Leidsch Dagblad | 1947 | 20 mei 1947 | pagina 3

Laatste Berichten

STADSNIEUWS

Kerkelijk Leven

RECHTZAKEN

Federatie van Diaconieën in de N. H. Kerk

De nieuwe koers
wijziging van

Streekvergadering te
Katwijk aan Zee.

Uitgaande van classis Leiden van de
Federatie van Diaconiën in de Ned.
Herv. Kerk en in samenwerking met de
Diaconie der Ned. Herv. Gemeente te
Katwijk aan Zee, werd gisteren en van
daag te Katwijk een streekvergadering
gehouden waarin door verschillende
sprekers het diaconale werk is bespro
ken en waarbij ook enkele richtlijnen
voor de toekomst zijn aangegeven. Voor
deze vergadering bestond buitengewoon
veel belangstelling; talrijke afgevaar
digden uit de classis Gouda. Rotterdam
Den Haag en Leiden waren aanwezig.

Gisterochtend werden allen in het
Jeugdhuis begroet, waarna men aan
een koffiemaaltijd aanzat, waarbij van
zelfsprekend ook de ..Hollandse nieuwe"
werd gereserveerd, 's Middags werd de
eigenlijke vergadering in de Kapel ge
opend.

Hierbij waren aanwezig de Katwykse
predikanten ds. P. Pras. ds. J. G van
Ieperen, ds. R. P. A. Rutgers en ds. H.
Bogers. Ds. P. Pras heette hier allen
hartelijk welkom.

Na gewezen te hebben op de moed-
insprekende woorden van de apostel
Paulus in de Chr. gemeente te Rome,
zeide spr., dat in het diakenambt tel
kens opgezien moet worden naar Hem,
van wie alle krachten komen.

De heer G. F. E. Kiers. voorzitter v.
d. Federatie van Diaconieën Classis Lei
den. had een telegram gestuurd, dat hij
des middags verhinderd was te komen.
In verband hiermede werd het ope
ningswoord gesproken door de waarn.
voorzitter de heer A Tibboel uit Lisse.
Deze bracht dank aan ds. Pras voor de
gesproken woorden. Hij prees de moed
van de diaconie te Katwijk aan Zee om
in deze tijd een federatie te ontvangen.

in de diaconie en de
haar arbeidsterrein

Rede van de heer W. J. Hemmes.

De algem. secretaris van de Federatie
van Diaconieën'in de Ned. Herv. Kerk.
de heer W. J. Hemmes te Utrecht sprak
vervolgens over: „De nieuwe koers in
de Diaconie en de wijziging van haar
arbeidsterrein". Spr. beschreef de toe
standen van ongeveer 100 jaar geleden,
toen kinderen van 4!« a 6 jaar dagelijks
een 15-tal uren in de fabrieken moesten
werken. Spr. las een schrijven voor uit
1859 om over deze verschrikkelijke wan
toestanden te beraadslagen. Hoe was
dat alles godsdienstig te verantwoor
den? De ogen zijn opengegaan voor
die verschrikkelijke toestanden. Spreker
noemde de inspanningen van een Talma
en Slotemaker de Bruine Er kwamen
verschillende wetten tot stand, o.a. de
Armenwet en de Ouderdomsrente. Er
is voortschrijding, nieuwe plannen wor
den gemaakt. De noodregeling is met
algemene stemmen in de Tweede Ka
mer aangenomen. De verhouding tus
sen werkgever en werknemer is niet zo
eenvoudig. Wie de macht in handen
heeft, moet er geen misbruik van ma
ken. Onze werkzaamheden zullen afne
men op zekere terreinen. De Overheid
zal 85% der kosten bijdragen. De exces
sen van 100 jaar geleden zijn wij te
boven. De Kerk hielp de mensen, die
te kort kwamen. De Overheid was vroe
ger zo schriel mogelijk. De gedachten
van recht zijn doorbroken, wij zijn daar
dankbaar voor. De Kerk mag het dank
baar erkennen. De Overheid was vroe
ger een klaploper en liet alles aan de
Kerk over. Er zijn nieuwe dingen, die
ons nu bezighouden bij het afschrijven
van enkele terreinen. Er moet hulp ge
bracht worden in huisgezinnen, waar
moeders het te druk hebben. De moe
ders moeten er eens uit kunnen. Er
moet wat romantiek in een gezin ge
bracht worden. Er moeten inrichtingen,
komen voor Ouden van Dagen, waar

nog een schrijnende behoefte aan is.
inrichtingen voor zieken, voor die voor
de verwaarloosde jeugd, gezinshulp,
waar men 10 jaar geleden nog niets af
wist. Al die terreinen moeten door ons
worden betreden. Wij moeten er onze
schouders onder zetten. Een heerlijke
toekomst wacht nog het diaconale werk.

Een uitvoerige bespreking volgde op
deze inleiding.

Om 6 uur genoten allen van een goe
de maaltijd in het Jeugdhuis en om 8
uur werd de vergadering heropend, wel
ke nu stond onder leiding van de voor
zitter, de heer G. F. E. Kiers.

Toespraak ds. mr. G. A. Alma.

Na een kort openingswoord behandel
de ds. mr. G. A. Alma uit Lisse het
onderwerp: „De betekenis van het Dia
kenambt in verband met de vernieuwing
van de sociale wetgeving".

