Beschaamde verwachtingen
Wat Pers van Troonrede zegt:
De Vroinv
VAN DICK HERIOT
De Staatsbegroting 1948.
Bezuinigingsactie door prijsstijging
doorkruist
(Van onze financiële medewerker)
Wel zelden zal de Nederlandse Sta atsbegroting met zoveel spanninsr zlin
tegemoet gezien als ditmaal, nu het van dag tot dag duidelijker wordt, van hoe
groot belang de toestand van 's Rüks financiën is voor de monetaire basis van
ons bedryfsleven en de economische toekomst van ons land.
ti die monetaire basis betreft, zie men slechts naar de onmiskenbare in.
llaties temming. op de Amsterdamse ef fectenbeurs, waar de aandelen de pot
uitrazen, omdat men in het bezit daar van een compensatie meent te zien
voor een verdere waardevermindering van het geld.
En wat de economische toestand van ons land aangaat, zowel Marshall als
Clayton hebben ons, als één van de 16 landen, die të Parijs een schema tracht
ten op te stellen voor een Amerikaanse hulpactie aan Europa, in klare bewoor
dingen doen weten, dat van die zijde op géén steun te rekenen valt, als niet
het potentieel van eigen hulpbronnen ten volle wordt benut en alle krachten
worden ingespannen om het door Amerika te dekken tekort op de betalingsba
lans tot de kleinst mogelijke proporties terug to brengen.
thans gepubliceerde Mllliardennota voor
1948 op dit punt opent.
TELEURSTELLEND RESULTAAT.
Hoezeer ook moet worden toegegeven
dat, zoals de Minister doet opmerken
aan het streven naar verlaging der
uitgaven grote moeilijkheden in de
weg stonden, moet toch worden ge
constateerd, dat het bereikte resultaat
teleurstellend is.
De opzet van de Minister, bij het be
gin van dit jaar gemaakt, nl. een bespa
ring van f. 1 milliard op de uitgaven,
kon niet worden bereikt; het is bji de
f. 631 millioen gebleven en het begro
tingstekort voor de gehele dienst be
draagt voor 1948 nog f. 1566 millioen, ö.l
slechts f400 millioen minder dan het
tekort, dat in September 1946 voor het
Jaar 1947 werd geraamd,
We hebben hieronder de eindcijfers
der begroting voor 1948 opgesteld in ver
gelijking met die van de aanvankelijk
gepubliceerde en van de thans gewijzigde
begroting voor 1947:
Inflatoir karakter schept
onzekerheid.
Tot- de middelen, welke nodig zijn om
dat doel te bereiken, behoort ook een
zodanig financieel regeringsbeleid, dat
binnen de kortst mogelijke tijd weer een
evenwicht op de staatsbegroting wordt
verkregen, waardoor dan tegelijkertijd
één der voornaamste oorzaken van het
voortschrijdend inflatieproces wordt
weggenomen.
In de Nota, welke de staatsbegroting
van 1947 begeleidde, heeft minister Lief.
tinck als zijn mening uitgesproken, dat
het inflatoire effect dier begroting
toen op f. 1187 millioen geraamd als
schadelijk voor de maatschappelijke ont
wikkeling moet worden beschouwd en
dat een aanzienlijke vermindering van
het begrotingstekort noodzakelijk geacht
moet worden.
Sindsdien heeft hij bij herhaling toe
gezegd, dat de Staatsuitgaven voor 1948
aanmerkelijk zouéren worden besnoeid.
Laat ons zien, welk perspectief de
Ingezonden Mededeling
Niet alleen 't chagrijn van de pijn.
Uw rheumatische pijnen met alle gevol
gen slopen voortdurend aan Uw hele
gestel. Daarom moet ge U er tegen te
weer stellen. Met Kruschen Salts. Dui
zenden deden dat vóór U en zij zijn
trots op de heilzame resultaten die Kru
schen hun gaf. Iedere morgen de kleine
dosis Kruschen maakt een ander mens
van U De aansporende werking van
Kruschen doet Uw bloed sneller stro
men; de schadelijke zuren, die zich
anders gaan vastzetten, worden mede
genomen en verwijderd langs natuur
lijke weg. Dat is het geheim van Kru
schen en daarom is het ook voor U de
remedie om weer helemaal de oude te
worden, fief en fit en vrij van pijn.
Vraag Kruschen Salts bij Uw Apotheker
of Drogist.
1947
aanvankelijke
raming
Gewone dienst f. 91.0
Kapitaalsuitgaven 487,7
Kapitaalsuitgaven met aflopend
karakter 1254.1
Totaal 1651,1
Landbouw-egalisatiefonds 316,2
Tekort gehele dienst1967,4
Tekort 1947 f. 410 millioen groter
dan aanvankelijk geraamd.
