KERSTMIS - VREDE WEERBERICHT Dr. van Mook over „Onze souvereiniteit en verantwoordelijkheid" Met een enkel woord Linggadjati-behandeling in Eerste Kamer Walvisschenvangst op de „Willem Barendsz" 85ste Jaargang DINSDAG 24 DECEMBER 1946 No. 25966 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Directie en Administratie; 25041 Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055 Kerstmis! De menschlieid over de garische wereld denkt aan het begrip vrede, zelfs daar, waar of het Christen dom is afgewezen, na het te hebben be leden of waar het nooit voet heeft ge kregen, maar waar toch de idee zelf wel eens is gehoord. Vrede op aarde Inderdaad heerscht er thans officieel een vredestoestand, al moet de vrede nog worden geteekend tusschen de belli- geranten van de jaren 1939—1945. Tus schen hen worden geen schoten meer gelost, geen bommen geworpen; het wapengeweld is stil gelegd. Edoch, de waarheid ziet er toch wel ietwat anders uit, helaas. Neem om te beginnen onze Oost, om de oude termi nologie nog eens te gebruiken. Ook daar is een wapenstilstand gesloten, maar de tegenpartij heeft blijkbaar niet de macht om dezen ten uitvoer te brengen en het gevolg is, dat Nederlanders tel kens en telkens worden neergepaft, zon der te mogen optreden. In Griekenland woedt een burger krijg, die dagelijks nieuwe slachtoffers eischt. In Palestina vallen menschen ten offer aan daden van terreur. In Britsch-Indië gaan Moslems en Hin does elkaar te lijf. In Fransch Indo china heeft Vietnam tegen alle gesloten overeenkomsten in den opstand ont plooid. In China duurt de strijd tus schen communistische legerbenden en de troepen der regeering onveiminderd voort. Vrede op aarde! Kerstmis is een der meest huiselijke feesten bij uitnemendheid. Hoevelen zijn ver weg van huis en haard, in dienst van hun vaderland, verspreid over heel de aardbol Hooger nog dan den uiterlijken vrede slaan wij echter aan den vrede des har ten. die zoo bij uitstek met Kerstmis noodig is, om in waarheid het Kerst feest te kunnen en mogen vieren, zoo als het behoort. Waar is die vrede des harten evenwel te vinden? Er zullen gelukzaligen zijn, die persoonlijk dezen vrede kennen, maar wijs ons het land, waar in ruimeren zin daarvan sprake kan zijn? Nog te zeer overheerschen allerwege de gevoelens van haat en ver guizing, te zeer is het woord baxmhar- tigneid nog een ijdele klank gebleven. Elk land is verdeeld in^zich zelf. in ieder land overheerschen tegenstellin gen, die niet met elkaar zijn te ver zoenen, omdat over en weer te weinig begrip bestaat voor elkander's denk wijze, Men verkettert elkaar liever en bestrijdt anderer meening te vuur en te zwaard dan te streven naar verbinding in den strijd des geestas. Zie om U heen, overal vindt men deze droeve verschijn selen, zoowel in de democratische landen als daar, vaar een dictatuur heerscht, de democratische gedachte, die dc we reld z.g. overwon, ten spijt. En stel dan daarnevens de economi sche verhoudingen. Ook daar is het geen vrede, integendeel! Op diverse plaatsen van de wereld zijn deze ver houdingen weinig minder dan een vol slagen oorlogssituatie. Ongetwijfeld zijn voor vele arbeiders de omstandigheden moeilijk, om niet van erger te spreken, doch ook voor hen moet gelden, dat het landsbelang domineert boven per soonlijke wensohen en zeker het wereld belang. Het zijn in vele gevallen slechts mooie woorden, meer niet Zoo blijft, alles bij elkaar genomen, van liet „Vrede op aarde" slechts wei nig over en heeft het Kerstfeest 1946 bitter weinig innerlijke waarde. In menschen een welbehagen En juist daarom is het goed, dat ook dit jaar het Kerstfeest worde gevierd. Het moge klinken als een contradictio