Leidsche politie eert haar gevallen
corpsmakkers
Gouden Jubileum Diaconessenhuis
RECHTZAKEN
Het Leidsch Dagblad
Het geheim van Shinkolobwe
België bezit 70 pet. van de Uraniumvoorraden
De Leidsche politie, die met den tragischen dood van zes van haar trouw
ste corpsmakkers, wier levensdraad door de schendende hand van den be
zetter of door oorlogshandelingen werd afgesneden, haar tol aan den oorlog
heeft moeten betalen, heeft gistermiddag hun nagedachtenis op sobere doch
alleszins treffende wijze geëerd middels de onthulling van een gedenk
plaat in de hall van het politiebureau. Op deze plaats waren met het nage
noeg geheel voltallige polltie-personeel om. bijeen gekomen de burgemeester,
jhr. mr, F. H. van Kinschot, de wethouders D v. d. Kwaak. J. C. van
Schalk en S. Menken, de gemeente-secretaris, mr. J. Bool, mr. F. Ligten-
berg, kantonrechter, de heer W. J. Kosten, ondercommandant van de
Brandweer, brandmeester Fiseier, de heer G. R D. Crommelin namens
de voormalige B.S., prof. dr. B. G. Escher als vertegenwoordiger van den
rector-magnificus en een deputatie vanhet corps Marechaussee, de V.V.
S.L. en van enkele politiecorpsen uit den omtrek.
Onthulling
van een gedenkplaat.
De commissaris van politie de heer
R. J. Meijer, die namens de Commissie,
welke het initiatief tot deze plechtig
heid genomen had. het woord voerde,
heette allereerst allen welkom, in het
bijzonder de nagelaten betrekkingen der
slachtoffers, voor wie dit wel een zeer
zware gang is geweest Zij toch worden
als geen ander op deze plaats en in dit
uur herinnerd aan de omgeving, waarin
hun vader of hun zoon zoovele malen
vertoefde. Spr., wien op deze plaats
woorden van troost tekort schieten, ci
teerde een gedicht, dat in het concen
tratiekamp te Vught van hand tot hand
ging en waaruit velen in hun laatste
tegenstanders van het régime, waar
van Hoffmann de representant was
die cp dien avond op het bureau waren.
Deze vraag is ernstg onder het oog ge
zien en heeft nog die belangstelling van
bevoegde ambtelijke zijde, overeenko
mende met den ernst van deze aange
legenheid. Zonder een antwoord op deze
vraag te geven, zou ik echter aan ieder
onbevooroordeelde willen vragen: zou
het te verwonderen zijn als mèn ge
faald had. De omstandigheden, waar
onder in die tijden gewerkt moest wor
den, waren wel van een dusdanig ge
compliceerd karakter, dat „falen" niet
uitgesloten was. Bezield met de beste
bedoelingen hebben meerderen in die tij
den wel eens gefaald. Zelfs de illegale
werker, die in zijn cel de tenuitvoerleg
ging van het tegen hem uitgesproken
De heer G R. D. Orommelttti le®t namens de voormalige B S. een krans aan den
voet van het monumehit ter nagedachte nis aan de gevallen leden van het Leidsche
Politiecorps. Foto v. Vliet.
uren kracht en troost hebben geput en
dat t-ct titel droeg: „Nooit wordt ver
geefs geleden'.'.
Nadat de heer Meijer zich vervolgens
nog had gericht tot ir. Koch en eenige
ambtenaren van den dienst van Ge
meentewerken, die het ontwerp van de
gedenkplaat hebben gemaakt en tot
het personeel van de brandweer, dat
voor de betimmering en plaatsing der
plaat zorgde, werd het doek, waaronder
het geheel schuil ging, weggenomen.
De eenvoudige gedenkplaat, welke in
brons is uitgevoerd en het Leidsche wa
pen draagt, is aangebracht op een hou
ten betimmering, waarop enkele koperen
strepen de eeuwigheidssbralen symboli
seer en. Op de plaat zelve zijn de vpl-
gende woorden aangebracht: Ter nage
dachtenis aan onze korpsmakkers J.
Chr. Huisman, G. J. E. Poortman, J P.
Rozemeijer. M. Sepers, J. C. Vente, die
ons in de bezettingsjaren 19401945 ten
gevolge van liet verzet ontvielen en K.
Mulder, die in 1945 tengevolge van oor
logshandelingen den dcod vond.
Het dubbel mannenkwartet „Sempre
Avanti", dat aan deze herdenking zijn
medewerking verleende, zong nu het
ontroerende .JEcce quomodo Moritur",
waarna wederom de heer Meijer het
woord nam om in enkele gevoelvolle
woorden elk der overledenen afzonder
lijk te herdenken.
J. C. Huisman, aldus spr., deed 1
Maart 1930 zijn intrede toy de Leidsche
politie. Hy was een uitstekend ambte
naar, die van aanpakken wist. Dat bleek
o.m. toen hij op 1 December 1944, belast
met de bewaking van een schip, in zyn
omgeving onraad meende op te merken.
