De Oost-Indonesische delegaties te Amsterdam Dr van Mook licht Amerika in WEERBERICHT Woeste tonelen tijdens Joodse ontscheping Vele arrestaties en gewonden Met een enkel woord &6sïe Jaargang WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1947,, No. 26181! LEIDSCH DAGBLAD HoofdredactieB. W. Monkhorst en J. Brouwer Directeur: J. W. Herrny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN l f. 3)30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 67055 Oplossing alleen mogelijk bij wederzijdse bereidheid OlL de' aangekondigde persconferentie in de Nederlandse ambassade te Washington heeft dr. Van Mook giste ren om. verklaard, dat de activiteit van de Veiligheidsraad „nuttig en hulpvaar dig" was geweest, maar dat een oplos sing alleen dan bereikt kon worden, wanneer beide partijen zich zouden houden aan de order tot staken van het vuur. Er is, zo zeide dr. Van Mook, geen enkele aanwijzing van republikeinse zijde in deze richting. Bijgevolg is het noodzakelijk, dat de onverantwoorde lijke gewapende benden eerst worden uitgeschakeld. Indien de V.N. zulks niet kunnen doen, dan zal Nederland ver antwoordelijk zijn om dit te doen. De actie van de V.N., aldus dr. Van Mook, heeft een vertraging veroorzaakt, maar anderzijds brengt deze actie mee, dat de wereld beter op de hoogte raakt van de feiten, hetgeen veel goed zal doen- Dr. Van Mook verklaarde vervolgens, dat Nederlands enige doel is de mo gelijkheid voor Indonesia te scheppen om als souvereine staat te bestaan. Wij hebben er naar gestreefd, aldus de Landvoogd, een overeenkomst in feite te bereiken voor de opbouw van zulk een souvereine staat, niet ene op papier. Het is echter te wijten aan de onbekwaamheid van de republikeinse regering om uit te voeren, waarover wij het eens waren geworden, dat de hui dige moeilijkheden zijn gerezen. De plaatselijke commandanten gehoor zaamden niet aan de bevelen uit Djokja en de plaatselijke hoofden hebben op overeenkomstige wijze hun eigenmach tig optreden voortgezet. In de laatste zes maanden werd dit nog aanzienlijk slechter, zodat er gebieden zijn, waar vier of vijf verschillende overhetjen om het gezag rivaliseren. De republikeinse financiën verkeren in een chaotische staat. Niemand weet, hoeveel geld de Republiek in circulatie heeft gebracht; zelfs de centrale bank van de Repu bliek weet dit niet. Dr. Van Mook ging vervolgens gedetailleerd in op de groot scheepse smokkelhandel, welke zo zeide hij, de honderdmillioen dollar beliep en waarbij de uitvoer de invoer vijfmaal overtrof. Voor een waarde van zeker 25 millioen dollar is hierbij in de zakken verdwenen van OW-ers en smokkelaars- Wij hebben voortdurend getracht, zo zeide dr. Van Mook, de Republiek bij een krachtig optreden tegen hen te steunen en een algemene zuivering te bevorderen, omdat de vooruitzichten voor een werkelijke onafhankelijkh&id van Indonesia belemmerd worden, zo lang de onverantwoordelijke benden niet zijn uitgeschakeld. Het herstel van een functionnerend regeringsapparaat is een voorwaarde voor de schepping van een onafhankelijk Indonesia, Er is geen mogelijkheid aanwezig ge bleken om een behoorlijke, natie te vórmen met deze republikeinse regering. De huidige republikeinse regering is niet dezelfde als die, waarmee indertijd de onderhandelingen zijn gevoerd, al dus dr. Van Mook. Een groot aantal bekwame figuren is aan de kant gezet. SÖEKARNO MACHTELOOS. Soekarno zelf heeft blijkens zyn eigen getuigenis tegenover bezoekers te Djokja het grootste deel van zijn invloed verloren. Niemand weet, wat de plannen van Sjarifoeddin zijn. Maar achter de scher men van de republikeinse regering trek ken de gewapende benden en die groe pen, die belang hebben bij de smok kelhandel, aan de touwtjes. Ik ben bang, zo vervolgde dr. Van Mook, dat Sjahrir niet sterk genoeg is geweest oiii