in terminis, zoo op het eerste gezicht, doch zijn er ooit tijden geweest, dat een goed gefundeerde propaganda nuttiger werk zou kunnen leveren? Door de oorlogs omstandigheden als anderszins is de menschheid losgeslagen van haar an kers, drijft zij voort op het getij, doch dit is reden te meer, om te trachten de an kers weer vast te leggen en het mensch- dom terug te geven levenslessen, waar van de waarde boven alles uit vast staat. In velerlei opzicht liggen de akkers open om bevrucht te worden met zuiver en waardevol zaad. Instinctmatig is dat ook wel gevoeld op de groote conferen ties. die wij pas achter den rug hebben. Alleen, het zal meer intens naar buiten moeten worden beleden en men zal den moed durven hebben om tegen veel vooroordeel en ingekankerde gevoelens in te gaan. Alle persoonlijk belang moet plaats maken voor het algemeen welzijn en offers zullen daarbij onafwendbaar zijn. Slechts zoo en zoo alleen zal op den duur steviger gefundeerd dan thans het Kerstfeest worden een wedergaaf van het traditioneele: Vrede op aarde in menschen een welbehagen! TREINROOVERS SLAAN IN BERLIJN HUN SLAG. Gewapende bandieten hebben in een voorstad van Berlijn een trein, waarin zich Britsche soldaten zouden hebben bevonden, op klaarlichten dag aange houden en de reizigers beroofd. Op een hooge spoorbaan tusschen twee stations in het Westen van Berlijn klommen zij in den trein, gingen alle coupé's af en beroofden de reizigers van hun horloges, ringen, geld en portefeuilles. Vervolgens trokken zij aan de noodrem en verdwe nen in de omgeving van de Tiergarten. Volgens het onder Amerikaansche con trole staande blad „Abend" spraken de bandieten „een vreemde taal" en droe gen zij „vreemde uniformen". Het blad vraagt zich af. waarom de Britsche sol daten in den trein de bandieten niet aanvielen. Klaarblijkelijk heeft geen der reizigers zich tegen de bandieten verzet, terwijl, aldus het blad. de Brit sche soldaten tegen de deuren van hun coupé's duwden om de ongenoode gas ten het binnenkomen te beletten. MISTVELDEN. De Bilt verwacht tot morgen avond: Hedennacht lichte tot ma tige vorst en in de kuststrook om het vriespunt. Morgen overdag om het vriespunt met plaatselijk lichte dooi. Mistveldeix Meest zwaar be wolkt. geen neerslag van beteekenis. Later hier en daar opklarend. Zwak- ke wind. Conferentie hedenavond beëindigd. Als antwoord op de algemeene be schouwingen heeft dr. Van Mook Zon dag j.l. te Den Pasar een rede uitge sproken, waaraan wij ontleenen: Spr. achtte het verheugend thans te kunnen steunen op een positieve uit spraak van de Tweede Kamer. Daarmee is dan een grondslag gevonden voor het samenbrengen van de thans nog ge scheiden deelen van Indonesië en het samenbrengen van Indonesië en Neder land. Dr Van Mook wees er vervolgens rret nadruk op, dat de principieele maatre gelen. welke men in Indonesië wenscht te nemen, gebonden zijn aan de sanctie van den Nederlandschen wetgever. Zon der deze sanctie kan geen nieuwen stand van zaken in nationaal of internationaal opzicht worden gegrondvest. In antwoord op hetgeen sommige sprekers zeiden, verklaarde dr. Van Mook, dat het onjuist is, dat de Re publiek als souvercin zou zijn erkend. In Linggadjati is getracht de revolu tionaire ontstaanswijze van de Repu bliek te verzoenen met de noodzaak daaraan een wettigen vorm te geven. Na aldus onder de aandacht te heb ben gebracht, dat de Nederlandsche souvereiniteit voorloopig onverkort is gehandhaafd, betoogde dr. Van Mook, dat Nederland zich voor den gang van zaken in Indonesië ten voile verant woordelijk voelt. Deze verantwoordelijk heid heeft drie grondslagen: Een formecle, omdat Nederland, be zien van internationaal