvolgende
kabinetten in Londen, ziet de heer Van der Goes van Natcrs als
rechtsgrond van het in te stellen onderzoek het algemeen belang, dat
door middel van een parlementaire enquête alsnog de verantwoorde
lijkheid voor het beleid gedurende de periode, waarin het Parlement
niet kon werken wordt vastgesteld. Het algemeen belang omvat dan
zowel de hierbij betrokken regeerders als het volk, dat geregeerd
werd, zonder dat zijn vertegenwoordigers de regering ter verantwoor
ding konden roepen.
Het rode blok in
T sjecho-Slowakije
De Tsjecho Slowaakse socialisten, de
partij van de president der republiek,
dr. Benesj, hebben geweigerd zich bij het
„socialistische eenheidsblok" te voegen,
dat j.l. Zaterdag is gevormd door com
munisten en sociaal-democraten. Dp
partij van Benesj wenst, voortzetting der
samenwerking binnen de bestaande re
geringscoalitie om het tweejarenplan te
doen slagen en de door de droogte ver
oorzaakte moeilijkheden te boven te ko
men. De party is meer liberaal-radicaal
dan orthodox-socialistisch en op een na
de grootste in het parlement, zy ver
kreeg by de laatste verkiezingen in 1946
55 zetels tegen de communisten 146.
Storm teistert Florida
Twaalf vliegtuigen van de dienst op
de Pan-Amerikaanse landen werden
vernield of ernstig beschadigd op het
vliegveld Miami in Florida (V. St.) ten
gevolge van een geweldige stormwind,
die zich met een snelheid van naar
schatting 160 km per uur voort bewoog.
Er deden zich hierby geen persoonlyke
ongelukken voor.
Alle verbindingen met Miami zyn ver
broken Het is de zwaarste storm sinds
19 jaar. De Amerikaanse kustwacht
meldt dat ongeveer 10.000 personen zyn
gevlucht uit het laaggelegep gebied by
het meer Okeechobee, dat door de zee
dreigt te worden overstroomd De le-
gerautoriteiten op het vliegveld Mac
Dill aan de Westkust van Florida heb
ben inderhaast een aantal zware bom
menwerpers in veiligheid gebracht.
De orkaan, die zich thans over Zuid-
Florida landinwaarts beweegt, heeft
reeds de dood van een persoon ten ge
volge gehad, terwyl 9 personen worden
vermist.
Ernstige verwoesting is aangericht in
de luxueuze badplaatsen waar de da
ken van gebouwen zijn gerukt en de stra
ten en 't strand vol puin liggen. Planta-
gees. die op de weg van de orkaan lig
gen. hebben millioenen dolars schade.
Te miami werd een neger doodgescho
ten en zes personen gearresteerd we
gens plunderen.
Branden in Frankrijk
Plaatselyke autoriteiten in geheel
Frankryk overwegen aan de regering te
verzoeken een onderzoek in\ te stellen
naar de oorzaak van het grote aantal
branden van de laatste tyd waardoor
bossenv en oogst vernield wordt. De
laatste maand braken meer aan 40
branden uit. De meeste vonden plaats
in het Noorderlyk deel van Frankrijk.
De streek om Lille alleen werd in twee
Weken tyds döor 36 branden geteisterd.
By een plaats ten Zuiden van Parys
gingen 273 hectare bos in vlammen op.
By Nancy gingen oogsten van een ge
schatte gezamenlyke waarde van 10
millioen francs verloren door een brand,
welke een boerendorp voor de helft
Vernielde. Een bosbrand bij Rouen is
nog steeds niet geblust.
Te Lille heeft de politie een zekere
Fernand Failly gearresteerd, die er van
wordt beschuldigd een boerdery in
brand gestoken te hebben waar zich 40
duizend zakken tarwe bevonden. In een
klein dorpje bij Amiens moest de politie
een brandstichter in bescherming ne
men die door de woedende boeren werd
aangevallen. De boeren geloven, dat de
branden worden gesticht door mensen,
die woedend zyn ten gevolge berichten,
dat de boeren tarwe aan de varkens
voeren, terwyl de regering mais in het
brood verwerkt.
Volgens de voorsteller moet reeds be
gonnen worden met een onderzoeknaar
die daden of nalatigheden, welke op de
gebeurtenissen tydens de oorlog invloed
gehad kunnen hebben en waarvan de
volksvertegenwoordiging te dien tyde
de consequenties nog niet kon overzien.