De wereldbeschouwing, aldus spr., van
de Romeinen was aards en zin voor
liefde was er niet. Jezus Christus is de
leraar van liefde. Hij gaf zich volko
men. Jezus is gekomen om te dienen.
Er is ten eerste de grote lijn van het
dienen. Dan het gemeenschapsgevoel,
waarin de mensen mogen werken. De
derde lijn is dienstbaar zijn in alle gele
deren, hulp te bieden aan hongerigen
dorstigen. naakten, gevangenen. Wij
doen het uit de kracht van God en tot
Zijn verheerlijking Een volgende lijn
is, dat de gemeente geld inzamelt. Er
zijn mensen aangesteld om dat geld aan
behoeftigen te geven. Hoewel er op so
ciaal gebied al veel gedaan is. ook door
de diaconieën, is er een te kort. Van
Overheidswege tracht men er nu in te
voorzien. Het zal nog een drietal jaren
duren voor de sociale wetten tot stand
zijn gekomen, daarom is er een Noodwet
gekomen welke 3 jaar van kracht zal
zijn. Op zeer duidelijke wijze zette spr.
vervolgens de hoofdinhoud van deze
wet uiteen Ook enkele bezwaren, die
ertegen gerezen waren, bracht spr. naar
voren. De diaconieën zullen voortgaan
om te doen wat Jezus Christus ons
voorgehouden heeft.

Ook op deze rede volgde een uitvoe
rige discussie.

De voorzitter bedankte ds. Alma,
waarna ds. J. G. van Ieperen de eerste
dag met een korte avondoverdenking
besloot.

Gaat Nederland het geduld
verliezen?

40-jarig bestaan Openbare
School Zuidsingel A en B.

GESLAAGDE FEESTAVOND IN DE
STADSGEHOORZAAL.

Het was 6 Mei 40 jaar geleden, dat de
openbare school aan de Zuidsingel haar
deuren open stelde om in deze omgeving
het Leidse kind onderwijs te doen ge
ven. Vele oud-leerlingen bewaren de
meest prettige herinneringen aan de
omgang en aan de vriendschap, welke
zij in zo ruime mate van het eerste
sohoolhoofd, de heer Hoxks. hebben on
dervonden. Thans zijn het de heren Van
der Neut en Slegtenhorst, die resp. als
hoofd van de Zuidsingelschool A. en B.,
hier de scepter zwaaien en er voor zor
gen, dat het kind met voldoende ken
nis voor het leven wordt uitgerust om
het zijn plaats in de maatschappij te
doen innemen.

Ter gelegenheid van dit jubileum was
gisteravond in de Stadsgehoorzaal
een feestelijke bijeenkomst belegd, wel
ke o.m. werd bijgewoond door de wet
houder van Onderwijs, de heer J. C.
van Schaik, de rijksinspecteur van het
L.O., de heer B. van J Isingha, de in
specteur van het gemeentelijk L.O., de
heer H A. Vriend en voorts afgevaar
digden van de Ned. Onderwijzersvereni
ging. Volksonderwijs, de Ouderraad en
tal van leerkrachten.

De voorzitter van de feestcommissie,
de heer D. v. d. Klugt, sprak een kort
inleidend woord, waarin hij o.a. mede
deelde, dat aan de kinderen op 3 Juni
een feestdag zal worden bereid. Namens
de oudercommissie heette hierop de
heer J. Boom allen hartelijk welkom, in
aansluiting waarop hij wees op de groei
van het openbaar onderwijs.

Wethouder Van Schaik, die als eerste
spreker zijn gelukwensen aanbood, wees
er op, dat, in tegenstelling met het oude
schoolgebouw, het onderwijs steeds weer
nieuw en fris is. Grote waardering had
spr. voor de wijze, waarop de leerkrach
ten hun taak opvatten eq de prettige
manier, waarop in deze omgeving les
wordt gegeven.

De rijksinspecteur va., het L.Ode
heer Van Julsingha, herinnerde aan de
moeilijke oorlogsjaren, welke juist ach
ter de rug liggen en die onderwijzend
personeel en oudercommissie vele zor
gen baarden. Bij zijn bezoek aan de
school heeft het spreker steeds getrof
fen in welk een prettige sfeer het on
derwijs wordt gegeven en de rust en
de orde, welke er heersen. Spr. besloot
met de wens uit te spreken, dat de
Zuidsingelschool weer spoedig haar
vooroorlogs peil mag bereiken.

Namens de Centrale Ouderraad bood
de heer De Jong de gelukwensen aan,
waarbij hij de toezegging deed, dat zeer
binnenkort nog een passend huldeblijk
zal worden overhandigd.

Als laatste spreker voerde het hoofd
van de B-school, de heer J. Slegten
horst het woord, die een korte terugblik
gaf op het leven der scvool. waarbij hij
er om, aan herinnerde, dat in het begin
halfjaarlijkse verhogingen plaats von
den, welke al spoedig in jaarlijkse over
gangen werden omgezet. Ook spr. bracht
de moeilijke oorlogsjaren in de herinne
ring terug om ten slotte te constateren,
dat er allerlei redenen zijn om met
grote dank dit jubileum te vieren. Spr.
eindigde met te wijzen op het verheven
doel waarvoor zich allen gesteld zien:
kinderen op te voeden in naastenliefde,
eerlijkheid en verdraagzaamheid.

Na dit min of meer officiële gedeelte
werd een aantrekkelijk feestprogramma
afgewerkt, waarvoor men zich de me
dewerking had verzekerd van de Con
certvereniging „Muslca" en de toneel
vereniging „Nut en Vermaak", welke
laatste het blijspel „Welkom binnen"
ten tonele bracht. Voor beider presta
ties hebben wij grote waardering. Jam
mer v/as het, dat vele aanwezigen zich
bij de vertolking van he1- muzikale pro
gramma niet wat rustiger hielden. Het
geroezemoes van stemmen was hier be
paald hinderlijk en deed veel schoons
verloren gaan

NIEUWE BONKAARTEN.

