Vijf gouden jubilarissen bij T. D.
Jhr. de Geer voor hef Bijzonder Gerechtshof
STADSNIEUWS
jaar g.
Officiële publicaties
Kerkelijk Leven
Laatste Berichten
Mount Limpany in Beethoven's Vierde
A.R. Kiesver. „Nederland
en Oranje".
de jaarvergadering
In .,In den vergulden Turk" hield de
A.R. Kiesvereniging ..Nederland en
Oranje" gisteravond haar jaarvergade
ring. In zijn openingswoord wees de
voorzitter, de heer Chr. v.d. Heuvel, er
op hoe thans prof. Romme in „De
Volkskrant" pleit voor een verbreding
van de basis van het ministerie. Spr.
achtte dit een symptoom van het on
behaaglijk gevoel, dat in R.K -kringen
wordt gevonden t.a.v. het regeringsbe
leid. In dit verband belichtte spr. het
verschil van mening, dat over verschei
dene vraagstukken tussen K.VP en P-
v.d. A. bestaat.
De secretaris, mr. C. de Ru. herin
nerde in zijn jaarverslag- aan de ge
houden verkiezingen en de samenwer
king. welke daarbij met de C H.U. heeft
bestaan. Het aantal leden bedraagt mo
menteel 800. Het financieel overzicht
van de penningmeester de heer S. M.
Stolp meldde een nadelig saldo van
f 1437. dat veroorzaakt is door de ver
kiezingsacties. Nadat nog de heer C.
Kromhout een overzicht had gegeven
van het werk der propaganda-commis-
sie. werden in de vacatures van de he
ren I. Eikerbout. mr. C. H. Overduin
en L J. Poort gekozen de heren mr.
dr. N, G. Geelkerken J. J. Overduin en
G. Hordijk.
Na afloop van de behandeling van
deze huishoudelijke zaken refereerde de
heer S. M. Stolp over „De financiële toe
stand van ons land en de heffingen in
eens".
Spr betoogde, dat gezonde staatsfi
nanciën van diepgaande betekenis zijn
voor de morele en geestelijke welstand
van het volk en zette aan de hand van
de financiële paragraaf in het A.R-
program uiteen, dat ook over dit vraag
stuk het licht van Gods Woord dient te
schijnen, waarom dan ook een princi
pieel verschil bestaat tussen het finan
cieel Regeringsbeleid en de mening der
A.R. hierover.
Met verschillende .cijfers schetste spr.
de financiële verhouding tot het bui
tenland van vóór de oorlog, toen de
handelsbalans een vrij normaal tekort
aanwees, doch Néd.-Indië een belang
rijke factor was ln onze fin positie, aan
gezien met uitgevoerde producten uit
dit Rijksdeel in ons land geïmporteerde
goederen werden betaald, In de devie
zen-nota van min. Lieftinck wordt d?n
ook erkend, dat het verlies van Tndië
ons financiële zorgen baart.
De heer Stolp ging vervolgens dieper
op deze nota in en merkte op, dat deze
helaas geen uitzicht uit het moeras
biedt. Wij zullen zuinig moeten zijn en
vertrouwen dienen te scheppen, omdat
dit noodzakelijk is voor onze crediet-
waardigheid In dit verband becritiseer-
de spr. de omvang van het. ambtena
rencorps. dat dringend moet worden in
gekrompen. omdat het tevens onze han
del en industrie aan banden legt.
De spanning tussen lonen en prijzen
wordt groter in plaats van minder en
spr. oordeelde het gevaar van inflatie
niet denkbeeldig; theoretisch knap op
gezette geldsanerihg helpt niet. indien
maatregelen uitblijven om het budgetair
evenwicht te herstellen.
Ten slotte besprak de referent uit
voerig de heffingen ineens, waarbij hij
critische opmerkingen maakte over de
techniek van deze wetten. Om te ein
digen met te wijze op de houding tier
Christenen t.o.v. deze problemen, aan
gezien Christus van ons eist, dat wij
goede rentmeesters zullen zijn.
Burgemeester reikt Koninkl.
onderscheidingen uit.
zaal" waren binnengeleid, nam de bur
gemeester het woord, die allereerst de
directie complimenteerde met dit 70-
ja>rig bestaan, waarbij hij er o.m. op
wees, dat de firma op voortreffelijke
wijze heeft medegewerkt om de naam
van Leiden als fabriekscentrum hoog te
houden. Vervolgens wenste spr. de ju-
Gisteren was het 70 jaar geleden, dat
de C V. Tieleman en Dros te dezer
stede met de fabricatie van haar pro- o
ducten begon. Werd dit jubileum enkele bilarisse.n met hun gouden jubileum ge
weken geleden met een feestavond in de luk. waarbij hij in het licht stelde, dat
Stadsgehoorzaal herdacht, ook gisteren hun langdurig dienstverband wijst op de
was er alle aanleiding om nog even bij goede verstandhouding, welke ln het
dit feit stil te staan, temeer daar de bedrijf wordt gevonden Spr. achtte het
directie deze dag vijl jubilarissen in_ haar een eis vap deze tijd, dat. het personeel
midden had, die allen meer dan 50 jaar
hun* beste krachten aan het bedrijf heb
ben gegeven en daarvoor nu uit handen
van de burgemeester jhr. mr. P. H. van
Kinschot, een koninklijke onderschei
ding ontvingen.