standpunt, nog onverkort gezagsdrager is in In donesië; een moreele, omdat Nederland zich geroepen acht de minderheden in den Indonesischen Archipel te bescher men; een van het gezond verstand, om dat Nederlands personeele en rnatc- rieele hulp in Indonesië dringenclnoo- dig is. Dr, Van Mook wees er met nadruk op, dat de vrije samenwerking tusschen Nederland en Indonesië veronderstelt, dat beide partijen zijn bezield van den ernstigen wil om deze te doen slagen en dat zij elkaar vertrouwen en hoog achten. SOEKAWATI SPREEKT. Nog werd het woord gevoerd door Soekawati, die zijn voldoening en vreugde uitsprak over de aanvaarding van Linggadjati door de Tweede Kamer en die dank en hulae bracht aan den lt. gouverneur-generaal voor het groote aandeel, dat hy in dat werk had gehad. Spr. smeekte den zegen van den Aller hoogste af o^er het werk van dr. Van Mcok, dat tot heil van Indonesië en Nederland strekte. Dr. Van Mook dank te voor de tot hem gesproken woorden en merkte op dat, wanneer tenslotte de weg wordt gevonden, ait door struik gewas en over steenen geschiedt, indien deze weg klaarblijkelijk toch naar het HYPNOSE PER TELEVISIE? Naar aanleiding van de bevindingen bij een in het Alexandra-palace te Lon den gehouden repetitie heeft de B.B.C. afgezien van uitzending per televisie van een hypnose-experiment. Men meent namelijk, dat de mogelijkheid be staat. dat sommige menschen, los van de omgeving van het experiment. In de ban van de hypnose zouden kunnen ge raken. De hypnotiseur hield twee proef nemingen. Bij de eerste geraakten vijf van de twaalf aanwezige toeschouwers in slaap, evenals een vrouw, welke in een donkere kamer aan de overkant van een gang. de uitzending per televisie volgde. Bij de tweede proefneming wer den vier van zes personen, die in een ander gedeelte van het gebouw bij den televisie-ontvanger zaten, in slaap ge bracht. doel voert, dan is een beslissing als thans door de Tweede Kamer genomen werd, een rustpunt, vanwaar men voor uit en waarop men terug kan zien. Wan neer men dan bemerkt, dat velen mee gaan langs dien weg en mede het uit zicht apprecieeren, dat men heeft, in dien men op genoemd rustpunt is aan gekomen, dan is dat een ervaring, die niet gemakkelijk zal worden vergeten. Na de besprekingen van gisteren over de artikelen betreffende de ontwerp regeling, zag de regeering in, dat het noodzakelijk was de conferentie met een dag te verlengen, zoodat zij heden avond beëindigd zal zijn. De afgevaar digden kunnen dan in den ochtend van eersten Kerstdag naar hun haardste den terugkeer en. AMERIKAANSCHE BELANG STELLING. De Den Pasar is aangekomen de heer Moffat, hoofd van de afdeeling voor het Verre Oosten van het Amerikaansche ministerie van Buitenlandsche Zaken. Hij is voornemens zich van het verloop der conferentie op de hoogte te stellen en daarna Flores en wellicht ook Timor, Soembawa en Makassar te bezoeken. Tegen het einde van het jaar wordt de heer Moffat te Batavia terugver wacht. SOEKAWATI TIJDELIJK STAATSHOOFD OOST- 1NDONESIË. Soekawati, afgevaardigde van Bali, is heden te Den Pasar tot tijdelijk staatshoofd van Oost-Indonesië ge kozen. Blum over Indo-China. De Fransche eerste minister, Leon Blum, heeft in de Nationale Vergade ring verklaard, dat het nieuws uit Indo- China niet geruststellend is. Het 10.000 ton metende Fransche oorlogsschip Duquesne heeft de haven van Toulon verlaten en zich fullspeed naar Indo-China begeven. Blum verklaarde voorts, dat generaal Philippe Leclerc, die het bevel voerde over de Fransche divisie, die tijdens den oorlog Parijs bevrijdde, aan het hoofd van een inspectie-missie Woens dag naar Indo-China zou vertrekken. Volgens Blum kan een onmiddellijke