In Palestina Joodse en Arabische staat
Republiek handelt volgens
vooropgezet doel
Door alle gruwelen loopt een vaste lijn
Radio-programma
Rede minister-president dr. Beel
Het Leidsch Dagblad
Maatregelen van Tsaldaris
VORMING ENER „BERGREGERINü'
Tsaldaris, de nieuwe Griekse eerste-
znlnister, heelt verklaard, dat hij niet
alle hoop heeft opgegeven op een ver
breding der basis van zijn regering.
Tsaldaris deed een beroep op ae par
tijen om mede te werken ^en nationale
regering te vormen ten einde 's lands
moeilijkheden te overwinnen. In een
krantenartikel verklaarde hu, dat Grie_
kenland liever zijn laatste druppel bloed,
zal geven in de strijd voor de onafhan
kelijkheid dan dat het aan de eisen der
guerrillastrijders zal toegeven.
Zijn regering heeft besloten een mi
litaire censuur in te stellen. Op grond
van een wet, welke sinds 1945 van
kracht is, zal het aan de pers verboden
worden artikelen te publiceren over mi
litaire acties.
Tevens heeft het kabinet besloten tot
een zuivering van het ambtenarencorps
en tot onderdrukking van ambtenaren-
stakingen.
Henderson, hoofd van Met Ameri
kaanse departement voor het nabije Oos.
ten, is in Griekenland aangekomen om
„uit de eerste hand over de toestand te
worden ingelicht".
Volgens het Atheense blad „Vima"
zouden regeringsautoriteiten te Larissa
een circulaire van het politieke bureau
van de communistische partij hebben
gevonden, waarin de vorming van een
„bergregering" wordt medegedeeld, wel
ke als volgt zou zijn samengesteld: mi_
nister-president: Nikos Zachariades,
minister van Bultenl. Zaken: Porphyro-
genis; minister van oorlog: Marmos Caf-
fades; minister van Binnenlandse.'
Zaken: Iomildes.
Volgens deze circulaire zou de samen
stelling van deze regering bij de aan
komst van de Amerikaanse troepen be
kend worden gemaakt
Opnieuw fascistische
ongeregeldheden te Londen.
Voor de derde opeenvolgende Zondag
liebben zich eergisteravond te Londen
onlusten voorgedaan in verband met de
Britse Liga van oud-gedienden, die,
naar men zegt, oud-leden van Mosley's
„Britse unie van fascisten" onder haar
leden telt. De politie, die zich gereed had
gehouden om onmiddellijk in te/ grijpen,
slaagde er na 15 minuten in de menigte
te verdrijven.
Een groot aantal jongelui marcheer
de arm in arm voorbij een anti-fascis
tische vergadering en zong luid 't Horst
Wesselljed. Zij werden echter door de
politie opgevangen.
Acht personen werden gearresteerd en
drie, o. w, een politie-agent, werden
licht gewond.
Gottwald over „Oost en West"
De Tsjecho-Slowaakse minister-presi
dent. Clement Gottwald, heeft op een
openbare bijeenkomst in de Boheemse
stad Pardubice verklaard, dat net hoofd
doel van de Tsjecho-Slowaakse buiten
landse politiek was geweest en bleef: de
republiek te behoeden voor een herha
ling van München Meer dan enig ander
land had Tsjecho-Slowakije er belang
bij, dat het Duitse imperialisme nim
mer weer de kop opsteekt. Gottwald
zelde, dat de Sovjet-Unie in haar bezet
tingszone de daartoe geëigende politiek
toepaste, doch dat ongelukkigerwijze
niet alle grote mogendheden dit deden.
Het volgen van een andere politiek door
Tsjecho-Slowakije dan een van Slavische
solidariteit, gebaseerd op de nauwst mo
gelijke samenwerking met de Sovjet
unie zou betekenen: het bestaan van
natie en staat ln de waagschaal stellen.
Natuurlijk, zo voegde Gottwnld hier
aan toe, willen wij gaarne, dat ook het
Westen ons helpt. Wij willen geregeld
zaken doen als goede zakenlieden, doch
wij verkopen onze onafhankelijkheid en
vrijheid niet.
EINDE CONFERENTIE
TE CANBERRA
Zelfbestuur voor Japan?
De afgevaardigden van de conferentie
van het Britse gemenebest over Japan,
die gisteren te Canberra geëindigd is,
zijn van mening, dat de conferentie een
groot succes is geweest Men is tot de
slotsom gekomen, dat Japan onmiddel
lijk na de vredesregeling zelfbestuur
moet krijgen.
Men was het er vports over eèns, dat
Japan al het geroofde moet vergoeden
of aan de eigenaren teruggeven.
De bezettingskosten zullen door Japan
zelfs moeten worden gedragen. Sleu
telindustrieën voor oorlogsdoeleinden
moeten worden verboden er, de produc
tie-capaciteit ^an industrieën, die een
deel van het oorlogspotentieel zouden
kunnèn vormen, moet. beperkt, zijn.
(Van onze correspondent te Batavia).
Enigszins verbijsterd staat de wereld
te kijken naar het bloedbad op Java
en Sumatra, dat niet wordt veroorzaakt
door oorlogsvoering en niet de Indone
siërs of Nederlanders betreft, doch een
bevolkingsgroep, die sinds eepwen van
generatie op generatie in dit land ver
blijft en hier in die eeuwen een zeer
bijzondere plaats in is gaan nemen.