dJ«-genen te bestrijden, die tegen een dergelijke reorganisatie gekant waren. Ten slotte beantwoordde dr. Van Mook nog een aantal vragen. Omtrent de buitenlandse invloeden in de Repu bliek zeide hij, dat daar de „gebruike lijke invloeden" werkzaam waren en hij kunstmatige regen te münchen. Het Duitse Nieuwsagentschap Dena in de Amerikaanse zone, meldt, dat het in München onge veer 40 minuten lang geregend heeft. De regen werd kunstmatig verwekt door het uitstrooien per vliegtuig van ^en half ton kool- dioxyde op stapelwolken. Dit ex periment is het vierde van een reeks experimenten, waarmede men enige dagen geleden begonnen is. Scherpe critiek van Eden engelse regering bleef in gebreke. De plaatsvervangende leider der con servatieve oppositie in het Lagerhuis, Anthony Eden, heeft te Edge Hill (Li verpool) de Britse regering ervan be schuldigd. dat zij bij het bestrijden van de economische crisis faalt. Eden verklaarde, dat de regering vol komen in gebreke is gebleven om de crisis te voorzien en dat zy degenen, die haar wel voorzagen en er voor waarschuwden, heeft genegeerd. De minister van financiën. Dalton, noemde Eden een der ministers, die de onontkoombare moeilijkheden hebben vergroot. Eden zeide. dat de ministers door te genstrijdige redevoeringen verwarring hebben gesticht en dat de regering zelf thans nog geen plan heeft om de pro blemen aan te vatten. warmer overdag. De Bilt verwacht tot Donderdag avond: Aanvankelijk nog verder afnemende maar-later weer toenemende en gelei delijk naar Zuid-West of Zuid krim pende wind. Wisselende bewolking, bij na overal droog weer. Morgen overdag wanner. lï September. Zon op: 6.06 uur; onder: 19.07 uur. Maan op: 6.06 uur; onder: 18.11 uur. Hoogwater te Katwijk: 0.20 en 13.06 Jiur. China tegen herleving van Japans Keizerrijk TSJANG KAI'SJEK WIL COMMUNISME VERNIETIGEN. Generaal Tsjang-Tsjoen, de Chinese minister-president heeft ter bijeen komst van de uitvoerende raad van de Kwomintang (regeringspartij) ver klaard, dat China niet zal deelnemen aan besprekingen over een vredesver drag met Japan, wanneer de Sovjet- Unie daarbuiten zou blijven. Ter waarborging dat Japan nimmer weer agressief zou kunnen worden moest China, aldus zeide hy, éen po litiek volgen gelyk aan die van de Sovjet-Unie en in tegenstelling met die van de Ver. Staten, welke gericht scheen te zijn op een herleving van het Japanse Keizerrijk. De voorzitter, generaal Tsjang Kai Sjek, deed een beroep tot eenheid ho ren om „onze grootste vijanden, de Chinese communisten" te vernietigen. Hij verklaarde, dat de communisten hun strijdkrachten' gedurende het laatste jaar versterkt hadden, maar dat het communisme tegen de volks wil is. Tevens hekelde Tsjang Kai Sjek zijn partijgenoten wegens „corruptie, laag moreel en degenererende geestesgesteld heid" Hij legde er de nadruk op. dat de verkiezinsen niet uitgesteld dienen te worden en dat de politiek van de Kwomintang er op gericht was een de mocratische regering in te stellen en de politieke macht zo spoedig mogelijk te rug te geven aan het v?lk. Hy bestreed o.a- 'Se mening, dat. China zich aan de rand van de afgrond zou bevinden en wees er op. dat. de regering nog over Amerikaanse surplusvoorraden en goe deren van de vijand of collaborateurs beschikt tot een waarde van 700 mil lioen dollar. TOJO BEREIDT ZICH VOOR OP DE DOOD. Generaal Toj'o. die reeds bekend had gemaakt, dat hy' zich- niet wil verdedi gen in het thans tegen hem gevoerde proces van het geallieerd tribunaal te Tokio, schijnt zich iedere dag meer in het vooruitzicht van de dood te schik ken Overeenkomstig de voorschriften van het Boeddhisme waar Tojo tijdens zijn detinering toe bekeerd is. heeft hy zich voor het hiernamaals een nieuwe naam gekozen en wel: „Weldadig licht, dat de wereld doorstraalt". Italië zal te Parijs vertegenwoordigd