Wat valt hier in de eerste plaats op?
Dat het dienstjaar 1947 naar de her
ziene raming f. 410 millioen meer zal
vragen dan aanvankelijk werd ge
raamd,
hetgeen voor f. 180 millioen aan tegen
vallers op de gewone dienst en voor
f. 197 millioen aan grotere uitgaven voor
het Landbouw-egalisatiefonds te wij«*
ten is.
Deze belangrijke overschrijding van
het begrotingstekort voor 1947 is tc
opmerkelijker, wanneer bedacht wordt,
dat de Rijksmiddelen over de eerste
zeven maanden van dit jaar reeds een
paar honderd millioen meer hebben
opgebracht dan de raming, waarui*
dus de conclusie getrokken moet wor
den, dat de uitgaven op de gewone
dienst van 1947 aanmerkelijk gestegen
zijn.
Het destijds geraamde overschot is
dan ook in een tekort verkeerd, zoals
men uit bovenstaande cijfers zien kan.
Dat de toeslagen op de eerste levens
behoeften bijna f.200 millioen hooger
blijken te zijn dan geraamd werd, is wel
in flagrante strijd met het aan deze post
gegeven „aflopend karakter", ook al valt
zulks te verklaren door de stijging van
het buitenlands prijspeil, dat trouwens
heel dê^egrotingspolitiek der regering
doorkruist.
We staan dus voor het feit, dat het
gehele tekort voor 1947 ruim f. 400 mil
lioen groter zal zijn dan het aanvanke
lijk geraamde bedrag, waardoor men
onwillekeurig geneigd is ook de cijfers
voor 1948 met enige reserve te aan
vaarden.
VERBETERDE POSITIE GE
WONE DIENST IN 1948.
Hoofdzakelijk door stijgende inkom
sten.
Het is niettemin een verheugend ver
schijnsel, dat de teruggang van het te-
1947
herziene
raming
(in millioenen guldens)
f. 88,5
504,6
1948
1273,8
1866,9
513,0
„2379,9
f. 360,0
- 419,3
- 1008,5
- 1067,8
- 498,2
1566,0
kort van f. 2379,9 millioen voor 1947 tot
f. 1566 millioen voor 1948, voor geen ge
ring deel, namelijk voor f. 448 millioen,
op rekening komt van de gewone dienst,
waarbij de opbrengst der Rijksmiddelen,
gelet op de cijfers over 7 maanden van
1947, wederom zeer conservatief is ge
raamd. Doch aanstonds moet. hierbij de
opmerking worden gemaakt, dat deze
verbeterde situatie niet is te danken
aan een vermindering der uitgaven,
welke slechts f89 millioen bedraagt,
maar aan een stijging der Inkomsten,
welke laatste met f. 359 millioen zijn
toegenomen, Wel is waar zijn de uitga
ven voor de Nationale Schuld, in ver
band met de conversie, van f 779,5 mil
lioen tot f.610 millioen gedaald, hier
staat «tegenover dat bijv. de uitgaven
voor Sociale Zaken van f. 124,2 millioen
"tot f. 230 millioen. die van Onderwijs
van f. 252.5 millioen tot f.280 millioen
gestegen zijn.
Het zijn echter nog steeds de z.g.
kapitaalsuitgaven met aflopend karak
ter, die het budgetair evenwicht versto
ren Per saldo konden ze van f. 1273,8
millioen tot f. 1008,5 millioen wbrden
teruggebracht, maar ook hier blijkt al
weer hoe weinig vertrouwen men in
ramingscijfers stellen kan, want in het
Liquidatieschema voor de jaren 1946
1951, in de vorige Nota opgenomen, wer
den bedoelde uitgaven voor 1948 op f 848
millioen geschat, een cijfer, dat thans
dus weer met ca f200 millioen wordt
overschreden.
En wanneer men dan ziet. dat de uit
gaven voor orde en rus tin Indië en
liquidatie-oorlogvoering thans op f 280
millioen worden aangenomen bij een
cyfer van f.)347 millioen voor 1947, vraagt
men zich af of de Minister hierbij niet
een ongemotiveerd optimisme ten aan
zien van de oplossing van de Indische
kwestie aan de dag legt. De in de vorige
Nota uitgesproken verwachting, dat de
kosten in 1948 niet meer dan f. 175 mil
lioen zouden bedragen en het. herstel
van orde en rust in Indië eind 1948 ge
heel zal zijn voltooid, is tot dusver al
thans door de werkelijkheid gelogen
straft.
INFLATOIR KARAKTER
DER BEGROTING.