De wisseling in het opperbevel van
6 Februari 1940 noemt hy als typisch
voorbeeld daarvan. De heer v.d- Goes
zou echter niet verder willen teruggaan
dan het jaar 1940 terwyl de eindgrens
van de periode van onderzoek moet lig
gen daar. waar het parlement de rege
ring weer ter verantwoording kon roe
pen.- Aangezien de Kamer inmiddels
reeds by de behandeling der Indonesi
sche kwestie het beleid van het kabinefc-
Schermerhorn-Drees sedert zijn optre
den op 20 Juni 1945, dus met inbegrip
van het tydvak, waarin de beperkt be
voegde tydeiyke Staten-Generaal fun
geerden volledig heeft beoordeeld .meent
de heer v.d. Goes, dat tot uitbreiding
van de enquête tot na 20 Juni 1945 geen
grond bestaat.
TRIOMF DER DEMOCRATISCHE
GEDACHTE
De heer v.d. Goes ontveinstzich
niet, dat aan het houden van een
enquête over delicate onderwerpen na
delen verbonden kunnen zyn- Hü
meent echter geenszins, dat het in
het openbaar op waardige wijze be
handelen van die onderwerpen, wat
ook het eindoordeel daarover zou zyn,
het prestige van Nederland zou kun
nen schaden. Veeleer zal dit als een
triomf der Nederlandse democratische
gedachte beschouwd worden en ons
prestige versterken. Zo zal het ook ih
het buitenland worden gezien.
Ditzelfde geldt voor het vermeende
bezwaar van een behandeling in het ju
bileumjaar 1948, Wanneer men meent,
dat in een jubileumjaar principiële
openbare critiek achterwege moet bly-
ven, dan zou men ook b.v. de begro
tingsbehandeling moeten afschaffen of
de opposite moeten muilbanden.
Ten aanzien van het tijdstip der in
diening en van de inhoud van het voor
stel Is de gedachte der partijpolitiek
vreemd zo zegt de heer v. d- Goes ver
der. In het beleid der in het onderzoek
te betrekken kabinetten zyn vertegen
woordigers van by na alle partijen ge
mengd.
By nader inzien zou de heer v. d-
Goes de taak der subcommissie als volgt
willen verdelen:
1.. De algemene politiek en de zaken
van het Koninkryk.
2. De oorlogvoering en de militaire
voorbereiding, inclusief de voorbereiding
van en het. contact met het verzet.
3- De administratieve, financiële en
economische maatregelen.
De mogelykheid tot nader onderzoek
van de zaak-De Geer na de uitspraak
van het Byzondere Hof van Cassatie
dient te worden opengelaten. De heer
De Geer heeft onlangs een brochure tot
zyn verweer geschreven, die weer nleu-
w» vragen opwerpt, In ieder geval zal
de medewerking van de minister van
Justitie moeten worden gevraagd om
inzage te ontvangen van het dossier-
De Geer.
Amerika zeer waarschijnlijk
in Commissie van Drie
Naar Aneta uit New York ver
neemt, hebben Spaak en Evatt een
onderhoud gehad met Marshall,
waarby zou zjjn onderzocht, of de
Ver. Staten bereid zyn zitting te
nemen in de Commissie, van Drie-
Hoewel geen officieel resultaat van
deze bespreking bekend is gemaakt
verneemt Aneta uit zéér betrouw
bare bron, dat er goede reden is,
om aan te nemen, dat de Ver.
Staten de uitnodiging zullen ac
cepteren.
DE DROOGTE IN ZWITSERLAND
Tengevolge van de ongewoon hevige
droogte in een groot deel van Zwitser
land tussen de Alpen en de Jura moe
ten alleen al in het kanton Bern min
stens 30.000 stuks vee wegens gebrek
aan veevoeder geslacht worden. Het
vlees is dan ook sinds enkele dagen
zonder bon verkrijgbaar. De schade voor
de bomen en-weiden zal eerst in de loop
van het volgend jaar in haar volle om
vang blyken. Tengevolge van de droogte
zyn vele bossen en boerderijen in vlam
men opgegaan. Door watergegbrek kan
men deze branden niet voldoende be-
stryden.
GRIEKS COMMUNISTISCH BLAD
VEROORDEELD.