zijn. Graaf Carlo Sforza, de Italiaanse minister van Buitenlandse zaken, heeft de uitnodiging voor de Paryse confe rentie van ministers van Buitenlandse Zaken over het plan-Marshall, welke 15 September begint, aanvaard. PRINSELIJK PAAR DE GAST VAN ENGELSE -KONING. Prins Bernhard is hedenmorgen per vliegtuig naar Schotland ver trokken, waar hij enkele dagen de gast zal zijn van het Engelse koningspaar. Prinses Juliana was helaas door een zware verkoud heid genoodzaakt de reis uit te stellen, doch Zij hoopt tegen het einde dezer week weer voldoende hersteld te zijn om de Prins te kunnen volgen. Dr. H. J van Mook werd bij zijn aan komst op het vliegveld La Guardia nabij New York verwelkomd door de Neder landse consul-generaal, de heer G- van Swinderen (Foto ANP-Aneta) lichtte dit nader toe door te verklaren, dat de communistische partij in de Republiek stellig in verbinding staat met de buitenwereld. De communisti sche partij in de Republiek, zo verklaar de dr.° Van Mook, treedt niet sterk op de voorgrond, maar heeft vele Iqden in allerlei organisaties. De vraag werd gesteld, of een bezet ting van Djokja een oplossing zou op leveren. Hierop antwoordde dr. Van Mook, dat men de vraag niet op deze wijze moest stellen, maar dat men be ter kon zeggen: kan de toestand ver beterd worden, indien de republikeinse regering zodanig kan worden gereor ganiseerd, dat zij werkelijk met de we deropbouw begint en gezag krijgt in haar gezagsgebied? Dr. Van Mook be schreef de gevoelens van opluchting, welke bij de bevolking van de pas-be zette gebieden tot uitdrukking waren gekomen. In dit verband verklaarde hij tevens, waarom de contractbreuk van' de Republiek niet aan arbitrage kon worden onderworpen. Dr. Van Mook bleek niet bereid over zijn bezoek aan het State Departement meer te zeggen dan: ,,Het heeft de situatie opgehelderd". Wel zeide hij nog, dat, voorzover het de economische aangelegenheden betrof, de besprekingen „louter oriënterend" waren geweest. Dr. Van Mook vertrekt Zaterdag uit de Ver. Staten naar Ne derland. Hij is voornemens Donderdag 18 September naar Batavia terug te keren. Wereldbank is geen „noodhulp". BELANGEN VAN OBLIGATIE HOUDERS PRIMAIR. Naar aanleiding van de door de Ame rikaanse onderstaatssecretaris Robert Lovett. gemaakte opmerking dat de wereldbank eventueel als „tijdelijke bron" voor het, verlenen van hulp aan Europa kan worden beschouwd, ver klaarde de vice-president dezer bank, Gamer, dat het de Wereldbank in haar politiek niet mogelijk is leningen te verstrekken voor de aankoop van voed sel en verbruiksgoedeTên. aan welke goederen de' Europese landen in de eerstkomende maanden het meest be hoefte hebben. „Het is een vergissing, zo zeide hij, te veronderstellen, dat de Wereldbank in de huidige situatie als „noodhulp" kan worden gebruikt. De leningen, die de bank verstrekt, moeten niet alleen voor „productieve doeleinden" t.w- het financiëren van aankopen voor de wederopbouw dienen, doch er moet ook zekerheid omtrent dé terugbetaling bestaan. De bank moet rekening houden met de belangen van haar obligatiehouders. Amerikaanse vloot blijft in Middellandse Zee Admiral Bernard Bieri. opperbevel hebber van de Amerikaanse marine in de Middellandse Zee, heeft tegenover een correspondent van het Italiaanse blad „Momento Sera" verklaard, dat „de Amerikaanse vloot in de Middel landse Zee zal blijven. Zij zal ten nauwste blyven samen werken met de Britse vloot in de Italiaanse wateren en andere zones van de Middellandse Zee zelfs na de óndertekening van het vredesverdrag met Duitsland blijven bevaren. Admiraal Bieri sprak de geruchten, dat de Amerikaanse vloot in Europa zal worden ingekrompen, tegen. „Overeen komstig de door de minister van Mari ne in 1946 aangekondigde politiek zul len de V. S. overal, waar dit nodig is, hun strijdkrachten