De Indonesiërs vormen een volk van
kleine boertjes(tanis) en op hun enor
me ^antal is het intellectuele element
zo gering, dat dit nagenoeg te verwaar
lozen is. Het intellect werd tot dusverre
gevormd door het Westen. Tussen boe
ren en intellectuëlen ligt 4iicr een ge
weldige hiaat: de middenstand. Dit
hiaat is gevuld door de Chinezen, Men
heeft hier dus de merkwaardige con
structie, dat de chie khissen der samen
leving: handarbeider^; middenstanders
en intellectuëlen, gevormd worden door
drie geheel verschillende mensenrassen:
Maleiers, Chinezen en Europeanen.
Deze constructie is allerminst aan toe
val te wijten,, zij is ontstaan uit de na
tuurlijke aanleg en capaciteiten van de
ze drie groepen. De Indonesiër is van
nature geen handelsman en geen man
van de wetenschap, wat hij wèl is, is
hij geworden overeenkomstig zijn aard.
De grote fout van de mannen van
Djokja is, dat zij denken deze aard met
politieke leuzen te kunnen veranderen.
Deze kleine uitweiding was nodig om
beter te begrijpen, wat zich hier heden
afspeelt De massamoord op Chinezen
heeft niets te maken met volkswoede,
waartoe de "Chinezen slechts weinig
aanleiding hebben gegeven. ZIJ heeft
ook niets te maken met vrees voor een
nieuw koloniaal tijdperk Zij is eenvou
dig een programmapunt van de repu
bliek, Beter gezegd: de combinatie van
een aantal programmapunten.
GEEN SPONTANE PROGROMS.
Wanneer men. zoals wij deden, een
tocht van 2000 K.M. in een legerjeep
langs de frontlijnen heeft gemaakt en
men heeft- met eigen ogen de afgrijse
lijke details van dit nieuwe Chinezen-
progrom aanschouwd, dan gaat men
automatisch vragen naar het „Waar
om". En men ontdekt spoedig, dat door
al deze plaatselijke gruwelen een vaste
en onmiskenbare lijn loopt. Zij zijn niet
spontaan bedreven, doch van hoger
hand georganiseerd. Wij zouden talloze
voorbeelden kunnen beschrijven, doch
wij vrezen, dat zij buiten het bestek van
een enkel artikel zullen vallen.
Wij beschikken .over een overvloed
van materiaal om het van hogerhand
georganiseerde karakter van deze pro-
groms te bewijzen. Heden willen wij er
ons echter tot beperken uit dit mate
riaal de conclusies te trekken, en het
antwoord te geven op de vraag ..Waar
om". Tijdens het twee-jarige bestaan
van de republiek is wel overduidelijk
gebleken, dat het extreme nationalisme
van Djokja wars ls van iedere buiten
landse inmenging, en alles zelf wil
doen. Het antwoord op de vraag, of zij
dit zal kunnen, laat zij aan de toekomst
over. Haar eerste doel is, met alle mid
delen het ideaal van volledige zelfstan
digheid te realiseren. Daartoe moeten
zowel het Westerse intellect als de
Chinese middenstanden worden opge
ruimd en overgenomen door de Indo
nesiërs. Daar de Indonesische intellec
tueel geen enkele kans maakt tegenover
de westerling, en de Indonesische mid
denstander geen enkele kans tegenover
dq Chinees, ziet de republiek slechts
éen kans om haar programma door te
voeren, en deze kans meent zij heden
te kunnen grijpen.
DE VETTE KLUIF.
Hier komen nog enkele andere facto
ren bij. Een der voornaamste is wel, dat
zij hevig geschrokken is van de eerste
resultaten van onze politionele actie
Overal waar onze troepen kwamen,
werden zij als bevrijders binnengehaald,
en de bevolking had daarvoor haar re
denen. Onze aanvankelijke triomftocht
was meer een morele dan een militaire.
Naarmate we echter verder trokken,
verminderde het enthousiasme van de
bevolking, en ten slotte verkeerde deze
ln vijandigheid. De reden hiervan is
niet moeilijk te raden. Werp een uit
gemergelde hond eens een vette kluif
voor, en laat een ander trachten hen
deze kluif te betwisten De resultaten
kan men zich voorstellen.
De kluif waren de Chinezen: een ge
makkelijke en vette prooi. Wedana's,
loerah's en tentaras (bestuur en politie)
namen de leiding van de rampokpar-
tijen en kondigden aan, dat wie niet
meedeed als een „nica-hond" zou wor
den beschouwd. Dit was voldoende om
het gepeupel in beweging te krijgen, en
de resultaten van hun werk gaat alle
beschrijvingen te boven Toen kwamen
de Nederlandse patrouilles en aan
schouwden het toneel. Zij trachtten te
redden wie en wat er nog te redden
viel. Zij trachtten het ropfdier zijn
prooi te ontnemen. De republiek heeft
zeer goed van tevoren berekend, hoe
daarop de reactie der bevolking zou
zijn. Enerzijds voelde zij de aanwezig
heid der Nederlanders als een bedrei
ging voor hun pas verworven bezit, en
anderzijds was zij zich bewust zich met
een bloedschuld te hebben belast, die
niet ongestraft zou blijven. Onze troe
pen kwamen•bii hen niet als bevrijders,
doch zoals de politie bij rovers en
moordenaars binnenvalt. En hun hou
ding tegenover ons is navenant: over
dag houden de schuldigen zich schuil
en 's nachts komen zij uit hun schuil
plaatsen te voorschijn, om onze mensen
van uit het donker te bestoken. Dit is
wat Djokja van hen heeft gewild, en
wij moeten toegeven, dat zij dit deel van
de strijd gewonnen heeft.