Te midden van het gehele personeel
en de directie, waarbij zich ook de pre
sident-commissaris, de heer G. Hennus,
had gevoegd, zijn deze vijf veteranen, de
heren J. Zaalberg. H F van Riet. J.
Brugman. S van Wijk en mej A M.
Bourgeois, gistermiddag hartelijk ge
huldigd Onder de verdere aanwezigen
merkten wij o.m op de gemeentesecre-
tairis. mr. J. Bool en de wethouder van
Fabricage, de heer A. J. Jongeleen.
Nadat de jubilarissen, die door hun
echtgenooten vergezeld waren, de „feest
in al zijn geledingen medewerkt aan de
groei en de bloei van het bedrijf.
De burgemeester deelde hierop
mede, dat het H.M. de Koningin had
behaagd om aan de jubilarissen de
aan de orde van Oranje-Nassau ver
bonden eremedaille, in brons, toe te
kennen, waarna hij tot de uitreiking
van dit eremetaal overging.
Nadat nog het Wilhelmus was gezon
gen, wenste de heer H. H. Tieleman als
oudste directeur de zo juist begiftigden
geluk met hun hoge onderscheiding, in
aansluiting waarop ook de heer P. J.
Boom, voorzitter van het Jubileum
fonds nog een woord van gelukwens
sprak en aan elk der jubilarissen een ge
schenk aanbood
wijziging uitspraak
bijzonder gerechtshof.
De Procureur-Fiscaal bij het Bijzon
der Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
wijziging gebracht in zijn uitspraak van
CENTRUM VOOR NATUURSTUDIE.
Het seizoen besloten.
Gisteravond gaf het „Centrum voor
Natuurstudie" de laatste lezing van dit
seizoen. De voorzitter', wethouder J. v.
16 April j.l,. waarbij W. J. G en A. W schaik.' deelde mede. 'dat hij in plaats
J. van der Heyden, beiden alhier, die van aan dr< v. d. stigchel, die plotseling
terecht hadden gestaan terzake van verhinderd was, het woord zou geven
gepleegde collaboratie (de levering van
gebak aan de Duitse weermacht) onder
bepaalde voorwaarden buiten vervol
ging worden gesteld. Deze voorwaar
den zijn alle ingetrokken behoudens
dat beiden vóór 1 Juni a.s. een geld
boete moeten betalen van f.2500,—.
nieuwe bonkaarten.
Morgen wordt in „Den Burcht"
(8 3/4 tot 11 uur) de uitreiking voort
gezet van nieuwe algemene bonkaar
ten, tabaks- en versnaperingen
brandstof fenkaarten. Meenemen
distributiestamkaarten zónder inlegvel
van alle gezinsleden en de nog niet
aangewezen periodestroken van de
bonkaarten 705; voorts het aanvraag
formulier voor de brandstoffen en het
restant van de brandstoffenkaart T 606
met de bon 72 B.V.
Morgen zijn de gezinnen aan de beurt
waarvan het HOOFD een stamkaart
nummer heeft van 53.001 tot en met
56.000.
k. en o.
In verband met de Kathe Kollwitz-
tentoonstelling, welke deze maand in
de Lakenhal gehouden wordt, zal Ir,
H. Lohr uit Haarlem a.s. Dinsdag ln
de Lakenhal een lezing met lichtbeel
den houden over leven en werk van
Kathe Kollwitz, Deze lezing wordt ge
organiseerd door K. en Oi ln samen
werking met de Stichting Leidse Volks
universiteit.
academische examens.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
rechtsgeleerdheid: de heren E. E. C. M.
F, va,n Nispen tot Sevenaer (Arnhem),
P. C. Avis (Leiden) en D. J H Kruse-
map (Scheveningen)
aan de heer G. A, L. Bisseling, die als
onderwerp voor deze avond had geko
zen: „Twee in historische tijd uitge
storven vogels, n.l. de» Dodo van Mauri
tius en de Reuzenalk",
Het onderzoek naar de Dodo speelt
zich niet alleen op Mauritius af, waar
soms nog fragmenten van het geraam
te worden gevonden (o.a. is te Londen
een geheel geraamte aanwezig), doch
vooral in bibliotheken en musea, waar
oude prenten en schilderijen ons de
Dodo te zien geven. Soms zelfs zijn ge-
dg I velstenen van belang, zoals dr. Oude
mans te Veere heeft gevonden op het
uit 1651 daterende huis „In den Struys"
(Er is n.l. hier geen sprake van een
struisvogel, doch van een Dodo!).
De Dodo werd op Mauritius uitge
roeid door de schepelingen, die na een
flange zeereis hun rantsoenen van
scheepsbeschuit en gezouten vlees, wel
eens wilden aanvullen met het verse
vlees van de Dodo. Tot dat doel wer
den ook papegaaien gevangen! Ook de
varkens echter, die de eieren en de
jongen niet ontzagen, zijn voor een deel
schuldig aan het verdwijnen van deze
merkwaardige vogels.
Vermoedelijk is de Dodo verwant met
de duifachtigen, speciaal met de tand-
snavelduif. Op de-eilanden rond Mau
ritius kwamen nog andere Dodoachtige
dieren voor welke echter eveneens he
laas zijn uitgeroeid.
Van Mauritius voerde de spreker zijn
klein, doch aandachtig luisterend ge
hoor mede naar het hbge Noorden, n.l.
naar IJsland en het Funkeiland, waar
sedert 1844 de reuzenalk is uitgestor
ven. Van dit dier zijn behalve een 70-
tal skeletten ook een 74 eieren bewaard
gebleven, echter geen jonge dieren. De
R.K. MIDDENSTANDSVERENIGING.