Morgen wordt in „Den Burcht" (8 3/4
—113/4 en 2—i uur) de uitreiking voort
gezet van nieuwe algemene bonkaarten,
.tabaks- en versnaperingen- en brand-
stoffenkaarten. Meenemen: de distribu
tie-stamkaarten zónder inlegvel van al
le gezinsleden en de nog niet aangewe
zen periodestroken van de bonkaarten
705; voorts het aanvraagformulier voor
de brandstoffen en het restant van de
brandstoffenkaart T 606 met de bon
72 B. V

Alsdan zijn de gezinnen aan de beurt
waarvan het HOOFD een stamkaart-
nummer heeft van 92.001 en hoger.

De wethouder van Onderwijs de
heer J. C, van Schalk is verhinderd
morgen spreekuur te houden.

PROPAGANDA-A VOND
NEDERLANDSE STAATSMIJNEN.
Nederland heeft dringend behoefte aan
mijnwerkers.

De Ned. Staatsmijnen organiseren op
het ogenblik een reis door het hele land
om door lezingen en lichtbeelden pro
paganda te maken voor het mijnwerk
en daardoor nieuwe mijnarbeiders te
werven. Daartoe belegden zij gisteravond
in de foyer van de Stadsgehoorzaal een
vergadering, welke door ongeveer 100
jongelui bezocht werd.

Burgemeester jhr. F H. van Kinschot
opende deze bijeenkomst met een korte
toespraak, waarin hij eer. kort over
zicht gaf van het ontstaan der mijnen
in ons land. Spr. hoopt di* Jaar nog in
de gelegenheid te zijn de mijnen te be
zichtigen en het zal hem genoegen doen
daarbij verschillende jonge Leidenaars
aan te treffen die hun krachten geven
voor deze nationale zaak.

Vervolgens hield de heer J. A, Mom,
vertegenwoordiger van het beheer der
Ned. Staatsmijnen, een betoog over alles
wat met het leven in de mijnen in ver
band staat. Spr. constateerde, dat de
economische opbouw van Ned. door ver
schillende factoren geremd wordt; de
belangrijkste factor is wel het gebrek
aan steenkolen. Dit tekort kan opgehe
ven worden wanneer er meer arbeiders
in de mijnen gaan werken. Aan de hand
van enkele statistische gegevens gaf spr.
een overzicht van de productie van vóór
de oorlog, van na de bevrijding en van
de vermoedelijke productie in dit jaar.
Wij moeten wat kolen betreft in ons
eigen onderhoud kunnen voorzien, want
niet alleen zij de uit Amerika geïmpor
teerde kolen van slechte kwaliteit, doch
tevens kost dat een kapitaal aan devie
zen, die we wel beter kunnen gebruiken.
Het is bovendien een nationale eer om
onze eigen kolen te stoken; er zit ge
noeg in de grond, maar het moet er uit
gehaald worden.

Men zegt zo vaak, aldus spr., dat het
werk in de mijnen gevaarlijk ongezond
en ompenselijk zwaar is, doch de feiten
bewijzen het tegendeel. Nederland staat
aan de spits van alle kolenproducerende
landen ter wereld wat betreft veilig
heid in de mijnen. Wat het werk zelf
betreft, zeker er moet hard gewerkt
worden, doch het is geen jaagsysteem.
De productie per man is gesteld op 80%
van 1938.

Uitvoerig ging spr. ook in op de vele
voordelen, die de mijnarbeiders genoten
en gaf een opsomming van de rangen,
die men kan doorlopen met de daarbij
behorende lonen, welke voor allen, die
alleen de lagere school doorlopen heb
ben. bereikbaar zijn. Ook de verzorging
buiten de mijnen in de gezellenhuizen
is heel goed. Eten en ligging zijn bijna
luxueus, terwijl ook aan de geestelijke
en culturele belangen aandacht geschon
ken wordt.

Spr. besloot: „Wil hebben veel men
sen nodig, maar wij kunnen alleen ke
rels gebruiken en als zii komen wacht
hun een rijke toekomst!"

Na de pauze vertoonde de heer Mom
verschillende lichtbeelden, waardoor de
aanwezigen een duidelijk beeld kregen
van het werk in de mijnen.

Na afloop van deze interessante avond
gavev» verscheidene aanwezigen zich op
om dienst te nemen in de mijnen. Op
gave kan ook geschieden op het Gewes
telijk Arbeidsbureau te Leiden.

JONGETJE VERDRONKEN

Gistermiddag omstreeks half vijf is de
5-jarige Albertus P J. van Dam. wo
nende in de Lange Scheistraat, in het
water van de Oude Singel geraakt en
verdronken. Voorbijgangers hebben het
kind uit het water gehaald, waarna de
E.H.D onder leiding van dr. Postma nog
geruime tijd kunstmatige ademhaling
heeft toegepast, echter zonder resultaat.

Gisteravond heeft op de Hoge Rijn
dijk ter hoogte van de Kanaalweg een
militaire auto de 52-jarige wielrüdster,
mevr C C. t. H.K. aangereden. De
E.H.D. heeft het slachtoffer met een ge
broken linkerarm naar het Acad- Zie
kenhuis vervoerd.

De Haagse Toneel- en Cabaretver.
„O.D.I.Ageeft a.s. Zaterdag in de
Schouwburg één enkele voorstelling van
het toneelspel „Westerman en Zoon"
door Christien van Bommel—Kouw en
Henk Bakker, waarvan de baten ten
goede komen aan de Alg Ned. Invaliden-
bond, afdeling Leiden.

Hedenochtend, omstreeks kwart
over elf, vond op het Kort Rapenburg
een aanrijding plaats tussen een mili
taire auto en de stadstram, waarbij de
tram aan de voorzijde werd beschadigd.
Persoonlijke ongevallen deden zich niet
voor. Het verkeer ondervond geruime
tijd vertraging.

Op ons bureau liggen ter inzage de
passagierslijsten van de ms. „Oranje"
en „Java", die vermoedelhk op resp.
25 Mei en 9 Juni te Amsterdam arri
veren met repatriërenden uit Indië.