Zooals zyn plicht hem gebood, trok hij
zonder eenige aarzeling direct op dit on
raad af. Vermoedelyk is hij hierbij on
middellijk neergeschoten. Zooals later is
gebleken betrof het hier een optreden
van de illegaliteit, waarvan hij onkun
dig was gebleven Het is zeer te betreu
ren, dat hy, aan wiens trouw aan de
goede zaak niet valt te twyfelen, op deze
wyze het leven moest laten.
De drie namen, welke op de gedenk
plaat volgen, zyn die van G. J. E. Poort
man, J. P. Rozemeijer en M. Sepers.
Commissaris Meyer wenschte hen in
één groep samen te nemen, omdat de
wijze waarop en de omstandigheden
waaronder zy hun leven gaven onder
ling weinig verschillen. Zy werden in
den avond van den 15en Mei 1944 onder
het bewind van den beruchten Hoff
mann en ongetwijfeld met diens mede
weten op last van den SJD. in bewaring
gesteld. Welk feit aanleiding is geweest
om op dat oogenblik tegen hen op te
treden, is spr. niet bekend. Doch hun
scherp afwijzende houding tegenover
het toen aan de macht zynde regime en
hun verzet daartegen, zyn ongetwyfeld
de aanleiding geweest. Het zal U. aldus
spr, niet onbekend 2üjn, dat in verband
met hun in bewaringstelling in en bul
ten het politiecorps eenige beroering
bestaat.
EEN VERKLARING.
In aanwezigheid van het nagenoeg
geheel voltallig politiecorps en van ve.
len die buiten dit corps staan, wenschte
commissaris Meyer als corpschef een
korte verklaring af te leggen.
Te verbergen is ter, wat deze kwestie
betreft, niets. Ook is er in het verleden
niets verborgen. In finesses wil ik ook
hier niet treden, doch volstaan met te
zeggen., dat naar myn innige overtui
ging in deze kwestie, behalve dan van
de zijde van Hoffmann en zyn trawan
ten, van eenigen opzet van andere zyde
niets is gebleken. De vraag ryst dan:
heeft mèn en ik leg den nadruk op
mèn op dien noodlottigen avond op
het bureau van politie gefaald? Onder
mèn verst-a ik dan alle politiemannen
doodvonnis afwacht, twijfelt er aan of
hy misschien ook niet eens gefaald
heeft. Spreekt daarvan ook niet het be
kende gedicht van Jan Campert „De
achttien dooden" als het zegt: „Ik zie,
hoe 't eerste morgenlicht door 't hooge
venster dwaalt. Mijn God, maak my het
sterven licht en zoo ik heb gefaald, ge
lijk een elk wel falen kan, Schenk my
dan Uw gen§. opdat ik heenga als een
man, als ik voor de loopen sta".
EEN HERINNERING AAN DE
OVERLEDENEN.
Commissaris Meijer bracht vervolgens
in herinnering, dat het corps in den
heer Poortman één zijner beste leden
heeft verloren. Hy beschikte over een
helder verstand en bezat een groote dosis
vak- en parate kennis; hy was in alle
opzichten een betrouwbaar politieman,
een mensch met. groote inneriyke be
schaving. Hy is in een concentratie
kamp in Duitschland overleden.
J. P. Rozemeyer die by de straatpoli-
tie was diende sinds 1 -November 1919
het corps. Hij was een mensch met een
goede inborst en zeer hulpvaardig. Deze
eigenschappen traden duidelijk aan het
licht toen hy in den tyd, dat het corps
onder N.S.B.-leiding moest werken en
belast zynde met het toezicht op de ar
restanten, velen tot 'hulp en steun is ge
weest. Op het bidprentje, dat spr. van
de familie Rozemeyer ontving, staat
om. het volgende neergeschreven, be
doeld als een verzoek van den overle
dene: „Legt alle wraaikgedachten opzij".
Op deze woorden wenschte spr. in ver
band met vorenbedoelde kwestie sterk
den nadruk te leggen. Vermoedelyk is
hij in Maart 1945 in ballingschap in
Duitschland overleden.
M Sepers heeft spr. veertien jaar ge
kend als dienstdoende by de afdeeling
recherche. Hy was een man met een
helder verstand, met diep ingewortelde
principes. Hy streed met open vizier
voor zijn inneriyke overtuiging. 25 Maart
1945 is hy in het kamp Mauthausen
overleden.
Toen in 1940 op last van den bezetter
het corps militaire politie werd ontbon
den. deed J. C. Vente zijn intrede in het
Leidsche corps. In 1942 behaalde hy het
inspecteursdiploma. Ongetwyfeld zou hy
tot de hoogere rangen in het corps zyn
opgeklommen. Op 22 Februari 1944 werd
hy in overleg met den SD. gearresteerd.
