B.B.C. over onze „politiële actie'
Bendeleger smelt voor onze troepen weg
WEERBERICHT
,Nederland aanvaardt Amerika's
aanbod van goede diensten"
Veiligheidsraad doet beroep tot staking
der vijandelijkheden
Schijven door de lucht
Europa ziet ze vliegen
Maar er is een „wedren met het vuur'
Met een enkel woord
Uitvaart van Vrijheidsstrijders te Den Haag
86sïe Jaargang
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1947
No. 26149
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Moskou voert
uitstel-politiek
De economische positie van Europa
wordt eerder slechter dan beter! Men
behoeft maar om zich heen te zien. om
dat duidelijk waar te nemen.
Niet alleen ons eigen land verkeert
in deviezen-nood, maar vrijwel alle
Westerse landen, die aan de oorlog heb
ben deelgenomen. Zelfs Zweden, dat
buiten de oorlog bleef, verkeert in
moeilijkheden en in mmdere mate
eveneens Zwitserland.
België voert daarom een krachtige
besuinlgingspolitiek door, waaruit het
5y2 milliard fr. hoopt te halen.
Frankrijk, dat in Mei van dit jaar nog
zo blijde verzekerde, dat de begroting
„sloot", constateert thans een tekort
van zeker 25 milliard! Ongetwijfeld te
danken aan de jongste' loonsverhogin
gen. Hoe het deze tegenvaller denkt op
te vangen, ligt nog in het duister ver
scholen. Te meer, waar, de vicieuze cir
kel loonsverhoging-prijsverhoging zich
meer en meer begint af te tekenen.
In Engeland dreigde de situatie deze
week zelfs catastrophale vormen aan te
gaan nemen, doch de Labour-regering
schijnt het ergste te hebben afgewend
door rigoureuze bezuinigingen, waarvan
de omvang nog niet ten volle bekend is
gemaakt. Waar evenwel het Engelse volk
wordt voorbereid op een drastische ver
laging van het levenspeil, mag terecht
worden verondersteld, dat ingrijpende
maatregelen zullen afkomen.
Voor een deel zal men de tekorten
proberen op te vangen door bekrimping
op de uitgaven voor de weermacht, al
is nog niet te overzien, hoever zich dit
zal uitstrekken.
Vermoedelijk en het zou niet te
wensen zijn ook! zal men wel niet
terugvallen tot de fout van na de vorige
wereldoorlog, om de bewapening zover
te beperken, dat men machteloos komt
te staan tegen een plotseling opduiken
de agressie, van welke zyde dan ook.
Het wil ons voorkomen, dat men in dit
opzicht te zwaar leergeld heeft betaald.
Geruchten over wisselingen in de
Britse regering of zelfs over een nade
rende crisis vonden, zoals te verwachten
was, geen bevestiging.
Bezuiniging en verhoging van de
productie, in de eerste plaats van de
kolenproductie, schijnen feitelijk de
twee enige middelen, om althans iets
te bereiken. Beide vragen echter opof
feringen en de bereidwilligheid daartoe
is totdusver niet overtuigend gebleken,
gelet op de gang van zaken Na een
aanvankelijke opvoering van de kolen-
productie, waarvan de verdere produc
tie-verhoging practisch afhankelijk is
te stellen, neemt men momenteel over
de ganse linie bijkans weer een daling
waar. Engeland durfde zelfs in deze
omstandigheden over te gaan tot het
experiment van een vijfdaagse werk
week in de mijnen!
Zonder overdrijving mag worden
vastgelegd, dat zonder hulp van buiten
ons werelddeel niet uit het moeras zal
kunnen komen en van wie anders is die
hulp te verwachten dan van Amerika?
Het plan Marshall blijft als het ware
voor Europa de springplank naar ver
betering.
Zonder het Plan Marshall schijnt een
doorzettende genezing op economisch
terrein schier onmogelijk!
