Tweedaagsch congres van
«De Nieuwe Koers'
Het Residentieorkest
viert triomfen in Parijs
Laatste Berichten
Het democratisch socialisme
voor de jeugd.
Evenals te Amsterdam, Assen, Zaan
dam en Utrecht het geval was, kwamen
ook in Leiden de democratisclj-soeialis-
ten, georganiseerd in de Nieuwe Koers
dit weekeinde in „Den Burcht" bijeen
voor een congres van het gewest Zuid-
Holland, waar, afgewisseld met zang,
declamatie, volksdansen en tooneel, on
derwegen ingeleid en besprokenwer
den, betrekking hebbende op het de-
mecratischrsocialisme en de teak. wel
ke de jongeren van deze richting'in de
huidige wereld hebben.
De presidente van het Gewest Zuid-
Holland, mej, Riek Scheffer opende Za
terdagmiddag dit congres, waarna ge
meenschappelijke zang. declamatie door
D. Ligthart Schenk, volksdansen, een
schets van Heyermans en nogmaals
zang voorafgingen aan een inleiding
van mr. G. E. van Walslim over ..Waar
om democratisch social?-me?"
Ml*. Van Walsum rechtvaardigt het
democratische socialisme.
Het antwoord op de vraag, waarom
men democratische socialisme voorstaat,
wordt geheel bepaald door het persoon
lijk leven, persoonlijke Inzichten en le
vensomstandigheden, Spr. wilde daarom
dieper ingaan op de vraag, waarom hij
zelf als belijdend Christen de Partij van
den Arbeid voorstond en het democra
tisch socialisme aanvaardde. Daarbij
verwierp spreker het bestaan van Chris
telijke politieke partijen, omdat de po
litieke scheidingslijnen niet samenval
len met de religieuze. SöV. bepleitte eèn
krachtigen steun .aan de menschen uit
de Christelijke kringen, vooral aan de
onderwijzers, wier moeilijkheden bij
stemi aan het democratische socialisme
even groot zijn als indertijd van hen,
die het socigljsme beledenen tot de
SDAP toetraden.
Do doorbraak is ondanks alle pessi
mistische uitingen en sombere voorspel
lingen een feit geworden en in de uit
breidingsmogelijkheden van den nieu
wen geest zien de Christelijke groepee
ringen epn groot gevaar, Dezelfde moei
lijkheden gelden ook voor de leden uit
de R.K. kringen, wier positie nog een
graad zwaarder is daar de kerk zich te
gen het lidmaatschap van de Partij v. d.
A. verzet. Spr. zette uiteen, dat het voor*
een goed Christen onmogelijk is toe te
tr-eden tot de Partij v. d. Vrijheid of de
CPN, daar het spel van de vrije mach
ten en een democratie. die dictatuur
toelaat, in strijd niet elk Christelijk be
ginsel en dus onaanvaardbaar zijn
Door de politieke constellatie in ons
land komt de verwezenlijking van de
positieve aspecten van het democra
tisch socialisme slechte moeilijk tot
stand, zeker zoolang deze strooming niet
de meerderheid heeft, welke doorzetten
mogelijk maakt. Daarom is het van zoo
gi'oot belang, dat achter de P. v. d. A.
een jongere organisatie staat, welke het
werk steunt.
Spr. bekeek vervolgen het Indonesi
sche probleem en wees op de belang
rijke taak. die-fle P. v. d. A. op" cultu
reel gebied w t, evenals op de geva
ren, welke de der .ocratie thans weer
bedreigen, zooals door een herlevende
volksweerb? ~rheid.
De taak der jongeren in dezen tyd.
In de Zondagochtenduren werden
door een gedeelte der deelnemers kerk
diensten bijgewoond, terwijl voor de an
deren een voordracht werd gehouden
door den heer H. van Woudenberg over
de ontwikkelingsgeschiedenis van het
Instituut voor Arbeidersontwikkeling.
Na een gezamenlijken maaltijd, zang en
tooneel gaf de'heer J. Voogd uit Haar
lem. hoofdbestuurder van „De Nieuwe
Koers", een uiteenzetting over de taak
van de jongeren in dezen tijd.
Spr. vertolkte de veelal vernomen
meëning, dat in dezen tijd van chaos,
nieuwe oorlogsdreiging, ellende, armoe
de corruptie, rechteloosheid en rassen
haat ieder spreken over een taak, over
plichtsbetrachting en oprechtheid ydele
moeite zou zijn, doch stelde daartegen
over. dat in den donkeren tijd van de
oorlogsjaren de besten van ons volk, die
zichzelf geheel offerden, dit. deden voor
het visioen van een betere wereld, een
visioen dat zij helder moeten hebben
gezien om daarvoor het offer van eigen
leven te willen schenken. Zeker moeten
wij dan dit doel zien, nu wij .wel in een
moeilijken en duisteren tijd leven, doch
reeds duidelijke schreden voorwaarts
hebben gemaakt.