De winkelsluiting.
Gisteravond kwam de R.K. Midden
standsvereniging afd. Leiden in café
„Royal" in vergadering bijeen.
Na behandeling van de ingekomen
stukken ging men over tot het belang
rijkste punt van de vergadering: het
bestuursbesluit om een gemeente-veror
dening te verkrijgen, regelend de win
kelsluiting voor alle winkelbedrijven op
Maandagochtend of Maandagmiddag,
Na uitvoerige discussie werd het be
stuur opgedragen deze kwestie nogmaals
met de andere organisaties, ook de be
dienden-organisaties, te bespreken en
voorlopig aan te sturen op sluiting van
alle bedrijven op Maandagochtend, uit
gezonderd de levensmiddelenbedrijven,
welke op Maandagmiddag zouden moe
ten sluiten.
Geslaagd voor het apothekers
assistentsexamen: De dames: H. C. Vel-
lekoop (Wateringen), A. v. d. Put
(Rotterdam), M. A. Both (Rotterdam),
A. Chel (Overschie), P. R. Stekelenburg
(Vianen), M. Andeweg (Rotterdam), C.
P Kok (Rotterdam). M. J. Dusseldorp
(Warmond), J. A. Hartkoorn (Rotter
dam), B C, Scriwanek (Rotterdam), A.
van Nes (Zwy narecht), g, Gravesteyn
(Rotterdam), M. C. A. Ham ('s-Gra-
venhage), en P. Swart (Sassenheim).
De eerst volgende vergadering van
de Raad zal vermoedelijk worden ge
houden op Maandag 2 Juni 1947.
Jaarvergadering „Effatha" Onder
presidium van prof, L. H. v. d. Melden
van Apeldoorn werd gisteren ln de kapel
- van Effatha te Voorburg, de algemene
reuzenalk behoort tot de groep der al- vergadering gehouden van „Effatha". ïn-
ken, die het grootste deel van het jaar stituut voor opvoeding en onderwijs aan
op zee doorbrengen, echter om te broe- doofstomme kinderen. De voorzitter sprak
den de steile rotskusten opzoeken S»en openingswoord over „Tijd en tact"
waar zii hun ei deponeren nn nltetp- e ^'"slagen van secr, en penning-
SAepiïïS?n..?P, meester en van de directeur van het ln-
kende punten. Deze eieren werden ge
zocht, doch ook de dieren zelf werden
bij duizendtallen uitgeroeid omwille
van de veren, welke gebruikt werden
als vulling van kussens f Zoo is ook deze }}eeit te worstelen. Het aantal kinderen
merkwaardige vogel verdwenen. In ons bedraagt thang reeds 160. 71 leerlingen
As. Maandag zullen de heer en me vrouw M. KeereweerA. Keereweer
Hovestad de dag herdenken, dat voor 50 jaar aan hen een trouwboekje werd
uitgereikt. Het echtpaar, dat bijna 40 jaar in de Piet Heinstraat te dezer
stede heeft gewoond, maar thans al weer zeven jaar aan de Zijldijk no 17
te Leiderdorp een rustige oude dag geniet, mag zich in een goede gezondheid
verheugen. Ondanks de zorgen, welke zij hebben gekend moge beide oudjes
de man is 73 en zijn bruid telt 71 lentes op een gelukkig huwelijksleven te
rugzien. De bruidegom Is ruim 40 jaar als stoker bij de Gasfabriek werkzaam
geweest. Uit dit huwelijk werden 9 kinderen, waarvan er nog 7 in leven
ziln en 13 kleinkinderen geboren.
„tot ieders genoegen".
stichting
,het vierde prinsenkind".
Voor een opmerkelijk goed bezette zaal
gaf de toneelvereniging „Tot ieders ge
noegen" een uitvoering van Jan Fabri-
cius' „Onder één dak". j het leven geroepen een stichting,
Over het optreden der spelers niets naamd: „Het vierde Prinsenkind"
Op initiatief van particulieren is in
ge-
óan lof. Over het algemeen viel uiter
aard het spel van de een sterker uit dan
van de ander, dooii dit neemt niet weg,
dat allen inderdaad „tot ieders genoe
gen" hun krachten gaven. Het wil ons
evenwel voorkomen, dat alleen een bij
zonder sterke bezetting van de rollen,
die men zelfs bij beroepsgezelschappen
slechts nu en dan verwachten kan, het
in hoge mate verouderde stuk zou ver
mogen op te halen. Niemand die het 't
gezelschap, dat hier voor het voetlicht
trad, euvel zal durven dulden, dat zij in
deze, voor een dergelijk gezelschap in
derdaad te zware, opgave niet- zijn ge
slaagd. Wanneer men evenwel niet de
eis stelt, iets bijzonders te willen zien,
kan dit stuk er ook voor deze ver-
mee door
Het doel van deze stichting is o.m.
om te trachten het- leven van kinderen,
die door de oorlog werden getroffen, te
veraangenamen.
In het kader van de doelstelling zal de
Stichting aan alle kinderen van 9—14
jaar, die als door de oorlog getroffen
worden beschouwd, gelegenheid geven
een week gratis te verblijven in een
prachtige omgeving var> bos en heide.