Van sovjet-zijde blijft men niettemin
volledig afkerig. Of moeten we zeggen:
juist daarom? Het is immers onnodig
nog eens uitvoerig te constateren, dat
bij herstel dt kansen voor het commu
nisme dalen naar mate dit herstel zich
ontwikkelt.
De Sovjets doen daarom ook alle
moeite om haar vazal-staten nader aan
zich te binden, vormend als het ware
een Oostelijk blok, dat steeds meer
wordt vastgelegd aan de invloed van
Moskou. Of deze vazallen zich zodoende
kunnen redden, doet niet ter zake, zij
moeten immers steeds rijper worden
gemaakt voor toepassing van het heil
middel van de communistische leer.
Ook doet Moskou alles om onderling
deze vazalstaten nauwer te verbinden;
vandaar economische verdragen tussen
Roemenië en Zuid-Slavië, tussen
Bulgarije en Zuid-Slavië, tussen Polen
en Hongarije en wat er nog zal volgen.
In dit kader past ook de methode van
politiek uitstel, dat men thans Moskou
ziet toepassen. Geen enkele conferentie,
waaraan de Sovjets met het Westen
deelnemen, levert enig tastbaar resul
taat op, al wordt aan de andere kant
zorgvuldig gewaakt voor een volslagen
fiasco, dat voortzetting der besprekin
gen onmogelijk zou maken.
En nu weer ziet men Moskou de vre
desverdragen met de vroegere as-
satellieten op de lange baan schuiven
door plotseling te komen met de eis, dat
deze landen eerst zelf de vredesverdra
gen moeten ratificeren, terwijl afspraak
was, dat de grote mogendheden dat het
eerst zouden doen, waardoor deze ver
dragen dan tegelijkertijd van kracht
zouden worden, ook al hadden betrok
ken landen ze nog niet aanvaard!
Moskou meent, dat uitstel van beslis
singen in zijn voordeel werkt en past
dientengevolge een politiek toe van op-
de-lange-baan-schuiven.
POGING OM RECORD-WERELD
VLUCHT TE VERBETEREN.
Twee Amerikaanse vliegtuigen 2-
motorig zuileen zich meten in een
poging om het wereldrecord te verbete
ren van een vlucht om de aardbol. Zij
zullen tegelijkertijd morgen om 20 uur
uit Chicago vertrekken en worden dan
Maandagochtend om 8 uur te Parijs ver.
wacht. Alleen de piloten zullen aan
boord gaan.
TOENEMENDE ONWEERSACTIVITEIT
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselende bewolking met sterk toe
nemende kans op onweer, vooral in het
Z.-W. gedeelte van ons land. Meest ma
tige wind. overwegend tussen Oost en
Zuid. Weinig verandering in tempera
tuur.
3 AUGUSTUS.
Zon op: 5,03 uur: onder: 20,28 uur.
Maan op: 21,38 uur; onder! 6 uur
:<9 Aug. L.K.).
Hoogwater te Katwijk aan Zee te 5,01
en 17,16 uur (Springtij); 4 Aug.: 5,33
én 17,49 uur.
MR. VAN KLEFFENS ZEGT:
Mr. E. N. van Kleffens heeft tijdens de vergadering
van de Veiligheidsraad de volgende mededeling
gedaan:
„lk ben door de Nederlandse regering gemachtigd
mede te delen, dat de Nederlandse regering het aan
bod van goede diensten van de Ver. St. toejuicht en
dat aanbod aanvaardt"zulks in antwoord op een
van Amerikaanse zijde ondernomen stap. Mr. Van
'Kleffens voegde hieraan toe: „Met het oog hierop
zal met de Ver. Staten overleg worden gepleegd ten
aanzien van de wijze waarop van deze goede dien
sten gebruik zal kunnen worden gemaakt".
Gromyko's amendement
verworpen.