De reden tot zyn arrestatie luidde: ver
dacht van het plegen van bedriegiyke
handelingen met persoonsbewyzen ten
einde een jood voor ontdekking te vry-
waren. In Mei d.a.v werd hy tot drie
jaar tuchthuisstraf veroordeeld. 4 Juli
1945 bereikte ons het bericht dat hij
tydens een transport, in Duitschland
was overleden.
K. Mulder die in November 1919 by
de Leidsche politie kwam, was een man
van den ouderwetschen, degelijken
stempel, op wien onder alle omstandig
heden te rekenen viel. Toen hij 18 April
1944 met een auto een dienstreis maakte,
werd dit voertuig onder Stompwijk be
schoten en Mulder werd ernstig ver
wond; hy overleed nog dienzelfden dag.
Nadat de heer Meijer ten slotte nog
een woord van eerbiedige herinnering
aan de nagedachtenis van de overlede
nen had gesproken, droeg hy de gedenk
plaat aan het gemeentebestuur over,
waarna „Sempre Avanti" zich nog in
gewyden zang deed hooren.
De burgemeester, die hierna namens
het gemeentebestuur de plaat onder
grooten dank en warme waardeering
aanvaardde, zeide dat deze onthulling
ons de bange oorlogsjaren weer in de
herinnering terugroept. Het deed spr.
I genoegen er op deze plaats van te mogen
I gewagen, dat het Leidsche Politiecoips
in groote meerderheid de maatregelen
van den bezetter heeft gesaboteerd, zy
GEMEENTEZAKEN.
AANGEVRAAGDE GELDEN.
f30 000 wordt door B. en W. gevraagd
voor het aanschaffen en opstellen van
een verwarmingsketel (2de hands) ten
behoeve van de Gestichten „Endegeest"
etc.; f.2000 voor bydrage in de kosten
van den auto van den directeur van den
Gem. Gepeesk. Dienst over 1946;
f. 100.000 ter vergrooting van het be-
dryfskapitaal der Gem. Volkscrediet-
bank tot f. 200.000; f. 64.000 voor toeken
ning van een 10 pet. tydelyke toelage
aan daarvoor in aanmerking komend
gemeentepersoneel over het tydvak 1
Oct. t/m. 31 Dec. 1946: f.2300 voor aan
koop van een gebruikte Strebel-ketel
voor herstelling van de centrale ver
warmingsinstallatie in „Den Burcht";
f430 voor het Sportpark Leidsche
Hout- (voor besproeiing); f. 2400 voor
het in bruikleen en verhuurbaren staat
brengen van de vm .bewaarschool v. d.
Werffstraat 96, die dan voor f.960 ver
huurd zal worden aan v. d. Reyden's
meel- en graanhandel.
HET STENOGRAFISCH
RAADSVERSLAG.
Voorgesteld wordt de aan de Boek-,
Courant- en Handelsdrukkerij J. J.
Groen en Zoon, N.V., uit te keeren ver
goeding voor het doen werkzaam zijn
van de stenografen van 1 Januari 1946
af te verhoogen met 25%:
den aan genoemde N.V. te betalen
prijs per pagina druks voor het druk
ken van het steno-analytisch verslag
van de Handelingen van den Gemeen
teraad en van de Ingekomen Stukken
voor het tydvak van 1 Juli—31 Decem
ber 1946 te verhoogen van f. 18.80 tot
f. 23.75;
de levering van een gedrukt steno-
analytisch verslag van de Handelingen
van den Gemeenteraad en van de In
gekomen Stukken voor den tyd van 1
Januari tot en met 31 December 1947
weder ondershands op te dragen aan
deze firma tegen den prys van f.24 12
per pagina druks (netto R.I.B. prijs),
benevens een vergoeding per zitting
(dag- of avondzitting) voor het samen
stellen van het steno-analytisch ver
slag van f50 voor een zitting van één
uur of korter; van f. 68.75 voor een
zitting van meer dan één uur, doch niet
langer dan 2Vj uur, en van f. 81.25 voor
een zitting van langer dan 2% uur.
HERRIJZING VERKEERSCOMMISSIE
B en W. stellen voor de Verkeers-
commissie te doen herryzen. Een lid
van het college zal als voorzitter fun-
geeren.
VUILAFVOER NAAR NIEUWKOOP.
B. en W. stellen voor aan de gemeente
NieuNwkoop op den vastgestelden con-
tractprys voor den vuilafvoer naar
Nieuwkoop ad f. 0.41 per inwoner per
jaar ook voor het jaar 1947 een tosslag
te verleenen van f. 0.09 per inwoner per
jaar.
SPORT.
Hard-arren te Halfweg
ZEER GROOTE BELANGSTELLING,
Ruim 5000 toeschouwers woondten te
Heifwe» die harddraverijen, voor paarden
met arr eel eden by, die onder Ideale
weersomstandigheden gehouden werdén.