handhaven om hun belangen en politiek in het buitenland te beschermen en steunen. Bij mijn weten is er sindsdien geen enkele wij ziging hierin aangebracht. ,.Op het ogenblik bevinden er zich vjjf Amerikaanse kruisers, zeven tor pedo-jagers, een vliegtuigmoederschip en ongeveer zes hulpschepen in de Mid dellandse Zee, zo verklaarde Admiraal Bieri. BRITS KABINET BESPRAK KOLENSTAKING. Regering zal niet ingrijpen. Het Britse kabinet besprak 'gisteren in een speciale crisiszitting de mijn werkersstaking van Yorkshire. De mi nister van Handel, Sir Stafford Cripps, heeft aan zyn collega het ontwerp van de rede voorgelegd, welke hij Vrijdag van regeringswege in een vergadering van 2.000 arbeiders en industriële lei ders te Londen zal uitspreken. Deze rede zou de beslissingen van het kabi net over het exportprogramma en het productie-peil der afzonderlijke indus trieën behandelen. Het kabinet was van oordeel, dat inzake de staking niet van regerings wege ingegrepen moest worden. Als geschikt lichaam tot bemiddeling zag het de Nationale Unie van mijnwer kers. Volgens Reuter ontkende een woord voerder der regering, dat Attlee ont slag zou nemen. Piloot yerijdelde Joods bommencomplot „EEN KRANKZINNIGE POGING" De met rabbijn Korff gearresteerde piloot, Reginald Gilbert, Vroeger vlie genier bij de Amerikaanse luchtmacht, is thans vrijgelaten. Hij heeft aan de „Nwe-York Herald Tribune" verteld, hoe hy het plan om Londen te bombarderen verijdelde- Op 31 Augustus had rabbijn Korff dg jonge man gevraagd om zich bij de groep Stem aan te sluiten en bij een operatie boven Londen als piloot mee te werken. Gilbert nam dit aanbod aan met de bedoeling het complot te ver hinderen. Reeds de volgende dag waar schuwde hij de politie en de'Britse am bassade! De ambassade heeft dan ook medegedeeld, reeds 10 dagen tevoren van de plannen op de hoogte geweest te zijn. Door rabbijn Korff was Gilbert in contact gekomen met de man, die de bommen van brandblusapparaten had gemaakt en men kwam overeen Zater dag de pamfletten boven Londen uit te strooien en Maandagnacht, nadat de vluchtelingen van de Exodus gedebar- keerd zouden zijn, de bommen boven Londen af te werpen. Aanvankelijk had de groep Stern de bommen op parlementsgebouwen willen werpen doch later werd het Britse mi nisterie van Buit, zaken als doelwit uit gekozen Gilbert drong er op aan, dat zijn daad „als een debetpost in ïfët Joodse groot boek" zou worden geschreven en hij zeide te hopen. dat. hij zich op een an dere manier zou kunnen wijden aan de oplossing van het probleem, „dat de oorzaak is van deze krankzinnige po ging". STASSEN WIL EUROPA HULP VERLENEN. Mits socialisatieplannen worden stopgezet. Harold St-assen, Republikeins candi- daat voor de Amerikaanse presidents verkiezingen, heeft op een persconfe rentie verklaard, dat de V-S. in de toe komst slechts hulp aan Groot-Brlttan- nië moesten verlenen op voorwaarde, dat de Britse regering met zou voort gaan met de socialisatieplannen. Stassen zeide. dat de V-S. geen steun kunnen geven aan landen, die voort gaan met het systeem der geleide ecoiftf^ mie. dat, „zoals is bewezen, de productie belemmert en de levensstandaard doet dalen". Amsterdam en Rotterdam adopteren Makassar, Ambon, en Koepang Tydens de officiële ontvangst door het Amsterdamse gemeentebestuur van de Oost-Indonesische delegaties, heeft de wnd. burgemeester, mr. A. de Roos o.a. medegedeeld, dat Amster dam en Rotterdam hebben besloten, enkele steden van Oost-Indonesië te adopteren en hun bij de wederopbouw de helpende hand te reiken. De keuze is hierbij gevallen op de steden Ma kassar, Ambon en Koepang! Deze keuze is niet willekeurig ge weest, zy is juist daarom op deze ste den gevallen, omdat zij in zeer hevige mate het slachtoffer der vijandelijk heden zyn geweest. In zijn dankwoord herinnerde