Het Hof van Appèl te Athene heeft
uitspraak ged-aan in het proces tegen het
Griekse communistische blad Rizospastis
wegens publicatie van artikelen, waarin
tot opstand wordt aangespoord. De vol
gende veroordelingen werden bekend
gemaakt: 10 maanden gevangenisstraf
en een boete van 100.000 drachmen voor
Nicolas Zachariades, leider der commu
nistische party: 6 maanden gevangenis
straf en 300.000 drachmen boete voor
Thanogloe, directeur van het blad. Ga-
briolldes. mede-directeur van de Rizo
spastis en 4 andere beklaagden zyn vrij-
gesproken.
Mr. Van Kleffens naar
Fort Bragg
De Nederlandse ambassadeur in de
V. S. mr. van Kleffens, heeft zich van
daag per vliegtuig naar Fort Bragg
(Noord-Carolina) begeven, ten einde
daar de plechtige herdenking van de
Amerikaanse luchtlanding by Arnhem
op 17 September 1944 by te wonen.
ONDUIDELIJKE PASSAGE IN
TROONREDE VERHELDERD,
In de jongste Troonrede is medege
deeld, dat de toestand van 's lands fi
nanciën eist, dat ook de uitgaven voor
onze krijgsmacht zo beperkt mogeiyk
zullen worden gehouden en dat die er
ons toe zullen brengen vooreerst geen
meerdere taken voor deze krygsmacht
op ons te nemen.
Naar aanleiding vernemen wy thans
van gezaghebbende zyde, dat met de
hier gebezigde uitdrukking „meerdere
taken" is gedoeld op taken in Europa,
speciaal wat betreft bet deelnemen aan
de bezetting van Duitsland,
Voor het tydvak van 21 September
t/m. 4 October a.s. geeft elk der vol
gende bonnen recht op het kopen van
BONKAARTEN KA, KB, KC 709
(serie M)
M—05 Diversen: 750 gram suiker, bo
terhamstrooisel enz. of 1500 gr.
jam, stroop enz, of 750 gram
versnaperingen.
M06 Diversen: 250 gram zachte zeep.
M—03 Vlees: 100 gram vlees.
BONKAARTEN KD, KE 709 (Serie M)
IVM3, M—14, M—15 Diversen: 250 gr.
suiker, boterhamstrooisel enz. of
500 gram jam, stroop enz. of
250 gram versnaperingen.
M16 Diversen: 250 gram zachte zeep.
M17 Reserve: 500 gram bloem of
zelfryzend bakmeel of kinder
meel (alle soorten) of kinder
biscuits.
M—18 Reserve: 250 gram zachte zeep.
BONKAARTEN MA, MD 710 (btfz. ar
beid, a.s. moeders en zieken) Serie M)
M—21 Suiker: 250 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of 500 gram.
Jam, stroop enz. ,of 250 gram.
versnaperingen,
TABAK- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 707.
M31, M32 Tabak: 1 rantsoen clga-
retten of kerftabak.
M35 Tabak: 2 rantsoenen cigaretteii
of kerftabak.
M33 Versnaperingen: 200 gram ver
snaperingen of 200 gram suiker,
botertiamstrooisel enz. of 400
gram jam, stroop enz.
M36 Versnaperingen: 100 gram ver
snaperingen of 100 gram suiker
boterhamstroodsel enz. of 200
gram jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 19 September worden ge
bruikt.
De niet aangewezen bonnen van serie
L kunnen worden vernietigd.
Zy, die zich per 1 October a.s. op ons
blad abonneren, ontvangen de nog
deze maand verschijnende nummers
gratis.
DE DIRECTIE.
Doch niet met onverdeelde
vreugde
(Van onze correspondent te Hillegom).
Het nieuws, dat de tram mettertijd
uit de Bloembollenstreek: zal verdwij
nen, is daar met gemengde gevoelens
ontvangen.
Er Zijn natuurlijk vele hartstochte
lijke voorstanders van de tram, en in
derdaad zijn de tram zekere voordelen
boven de autobus niet te ontzeggen.
Manschappen van de eerste Airborne Division eren hun gevallen kameraden
op het milltau-e kerkhof bij Oosterbeek, waar gisteren in tegenwoordigheid van
Z.KH. Prins Bernhard de derde verjaardag van de befaamde luchtlandingen
werd herdacht met een Anglikaanse dienst. (Foto ANP-v.d. W)
BINNENLAND.
B. en W. van Amsterdam stellen
voor een subsidie van ten hoogste
f. 394.000 en eeD kasvoorschot tot een
maximum vaJ f 250.000 aan de stichting
„Nederlandse Opera" te verlenen en
voorts een subsidie van ten hoogste
f. 121.750 en een kasvoorschot tot een
maximum van f.75 000 aan de stichting
.Amsterdams Toneelgezelschap".