Tijdens de avondzitting van de Vei
ligheidsraad deelde mr. Van Kleffens
mede. dat hij een telefoongesprek ver
wachtte van Den Haag, „dat wellicht
van belang zal zijn voor de gehele
kwestie", en daarom verzocht hij om
een uitstel van twee uur. De Raad
verzette zich hiertegen en zette zijn
discussies voort.
Mr. Van Kleffens kon zich later ac-
coord verklaren met een voorstel van
de Franse afgevaardigde, Parodi, om
de Indonesische lcwest-ie aan het in
ternationale Hof van Justitie voor te
leggen, indien de Raad van beide par
tijen geen staking der vijandelijkhe
den kan verkrijgen. Dit voorstel werd
ook door dc Verenigde Staten ge
steund.
Mr. Van Kleffens deelde in de Raad
■mede, dat de Nederlandse regering be
reid was een Australische resolutie te
aanvaarden, waarin de Nederlanders en
Indonesiërs aangezocht worden de vij
andelijkheden onmiddellijk te staken,
doch dat zij bezwaar hebben tegen een
dergelijk „bevel" van de zyde van de;
Ve Lligheidsraad.
De Veiligheidsraad besloot toen met
acht stemmen voor op Nederland en
de Republiek „een beroep" te doen,
de gevechten onmiddellijk te staken.
Groot-Brittannïë, België en Frank
rijk onthielden zich van stemming.
Mr. Van Kleffens verklaarde o.m.:
„Niemand zou zich meer verheugen
dan de Nederlandse regering, indien de
vijandelijkheden werden gestaakt en wij
zijn bereid dat zo spoedig mogelijk te
doen. O.p het ogenblik kan ik niet meer
zeggen"
Tevens besloot de Veiligheidsraad,
met acht stemmen voor, waarbij Bel
gië en Frankrijk zich van stemming
onthielden, een beroep op Nederland
en de Republiek tc doen om het Indo
nesische geschil door arbitrage of
op andere vreedzame wijze te doen
slechten.
De voorzitter Fails Al Clioery (Syrië)
deelde mede, dat de Nederlandse rege
ring en de Indonesische republiek
kennis gesteld zouden worden van de
beslissing van de Veiligheidsraad en ver
zocht daaraan onmiddellijk te voldoen.
Bij de stemming over de resolutie gold
de onthouding van Groot-Brittannië niet
als een veto. Frankrijk en België gaven
als reden voor hun onthouding op, dat
zij er nog aan twijfelden of de Veilig
heidsraad we! competent is, aangezien
de Republikeinse regering niet als sou-
vereine regering erkend is.
DE DEBATTEN.
Bij de hervatting van de debatten in
de ochtendzitting waarschuwde België
tegen een haastige beslissing op grond
van onvoldoende inlichtingen. De Bel
gische gedelegeerde, Ferdinand van
Lagenhove steunde het Nederlandse be
zwaar, dat de raad niet bevoegd is zich
te mengen in een aangelegenheid, die
binnen de Nederlandse binnenlandse
jurisdictie valt. Hierop kondigde mr.
Van Kleffens aan, dat de Nederlandse
regering het bemiddelingsaanbod van
de Amerikaanse regering heeft aan
vaard.
Na deze verklaring van mr. Van Klef
fens stelde Engeland voor dat de Vei
ligheidsraad de Indonesische kwestie
voorlopig van de agenda zou voeren en
de Amerikaanse bemiddeling in werking
zou laten treden. „Ik heb nog geen
werkelijk overtuigende argumenten ge
hoord om ons er van te overtuigen dat
dit een oorlog is tussen twee soevereine
staten", aldus de Britse gedelegeerde
Valentine Lawford, „doch wat wij hier
hebben is een situatie die door politieke
of economische redenen t-ot internatio
nale wrijving zou kunnen leiden. Het
valt niet te ontkennen, dat deze kwestie
een ernstige weerslag in Azië heeft ge
had".