Waar voor gediplomeerde leiding, me
disch toezicht en uitstekende voeding
zal worden zorg gedrager zullen de
kinderen ongetwijfeld een genotvolle en
voor hun gezondheid heilvolle week te
gemoet gaan.
De organisatie zal zodanig zijn, dat
de kinderen, wier ouders daarop prijs
M gÉ zyn
land bevinden zich twee opgezette
exemplaren, n.l. te Leiden en te Am
sterdam.
In zijn dankwoord riep de voorzitter
de aanwezigen een „tot ziens" toe in
het volgend seizoen.
tolking mee door. Het gezelschap gaf1 stellen, in de gelegenheid zullen ov.»
alle krachten, die men daarvan mag i aan hun godsdienstige verplichtingen te
verwachten, zodat de talrijke aanwezi- voldoen.
gen tot tevredenheid waren gestemd, De verblijfplaatsen zijn gelegen in
Een speciaal woord van lof komt toe Drente, Gelderland en Limburg. De
aan H, Verver, die een alleszins ge- deelnemers zullen de reis maken op
kosten van de Stichting
Ouders of verzorgers van kinderen,
die voor deelneming in aanmerking
----- -.oucchd in *1,11 aan- kunnen komen en die nog geen persoon
hen. Het vlotte spel en het uitblijven lijke oproep hebben ontvangen, worden
uitbeelding wist te brengen,
terwijl eveneens J Bodenstaff als oude
neer tot de sterke elementen behoorde,
ï*re& berustte eveneens in zijn han-
van opvallende storingen bewezen dat
neze handen ook in dit opzicht goed
zijn
rT~ operetteclub der Speeltuinver.
..oosterkwartier" geeft Zaterdag 17 de-
w,r 1 j de Schouwburg een uitvoering
van de bekende operette „Goudhaar-
Ue en rlo •""onhndour".
verzocht de namen, met voornamen, ge
boorte-data, woonplaatsen en volledige
adressen van de kindern schriftelijk in
te zenden aan het Districtsbureau voor
de Verzorging van Oorlogsslachtoffers,
Rapenburg 26 te Leiden. Op de brieven
of briefkaarten duidelijk te vermelden:
Stichting „Het vierde Prinsenkind".
DI.STRIBUTIEDIENST LEIDEN.
Uitreiking Bonkaarten KA tot en met
KE 707.
In de periode van 12 tot en met 17
Mei vlndit ln „De Burcht" een uitreiking
plaats aan nlet-zelfverzorgers van bon
kaarten 707.
Uitgereikt worden bonkaarten K-A tot
en met KE 707, QA 707 voor tabalk QB
707 voor versnaperingen, QC 707 voor ta
bak en versnaperingen, TA 707 voor
brandstoffen.
De uitreiking der K-kaarten geschiedt
naar leeftijd. Mannelijke personen, gebo
ren ln 19>z9 en vroeger, ontvangen naar
keuze een tabaks-, versnaperingen- of'
een gemengde kaart. Vrouwelijke perso
nen, geboren in 1929 en vroeger, ontvan
gen naar keuze een versnaperingen- of
gemengde kaait; de overige hebben uit
sluitend recht op een versnapenlnzen-
kaant,
Overgelegd moeten worden; de distm-
butlestamkaarten van alle gezinsleden en
de nog niet aangewezen perlodestroken
van de bonkaarten 705. Dringend wordt
verzocht de Inlegvellen niet medet te ne
men.
Ter verkrijging van de brandstoffen-
kaait dient het reeds vroeger uitgereikte
formulier MD 323-15, volledig met Inkt
ingevuld en ondertekend, te worden In
geleverd, terwijl tevens het restant van
de oude brandstoffenkaart, waaraan zich
bon 72 BV bevindt, moet worden overge
legd Voor deze knar ten wordt verder
verwezen naar de reeds eerder verschenen
publicatie
Uitreiking vindt plaats aan gezinnen,
waarvan het Hoofd een stamkaart/niutfi-
mer heeft van:
^65/)01 tot en met 62,000 op Maandag,
62,OOI tot en met 68,000 op Dinsdag.
13 Mei.
68,001 tot en met 74,000 op Woendag,
14 Mei.
74.001 tot en met 79,000 op Vrijdag,
16 Mlel>
79,001 tot en met 81.000 op Zaterdag.
I 17 Mei.
i Voor de overige nummers, alsmede voor
de agentschappen, volgen nog nadere pu
blicaties.
„De Burcht" Is voor deze uitreiking
I-eopend van kwart voor negen t-ot kwart
voor twaalf en van twee tot v-ler uur.
's Zaterdags is „De Burcht" geopend van
kwart voor negen tot elf u<ur. On Don
derdag, 15 Mei (Hemelvaartsdag) vindt
geen uitreiking plaats. 6439
Agentschap Oegfltgeest.
Ingaande 12 Mei «.k. vervalt de weke
lijkse zittingsdag op Maandag. Vanaf die
datum wordit dus uitsluitend zitting ge
houden op Woensdag en Vrijdag van ©like
week.
De kantooruren zijn van 9.30 uur tot
12,30 uur en van 13 tot 15 uur. 6441
.Sluiting Kantoren op Hemelvaartsdag.
Op Donderdag, 15 Mei (Hemelvaarts
dag), zfjn alle kantoren en uitredklngs-
lokalen van de Dlstrlbutledlenst Lelden
gesloten
De zittingsdag van het agentschap
Leiderdorp wordt ln verband daarmede
verschoven naar Zaterdag, 17 Mei van 9
r.ot 11 uur.
