Van Kleffens zet puntjes op de i
yiot verloop der operaties op Java
Opmars in richting Cheribon en Malang
Eigen indrukken van liet front
Onze troepen worden jubelend
ontvangen!
Zij gedragen zich overal voorbeeldig
v
Het legerbericht van hedenmiddag
Serie plaatsen, w.o. Probolingo 'en
Banjoewangi bezet
Slechts sporadisch weerstand van betekenis
WEERBERICHT
Tijdstip voor arbitrage nog niet gekomen
Met een enkel woord
56ste Jaargang
WOENSDAG 23 JULI 1947
No. 26L4Ö
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1. Leiden - Giro no.: 57055
Wordt Oost-Java in twee stukken gesneden?
Volgens uiteenlopende bronnen schijnen de Nederlandse troepen op
Java goede vooruitgang te maken. Officieel wordt over het oprukken
echter niets meegedeeld, daar de Nederlandse leger-autoriteiten uit vei
ligheidsoverwegingen nog steeds het stilzwijgen hierover bewaren.
Intussen meldt Reuter, dat na hun landing op drie punten aan de
Oost-Javaanse kust onze troepen in snel tempo vele strategische pun
ten gepasseerd zijn. Tevens wordt een aanval van Soerabaja uit on
dernomen.
BEZETTING VAN SOEKABOEMI
Ten Zuiden van Semarang zouden de
Nederlanders langs de weg naar Mage-
lang en de Republikeinse hoofdstad op
rukken.
Ook uit Ambarawa worden gevechten
gemeld.
Volgens nog onbevestigde berich
ten hebben de Nederlandse troepen de
voornaamste Republikeinse verdedi
gingslinie op West-Java doorbroken.
Soekaboemi. waar door de Republikei
nen voor millioenen aan onderne
mingsproducten, rubber is op
geslagen. zou zijn bezet. Naar verluidt
zou Soekaboemi zo snel zijn gevallen,
omdat de stad reeds sedert maanden
practisch afgesneden was van de.Re
publikeinse hoofdmacht. Na deze door
braak van de Indonesische verdedi
gingslinie en nu de hoofdpunten daar
op, t.w. Krawang, Poerwokarta en
Madjalenka, in handen zijn, kunnen
onze troepen in Noordelijke richting
naar de kust oprukken en zo een van
de rijkste rijstgebieden bezetten.
Voorts rukken de Nederlanders, naar
verluidt, verder op naar Cheribon en
Ihdramajoe.
Gisteren werden de Nederlandse lucht
aanvallen, die als „preventief" zijn ge
kenmerkt, voortgezet tot steun van
grondoperaties.
Het totale aantal vernietigde Indone
sische vliegtuigen is tien gebleven.
Volgens berichten uit Oost-Java heb
ben de mariniers, die gisteren te Krak-
saan. 90 km. ten Z.O. van Soerabaja ?ijn
geland Probolinggo bereikt.
Het Franse persbureau AFP meldt
hieromtrent, dat radio-Djokja mede
deelde, dat d.e Nederlandse troepen in
de haven van Probolinggo nieuwe lan
dingen volvoerden. Reuter voegt hier
aan toe. dat, eveneens volgens Radio-
Djokja. gevechten in de stad plaatsheb
ben. Verder deelde Radio-Djokja mede,
dat Indonesische troepen tegenaanval
len hebben ingezet in de sector van Se
marang.
LANDING TE BAMBANG
U,P. meldt, dat de Republikeinse radio
in een communiqué bekend maakt, dat
Nederlandse strijdkrachten een nieuwe
landing hebben uitgevoerd te Bambang
op de Zuid-kust van Oost-Java. Gezegd
werd. dat dit de eerste Nederlandse lan
ding was op de Zuidkust van Java.
De Nederlanders rukken via Pasirian
ten Noorden van Bambang naar Ma-
lahg op, ten einde te pogen Oost-
Java in twee stukken te snijden, aldus
werd -in de radio-uitzending ver
klaard.
