Van Kleffens wenst onderzoek in onpartijdig Indië Admiraal Helfrich over de tragedie in Indië Erkent recht tot interventie van Veiligheidsraad niet Protest tegen meten met twee maten WEERBERICHT „Wij willen géén ondergang en half werk" DE HOUDING VAN AUSTRALIË Verliezen in Indië Wat er in Indië gebeurt Met een enkel woord 86ste Jaargang -ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1947 No. 26161] LEIDSCH DAGBLAD Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer Directeur: j. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3,30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507 Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055 De tijd dringt De Indonesische kwestie begint een beslissend stadium te bereiken en dien tengevolge is het meer dan ooit nood zakelijk het hoofd koel te houden, op dat geen besluiten worden genomen als gevolg van zenuw-overspanning. Juist dat zou de meest funeste gevolgen kun nen hebben! In Indië zelf benadert de atmosfeer zo ongeveer de kookhitte als gevolg van de ondergrondse actie van ,Djokja, dat langs een soort fluistercampagnepro pageert, dat de Nederlanders weldra gedwongen zullen worden om zich te rug te trekken; zo al niet geheel, dan toch in ieder geval tot aan de vroegere demarcatie-lijn. Dat heeft tot gevolg, dat wederom terreur-stemming zich van velen meester maakt en de wil tot sa menwerking met onze ambtenaren ver zwakt, uit vrees, dat de republikeinen van Djokja straks revanche zullen ko men nemen. Voeg daarbij, dat de benden zich meer en meer vgaan roeren tegen onze voorposten, zodat er thans ongeveer al weer meer doden vallen per dag dan tijdens de uitgevoerde actie.... Dit is een situatie, die niet langer bestendigd kan worden. Er zal moeten worden ingegrepen, opdat onze jongens niet langer de dupe worden van dit systeem van terrorisme. Maar hoe wil men ingrijpen zonder de stopgezette politiële actie opnieuw aan te vangen en nu, althans op Java, te voleindigen? Wij aarzelen niet om te constateren geen andere uitweg te zien, tenzij de Republiek alsnog genoodzaakt zou wor den van koers te veranderen, maar wie durft dat voor mogelijk te houden? De Republiek speelt immers va-ban- que-spel, waar de extremisten geheelde zaak in handen hebben genomen en zij zal niet aarzelen, dit spel tot het laat ste toe vol te houden. Trouwens, een ander redmiddel zien wij voor haar ook niet meer, nu de kwestie zo op de spits is gedreven. Bovendien meent de Republiek bij de Veiligheidsraad de wind in de zeilen te hebben en de eerste indruk schijnt dat te bevestigen. Tot dusver is het verloop toch voor de rechtvaardige Nederland se zaak weinig minder dan teleurstel lend. Zuiver juridisch bekeken, heeft de Veiligheidsraad niet eens het recht, zich te mengen in deze volslagen bin nenlandse aangelegenheid van het Ko ninkrijk der Nederlanden, doch uit opportunistisch standpunt is dit direct losgelaten. Ons land heeft zich daarin geschikt, zij het onder protest en met overeindhouden van onze rechten. Toen de Veiligheidsraad het advies gaf de actie stop te zetten, heeft onze regering daaraan voldaan, Nederland wil immers ten allen tijde blijven het land van Grotius, de grote voorvechter van het internationale recht! Daarop besloot de Veiligheidsraad de Republiek toe te staan om haar stand punt toe te lichten en zodoende aan wezig te zijn ter zitting. Onze vertegen woordiger, mr, Vap Kleffens, verzette zich tevergeefs. Eenmaal echter aan vaardend, dat de Veiligheidsraad zich inliet met de kwestie, was dit evenwel begrijpelijk, want dan moet immers gelden