beëindiging van de vijandelijkheden tusschen Frankrijk en Vietnam niet te gemoet gezien worden. Hij voegde er aan toe, dat men veel moeilijkheden tijdens de komende weken kon ver wachten. Woordelijk zeide Blum: „ik verklaar, dat de Fransche soldaten en burgers en onze vrienden in Indo-China zonder voorbehoud kunnen rekenen op de waakzaamheid en vastbeslotenheid van de Fransche regeering. Ook verklaar ik, dat de harde noodzakelijkheid onze po litieke beginselen niet zal veraiideren. Wij zullen de mogelijkheid, een eind te maken aan de huidige situatie, niet van de hand wijzen. Volgens onze republi- keinsche leerstelling is het oude kolo niale stelsel, gebaseerd op beat door verovering en het handhaven er van door geweld, iets uit het verleden. Ko loniaal bezit is slechts gerechtvaar digd op het oogenblik, dat het opge houden heeft te bestaan, wanneer ge koloniseerde volken in staat gesteld zijn zichzelf te besturen. Als de huidige cri sis is overwonnen, zal ons doel steeds hetzelfde zijn de inrichting van een vrije Vietnameesche republiek. Deze verklaring werd door de linker vleugel toegejuicht, door de rechter- af gekeurd). „Voor alles", aldus vervolgde Blum, „moet de orde hersteld worden. Dit moet de basis zijn van ieder vergelijk". In antwoord op bovengenoemde pro testen van den rechtervleugel zeide Blum .Voordat admiraal Thierry d'Ar- genlieu naar Indo-China vertrok, heb ik dezelfde ideëen geponeerd, die ik van daag verkondigd heb. De hooge com missaris heeft zich geheel eens ver klaard met de politiek der regeering". BINNENLAND. - Den gewezen dirigent van den Ne- derlandsohen Omroep Pierre M. H. Rei- nards, die zich vcor het Gooisoh tribunaal te verantwoorden had en die 7 maanden geïnterneerd is geweest, werd een internee- rlngsstraf opgelegd van 2 Jaar, zoodat hij nog 1 Jaar en 5 maanden in een kamp zal moeten doorbrengen. Tevens verloor bil het recht tot het bekleeaeu van amb ten, het dienen bij de gewapende macht en de belde kiesrechten. HIJ bekende muzi kaal pro-Dultsch te zijn geweest, doch ontkende sympathieën voor het nationaal socialisme gekoesterd te hebben. - Met de N.L 303 arriveerde gister middag op Schiphol de gen. majoor der mariniers mr de Bruyne, commandant der A-divlsie in Oost-Java. Ongeveer 1 Jaar geleden vertrok hij naar Indlë. Hij zal ge durende zijn 4 weken verlof besprekingen voeren met de regeering aangaande de hangende militaire problemen. - In de Stcrt. is opgenomen een be schikking van het college van Rijksbe middelaars, waarbij voor de margarine- en spljsvettenindustrie een bindende regeling van looncu en andere arbeidsvoorwaarden ls yastgesteld. - De 48ste Kon. Ned. Jaarbeurs zal worden gehouden van 11 tot en met 20 Maart 1947 te Utrecnt. Zij zal zijn ver deeld over twee terreinen, nJ. het terrein aan het Vredenburg en dat, gelegen aan de Croeselaan, ln het Zuidwesten der stad, het z.g. „terrein 1946". - Henriëtte van Dongen, ln de bezet ting beter bekend onder den naam .^Blonde Jet" en een goed betaald mede werkster van den S.D., werd door het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam ver oordeeld tot 20 Jaar Rijkswerkinrichting. Het recht op cassatie werd haar ontzegd, De Stcrt. van gisteren bevat een prij- zenbeschikking cacao- en chocolade-pro ducten 1946. Do 57-Jarige mevr. A. M. Slot, uit Amsterdam, is te Hilversum door een auto gegrepen, een eLndweegs meegesleurd en kort daarop overleden, toen zij op den Locsdrechtschen weg bij het sanatorium Zonnestraal uit de bus was gestapt en zon der op het verkeer te hebben gelet den weg wilde oversteken. De nieuwe Skymastor voor den West-Indischen dienst van de K.L.M. ls gisteren te Willemstad „Kralendyk" ge