Het is uit de Nota voor 1948 wel dui
delijk geworden, dat de uitgaven met
een z.g. aflopend karakter, niet aflopen
in het tempo, dat de regering zich heeft
voorgesteld, want de geprojecteerde ver
mindering van uitgaven houdt voorna
melijk verband rnet de f. 67 millioen la
ger geraamde uitgaven voor Indië en
met f 80 millioen mindere uitgaven voor
het Consumentencrediet.
Overigens blykt uit heel de begro
ting, dat de algemene prijsstijging en,
de daarmee verband houdende verho
ging van lonen en salarissen ook de
staatsuitgaven over heel de linie ln
sterke mate heeft beïnvloed en dat
daardoor tal van besparingen zijn en
worden geneutraliseerd.
O
Het is daarom geen wonder, dat de
Minister in zijn beschouwing over de be
grotingscijfers en de economische toe
komst van ons land, grote omzichtigheid
betracht en ook thans weer er op wijst,
dat de begroting een inflatoir effect ver
toont, al mag dit ook niet worden ge
lijkgesteld met het voor 1948 geraamde
tekort.
ONTZAGGELIJKE MOEI.
LIJKHEDEN.
De regering staat waarlijk voor ont
zaglijke moeilijkheden. i
Zij kan zich niet onttrekken aan de
uitgaven voor de culturele en economl- j
sche paraatheid, welke nodig zijn om
ons land de voot zijn welvaart vereiste
positie in het wereldverkeer te ver
schaffen. aan de andere kant moet zij
rekening houden met het feit, dat ook
ons land voor de financiering daarvan
afhankelijk is van de hulp uit het bui
tenland. omtrent de mate, waarvan de
Minister in het kader van het z.g. Mar
shall-plan grote onzekerheid constateert.
De deviezenvoorziening is thans de
regulateur van onze economische acti
viteit, maar gelijk wij in het begin de
den opmerken, om de benodigde devie
zen te krygen, zullen de staatsuitgaven
tot bet uiterste moeten worden be
perkt.
Het is geen tijd meer om op zien ko
men te spelen en op verleende credie
ten te vegeteren.
Engeland is daarvan het afschrikwek.
kend voorbeeld.
En ook hier .is de toestand vandaag
veel minder dan de regering een Jaar
geleden meende to mogen eerwachten,
zowel wat de ontwikkeling van onze
handels- èn betalingsbalans, als de mo.
„De Tulp" vergaderde
KWEKERS HOPEN OP
BETERE TIJDEN.
De Ver. „De Tulp" hield haar jaar
vergadering in Hotel Brinkman te Haar
lem.
Nadat de voorzitter gewezen had op
de zeer uiteenlopende gewassen van
verleden jaar en dit seizoen, hoopte
hij, dat het surplus van tulpen niet
zo groot mocht zijn en dat er betere
tijden mogen aanbreken voor de tul
penkwekers.
De secretaris de heer H. J. Voors
deelde mee, dat het ledental thans ruim
1000 is, die in totaal ongeveer 940 HA
tulpen telen, maar dit is nog niet ae
helft, daar er bijna 2.000 H.A. totaal
met tulpen beteeld wordt.
Uit.het jaarverslag van de penning
meester bleek, dat de ontvangsten in
1946 f. 1472.84 en de uitgaven f812.48
waren, een batig saldo dus van f. 660.36
Het totaal-bezit dezer Vereniging be
draagt thans f. 3079.63.
In het jaarverslag van de secretaris
werd een. vergelijking gemaakt van de
raap der tulpen over 2 jaren Jn 1946
was de raap 107 en 1947 80, terwijl m
1946 op de kleigronden een gemiddelde
raap was van 113 en dit seizoen slechts
een raap van 28. Wel een bewijs hoe
verschillend de gewassen van de laatste
2 jaren zijn geweest. Deze cijfers be
troffen alleen de vroege tulpen, maar
ook in de late tulpen waren de ver
schillen zeer aanzienlijk.
De Directeur van de Keuringsdienst,
de heer F. van Limburg bracht een rap
port uit over het tweede jaar van
voorlichting over virus-ziektenbestrij-
ding.
Bij de bestuursverkiezing waren af
tredend: M J. van Geest, N. W. Phi-
lippo en C. Ph. Freriks en voorts de
heer J. P. Segers, welke voor de functie
bedankt had-
Na stemming werden gekozen de he
ren G. van Rijn, H. Arentshorst. J. C.
v. a Berg en Jac. Th. de Vroomen.
Besloten werd om het. volgend sei
zoen opnieuw de contróle voort te zet
ten van de keuring der tulpen te velde.
Na rondvraag volg'de sluiting.
GEEN ADRES VAN ANTWOORD
OP TROONREDE.
Gistermiddag kwamen de beide Hui
zen der Staten-Generaal in gewone ver
gadering bijeen voor het afdoen van in
terne aangelegenheden.