het hoor en wederhoor. Tot dusver was er in de gang van zaken dus feitelijk nog geen reden tot grote ongerustheid. Anders is dit geworden, nu de Vei ligheidsraad in eerste instantie afwees het gerechtvaardigde verlangen om tegenover de Republiek te stellen de mening van de Ma-lino-staten. Daar mede heeft de Veiligheidsraad toch de objectiyiteit geschonden Öf is het de bedoeling om langs an dere paragrafen straks toch nog de Ma- lino-staten hun stem te doen beluiste ren? Uitgesloten is dit n.l. niet, gelet op het gevoerde debat, maar dan had dat wel wat duidelijker mogen worden belicht! Nu moet het de indruk maken, dat de Nederlandse zaak een nederlaag heeft geleden, hetgeen stilzwijgend im pliceert een overwinning voor^ de Re publiek, zodat deze weer een toontje hoger zal proberen te gaan zingen. Ook hier staat dientengevolge onze regering voor een zware beslissing. De vraag rijst toch, of het Nederlandse belang thans niet eist om zich los te maken van een verdere behandeling in een lichaam, dat in meerderheid het recht niet blijkt te willen erkennen en desnoods een beroep te doen op het Internationale Hof van Justitie. De uiterste koelbloedigheid is nodig om hier een definitieve beslissing te nemen Aan de andere kant is evenwel de vraag gewettigd, of het van kracht ge tuigt zich terug te trekken uit de Vei ligheidsraad, wanneer het daar niet precies loopt als mocht worden aan genomen, voor en aleer een beslissing is gevallen. Het nieuwe voorstel, door mr. Van Kleffens' ingediend, dat onze rechten volledig handhaaft, schijnt een aan wijzing, dat de regering van plan is het subtiele spel der diplomatie verder te spelen zolang dat mogelijk blijft. Het voorstel getuigt van overtuiging van goed recht en van ernstige wil om als nog een regeling te bereiken, doch te vens van het voornemen, om geen rech ten af te staan. Maar: de tijd tijd dringt Ook mr. Van Kleffens heeft dat in zijn magi strale rede van gisteravond beklem toond. Mr. Eelco van Klefiens, de Nederlandse afgevaardigde in de Veiligheidsraad, heeft gisteravond in de vergade ring verklaard, dat de Ned. regering bereid is het instel len van een onpartijdige commissie voor onderzoek in Indonesië te aanvaarden, mits dit niet onder de jurisdictie van de Veiligheidsraad geschiedt, welks recht tot interventie in deze aangelegenheid niet door de Nederlandse regering wordt erkend. De Nederlandse regering is bereid aan de Republiek het volgende voor te stellen: 1. Nederland en de Republiek zullen ieder een staat aanwijzen. Elk van deze staten zal een derde staat benoemen, die door de twee eerst genoemde staten als volkomen gezaghebbend zal worden beschouwd. Deze derde onpartijdige staat zal een aantal van zijn onderdanen naar Indonesië zenden om verslag over de toestand daar uit te brengen en daaraan de grootste publiciteit te geven. De „goede diensten" van genoemde derde staat zouden ook kunnen worden gebruikt tot een onmiddellijke hervatting van de besprekingen tussen beide partijen en tot het uitbrengen van een rapport. 2. Alle beroepsconsuls te Batavia zullen door hun regeringen worden geïn strueerd om onmiddellijk een gezamenlijk rapport uit te brengen over de huidige situatie op Java, Madoera en Sumatra. 3. Indien de besprekingen tussen beide partijen weer zullen worden hervat, dan moeten ook de andere deelstaten hiertoe worden uitgenodigd. 