doopt. De plechtigheid werd bijgewoond door hooge ambtenaren van Bonaire en Curasao. Kralendljk ls de hoofdstad van Bonaire. De Algemeene Jongeren Vredes-actle heeft het initiatief genomen tot het zen den van een request aan de ministers van Oorlog, Marine en Justitie, waarvan af schriften werden gezonden aan den minis ter-president en aan voorzitters en leden der belde Kamers der Staten-Generaal waarin de regeUng, waarbij dienstplichti gen met gewetensbezwaren, die zich op de dlenstwelgerlngswet hebben beroepen, voortaan toch in militairen dienst moeten opkomen, onvoorstelbaar en onaanvaard baar genoemd wordt. BUITENLAND. De constltueerende vergadering van Voor-Indlë ls verdaagd tot 20 Januari a.s. De Fransche nationale vergadering heeft eenstemmig een wetsontwerp betref fende collectieve arbeidscontracten aan vaard. Volgens den Britschen nieuwsdienst in Duitschland heeft het Sovjet-Russische militaire bestuur in Duitschland een pre mie van suiker of tabak gesteld voor elke kilo boter, welke aan de autoriteiten wordt afgedragen. Ook voor Inlevering van melk bestaat reeds een dergelijk premie stelsel. De krijgsraad te Brussel heeft Flori- mond Grammens, den propagandist voor de Vlaamsche taal. die er van beschuldigd werd met de Dult-schers te hebben samen gewerkt. veroordeeld tot 12 Jaar buiten- i gewone hechtenis en 2 mllUoen francs schadevergoeding aan den staat. De eisch I luidde 15 Jaar hechtenis en betaling van ee.n schadevergoeding van 3 mülloen aan den staat. De Fransche begrooting De Fransche Nationale Vergadering is thans bijeen voor het bespreken van de militaire credieten. die voor de komende drie maanden 41 milliard francs bedra gen; in verhouding tot het loopende jaar vertoonen de militaire credieten geen verlaging of bezuiniging. De credieten zijn goedgekeurd. Naar de meening van den minister van financiën. André Philip, is de be- grooting, althans voor het eerste kwart van het volgend jaar, ln evenwicht Dit evenwicht is verkregen door: 1. het ver lagen der uitgaven burger1 ijk bestuur (voornamelijk door het ontslaan van 50.000 tijdelijke ambtenaren en het op heffen van een groot gedeelte van het ministerie van voorlichting en gedeel ten- van de ministeries van voedselvoor ziening en nationale economie). 2. Door een aanzienlijke verhooging der inkom stenbelasting en een veel geringere ver hooging der belasting, die door de boe ten moet worden opgebracht. Het tijdelijke evenwicht schijnt tevens verkregen te zijn door het verplaatsen van sommige posten van de gewone naar de buitengewone begrooting. Wijziging art. 192 der Grondwet aangenomen. (Van onzen parlementairen redacteur) Gistermiddag kwam de Eerste Kamer bijeen o.m. ter behandeling in Tweede lezing van de wijziging van art. 192 der Grondwet, bereids door het Huis vóór de jongste verkiezingen aangenomen en waarvoor nu een meerderheid van twee derden der stemmen is vereischt. Buiten de perstribune was er geen be langstelling. Toch zou nu moeten blij ken of ook de Eerste Kamer er op zou staan, de basis-overeenkomst van Ling gadjati te behandelen; welke mogelijk heid prof. Molenaar (Vrijheid) de vori ge week uitdrukkelijk had opengehou den. Eveneens lag het voor de hand,, dat de Communisten zouden probeeren, Linggadjati ter sprake te brengen bU hun verzet tegen de Grondwetswij zi- Gisteren werd te Friesland de Elfmeren tocht gehouden. Overzicht van de mas sale start der deelnemers aan de tourtocht Sneek-Langweer. (Foto: ANP-v.d, W.) Frankrijk en het Saargebied. Overeenkomstig reeds eerder bekend gemaakte plannen hebben zich thans 1200 Fransche douanebeambten officieel in het grensgebied tusschen het Saar gebied en de rest van Duitschland ge