In de Eerste Kamer dankte praeses
Kranenburg H.M. voor zijn herbenoe
ming en besloot het Huis om géén adres
van antwoord op de Troonrede op te
stellen.
De Tweede Kamer koos als drietal
voor de "voordracht aan H. M. voor de be
noeming van een voorzitter, gelijk te
verwachten was, de heren Van Schalk,
Joekes en Smeenk, nadat minister Lief-
tinck formeel de begroting voor 1948
benevens de millloenennota had aange
boden.
Morgen komt de Tweede Kamer weer
bijeen. Over een regeringsverklaring in
zake Indië werd niets vernomen
gelijk gebleken besparingen op het na
tionaal inkomen betreft. De Minister
heeft-dan ook zfjn hypothetische becij
feringen over het nationaal budget dit
maal maar achterwege gelaten. s
In zoverre ademt deze begroting meer
werkelijkheidszin dan de beide voor
gaande.
NIET GERUSTSTELLEND.
Maar al noemt de Minister het te
kort van f. V/2 milliard voor 1948, na dat
van f. 2,4 milliard voor 1947, min
der verontrustend dan dit op het
eerste gezicht lijkt, geruststellend zijn
deze cijfers toch allerminst.
Want zolang de Minister van Finan
ciën het, inflatoir karakter van zijn
staatsbegroting moet erkennen, blijft
èn voor de monetaire basis van het Ne
derlandse bedrijfsleven èn voor de eco
nomische toekomst van ons land een on
zekerheid bestaan, die fnuikend is voor
een gezonde activiteit en de grondslagen
van onze volkswelvaart aantast.
DE HEER H. P. J. BLOEMERSf
Oud-voorzitter van de A.N.W.B.
Gisteren is te Velp in de ouderdom
.van 67 jaar, na een langdurige ziekte
overleden de heer H. P. J. Bloemers,
oud-burgemeester van Groningen en
Arnhem en oud-voorzitter van de
A.N.WH.
De heer Bloemers heeft verder zeer
veel gedaan voor het behoud van het
natuurschoon in ons land. Hij was be
stuurslid van verschillende verenigingen
op dit gebied n.l. de Ver. tot behoud
van natuurmonumenten, de Ver. .,De
Hollandse Molen" en de Ver. „Het
Geldersch Landschap". Gedurende zijn
tienjarig presidium van de A.N.W.B.
hij volgde als zodanig in 1937 Edo
Bergsma op heeft hij een zeer
belangrijk aandeel gehad in de ontwik
keling van de bond en de ontplooiing
van het toerisme.
COMMISSIE EXPORT VAN
GEROOKTE EN GESTOOMDE VIS.
De Commissie voor de export van ge
rookte en gestoomde vis, ingesteld door
het, bestuui^van de Ned. Bond van Vis-
rokers, heef t haar eerste vergadering ge
houden De samenstelling der commissie
is als volgt: de heren- J Kornaat te
Vlaardingen le voorz. R. v.d. Zwan 2e
voorz. F J. v.d. Zwan. C. v-d. Toorn en
A. S, v.d. Zwan allen te Seheveningen,
R- den Duik. Th. Admiraal te Leiden.
H. Admiraal te Noordwijk aan Zee, D.
Oosterbaan te Monnikendam, R, den
Duik Th. Admiraal beiden te Katwijk
aan Zee, H. Admiraal te Noordwijk aan
Zee. D Oosterbaan te Monnikendam,
Joh. G. Sterk te IJmuiden. Joh. de Ja
ger te Tilburg. G, S. Mey te Monniken
dam, A, v.d. Steen te IJmuiden, mr, S.
Roest Crollius te Den Haag, secretaris,
Het doel is het behartigen en stimu
leren van de export van gerookte en ge
stoomde vis in de meest, uitgebreide zin.
Het secretariaat, is gevestigd aan de
Nassaulaan no, 19 te Den Haag.
VERMISTE PERSONEN IN HET
VERRE OOSTEN.
Volgens mededeling van de opspo
ringsdienst van overledenen te Batavia
kunnen thans overly densacten wonden
verstrekt ten name van personen, die
worden vermist sedert de ondergang
van ondervolgende schepen:
Hr Ms „Java", „de Ruyter" en „Kor-
tenaer" in de Java Zee op 27 Februari
1942 en het ss „Tamahoko" by Naga
saki op 25 Juni 1944.
Voor Inlichtingen gelieve men zich te
wenden tot het informatiebureau van
het Ned. Roode Kruis, afd. A, Vla
mingstraat 2. Den Haag.
De nabestaanden van andere tijdens
de Japanse bezettingstijd of gedurende
de extremistische terreur vermisten
wordt verzocht op verdere bekendma
kingen opmerkzaam te blijven.