4. Het is onvoldoende, dat de Republiek verklaart het wapenstilstandsbevel te hebben gegeven, maar deze order moet ook inderdaad worden gehoorzaamd, het geen tot op dit ogenblik niet het geval is geweest. De ondermijnende campagne van de regering te Djokja moet worden gestaakt. AANHOUDEND ZEER WARM WEER. De Bilt verwacht tot Zondagavond: Heldere nacht met weinig wind. Mor gen overdag zonnig weer, vooral in de namiddag. Opnieuw zeer hoge tempe raturen met in het Zuiden van het land een geringe kans op vorming van een enkele verspreide onweersbui. Zwakke tot matige wind. hoofdzakelijk uit. Oos telijke richting. 17 AUGUSTUS. Zon op 5J25 uur; onder 20.02 uur. Maan op: 6.16 uur (23 A/ug. E.K.) Hoogwater te Katwijk aan Zee: 4.34 en 16.56 uur. „Wij zijn allen voor onderzoek, doch van oordeel, dat de Veiligheidsraad niet gemachtigd is het bevel te ge ven tot een dergelijk onderzoek. Wat ook de status van de Indonesische Republiek is, ieder is het er over eens, dat Nederland de souvereiniteit in Indonesië nog bezit. De Nederland se regeling maakt geen bezwaar te gen onderzoek door een commissie, indien dit ten minste een commissie is, die niet door de Veiligheidsraad wordt ingesteld", aldus mr. Vah Kleffens. Mr. Van Kleffens deed dit voorstel aan het einde van een rede van on geveer een half uur, welke rede een antwoord was op de verklaring, gis teren door Sjahrir afgelegd. Mr. Van Kleffens was begonnen met twee klachten aan het adres van de Vei ligheidsraad. In de eerste plaats be klaagde hjj zich over het feit, dat, toen hij veertien dagen geleden twee uur uitstel aan de Raad vroeg, dit verzoek werd afgewezen. Ten tweede sprak hy zyn teleurstelling uit over het feit, dat, terwijl de Republiek wel is toegelaten tot de zitting, Oost-In- donesië en West-Borneo geen per missie hebben gekregen zich te laten horen. „Wij protesteren, aldus Van Klef fens, „tegen het meten met twee maten". In dit verband merkte de Neder landse afgevaardigde op, dat hy niet inziet, waarom de vertegenwoordigers der beide gebiedsdelen, die op demo cratische wijze door een volksdeel zijn gekozen, niet wordt toegestaan by de zitting aanwezig te zijn. ANTWOORD AAN SJAHRIR. Vervolgens weerlegde mr. Van Klef fens de rede van Sjahrir. Hij wees er op, dat ondanks alle beweringen van de Republikeinse gedelegeerde, het feit blijft bestaan, dat dc Republiek niet in staat is om tegen schendingen van recht en orde op te treden. Zij paste de taktiek toe van de verschroeide aar de, welke ook is gericht tegen buiten landse eigendommen. Moord, plunde ring en verwoesting zijn aan de orde van de dag. Vooral de Chinese bevol king heeft van deze handelwijze veel te lijden. Deze klachten zijn niet zo maar uit de lucht gegrepen en de Ne derlands-Indische regering zal zo spoe dig mógelijk fotomateriaal, dat daarop betrekking heeft, toezenden. REPUBLIEK HEEFT GEEN GEZAG In naam heeft Djokja in het Re publikeinse gebied het gezag, maar in werkelijkheid delen alle plaatse lijke autoriteiten de lakens uit. De Republikeinse radio beweert, dat Inr donesie in dit gebied vecht voor zyn vrijheid, maar wij bieden het die vrij heid aan, net zoals aan Oost-Indone- sië en West-Borneo. Wij handhaven orde en rust, terwijl de Republiek met haar ruim 30 ministers geen orde en rust kan handhaven. Het gezag in de Republiek berust by personen, die hun opleiding hebben genoten bij de Japanse bezetters, bij profiteurs en baantjesjagers. Weet de Raad wel wat hjj doet? Het bevel het vuren te sta ken heeft geleid tot de dood van on schuldige slachtoffers Tot staving van deze verklaringen haalde mr. Van Kleffens twee' passa ges aan uit de publicatie van Sjahrir zelf, die in 1945 door het Republikein se Ministerie van Voorlichting ls gepu bliceerd. Daarin wordt erkend, dat het werk der