Bij de harddravers (8 deelnemers) ze
gevierde „Anzdlor", eigenaar J. de Vlie
ger (Nieuw Vennep) met den pikeur J.
de Koning (Voorschoten). „Gonny D"
bezette de tweede plaats, eigenaar even
eens J. de Vlieger, terwijl „Flat V" van S.
ven Voorst (Hilversum) derde werd.
De wedstrijd voor boerenpaarden (13
deelnemers) werd. gewonnen door den
heer J, van Wijk (Hoofddorp), dte tweede
en diende prijs kwamen in handen van
resp. den heer Duineveld (Lisse) en den
heer J. de Mol Haarlem).-
SCHAATSENRIJDEN.
HET NEDERLANDSCH UURRECORD.
Naar wij vernemen bestaat de moge
lijkheid, dat Strybls (Herenkarspel) mor
gen een pc«ing zal doen het in 1943 door
den K.N-S B, Ingestelde uurreoond in het
hardrijden op de schaats op zijn naam te
brengen. Een uurrecordhouder ls er niet.
Strljbls zal dus de eerste zijn, dite zyn
naam op de lijst mag plaatsen. De vesti
ging van dit record dient te Lelden plaats
te hebben, aangezien de Leidsche IJsclub
daarvoor een specialen beker besohikbaar
heeft gesteld. De baan ls evenwel niet ln
orde, waarom Leiden de organisatie heeft
overgedragen aan de Haagsche IJsclub.
Doch ook deze baan ls op het oogenblik
niet voor een dengelliken rit geschikt.
Het ligt nu ln de bedoeling, dat Strljbls
het record zal vestigen op de baan van
de Amersfooritsohe ljs-vereenlging.
BOKSEN.
Finales Zuid-Hollandsche B-kampioen
schappen In Odeon te Rotterdam wer-
disn de finales gehouden van de bofcs-
kampicenschappen b-klasse ran het
district Zuid-(Holland. De uitslagen lul
den:
Vlleegewioht: G. Spaan, Rotterdam,
verliest van J. Verwijk, Den Haag, na twee
extra ronden.
Banitamgewlcht: Sohoemaker, Den Haag
w.o.p. van J. de Jonge, Den Haag.
Vedergewicht- P. Kle lnheor enb rink
Rotterdam, verliest van R. Bovenlander.
Den Haag. door opgeven ln de derde
ronde.
Lichtgewicht: A. Trum, Den Haag, w.o.
p. van A. Burggraaf, Leiden.
Weltergewlcht: Nieuwkaöteelen, Rotter
dam, verliest op punten van A. Schram,
Den Haag.
MiddlengewlOÏJtJ. Spangenberg, Rot
terdam. w.o.p van C. Sluyter, Rotterdam.
OM HET AMATEURKAMPIOEN
SCHAP VAN ZUID-HOLLAND.
Maandag a.s zullen in de Stadsge
hoorzaal alhier de voorwedstryden plaats
hebben om het amateur a-klasse
kampioenschap boksen van Zuid-Hol
land. De finales zullen op 10 Maart ge
houden worden in den Dierentuin te
's-Gravenhage
HARDTIKKERIJ OP KAGERMEER.
Een bijzondere gebeurtenis.
Morgenmiddag om 2 uur vindt op de
banen van de IJsclub „Kagermeer" een
hardtikkeril met renpaarden plaats. Voor
deze zeer bllzondere gebeurtenis zal ze
ker groote belangstelling bestaan!
SCHAATSENRIJDEN.
NATIONALE KOPPELWEDSTRIJDEN
BRASEMERMEER.
Donderdag 27 Februari zullen op de
Usbaan van de HsclUb „De Eendracht"
te Rllnsaterwoude groote nationale kop-
pelwedstrilden worden georganiseerd voor
dames en voor heeren, onder auspiciën
van den Zuld-Hollandschen Ijsbond.
Voor deze wedstrllden hebben bekende
cracks ingeschreven, o.a Plet Keiizer, de
Gebr. Vermeulen. Verhoeven. Bora van
der Hoorn, enz.
heeft in dien tyd haar taak en plicht
begrepen.
Onder het zingen van twee coupletten
van het Wilhelmus door „Sempre
Avanti" werden vervolgens eenige kran
sen, waaronder één van het politiecorps
en de voormalige B.S., neergelegd. Ook
mevrouw Meyer legde nog een bloem
stuk aan den voet van de gedenkplaat
neer Ten slotte trokken de genoodigden
met de familieleden zich in één der ka
mers van het bureau terug, waar aan
deze laats ton nog een oorkonde werd
aangeboden.
Herdenkingsdienst in de
Marekerk.
Ter gelegenheid van het 50-jarig be
staan van het Diaconessenhuis werd
gisteravond in de Marekerk een her
denkingsdienst gehouden, welke door
een aanzieniyk aantal belangstellenden
werd bygewoond. Onder hen merkten
wij o.m. op den burgemeester, jhr, mr.
F. H. van Kinschot, wethouder D. v. d.
Kwaak, den gemeente-secretaris, mr. J.