De gouverneur van Curasao, de
heer Kasteel, heeft gisteravond, audiën
tie verleend aan de Arubaanse separa
tisten in Oranjestad.
SCHEEPSBERICHTEN.
Abbekerk, Rotterdam.Fremajitle, 15/9
van Port Said; Alamak, 14/9 van Ramallo
te Buenos Aires; Algenlb, 14/9 van Bahla
naar Maceyo. Alhèna. 14/9 van Rio dt
Janeiro te Santos; Alkaid, 15/9 van New
Orleans te Rotterdam; Alphacca, 15/9 van
Montevideo naar Antwerpen/Rotterdam;
Alphard, 15/9 van Rlo de Janeiro naar
Buenos Aires; Alpherat, Rotterdam
Shanghai, pass 15/9 Dungeness; Berom-
bang, Belanta. Besorl en Beaso (K.PM.-
ers), RotterdamJava, 13/9 van Aden;
Boschfontein. AmsterdamKaapstad, 15/9
Dakar gepasseerd; Delfshaven. Rio de
JaneiroAntwerpen, pass. 15/9 Ou es-
sant; Dordrecht. 8/9 van Galveston naar
Manchester (i. p. v. Londen); Egmond,
16/9 van Santos te Rotterdam; Fana
(charter), 12/9 van Tabelbaai naar Wai-
vischbaai; Flandrla. 17/9 of 18/9 te Rouen
verwacht: Gerard Dou, BataviaRotter
dam, pass. 14/9 12 uur Malta; Joh. van
Oldenbarnevelt. AmsterdamJava. pass.
15/9 Kaap Guardaful; Juno, Rotterdam
Gibraltar, pass. 15/9 Ouessant; Kamerilngh
Onnes. 14/9 van Java te New York: Kongs_
borg. Antwerpen—Perz. Golf. 14/9 van
Bahrein; Kota Agoeng, BataviaDJeddah,
pass. 15/9 Kaap Guardaful: Kota Baroe.
RotterdamJava. pass 14/9 9 uur Kaap
Guardaful; Molengraaf!; MontrealRot
terdam. pass, 15/9 Scillles; Ondlna. 13/9
van Aden te Abadan, vertrok 15/9 naar
Port Soedan; Overysel, 9/9 van Tacoma to
Portland Or; RIJnkerk, Amsterdam
Bahrein. 15/9 van Genua; Samarlnda,
13/9 van Phlllppijnen te- Hamburg; Simon
Stevln, ShanghaiRotterdam, 14/9 van
Aden; Ternate, 13/9 van Lorenzo Marquez
te Baltimore; Utrecht, RotterdamJava
15/9 23 uur van Genua; Van Heutsz 14/9
van Singapore te Belawan; Van 't 'Hoff,
New York—Batavia. 12/9 van Port Swet-
tenham; Vulcanus, Rotterdam—Tanger
12/9 van Algiers.
K.N.S.M.: Ornen, 15/9 van Odense naar
Kopenhagen; Tiberius. 15/9 to Amster
dam; Caribia, 16/9 te Amsterdam; Hydra,
15/9 te Curasao; Bonaire, 169 te Cura
cao, Socrates. 15/9 te Trinidad; Svolder,
16/9 te Trinidad; Wlnsum, 15/9 te San
Ju an; Iris. 14/9 te Oporto; Theseus, 16/9
van Orafi naar Alicante.
Vlnke en Co.: Brltsum. 15/9 de Scllly
eilanden gepasseerd.
Mij. Nederland: Mapla. 12/9 te Bombay
Johan van Oldenbarnevelt. 15/9 Guarda
ful gepasseerd op weg naar Sabanè; Oranje
15/9 van Singapore naar Colombo.
Holl Afrika Lijnen Nlgerstroom 15/9
te Bordeaux; Oranlefonteln. 15/9 te Belra;
Nijkerk, 15/9 van Port Sudan naar Mom-
bassa
MARKTBERICHTEN
17 Sept.. 4 stoomtrawlers
f. 69.300; KW 53 met f. 370, IJM 213 met
f.220; UK 140 met f.240; UK 62 met
f 290;UK 69 met f. 220; UK 72 met f. 330-
UK 53 met f567.
„.KW 73 met 366 kantjes volle haring.
31 kantjes maatjesharing. 121 kantjes
steurharlng en 13 kantjes ijle haring; KW
79 met 470 kantjes volle haring.
SCHEVENINGEN, 17 Sept. Besom
mingen: Sch. 67 f. 1060; Sch. 171 f 65:
Sch. 119 f. 90; Sch. 165 f. 35; KW* 215
f 400: GO 36 f. 300: GO 16 f. 120; GO
5 f. 400; SI. 8 f. 220; SI. 6 f. 200: ZZ 16
Ingezonden Mededeling
„Alg. Handelsblad'':
Een mat stuk. Het is geen vastbe
raden schipper die in dit zware
weer het stuurrad in handen houdt,
of zijn bemanning tot uiterste veer
kracht weet te bezielen.