VOOR WOENSDAG 3 SEPTEMBER,
Hilversum I (301 M.) NCRV 7.00:
nieuws, 7.15:. ochtendgymnastiek; 7.30:
harmonlemuzlek; 7.45: woord voor de dag;
8.00: nieuws; 8.15: Temple Church Choir;
8.30: drie orkestep; 9 00: ziekenbezoek;
9.30: kleine orkesten; 10.30: morgendienst
o. 1, v. ds. L. Floor; 11.00: alt en plano;
11.30: werken van Baoh en Haydn; 12.15;
orgelconcert; 12.30. weeróverzlcht; 12.32:
orgelconcert; 13.00: nieuws; 13.15: Mando-
linata; 13.45: Radio Koperkwartet; 14.15:
Holanda Sextet; 15.00: Yehudl Menuhin
speelt Mozart; 15.30: planowerken van
Bach en Brahms; 16.00: voor postzegel
verzamelaars: 16.15: zingende jeugd; 16.45:
■voorde Jeugd; 17.30; NVH; 17.35; Amatl-
trlo; 18.00: SchÜtz-Monteverdl cyclus;
18 20; vocale en Instrumentale soil; 18.30:
progr. Ned. Strijdkr.; 19.00; nieuwsn 19 15:
land eu tuinbouw; 19.30: actueel geluld;
19.45; amusementsorkest, 20.00; nieuws;
20.05; proloog; 20.15; Metropole orkest;
20.45: vooraraoht, 21.05: P. Post. orgel;
21.30: Willem Pijper-herdenking; 21.50:
Pijper-programma; 22.30; nieuws; 22 45:
avondoverdenking: 23 0024.00; licht
klassiek avondconcert.
Hilversum II (415 M.) VARA 7 00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
onbb.muz.; 8.00 nieuws; 8.15; strijdlied;
S.18; bek. marsen en walseil; 8.50; voor de
hulsvrouw; 9.00. lichte morgenklanken;
9.30: waterstanden; 9.35: orkestwerken van
Wagner; VPRO 10 00; morgenwijding door
ds. D. Richards; VARA 10.20; voor de
vrouw; 10.35; Bach-Mozart programma;
11.05; populaire muziek; 12.00; accordeon
orkest; 12.30; weerpraatje; 12 33: voor het
platteland; 12.38; orkest Carlo Caredssola-
13.00: nieuws; 13.15: Joods nationaal
fonds; 13.20: J. Jong, orgel; 13 50; plano
duo; 14.00: voor de vrouw; 14.15: omroep-
kamer orkest; 15.00: voor de jeugd; 15.40:
Drury Lane Theater Orkest; 15.45: zieken
bezoek; 16.15 vragen staat vrij; 16.45: voor
de Jeugd; 17.15; Weense muziek; 17 45:
Rijk Overzee; 18 00: nieuws; 18.15; varia;
18.20: omroeporkest; 19.00: het geestes
zwaard der vrijheidsscharen: 19.15; het
nieuws uit Indië; VPRO 19.30; ons leven
en ons geloof; 19.45: lezen in de bijbel;
VARA 8 00: nieuws: 8.05: actualiteiten;
20.15- Residentie orkest: 21.15: hoorspel
.De strijd om de heer Lapralk"- 22.05:
Carlo Butl zingt; 22 15: tango, en rumibu-
orkest Malando: 22.45: gaestolilk leven:
23 00; nieu-ws: 23 15: J Antonlettl, piano;
23.2524,00: lichte orkestklanken.
(Foto Van Vliet)
In verschillende wijken van de stad
werden gisteren jeugdwedstrijden gehou
den. Hierboven een aardige foto van een
jongen, „die naar de trein moest".
92 doden in brandende
Parijse bioscoop
PANIEK VERGROOTTE DE
CATESTROPHE.
In de Paryse bioscoop „Lc Select"
liggende te Rueil-Malmaison, een
westelijke voorstad van Parijs, is Za
terdagavond brand uitgebroken, waar
bij niet minder dan 92 personen om 't
leven zijn gekomen en ongeveer vijf
tig, o.w. vele zwaar, gewond zijn ge
raakt.
De brand, die bij het begin van' de
voorstelling uitbrak, veroorzaakte een
grote paniek, waardoor velen onder de
voet werden gelopen.
Een officieel onderzoek heeft uitge
wezen, dat de brand werd veroorzaakt
door kortsluiting in het electrisch net
tussen het Eerste en tweede balcon. De
meeste mensen op het tweede balkon
werden door de vlammen ingesloten en
verstikt Die op het eerste balkon lie
pen zulke ernstige brandwonden op. dat
vele hieraan overleden. Sommige ouders
gooiden hun kinderen van het balkon
naar. de mensen beneden toe om hen
voor verbranding te sparen.
De bioscoop ls geheel afgebrand
De directeur van de bioscoop, Antoine
Mouillade, is door de politie in hechte
nis genomen Hl) wordt er van beschul
digd. dat hil de aanwijzingen van de
commissie voor de veiligheid van open
bare gelegenheden niet heeft opgevolgd.