Vaandeloverdracht 4e R.l.

De oud-commandant van het 4e Regi
ment Infanterie te Assen, de gepension-
neerde kolonel H. D. Buurman heeft
gisteren het vaandel aan de tegenwoor
dige commandant van 4e R Ioverste
J. G. Berghuys overgereikt. Door de
nieuwe reorganisatie van het Nederland
se leger zijn verschillende regimenten
verdwenen, of werden in andere regi
menten opgelost. Ook het „twaalfde",
dat hoofdzakelijk uit Groningers bestond
en o.a. aanvankelijk in Groningen en
later in Assen was gelegerd, verdween
en van 1 Mei 1947 af sprak men niet
meer van het „twaalfde" doch van 4e
RI, dat oorspronkelijk uit Leiden af
komstig is.

De vaandeloverdracht geschiedde ty-
dens een korte plechtigheid op een der
kazerne-terreinev te Assen.

In een toespraak schetste de oud-com
mandant kolonel Buurman, de geschie
denis van het 4e Regiment Infanterie,
dat verschillende wapenfeiten in zijn
vaandel mocht voeren. Sinds 9 Januari
1814 was het regiment officieel in de
sterkte van de „Nederlandse Armee" op
genomen. In 1836 kwam het regiment
te Leiden in garnizoen. Tijdens de Mei
dagen van 1940 kreeg het de opdracht
het vliegveld Valkenburg te bewaken. Bij
de gevechten sneuvelden 60 man en 120
werden gewond. Het oorspronkelijke
vaandel werd op bevel van de toenma
lige commandant, kolonel Buurman, in
de Meidagen verbrand. Het nieuwe werd
in handen gesteld van overste Berg
huys, die bij deze plechtigheid tevens
afscheid nam van het „twaalfde" en van
zijn jongens, die Vrijdag a.s. naar Indië
vertrekken.

BIJEENKOMST PERSONEEL V. en D.

De middagsluiting.

Onder auspiciën van cte afd. Unie
Leiden en Omstreken, samengesteld uit
de drie bonden van Handels-, Kantoor-
en Winkelbedienden. kwam het perso
neel van de N.V Vroom on Dreesmann
bijeen. Bij afwezigheid van de voorzit-
zit, de heer Zunderman w rd deze bij
eenkomst door de secretaris, de heer F.
H. M Kok, geopend. Spreker gewaagde
van de prettige samenwerking tussen de
directie en de vakorganisaties. Voor het
werk van de heer C. A. A Kerckhoff,
directeur van V. en D Leiden, in de
sociale commissie van het concern V. en
D., waaruit, na ampele besprekingen, een
saiarlsregeling toi stand L> gekomen,
goedgekeurd door het college van Rijks
bemiddelaars, zegde spreker hem harte-
teiyk dank. Betreffende de vrije mid
dag, in plaats van de Maandagmorgen,
kon spreker mededelen, dat de directie
van V. en D, bereid was hieraan haar
medewerking te verlenen. Een heel an
dere houding nam te dien opzichte de
Katholieke Middenstandscentrale in, die
meende een algemene sluiting op Maan
dagmorgen te moeten voorstellen. Na
mens de werknemers-organisaties ver
klaarde spreker, dat de bedienden geen
prijs stellen op deze „uitslaapmorgen",
welke niet beantwoordt aan de bedoe-
'ling van de wet en zeker niet geldt als
onderbreking van een werkweek. De be
dienden staan een vrije middag voor,
welke zij, gegeven uitsluitend voor de
werknemers, gaarne in overleg en reke
ning houdende met de zakelijke belan
gen met het grootwinkelbedrijf en de
middenstandsverenigingen willen zien
vastgesteld Spreker hoopte, dat spoedig
overleg zal kunnen plaats vulden; het
wachten is op de middeustandsvereni-
gingen. De spreker van deze avond, de
heer Kriek, gaf een uitvoerige uiteen
zetting over het tot stand komen van
de salarisregeling, welke, hoewel nog
niet ten volle bevredigend,, een basis
vormt voor de besprekingen over een
collectieve arbeidsovereenkomst. Deze
besprekineen zullen binnenkort een aan
vang nemen De emplové's moeten ech
ter wel begrijpen, dat zij niet alleen de
lasten, maar ook de lasten van deze
overeenkomst eezamenlyk n oeten dra
gen. Zij parisiteren nie: op het vele
werk van weinigen, maar geven zich
aanstonds op als lid. van een der drie
organisaties.

Spreker waarschuwde ten slotte nog
tegen het aannemen van betrekkingen
tegtn z.g.e „zwarte lonen" Wij zijn
slechts gebaat met gezonde verhoudin
gen: normaal loon voor normaal werk.

De voorzitter zegde de heer Kriek
dank voor zijn uiteenzettingen Spreker
spoorde de bedienden aan tot het vol
brengen van hun plichten, slechts dan
kunnen wy ook voor 100% op onze rech
ten aanspraak maken. Door nauwge
zette plichtsbetrachting dienen wij de
zaak. onszelf en de gemeenschap.

Snreker wekte op tot hei lidmaatschap
van een der drie samenwerkend organi
saties. t.w de Algmene. de Katholieke
en de Christelijke Staande de vergade
ring gaven v\-b verschillenden op als
lid.

Na een dankwoord tot de aanwezigen,
in het bijzonder tot de personeelschef en
de chef van de sociale afdeling van V.
en D. sloot de voorzitter deze bijeen
komst.

M. I. DE JONGE

Benoemd tot hoofd aan de Chr. school
in de Oosterstraat.

Tot hoofd van de school voor gewoon
lager onderwijs aan de Oosterstraat, uit
gaande van de Vereniging voor Chris
telijk Onderwijs, is benoemd in de plaats
van de heer C- A. Drost, de heer M. I.
de Jonge, zulks met ingang van 1 Juli
as.