„Nieuwe Rott. Courant":
Bij het sombere beeld, dat deze
Troonrede van onze tijdsomstandig
heden ophangt, missen wij zeer no
de dat krachtige appèl op geheel ons
volk, dat niet achterwege mag blij
ven en waarvan het beroep op de
medewerking en inspanning van de
Kamers slechts een flauwe weer
klank is.
De vorming van een nationaal ka
binet wordt meer en meer een bran
dende kwestie, door de Troonrede
v/el is waar niet behandel^, doch
door haar inhoud onmiskenbaar
aan de orde gesteld.
„Nieuwe Courant":
Indien deze Regering nu over vol-*
doende energie beschikte om inder
daad al die maatregelen na te la
ten. welke voor velen ongetwijfeld
dierbare stokpaardjes zijn, maar die
voor ons allen het herstel metter
tijd belemmeren, zou mende sobere
paragrafen, gewijd aan financiën
en economische sectoren, kunnen
begroeten om de verwachtingen,
welke men er uit kan distilleren.
Jammer genoeg zien wij daar geen
kans voor, hetgeen voor ons land
wel te betreuren is.
FEUILLETON.
20)
vertaald uit het Engels
door SUSAN INGLIS
„We zijn vanmorgen aan boord ge
trouwd". las ze voor. en Sara. ik ben
de gelukkigste man op de wereld. We
houden ons huwelijk geheim, totdat ik
weer helemaal beter ben, dus spreek er
met, niemand over. behalve met Rose
natuurlijk. Het foto'tje doet haar niet
werkelijk goed uitkomen, maar ik wilde
toch, dat je alvast een indruk hebt van
je aanstaande meesteres op Trant, voor
dat we thuiskomen. Ik weet zeker, dat
je van haar zult houden, want ze is
even lief als mooi, en ik ben er van
overtuigd,, dat ze met jou ep. Rose ook
goed op zal kunnen schieten, omdat
jullie mijn oudste vriendinnen zijn..".
Er ^tonden tranen in de grijze ogen
van Sara. toen ze ophield. Arme
meneer Dick zei ze zachtjes. Rose
bepaalde haar aandacht nog steeds bij
het probleem van het ogenblik,
Maar als ze getrouwd zijn geweest,
constateerde ze, dan zou zij nu toch
niet? Niet dat ik Trant graag in han
den van een vreemde zou zien. maar.
Ja meen de Sara en dan zou ze
toch zeker niet meer haar brood behoe
ven te verdienen met verplegen. En ik
heb haar spullen eens bekeken, terwijl
ze aan tafel zaten. Sara keek een
bietje beschaamd en vervolgde: Ik
vind het vreemd, maar ze zien er niets
beter uit dan de jouwe of de mijne; en
alles is versteld en gestopt, alsof het
al lange tijd gedragen is.
Twee paar verwonderde ogen keken
elkaar zwijgend aan.
Wat vind je wat we moeten doen?
vroeg Sara. Je gelooft toch niet
dat, ze iets in haar schild voert: is het
wel? zei Rose,
Sara peinsde. Nee. zei ze ten slotte
met 'ets uitdagends, dat geloof ik niet.
Waarom ze zichzelf zuster Prescott
noemt weet ik niet maar ik doe er een
eed op Rose Wood, dat ze net zo eer
lijk is als meneer Dick zelf was. En dat
ze er alles op zet om juffrouw Kay weer
beter te maken.
Rose zweeg een pgenblik, maar dan zei
ze beslist: Als dat zo is, zie ik niet
in waarom wij tussen beide zouden moe
ten komen. Sara. We hebben tot de dag
van heden nooit met een woord gespro
ken over v/at meneer Dick jou tteeft ge
schreven en ik zie geen reden, waarom
we dat nu zouden doen. Ben je het met
mij eens? Ja zeker, stemde Sara
met nadruk toe. Denk er aan. voeg
de Rose er voorzichtig aan toe, je
kunt haar natuurlijk wel ln het oog
blijven houden, al was het alleen maar
om er zeker van te zijn dat we het bij
het rechte eind hebben. Dat is goed,
zei Sara. Ze knikten elkaar toe in
volledige eensgezindheid en toen wierp
Rose een blik op de klok. Lieve He
mel. riep ze uit kijk eens naar de
tijden ik wilde die appeltaartjes
klaar hebben voor de lunch! -
HOOFDSTUK VII.