De Franse minister van Binnenlandse
Zaken. Depreux, heeft een bedrag van
1 millioen franc ter beschikking van de
slachtoffers gesteld. Ook de gemeente
raad van Rueil-Malmaison heeft 1 mil
lioen franc uitgetrokken voor een hulp
actie.
Op last van het Ministerie van Bin
nenlandse Zaken zal een technisch on
derzoek naar de verantwoordelijkheid
voor en de juiste oorzaken van de brand
worden ingesteld.
BERLIJNSE BESPREKINGEN OVER
RUHRGEBIED UITGESTELD.
De besprekingendie in het. begin van
deze week te Berlijn zouden worden ge
houden tussen Britse. Amerikaanse en
Franse economische deskundigen over
op de laagste conferentie te Londen op
geworpen vraagstukken betreffende
steenkool en cokes uit het Ruhrgebied,
zijn tot 8 September uitgesteld.
TIEN MILLIOEN TE VEEL
IN ENGELAND?
„Europa zonder geestdrift en
vertrouwen".
De Australische minister van immi
gratie en voorlichting, Calwell, heeft
te Ottawa verklaard, dat Groot-Bnt-
tarnjië tien millioen mensen moet doen
emigreren óf. zij verhongeren en gaan
ten onder. De Britse economie kan z.i.
niet meer dan 35 millioen mensen on
derhouden. Hij zeide verder, in Europa,
met inbegrip van Groot-Brittannië,
niets dan wanhoop en opschudding ge
vonden te hebben. Europa, Groot-Brit-
J tannic inbegrepen, was zonder geest
drift, hoop of vertrouwen, zo zeide hij.
Mac Arthur stelt vertrouwen
in Japan.
RUSTIG IN EEN WAANZINNIGE
WERELD.
Generaal Mac Arthur, de geallieerde
opperbevelhebber van Japan, heeft bij
gelegenheid van de tweede verjaardag
van de ondertekening van de Japanse
capitulatie verklaard, dat men tot een
vredesverdrag met Japan moet komen
„ln dezelfde geest van verdraagzaam,
held en rechtvaardigheid als waarin
de bezetting wordt uitgevoerd."
Hierdoor zon men bereiken, dat het
verslagen land de gelegenheid kreeg om
zichzelf te gaan onderhouden in plaats
van tot de bedelstaf gebracht te worden.
Men behoefde zich niet bevreesd te ma
ken voor een economische ineenstorting
in de nabije toekomst. De geallieerde
bezetting laat het devies „recht voor
macht" gelden, aldus Mac Arthur, en de-
vruchten van deze politiek zijn thans te
zien. Heden ten dage vormt Japan .fce
midden van een waanzinnge wereld een
van de weinige plaatsen, waar. ondanks
een critleke schaarste, een minimum aan
vrees en onrust heerst, waar het volk
ijverig poogt ae vredebreuk ,waarvopr
zijn natie als geheel aansprakelijk is ge-,
steld. uit te boeten, de door de oorlog
geschapen armoede te boven te komen
en zichzelf op te werken tot betrouw
bare en nuttige leden van de familie
der volkeren.
BRITSE COMMUNISTEN WENSEN
VERMINDERING DER
TROEPENSTERKTE.
Harry Pollitt, secretaris-generaal van
de Britse communistische partij, dringt
in een brief aan de eerste-minister,
Attlee, aan op een vermindering van de
gewapende macht van minstens 500.000
man, door het terugbrengen van alle
Britse' troepen in Griekenland, Voor-
Indië, Palestina, het Midden-Oosten,
Egypte, Birma en Malakka naar Enge
land en een beperking van 50 van
de Britse troepen in de voormalige
.vijandelijke lahden, teneinde te kunnen
voorzien in de dringend benodigde ar
beidskrachten in de sleutelindustrieën.
Pollitt vraagt de verwijdering van de
ministers, „die voornamelijk voor de
huidige toestand verantwoordelijk zijn".
OPNIEUW REVOLUTIE
IN ECUADOR.
In Ecuador is tegen de regering van
kolonel Carlos Mancheno, die Verleden
week de regering van president dr. Ioar-
ra omver wierp, in de steden Riobamba
en Guaranda een militaire revolutie uit
gebroken.
Gemechaniseerde strijdkrachten van
het leger van Ecuador en het garnizoen
van Guayaquil, de vornaamste haven
van Equador, hebben zich gisteren aan
gesloten bij de opstand.
De regering van kolonel Carlos Men.
cheno heeft in geheel Ecuador de staat
van beleg afgekondigd. Ook de militaire
basis San Antonia. waar gemechani
seerde troepen liggen, het garnizoen van
Toelcan, ten N.O, van Quito, en de
burgerwacht hebben zich*blj de opstan
delingen aangesloten.
'De voornaamste regeringsautoriteiten
te Guayaquil hebben de wijk genomen.
De opstandelingen weigeren Ce regering
van kolonel Manchenos te erkennen en
willen dr. Ibarra terug.
Nader wordt vernomen, dat het gar
nizoen te Guayaquil zich neerlegt bij
het aanblijven van Mancheno, terwijl de
wetgevende vergadering wordt bijeenge
roepen.
RECHTZAKEN
HAAGSE POLITIERECHTER.
A. M. te Belden verhandelde een hoe
veelheid wol, ln strijd met de voorschrif
ten. want er kwamen geen textielpunten
by t-e pas. De Officier vorderde f. 100
boete of 20 dagen hechtenis en verbeurd
verklaring van de wol. De rechter besloot
tot dit laatste en f. 2-5 boete of 10 dagen
hechtenis.