De heer De Jonge, die thans ruim
3 jaar hoofd is van de school voor
V.G.LO. aan het Noordeinde 40. was
voordien als onderwijzer werkzaam aan
de Juliana van Stolbergschool te Rot
terdam. Hij is ook bestuurslid van de
afd. Leiden van de Ver. van Chr. On-
derwijzers(essen) in Nederland en de
Overzeese gewesten,

POOLSE GEWEZEN MILITAIREN
ALS .ARBEIDSKRACHTEN

NAAR NEDERLAND.

In Leiden komt een 40-tal.

Het mag algemeen bekend worden
verondersteld, dat het Poolse leger een
belangrijk aandeel heeft gehad in de be
vrijding van Nederland. Van deze Poolse
militairen verblijven er nog grote aan
tallen in Engeland. In verband met de
verschuivingen, welke in politiek op
zicht na de oorlog in het Oosten van
Europa hebben plaats gehad, geven zij
er voorkeur aan hetzij in Engeland te
blijven, hetzij te worden opgenomen in
het gebied van een andere Westerse
mogendheid.

De Nederlandse regering heeft beslo- j
ten haar medewerking te verlenen aan
de oplossing van de moeilijkheden, wel- i ,n

ke de verplaatsing van deze personen IVlHllstcrs bezoeken oOerabaja.
met zich brengt en wel door ook in ons
land 'n beperkt aantal gedemobiliseerde
Polen toe te laten. Zij is hiertoe blijk
baar te gereder overgegaan op grond
van de overweging, dat het bedrijfsleven
thans^ zorider dat dit de belangen van
de Nederlandse werknemers schaadt,
een aantal vreemde arbeidskrachten kan
opnemen. In Leiden zijn bereids enige
Polen aangekomen- de gezamenlijke be
drijven hebben zich voorlopig bereid
verklaard er in totaal circa 40 te werk
te stellen. Het is de bedoeling, dat deze
Polen volledig in de Nederlandse ge
meenschap worden opeenomen; na een
verbliif van 5 jaar hier te lande zullen
zij een verzoek om naturalisatie kun
nen indienen. Met/Tiet oog on de huis
vesting heeft men zich beperkt tot on-
gehuwden.

DE SPOOKTREIN RIJDT WEER
MET SUCCES.

Als - er één naam fascinerena werkt,
dan is dit wel die van de thriller „De
Spooktrein", waarvan reeds sinds Jaren

REPUBLIEK IS WEINIG
DEMOCRATISCH.

Een woordvoerder van de R.V.D. te
Batavia heeft gisteren in een extra
commentaar gesproken over de verhou
ding van de Republiek ten opzichte van
de Pasoendan-beweging.

De „Nieuwsgier" noemt dit com
mentaar opvallend door zijn ongewoon
scherpe toon, die de indruk geeft, dat
men aan Nederlandse zijde het geduld
begint te verliezen. De woordvoerder
noemde de wjjze. waarop de Republiek
zijn bezwaren kenbaar maakte tegen
de beweging, weinig democratisch.
Ten aanzien van de verklaring van
Soekarno „de^ eenheid van Indonesië kan
niet meer verbroken worden", zeide de
commentator, dat. als de president al
leen gesproken had van Java en Suma
tra hij nog vrede met deze uitdrukking
had gehad. Thans was deze uitspraak
volkomen autoritair en misleidend.

„Wanneer men Kartelegawa en zijn
mannen wil doodverven als Japanse
collaborateurs, loopt men gevaar, dat
Kartelegawa een apart woordje gaat
wijden aan de collaboratie in de Re-
nubliek".

SPREKEN OPENHARTIG MET
TALRIJKE AUTORITEITEN.

Gsteren hebben de Ministers Beel
en Jonkman een bezoek aan Soerabaja
gebracht. Zjj hebben daar met ca. 30
autoriteiten van leger, marine cn be
stuur, en vertegenwoordigers van han
del en cultures openhartig gesproken.
Daarna maakten de ministers een
autotocht naar de onlangs door inun
datie getroffen gebieden, waar zij aan
wezig zjjn geweest bij het verstrekken
van voedsel en kleding door het Rode
Kruis aan de teruggekeerde bevolking,
die destijds door de TRI uit de kam
pongs is verdreven.

Vervolgens hebben de ministers het
gebied van Porong bezocht, en zijn via
Krlan en Blirip naar de stuwdam Len-
kong gereden, waarvan de sluizen op 17
Maart door de Nederlandse troepen zijn
bezet en geopend, zodat aan de over-

U)»uaUvu» ..w. stroming een einde kwam. De ministers

een magneitische werking uitgaat. To- hebben daar enkele graven van bij deze

De Franse importrijwielen
vrij van distributie.

Bij beschikking van de minister via
Economische Zaken vallen de Franse
importrijwielen niet meer onder de be
palingen van de rijwieldistributiebe-
sc hik king 1942 I. Franse importrijwielen
kunnen dus voortaan vrij worden ge
kocht en verkocht, zoals wij dit onlangs
reeds aankondigden.

RADIOREDE VAN MINISTER
VAN MAARSSEVEEN.

Over het reclasseringswerk.

De minister van Justitie, mr. J. H.
v. Maarsseveen zal ter gelegenheid van
dc tussen 2 en 8 Juni te houden natio
nale Reclasseringsdag, op Zondag 1 Juni
a.s. om 19 50 üur een radio-rede uitspre
ken over het reclasseringswerk.

DR. J. HEINSIUSt

Te Wassenaar is overleden dr. J.
Heinsius, oud-redacteur van het Neder
landse Woordenboek.