Bool, afgevaardigden van de Ned. Herv.
Gemeente, de Waalsche Kerk. de Rem.
Gemeente, de Evang. Luth. Gemeente,
de Geref. Kerk van den Bond van Dia-
conessenhuizen en de Ver. van Prot.
Chr. Ziekenhuizen, de Ned. Zendings
school, di-. Stotyn, geneesheer-directeur
van de gestichten .Endegeest" en voorts
een groot aantal predikanten en dok
toren. In het ruim der kerk hadden de
diaconessen een plaats gevonden, ter-
wyi ook de besturende zuster van het
Diaconessenhuis, zuster Elema aanwe
zig was.
Prof. dr. J. N. Bakhuizen v. d. Brink.
HISTORISCH OVERZICHT
PROF. BAKHUIZEN V. D. BRINK.
Prof. dr. J. N. Bakhuizen v. d. Brink,
voorzitter van het bestuur, heette alle
aanwezigen welkom om daarna een
overzicht te geven van de geschiedenis
van het Diaconessenhuis, waarvan wij
reeds de belangrykste byzonderheden
hebben gepubliceerd. Met diepen eer
bied herdacht spr. hierna het werk van
de oprichtsters der vereeniging, die in
echt geestelyke bescheidenheid voor
vyftig Jaar met den ryk gezegenden ar
beid een aanvang hebben gemaakt. Zij,
die by dezen arbeid zich de dienende
liefde van Christus tot voorbeeld heb
ben gesteld, hebben in de ontwikkeling
van het Protestant-sch ziekenhuiswezen
voor Leiden en omgeving veel betee-
kend. Het motief, waardoor zy zich heb
ben laten leiden, was Jezus' woord:
„Ga heen en doe gy desgeiyks", Vervol
gens wees spr. er op, dat de geschiede
nis van het Diaconessenhuis op een ge
schiedenis van groei, bloei en vrucht is
uitgeloopen Werden er in het eerste
Jaar 22 patiënten met 687 verpleegda-
gen opgenomen, by het afsluiten van
het vyftigste jaar zyn dit er ruim 2500
met 45.000 verpleegdagen. Een uitvoe
rig dankwoord sprak spr. vervolgens tot
diaconessen, doktoren, chirurgen en
overig personeel, dié, gezameniyk voor
den goeden gang in het Diaconessen
huis hebben gezorgd, terwijl hy ook met
waardeering gewag maakte van het feit,
dat wylen H.M. Koningin-Moeder van
1901 af tot aan Haar dood in 1934 Be
schermvrouwe van het Diaconessenhuis
is geweest. Ten slotte wees spr. er nog
op. dat de weg van het Huis in de af-
geloopen vyftig jaar een drukke, berg-
opwaartsgaande weg is geweest, waar-
by het evangelie van Jezus de geeste
lyke voedingsbodem was.
DS. M. J. PUNSELIE OVER
„GODS DIACONIA".
Ds. M. J. Pun-
selie. de geeste
lijk verzorger
van het Diaco
nessenhuis heeft
hierna nog een
herdenkingsre
de uitgesproken,
waarbij hy er
jp wees, dat te
il idden van een
wereld vol ruï-
ïe ln het Dia
conessenhuis
'eel opbouwend
verk wordt ver-
icht. Wat hier
geschiedt, ziet
Ds. M. J. Punselie. spr. als 'n door
braak van goddelijke ontferming over de
misère van ons leven. Uitvoerig weidde
spr. vervolgens uit over de goddeiyke
diaconia, waarin, Gods nederbuigende
liefde tot de menschheid zoo heerlyk
tot uitdrukking komt. God. die in deze
wereld al zwoegende voortgaat, laat
zich door niets van Zyn plannen af
brengen. Ondanks 's menschen brutale
aanranding van Zijn souvereiniteit zet
Hy Zyn wereldplan voort, waarby Hy
den mensch als werktuig in Zijn hand
wil gebruiken. Hy is daarby echter niet
tevreden met wat betooning van men-
scheiyke sympathie of met een zwak
applausje by de proclamatie van Zyn
Koninkryk. Hy vraagt van ons het of
fer en eischt ons geheel voor Hem op.
Ds. Punselie, die de voetwassching
der discipelen door Christus tot een
voorbeeld van Gods dienende liefde stel
de, merkte op, dat by velen de juiste
houding van het dienen dreigt verlo
ren te gaan en allereerst gevraagd
wordt naar het verdienen. Velen heb
ben het woord dienen dan ook al uit
hun woordenboek geschrapt en hebben
daarvoor in de plaats het woord be
trekking gesteld. Verstaan wy werkelyk
iets van Gods diaconia. dan raakt onze
eigen persoonlykheid bp den achter
grond en wordt het kruis van Christus
voor ons een eereteeken. Wie zich be
wust is te leven van het offer, wordt
ook geroepen tot het offer. Gods dia
conia moet het lichtend ideaal by al
ons werk worden, dan eerst zal onze
nederbuigende liefde de waarachtige
sublimeering van ons leven worden.