Hij voegde er aan toe „gezien het feit,
dat dc Nederlandse regering het Ame
rikaanse bemiddelingsaanbod heeft aan
vaard, gelooft de Britse delegatie dat in
plaats van te handelen op basis van
het Australische voorstel, de Veilig
heidsraad kennis behoort te nemen van
het bemiddelingsaanbod en de zaak op
de agenda behoort te houden tot hij een
verslag over de gehele ontwikkeling zal
hebben ontvangen".
De Russische gedelegeerde Andrei
Gromyko was het niet eens met die ge
delegeerden, die er aan twijfelen of In
donesië een soevereine staat is, en hij
was tevens van mening dat de raad vol
maakt competent is om deze zaak te
behandelen. Gromyko beschuldigde de
Nederlandse regering van agressie in
Indonesië.
Hij verklaarde „het feit, dat de Ne
derlandse regering deze actie „beperkte
politiemaatregelen" noemt, verandert
Nederland's handelwijze
volkomen goedgekeurd.
Na de vele uitingen van wanbegrip
in de Engelse pers, was het verblij
dend, gisteravond in het politiek over
zicht van de B3.C, in heldere taal een
krachtig betoog te horen, waarin- Ne
derland's optreden op Java en Suma
tra, als een bittere noodzaak werd ge
zien.
De spreker was Collin Good. Hij achtte
net van groot belang, dat er op Java en
Sumatra spoedig weder zou worden ge
werkt, zulks o.m met het oog op ^het
heersende gebrek aan de vele produc
ten, welke deze rijke eilanden kunnen
opleveren. Ook voor Engeland is daar
om het economisch herstel van deze ge
bieden van veel gewicht.
Nu de Hollanders een politiële
actie zijn begonnen, hebben velen hen
daarover aangevallen. Spreker zeide,
dat hij de Hollanders kende als een
vrede- en vrijheidslievend volk. Hun
bestuur in Nederlands-Indië is abso
luut zonder weerga in dc geschiede
nis. Het is dom om het voor te stellen,
alsof de Nederlanders plotseling het
imperialisme naar he* hoofd is ge
stegen.
Er is onderhandeld en telkens opnieuw
onderhandeld, maar ln de Republiek In
donesia werd niets gedaan tot het her
vatten der bodemcultuui of voor het
herstel van het economische leven. De
overeenkomsten werden niet uitgevoerd
en zelfs werden de terroristische acties
niet gestaakt.
Het is dus gebleken, dat. de Nederlan.
ders met de onderhandelingen geen stap
verder zJjn gekomen.
Collin Good vreesde echter, dat deze
noodzakelijke actie niet zo gemakkelijk
op een bepaald tijdstip tot einde
zou kunnen worden gebracht en hij
juichte het daarom toe, dat de Neder
landse regering heeft verklaard, het
aanbod voor bemiddeling van de Ver.
Staten te aanvaarden.
niets aan het feit dat zij een vredebreuk
betekent en mr. Van Kleffens heeft
beweerd, dat de gebeurtenissen in In
donesië slechts van plaatselijk belang
zijn en geen bedreiging voor de vrede
vormen", aldus Gromyko. „Ik ben het
daar niet mee eens. Grote oorlogen be
ginnen met kleine incidenten".
Gromyko diende op de resolutie tot
staking der vijandelijkheden een
amendement in, waarin voorgesteld
wordt, dat beide partijen zich zouden
terugtrekken op de posities, welke zij
voor het uitbreken der gevechten in
namen. waarop mr. Van Kleffens ver
klaarde: „Indien onze troepen terug
trekken, dan zullen er verschrikke
lijke vergeldingsdaden begaan worden,
wanneer de Repnbliekeinse benden
terugkeren". Hij waarschuwde de vei
ligheidsraad zeer ernstig tegen het
voorstel van de Russische afgevaar
digde. Het amendement werd verwor
pen. „Slechte Polen en de Sovjet-Unie
stemden voor.