Intussen vervolgde Anne haar weg
over de Downs zonder ook maar enigs
zins te kunnen vermoeden, dat haar
zorgvuldig bewaarde geheim voor de
twee vrouwen, die ze zo juist had ach
tergelaten, geen geheim was, en ln
zalige onwetendheid van het feit. dat
het dank zij het langzaam genomen
besluit van deze twee, een geheim zou
blijven- Ze neuriede vrolijk voor zich
heerrr~Op dit moment had ze volkomen
vergeten dat ze onder valse voorwend
sels op Trant was en dat er een zeer
onaangename scène van komen zou, als
het ooit werd uitgevonden. Ze dacht
zelfs nief meer aan het andere pro
bleem, dat haar toch erg bezig hield,
n.l. Kathryn's verdriet. Ze genoot van
hët ogenblik en vond het heerlijk te le
ven Het was een mooie dag. koel ge
noeg om wandelen een genoegen te doen
zijn, en een warme herfstzon scheen
over het land. Nu ze boven dp de heu
vels stond, scheen heel Engeland aan
haar voeten uitgespreid te liggen; vel
den, heggen bossen en dorpjes, en dat
steeds maar weer tot aan de verre, ho
rizon. Het voetpad was prettig om op
te wandelen. En toen ze .begon te dalen
aan de andere kant. kwam ze langs uit
gestrekte stoppelige bouwlanden. Het
dorpje Trant lag tegen de Downs aan
genesteld, een verzameling van huisjes
langs één hoofdstraat die verderop op
de hoofdweg uitkwam en naar het sta
tion leidde. Een oude, grijze kerk stak
uit boven de huizen en zelfs de garage
aan de ingang van het dorp zag er be
scheidener en minder lawaaiig uit dan
garage's er uit plegen te zien. Anne
merkte tot haar vermaak op. dat deze
haast werd overschaduwd door de aan
grenzende hoefsmederij waar vandaan
het vriendelijke geluld van slaan op ijzer
en het stampen van paardenhoeven
klonk. Ze liep de straat snel door,
op zoek naar ..Het Warenhuis", enkwanï
langs kleine huisjes met garaniums voor
de ramen, voortuintjes vol met fleurige
49). Ze vlogen uren lang zonder Iets
te beleven De sneeuwstorm was afge
dreven en Oehoe had alle gelegenheid
om zijn middagslaapje in te halen, ter
wijl Panda voor de afwisseling stuur
de. Zo kwamen ze boven een woest
bergland, waarvan de pieken hoog in
de lucht staken.
Op één van die pieken zat een drie
tal inboorlingen met mongoolse ge
laatstrekken en een mitrailleur.
„Vliegende draak van witte duivels!"
sprak één van het drietal. „Nodig hof
felijk uit tot dalen en licht gesprek!"
Wat hij met deze vreemde woorden be
doelde bleek al spoedig. De inboorling
met de mitrailleur richtte nauwkeurig
zijn wapen en begon te schieten. De
kogels vlogen om het toestel heen en
doorboorden de vleugels en het hoog
teroer.
„Wat gebeurt er^-leerling?" vroeg
Oehoe wakker schrikkend. „Wat doe je
daar? Laat dat!"
„Ik'doe niets!" riep Panda. Er wordt
geschoten, geloof ik!"
,,Doe alsof je niets merkt!* zei Oe
hoe. „Vlieg rustig door!"
dahlia's, en langs het verweerde uit
hangbord van „Het Wapen van Heriot".
Het Warenhuis was gemakkelijk te vin
den. In é^n van de grotere huizên aan
de dorpsstraat was een typische dorps
winkel gevestigd. Aan de ene kant ver
toonden de etalages kruidenierswaren
en levensmiddelen, aan de andere kant
werd een zeer heterogene verzameling
van artikelen ten toon gespreid: em
mers. bussen verf, theepotten, muizen
vallen een schoffel en een hark. en al
lerlei andere tuingereedschappen. Op
enige rekken achterin hingen verschil
lende dassen, enige paren kousen een
babymutsje en een paar knotten zacht
gele wol Deze laatste ontdekte Anne tot
haar grote genoegen. Ze deed de deur
van de winkel open. waarbij een bel he
vig begon te klingelen en ging naar
binnen. Een dikke huismoeder met een
enorme tas bfj zich werd aan de toon
bank ln de levensmiddelenafdeling ge
holpen. Ergens anders stond een oude
re man in een pilo broek een verfkwast
uit, te zoeken Je moet, als je langs
komt. mijn nieuwe varkenshokken eens
komen bekijken, Bert zei hij ernstig
tot de man achter de toonbank.