Welke taak nu is daarbij voor
jongeren weggelged? Ieder, die sterk
van wil is en een vaste overtuiging
koestert, kan daarom op zichzelf nog
slechts weinig bijdragen tot verbetering
van den geheelen geest der wereld, doch
al dezulken tezamen vertegenwoordigen
een groote macht. De groot-en der aarde,
die ons lot in handen hebben, kunnen
slechts handelen, wanneer zij zich' ge
steund weten door de meerderheid van
him volkeren, aangezien slechts werke
lijke democratie stand houdt. Daarin
ligt een groote taak der democratisch
socialistische jongeren, die deel uitma
ken van de generatie,' die eerlang de
maatschappij moet leiden. Zij moeten
zorgen dat dan een socialistische regee
ring kan steunen op den bewusten wil
van een zoo groot, mogelijk volksdeel.
'Paalt de jeugd in die teak, dat zal het
socialisme voor langen tijd van de baan
zijn. Deze taak is tweeledig: naar bui
ten moet een zoo breed mogelijke laag
het fundament worden, waarop de over
heid rust, terwijl .de kern der leiding
zoo krachtig mogelijk moet zijn, ter
wijl in eigen gelederen, naar binnen
dus. speciaal ten aanzien van dit laat
ste, door zelfwerkzaamheid hoogere ont
wikkeling moet worden verkregen. Er
volgde op deze inleiding een uitvoerige
bespreking.
BOND
HOOGERONDERWIJSPERSONEEL.
De heer J. H. Kasten benoemd tot
ee re-voorzitter.
v'-'-.- i «a»«
TENTOONSTELLING
LUCAS VERKOREN.
In Kunsthandel Ldernur.
Lucas Verkoren, voorzitter van het
Leidsche Genootschap „Ars Aemula Na
turae", exposeert thans een 20-tal van
zjjn schilderijen in den kunsthandel
1 Liernur, Zeestraat 63, Den Haag.
Zijn expositie is Zaterdagmiddag ge
opend door Cornells Veth, die zijn werk
waardeerepd inleidde en daaraan een
beschouwing verbond over het stilleven
in de historie en in het algemeenhet
stilleven, waaraan ook Verkoren blijk
baar zijn hart verp^pd heeft. Want- niet
minder dan 16 der hier geëxposeerde
schilderijen zijn aan dit onderwerp ge
wijd.
Veth wees er o.a. op, dat Dij Verkoren
sprake is van een in zijn rustig hoekje
bescheiden werkend kunstenaar, die de
eer pioet krijgen, welke hem toekomt.
Zoo is het. Wel is waar vond Verko-
ren's werk reeds op verschillende ten
toonstellingen (o.a. te Amsterdam en
Den Haag) erkenning, doch wij verheugen
er ons over, dat aan zijn lalènt nu ein-
delijk eens op ruimere schaal bekendr
heid wordt gegeven.
Wel is waar is hij autodidact en begon
eerst op zijn 40ste jaar te schilderen,
maar het is verwonderlijk tezien, hóe
hij- met zijn gaven sindsdien gewoekerd
heeft, zoodat dg begrenzingen van het
dilettantisme verre overschreden zijn.
Zijn' werk toont steeds gevoeljgen
smaak~.de stillevens zijn harmonisch en
inhoudsvol ep bezitte,. bii voortduring
een stemmige sfeer, getuigend van be
zonken ernst en innerlijke rust, welke
weldadig aandoet De meestal gedempt,
gehouden kleuren openbaren een zeer
eigen karater en contrasteren met de
felle onrust van vele moderne uitingen.
In het bijzonder zij hier gewezen op
de vanitas „Christuskop met schedel",
Onder de vele stillevens, welke veel fijn
zinnig gevonden en uitgewerkte détails
bevatten noemen wij - een waarlijk su
bliem bloem en-stilleventje, opvallend
door de natuurlijke en vroolijker toets,
voorts is er een tweetal portretten
Oude man en Meisje in nun expres
siviteit getuigend van mogelijkheden ook
In ander genre, waardoor Verkoren zich
op den duur van eenzijdigheid kan vrij
waren.
Wie zich, na hetgeen men van hem
reeds meermalen }n de Lakenhal zag,
eep uitvoerig beeld van Verkomnjs ar
tistieke vermogens uil vormen Yipdt
daartoe op dezè tentoonstelling ruim
schoots gelegenheid
s H
/f)AT KOMT ER VAN.
Verkeerspolitie neemt geen halven
maatregel.
De 23-jarige chauffeur Th, J. R^ en
do"33-jarige manufacturier H. J. B bei
den wonende te Mijdrecht, hebben Za
terdag een "onaangenaam avontuur be
leefd. dat hen van in plaats enkele mi
nuten een halven dag heeft gekost, plus
een procesverbaal.