geheime Japanse organisaties nog steeds zijn uitwerking heeft. De Republiek is niet in staat de or de te handhaven, omdat zij daarvoor niet sterk genoeg is. Wie arbitrage voor staat, staat een holle frase voor, want de Republikeinse regering is niet in staat de opgedragen maatregelen uit te voeren. De order „staakt het vuren" had succes, omdat wij dit verzoek in willigden. Hoe kan men een order la ten uitgaan, -terwijl de Raad niet eens de bevoegdheid heeft, die te geven? Wanneer de Republiek doorgaat het bestand te schenden, is het Nederland onmogelijk werkeloos te blijven toe zien. HET AMERIK. AANBOD. Vervolgens verklaarde mr. Van Klef fens, dat het Amerikaanse aanbod van goede diensten door de Neder landse regering zonder reserve werd aanvaard, doch I"*'1 de Republiek niet gedaan. Indien het Amerikaanse aanbod door beide partijen werd geaccepteerd, dan zou op de Nederlandse voorstellen kun nen worden ingegaan in overleg met de V. S. Indien het aanbod niet door bei de partijen werd aanvaard, ook dan wensen wij voort te gaan met het on derzoek, doch niet met een onderzoek, op bevel van de Veiligheidsraad, welke ter zake geen competentie bezit. Wij zijn allen vóór een commissie van on derzoek, doch wij blijven op het stand punt staan, dat de Veiligheidsraad geen recht heeft een dergelijke commissie te vormen. „Ik hoop", aldus besloot mr. Van Kleffens, „dat de Raad een recht vaardige en juiste oplossing van het Indonesische geschil geeft en liefst vandaag nog want de toestand dringt daartoe". POOLS DEMENT. De Poolse gedelegeerde diende een amendement in op het Australische voorstel, in welk amendement gevraagd wordt de instelling van een commissie tot bemiddeling en arbitrage van de Veiligheidsraad. Hij herhaalde „dat de Indonesische, kwestie onder de bevoegd heid van de Veiligheidsraad valt" en dat de Raad de kwestie zo snel en ef ficient mogelijk dient te behandelen". Hfj verklaarde zich tegen de Neder landse voorstellen. „Wij zien hierin uitsluitend een poging om de oplossing van het geschil aan de Veiligheidsraad te onttrekken". Ook de Philippijnse af gevaardigde ondersteunde het Austra lische voorstel De Belgische afgevaardigde betwist te de competentie van de Veiligheids raad om zich ïnet het Indonesische ge schil bezig te houden. Hierna werd de zitting tot Donderdag a.s. verdaagd, zortder dat besloten werd de bespre kingen over de Indonesische kwestie dan te hervatten. DE BEGRAFENIS VAN EX-KEIZERIN HERMINE. In een met purper-brokaat, beklede kist werd het stoffelijk overschot van ex-keizerin Hermine gistermiddag naar haar voorl. laatste rustplaats gereden De begrafenis was zeer eenvoudig: een grijze vrachtauto werd gevolgd door een aantal rammelende oude automobielen. Niemand in Potsdam's straten scheen te merken dat de laatste Pruisische kei zerin ten grave gedragen werd. DE ZIONISTISCHE CONFERENTIE TE KARLSBAD. De conferentie van teuropese Zionis ten, die te Karlsbad is gehouden, heeft een resolutie aangenomen, waarin zij de gewelddaden in Palestina categorisch veroordeelt. Verscheidene revisionisten stemden tegen de resolutie. Men keurde voorts de Britse politiek in Palestina af en dankte de Franse regering voor haar standpunt inzake de vluchtelingen van de „Exodus". Ten slotte werd een resolutie aangenomen, die de vestiging van Zionistische centra in elk land aan beveelt. HONGAARSE POLITIE VERRICHT ARRESTATIES. De Hongaarse politie heeft leden van een organisatie die verantwoordelijk is voor in de laatste voorgekomen grote branden in fabrieken te Boedapest, ge arresteerd. Een der