Spr. eindigde met te wyzen op' de
plannen om te komen tot de inrichting
van een groot en modern ziekenhuis,
waaiwoor hy reeds nu de medewerking
van de zyde der Kerk en van geest
verwanten inriep.
De dienst, welke werd afgewisseld met
zang van het zusterkoor en orgelspel
van den heer P. Uiterlinden, werd be
sloten met het zingen van Gezang
222 1 en 4,
Hedenmiddag vond in het Diacones
senhuis een zeer druk bezochte receptie
plaats. Hierop hopen wij morgen terug
te komen.
BIJZONDER GERECHTSHOF.
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gra-
venhage deed heden uitspraak ln de
zaak tegen Gerard Vergeer metselaar te
Alphen a/d. Rijn, wien vrijwillige dienst
neming bij de Waffen-SS ten laste was
gelegd.
De proc.flscaal had 8 Jaar met aftrek
geëlscht. Het vonnis luidde thans 3 jaar
bUzondere strafgevangenis voor jongelie
den. Hij werd voor het leven uit de kles-
rechtm ontzet.
J M van den Berg chauffeur te Sas-
senhelm, had 5 Jaar met aftrek tegen
zich hooren elschen. wegens dienstne
ming bij het N.SK.K.
Het Hof veroordeelde hem conform den
eisch. Ook hi1 verloor de kiesrechten voor
het leven.
10 Jaar met aftrek was de elsch ge
weest tegen den Nieuwkoopschen schil
der H. J. ten Hake, die als lid van de
Waffen-SS aan het Oostfront had ge
streden Zijn vonnis luidde thans 5 jaar
met aftrek.
Spoedeischende vergadering
van bond van kleine ea
jonge kweekers.
Het Hoofdbestuur van bovengenoo^
den Bond vergaderde met de besturea
der diverse afdeelingen uit de Bloem
bollenstreek, in de „Witte Zwaan" te
Lisse.
In zyn openingswoord schetste de
Bondsvoorzitter, de heer G. Verschoor,
den benarden toestand, waarin vele
kleine en jonge kweekers verkeeren. als
gevolg van de maatregelen in het
bloembollenvak. welke in de laatste
maanden zyn genomen. Het hoofddoel
dezer vergadering is een bespreking van
de houding, welke wy zullen aannemen
t.a.v. der protestvergadering, welke te
Haarlem zal worden gehouden.
De voorz. maakte bekend, dat het H.B.
zich genoodzaakt had gezien, op het
schryven van den minister van Land
bouw, Visschery en Voedselvoorziening
dat als antwoord had gediend op het be
zwaarschrift van den Bond. wederom
een schryven te richten aan Z. Excellen
tie. voorn.
In de eerste plaats werd het ant
woord van den minister weinig bevre
digend genoemd. Uitsluitend was de
aandacht gewyd aan de kwestie der
teeltbewyzen, terwyi de overige urgen
te punten, waarmee het wél en wéé der
kleine en jonge kweekers ten nauwste
verbonden zijn, niet. of zeer onvolledig
behandeld zyn. Daar de nood steeds
stygende is en toenemende ONRUST
en PROTESTACTIES van alle zyden
hiervan het gevolg zyn, meent de bond
zich opnieuw tot den minister te moe
ten wenden. In het byzonder werd aan
dacht gevraagd voor de volgende ur
gente punten:
1. Samenvoeging van het teeltrechfc,
thans gesplitst in Hyacinthen, tulpenen
narcissen.
2. Financieele hulp voor dié kleine en
Jonge kweekers, die zoodanige hulp
waardig mogen worden geacht, door
overbruggingscrediet of anderszins, waar
by de positie van het GEZIN mede in
aanmerking worde genomen.
3. Uitbetaling der gedwongen ingele
verde MENDELTULPEN.
4. Verlichting van de areaalheffing
voor het kleinbedryf, dat de teelt uit
oefent op minderwaardige gronden of
dat door misgewaé ernstig getroffen is.
Momenteel is inplaats van verlichting
van areaalheffing sprake van 'n verhoo
ging. welke voor velen zal beteekenen:
De ONDERGANG als zelfstandig kwee-
ker.
5. Stopzetting van do uitbreidlngsmo-
gehjkheid voor alle grootere bedryven
enz.
Verder werd den minister nog onder
oogen gebracht de Klassificatie der tul
pensoorten. Het zyn opnieuw de kleinere
kweekers die, hierdoor getroffen zyn,
daar door hen meest soorten worden
geteeld, welke in de laagste klas vallen.
Na een langdurige discussie waaruit
bleek dat de gemoederen verdeeld wa
ren. kwam een voorstel in stemming
hetwelk ln 't kort betrof: aanhouding
of afschaffing van alle saneringsmaat
regelen, Van de 30 aanwezigen stem
den 18 voor deze aanhouding en 11 voor
geheel vrye teelt; 1 blanco.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
ZedenmisdrUf In verband met mls-
dryf tegen de zeden heeft terecht ge
staan de arbeider D. v. d. O. uit Katwijk.