Omstreeks twaalf uur naderden hei
den in een t auto den verkeerspost QP
hét tSationspleip toen de aldaar gepos
teerde agent van politie hun het stop-
teeken gaf. omdat het verkepr van de
andere zijde voorrang genoot. Alhoewel
zi.i hieraan eerst geen' gevolg wilden ge
ven en den agent duidelijk maakten .dat
hii gek was" werd een oogenblik stil
gehouden, maar nagenoeg op hetzelfde
moment 'reed de auto vol gas in de rich
ting Oegstgeest weg, waarbij de agent
moeite had niet onder de auto terecht
te komen. Het nummer van de auto
werd genoteerd en zoo kon het gebeu
ren dai de politie-auto naar Mijdrecht
vertrok daai*- de twee overtreders op-
haalde en naar het politiebureau te de
zer stede overgebracht, waar zij tegen
vier uur in den middag arriveerden. Na
dat een procesverbaal wegens het niet
voldoen aan de verkeersvoorschriften
en beleediging van een ambtenaar in
openhere functie was opgemaakt, kon
hr- i-vta.1 'aavonds om tien uur weer
naar huis gaan. Een duur en tijdroo-
v?.nd lesje.
BONKAARTEN HALEN.
Voor nieuwe bon- en textielkaarten
is morgen aan de beurt de letter D
(tot en met Do).
Voor een nieuwen schoenenbon de
letters E, F, G, H, I en J (laatste stam
kaart,cijfer 3, 9 of 6 of kinderen gebo
ren in Februari 1932 t/m. 1946),
GOUDEN pQCTORAAT.
Woensdag as. zal het vijftig jaar ge
leden zijn. dat ór. H. van der Kamp,
geboren te Groningen, aan de Leidsche
Universiteit promoveerde tot doctor in
de Wis- en Natuurkunde.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het voorbereidend Ker
kelijk examen: de heer F. Roosjes iBloe-
mendaal)doctoraal examen rechtsge
leerdheid: mej. A. J. Schnepper ('s-Gra-
venhagè).
Artsexamen le gedeelte: de heeren V.
H. Haag (Rotterdam) en H. J. W. Die
ben (Wassenaar)artsexamen 2e ge
deelte: de heeren C. Reedijk ('s-Gra-
vendeel) en J. Roosdorp (Katwijk aan
den Rijn).
Gisteravond is het 13-jarige meisje
L. K. by het baantje glijden op het ijs
van den Zoeterwoudsche Singel gevallen
ten gevolge waarvan het kind den rech-
terenkel .heeft gebroken. De E.HD. heeft
het meisje naar het Acad. Ziekenhuis
vervoerd.
De heer J. H. Kasten.
De afd. Leiden van bovengenoemden
bond hield een ledenvergadering. Op
deze vergadering' nam de heer J. H.
Kasten afscheid als voorzitter van de
afdeeling. In een gloedvolle rede me
moreerde hij de 50 jaren, dat hy in
Rijksdienst werkzaam geweest was en
den grooten strijd, welke vooral de
ouderen hebben moeten voeren om een
menschwaardig bestaan voor de amb
tenaren te verkrijgen. Maar ook waar
schuwde hy de jongeren om actief te
blijven, anders zullen, de ambtenaren
weer terugvallen in de positie van voor
den oorlog. Hy bracht alien dank. die
met hem samengewerkt hadden, in het
bijz. Mr. Van Beeck—Calkoen, die als
chef van de afd. Hoogerondenvys zoo
veel voor het Rijkspersoneel heeft ge
daan en Mr. P. J. Idenburg tot voor
kort Secretaris van Curatoren. Ook
dankte hij den tegenwoordigen Secr.
van Curatoren, Mr. K. Wiersma, die
hem steeds bereidwillig tegemoet, is
getreden by de behartiging van de
bondsbelangen. Als erkentelijkheid voor
alles wat de heer Kasten voor de af
deeling gedaan had, werd hem het
eerevoorzitterschap aangeboden. Tot
opvolger van den heer Kasten werd ge
kozen de heer Duk, Chef-instrument
maker bij het Zoölogisch Laborato
rium. Op deze vergadering sprak ook
nog de heer Ravelji, bestuurslid van de
Centrale van Vereenigingen van Perso
neel in 'SrRyksdienst, die ook allen op
wekte om actief te blijven strijden
voor een betere positie van het Over
heidspersoneel.
ONDERWIJSCONFERENTIE.
Nu in verband met de kolenschaarsch-
te de scholen gesloten zyn, heeft de
wethouder van Onderwijs, de heer J. C.
van Sehaïk, het initiatief genomen t-ot
het houden van een zgn, onderwijscon-
ferentie, welke a s Woensdag, Donder
dag en Vrijdag, telkens om tien uur, in
het, Trianon-Theater, dat voor dit doel
geheel belangloos ter beschikking is ge-"
steld, zal worden gehouden. Woensdag
ochtend zal de heer Van Domburg, re
dacteur van „De Tijd", spreken over
„De jeugd en de film", terwijl Donder
dag prof. R. Casimir zal refereeren over
het leesonderwys. Voor Vrijdag staat
een voordracht van den heer K. v. d.
Graaf, inspecteur L.O. te Hilversum,
over „Opvoeding tot verantwoordelijk
heid" op het programma. Na het uit
spreken der redevoeringen zal er ruime
gelegenheid voor discussie zijn. Deze
conferentie is vqor- alle onderwyzers en
leerkrachten by het openbaar en bij
zonder onderwijs toegankeiyk. Indien
mocht blyken, dat deze conferentie in
een behoefte voorziet en de omstandig
heden daartoe aanleiding geven, zal zy
worden herhaald.