Het verhandelen Vjin distributiebeschei
den, bracht C A. O uit Zoeterwoude bij
de rechter; de- bonnen waren voor eigen
gebruik bestemd geweest en daarmede
rekening 'houdend vorderde de Officier
f 40 iboete of 20 dagen hechtenis. Het von
nis werd f. 30 boete of 15 dagen hechtenis.
D, S. te Lelden kocht shag zonder een
bon en de Officier vorderde nu de ver
beurd verklaring van de tabak, benevens
een geldboete van f 50 of 20 dagen hech
ten te. De rechter veroordeelde conform
die els.
Wat V.N.-commissie aanbeveelt.
Een vrijstad Jeruzalem
De speciale commissie der V.N. heeft Zondagavond haar rapport en aanbeve
lingen inzake de Palestijnse kwestie aan de algemene vergadering der VN.
gezonden. In dit rapport wordt door de meerderheid der commissie Ca
nada, Tsjecho-Slowakije. Guatemala, Nederland, Peru, Zweden en Uruguay
voorgesteld om Palestina te verdelen in een. Joodse en Arabische staat en
de stad Jeruzalem, welke delen echter een economische eenheid moeten vor
men. Na een overgangstijdperk van 2 jaar, dat 1 September 1947 moet begin
nen, dienen de Joodse en Arabische staat onafhankelijk te worden.
Alvorens deze staten onafhankelijk
zullen worden verklaard, zullen zij een
grondwet moeten aannemen, een ver
klaring betreffende een aantal waar
borgen aan de V.N. moeten overleggen
en een verdrag tekenen, waarbij zij een
economische eenheid zullen vormen.
Drie leden van de commissie India,
Perzië en Joego-Slavië stellen een
onafhankelijke federale staat voor met
als hoofdstad Jeruzalem. Australië ont
hield zich van stemming ten aanzien
van belde ontwerpen.
Het ontwerp wil het bestuur van Pa
lestina tijdens het overgangstijdperk
aan Engeland opdragen onder bescher
ming van de V N. Gedurende deze pe
riode zou Engeland 150,000 Joodse im-
migianten in het gebied van de toe
komstige Joodse staat mogen toelaten
Het Joods bureau zou met de \e:ant-
woordelijkheid voor het organiseren der
immigratie worden belast.
Jeruzalem zou gedemilitariseerd moe
ten worden. De bcheerschapsraad der
V.N. zou een gouverneur moeten be
noemen, die geen Jood, Arabier of
onderdaan van de Palestijnse staten
hoch een inwoner van Jeruzalem zou
mogen zijn.
'Deze gouverneur zou aanspraak mo
gen doen in geschillen betreffende hei
lige plaatsen en godsdienstige inrich
tingen in Palestina De bescherming
hiervan zou moeten worden toever
trouwd aan een speciale politiemacht,
welker leden geen Joden of Arabieren
mogen zijn.
Van Joodse zijde is officieel commen
taar op het rapport vooralsnog schaars,
daar men het plan eerst wil bestuderen.
Van Arabische zijde daarentegen is
de eerste reactie er een van bittere ver
ontwaardiging. Jamal Hoesseini, vice-
voorzitter van het Arabische Hoge Co
mité. verklaarde'; „De Arabieren zullen
niet accoord gaan met het rapport of
elk ander rapport, waarin verdeling
van Palestina wordt voorgesteld. Wij
zullen met alle middelen en met de
hulp van de aangrenzende Arabische
landen vechten om Palestina als .Ara
bisch land te laten voortbestaan".
Abdel Azzam Pasja, secretaris-gene
raal van de Arabische Liga zeide, dat
„ieder rapport, waarin wordt overwogen
Haifa en Jaffa en practisch het gehele
kustgebied aan de Joden over te laten,
zo belachelijk en onrechtvaardig is, dat
er wel moe^kheden vaïi moeten ko
men".
De hoge Arabische commissie in Pa
lestina heeft gewaarschuwd tegen de
pogingen om de voorstellen in practijk
te brengen. „Palestina en het Arabische
Oosten zullen in vuur en vlam geraken"
PRINSES JULIANA EN PRINSESJES
BEZOEKEN VUURWERK.
Heel stilletjes zijn Prinses Juliana en
Haar oudste drie dochtertjes gister
avond naar het Scheveningse vuurwerk
gekomen. Vlak voor het begin van dit
laatste vuurwerkfestijn van dit seizoen
reed een hofauto voor het Kurhaus aan
het Gevers DeUnootplein en vrijwel on
gemerkt gingen de Prinses en de prin
sesjes door het hotel naar het terras
vanwaar zij het kleurige vuurspattende
feest goed konden volgen. Slechts en
kele van de vele duizenden, die zich
in het overvolle Scheveningen bevonden
hebben iets van dit prinselijk bezoek
gemerkt, Het behoeft nauwelijks ver
teld te worden dat de prinsesjes Irene,
-Beatrix en Margriet zeer genoten heb
ben. Een wit olifantje, dat oranje vuur
uit zijn bewegende slurf spoot en vro
lijk met zijn staart kwispelde, bleek
een der grootste attracties tussen de
vele fraai gekleurde stukken en de tal
loze vuurpijlen. Het sluitstuk, een por
tret van H.M. de Koningin in wit vuur
met een oranje versiering aan weers
zijden-werd, door de prinsesjes direct
als beeltenis van haar Grootmoeder
herkend. Snel en vrijwel ongemerkt
zijn Prinses Juliana en Haar drietal
na afloop van het vuurwerk weer uit
Scheveningen verdwenen.