gearresteerden be kende, te behoren tot de sabotagegroep van de Hongaarse fascistische beweging, die in Duitsland werd gevormd. In ne gen van de grootste Hongaarse fabrie ken. die alle herstelbetalings-goederen voor de Sovjet-Unie leveren, zijn in t.wee weken tijds grote branden uitgebroken, die ernstige schade veroorzaakten. BEWEGING VOOR VERENIGD EUROPA VORMT BESTUUR EN ADVIESRAAD. De beweging voor een verenigd Europa dit jaar onder leidipg van Winston Churchill opgericht, deelt mede. dat zij een bestuur en een raad van advies heeft gevormd. Hierin zitten leden van alle grote Britse politieke partijen, alsmede een aantal vooraanstaande personen die buiten elke party staan. Churchill zelf is voorzitter. „De plotselinge, verrassende onvoorwaardelijke overgave van Japan op 15 Augustus '45 en vooral de daarop volgende ondertekening namens de Neder landse regering van het zogenaamde „Instrument of Surrender" in de Baai van Tokio op 2 September, betekende glorie. Maar diep tragisch was en is wat zich daarna afspeelde en nog afspeelt in Ned.-Indië". aldus sprak admiraal Helfrich gisteravond in een radiorede ter gelegenheid van het feit dat Japan twee jaar geleden capituleerde. Oproep tot nationale eenheid Na een 'beschrijving van, de blijde in drukken van de plechtigheid in de Baai van Tokio zei adm. Helfrich: .De over winning was bevochten, het Koninkrijk der Nederlanden was hersteld. Een glo rierijk ogenblik. Dcch hoe anders dan wij ons hadden voorgesteld, was onze terugkomst in Indië. Dc Ned.-Indische Archipel kwam onder Brits bevel te staan. De Britten waren er niet voor gereed en het eer ste zwakke contingent Britse troepen landde pas op 29 September, zes we ken na den 15den Augustus, in Ba tavia. Hun doelstelling beperkte zich tot de bevrijding van krijgsgevange nen en geïnterneerden, zomede de ont wapeningen en evacuatie van de Ja panse bezetting. De Regering maakt met leedwe zen bekend, dat in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd KONINKLIJKE MARINE: Ma rinier 1ste kl. (OVW) E, G. Buying, uit Zuidhorn (Gr.), gesneuveld op 5 Aug.; korp. Mar. (OVW) J. Brug- gink, uit Gorsel gesneuveld op 5 Aug.; korp. Mar. (OVW) A. J. Wanders, uit 's-Gravenhage, ge sneuveld op 7 Aug.; matroos 1ste kl. (OVW) P. van Westen, uit Dor drecht, gesneuveld op 8 Aug. te Tandjoeng Tiram (SOK). KON. NED. LANDMACHT; Sold, lste kl. W. van Zandbeek, uit. St- Michelsgestel, gesneuveld op 21 Juli bij Medan; sold. H. Meursing, uit 's-Gravenhage gesneuveld op 2 Aug te Tjomal: vaandrig G. P. van Jansscns, uit Tilburg, gesneuveld op 3 Aug. te Tjomal; serg. P. G. van der Veen. uit 's-Gravenhage, ge sneuveld op 3 Aug. te Tjomal; sold. A. van Dam, uit Sommelsdijk. ge sneuveld op 4 Aug. te Brastagi; sold, lste kl. W. Godschalk, uit Gergh.gesneuveld op 4 Aug. by Margasari Bandjaranjar; sold. H. van der Molen, uit Assen, gesneu veld op 5 Aug. te Tandjong Balai; sold. J. J. de Boef, uit. Leiden, ge sneuveld op 5 Aug te Tandjong Ba lai: sergt.-ma.i. M. Thepass, uit Leiden, gesneuveld op 5 Aug-; It. G. M. Sinke, uit Vlissingen, gesneu veld op 5 Aug.; sold. L. M. A. Zand- kuyl, uit Zuilen (U.), gesneuveld op 5 Aug.; sold. W. J. van Bremen, uit Eist (Geld.), gesneuveld op 6 Aug. te Tasikmalaja; serg. P. C. Gijzen uit Halsteren, gesneuveld op 6 Aug. te Medan; majoor jhr. C. Röell uit Laren (N.H.). gesneuveld op 8 Aug. te Cheribon; sold. A. J. Wigmans. uit Maarssen. gesneuveld op 8 Aug- te LeuwiUia; opperwachtmeester L. M. Andeweg, uit 's-Gravenhage, ge sneuveld op 9 Aug. bij Soebang; sold. G. Lamie, uit Leiden, gesneu veld op 10 Aug. te Semarang. KON. NED--INDISCH LEGER: Korp. Art. F. M, Mosies, uit Ned.