Ds, F W; SPRUYT VOORZITTER
HERV. JEUGDRAAD.
Nu ds. M, J. W. Geursen over eenigen
tijd naar Ned.-Indië zal vertrekken,
waardoor hy zich genoodzaakt ziet zijn
functie als voorzitter van den Ned. Herv
Jeugdraad neer te leggen, is ds. P. W.
Spruyt, Ned. Herv. predikant te dezer
stede, in zyn plaats als zoodanig be
noemd.
NEDERLANDSCHE BUINDENBOND.
Afd. Leiden bestaat 20 jaar.
De afd. Leiden van den Ned. Blinden-
bond, welke in het belang der Leidsche
blinden reeds heel veel tot stand heeft
i mogen brengen, herdacht Zaterdag het
i feit, dat zij vóór twintig jaar werd op
gericht Ter gelegenheid van dit vierde
lustrum werd Zaterdagmiddag in ()De
Harmonie" een receptie gehouden, welke
teyens als een herdenkingsvergadering
was bedoeld.
De voorzitter van de jubileerende af
deeling, de heer Rombaut, herinnerde er
iii deze vergadering aan, dat vóór twin
tig jaar de blinden aan hup lot waren
overgelaten. Dank zij het initiatief van
den landelijken bond, die zijn bondspro-
pagandist, den heer J. v. d. Berg, naar
Leiden zond, werd na een vergadering
in de Graanbeurs een afdeeling Leiden,
aanvankeiyk met zeven leden, opge
richt, Moest men zich in het begin op
het particulier initiatief verlaten, waar
bij spr. vooral het werk, van de Ver. tot
verbetering van het lot'der blinden hoo-
gelijk roemde, allengs kwam er van de
zijde van het gemeentebestuur ook be
langstelling voor dit werk. In dit ver
band memoreerde spr. de voortreffelijke
medewerking, welke men in dien tyd
van den toenmaligen wethouder van
Sociale Zaken, den heer J, J. van Stra
len, mócht ondervinden. Een en ander
heeft er toe geleid, dat vóór tien jaar de
Gemeentelijke Werkinrichting voor blin
den aan de Groenesteeg werd opgericht.
Veel waardeering had spr. verder voor
de bemoeiingen van de tegenwoordige
Commissie van Beheer van deze inrich
ting, in het bijzonder voor het werk van
den secretaris, den heer J. H. F. Ver
mond. Dank zij de besprekingen, welke
met deze commissie werden gehouden,
kon ook iji sociaal opzicht veel worden,
verbeterd" en genieten de gehuwde blin-'
den thans een inkomen van f. 28 per
v/eek plus kindertoeslag. Alhoewel er
nog vele verbeteringen zijn te treffen,
is spr. dankbaar voor de tot heden be
reikte resultaten. Mededeeling werd
hierna gedaan, dat van ae 'afd. Leiden
m omstreken van den Kath. Blinden-
bond een felicitatieschrijven was bin
nen gekomen,
Een groot aantal personen heeft ver
volgens gelukwenschen aangeboden. Na
mens het. gemeentebestuur deed dit de
burgemeester, jhr. mr. F. H. van Kin
schot, die met wethouder van Schalk t°r
receptie aanwezig was Groote waardee
ring had spr die ook overtuigd was dat
het gemeentebestuur hier een prachtiee
taak had, voor de voortreffeiyke wijze,
waarop het werk wor^t uitgevoerd. De
MEJ. L. KRUIT—DE GRAAF t
heer J. A. Valk, die met den heer J.
H. F. Vermond, de Commissie van Be
heer vertegenwoordigde, sprak zyn waar
deering uit voor de prettige samenwer
king, waarnade bondsvoorzitter, de heer
F. G. Tingen. de Leidsche afdeeling hul
digde voor haar activiteit, waardoor
zulke flinke vorderingen op het terrein
van den blindenzorg zyn' gemaakt.In
het byzonder richtte spr. zich tot den
heer Rombaut, die van de oprichting af
in het bestuur sitting heeft gehad.
De heer J, C. Oostveen, die de geluk
wenschen namens.de woninebouwveree-
niging „De Eendracht" aanbood, stelde
de jubileerende afdeeling tot een voor-r
beeld aan vele andere vereenigingen.
Spr. hoopte, dat in de toekomst de blin-.
den, ondanks hun liehaamsgebrek, nog
meer als volwaardige arbeidskrachten
zullen worden beschouwd.
Vervolgens voerde de bondsprop&gan-
dist, de heer J. v. d Berg, het woord,
die tal van herinneringen ophaalde,
waartia hij aanspoorde om met fierheid
van geest den strijd voort te zetten voor
sociale gerechtigheid en maatschappelij
ken welstand. Hierna hebben nog het
woord gevoerd de heeren H. P. Panne-
koek van de afd. Leiden van den Alg.
Ned. Invalidenbond J. G. van Heuzen
namens het Eerste Leidsche Klucht- en
Revuegezelschap, Verschoor van de afd.