Bambarfg ligt op ongeveer dezelfde
lengtegraad als Probolingo aan de
Noordkust waar de Nederlandse troe
pen reeds eerder zie hierboven aan
land zijn gegaan.
GRIEKENLAND
IN DE VEILIGHEIDSRAAD.
Na een langdurig debat heeft de Vei
ligheidsraad de tekst van de preambule
van een Amerikaanse - resolutie, zoals
deze door Frankrijk was geamendeerd
en waarin wordt verklaard, dat de hui
dige toestand in Griekenland" een be
dreiging-voor de wede" vormt, goedge
keurd.
Verwacht wordt, dat de Nederlan
ders van beide punten uit naar het
binnenland zullen oprukken en elkaar
zullen ontmoeten te Kalkan. waar
door Oost-Java in tweeën zou wor
den gesneden.
ZWARE STRIJD TE PANDAAN
Zware strijd wordt gemeld rond Pan-
daan ten Zuiden van Soerabaja op de
weg naar Malang. Volgens het comm.
is een* Ned. vliegtuig boven Pandaan
neergeschoten. Een lid van de beman
ning kwam om. het leven. De overige
inzittenden werden gevangen genomen.
NEDERLANDERS IN SALATIGA
Het communiqué onthult verder, dat
Nederlandse bren-carriers In Salatiga
zijn doorgedrongen, ten Z.W. van Sema
rang, en dat de Nederlanders m drie
groepen naar Malang oprukken, n.l.
Pandaan, Rambang en Probolingo. alle
gelegen op de hoofdweg naar Malang.
Het oordeel van dr. Beel.
BEPERKTE DEUR DER OPERATIES?
In een onderhoud met de Haagse cor
respondent van de „News Chronicle"
heeft dr. Beel verklaard, dat de mili
taire operaties in Indonesië naar zijn
mening niet zeer lang zullen duren. „Er
is geen sprake van, dat daarbij verder
zal worden gegaan dan herstel van
orde en rust".
Boycot van schepen zal niets
helpen
WIJ ZULLEN HET KLAREN.
De Nederlandse ambassadeur in
Australië, de heer P. E. Teppema,
heeft verklaard, dat zelfs een boycot
van Nederlandse schepen over de ge
hele wereld de Nederlandse regering
niet zou doen afzien van haar thans
genomen maatregelen in Indonesië.
De ambassadeur zéide echter, dat hij
het zou betreuren indien de Australi
sche havenarbeiders wederom een boy
cot op Nederlandse schepen zouden
leggen. „De situatie op Java is geheel
een Nederlandse interne aangelegen
heid". Op de vraag, wat hij van Austra
lië in verband met de Indonesische
kwestie verlangde, antwoordde de heer
Teppema: „Laat ons onze gang gaan
en wij zullen de zaak in het reine
brengen".
Onze eigen correspondent te Batavia seint ons hedenmorgen:
Persoonlijk heb ik op Dinsdag 22 Juli een bezoek gebracht ergens
aan de frontlijn en kunnen constateren, hoe onze oprukkende troepen
met een spontaan gejubel door de inheemse bevolking werden begroet.
Algemeen heerst er onder die bevolking haat tegen de T.R.I.-soldaten
wegens hun geregelde rooftochten en de terreur, welke zy hebben uit
geoefend. Lachend vertelde men ons hoe de T.R.I. hard wegliep bij aan
komst van de Nederlandse troepen en ongevraagd wees men de plaatsen
aan, waar landmijnen waren aangebracht. Een stroom van mannen,
vrouwen en kinderen, merendeels in feestkledlj gestoken en beladen met
rijst, trekt naar Batavia.
Het gedrag van de Nederlandse troepen is voorbeeldig en onmiddellijk
verwerven zij zich overal de sympathie en het vertrouwen van de bevol
king. De plaatselijke inheemse politie verleent in ieder opzicht haar
medewerking. Nederlandse bestuursambtenaren trekken met de voorste
troepen mee om samen met het inheemse bestuur het civiele bestuur te
regelen. Op de onder ons gezag staande passars is direct een levendige
handel begonnen en tal van moskeeën zijn geopend. Het vertrouwen in
de Nederlanders is zo groot, dat binnen 24 uur talloze door de T.R.I. weg
gevoerden naar hun eigen woningen in ons gebied zijn teruggekeerd.