presi dent Soekawati aan het grootse verle den van Amsterdam en aan de ban den, die in dit verleden tussen Neder land en Indonesië zijn gelegd. Thans, zo ging hij voort, is het onze wens de goede verstandhouding, die steeds tus sen Nederland en Indonesië bestond, in verbondenheid en wil tot samenwer king te doen voortbestaan. Wij vertrou wen er op. zo zeide hij. dat'ook op Ja va en Sumatra ten slotte gezond ver stand en juist inzicht in het werkelijke belang van het Indonesische volk zul len zegevieren over de boze machten, die daar thans regeren. Het feit dat Amsterdam en Rotterdam thans beslo ten hebben zich het lot aan te trekken van onze steden Ambon, Koepang en Makassar is voor ons een overtuigend bewijs van medeleven en van de inni ge behoefte, die in Nederland bestaat om de volkeren van Indonesië bij te staan in het grote werk 'van de weder opbouw Na deze ontvangst maakte het gezel schap een rondvaart door de Amster damse haven; 's avonds bracht de pre sident met gevolg een bezoek aan het" Rijksmuseum, waarna het gezelschap aanzat aan een diner, aangeboden door de Amsterdamse zakenwereld. INTERVIEW MET PRESIDENT SOEKAWATI. In een onderhoud met het ANP zeide de heer Soekawati nog o,m.: „Het is goed, dat de Nederlandse re gering besloten heeft op te treden te gen de Republiek De toestand daar was vrijwel onhoudbaar. U moet bedenken, dat de republikeinse militie niet schroomde de eigen landgenoten te ver moorden of te ontvoeren. Om een juist oordeel te vellen over de daar heersen de verhoudingen moet men in het ge bied van de Republiek zelve geweest zijn. De Republiek heeft de basisover eenkomst Linggadjati getekend met de bedoeling deze niet ten uitvoer te bren gen". Op de vraag naar zijn oordeel over de leiding van de Republiek antwoordde de president: „Ik ben er van overtuigd, dat Soe karno en Sjahrir zes maanden geleden in elk opzicht het goede voor hadden, en de onderhandelingen met Nederland werkelijk tot een goed einde wensten te leiden. Het is echter gebleken, dat zoniet genoeg gezag en macht hebben om tegen de extremisten, die tegen hun streven zijn, op te treden. Het is mijn overtuiging, dat het optreden van de Nederlandse regering niet gericht is te gen de Republiek als zodanig doch te gen die elementen, welke zich richten tegen een behoorlijke uitvoering van de basisovereenkomst Linggadjati". Prinses Margriet gaat naar school Het secretariaat van H.K.H. Prin ses Juliana deelt ons mede, dat Prinses Margriet leerlinge is ge worden van de groep voor voor bereidend lager onderwijs van werkplaats Kindergemeenschap te Bilthoven. TURKSE PREMIER BIEDT ONTSLAG AAN. Radio-Ankara meldt, dat officieel is medegedeeld, dat de Turkse premier, Recep Peker, president Inonu om ge zondheidsredenen zijn ontslag heeft aangeboden. De president heeft de ontslagaanvra ge aanvaard en Hassan Saka, de mi nister van Buit. Zaken, tot nieuwe premier benoemd. BÜ de debarkatie van de vluchtelingen-schepen deden zich, zoals bijgaand ver slag vertelt en de foto laat zien, scherpe incidenten voor. een formele veldslag ontaardde en twee uren in het ruim van de „Run- nymede Park" duurden, werden 24 personen, o.w. drie van de militaire politie, gewond. „Operatie oase" thans beëindigd. De Berlijnse correspondent van het A.N.P. seint: Woeste tonelen hebben zich gister middag in Hamburg's haven afge speeld bij de ontruiming van de laat ste der drie schepen met Joden van de „Exodus". By de gevechten, die in BINNENLAND. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot intrekking van het besluit „Beperking rechtsverkeer". Versohenen is de memorie van ant woord nopens de - Herverkavelingswet Walcheren. De deelneemsters aan het Inter nationaal Congres van Plattelandsvrouwen, dat te Amsterdam wordt gehouden, hebben gistermiddag een bezoek gebracht aan de Eeuwfeesttentoonstelling van de Holl. Mij van Landbouw te Den Haag. 