Leiden van den Ned. Chr. Blindenbond,
mevr. Sanders van Le <Sa.se ten Broek-
bibliotheek In Grave en afgevaardigden
van de af deelingen te Amsterdam, Rot
terdam, Den Haag en Groningen Ten
slotte heeft mej H. Hooestrafep mevr.
Rombaut nog gehuldigd, die twintig jaar
lang haar man tot steun ls geweest
Na afloop zaten bestuur, leden en ge-
noodigden aan een diner aan, waarna
dit 20-jarig bestaan met een feestavond
werd besloten.
ZWEMVEREEN, „DE SLEUTELSTAD"
Zaterdagavond hield de zwemvereni
ging „De Sleutelstad" in de keurig ver
sierde zaal van „Den Burcht" onder
groote belangstelling van haar leden en
donateurs een feestavond, die zeer ge
slaagd genoemd kan worden. Er werd
een zeer gevarieerd programma van
muziek en tooneel, door eigen leden
opgevoerd, en waarin, wat het muzikale
gedeelte betreft, Jan Zwanenburg een
groot werkzaam aandeel had. De voor
zitter heette allen welkom dn hoopte
door dezen avond de vriendschap in de
nieuwe vereeniging te versterken. In
het kort bracht hij de succesten van. de
vereeniging naar voren o.a. het Kring-
kampioenschap van O Stokkel en de
Reeling van het le polozeyental Sn de
derde klasse K.NZ B.
De „Siéutelstadband" bracht verder de
nieuwste nummers ten gehoore, die zeer
in den smaak vielen. Na afloop volgde
een gezellig bal.
AGENDA
HEDEN:
SchouwburgAbonnementsvooratehing
..Arsenicum en oude kant". 8 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Lelden wordt van Zaterdag
22 Februari 13 tot Zaterdag 1 Maart 8 uur
waargenomen door de Apotheek Herding
en Blanken, Hoógewoerd 171. tel. 20602 en
de Apotheek Rëyst, 'Steenstraat 35, tol.
20136.
Te Oegstgeest door de Oegstgeester
Apotheek, Wilhelmlnapark 8, tel. 20274.
Mej. L. KrüitDe Graaf.
In den ouderdom van 87 jaar is Za
terdagmorgen na een langdurige on
gesteldheid overleden mej. L. Kruit—de
Graaf, sedert onheughjke tyden Ka-
merverhuurster en als zoodanig een
goede bekende van tallooze generaties
van oud-leden van het Leidsche Stu
dentencorps.
Reeds sinds haar 32ste jaar verhuur
de zy kamers aan studenten, aanvan
keiyk in een melksalon op het Kort
Rapenburg, daarna op de Beesten
markt 48. Op haar 32ste jaar kwam
haar man door een ongeval om het
leven. Een goedhartig stadgenoot hielp
haar toen aan een melksalon, waar
sindsdien tallooze studentengeneraties
kwamen koffiedrinken.
Groote roem voor
Frits Schuurman
iVais onzen correspondent)
De concertenreeks van het Residentie
orkest in Parijs is een zéér groot suc
ces geworden dat een driedeelige felici
tatie waardig is. En wel, primo, aan het
adres der organiseerende initiatiefne
mers van dezen orkestenruil - men weet
dat het Fransche Golonne-orkest. in den
tüd dat Schuurman en de zynen in
Parijs concerteerden, aan de Nederland
sche verplichtingen van het Haagsche
ensemble heeft voldaan secundo, aan
Frits Schurman, die in de oogen van het
Fransche publiek zich thans definitief
tusschen de vermaarde orkestleiders van
het internationale podium heeft ge
schaard. en tertio, aan deze phalanx van
uitstekende musici, die aan de veelal
zeer hooge artistieke en 'physieke
èischen gesteld, souver^in weerstand
hebben geboden, Zoo werden den laat-
sten dag bijvoorbeeld drie uitvoeringen
gegeven, namelijk 's morgens twee jeugd-
eoncerten welke door den dirigent met
tact en inzicht persoonlijk werderj jiir
geleid en 's avonds een afconnemejitsr
concert welks zeer zware programma,
nochtans nauwelyks van die overbelast
ting iets te lijden had.
Het openingsconcert had plaats onder
niet heel gunstige omstandigheden. Dat
was op Donderdagavond, een tydstip
waarop het Parysche concertpubliek nu
eenmaal niet pleegt, uit te gaan alle
abonnementsconcerten worden hier door
I de vier onderscheiden orkesten op het
zelfde uur van den Zondagmiddag ge
organiseerd. hetgeen erg onpraGtisch is
maar dat nu eenmaal door de traditie
aldus wordt, gewild en de gigantische
Pleyel-zaal was dan ook ze^ slecht be
zet' en bovendien erg koud. netgeen ma
terieel en atmosferisch een waarneem
baren invloed had op het spel van diri
gent, en orkest. Bovendien %vpldeed hét
programma, qua compositie, wefnlg' dé
scherpe scheiding in twee helften - d_e
eerste met muziek van Andriessen De
Roos en Wagenaar en de tweede met de
Tristan en la Mer bracht het Fran
sche publiek byna natuurlijkerwijs tot
het. trekken van qualitatleve vergeiykin-
gen, die uit den aard der zaak niet ten
onverdeelde profyte der vaderlandsche
muziek konden worden beslecht.