vestigd, aldus meldt het Fransche mi nisterie van buitenlandsche zaken. Men beschouwt dit; als den eersten stap op den weg naar de economische vereeniging van het Saargebied met Frankrijk, Men neemt aan, dat deze Fransche maatregel tijdens de komen de besprekingen over Duitschland te Moskou door den raad van vier minis ters van Buitenlandsche Zaken zal wor den bekrachtigd. Naar verluidt, worden de volgende maatregelen die verband houden met de eenwording, overwogen: het vervan gen van den Duitschen mark door een plaatselijken mark. hangende de uitgif te van Fransche francs, en verhooging van voedselrantsoenen voor mijnwerkers in het Saargebied, vooral van boter, om de steenkoolproductie te verhoogen. DIPLOMATIEK VALIES GESTOLEN. In Chelsea (Londen) is Vrijdag j.l. een auto gestolen, waarin zich o.m. een di plomatiek valies bevond, bevattende do cumenten van de Belgische regeering. De auto werd later teruggevonden, doch de diplomatieke documenten waren er uit verdwenen. Volgens latere mededee- ling van Belgische zijde zouden de do cumenten van groot belang zijn geweest. DURE VERSIERING IN ENGELAND. Bloemen van alle soorten worden door Engeland ingevoerd en de Engelsch- man, dia zijn huis voor de Kerstdagen wat wil opfleuren, kan hiervoor gebrui ken seringen en kerstrozen uit Neder land en mimosa uit Frankrijk. Het is echter een dure grap. Voor een tak seringen moet hij vijf gulden, vooreen dozijn kerstroosjes zeven gulden vijftig betalen. Mimosa kost tien gulden per bosje. De prijs van azalea's is zelfs nog hooger. Hiervoor moet men tusschen twintig en vijftig gulden neertellen. BELGISCHE „BEZEMBINDERS" IN ACTIE. Sedert eenigen tijd is in het Vlaam sche land een politieke groepeering in actie, die zich „de bezembinders" noemt. De leden er van houden zich bezig met het clandestien verspreiden van vlug schriften en aanplakbiljetten, die als onderscheidingsteeken een bezem dra gen. Verleden week werden te Ostende honderden van deze aanplakbiljetten aangebracht, op de muren der stad Hetzelfde geschiedde te Brugge, o.a. op de Groote Markt. Op de aanplakbiljetten komt de tekst voor „genoeg" reeds honderden vielen onder het schroot van het executiepele- ton, hoe lang duurt deze moordpartij nog voort? Weg met. het krijgsrecht. Terug naar de wettelijkheid". De politie heeft de biljetten verwijderd en stelt een onderzoek in. Werk voor dag en nacht. De walvisschenvangst op de „Wil lem Barendsz." is sedert Woensdag j.l. begonnen en reeds bevredigend. KOLOSSEN VAN 70—80.000 K.G.! De speciale verslaggever aan boord van de „Willem Barendsz" seint nader; Er wordt thans dag en nacht gewerkt! De rust aan boord is verdwenen, het is een gehaast en gejacht, waarvan een gewoon mensch, die zoo'n bedrijf nog nooit van dichtbij heeft meegemaakt, versteld staat! Iedere ploeg werkt 12 uur achtereen met slechts korte onderbrekingen voor de schaft. Het is nu uit met de „ont spanning", zooals we die in de afgeloo- pen weken hebben beoefend. Men gunt zich geen tijd meer, om ochtendgym nastiek te doen. Dat komt later wel weer. De spieren worden nu los ge noeg gehouden door den ingespannen, den geheelen mensch eischenden ar beid. Practisch wordt het nu geen nacht in deze streken, hetgeen er toe bij draagt. om in de uren, die de beman ning in ploegen ter beschikking staan, zooveel mogelijk werk te verzetten. EEN MACHTIG GEZICHT. Het is een machtig gezicht als één der vangschepen zijn buit aan het moe derschip overgeeft. De walvisch is langszij gebonden, het moederschip neemt hem over en daar gaat de jager weer heen naar de vangstgronden voor nieuwen buit. De gevangen walvisch drijft nu achter het moederschip aan, met zijn staart wordt hij in