's Avonds waren de deelneemsters tegenwoordig op een receptie, welke de minister van Land bouw, Visserij en Voedselvoorziening. S. L. Manshalt, in ihet Amsterdamse Rijks museum hield. De recomba voor West-Java, Abdoel- kadlr is gisteravond per K.L.M.-Constella tion .Nijmegen" naar Batavia terugge keerd. Het toestel vervoert voorts 1800 kg. post, hoofdzakelijk voor militairen. BUITENLAND- Do Oostenrijkse politie heeft twee koffers vol dynamiet in het bagage-depot van een Weens station gevonden, aldus meldt de „Times". De koffers waren ge adresseerd aan een „Joods verplaatst per soon" en kwamen uit Salzburg. De internationale der Christelijke mijnwerkers, die 25 Jaar bestaat, heeft te Koksyde ln West-Vlaanderen haar jubi leumcongres gehouden. Er waren afgevaar. Toen werklieden bezig waren met herstelwerkzaamheden aan de middenboog van de Maasbrug te Hermalle-Soushuy naby Luik, stortte deze plotseling in, waardoor een 20-tal arbeiders ln de stroom geraakte. Vijf hunner kwamen hierbij om net leven, terwijl tien anderen gewond werden. De Japanse oud-gevangenen, die uit Sovjet-Russische gebieden* zUn gerepa trieerd, zullen een intensieve heropvoeding moeten ondergaan, een poging om de com munistische propaganda, die zy, naar men meent in Sovjet-kampen hebben moeten horën. te neutraliseren. In de haven van Pittsburgh (Pen- sylvanië) heeft aan boord van een plezier vaartuig een ontploffing plaats gevonden. De boot werd door de vlammen vernield. Het aantal doden bedraagt 28. Minstens 16 personen werden naar het ziekenhuis vervoerd. Het Amerikaanse militaire gerechts hof te Dachau heeft Otto Skorzeny^ Duits parachutist der Nazi's, die Mussolini uit de handen van de regering Badoglio heeft gered, onschuldig bevonden aan overtre ding van het oorlogsrecht. Volgens de aan klacht had hij aan het hoofd gestaan van een speciale brigade, die tijdens het Duits offensief in de Ardennen ln de laatste oorlogswinter Amerikaanse uniformen droeg, 19 officieren van zyn l<5de pantser- brigade werden eveneens onschuldig be vonden aan het overtreden v^n oorlogs recht en oorlogsgebruiken. De Britse Hoge Commissaris ln Oos tenrijk Lui tenant-Generaal sir James Steele die binnenkort adjudant-generaal «gdon uit België Nederland en Frankrijk j ^dkVMhli„ bwörd«, De Franse ministerraad heeft gisteren heeft op 8 September te Bied (Joego- besloten een commissie op te rlchten^ter i Slavlë) een geheim onderhoud met maar- bestrydlng van de dreigende inflatie en schalk Tito gehad. Men gelooft, dat beide van de stijging der pryzen. Deze commis- staatslieden over een aantal belangrijke sle zal staan onder voorzitterschap van kwesties tot overeenstemming zyn geko- Ramadler. 1 men. De operatie- oase Is hiermede be ëindigd en de 4300 Joden zijn naar de twee streng bewaakte interneringskam pen overgebracht. De passagiers van het laatste schip ontvingen, gelyk gemeld, om halfelf een ultimatum, doch weigerden naar de voorlezing te luisteren en overstemden de luidsprekers met Joodse liederen. Nadat het ultimatum met een half uur verlengd was daalden om twaalf uur gehelmde politiemannen in de ruimen af, nadat de Joden eerst de ladders hadden weggetrokken, zy hadden snel 't midden der ruimen schoongemaakt en eisten daarop van de Joden, dat zy de ladders zouden beklimmen. Als ant woord werden zij bekogeld met blikken, glazen, flessen en een stortvloed van scheldwoorden. Daarop ontstond een algemene verwarring. Op verscheidene plaatsen ontstonden gevechten, waarbij vrouwen en kinderen zeer fanatiek op de politie insloegen. Na - enige tijd slaagde de politie er ln de orde te her stellen en de passagiers in groepen te verdelen. Met uitzondering van enkele ouderen en zieken bleven allen op de grond liggen en moesten met geweld worden verwyderd. Het