Dezè opmerking doet overigens niets
af aar mijn zeer groote waardeering
voor de wijze waarop Schuurman zijn
taak als buitenlandsch gastdirigent in
het algemeen vervult: hier in Parijs
hgeft hy met uitzondering van een
verplicht, Beethoven-programma en een
jeugdconcert nog geen programma
uitgevoerd waarop niet minstens één
Nederlandsche componistennaam pry kt.
Ën in tegenstelling met verschillende
zyper Nederlandsche collega's, heeft men
by hem geenszins den indruk dat "hij
daarby uitsluitend aan een onvrywlllige
verplichting voldoet.
Schuurman is terecht van meening
dat Nederland enkele componisten be
zit. die meer dan nationaal-locale be-
teekenis bezitten; cn verder heeft hy
voldoende realiteitszin om in te zien,
dat de verbreiding dier muziek over
de grenzen voorloopig slechts door Ne
derlandsche uitvoerende kunstenaars
zal worden verricht. Of 't door dien
realiteitszin komt of door iets anders
moge in het midden blijven, doch in
elk geval onderscheidt Schuurman
hierin principieel met zyn collega's.
En ook dat verdient vermelding-,
De inspanning bijvoorbeeld, die de
Haagsche dirigent zich getroost om de
muziek van Leon Örthel een onzer,
meest begaafde symphonici in en bui
ten Nederland te propageeren. is volko
men vrij van die wat penibeler bijsmgak
welke andere buitenlandsche program
ma's van Nederlandsche kunstenaars zqo
vaak bezitten en waarbij een enkele va
derlandsche componistennaam —als die
er staat pleegt te fungeeren als wind
vanger der critiek
ALS SNEEUW VOOR DE ZON
BÜ Schuurman heeft men als gezegd,
die bijgedachten niet omdat by Hem
zoo'n daad er een is van overtuiging
die zelfde overtuiging waarmee dit ge
tourmenteerde stuk Orthels Derde
Symphonie voor werd gedragen
en die het hier heerschende publieke
scepticisme ten aanzien van buitenland
sche noviteiten als sneeuw voor de zen
deed smelten. En zoo oogstte Örthel veel
meer dan het gebruikehjke succes: een
ovatie waarvoor de componist, die in de
zaal aanwezig was, het auditorium be
dankte. Orthel is een componist, die is
toegerust met een voortreffelijke orkes
trale kennis in het bijzonder het
tweede deel bezit enkele geniale momen
ten maar die zyn groote wetenschap
zelden aanwendt om een geesteiyk va
cuum te maskeeren. Hij is een compo
nist, die ook de toacht nog kent dei'
stilte en daarmee in zijn partituur te
spelen weet (ik denk aan die prachtig
gevonden, door de contrabassen getrok
ken geluidsstreep, waar zyn werk mee
begint en eindigdt en die de muziek als
het ware van de stilte begrenst. Uit die
vondst reeds sprak een heel groot ta
lent)
Op het zelfde programma hoorde men
onder meer Iberts speelsche fluitconcert
dat door Jan Prins met ernst en mees
terschap werd voorgedragen.
Zoo heeft Schuurman hier getoond dat
hij de vergeiyking met de grootste na
men Toscanini. Ansermet. Munch
moeiteloos kan weerstaan. En meer dan
dat: vertolkingen als die van Ravels la
Valse en Debussy's la Mer waarmee
in het byzonder respectievelijk Munch
en Toscanini hun roem hier gevestigd
hebben heeft Frits Schurman een
eigen physionomie en. allure geschonden,
die nochtans den geest dier werken ner
gens geweld aan deed: een even subtiel
gevoel voor de speciale structuur dezer
stukken als een typisch Romaansche zin
voor haar sensueele klankschoonheid,
hebben den dirigent, daarvoor bespaard.
Ten gevolge van oorzaken van vqqrgl
materieelen aard orkestmusici worden
in Frankrijk practisch niet betaald is
de Parysche melomaan wat orkestrale
cultuur aangaat, niet zeer verwena.
Dit is voor hem een guplementaire
reden om dankbaar te zijn voor de con
certen, die het Residentie-orkest onder
Schuurmans leiding hier thans gegeven
heeft en om dézen wensch met nog
meer nadruk uit te spreken: dat het bij
deze eerste serie niet moge blijven.
UIT DE RIJNSTREEK
LEIDERDORP.
Het gemeentebestuur heeft in Broek
op Langedijk 14,500 kilo groenten ge
kocht, wplke op drie verschillende plaat
sen in de gemeente zullen worden ver
kocht. Heden zal de groenten in Broek
op Langedyk worden opgehaald. Bii
aankomst zal worden „rond geklonken"
op welke plaatsen en op welk uur de
groenten gal worden verkocht.
De beschuit-met-nvulsjes-actie ten
bate van de Niwin, ter gelegenheid van
de biyde gebeurtenis alhier gehouden,
heeft een bedrag van f.250 opgebracht.
De opbrengst ten bate van de Stich
ting 1940—1945 was f. 84,40.