de .slip way" (die we de Walvischstraat noe men) getrokken, de groote schaar wordt er boven gebracht, de geweldige grij pers klemmen zich in het vleesch van den dikhuid, de groote stoomlieren die zich midscheeps hoog hoven het dek bevinden, beginnen te draaien, de sta len kabels spannen zich en bijna sta tig komt nu de kolos van gemiddeld 70.000—80.000 k.g, binnen. De visscherij-Inspecteurs, die tot nog toe een gemakkelijk leven hebben ge leid, komen nu in actie, zij meten er mocht soms een ondermaatsche bij zijn en verzamelen gegevens, in dachtig aan de bepalingen van de in ternationale walvischconferentie. De harpoenen, die in het lichaam ge schoten zijn. staan soms krom, als teeken van den verwoeden strijd, die zich tusschen vangschip en slachtoffer heeft afgespeeld.»De „blauwe" zalmeer- malen hard, doch vergeefs, hebben ge vochten. om zich van zijn belager los te maken. De harpoenen zijn soms bij na geheel in het lichaam gedrongen. DWERGEN OP GULLIVER. Nu is het slachtoffer aan boord ge zeuld en beginnen de flensers hun werk. Zij klauteren langszij en boven op het gedoode dier, als dwergen op Gulliver. Zij hebben spijker laarzen aan, om zich op de gladde huid van het monster gemakkelijk te kunnen bewe gen. Het is{ alsof zij ruiken, waar zich de afscheiding van spek en vleesch be vindt, want meesterlijk handig en er varen steken zij de messen er diep in, om op even verbazingwekkend snelle wijze de visch te „pellen". Bij den kop maken zij een gat ln het spek en be vestigen daar een knevel, die met een tros verbonden wordt aan de stoomlie ren. Opnieuw beginnen deze hun werk. Groote lappen spek van 15 meter en nog grootere lengte worden opgetrok ken, om door de mangaren op het dek in de ketels te zakken en daar verdere bewerking te ondergaan. De reusach tige kop van den visch wordt gefileerd. Niets wordt ongebruikt gelaten, want vrijwel alles kan ergens toe dienen. Het lichaam zelf wordt naar het an dere gedeelte van het schip, het slacht- dek, vóór de brug. gesleept en ont- vleeschd. De beenderen worden onder de stoomzaagmachine bewerkt. De in gewanden gaan overboord, de rest gaat de kookketels in. Zoo werkt de „Willem Barendsz". In de schattingen worden we niet teleurgesteld. Elke buit levert de ver wachte hoeveelheid traan op van beste kwaliteit. ging; al zou dit slechts zijdelings kun nen geschieden. De wijziging zelve het scheppen van de mogelijkheid om onze troepen te land ook buiten Europa in te zet ten heeft zóózeer de instemming van de overgroote meerderheid, dat er niet de minste twijfel aan den uitslag eener stemming kan bestaan. Prof. Anema opende de vergadering met de mededaeling, dat de voorzitter prof. Kranenburg wegens ongesteldheid verhinderd is, den eersten tijd de ver gaderingen te leiden. Spr. uit zijn beste wenschen voor het herstel van den praeses, welke woorden door applaus van de leden worden onderstreept. Prof. Molenaar (Vrijheid) constateer de, dat de Tweede-Kamerrede van mi nister Jonkman nog niet aan het Huls is voorgelegd. Ook komt de tijd tusschen Kerstmis en Nieuwjaar spr. niet gun stig voor ter behandeling van Linggad jati. Daarom heeft spr. naar een andere oplossing gezocht en meende deze ge vonden te hebben in een spoedige be handeling van hoofdstuk XIII der be grooting (Overzeesche Gebiedsdeelen). De voorzitter zeide, daartoe gaarne te zullen medewerken en bedoelde begroo ting reeds Vrijdag a.s. in de afdeelingen te doen onderzoeken. Verschillende sprekers voerden het woord over de voorgestelde Grondwets wijziging: de heer Koejemans (CPN) was natuurlijk tegen en beriep zich even natuurlijk op de overeenkomst van Lmggadjati, die een nieuw element ln deze aangelegenheid