Detaillisten met 4000 nummers kunnen
Inleveren ln plaats van Donderdagmor
gen op Vrijdagmiddag, 16 Mei, tussen 2
en 3,30 uur, Detaillisten met 2000 num
mers kunnen inleveren m plaats van
Donderdagmiddag op Zaterdagmorgen,
17 Mei, tussen 8,30 uur en 11 uur. 6442
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN.
Hendrlka Qatharina Maria d. ven H J.
de Helden en C. M. Klènjet; Johanna
Theodora d. van P Faas en W. T. van den
Berg; Carel Daniel z. van C. D, den Os
en J. J, Laterveer: Ghrlstlaan Arnold us
z. van W. A. Brouwer en L. Sloos; Sophia
Geertrulda Harmke. Jacoba d>. van J.
Remmers en J. A. Scholten; Hubertus
Johannes Nicolaos z. van F. Mulder en
E A. M. Franse.
ONDERTROUWD.
W. Beekman Jm. 25 Jaar en J, Slbos jd.
23 jaar; H. Bouwman, gesch. 39 Jaar en
W F. Gabalt, wed. 30 Jaar; J. Klootwijk
gesch 32 Jaar en J. H, M. Kefjzer, Jd 32
Jaar; N. J. Koet, gesch. 35 jaar en C. J.
Klink. Jd 30 Jaar; A. Loovens, Jm 27 jaar
en M. W. Zeiletra Jd 23 jaar; D du Pree
jm 21 jaar en P. ran Erkel jd 22 Jaar; B.
van dar WeiJden Jm 25 Jaar en C. van
Meteren Jd 22 Jaar; W. van der Ham Jm
29 Jaar en Lambooij Jd 27 jaar; M.
Kromhout Jm 22 Jaar en P. van de Mee
berg jd 25 Jaar; P de Laaf Jm 26 jaar
en H. E. Horlkx jd 26 Jaar; W. Herfst
gesch. 30 jaar en L. F. E de Jon? 29 Jaar;
F. J. Bekkerfn Jm 22 Jaar en W T. van
den Berg Jd 22 Jaar. L. van Tol Jm 24
Jaar en M. J. I. Tuynman jd 23 jaar; J,
Könlgs jm 27 Jaar en C. Lou wrier Jd 24
Jaar; F. va Polanen Jm 30 jaar en C.
F. de Vos jd 21 Jaar; F. G. Rotteveel
Mansveld jm 29 Jaar en E, van Oven Jd
21 Jaar; M. J. 'M. van der Voorsn Jm 25
Jaar en J. Nleuwesteeg jd 23 Jaar; E.
van de Water Jm 29 Jaar en G. de Jong
jd 18 jaar,
OVERLEDEN.
C. van der Boom wedn, 68 Jaar; H. van nBa U444 44V444
Nieuwkoop, dochter 18 lm p. Herder, Q 3 Februari 1941 kwam jhr. De Geer
s?™"e. man 68 A 1 hem en deelde mede. dat hij na rijp
beraad toch besloten had naar Neder
land terug te gaan. H(j verlangde er
naar zich bij de overige leden van zijn
gezin te voegen.
De heer Sillem heeft de oud-
minister toen gewezen op de omstan
digheid, dat zijn terugkomst in Ne
derland de geestkracht van het Ne-
den. Immens, men zou het in Neder-
derlandsc volk nadelig zou beïnvloe-
land kunnen opvatten als een soort
vlucht, ee nbewijs van gebrek van
vertrouwen in de kracht van de ge
allieerden.
Ontkennend antwoordde de heer
Sillem op de vraag of verdachte tijdens
zijn verblijf in Portugal contact heeft
gehad met de Duitse gezant aldaar.
Aangenomen moet echter worden.dat
zulk een contact er wel geweest is. om
dat verdachte een Duits visum nodig
had om naar Nederland te reizen.
Uitvoerig liet het Hof zich dan door
Wegens het niet uitvoeren van een gegeven regeringsopdracht en het pu
bliceren van de brochure „Synthese in de oorlog" had heden oud-minister
jhr. D. J. de Geer zich voor het Byz. Gerechtshof te Amsterdam te verant
woorden. Hem werd ten laste gelegd, dat hij zich door destijds de Neder
landse bodem te betreden, begeven heeft in de macht van de vijand en
daardoor bij de bevolking van het be zette gebied de indruk moest wekken,
dat hij als gewezen minister-president geen heil meer zag in de voortzet
ting van de strijd en daarmede de va stbeslolenheid van het Nederlandse
volk de oorlog voort te zetten, aan het wankelen dreigde te brengen.
Ten aanzien van de brochure wordt jhr. De Geer ten laste gelegd, dat hij
door het publiceren van dit door de Duitsers goedgekeurde boekje (de vrije
meningsuiting was toen streng aan banden gelegd) een gedachte propa
geerde, die lijnrecht in strijd was met de ideologische grondslagen waarop
de Nederlandse staat berustte.
de heer Sillem voorlichten over het ver
trek van jhr. De Geer uit Portugal.
Op de vraag van de militaire raads
heer, gen -maj. A. R, v,d. Bent, of ver
dachte bij aankomst in' Portugal nog
het Plan had naar Indië te gaan, ant
woordde deze bevestigend.