BINNENKORT MAXIMUMPRIJZEN
VOOR AARDAPPELEN.
De afdeling Voorlichting van het Mi
nisterie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening deelt mede, dat het
in de bedoeling ligt binnenkort maxi
mum-consumentenprijzen voor aardap
pelen vast te stellen. De maximum con
sumentenprijs zal zich vermoedelijk be
wegen tussen 10 en 12 cent. Vergeleken
met de huidige prijzen betekent dat een
belangrijke daling.
Ter gelegenheid van de
verjaardag van
Koningin Wilhelmina
De minister-president dr. L. J. M.
Beel, heeft gisteren ter gelegenheid van
ae verjaardag van Koningin Wilhelmina
de volgende rede uitgesproken:
„Onzé Landsvrouwe verjaart.
Gelijk ieder jaar maken ook thans
gevoelens van oprechte vreugde zich bij
deze gelegenheid meester van ons volk.
Ons volk immers ziet Haar met een
onbeperkt vertrouwen aan de leiding
van 's lands regering en heeft redenen
te over om dankbaar te zijn voor ieder
jaar, dat het .Gode behaagt. Haar we
derom tot geluk van ons vaderland te
laten in Haren regiment. Dankbaar, dat
het Huls van Oranje, door deze sterke
vrouw bijkans een halve eeuw ge
schraagd, nog altijd het Idling rijks te
rustpunt vormt, waaromheen zich een
vredige, geltaag voortschrijdende ont
wikkeling van ons maatschappelijk le
ven met zijn zo verwarde en beangsti
gende problemen voltrekt.
Laat er dus vreugde onder u zyn!
In de rij der levensjaren, die onze
geëerbiedigde Vorstin geschonken zijn,
leende een te. groot aantal zich helaas
tot geen uitbundig vreugdebetoon. Ge
sels, die de wereld teisterden, troffen
ook ons vaderland. Crisis en werkloos
heid, oorlog en bezetting bleven ons niet
gespaard. Telkens gingen onder zulke
omstandighedende gedachten van de
Koningin op Haar verjaardag meer
r.aar hen, die door zulke gesels werden
geslagen, dan naar enige feestelijkheid.
Zijzelf was de eerste, die in zulke jaren
tot soberheid maande.
Zij heeft thans wederom tot sober
heid gemaand.
Helaas met reden.'
Wederom immers doorleeft ons volk
en daarbij denk ik niet alleen aan
ons Nederlandse volk, maar ook aan
onze Indonesische rijksgenoten een
zware tijd. Een tijd, die vele gezin
nen zowel hier als in Indonesië in leed
heeft gedompeld. Een tijd, waarin ieder
van ons in zijn "dagelijkse leven de terug
slag voelt van de roof en de plundering,
waaraan wij vijf jaren lang blootston
den. Een tijd, waarin het voor iedere
nuisvr^uw moeilijker wordt om de eind
jes aan elkaar te knopen, waarin de
schaarste en het ruimtegebrek on$
nog altijd dwingen tot pijnlijke beper
kingen. Een tijd bovendien, waarin het
de schijn heeft alsof de Wereld aan de
normen van gerechtigheid en naasten
liefde geen gelding meer toekent.
Laat dus uw vreugde geen kwetsend-
ui tbundige zijn.
Luisteraars, ik noemde zoeven onze
Koningin het vaste punt, waaromheen
zich een rustige, gestadig-voortschrij-
aende ontwikkeling voltrekt.
Méér nog: Zij was het. die tot zoda
nige ontwikkeling ook ten aanzien van
Indonesië de richting heeft gewezen.
Zij was het, die in Haar bekende,
diep-indrukwekkende Londense radio
rede het begin aankondigde van een
nieuw tijdperk in onze betrekkingen tot
Indonesië, Suriname en de Nederlandse
Antillen, een tijdperk van samenwer
king op basis van vrijwilligheid en zelf
standigheid.
Het moge Haar gegeven zijn hiervan
ae vervulling te aanschouwen en in deze
nieuwe verhouding tussen de gebieds
delen nog vele jaren de waarborg hun
ner eenheid te vormen.
Eerdaags gaat het vijftigste jaar van
Koningin Wilhelrhina's regering in.
Moge dit jaar beslissend zijn voor de
opbouw van een nieuwe, vredelievende
gemeenschap va.n Nederland met Indo
nesië en de gebiedsdelen in het Verre
Westen.
Die opbouw is reeds begonnen. Wan
neer in de allernaaste toekomst de hui
dige ernstige moeilijkheden zullen zijn
overwonnen en alle constructieve krach
ten zich verenigen, dan kan iets gxcots
worden verricht. Dan kan het komende
jaar, het jubileumjaar van onze Ko
ningin, beslissend zijn. Dan kan er, in
dat jaar, vreugde, uitbundige vreugde
onder U zijn.
Laat ons op deze dag echter niet al
leen over vreugde spreken.
Laat ook een belofte en een bede over
onze lippen komen. De belofte, dat wij
allen, voor wie de jarerf van oorlog en
bezetting een tijd va.n bezinning en lou
tering zijn geweest, thans, nu verruwing
en vervlakking, egoïsme en gezagsonder
mijning ons volk wederom bedreigen,
ons zullen inzetten voor het behoud on
zer. hoogste levenswaarden, zo, als onze
Koningin ons is voorgegaan en ons nog
steeds voorgaat.