Het driedaags congres van de Ned.
Bond van Gemeente-Ambtenaren, dat te
Assen wordt gehouden, ls begonnen met
een ontvangst ten gemeentehuize, waar
mr J. Bothernius Lohman, Assen's bur
gemeester. do gasten verwelkomde. In
zijn toespraak bracht de burgemeester
hulde aan de gemeente-ambtenaren voor
hun houding tijdens de bezettingsjaren.
In de oude raadzaal van bet Haagse
Stadhuis heelt het gemeentebestuur van
Den Haag gistermiddag een plechtige
ontvangst bereid aan de Sultan van Pon-
tianak en zijn echtgenote en de Presi
dent van Oost-Indoneslë, zulks in ver
band niet de adoptie van Pontlanak door
Den Haag.
H.K.H. Prinses Juliana heeft Els-
termiddag een bezoek gebracht aan de
grote land- en tuinbouwtentoonstelling
te Oudenbosch.
Biykens de Stscrt. van gisteren is het
prijsvoorschrift 1944 geïmporteerde che
mische er aanverwante producten Inge
trokken
In Brussel wordt morgen en Za
terdag een vergadering gehouden van de
commissie vooi de vergelijkende studie
van het recht van België en van Neder
land. De besprekingen staan onder lei
ding van prof. Van Dievoet te Leuven en
prof, MeJjers te Lelden.
De 33-Jarige H. B afkomstig uit
Schijndei en werkzaam op de chocolade-'
fabriek der firma P. de Gruyter en Zn.
te Den Bosch, stak zyn hoofd door de
liftkoker om zich te vergewissen waar
de lift bleef. Op hetzelfde moment ech
ter werd het hoofd van de ongelukkige
door het contra-gewicht verbrijzeld. Het
slachtoffer, dat gehuwd was was op slag
dood.
De 38rJarige P. van den Elzen, hou
wer' in het ondergrondse bedrijf der
staatsmyn Emma, raakte bekneld tussen
ijzerwerk van een ondersteuning en af
vallend gesteente. Hij overleed aan de
bekomen zware verwondingen.
Frankrijk heeft tydelijk zijn gren
zen voor de Zeeuwse mosselen gesloten,
omdat de kwaliteit van de eigen ln
Frankrijk (Arcachon) gekweekte mosse
len minder ls en eerst de eigen mos
selen moeten worden verkocht.
BUITENLAND.
De Amerikaanse openbare aanklager
bij het gerechtshof voor oorlogsmisdaden
te Neurenberg heeft de doodstraf geëist
voor 13 S.S.-ers, belast met het toezicht
op concentratiekampen. Zy waren er van
besohuldigd verantwoordelijk te zijn voor
de dood van 10 millioen tegenstanders
van het Nazi-regiem
In verband met het feit dat Joego
slavische troepen uit bun bezettingszone
in de binnenstad van Triest hebben wil
len binnenmarcheren, heeft de Britse
ambassadeur te Belgrado een scherp pro
test Ingediend bij de Joego-Slavlsche on
der-minister van buitenlandse zaken.
De voormalige keizer van Indo-
China, Bao Dal, heeft een proclamatie
uitgevaardigd, waarin verklaard wordt,
dat hy bereid is met de Fransen in on
derhandeling te treden en tussenbeide
te komen ln het Vietnamese conflict.
Heden zal het 50 Jaar geleden zijn,
dat kardinaal Van Roey, aartsbisschop
van Mechelen. en primaat van België, te
Mechelen tot priester gewyd werd. Ge
heel katholiek België zal dit feit feeste
lijk herdenken.
De Joego-Slavlsche regering heeft
haar vertegenwoordiger te Washington
opdracht gegeven om een krachtig pro
test ln te dienen tegen „de vernielingen
en andere wandaden", waaraan de Ame
rikaanse troepen zich ln Istrlë en Gorlza
zouden hebben schuldig gemaakt Joego
slavië eist hiervoor schadevergoeding.
Tijdens de vllegdemonstratles in En
geland ter herdenking van de slag om
Engeland ls een „Spitfire", bestuurd door
de Candadese eerste-lultenant vlieger
Green, ln zee gestort Ofschoon vier red
dingsvaartuigen onmiddellijk te hulp
snelden, kon de piloot .niet meer wor
den gered.
°P de regionale conferentie van do
Unesco over het elementaire onderwijs,
welke 12 September gesloten ls. heeft
men vastgesteld, dat 46.85 percent van
de Chinese bevolking analphabeet is, de
kinderen beneden 6 jaar niet medege-
rekend.