UIT DE OMSTREKEN.
OEGSTGEEST
Ds. Bavinck bedankt Ds. C. B, Ba-
vlnck, "Gerei predikant te Voorburg, heeft
voor het op hem uitgebrachte beroep,
naar Oegstgeest bedankt.
Partij van den Arbeid In een le
denvergadering van de Partij van den
Arbeid, afdeeling Oegstgeest, zyn ver
schillende voorstellen besproken voor
het a-s Partijcongres.
Dat deze afdeeling een open oog heeft
voor de vele groote probleïhen van de
zen tyd, bleek wel uit deze behandelde
voorstellen w.o. een voorstel Inzake de
Indonesische politiek; cumulatie van
ambten; de financieele regeling tus
schen Ryk en Gemeente; een aanvul
ling op de bestaande contributieregeling
en een herziening van het Vorderings-
besluit woonruimte.
Bevestiging ds. D. J. de Stoppelaar als
vlootpredikant In een plechtige
avonddienst in de Pauluskerk had giste
ren de bevestiging plaats van ds. J. D.
de Stoppelaar als vlootpredikant In
algemeenen dienst.
Voor dezen was ds. De Stoppelaar
predikant der Ned. Herv Gemeente vaij
Zevenhoven (Z.H.) en daarna van
Wommels (Friesland)
Als bevestiger trad op dr. E, gjnmes,
secretaris van de Generale Synode. Na
voorlezing van 2 Timotheus 4 15 en
Handelingen 27 1425 en het afleg
gen van de Geloofsbelijdenis, bepaalde
dr. Emmen zijn gehoor toj; de woorden
uit. Handelingen 27 23, „Wiens ik ben,
welke Ik ook dien",
Spr. ving zijn rede aan met te wyzen
op de kerk die haar taak in de wereld
beter is. gaan inzien door de vlootpredi-
kanten als predikant in algemeenen
dienst' te bevestigen en ,zoo de band tus
schen deze ambtsdragers en de kerk te
verstevigen.
Het ls nu de roeping om mede te Ier
ven met onze militaire jeugd in 't alge
meen. Dat ls nu niet alleen een overr
heidsbemoeienis, maar een taak der
kerk geworden. En vooral de jonge sol
daten hebbe i die hulp zoo noodig.
Vervolgens schetste spr. de taak van
den vlootpredikant; „Het getuige zyn
van Jezus Christus" cn haalt daarbij als
voorbeeld aan- het dienen van Paulus,
die, ook alle moeiten en zorgen voorbij
ziende, voortging aan verbreiding van
het Evangelie, daarby aandachtig de
woorden „Wiens ik ben" want Gcd had
hem verklaard „Gy zyt van my" en
dat moest worden uitgedragen.
De vlootpredikant moet evenals Pau
lus, Zich in heel zyn leven geven, die
nende de noodiydende wereld. God
heeft ons geen veilige weg beloofd, maar
wel een goede haven.
Na dè bevestiging zong de gemeente
ds. De Stoppelaar toe Ge ang 117 1.
Df. Emmen heeft vervolgens den
nieuwen vlootpredikant hartehjk toege
sproken en» daarbij gewezen op de mooie
maar moeilijk te volbrengen taak om
de vele dienstplichtigen ver van huls
het heerlijk Evangelie te mogen bren
gen. De plechtige dienst werd besloten
met Gezang 202 1 en 3.
Razzia's
in Britsch-Amerikaansche
zone voortgezet.
De Britsche en Amerikaansche in
lichtingendienst in Duitachland heeft
de razzia's op leden van de geheime
Nazi-organisatie voortgezet. Honderden
samenzweerders zyn reeds gearresteerd.
Vele oorlogsmisdadigers, die tot dusver
aan in terneer lng zyn ontkomen, maken
deel uit van de organisatie, die vertak
kingen door geheel Dultschland heeft.
De Britsche eh.ef van den militairen In
lichtingendienst heeft verklaard dat er
geen verband bestaat tusschen het op
sporen van Martin Bormann, den ver
misten plaatsvervanger van Hitier. en
de razzia's die thans worden gehouden.
Hy was persooniyk van méening, dat
Bormann niet meel' in leven was.
Acht jaar dwangarbeid voor
Von Papen.
Het niivoringsgerechtshof heeft Von
Pqpeji lot aebt jaar dwangarbeid ver
oordeeld en tot verbeurd-verklaring
v3Il z.ün bezit.
By het vonnis ls rekening, gehouden
met de 17 maanden, die Von Papen
reeds in hechtenis heeft doorgebracht.
Hij zal in een kamp licht werk moe
ten verrichten, Van zyn vermogen zal
hij slechts 5.000 mark mogen behou
den. De president van het hof. Sachs,
deelde mede, dat het proces tegen Von
Papen 416.000 mark heeft gekost.
PROF. ROMME NAAR DE
„REPUBLIEK"?
Naar de Republikeinsche „Berlta In
donesia" meldt, is prof. Romme ultge-
noodlgd een bezoek aan de Republiek
te brengen.
VERKLARING
\AN DE PARTIJ VAN DEN ARBEID.