Beroepen.: te Emmer
van Herwaarden te

neel- zowel als filmliefhebbers hebben
nun hart opgehaald aan de geheimzin
nige gebeurtenissen, welke zich afspelen
in de wachtkamer van da: stationnetje
Fal Vale. waar vele vogels van diverse
pluimage genoodzaakt zijn een nacht
vol verschrikkingen in eikaars gezel
schap door te brengen. Wy kennen er
uitstekende uitvoeringen /an. Ditmaal
waren de leden van het Ned. Volks
toneel aan de beurt: zij zullen deze
week in een, onder de auspiciën van K.
en O. te geven reeks voorstellingen,
waarvan gisteren de eerste in de Schouw
burg plaats vond. talrijken opnieuw doen
griezelen, al behoort him vertolking ze
ker niet tot de beste, welke wij ervan
zagen. Er wordt dikwijls te sterk ge
chargeerd, wat niet bijdraagt tot de
juiste sfeer. Een woord van hulde in
tussen speciaal voor de detective, die
herhaalde malen de spanning humoris
tisch wist te verbreken en de lachers
dus verdiend op-zijn hand had. Wij vra
gen ons af, of Mieke van Oorschot, be
kend om haar vertolkingen van Ciske de
Rat, haar stem niet te zeer forceert.
Wel is waar geeft haar rol van de
vreemdsoortige Julia Price alle aanlei
ding tot „schreeuwen", maar zoals zij
te keer gaat en dan tijdens het zachte
spreken, volkomen hees is, duidt er op,
dat zij reeds lang te veel van haar stem
gevergd heeft.

Niettemin een voorstelling, welke er
weer prachtig „in ging".

Lezers schrijven

.LEIDEN HELPT VLISSINGEN"

De heei J. Bij. voorzitter van „Werk-
mans Wilskracht" schrijft ons:

Onder dit motto werd in 1945 een ac
tie ingezet om de zo zwaar getroffen
bevolking van Vlissingen te helpen aan
huisraad, kleding glas enz.

Bijgestaan door de Leidse muziekcorp
sen werd deze actie toen een succes-

In 1946wérd een aantal Vllsslngse
kinderen enige tijd in Leidse gezinnen
opgenomen ten einde weer wat op ver
haal te komen.

Men herinnert zch ongetwijfeld nog,
dat „Werkmans Wilskracht" toen deze
kinderen met muziek heeft thuisge
bracht. Het was bij deze gelegenheid,
dat wij met eigen ogen hebben aan
schouwd hoe zwaar deze "nijvere bevol
king getroffen was.

Wij zien nog voor ons de honderden
door het zeewater gestorven bomen en
planten, welke voor de mens toch ook
een levensbehoefte vormen.

Het comité „Leiden helpt Vlissingen"
heeft op 12 Mei j.l. als slot van de hulp
verlening de z.g. bomenactie ingezet en
rekende daarbij zeker op medewerking
van de gehele Leidse bevolking

Beschamend was het echter toen J.l.
Zaterdagmiddag het muziekcorps „T. en
D." moest inrukken, omdat Pr Been
collectanten beschikbaar waren, .erwijl
„W. Wmet slechts twéé collectricc's
op stap kon gaan.

Stadgenoten, zó mag deze actie niet.
besloten worden. Zet de kroon op het
werk en vergeet toch vooral niet wat
in het najaar van 1944 gebeurde in Vlis
singen. óók voor onze bevrijding-

actie gesneuvelde mariniers bezocht. In
Soerabaja teruggekeerd volgde een be
zoek aan het marine-etablissement-

Palar plotseling terug.

Burgerl. Stand van Leiden

GEBOREN:

Hèlène. d. van J. Noordemeer en. M. A.
de Wit; Jacomina, d. van G. Zeegers en
j. Zwanenburg; Abraham Pleter, z. van J.
C Janssen èn G. Valk: Yvonne Sophia
Geevtrulda. d. van L. de Wit en P. S.
Nauwen; Bernard Johannes, z. van L. de
Wit en P. S. Nauwen, Wijnand Pleter. z.
van J. D. van Berkel en G. Fuchs; Daniël,
z. van D. Bavelaar en P- de Graaf; Maria
Adriana 'Wühelmlna. d. van A. T. Spook
en A. M de Maaré; Carla Bertha Maria,
d. van L. Noorduin en M. A. van den
Bosch; Hendrik, z. van H. K(jk in de Vegte
en J. van der Blom: Johan. z. van H. W.

G. A. Nacken en H. K. Reinders: Anna,
d. van J T Otte en D. van Wijnen; Jacob
Cornells Benjamin, z. van B. Verdouw en
C. Star; Jacobus Jan. z. van A. Verbree
en G. C. Ciggaar; Reglna Reinlera, d. van
C. van Schie en J. Maaskant; Barendlna,
d. van A. Overmeer en A. van Egmond;
Cornelia Maria, d. van H. G. van Dijk en
C. M. Zwetsloot; Maria Johanna, d. van
J P. de Graaf en H. M. van Haarlem.

Jacoba Johanna, d. van H. Colpa en
J. H. van Harmeien; Leonardus Johan
nes. z. van C J. Koek en C. M Scha-
kenbos; Jonathan, z. van M. Roeloffs en
W. Stlgter. tElizabeth Wllhelmlna. d. van

H. J. Brandt en M J. Hendrlkse.

OVERLEDEN:

P. Burgerjon. man. 71 Jaar: G. A. Groe-
neveld, man, 77 Jaar; G. van Thlel, wed.
van J. Slbbos, 82 Jaar; H. L. Speel, z., 16
Jaar; J. W. Waasdorp, wed. van J. Hermans
69 Jaar.

GETROUWD:

D. Teske Jm en M. Kraayenbrink Jd.

GEENSZINS OPTIMISTISCH TEN

AANZIEN VAN OPLOSSING.