De getuige mr. B. Ph. 'van Harinxma
thoe Slooten. Nederlands ambassadeur
in Brussel, die inmiddels gearriveerd
was, verklaarde, dat hij in Lissabon met
verdachte gesproken heeft. Hij kreeg
daar de indruk, dat jhr. De Geer over
tuigd was. dat Duitsland de oorlog zou
winnen. De getuige kon niet zeggen of
jhr. De Geer een eventuele Duitse over
winning aangenaam zou vinden- Wel
zeide getuige, dat jhr. De Geer. spre
kende over fcijn reis naar Nederland, ge
zegd had: „Ik ben geen minister meer
en heb de vrijheid als privé-burger te
gaan waarheen ik wil".
Oud-minister prof. dr. P. S. Ger-
brandy, thans voorzitter van de raad
van rechtsherstel is de volgende getui-
Hij voert zelf de verdediging.
Om kwart voor tien was de zaal ge
heel gevuld. Bijna alle 16 getuigen, die
in deze zaak opgeroepen zijn, hadden
reeds plaatsgenomen. Om twee minu
ten voor tien kwam jhr. De Geer de
zaal binnen. De 76-j. grijsaard ging
rustig zitten op de voor hem gereser
veerde stoel. Het Hof kwam binnen en
de zitting nam een aanvang.
De procureur-fiscaal mr. W. P. Bak
hoven, las de lange dagvaarding voor,
waarna de president prof. dr- J. A. van
Hamel vroeg:
„Het is volgens uw eigen wens, dat
gij niet door een verdediger wordt bij
gestaan?"
„Jawel mijnheer de president
De oud-hoofdcommissaris van politie
te Amsterdam, J. L. Posthuma. ver
klaarde. dat hij in het vooronderzoek
54 getuigen gehoord heeft in Frankrijk,
Engeland. België en Nederland. Ook
Seyss Inquart en von Ribbentrop leg
den daarbij verklaringen af. De presi
dent:
„U heeft de opdracht gehad, niet al
leen na te gaan wat verdachte wél heeft
bedreven, maar ook dat „te onderzoeken
wat hij niét heeft, gedaan Heeft u zich
daaraan gehouden?"
Het antwoord luidt bevestigend.
De president stelt vervolgens dezelfde
vraag aan de getuige J. M, Heyink,
hoofdinspecteur van politie te Amster
dam. die samen met de hoofdcommis
saris het onderzoek heeft uitgevoerd.
Getuige J. G. Sillem, tijdens de
oorlog Ned. gezant in Portugal, ver
klaart dan. dat de komst van jhr. De
Geer naar Portugal.hem van te voren
aangekondigd was en hij in de mening
verkeerde, dat jhr De Geer naar Indië
zou doorreizen, „Toen het aan de am
bassade bekend werd, dat jhr. De Geer
van plan was naar Nederland te reizen,
heeft mijn plaatsvervanger, de heer Van
Pallandt, hem dit ontraden, aldus de
heer Sillem. Wij kregen ,de indruk,
dat jhr. De Geer zich verzoend had met
de gedachte niet naar Nederland te
gaan".
Pres.: „Waarom werd niet gesproken
over de missie naar Indië?"
Get „Wij meenden allen, dat jhr.
De Geer te oud was voor een verant
woordelijke zending in Indië en dach
ten, dat het eigenlijk meer een opdracht
was om hem bezigheden te verschaffen"
stituut werden goedgekeurd. Wij ontlenen
daaraan, dat de Inrichting zowel wat
schoolgebouwen als internaat betreft met
een cronlsch gebrek aan plaats en ruimte
ontvangen nijverheidsonderwijs,
Ds. G. v. Duinen, Geref. predikant te
Wassenaar-Zuid. sprak een opwekkende
rede naar aanleiding van de geschiedenis
van de geraakte, die door Jezus genezen
werd.
Ned. Ilerv. Kerk Bedankt voor Ga
meren B. Eysenga te Noordeloos; voor
Nleuw-Weerdinge (toez.) A. Pletersma te
Urk. Bedankt voor Vllsslngen A. C. D. v. d.
Bosch te Well en Ammerzoden; voor Hll-
legersberg (5e pred.pl.) (.toez.) Joh. Ger
ritsen Jr. te Arnhem (nadere besl.); voor
Oostermeer E. Kempenaar te Goënga.
Beroepen te Loosduinen (3e pred.pl.) H.
A. v. Loon te Grljpskerke. Aangenomen het
beroep tot pred. In algem dienst voor de
geestel, verz. der politieke delinquenten G.
J. Clay. cand. te 's-Gravenhage; naar de
Noord-Oostpolder (toez.) (als pred met
bijz. opdracht) A. P Rasch te Oosthul
zen c.a.
Geref. Kerken Beroepen te Amster-
dam-N. (2e pred.pl.) G. Morslnk te An-
dljk; te Echten en te Grouw-Irnsum A C.
Mooy cand. te Almelo, te Haulerwljk' W.
v. d. Bos te O. en N. Wetering. Bedankt
voor Amerongen en voor Nleuw-Lekker-
land Th. p. Potma te Meerkerk; voor O.
en N Blldtdljk J. A. Gravesteln te Lee!:.
Benoemd tot hulppred. te Dussen G. de
Jager. em. pred. te Putten, die deze be
noeming heeft aangenomen.
Geref, kerken naar art. 31 K.O. Aan
genomen naar Murmerwoude J Keunlng,
cand, *-
Over het ontslag van jhr. De Geer
als minister-president vertelt prof.