Inzake de Linggadjati-overeenkomst.
Het Partijbestuur van de Party van
den Arbeid publiceert een verklaring,
waarin het o.a. zegt van oordeel te zyn,
dat, waar beide partijen de tekst van
het Linggadjati-accoord als grondslag
voor samenwerking aannemelijk ach
ten, verschillen van interpretatie vair
deze tekst geen onoverkomeiyke hinder
paal mogen en behoeven te zyn om tot
een gemëenschappeiyke oplossing te ko
men.
De verschillen van meening met be
trekking tot de uitlegging van de over
eenkomst kunnen vervolgens een on
derwerp van nadere bespreking uitma
ken.
Het Partybestuur heeft voorts' mot
genoegen er van kennis genómen dat
thans ook van de zyde van de Repu
bliek Indonesia, krachtens het op 14
October 1946 gesloten bestand, het be
vel is gegeven het vuren te staken.
Het betuigt zijn instemming met de
verklaring van het bestuur van het
NVV, volgens hetwelk dit bestuur het
onverantwoord zou achten de voorloo
pig te Linggadjati bereikte overeen
stemming nog te doen mislukken op
grond van prestige overwegingen, laat
staan de toepassing van geweld als mid
del tot oplossing aan te grypen. De ge
volgen van zoodanige geweld-politiek
zouden naar het oordeel van het Par
tybestuur rampspoedig zyn zoowel voor
Nederland als voor Indonesië.
Het doet daarom een dringend be
roep zoowel op Nederlanders als op In
donesiërs de gedachte aan een politiek
van geweld terzyde te stellen, waar
noodig te bestryden e.i met kracht het
streven naar een vreedzame oplossing,
noodzakeiyke voorwaarde voor eeri
duurzame en vruchtdragende samen
werking, te steunen en te bevorderen.
SPOORWEGONGELUK IN BIRMA.
De posttrein van Mandalay naar
Rangoon is naby Yamethin in centraal
Birma ontspoord.
De hoofdinspecteur van de Birmaan-
sche spoorwegen heeft verklaard, dat
de ontsporing aan sabotage te wyten
is. Volgens officieele berichten zyn tien
personen gedood en tien zwaar ge
wond.
AUTORITEITEN REIZEN
NAAR BATAVIA.
Het K.L.M.-vliegtuig, dat morgenoch
tend van Schiphol naai* Batavia zal ver
trekken (het betreft hier de 250e vlucht
AmsterdamBatavia) zaï o.m. de vol
gende passagiers aan boord hebbenden
president van Oost-Indanesië Soekawati
met echtgenoote en twee zoontjes, den
heer M. Hameïink, minister van finan
ciën van Oost-lndonesië, prof. dr. J. H.
W. Verzijl, adviseur dér Commissie-Ge
neraal en mr. dr. F. J. W, H. Sandber-
gen, hoofd verkeerswezen van Neder-
landsch-Indië en den heer K, F. Zee
man, directeur van de Indische kan
toren der Nederlandsche Handelmaat-
schappy.
VECHTPARTIJ MET NOODLOTTIGEN
AFLOOP.
Zondagavond kort voor twaalf uur
heeft op den Mlerloschen weg te Hel
mond een vechtpartij plaats gehad,
waarvan de 46-jarige S. uit Mierlo-hout
het slachtoffer geworden is. De juiste
toedracht van deze vechtpartij is itag
niet bekend. Voorbijgangers vonden den
man zwaar gewond langs"den"wëg lig
gen. Na overgebracht te zyn naar het
ziekenhuis te Helmond is S. hedenmor
gen aan zyn verwondingen bezweken.
Als vermoedeljiken dadep werd gearre
steerd G. uit Helmond.
BEURSOVERZICHT.
Amsterdam. 24 Februari.
De effectenbeurs leed vandaag weer
onder een groot gebrek aan orders en
alvorens het publiek weet, waaraan het
zich te houden heeft met betrekking tot
de heffingsaanslagen, verwacht men
niet veel uitbreiding van de affaire. Ëen
bepaalde stemming viel niét aan te ge
ven, De aandeelen van de groote ban
ken werden wat hooger afgedaan. De
toonaangevende industrieaandeelen wa
ren vriji^jl onveranderd. De minder cou
rante soorten waren aan den gedepri
meerden kant en diverse specialiteiten
zagen zich zelfs eenige punten ontgaan,
ten gevolge van het aanbod van een
of slechts een paar stukken, By het op
maken van de rekening voor Konink-
ïyken. bleek dat er een klein surplus
aan vraag was, met het resultaat dat de
koers punt naar boven ging.
Op de Scheepvaartmarkt' waren
enkele aandeelen "iets hooger, andere
weer iets lager. Van Nievelt Goudriaan
zagen zich een vijf-tal punten ontgaan.
Cultuurwaarden waren bijna geheel ver
onachtzaamd. Op de Suikèraf deeling
zakten HVS, lets in. De Rubbermaxkt
was geheel verlaten en ook ln Tabakken
was bijna niets te doen.
De omzetten op de bcleggingsmarlrt
waren eveneens zeer klein.