De vergadering werd, na het aanne
men van de in de aanvang genomen be
sluiten, tot Maandag verdaagd. Dan zal
de Griekse kwestie behandeld worden.
Britse bezuinigingsplannen
Volgens de politieke correspondent van
de .Daily Telegraph" zouden de voorge
nomen beperkingen op de invoer in Gr.-
Brittannië, om de economische crisis het
hoofd te bieden o.a. betreffen de invoer
van vlees, boter, graan en producten in
blik. Voorts zou beperking van de ben-
zine-distributie overwogen worden, ter
wijl ook de rantsoenering van kleding
strenger zou worden door meer coupons
per stuk vereist te stellen. Volgens be
richten uit Washington zou ook de in
voer van tabak uit allerlei landen be
knot worden. In plaats van 70 millioen
pond sterling zou men voortaan nog
maar 40 millioen pond daaraan willen
uitgeven.
DE LOONPOLITIEK IN FRANKRIJK*
Het Franse Verbond van Vakvereni
gingen heeft een overeenkomst met de
werkgevers getekend, waarbij een alge
mene loonsverhoging van 11 procent
wordt toegestaan. De nieuwe overeen
komst stelt het minimumloon op 42^
franc per uur vast.
Speciale correspondentie)
Vanmiddag, 25 Juli, stond ik op het
lege station van Cheribon, waar al
leen een paar Hollandse wachtposten
rondliepen, en ik zag daar naast een
verlaten trein van goederen- en per
sonen-wagens twee Japanse laarzen
eenzaam en verlaten en een tikje be
lachelijk op het perron staan. Dit
beeld is als een symbool van hetgeen
thans hier gebeurt. En wat hier ge
beurt, is het eerste wegsmelten van
het bendeleger voor onze naderende
troepen.
De TR.I.-man. die op het perron in
Cheribon zo haastig zijn schoenen heeft
uitgetrokken, deed dit niet omdat hij
zonder deze harder kon weglopen, maar
omdat zij hem verrieden als soldaat. Hij
heeft zeker ook zijn uniform voor neu
traler kleding verwisseld en misschien
zelfs zijn wapens weggegooid, en toen
dat alles gebeurd was, kon geen mens
hem meer herkennen als een der brand
stichters en afpersers van gisteren. Hij
was weer een gewone Javaanse Tani
geworden en zal straks misschien zelfs
weer met zijn patjol op zijn sawah wer
ken als een beeld van vrede en orde.
Misschien ook heb ik hem op mijn snel
le rit naar Cheribon gegroet langs de
weg, waar hij zich bevond tussen de
lachende duizenden, die daar tegen
iedere Nederlandse soldaat hun duim
opsteken en Oke roepen. Misschien
heeft hij ook zijn duim opgestoken en
Oke geroepen, en misschien heeft hij
het zelfs gemeend ook. Het spel is uit
Hij was er toch dl moe van; nu komen
rust en orde terug en wordt ook hij
weer rustig en ordelijk.
Als dat zo is, zullen wij er goed aan
doen, maar niet te veel in het verleden
te graven en zijn opgestoken duim met
gelijke taal te beantwoorden. Als hij
echter zijn wapens verborgen heeft en
misschien al morgennacht als sluip
schutter of plunderaar in de rug van
onze oprukkende troepen optreedt, zul-
BINNENLAND.
Het 4-jaria dochtertje van de fa
milie Van L. aan de Elandsgracht te
Amsterdam werd voor haar woning door
een bakfiets aangereden. Het kind viel
en werd daarop overreden door een
vrachtauto Het meisje is aan haar ver
wondingen overleden.
De „Klipfontein" is gistermiddag te
Rotterdam aangekomen niet stukgoede
ren. die te MombasSa werden ingeladen.