De be'de tot de Allerhoogste, dat in
deze moeilijke ure voor ons kóninkrijk,
Hij onze Vorstinne moge sparen voor de
volken, waarover Zij is gesteld en welke
Zij zozeer ten zegen is".
BRANDSTOFFEN VOOR
KAMERHUURDERS.
Het Centraal Distributiekantcor deelt
mede, dat op nader door de distributie
diensten te bepalen dagen kamerver
huurders aanvragen cm brandstoffen
kunnen indienen ten behoeve van hun
kamerhuurders. Zowel huurder als
verhuurder moet. de op desbetreffend
formulier gestelde vragen beantwoorden.
Voor brandstoffen komen .slechts in
aanmerking kamerhuurders, die een
afzonderlijk te verwarmen woningge-
deelte hebben gehuurd, hetwelk zij ge- j
durende ten minste vijf dagen per week
bewonen. Niet in aanmerking komen
kinderen van verhuurders, kostgangers
met huiselijk verkeer, inwonend dienst
personeel, personen, die alleen een
slaapkamer hebben gehuurd en personen i
geboren na 1 October 1931, De brand-
stoffenkaarten voor kamerhuurders
worden uitgereikt aan de verhuurders,
doch zijn eigendom van de kamer
huurders. Ten slotte wordt medegedeeld,1
dat pensions met tien of meer gasten
brandstoffen moeten aanvragen bij het
toewijzingskantoor van het Rijkskolen-1
bureau.
MR. J. H. VAN ROYEN IN ONS LAND.
Ter bespreking van de Indonesische
kwestie.
Officieel wordt medegedeeld:
„Mr. J. H. van Royen, Nederlands
ambassadeur in Canada, is gisteravond
;n Nederland aangekomen. Het bezoek
van onr. van Royen, die de gehele be-
handeling van de Indonesische kwestie
in de Veiligheidsraad heeft meegemaakt,
houdt verband met de verdere bespre'
kingen, welke de regering deze week in
Den Haag over het Indonesische vraag
stuk met de Luitenanit-Gouverneur-Ge-
neraal dr. van Mook zal voeren.
- Het bezoek van mr. van Royen houdt
mede verband met het feit, dat hij als
plaatsvervangend leider zal optreden
van de Nederlandse delegatie in de al
gemene vergadering der Verenigde Na
ties, welke midden September aan
vangt".
De komst van mr. van Royen beves
tigt de onjuistheid va/n het gerucht als
zou onze ambassadeur in de Ver. Staten,
mr. van Kleffens, door de Nederlandse
legering zijn uitgenodigd naar Den Haag
te komen. De heer van Kleffens heeft
dit gerucht, trouwens ook zelf tegenge
sproken.
DADER DIEFSTAL f. 15.000.—
GEARRESTEERD.
De Haagse recherche heeft gearres
teerd de 28-jarige E. T. uit Den Haag,
die. op een nacht kort geleden uit een
kamer van een hotel te Scheveningen
de kleding van een echtpaar uit Bruns-
su/n (L.) meenam. Toen de politie hem
die nacht op de hielen zat en op hem
schoot, had hij een pakket weggewor
pen, dat de kleren van de vrouwelijke
logeergast bevatte. De man verklaarde
na zijn arrestatie, dat hij, nadat de
politie op hem geschoten had, een huis
was binnengevlucht met het gestolen
colbertjasje van de mannelijke helft van
het echtpaar aam Hij was op het dak
van het huis beland en daar had hij
de inhoud van de jaszakken onderzocht.
Daar bemerkte hl), dat er in de porte
feuille een bedrag van f. 15.000.aan
bankbiljetten aanwezig was. Hij ver
klaarde „bijna dood gebleven" te zfln
van schrik, toen hij al dat geld zag.
NIEUWE UITGAVEN.
Als een posthume hulde aan de pionier
der Haarlemmermeer mr. J. P. Amersfoordt
is van de hand van Anton van der Vet bij
het Hollandse Uitgevershuls te Amsterdam
verschenen een levensbeschrijving van het
werken en streven van de stichter van
Badhoevedorp. Duidelijk wordt hierin gé-
schetst de betekenis van deze te zeer ver
geten voorganger.
Nederland in de vijf werelddelen Dit
standaardwerk wordt uitgegeven bij Bur-
gersdlik en Niermans. alhier ln twee ge
deelten ouder auspiciën van de Konlnk-
ïyke Vereniging „Indisch Instituut" en is
met soherp inzicht en grote zorg samen
gesteld onder leiding van wijlen, dr. C. W.
Wormser, door mr. W J. van Balen, K.
W. L. Bezemer, dr W Ph. Coolhaas. W.
R Menkman, dr. T. H, Mllo. K. Ratelband
eri dr. A. C. J, de Vrankrljker. terwyi de
illustratie is verzorgd door jhr. H. Tedlng
van Berkhout. oud_dlreoteur van het
Rijksprentenkabinet te Amsterdam.
Het eerste gedeelte, dat op zich zelf
compleet ls. bevat: dr A, C. J. de Vrank-
rijker. De Nederlanders in Oostzee en Mid
dellandse Zee; K. W. L. Bezemer. Ter zee
SCHEEPSBERICHTEN.