De dollarcrisis ln Frankrijk en
Italië baart groter zorg dan de toestand
ln Engeland, zo heeft Robert Lovett, de
wnd. minister van buitenlandse zaken
van de V. S.. op een persconferentie ver
klaard.
De Oostenrykse regering heeft het
verzoek van het Joodse wereldcongres in
gewilligd om het stoffelijk overschot van
Theodor Herzl, stichter van het Zionisme,
die te Wenen begraven is, naar Palestina
over te brengen.
Dr. Herzl leefde van 18601904 en is
de schryver van de brochure ..Der Ju-
denstaat" (1896), waarin hy. pleit voor de
vestiging van een autonome Joodse staat
ln Palestina.
Men kan deze aangelegenheid echter
zeker niet maken tot onderwerp van
een pleidooi „tram contra bus" in het
algemeen, want waar het om gaat is:
wat is de beste oplossing speciaal voor
de bloembollenstreek.
En dan is er maar één conclusie: de
tram heeft plaats te maken voor de bus.
Allereerst kan de bus een veel sneller
vervoer waarborgen: de rljtyd Haarlem
—Leiden wordt met circa 25 minuten
bekort. Een defect veroorzaakt niet lan
ger een algehole ontwrichting van het
verkeer. Onverwachte vervoers-spitsen
kunnen oneindig makkeiyker door bus
sen dan door trams worden opgevangen.
De tram gaat te langzaam, en daar is
geen verhelpen aan. Integendeel: hoe
intensiever het autoverkeer wordt, hoe
meer dit de snelheid der trams zal ver
tragen. Aan het inzetten van modern,
snel materiaal op de UJn Haarlem-
Leiden, die voor eéh. groot deel over de
verkeersweg en overal door de smalle,
gevaariyke hoofdstraten der langge
rekte dorpen van de Bollenstreek loopt,
valt niet te denken. Men zou over het
gehele traject een aparte trambaan
moeten hebben en deze buiten de kom
der dorpen moeten houden practisch
een onmogeiykheid.
De vraag is echter: zal de bus het
Vervoer, vooral op de spitsuren, aan
kunnen? Men denke aan de vele scho
lieren, die de inrichtingen voor M.O. in
Leiden en Haarlem bezoeken, aan de
vele meisJes uit de dorpen, die in deze
steden hun werkkring hebben, aan de
forensen, zyn de trams 's morgens en
's avonds niet „afgeladen" en hoe wil
men dit vervoer doen plaats hebben
met de Crossley-bussen met hun amper
50 zitplaatsen? Zelfs al onderhoudt
men tussen HaarlemHillegom en
Sassenheim—Leiden een tien minuten
dienst?
Tot nog toe zyn de Gemeente-bestu
ren uit de bollenstreek over deze aan
gelegenheid nog niet geraadpleegd. Wel
heeft de directie der NZH een bespre
king gevoerd met de burgemeesters,
maar die konden, by gebreke van con
tact met hun gemeente-besturen, niet
anders geven dan hun persoonlyke
opinie.
Over het algemeen schijnt het, dat
men in toonaangevende kringen de
omzetting van de tramiyn in een auto
busdienst als een goede ruil beschouwt,
wanneer de directie der NZH kan ga
randeren, dat ze met haar bussen het
vervoer baas kan. De grotere frequentie
(de halfuurdienst wordt een 20-minuten
dienst) en de kortere rljtyd zyn on
betwistbare voordelen, en het feit, dat
de tram, dat gevaarlyk obstakel, uit
de dorpen verdwynt, zal door ieder
worden toegejuicht.
De aangekondigde reorganisatie kon
echter wel eens ten gevolge hebben,
dat de actie voor de weder-instelling
van de stoptreinen tussen Haarlem en
Leiden met nieuwe kracht zal worden
gevoerd. De bollenstreek is als centrum
van de bloembollenexport te belangrijk
en te internationaal georiënteerd, dan
dat alleen een autobuslijn als voldoend
communicatiemiddel zal worden be
schouwd.
Tydens de persconferentie was de
NZH-directie van mening, dat een zo
danige actie thans weinig succes zov
hebben. Het is echter zeer de vraag
of een goed-gecoördineerde, wélgefun
deerde actie juist nu niet zou kunnen
leiden tot een inwilliging van de wen
sen, die vooral de bevolking van Noord-
wykerhout en Voorhout een hartewena
geworden 1st