Gisteren, de nationale feestdag van
Zwitserland, had te Den Haag de officlëele
oprichtingsvergadering plaats van de
„Stichting NederlandZwitserland". Na de
bijeenkomst hield de Zwitserse gezant, de
heer Kohli een receptie te zijnen huize
waar vele autoriteiten hun gelukwense.
met de nationale feestdag kwamen aan
bieden.
Gistermiddag is de kapitale boerderij
van E. de Wilde aan de Bullenaarsweg
te Enter geheel afgebrand. Ook de rogge-
oogst ging in vlammen op. Oorzaak was
het feit, dat het 4-jarig zoontje met luci
fers in de hooiberg had gespeeld.
Ten overstaan van het gehele per
soneel en tal van genodigden is gister
morgen de directie van de N.V. Bruyn-
zcel's fabrieken te Zaandam door het per_
soneel gehuldigd, ln verband met het
gouden jubileum.
De Landdagen van het N.V.V. welke
op 30 Augustus gehouden zouden worden,
zijn in verband met de grote ernst der
gebeurtenissen in Indonesië afgelast. -
BUITENLAND.
Van verscheidene Joodse winkels te
Liverpool zijn de ruiten Ingegooid. Een
Joodse arts moest de hulp van de politie
inroepen, daar hij in een café aangevallen
v/as.
Het wereldrecord parachute-springen
is door twee Russische militairen met een
sprong van 11.200 meter gebroken.
De directeur van de New Yorkse ha
venbrandweer heeft gelast, dat twee sche
pen met ammoniumnitraat onmiddellijk
de haven moeten verlaten. De haven ls
voortaan niet meer toegankelijk voor
schepen met een dergelijke lading.
Sir John Boyd Orr heeft bekend
gemaakt, dat hij zal aftreden als direc
teur-generaal van de Fao, de voedsel- en
landbouworganisatie van de V.N Ver
moedelijk zal sir John zich op zijn boer
derij in Schotland terugtrekken.
In de Oostenrijkse provincie Stier
marken neemt het aantal gevallen van
kinderverlamming toe. De gouverneur
heeft de sluiting van alle danslokalen ge
last. Ook mag tot nader order in biosco
pen en theaters geen toegang verleend
worden aan kinderen en Jeugdige per
sonen.
Een propagandiste van de „patriot
tische verzetsbeweging-", die uit een auto
in een dichtbevolkte wijk te Livonio an-
tl-communistlsche pamfletten uitstrooi
de. werd door een menigte aangevallen
en ernstig gewond.
Nog steeds gaan Joodse vluchtelingen
van de „Exodus", die op drie Britse sche
pen van de Palestijnse kust naar Frankrijk
zijn teruggebracht, in kleine groepjes aan
wal. Dit in tegenstelling met de eerder
geuite beslissing om aan boord te blijven.
Tot op heden zijn een zeventig personen
aan land gegaan. Nog twintig anderen
worden aan de wal verwacht.
Vincent Nagy. vice-president van de
Hongaarse liberale partij, die de vorige
maand verklaarde, dat zijn partij de Hon
gaarse verkiezingen zou boycotten, ls naar
ae Amerikaanse zone van Oostenrijk, ge
vlucht, omdat "hij anders gearresteerd zou
zijn.
De Nobelprijs 1947 voor litteratuur ls
toegekend (met eenparigheid van stem
men) aan de 28-jarige Noorse schrijfster
Maria Brekker, voor haar boek „Moeder
Maria", de intieme geschiedenis van het
daagse leven van de heilige familie".
Tien priesters (Benedictijnen, Cister -
ciensers en Jezuïeten) zijn te Parijs ver
oordeeld tot gevangenisstraffen van 6
maanden tot 2 jaar en boeten van 8,000
tot 20.000 franc wegens het verlenen van
onderdak aan aanhangers van de regering
van Vichy.
Hitler's schoonouders, Fritz en Fran_
zlska Braun, wier doohter Eva met Hitier
trouwde, toen de Russen Berlijn binnen
trokken, zullen spoedig voor de zuiverings
rechtbank te Muenchen terecht staan.