- Indië gesneuveld op 21 Juli te Pa- lembang; mil. sold, lste kl- J. F Lammers, uit Ned.-Indië. gesneu veld op 21 Juli te Palembang; mi' serg. vl.-wnr. C. H- Verbon, uit Ned Tndië gesneuveld op 23 Juli te Me dan; Soendanees fuselier Sarga, ui> Ned.-Indië, gesneuveld op 2 Aug.; mil. wachtmeester P-F. Schonherr. afkomstig uit Ned.-Indië, gesneu veld op 3 Aug.; Ambonnees sold lste kl. W. L. Pesiwarisa, gesneu veld op 6 Aug. Ambonnees fus. K Samanirï, gesneuveld op 7 Aug.; sold, lste kl. Art. L van der Ley, eesneuveld op 7 Aug. te Brastagi Javaans sold, lste kl- Armad, ge sneuveld op 8 Aug.; Menadoneee sold. 2de kl. P. Paada, gesneuveld op 8 Aug.; Javaans sold. 2de kl. Paiman,'gesneuveld op 8 Aug. REPUBLIEK ONWETTIG. Op 17 Augustus twee dagen na de onvoorwaardelijke overgave van Japan was op last en onder druk van het Japanse militaire bestuur de Republiek onder Soekarno geprocla meerd. Deze Republiek was dus op dat moment onwettig. Japan had zich im mers onvoorwaardelijk overgegeven. Zes weken lang kon de Republiek zich onbelemmerd organiseren. Vele Japanners buiten het beperkte bezette gebied gaven hun wapens over aan de door de Japanners opgerichte en geleide strydorganisatdes van de Re publiek. Roversbenden rezen als pad denstoelen uit de grond. Orde en veilig heid waren aanstonds zoek Onse eigen troepen en mariniers kwamen eerst veel later iter plaatse. De Republikeinse omroep slingerde vrijuit haar anti-Nederlandse propa ganda de wereld in. De geest van Karei Doorman: „Is nu alles al vergeten?" KONINGIN ANTWOORDT HET INDO-EUROPEES VERBOND. Het hoofdbestuur van het. Indo-Euro pees Verbond te Batavia heeft antwoord ontvangen op zijn telegram aan de Ko ningin over het hjden van de Indo- Europese bevolking op Java en Sumatra. Het antwoordtelegram luidt: „H.M. de Koningin ontving uw telegram en is diep getroffen door het lyden van zo "Vele onschuldigenen stelde uw verzoek in handen van dé regering in de hoop, dat deze zo spoedig mogeiyk verbetering in de toestand zal kunnen brengen". SJARIFOEDDIN RICHT ZICH TOT ATTLEE. Hoopt hem spoedig te kunnen bezoeken. Dr, Amir Sjarifoeddin heeft een tele gram aan de Britse premies Attlee ge zonden, waarin hij hem verzoekt de Brit se afgevaardigde by de Veiligheidsraad te Instrueren alle voorstellen te onder steunen. welke ten doel hebben een spoedige en rechtvaardige oplossing te brengen voor het Ned.-Indonesische con flict. Deze boodschap is Attlee gezon den door bemiddeling van Lord Killearn. Sjarifoeddin spreekt voorts de hoop uit. dat de Britse economische moeilyk- heden spoedig ten einde zullen zyn en dat hij spoedig Attlee zal kunnen be zoeken. BINNENLAND. De 2 ^-jarige Gerard Brands uit de Uithoornstraat te Amsterdam ls gister middag in liet Amstelparkbad te Amster. dam te water geraakt en verdronken. Het paard van de 47-J koetsier W. Eldering uit Enschede, gespannen voor een tilbury, sloeg op hol. E. viel op de grond en het rytulg ging over zijn borst. De man is in het ziekenhuis overleden. Het paard holde 8 K.M. In de richting Ol- denzaal. waar het koetsje tegen een boom botste en geheel vernield werd. Gistermorgen ls de 77-j. W. K. uit Amsterdam by het oversteken van de Overtoom tegen een passerende motor wagen van lijn 1 opgelopen. HIJ ls aan zyn verwondingen bezweken. Toen een kind van de familie N. te Nyverdal plotseling de straat opliep, kwam het onder een Juist passerende auto. Het 3-Jarige ventje ls ln 't ziekenhuis te Al melo aan de gevolgen overleden. BUITENLAND Veertien. Arabieren