De rechtbank heeft verdachte veroordeeld
tot acht maanden gevangenisstraf voor
waardelijk met drie Jaar proef tyd.
Diefstal van distributiebonnen We
gens diefstal van distributiebonnen ten
nadeele vtan een wlnikelleroter, dio hy
zou helpen, heeft de kantoorbediend© E.
J. X. de P. te Lelden zioh voor do recht
bank te verantwoorden gehad, tegen wien
een Jaar en drie maanden gevangenisstraf
wercl geëlscht. De rechtbank heeft ver
dachte veroordeeld tot een Jaar gevange
nisstraf, waarvan vyf maanden voorwaar
delijk met drie Jaar proeftyd.
De krant voor iedereen.
(Van onzen Brusselschen correspondent)
Men weet dat Belgisch-Congo pas by
den dood van Leopold II aan het Moe
derland werd overgedragen, toen de
groote Vorst allen weerstand by de Bel
gen had weggeruimd en zyn ministers
er van had overtuigd dat déér in het
hart van Afrika, een nieuw vaderland
lag vol ongekenden rykdom. Nu zingen
de jeugdige Belgen van „Is uw bodem
maar klein, ginds toch wacht U een
strand, als een wereld zoo groot, waar
Uw vlag staat geplant" maar de groote
Man met den witten vliegenden baard
heeft zijn geheele leven niets anders ge
oogst dan de bitterste verwijten, Toen
stonden in de bladen dagelyks berich
ten als: Het Congo-graf, Koning Leopold
slavendryver etc.
Intusschen is er heel wat water ge
vloeid van Leopoldstad naar Boma en
Matadi en zijn de Belgische industrie
en handel zich voor het zwarte Ryk
gaan interesseeren. Is de koloniale geest
onder de gemiddelde Belgen ook heden
ten dage nog maar zeer pover ontwik
keld in vergelijking met Nederland, toch
kunnen wij er op wyzen dat 90 pet. van
de in Congo geïnvesteerde kapitalen, uit
Belgische vermogens voortkomen.
Toen men Congo ging ontdekken was
de verrassing groot Koper. tin. steen
kool. goud, diamant, cobalt. Ivoor, rub
ber enradium werden met koorts-
achtigen yver in talryke opgerichte fa
brieken verwerkt of naar België ver
voerd.
Mei 1940. De metropool wordt van het
Moederland afgesneden. Belgische kolo
niale troepen vechten tegen de regimen
ten van den Hertog van Aoste in Abes-
sinië. Als de Amerikanen ingevolge de
Pearl Harbor gebeurtenissen van de
grondstofmarkten van het Verre Oosten
verdreven worden, zenden zij technici
naar Belgisch-Congo. Gouverneur-Ge
neraal Pieter Ryckmans roept Belgen
en inlanders op tot den grooten produc
tieslag. Cacao- en bananenplantages
worden verwaarloosd om de koperpro
ductie van ca. 100.000 ton op 160 000 ton
per jaar op te voeren. Groote vliegvel
den worden door Belgen en zwarten aan.
gelegd en daar landen nu dag en nacht
de zware bommenwerpers op weg naar
het Noord-Afrikafront.
Onopgelost biyft echter, na al die Ja
ren van bovenmenschelijke inspanning,
het raadsel van Shinkolobwe. Laat ons
zakelijk de voornaamste gegevens van
dit probleem samenvatten om daarna,
den grooten Foch. napratend, de vraag
stellen: „Waar gaat het om?"
België is in alle opzichten een glazen
huis, placht onlangs een Zwltsersch
journalist, te schrijven, maar vraagt men
in de bureaux van het Ministerie op de
Koninkiyke plaats naar de uraniumaf-
faire. dan antwoorden de directeuren u
dat zy niet zoo goed geïnformeerd zyn
daaromtrent". Eigenaardig genoeg was
het een communistisch senator, profes
sor Libois van de Brusselsche Universi
teit, die het eerst het stilzwygen verbrak
En met datgene wat intusschen aan bui-
tenlandsche berichten nog doorsypelde
kan men het Congoleesch uraniumpro-
bleem in volgende punten samenvatten:
1. De grootste Belgische mynvennoot-
schap. de Union Minlère du Haut-Ka-
tanga. ontgint in de provincie Elisatoeth-
stad, te Shinkolobwe een radiummijn-
Tot het uitbreken van den oorlog wer
den de radiumertsen naar de radium-
fabriek te Ooien in de provincie Antwer
pen verscheept. Te Ooien werd het voor
de hospitalen van de geheele wereld zoo
belangrijke heelmiddel gefabriceerd.
De radiumafval hoopte zich op in de
stapelplaatsen en trok dadelijk bij de
bezetting, de aandacht van de Duitsche
technici, die er uranium in ontdekten.