Te Belgrado ls een Nederlandse de
legatie aangekomen voor onderhandelin
gen over een handelsovereenkomst met
Joego-Slavlë.
De Italiaanse regering heeft de lire
met 56 percent gedevalueerd, ten einde
de exporthandel te kunnen stimuleren.
De officiële wisselkoers van de lire tegen
dc Amerikaanse dollar werd gebracht van
225 op 350 lire per dollar.
Dit ls de vierde devaluatie van de lire
sinds de bevrijding.
In een fabriek te Grenoble (Fr.)
heeft een hevige brand gewoed- 10 ton
gom. machinerieën en een voorraad banden
werden een prooi der vlammen. De schade
wordt geschat op 10 millioen franc.
len wij hem moeten zien als een deel
van het grote probleem, dat ons straks
wacht: de liquidatie va de duizenden
verwilderde en aan iedere sociale orde
ontrukte leden van de republikeinse
benden, die geen weg terug meer zullen
weten te vinden uit de atmosfeer van
roof, rampok en eigen recht.
DE PRIJS VOOR EEN
GEWONE RACE.
Voorlopig zijn we echter nog niet toe
aan de definitieve oplossing van dat
probleem, ook al is op dit ogenblik de
prijs voor een in te leveren republikeins
geweer een pakje sigaretten. Voorlopig
blijft het probleem dat T.R.I. en andere
benden ons bieden: „de wedren met het
vuur". In Cheribon hebben onze uit
Bandoeng oprukkende gemotoriseerde
colonnes die wedren gewonnen, en de
prijs, die zij opgestreken hebben, is
hoog. De geheel verraste republikeinen
konden geen enkele vernieling meer
volbrengen, konden materieel noch
voorraden meer wegslepen, niets meer
in brand steken,
3000 man met 1200 voertuigen raas
den in een 24 Kilometer lange op
tocht met 60 K.M. vaart via Soemo-
dang naar Cheribon cn verrasten de
vjjand volkomen. In de haven vond
men duizenden tonnen van de kost
baarste goederen, op de spoorweg
emplacementen 1000 wagons en 20
locomotieven, waaronder verschillen
de van de beroemde Eendaagse Ex
pres, in de republikeinse kazerne vond
men de rijst nog warm in de borden.
Het succes is nog niet te overzien.
Steeds meer kostelijke waren en goe
deren, waar de wereld naar snakt, wor
den geregistreerd: sigaretten bij mil-
lioenen, tabak, rijst, suiker in geweldige
hoeveelheden, 30,000 ton rubber, dat is
genoeg om drie grote vrachtschepen
mee te vullen. Men vond ook twee En
gelse smokkelschepen in de haven, met
dronken kapiteins, waarvan één een
onschuldige Amerikaanse verslaggever
met een mes te lijf ging, omdat hij niet
van Amerikanen hield.
Men vond helaas ook al gauw aan
duidingen, dat de Republikeinen niet
van plan waren zich een tweede maal
te laten verrassen, en de volgende haven
Tegal bij wijze van voorzorg maar
meteen na de val van Cheribon in brand
gestoken hadden. Tegal brandt, en dat
is erg genoeg, maar Cheribon, een van
de voornaamste havens van Indië, is
met al zijn voorraden en installaties
geheel onbeschadigd in onze handen
gevallen en dat is een reden tot juichen.
Nu, twee dagen later, is het eerste
Nederlandse schip hier al binnengelo
pen, en zojuist heeft niemand minder
dan de legercommandant generaal
Spoor zelf in zjjn Catalina een verken
ning boven brandend Tegal gemaakt.
Wij zullen daar de wedren met het
vuur niet meer kunnen winnen, maar
nu te middernacht zijn onze colonnes al
weer gereed voor een nieuwe ren met
als einddoel: de vrede!