Hevige explosie te Berlijn
Het Nederlandse legerbericht van
hedenmiddag vermeldt als verliezen aan
Nederlandse zijde sedert het begin van
de actie: 17 doden, 23 gewonden en drie
vermisten.
Op Sumatra zijn de bij Palembang
gestationeerde Nederlandse troepen
vanuit Palembang meer dan 100 kilo
meter Westwaarts doorgedrongen* On
der meer is Praboemoeli bezet.
In West Java bereikten de Neder
landse troepen Tamboen, Krawang en
Tjilamaja. Hier zijn dus rond 80 kilo
meter afgelegd gerekend van Bata
via uit.
De a-ankomst in Eist van de wandelaars op de eerste dag van de vierdaagse.
(Foto ANP-v.d. W
AANHOUDEND WARM WEER.
Warm zomerweer met gelijdelijk wat
meer lokale onweersbuien. Aan de kust
tijdelijk zeewind. Overigens weinig
wind.
24 Juli.
Zon op: 4.48 uur; onder: 20.44 uur.
Maan op: 12.51 uur; onder: 23.42 uur
(E. K.)
Hoogwater teKatwijk-aan-Zee te
8.45 en 21.09 uur.
NIEUWE BRITSE NOTA AAN
BULGARIJE.
De Britse regering heeft opnieuw een
nota aan de Bulgaarse regering doen
toekomen over het verbod van twee
bladen der Hongaarse oppositie.
In deze nota verklaart de Britse re-
gering niet overtuigd te zijn door de
argumenten, die Sofia in een nota aan
Londen ter rechtvaardiging van het
verbod heeft aangevoerd.
Van Bandoeng uit zijn in Noordelijke
richting en Noordoostelijke richting
Tandjonsari en Segalaherang bezet en
gepasseerd.
De spoorlijn BuitenzorgTjlandjoer
is geheel onder Nederlandse controle
gebracht.
In het gebied rond Semarang werden
in de laatste dagen achtereenvolgens
Oengaran, Tocntang met het water-
krachtwerk, Ambarawa en Salatiga
bezet.
Van Soerabaja uit zijn Westwaarts
Patjet, Trawas, Tretes, Pandakan en
Bangil bereikt.
Na de uitvoering van de gisteren ge
melde landingen bij Banjoewangi zijn
de voornaamste plaatsen beoosten de
lijn ProbolinggoLoemadjang n.l. Pro
bolinggo, Loemadjang, Pasirian, Besoe-
ki, Sitoebondo, Bondowoso, Djember en
Banjoewangi bezet.
In het gebied rond Medan werden
Bandjai en Amhemia bezet.
De gehele laagvlakte rond Padang is
gedurende de laatste twee dagen bezet.
Omtrent de acties in het algemeen
kan worden aangetekend, dat slechts
sporadisch weerstand van enige beteke
nis wordt ondervonden, waardoor de
acties in het algemeen vlot verlopen.
Er is weinig blijk van verwarring on
der de bevolking, aangenomen kan
worden, dat het uitstrooien van pam
fletten velen heeft gerustgesteld.
Frankrijk en Vietnam
In welingelichte politieke kringen ver'
klaart men, dat Frankrijk zal trachten
in de Indochinese republiek Vietnam
een voorlopige nationale regering te
vormen met aan het hoofd de vroegere
keizer van Annam, Bao Dal, terwijl de
Franse regering zal weigeren te onder
handelen met de huidige premier van
Vietnam, Ho-tsji-minh.
Dit is het streven van Emile Bollaert,
de Franse hoge comissaris, die gisteren
uit Parijs te Saigon is teruggekeerd.
Bao Dai. 34 jaar oud, is in Augustus
1945 afgetreden, omdat hij liever „een
vrije burger dan een monarch in sla
vernij" was. Hij bevindt zich thans te
Hongkong in ballingschap, doch heeft
onlan*s verklaard, dat hij gaarne zou
teruggaan, wanneer het nationale front
kan aantonen, dat het de wil van het
gehele volk vertegenwoordigt en wan
neer zijn aanwezigheid van nut zou
kunnen zijn.