Het Kamerlid Palar is plotseling en
veel eerder dan aanvankeiyk het plan
was, hedenmorgen per Skymaster naar
ons land vertrokken, aldus meldt de
„Nieuwsgier".

Palar heeft aan de „Nieuwsgier" me
degedeeld, dat hij ten aanzien van het
accoord van Linggadjati nog wel hoop
heeft op een oplossing, doch over het
geheel genomen is hij geenszins opti
mistisch. Aan beide zyden zyn te weinig
mensen, die bereid zyn het accoord uit
te voeren en de capaciteit daartoe be
zitten. Het reactionaire element, aldus
Palar, dat van Linggadjati niets wil we
ten, is in de Republiek zwakker dan in
Nederland.

Palar zeide voorts, dat een gewapend
conflict ten koste van alles moet worden
vermeden. Hy verklaarde een warm
voorstander te zyn van een duurzame
samenwerking tussen Nederland en In
donesië, wat. volgens hem, Nederland
ook wenst. Hy erkende, dat de republiek
nog veel te leren heeft, maar sprak het
.vertrouwen uit, dat zy het ook wel leren
zou.

Toenemende schermutselingen
rond Soerabaja.

HARDNEKKIGE TEGENSTAND DER
REPUBLIKEINEN

De Ned. militaire woordvoerder deelt
mede:

dat in het gebied van Tjiandjoer Neder
landse patrouilles in de Noordeiyke sec
tor tot viermaal toe onder vuur geno
men werden By een tegen-actie werden
de Republikeinse troepen tot over de de-
marcatieiyn achtervolgd.

In het gebied van Bandoeng werd by
Padalarang 'n Nederlandse patrouille op
hevige wijze door de TRI beschoten. Het
vuur werd beantwoord met artillerie en
mortieren. De vluchtelingenstroom houdt,
aan, niet alleen uit het Zuiden en het
Oosten, maar ook uit de gebieden ten
Noorden van Bandoeng.

In het gebied van Soerabaja kwa
men langs de lün Modjokerto-Pcrning
tot 19 maal toe schermutselingen voor,
welke in hevigheid toenemen. De eigen
artillerie werd viermaal ingezet. Enige
malen werden Nederlandse posten be
schoten. De Republikeinen geven her
haaldelijk vuur af uit de dessa's. De
tegenstand van de Republikeinen heeft
een hardnekkig karakter-
Tankvallen werden aangelegd en weg
versperringen opgeworpen. Wegen en
bruggen worden ondermijnd. De terro-
risatie van de rand-bevolking houdt on
verminderd aan. en de voedselblokkade
wordt onveranderd voortgezet.

Dr. PLESMAN NAAR INDIE

Dr. Plesman wordt 6 Juni in Batavia
verwacht, voor besprekingen met de
K.N.IL.M.

PINKSTERDRUKTE EN VERVOER
VAN MILITAIRE VERLOFGANGERS.

Ten einde aan de Pinksterdruïcte te
gemoet te komen zullen'de Ned. Spoor
wegen van 24 t/m 27 Mei op verschillen
de baanvakken voor-treinen laten lo
pen. Voorzover de matereel-positie het
toelaat zullen in de treinen van de nor
male dienstregeling rijtuigen worden by-
geplaatst Ten dienste van de militaire
verlofgangers zullen op 23 Mei extra
treinen van de garnizoenen naar de be
volkingscentra lopen en op 27 Mei zul
len deze extra militaire treinen het ver
keer van de bevolkingscentra naar de
garnizoenen onderhouden. In verband
met deze regel zullen op 24. 25 en 26
Mei geen extra militaire treinen ryden.

P. C. HOOFTPRIJS ZAL WORDEN

INGESTELD.

De minister van Onderwys, Kunsten
en Wetenschappen is voornemens een
,P. C. Hooftprys" in te stellen, welke
jaarlijks zal worden toegekend voor het
beste Nederlandse prozawerk gedicht,
toneelstuk of essay.

ESPERANTO.

Naar wy vernemen vertegenwoordigt I
mevrouw Roosevelt thans de belangen

Ned. Herv. Kerk

Compascuum H. A
Morra; te Haarlem (als geest. verz. v h.
Dlac.huls) P. G. v d Hooff idem te Hil
versum- te Rotterdam-Hlllegersberg (5de
pred.pl.) G. Huls te Gouda: te Rotterdam.
Charlols (vac-G. P. Kiyn) C S. Cazemler
te Dalfsen en (vac._R Bljlsma) E. B. C.
Kok te Bussum; te Wyckel (toez.) J.
Politiek te Helium (Grom), te Oostham
en te Wommels-HiJdaarJl W. Maas te
Kulnre: te Genderen J. J. Moll, cand. te
Utrecht: te Hoogwoud-Aertswoud (toez.)
A D Schol te te Wirdum (Fr.)te Dub
beldam G. van Doorn te Kampen; te
Oostermeer A. D Wumkes te Mlnnertsga.

Aangenomen: Naar Groningen dr. W.
Sikken. Ind. pred. met verlof; naar Ryns.
burg M J. J. Bontdng te Exmorra.

Bedankt: Voor Slochteren C. Th. Nle-
me(Jer te Blrdaard.

Benoemd: Tot godsdlenstonderwyzer
aan het Ohr Lyceum te Zwolle ds H. G.
Groenewoud te Wagenlnge

Geref. Gemeenten Beroepen: te Lisse
M Blok te Zeist.

Ds. J. IIENRI LEDEBOER 75 JAAR,
Onder zeer groote belangstelling uit alle
delen des lands heeft ds. J. Henri Lcde-
boer em.-predikant te Voorburg, oud
directeur van het centraal bureau van re.
classerlngslnstellingen en een vooraan,
staand figuur In de Ned. Drankbestry.
ding, gisteren zyn 75sten verjaardag mo.
gen vieren

UIT DE OMSTREKEN

VOORSCHOTEN'.