De Stijkel-groep plechtig geëerd
(Van onze Haagse redacteur)
Honderden waren bijeen gekomen in
de Haagse Grote Kerk en duizenden
hadden zich rond de oude St. Jacob
verzameld om de naar het vaderland
overgebrachte stoffelijke resten der
Stijkelgroep een waardige uitvaart te
bereiden, toen gistermiddag ds. Sraats-
ma in gebed voorging. Vertegenwoor
digers van H.M. de Koningin en van
het Prinselijk paar, de minister van
oorlog en zeer vele andere autoriteiten
mengden hun stemmen met de oud-
strijders van het verzet in Gezang 96,
waarna burgemeester Visser een lof
rede hield op de hier herdachten en
allen, die het hoogste offer brachten
voor onze vrijheid. Op ons allen rust
de plicht, hun idealen te helpen ver
wezenlijken.
Een der vier overlevenden der groep
ir. Glazenburg. schetste de eerste con
centratie van verzetslieden en hun lij
densweg naar Scheveningen. naar Ber
lijn en naar de dood. Zijn wij het ge
brachte offer wel waard? Materieel is er
reeds veel weer opgebouwd, maar de mo
rele schade onder ons volk is groter en
het is moeilijk uit het moeras te komen.
Ds. Straatsma wees er op, dat de
kracht die de helden bezielde, hun on
wrikbaar vertrouwen was in hun goed
recht en de goede zaak. Slechts door of
fers kan de vrijheid worden verkregen.
Hoe bitter is het dat de voorzichtigen,
dat profiteurs bleven leven, terwijl de
moedigen stierven. Zij stierven met het
lied op de lippen dat wij zo juist zon
gen: „Een vaste burcht is onze God",
waardoor zelfs hun beulen met ontzag
werden vervuld.
Het Zaans Kamerkoor luisterde de
plechtigheid op, welke haar hoogtepunt
vond in het aflezen van de namen der
gevallenen, gevolgd door twee minuten
stilte. Tot slot zongen de aanwezigen
het Wilhelmus.
Onder eerbiedig zwijgen van de dui
zenden in en om de kerk werd de kist,
die gedurende de dienst voor de preek
stoel was opgebaard, gedekt met een
krans van HM. naar de lijkkoets ge
dragen. waar een militaire erewacht
stond opgesteld en de Kon. militaire
kapel treurmuziek speelde. Onder zeer
groe belangstelling trok de stoet, waar
in een achttal opperof if eieren als slip-
pendragers fungeerde, naar de begraaf
plaats Westduin. waar de bijzetting
plaats vond van alle slachtoffers.
Ons land krijgt Duitse
installaties
23 FABRIEKEN VERDEELD.
Het Intergeallieerde Bureau voor de
Herstelbetalingen te Brussel heeft een
nieuwe verdeling van Duitse fabrieks-
installaties vastgesteld. Deze zijn af
komstig uit 23 fabrieken, waaronder de
belangrijke werven van Blohm und Voss
te Hamburg, drie chemische fabrieken,
één fabriek van machinewerktulgen en
18 bewapeningsfabrieken.
Voor de installaties van Blohm und
Voss hadden de deelgerechtigde landen
veel interesse getoond. Men heeft ze
dan ook onder 15 landen verdeeld,
waaronder Nederland. Nederland ont
vangt voorts een machinerie voor de
vervaardiging van pentaerythriet uit
de Paraxolfabriek te Lippoldsburg, een
groot gedeelte van de Henschellfabrie-
ken voor vliegtuigmotoren te Kassei,
machinewerktulgen voor algemene doel
einden en materieel uit chemische fa
brieken.
Het gedeelte, dat Nederland uit de
Henschellfabriek ontvangt heeft een
voor'oorlogse waarde van 1,335,464
R.M. Dc installatie uit de Paraxol-
fabrieken is vrijwel geheel nieuw. Uit
de fabrieken van Blohm und Voss
ontving Nederland een waarde van
417,553 R.M.