zijn ln. Palestina gedood by botsingen met Joden. Engeland kan zich niet verplichten tot een tolunle van 16 Europese landen, zoals voorgesteld tijdens de besprekingen over het plan-Marshall te Parys. aldus verklaarde de leider van de Britse dele gatie by de besprekingen De Amerikaanse minister Marshall heeft ln een rede tot de Amerikaanse boeren, transportarbeiders en fabrikanten aangedrongen op verhoging van de pro ductie van levensmiddelen en vergroting van de toezending er van haar de nonge_ rende volken van Europa en Azië. EEN TRAGEDIE VOLTROK ZICH. Zo kon deze Republiek zich met Ja panse wapens door terreur handhaven en kon het sprookje van haar gezag de openbare mening misleiden. Zo voltrok zich de tragedie, waarvan wy nu nog, na twee lange jaren, getuige zyn. Nadat admiraal Helfrich een ere saluut had gebracht aan de mannon, vrouwen en kinderen, die in de kam pen moesten bljjven uit overwegingen van veiligheid, doch die, waren zjj vrij geweest, het wettig gezag, dank zjj hun Indische ervaring hadden kun nen helpen herstellen, besprak hij het enthousiasme, waarmee do Neder landse troepen tijdens hun politionele actie door de bevolking «werden be groet. „Die bevolking zal blijven juichen en rij zal zich werkelijk „vrij" voelen, mitswij geen half werk doen", aldus spr. „Nederland en Indië zyn historisch tot een Ryk gegroeid en moeten samen blijven, in welke vorm dan ook. Dit eist het waarachtig belang van Nederland en ook zeker dat van Indië. Ons aller plicht eist. dat de welvaart van tach tig millioen mensen gehandhaafd blyft, of hersteld wordt. Het alternatief is de ondergang. Willen wy die ondergang niet, dan moet er op dit uiterst kritieke ogenblik ook nationale eenheid zijn". NATIONALE KRACHT ONVERZWAKT. Spr. was er van overtuigd, dat onze nationale kracht door de eeuwen heen onverzwakt is en dat nationale een heid, van vreemde smetten vry, die kracht nog moet kunnen versterken. „Indien wij wederom die eenheid ook naar buiten kunnen uitdragen, dan zal het drama van Indië, die tragische er fenis van de Japanse overgave, verva gen en zal de glorie van de vrede het winnen, dan pas hebben wij de oorlog tegen Japan gewonnen. Dan kunnen wy de overgave van onze voormalige vyanden, twee jaar geleden, met dank baarheid gedenken", aldus besloot ad miraal Helfrich Mijnramp in Engeland Men vreest, dat 111 mynwerkers te Whitehaven zyn ingesloten in de steen- koolmyn „William", de oudste onder zeese mijn in Engeland, ten gevolge van een hevige explosie. Ruim een uur later had men nog geen contact met de slachtoffers gehad, of schoon reddingsploegen onmiddeliyk waren afgedaald. In de mijn, die ruim 120 jaar geleden ls gegraven, werken 900 man. Drie Jaar geleden zyn bij een ontploffing 10 man. om het leven gekomen. Men heeft toen 'net. betrekken deel van de mijn wegens het gevaar af gesloten. 16 lyken zyn tot dusver geborgen. Men heeft weinig hoop op redding, daar geen enkel teken van leven wordt waargenomen. Een woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse za ken heeft de Roemeense regering er van beschuldigd methoden „van de derde rang" te gebruiken om leden van de op positie-party, die op berechting wachten, bekentenissen uit te persen Te Neurenberg ls de beschuldiging voorgelegd tegen 12 leidende vertegen woordigers van de wapenfabrieken van Krupp ln het Ruhrgebled. Een der be klaagden in dit proces is Alfred Krupp von Bohlen und Halbach. De elf anderen zijn directeuren van een of meer onder nemingen van Krupp.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1947 | | pagina 1