verzet was zo krachtig, dat voor iedere immigrant vier of vyf politie mannen nodig waren. Ofschoon de vrouwen heftig aan de gevechten, die bjj het wegbrengen van vrijwel iedere immigrant ontstonden, deelnamen, bevalen de officieren tegen haar geen stokken te gebruiken. Tegen de man nen moest men dit wel doen, waar mee zy in enkele gevallen slagen op 'iet hoofd uitdeelden, zodat verschei dene Joden bewusteloos werden ge slagen. De immigranten gebruikten met i prikkeldraad omwikkelde stokken als I wapen en smeten vleesmessen naar de soldaten. Een jongen van tien jaar beet een sqldaat een vinger af. In een der ruimen bleek het voor de politie on mogelijk de toestand meester te wor den en hier moesten tén slotte de pas sagiers met een sterke waterstraal wor den verwyderd. Het verzet op dit schip was ?oveel heviger, daar het hier georganiseerd was door de Zionistische leider M. Ros- mann, die tot het begin der actie tot verzet bleef aanvurên. Hy was de der de man, die door de soldaten na hevig gevecht werd overmeesterd en wegge dragen, Er was ook een groep geünifor meerde padvinders aan boord, die fel verzet boden. Aan dek en op weg naar de trein speelden zich twts uren lang allerlei tonelen af. Schier iedere manen iedere vrouw en zelfs kinderen moesten worden weg gedragen of gesleept, zy spuwden en krabden de soldaten in het gezicht. Het geheel werd begeleid door een onafge broken koor van scheldwoorden, waar- by „Hitlerbandieten" voortdurend ge hoord werd. De militaire politie, die larigs de trein voerde, werd by elk ven ster nageroepen als ,,SS-Hauptmann". De meest weerbarstige elementen wer den in vrachtauto's weggevoerd. Onder de gewondén waren zeven vrouwen, van wie vier in een toestand van hysterie verkeerden. De zwaarste verwondlgen werden toegebracht aan eén politieman, die in een oog werd gesneden. Voorts waren er enkele ge broken ribben. Om halfdrie was de stroom van vechtende mensenkluwens, die aan ons voorbij trokken, beëindigd en verlieten de politiemannen en para troopers het schip. 50 Joden, die ernstig verzet pleeg den, werden gearresteerd. Zy zyn ge bracht naar de Duitse gevangenis te Alt-ona. Bovendien zyn 20 vrouwen, die tot de leidsters Van het verzet be hoorden, in het kamp Poppendorf in verzekerde bewaring gesteld. By de ontruiming der treinen en heb betrekken der kampen zyn geen inci denten van enige betekenis voorgeko men. De verwachting wordt geuit dat de IRO, aangezien de Joden door geweld van het schip zyn gebracht, zal weige ren de gearresteerden volgens bestaan de wetteiyke procedure voor „displaced persons" te berechten. In sommige kringen wordt de verwachting geuit, dat hierna berechting door een Duitse rechtbank zal worden overwogen, aan gezien verzet is gepleegd in Duitse ter ritoriale wateren. De Zweedse prof. Gunner Myrdal, directeur van de Euro pese commissie van de Ver. Naties te Genève vertoeft thans te Berlyn, waar hy namens de V. S. met de bezettende mogendheden besprekingén over de toekomst der ontscheepte Joden zou hebben gevoerd. Prof. Myrdal zal van daag naar Londen vertrekken. bom gevonden. Een eigengemaakte bom is gevonden aan boord van de Empire Rival, kort nadat de zich aan boord bevindende Joden het schip hadden verlaten. De bom werd verwyderd en kwam elders tot ontploffing. Deskundigen verzeke ren, dat zy, indien zy aan boord ont ploft zou zijn, een gat van twee vier kantemeter in de wand veroorzaakt zou hebben, hetgeen waarschyniy'k tot be schadiging van de machines had ge leid. aanbod van west-borneo. In een persoonlyk onderhoud met dc opperrabbijn van Amsterdam, heeft de sultan van Pontianak, Ha- mid II, medegedeeld, dat de staat West-Borneo bereid is alle Joden in Europa, die zich aldaar niet lan ger kunnen ophouden, op te nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1947 | | pagina 1