Gerbrandy, dat dit niet geheel vrij
willig is geschied. Hy wonst zich ech
ter niet uit te laten over de redenen,
die tot dit ontslag aanleiding hebben
gegeven.
Pres.: „In Augustus 1940 vroeg jhr.
De Geer. toen hij nog minister-presi
dent was, verlof om een vacantiereis
naar Zwitserland te maken. Hoe vond
u dit bezoek? Bevreemde u dat?"
Prof Gerbrandy. die na elke vraag
van de president lang aarzelt en de in
druk maakt, dat hij niet gaarne de in
terne dingen uit de diplomatieke sfeer
in het openbaar behandeld ziet. ant
woordt: „Ja dit bevreemdde mij. De
plaats van de minister-president was
natuurlijk bij de regering".
Pres-: „Hoe is het plan gerezen Jhr.
De Geer naar Indië te zenden?"
Get.: „Het leek ons een onprettige
situatie, dat een ambteloos oud-minis
ter in Engeland vertoefde, zonder spe
ciale taak. Wij meenden, dat het wen
selijk was hem bezig te houden en be
sloten hem met een opdracht naar
Indië te zenden".
Pres.: „Wat weet u van de radiorede
d.d. 20 Mei 1940 van jhr. de Geer,
waarin hy de ambtenaren in Nederland
aanmoedigt zoveel mogelijk met de
Duitsers samen te werken en door
kalmte en waardigheid de eerbied van
de bezetter af te dwingen?"
Get.; „Ik was het er niet mee eens.
Jhr. de Geer heeft mij er niet in ge
kend".
Ten aanzien van de Indische op
dracht van jhr. de Geer vertelde prof.
Gerbrandy, dat volgens rapport van
minister Weiter, de verdachte er mee
instemde.
De Geer wilde reeds In Engeland
oorlog beëindigen'.
Pres.: „Toen verdachte naar Indlc
vertrok, lag het in de bedoeling van
de Nederlandse regering de oorlog
door te zetten tot het bittere einde.
Is dat zo?"
Get.: „Absoluut. Jhr. de Geer was een
andere mening toegedaan.
Kort voor zijn aftreden zeide hy op
een ministerraadvergadering, dat hy
geen eerste minister kon blijven als
ik doorging het aan te sturen op het
doorzetten van de oorlog".
de culturele band met indië
wordt versterkt.
Naar minister Gielen in de Eerste
Kamer In antwoord op vragen van de
heer v. Santen mededeelde, stelt men
op zijn departement een plan op' om
de culturele band tussen Nederland en
Indonesië te versterken.
zware aardbeving
op tenerife.
Op Tenerife, een der Canarische
eilanden, heeft, een zware aardbeving
het gehele eiland in paniek gebracht.
Het is nog niet bekend, of er slachtof
fers te betreuren zijn en wat de
schade is.
f. 10.000.— BOETE VOOR TE IIOGE
PRIJZEN.
De Tuchtrechter voor de Prijzen al-
te Beam, die bedankte "voor Berg-' MhSU^tat'f SfSSf'"'
loek. Berkum. Eindhoven. Ferwerd. ?.K*ei "«^burg tot f. 10.000.—
schenhoek, Berkum. Eindhoven, Ferwerd. ^fo J K i. ru.uuu.—
Middelburg, Onnen-Haren. Sohouwerzijl. boe,te terzak« van het voor te hoge prijs
SohouwerzIJl,
Ulrum en IJmulden. Beroepen te Bergen-
thelm R, Brands te Gorlnchem,
Chr. Geref. Kerk Bedankt voor Arn
hem J. G. v. Minnen te Delft,
Vrije Evang, Gemeenten Bedankt voor
Oldebroek P. v. Vliet te Amsterdam.
verkopen van koek en gebak.
R. gaat niet in hoger beroep.
Hij zal ook nog terecht moeten
staan voor het in de zwarte handel
brengen van boter en "suiker uit zijn
toewijzing.
AGENDA'
Zij veroverde vele harten.
Het programma was in overeenstem
ming met de prille, van zon overgoten
voorjaarsdagen, welke wij thans beleven.
Zoowel de 4de en 8e symphonie, als
het 4de pianoconcert schenken onbe
zwaarde, harmonieuse weldadigheid Het
mild-lyrische viert er hoogtij in, gelijk
thans in de natuur. Daarom hóórde dit
concert in de lente, 'daarom werd er van
deze ongecompliceerde welluidendheid
dikwijls extra genoten.
De 4e symphonie werkt na de Eroïca
ontspannend. Zij is na haar eerste uit
voering toegejuicht, omdat deze taal
onmiddellijk verstaan werd. Toch kun
nen wij haar thans stellig niet meer als
een der hoogtepunten In Beethoven's
scheppingen beschouwen, ondanks het
prachtige, meditatieve Adagio, waarin
een van zijn edelste vindingen verwerkt
is. Daarbij kwam helaas, dat de uitvoe
ring oas weinig geïnspireerd leek en
onder Schuurman's leiding een vrij
matte, machinale indruk maakte. Jam
mer, want dit vormde een contrast en
een neergang vergeleken met de eerste
concerten.
De jonge Engelsche pianiste Moura
Limpany veroverde veler harten als op
slag met het gratievolle 4e pianoconcert.
Dat. dit tijdens Beethoven's leven, na de
première nimmer meer gespeeld is. doet
thans totaal onbegrijpelijk aan. Want 't
wordt gekenmerkt door een onweerstaan
bare charme: alles zingt en klinkt hier,
vloeit en glijdt van licht naar donker of
omgekeerd, deze muziek is één en al
verrukkelijke tederheid en verstilde blij
heid, ondanks het grote leed, dat Beet
hoven reeds getroffen had.