NIEUWE BRITSE NOTA AAN
BULGARIJE.
De Britse regering heeft opnieuw een
nota aan de Bulgaarse regering doen
toekomen over het verbod van twee
bladen der Bulgaarse oppositie.
In deze nota verklaart de Britse re
gering niét overtuigd te zijn door de
argumenten, die Sofia in een nota aan
Londen ter rechtvaardiging van het
verbod heeft aangevoerd.
HONGAARSE VRIJHEIDSPARTIJ
HEFT ZICH ZELF OP.
De Hongaarse vrijheidspartij, die de
leiding heeft van de rechtse oppositie,
heeft zich zelf ontbonden. Vince Nagy,
een van de leiders, heeft de nationale
vergadering meegedeeld, dat de gebeur
tenissen van de afgelopen week hebben
bewezen, dat de regering niet in staat
is om de privileges van de afgevaardig
den der partij te verdedigen. Hij voegde
er aan toe, dat de meerderheid der
partijleden zich aan alle politieke acti
viteit zal onttrekken.
Na zyn verklaring te hebben voorge
lezen verli'et Nagy, vergezeld van alle
leden der party fractie, de vergadering.
Hedenmorgen heeft zich in het ge
bouw van het hoofdcommissariaat van
de Schupo (Schutzpolizei) van Berlyn
in de Sovjet-sector een hevige explosie
voorgedaan. De rechtervleugel van het
gebouw stortte in. Wolken rook en stof
verduisterden de gehele, straat. Men
vreest dat er ongeveer 80 functionaris
sen om het leven zyn gekomen.
De Belgische koningskwestie
De Belgische minister-president,
Spaak, heeft besprekingen met de par-
tyieiders aangeknoopt met het oog op
de uitvoering van de regeringsverkla
ring inzake de koningskwestie.
Volgens „Le Soir" doet in politieke
kringen het gerucht de ronde, dat er
reeds een formule wordt bestudeerd en
dat deze formule aan de fractieleiders
door de eerste minister zou zyn voor
gelegd.
Nader wordt gemeld: toen de socialis
tische afgevaardigden het kabinet van
de eerste minister verlieten, hebben zU
verklaard, dat zy Spaak een nota heb
ben overhandigd, waarin het eenpaTig
goedgekeurd standpunt van dé socialis
tische party ten opzichte van de rege
ling van de koningskwestie ls vast
gelegd.
FRANKRIJK EN DE DUITSE
BEZETTING.
Met 149 tegen 148 stemmen heeft de
•raad van de Franse republiek een reso
lutie 'aangenomen, waarin de regering
wordt voorgesteld het bestuur van de
Fransche bezettingszone in Duitsland te
wijzigen door het vroegere commissa
riaat voor Duitse aangelegenheden we
der in te stellen.
Tevens is voorgesteld het bestuur der
zone In handen der burgeriyke autori
teiten te leggen.
Tydens de debatten verklaarde de
minister van buitenlandse zaken, Bi-
dault, dat aan de huidige Franse poli
tiek ten opzichte van Duitsland streng
zou worden vastgehouden.
BIZONALE ECONOMISCHE RAAD
IN DUITSLAND VOOR
PLAN-MARSHALL.
De bizonale economische raad, het
nieuwe Duitse lichaam, dat verantwoor-
deiyk is voor de economische aangele
genheden in de Britse en Amerikaanse
zone van Duitsland, heeft in zyn tweede
plenaire zitting een resolutie aangeno
men, welke het plan-Marshall voor
Europa de beste gelegenheid der ge
schiedenis noemt om zich te verenigen
tot een solidair geheel. By de resolutie,
waarin de raad zich bereid verklaart,
om zyn deskundigen ter beschikking van
het plan-Marshall te stellen, werd door
de communisten tegengestemd.
Mr. E. van Kleffens, de nieuwe Ne
derlandse ambassadeur in de V. S.,
is gisteren te Washington aange
komen.