Gouden echtpaar Op 4 Juni a.s.
herdenken de echteelleden J. J. Graggaar
en J. Braggaarvan Leeuwen de dag dat
zy voor 50 Jaren jn de echt werden ver
bonden

De heer J. J. Braggaar, die 51 Jaren
werkzaam was op de fabriek van Gouden,
en Zilveren Werken v.h. J. M. van Kem
pen en Zonen, thans dc Zilverfabriok,
was 25 Jaren bestuurder van de Metaal-
bewerkersbond afdeling Lelden en had
onafgebroken zttttag In de gemeenteraad
van Voorsohoten van 1919 tot 1941 als
afgevaardigde van de S.D.A.P.

Niet alleen zijn partijgenoten, maar
ook andersdenkenden hebben steeds alle
achting cn waardering vck - de heer Brtag-
gaar gehad. Ook had hy zijn verantwoor
delijke plaats ln Onderling Hulpbetoon,
waar hy ran af de oprichting de functie
van 2e voorzitter bekleedde en voorts was
hij een vurig voorstander van de t.b.c.-
bestrlJdJIng

Het zal dit gouden echtpaar zeer waar-
schymyk niet aan belangstelling ont
breken.

Burgerl(|ke Stand Geboren: Louise
Maria d. van P. J. Wittebrood en A. van
Wonderen; Kommer Adrla/nus z. van G.
A.v. d. L'nden en K. Lokker; Hendrik
z. van A. Feljnenbulk en E. van der Vos;
DIoky Lamberta, d. ran J. de la Bye en
E. Planjer; Johanna, d. van C. Schuite
maker en J. Zudderdiuln. Ondertrouwd:
Albertus Bonefaas, 28 Jaar en Hendrlka
IJperlaan, 25 Jaar.

Tot adjunctcommies by de telefoon-
en telegraafdienst alhier Is benoemd de
heer J. N. de Graaff.

MARKTBERICHTEN

IJMUIDEN. 20 Mei. Besommingen: KW
138 f.3820. Aanvoer: 2000 kisten.

ROTTERDAM, Veemarkt 20 Mei. Aange
voerd 3751 stuks. 246 paarden, 11 veulens,
250 magere runderen. 1117 vette runderen,
69 graskalveren. 646 nuchtero kalveren,
641 schapen en lammeren, 1 varken, 611
biggen, 159 bokken en geiten, Kalfkoeion
le kw 725, 2e kw, 610, 3e kw. 400; melk
koeien 725610400; varekoelen 525—
425350; vaarzen 475375—225; pinken
375—275—200; graskalveren 200-150—80;
biggen per week- 503525.

Begraven in een gehuurde
doodkist

Omdat de begrafenisondernemer
oplichting pleegde.

De Haagse Politierechter kreeg een
merkwaar-ddggeval van oplichting te be
oordelen. Daar stond terecht de begrafe
nisondernemer P. J. v. d. L. uit Leiden,
die in 1944 het stoffelijk overschot van
zekere O. teraarde had doen bestellen. De
begrafenisondernemer had voor f. 150 een
lijkkist geleverd, die na de begrafenis met
de andere kosten, betaald was. Doch,
naar later bleek, had hy de lijkkist ge
huurd van de timmerman. Toen de ter-
aarde bestelling had plaats gevonden,
werd het lijk uit de kist verwijderd, en zo
ln het graf gelegd en onder de aarde be
dolven. De k'st werd terug gegeven.

Echter werd geruimen tyd later het
lijk ontdekt, zodat het bedrog uit kwam.
en de begrafenisondernemer zdoh nu
wegens oplichting had te verantwoorden.
Hl) bekende de feiten, en zeide ln moel-
ïyke financiële omstandigheden te heb
ben verkeerd. De Officier vond de feiten
zo ernstig, dat hij drie maanden gevan
genisstraf eiste De rechter veroordeelde
tot twee maanden gevangenisstraf.

LEIDS TRIBUNAAL.

Het Lelds Tribunaal deed hedenochtend
uitspraak in de volgende zaken:

MeJ. A. W. de Jong te Leiden. Inter
nering voor d'e tijd- van 2 Jaar en 6 maan
den tot 9 November 1947. ontzetting uit
de belde kiesrechten en het bekleden van
openbare ambten;

M. D 8egljn te Lelden Internering voor
de tyd van 4 Jaar tot 5 Juni 1049. ont
zetting uit de belde kiesrechten en het
bekleden van openbare ambten;

G. Blljleven te Lolden. Internering voor
de tyd van 3 Jaar tot 26 Juni 1948, ont
zetting uit de belde kiesrechten en het
bekleden van openbare .ambten.

BEURSOVERZICHT

AMSTERDAM, 20 Mei.
De stemming was vandaag zwak. Al-
lerwege bestond aanbod en by na zonder
uitzondering waren de hoofdkoersen
enige punten lager. Men houdt rekening
met liquidaties uit hoofde van de hef
fingen. Voor Koninkiyke werd de hoofd,
koers vastgesteld op 390, Unilevers 272
Philips 373. Ook de scheepvaartaandelen
waren enige punten lager, evenals de
cultuurfondsen,

H.V.A.'s hoofdkoers was 230. In de
vrye handel gingen de koersen opnieuw
achteruit. Na ee.n klein herstel zakten
de koersen wederom In. By het schel
den van de markt werd op ongeveer het
laagste peil van de dag gehandeld De
Amerikaanse markt was stil. De koersen

- waren een fractie beter dan gisteren-

van t Esperanto by de N.N.E.S.C.O.. Op maar van een herstel was geen sprake,
de werkschool van Kees Boeke wordt het1 De conversielening werd verhandeld
Esperanto onderwezen. tegen 99—991/8.