Aard ijk, 1/9 van Rotterdam te NewYohk;
Abbekerk, van Rotterdam naar Australië,
31/8 te Antwerpen: Alcinous, 29/8 van
Montreal te Penang: Alhena, van Rotter
dam «aar Buenos Aires. 31/8 by Madeira;
Alwakl. 31/8 van Antwerpen te Rotter
dam; Amsteldijk, Mobile naar Londen,
31/8 bij Southend; Berkel, 30/8 van Am
sterdam te Rotferdam; Blijdendyk, 29/8
van Rotterdam te Philadelphia; Castor,
27/8 van Houston te New Orleans; Chr.
Sass (charter) BombayRotterdam. 30/8
van Karachee; £oryda, 30/g van piraeus ^e
Patras; Delfshaven, Victoria (Brazilië) n.
Antwerpen, pass. 30/8 Fernando Novoniha;
Dulvendyk, New YorkRotterdam, 30/8 te
Antwerpen; Ena, 30/8 van Curasao naar
Punta Cardon; Erasmus. 31/8 van Manilla
te Cebu; Erinna, 30/8 van Pladjoe naar
Mlrl; Esso den Haag, 31/8 van Arutoa te
Rotterdam; Gadlla, 30/8 van Tarakan naar
Balik Papail;- Kertosono. 31/8 van New
Orleans naar Kaapstad; Kongsborg, Am-
sterdam-Perz. Golf, 30/8 te Port Said; Kota
Baroe, RotterdamBatavia, 31/8 in Golf
van Blscaye; Lorentz. 3'l/8 van Shanghai
te Rotterdam; Manveran, Calcutta Seattle,
en te land In het Hoge Noorden; mr W 39/8 te Honolulu; Mariekerk, Bombay—
J. van Balen. Twee dochterlanden lu de R-dam 28/3 van Karachee; Modlokerto.
.d- K Ratelband. West- r>.- m r,
Nieuwe Wereld; K. Ratelband. West-
Afrika; W. R Menkman. Guyanas en
Antillen.
Het nog te verschy-nen gedeelte zal be
vatten; dr, W. Ph. Coolhaas. De Neder
landers in Zuid- en Oost Azië; dr. T. H.
Milo. Zuld-Afrlka.
Dit werk geeft wat de titel belooft, daar
het een welhaast volledige beschrijving
bevat van hetgeen de Nederlanders ln vier
eeuwen in de vijf werelddelen tot stand
hebben gebracht.
Geschiedenis van de Indische Archipel
van het begin der beschaving tot het
doorbreken der nationale revolutie door
dr Bernard H. M. Vlekke. Ht behandelt
geen accldeiïteel onderwerp maar ls een
geschiedschrijving van Indonesië vanaf „de
dageraad der geschiedenis", zoals het eer
ste hoofdstuk luidt, tot heden.
Dit werk heeft dr. Vlekke het eerst fcq
1943 In Amerika gepubliceerd onder de
titel: „Nusantara, a history of the East
Indian Archipelago". Het sucoes was daar
bultengewooh. In één jaar beleefde het
drie drukken. De uitgave, die de uitgevers
J. J. Romen en Zonen te Roermond thans
brengen Is een vertaling, door de auteur
zelf bewerkt en bijgewerkt.
De krant voor iedereen.
RotterdamBatavia, 31/8 te Éangkai
Pinang; Mijdrecht. 27/.8 van Bowling te
Galveston; Ossendrecht, 29/8 van Hampton
Roads te Greenock; Overijssel, Batavia n.
North Pacific Kust, 29/8^ te Honolulu;
Perna. 27/8 van.Stanlow A Manchester;
.-Polydorus, AmsterdamSoerabaya. 29/8
van Batavia; Prins Willem 4. Montreal n.
Antwerpen, pass. 31/8 Belle Isle; Rljn-
kerk, AntwerpenPerz. Golf. 1/9 van
Antwerpen; Sommelsdyk. BataviaNew
York; 30/8 te penang: Stad Arnhem, 31/8
van Rotterdam te Huelva; Straat Malakka,
Buenos AiresShanghai, 28/8 va.n SInga_
pore; Tegelberg. Buenos Aires n. Shanghai,
29/8 te Port Elizabeth; Tibia, 31/8van
Sydney naar Bahrein; Tjitjalengka, 27/8
van Shanghai naar Amoy; Van der Waals,
30/8 van Manilla te Batavia; Volendam,
29/% van Rotterdam te Batavia: Zonnewijk,
Calcutta naar Rotterdam, pass. 30/8 Gi
braltar; Zwyndrecht, 31/8 van Rotterdam
te Bagnoll; zypenberg, RotterdamHamp
ton Roads, passi 30/8 Dungeness, Kota
Inten, RotterdamJava, pass. 30/8 1 uur
Ouessant.
K.N.S.M.; Juno. 28/8 van Bremen naar
Hamburg; Tiberius. 28/8 van Genua naar
Livorno; Danae, 28/8 van Plume naar
Susak; Delft. 30/8 te Curacao; Hydra. 29/8
te Fuik Bay; Iris, 30/8 te Rotterdam; Deo
Duce, 29/8 van Amsterdam naar Oclensee:
Theseus. 30/8 te Amsterdam; Dundee. 29/8
te Amsterdam.
My. Oceaan; Melampus, 26/8 van Am
sterdam naar Amerika; Adrastus, 25/8 te
Port Swettenham.