Aan boord van de „Veendam" heeft
hij mededelingen gedaan over de situa
tie in Indonesië. „Wij beschouwen dit
niet als een oorlog. Wij trachten alleen
de orde te herstellen by een recalci
trant onderdeel van de nog te vormen
federatie", zo zeidé hy. Een zéér groot
percentage van de Indonesische bevol
king de bewoners van Borneo, Cele
bes, de Molutoken en de kleine Soenda-
eilanden is het hierin met de Neder
landers eens.
Wy hebben werkclyk zeer veel ge
duld betoond. Steeds weer heeft de
Republiek, die in feite een deelstaat
binnen de federatie is, ontwijkende
verklaringen afgelegd. Doch de Re
publikeinse regering is niet bij machte
geweest men behoeft dit niet be
slist aan kwade trouw te wijten om
aan haar verplichtingen tc voldoen.
Zy schijnt niet In staat de anarchis
tische elementen in haar midden in
toom te houden. De gewapenden, naar
geen wet luisterende benden, die ver
nielingen uitvoeren en de Javaanse
kleine boer terroriseren".
Met nadruk wees mr. van Kleffens op
het feit ,dat de Republiek blyft vast
houden aan de practyk om duizenden
mensen, meest vrouwen en kinderen,
als gy'zelaars te gebruiken, terwyi dezen
in ellendige omstandigheden leven, des
te onverdrageiyker, omdat de Republiek
plechtig beloofd heeft alle gyzelaars vry
•te laten. Dit, aldus mi', van Kleffens, is
nog maar één voorbeeld van de talryke,
niet nagekomen beloften.
Voor bemiddeling in het geschil
achtte hij het tijdstip thans nog niet
gunstig. Omtrent arbitrage verklaarde
hij: „Bij arbitrage te beslissen tot
niet-uitvoering van Linggadjati, dat
lijkt me ondenkbaar".
Een ploeg vrywilligers voor de oogst van de pootaardappelen, die dreigde
te mislukken door gebrek aan arbeids krachten in alle vroegte gistermorgen
byeen op het Beursplein te Amsterdam, vanwaar de tocht naar de oogstgebie-
den begon. (Foto ANP-de Wt.)
BINNENLAND.
Gisteravond is het 3000e schip van
dit jaar de Rotterdamse haven binnen
gelopen, n.l. het 7210 brt metende Ame
rikaanse s.s. „Keystone State". Het vorig
jaar liep het 3000e schip eerst op 15
September binnen.
Gisteren is de 23-j. rijksambtenaar
P. Vermeer uit Donden, by het baden in
de Maas ter hoogte van Stevensweert ver
dronken.
Toen by de hofstede van de Gebrs.
De Regt te Biervliet een gepantserde
smokkelauto niet stopte na sommatie'
van C.C.D.-ambtenaren, openden deze het
vuur. De inzittenden, schoten terug, waar
door een van. de controleurs in de hand
geraakt werd. De smokkelaars wisten te
ontkomen.
Het schip „Roti" van de My. „Ne
derland" ls in Batavia aangekomen. Aan
boord bevonden zich de heer J. van de
Kieft, voorzitter van de Nederl. Dagblad
pers en lid van de Eerste Kamer voor de
Party van de Arbeid, en de heer H. H. J.
van de Pol. president-directeur van het
Alg Ned Persbureau, die een kort bezoek
aar Batavia zullen brengen.
De directeur voor de V.S. en Canada
van de Holland'Amerika Lijn, de heer
A. Roggeveen, ls tergelegenheid van het
feit, dat hij 40 jaar in dienst van de
maatschappij is. tot ridder in de Orde van
Oranje Nassau bevorderd.
Het Nederlands Oor 1 ogegra vertoomité
heeft het voornemen in September een
tournee door de Ver. Staten te maken
mst een speciaal voor dat doel door de
„Canexfilm" te Amsterdam vervaardigde
film. De bedoeling ls het Amerikaanse
publiek te tonen welk een zorg de Ne
derlanders besteden aan het onderhou
den van de graven van hen, die vielen
voor onze vrijheid.