En deze pianiste maakte er iets reins,
heel innigs en subtiels van met haar
intiem, fluweelzacht toucher en vlekke
loos passagespêl Wellicht had het in de
hoogste regionen iets klankrijker ge
kund.. Geestelijk kan zij nog groeien,
soms feller kleuren geven, dan hetgeen
nu in hoofdzakelijk pasteltinten tot ons
kwam. De leerschool des levens is voor
haar echter nog kort geweest en vermoe
delijk niet hard
Moura Limpany betekent ongetwijfeld
een rijke aanwinst onder de vrouwelijke
pianisten, waarvan de wereld nog véél
zal horenHaar succes was ovationeel.
Ten slotte de 8e (Linzer) symDhonie,
waar de muziek slechts muziek wil zijn
en niets meer. Een soort van dank-ode,
aan wat Italië en Mozart Beethoven
boden, terwijl ln de finale de onbezorg
de jeugd humoristisch (fagot), spranke
lend en vreugdlg herdacht lijkt te wor
den. Toch wel zéér opmerkelijk de ster
ker geestelijke rijpheid en interessanter
vindingskracht an in de 4e. In dit uit
gelaten musiCeeren vond de componist
vergetelheid voor zijn doofheid, de
schrijnendste ramp. die hem ooit kon
treffen.
Schuurman en het orkest waren hier
veel beter „au point" en speelden ken
nelijk met dieper liefde. Zij vonden ten
slotte de stralend-jubelende eenheid,
welke de bekroning vormde van de
zonnige dag, die achter ons lag en er
zoo zeer bij paste!
H.
HEDEN:
Stadszaal (Foyer)MfJ. voor Toonkunst.
Leerllngenultvoering te 7.30 uur.
Gerecht 10; Ledenvergadering Alg. Ned.
Bouwvakarbeldersbond afd. Lelden, 8 uur
nam.
ZATERDAG:
Schouwburg; Sempre Avantl „De storm
bal hangt uit", 8 uur nam.
ZONDAG:
Gerecht 10: HumanLstlsch Verbond. Spr.
J. de Kadt, 10 uur voorm.
MAANDAG:
Het Gulden Vlies: Aandeelhoudersverg,
C.V, T. en D., 3 uur nam.
WOENSDAG.
Stadszaal Beethovencyclus: Residen
tie-orkest. 8 uur nam.
Schouwburg: U.S.A. „De bewonderens
waardige Crlghton", 8 uur nam.
DE BIOSCOPEN.
Trianon „Een zaak van leven en
dood" (14 J.). Zat. en Zon. 2 1/2, 4 1/2,
7 en 91/4 u.; Hemelvaartsdag 1, 3. 5,
7 en 9 1/4 u.; overige dagen 2 1/2, 7 en
9 1/4 u.
Luxor „Kampioen op sokken" (14
j.). Zond. en Hemelv.dag 2 1/2, 4 3/4, 7
en 9 1/4 u.; overige dagen 21/2, 7 en
9 1/4 u.
Casino „Russische rhapsodle" (14
J.) dag. 2 1/2. 7 en 9 1/4 u.; Zat. en Zon.
2 1/2, 4 3/4, 7 en 9 1/4 u; Hemelv.dag
1, 3, 5. 7 en 9 1/4 u.
LIdo „Jan© Eyre" (14 J.) Zat., Zon.
en Hemelv.dag 21/2, 4 1/2, 7 en 9 1/4
u.; overige dagen 2 1/2, 7 en 9 1/4 u.
ïtex „in de penarie" (alle leeft
Zat. en Zon. 2 1/4, 4 1/4, 7 1/4 en 9 1/4
u.; Hemelv.dag 1 1/4, 3 1/4, 5 1/4, 71/4
en 9 1/4 u.; overige dagen 21/4, 7 1/4
en 9 1/4 u.
De avond- en nachtdienst der apothe
ken te Leiden wordt waargenomen van
Maandagavond 8 uur tot Zaterdag
morgen 10 Mei 8 uur door de apotheken
Reijst, Steenstraat 36, tel. 20.136 en
Blanken, Hogewoerd 171, tel. 20.502.
Te Oegstgeest door de Oegstgeester-
apotheek Wilhelminapark 8, tel. 26.274.
BEURSOVERZICHT
Amsterdam. 9 Mei.
De algemene stemming was vandaag
veel verbeterd. Voor vrijwel alle aan-
delensoorten openbaarde zich op be
scheiden voet vraag. De koersverbete-
ringen bedroegen dooreen genomen 3
tot 5 Koninklijke was 402 bij een
vorige slotprijs van 397. Unilevers 274
v. k. 268. Holland Amerika lijn 208 (v.
k. 204). Ook de cultuuraandelen waren
merendeels iets beter, met uitzondering
van de Tabakken en de Rubbers. Am
sterdam Rubber echter vier punten ho
ger. In het vrije verkeer concentreerde
de belangstelling zich voornamelijk op
Scheepvaartpapieren, HVA's en Unile
vers. Grote koerswinsten werden niet
meer verkregen; tegen het slot tradeen
kleine reactie in. De Amerikaanse markt
was stil en de meeste soorten waren
fractioneel iets lager. De conversiele
ning was een fractie luier.