Meneer Alan heeft, daar werkelijk
prachtig voor gezorgd. O. zei de
winkelier, meneer Alan Is een beste
baas. Het ls tegenwoordig beter dan
het vroeger was Charlie Dat
is zeker zo. stemde Charlie toe. Ik wil
daarmee niets tegen meneer Dick zeg
gen De Heriots zijn altijd goede ba
zen geweest maar hij kon niet zelf
achter de dingen aanzitten, en rent
meesters zijn nooit veel waard.
Daar heb je gelijk aan, ant
woordde de winkelier philosofisch.
ze maken veel vertoon, omdat het hun
brood is Is die kwast naar je zin?
De pachter knikte bevestigend en tast
te diep in ziin broekzak. Maar mé
neer Alan die heeft er verstand van.
zei hij diepzinnig, je künt niet alles
uit het land halen en er niets weer in
terug stoppen En je moet beesten een
goede stal geven om behoorlijk te kun
nen fokken. Ik heb hem nog nooit
.neen" horen zeggen, als Je hem iets
vroeg, als het tenminste verantwoord en
redeliik was. natuurlijk Ja zei de
winkelier weer, de mensen in deze
streek zijn meneer Alan veel verschul
digd vind ik.
(Wordt vervolgd)
.,Het Parool":
De Troonrede moppert en mokt. En
zij laat het er bij. Op dit ogenblik
geven wij lucht aan een gevoel van
angst angst over een volk, dat
nog steeds niet vierkant tegenover
zijn werkelijkheid is gezet; een volk,
dat niets beseft van de vulkaan,
waarop het woont; dat geen begrip
heeft van zijn internationale onaf
hankelijkheid, noch van de deplo
rabele staat van zijn armoe.
Een volk dat zich rijk waant komt
er niet bovenop. Een volk dat zich
arm wéét, kan er boven op komen.
Die wetenschap, dat geloof zij
hadden de zuilen moeten zijn on
der een Troonrede, die dan geladen
zou zijn geweest met de bezieling,
waarnaar elk volk in donkere da
gen hunkert.
De Troonrede heeft, helaas, zuil
noch ziel. Tussen de klippen van
deze gevaarlijke tijd glijdt het schip
van staat door de mist. Waar
heen?
„Trouw":
Er valt over deze Troonrede weinig
anders te zeggen, dan dat de re
gering veel op stapel heeft staan.
Politiek verschaft zij geen nieuwe
gezichtspunten. Wij zullen om ons
werkelijk te kunnen oriënteren, de
regeringsverklaring over Indië, het
algemeen begrotingsdebat en de
ontwerpen zelf moeten afwachten.
„De Maasbode":
De Troonrede is een sober stuk,
maar desniettemin rijk aan inhoud.-
Op lichtpunten wordt gewezen, het
geen in deze sombere tijd psycho
logisch juist^t, 'maar de schaduw
zijde overhëërst.
„De Volkskrant":
Over de Troonrede ligt een waas
van moeheid, niet. van ontmoedigd
zijn! Het plan is om in dit parle
mentaire jaar met het oog op de
verhouding der gebiedsdelen te ko
men met een voorstel tot grond
wetsherziening. En nademaal na
de eerste lezing van een voorstel
tot grondwetsherziening de Kamers
moeten worden ontbonden, is de
consequentie; verkiezingen.
„Het Vrije Volk":
Alles bijeen genomen vormt deza
Troonrede een kloek, doch voor
zichtig staatsstuk. Men krijgt de
indruk, dat sommige passages in
eerste ontwerp een optimistischer
beeld hebben vertoond dan thans
het geval is, en dat by de defini
tieve vaststelling een voorzichtige
stem voortdurend tot zelfbeperking
heeft aangemaand. Nederland vormt
thans minder dan ooit een eiland
in een wereld, die ten prooi is aan
de uiterste verwarring op bijna -elk
gebied. Het is een oude waarheid,
die helaas maar al te actueel is ge
bleven, dat de binnenlandse poli
tiek van elk land in het buitenland
wordt gemaakt.
„De Waarheid":
Dit blad bevat een verklaring vr>n
het Dag. Bestuur van de C.P.N. (De
Waarheid), waarin dit vast stelt,
dat de Troonrede de werkelijke toe
stand van ons land verbergt en
geen opening van zaken geeft met
betrekking tot het toekomstige be
leid van de regering. De aange
kondigde maatregelen vallen ge
heel binnen het kader van het pro
gram van de K.V.P en van enige
Invloed van de politiek van de P.
v. d. A. is daarbij niets meer te be
speuren. Het bestuur stelt vast, dat
deze Troonrede al te zeer blijk
geeft van de minachting voor de
democratie by dit kabinet, dat zijn
-eactionaire politiek wenst uit te voe
ren zonder aan het volk en zijn
vertegenwoordiging daarover ver
antwoording en rekenschap af ta
leggen.