BUITENLAND.
Nog dit jaar zal ln België een volks
telling, alsmede een industrie- en han
delstelling, worden gehouden. De nadere
datum zal bij KJ3. worden bekend ge
maakt. Naar vernomen wordt ls de rege
ring voornemens, de bij de wet voorge
schreven volkstelling niet meer iedere
tien Jaar doch iedere vyf Jaar te houden,
Voor gebruik tydens de viering van
het eeuwfeest te Holland (Michigan)
zuilen houten munten ter waarde van 5
en 10 dollarcents worden uitgegeven, die
na het feest bij de plaatselijke banken
kunnen worden omgewisseld.
Te Spandau (voorstad van Beriyn)
is brand uitgebroken ln een tehuis voor
ouden van dagen. Zeven wouwen kwa-
men~ln de vlammen om.
Bij Bordeaux werden 13 padvindsteTs,
die speurtochten op het strand hielden,
door de vloed verrast. 11 Meisjes verdron
ken.
Gisteravond ls te Oslo de tweede
wereldconferentie der ChristenJeugd ge
opend. De conferentie, die door vertegen
woordigers van 72 landen wordt byge-
woond, sluit 31 Juli.
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft een wetsontwerp aan
genomen, waarby de uitvoer van olie en
benzine wordt verboden, wanneer zulks
strijdig zou zyn met de belangen van de
verdediging of de veiligheid van het land
of de voorraden voor olvièle doeleinden
tot een te laag peil zou doen dalen.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft een uit 19 leden bestaande
speciale commissie gevormd, die tot taak
heeft een overzicht te maken van de bui
tenlandse politiek, ter voorbereiding van
de later te nemen beslissing, hoe de
Amerikaanse dollars kunnen worden ge
bruikt om de wereldstablllteit te ver
groten.
De vertegenwoordiger van de coali
tie van Amerikaanse vaderlandslievende
verenigingen heeft tegenover de commis
sie van het Huls van Afgevaardigden
voor niet Amerikaanse activiteit ver
klaard, dat het aantal communisten en
leden van verenigingen die naar het
communisme nelgen. ongeveer 5 mlllloen
bedraagt. Het hoofddoel der Amerikaanse
communisten zou het oprichten van een
derde politieke party zyn.
'Maandagavond zyn 3500 leden van
het technische personeel van de Southe-
ren Pacific Callfornlan Railway in Call-
fornlë in staking gegaan. Het verkeer
over 13000 km. ls gestremd. Men vreest
dat nog 25000 andere employes het werk
zullen moeten neerleggen.
In Saksen, in de Sovjet-zone, wordt
een leger van enige honderdduizenden,
onder wie ook schoolkinderen, gemobili
seerd om de coloradokever te bestryden.
15 van de aardappeloogst ls reeds aan
getast.
Legerorder tot bestrijding
der corruptie.
In een legerorder heeft de Minister
van Oorlog de aandacht gevestigd op
de wens van de regering, dat op strenge
wijze wordt opgetreden tegen corruptie
en op de maatregelen, welke zy te dien
aanzien heeft genomen. De minister
roept van alle onder zyn ministerie res
sorterende autoriteiten en diensten on-
voorwaardeiyke medewerking in tot
effectieve bestryding van dit kwaad. Hij
vestigt er de aandacht op, dat niet na
koming van de plicht tot aangifte als
epn ernstig ambtelyk verzuim wordt
aangerekend, dat tot het nemen van
disciplinaire maatregelen kan .leiden.
DEMONSTRATIE RADIOGRAFISCH
BESTUURD MODELVLIEGTUIG.
Vermoedelijk zal omstreeks 23 Augus
tus op het vliegveld Ypenburg een de
monstratie worden gegeven met een
radiografisch bestuurd modelvliegtuig.
Het is, voor zover bekend, de eerste de
monstratie van dit soort op het vaste
land van Europa. Het modelvliegtuig ls
een ontwerp van de heer Valk te Voor
burg, die het ook gebouwd heeft.