2. Alhoewel de geleerden in de ge
heele wereld het uraniumerts kenden,
werd slechts door de oorlogsonderzoe-
kingen vastgesteld dat dit de basis
grondstof was voor de atomische proef
nemingen, die in de atoomcities van de
USA., o.m. te Hartford, geleld hebben
tot de fabricage van de atoombom.
ALLES NAAR AMERIKA.
3. Belgisch-Congo bezit in boven
genoemde mijn meer dan 70 pet. van
de wereldvoorraden in uraniumertsen.
Zooals tijdens den oorlog wordt ech
ter van deze ertsen geen gram aan
België geleverd. Alles verhuist naar
de atoomcities van de Vereenigde
Staten. Onze wetenschappelijke in
stituten konden na lang aandringen
15 kilo van dit erts voor hun onder
zoekingen bemachtigen.
4. Méér. België is niet eens lid van
de commissie voor contröle op de
atoomenergie terwyi het aan één enke
len Staat de ertsen levert, die daardoor
het monopolie van deze nieuwe ener
gie verkreeg en behoudt. In België
werden totnogtoe geen credieten toege
staan voor atoomoozoeklngen terwyi dit
wel gebeurde in Nederland, Frankryk
en Zwitserland.
Dit zyn, kort samengevat de ver
schillende aspecten van het uranlum-
probleem, Me nkan mischlen terecht
de vraag stellen: waarom deze kwestie
oprakelen? Is het niet van het aller
grootste belang dat de groote en kleine
partners van wat men is gaan noemen:
„de Atlantische Unie", zoo nauw mo
gelijk blyven samenwerken? Dat deze
Naties tegenover het onzekere Oostelijk
blok want dit blok is in tegenstel
ling met het Westersche een feit
sterk aaneengesloten blyven, en zulks
met alle middelen (waaronder het bezit
van het atoomgeheim wel het voor
naamste verdedigingswapen is of ten
minste nog voor geruimen tyd kan
zyn)?
Maar de quaestie heeft ook nog een
ander, even belangryk, aspect. De
atoomenergie is geroepen om het ge
bied der hydro-electrische industrie, het
vervoer en de radio-electrische tech
niek diepgaand te revolutionneeren. De
oorlog is ten einde en alle naties her
nemen hun economische vryheid. Daar
om, hoe gewichtig het uranium in do
huidige politieke en diplomatieke con
stellaties moge zijn, dringt zich toch
voor vele Belgen de vraag op: indien
de Congoleesche uraniumertsen uitslui
tend aan de U.S.A. worden geleverd,
welke is dan de economisch-technische
compensatie die ons land daarvoor ont
vangt? In wat bestaat de U.SA. tegen
prestatie?
Maar noch de Minister van koloniën,
noch de directeuren van de Union-
Minière hebben totnogtoe het floers
van geheimzinnigheid, dat Shinkolobwe
omhult, laten vallen....
AGENDA
VRIJDAG.
Gerecht 10: Theosof. Ver. Spr. de heer
A. H van Brakel. 8 uur nam.
Gerecht 10: Ver. van Spiritisten „Har-
monla". 7 3/4 uur nam
ZATÉRDAG:
Casino: K. en O.: „Marle Chapdelalne"
4,/2 uur nam.
Trianon: K. en O.: „Marle Ohapdelalne"
4 3/4 uur nam.
Oegstgeest (W. Huls): Ledenverg.
Ned. Roode Kruis afd. RUnland, 3 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
22 Februari 13 tot Zaterdag 1 Maart 8 uur
waargenomen door de Apotheek Herding
en Blankeh. Hoogewoerd 171. tel. 20502 en
de Apotheek Reljst, Steenstraat 35. tel.
20136.
Te Oegstgeest door de Oegstgeester
Apotheek, wilhelmlnapark 8, tel. 26274.
DE BIOSCOPEN
Rex „Vrijheidshelden" (14 Jaar) Zat.
en Zond. 2 1/4, 4 1/4, 7 1/4 en 9 1/4 uur;
overige dagen 2 1/4, 7 1/4 en 9 1/4 uur.
Trianon „Wat weet Jo van liefde"
(14 Jaar) Zat. en Zond. 2V6. 4%, 7 en 9
uur; overige dagen 2Vfc. 7 en 9 uur.
Casino „De nacht heeft oogen" (18
Jaar) Zat. en Zond. 2V2, 4 3/4, 7 en 9 1/4
uur; overige dagen 2Va, 7 en 9 1/4 uur
Luxor „De gevangene van Zenda"
(18 Jaar) Zond. 2%. 4 3/4. 7 en 9 1/4 uur;
dagelyks 2',£. 7 en 9 1/4 uur.
Lido „Mrs. Miniver" (14 Jaar) Zat. en
Zond. 2, 4 1/4, 6 3/4 en 9 1/4 uur: overige
dagen 2Vz, 6 3/4 ea 9 1/4 uur.