brengt. Er is im mers bepaald, dat aanstonds na de on- derteekening wederzijds tot verminde ring der troepensterkte zal worden over gegaan. Minister Jonkman heeft wel ge zegd, dat „aanstonds" hier beteekent „zoodra mogelijk", maar spr is daarvan niet overtuigd. Hij en zijn fractie zullen tegenstemmen. Prof. Donkersloot (Ar beid). wiens stem en spreektrant merk waardig veel op die van prof. Logemann gelijken, legde er den nadruk op, dat de troepen in Indië hun taak volkomen in den geest der regeering zullen moeten uitvoeren. Er is zekerheid noodig, dat de militaire leiders strikt conform den op dracht der regeering tewerk zullen gaan. Men verzwakke het nog broze vertrou wen der Indonesiërs niet. Voorts brak de heer Donkersloot een lans voor de, vooral geestelijke, verzorging der troe pen: alles worde in" het werk gesteld om de dienst-periode in de tropen tot een positieve bijdrage voor hun vorming te maken. .De heeren Kolff (CH), Molenaar (Vrij heid) en Van Voorst tot Voorst (KVP) motiveerden hun stem vóór. Laatstge noemde wenschte aan de troepen, oven als bij het marinepersoneel het géval is, de speciale voordeelen toegekend té zien, verbonden aan den dienst binnen de keerkringen. Nadat minister-president Beel de sprekers had beantwoord, aanvaardde dc Kamer het voorstel met 29 tegen 3 stemmen. Zonder discussie en z.h.st. werd nog eenige hamerstukken aangenomen, als de intrekking Vorderingsbesluit wonin gen Den Haag en omgeving, en Wijzi ging Invaliditeitswet, Ongevallenwet, enz., waarna sluiting. DE WERELDJAMBOREE 1947. De zesde wereldjamboree, de eerste na den oorlog zal, gelijk gemeld, van 9 tot 21 Augustus bij Nantes (ten N.W. van Parijs) aan de Seine worden gehouden en aan de nagedachtenis van den in 1941 overleden lord Baden Powell gewijd zijn. Men verwacht 50.00 padvinders uit 44 landen, onder wie 2500 Belgen, 1500 Amerikanen, 8000 Engelschen, 1000 Ne derlanders, 500 Hongaren, 500 Noren, 300 Zweden en 1000 Russen. DE TURKSCHE ZEE-ENGTEN. Een woordvoerder van het Britsche ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft medegedeeld, dat de Britsche am bassadeur in Moskou, sir Maurice Pe terson. het Sovjetrussische ministerie van Buitenlandsche Zaken er monde ling van ln kennis heeft gesteld, dat Groot-Brittannië niet accoord kan gaan met de in de jongste Sovjetrussische nota over de Turksche zee-engten ver vatte voorwaarden. De Kerstdagen Op beide Kerstdagen zal ons Blad niet verschijnen en zullen onze Bureaux den geheelen dag gesloten zijn. DAG VAN HET NEDERLANDSCHE PAARD 1947. Indien hiervoor genoeg Inschrijvingen van belanghebbenden komen, zal op 22 Maart 1947 te Amsterdam een „Paar- dwenparade" gehouden worden. De be doeling ls het Nederlandsche paard meer bekendheid te geven, ook onder nlet-bezitters. Te dien einde zal eenigen tijd na de parade in Amsterdam een paardententoonstelling gehouden wor den op wetenschappelijk en practisch gebied, waarbij het publiek voorgelicht zal worden overvoeding, tuig, historie, schilderijen, kunstvoorwerpen, kortom over alles wat met paarden verband houdt. Aan de parade zullen zoowel luxe als werkpaarden kunnen deelnemen, terwijl ook voor luxe voertuigen een paatsje in den stoet Ingeruimd zal worden. Van de bruto opbrengst van dezen „Dag van het paard 1947" zal minimum 20% worden afgestaan aan het „Prinses Jullana-babykleeding- fonds". KERSTPOST VAN DE JONGENS IN INDIË. Om even na drie gistermiddag arri veerden op Schiphol 2 Dakota's van het 19e esquadron uit Indië. De VH—RCR onder commando van den eersten lt. L. M. Schulz, bracht 3839 de VH— TCQ, onder commando van kapitein L, Tideman 4000 Engelsche ponden pakketpost van de Nederlands, he mili tairen in Indië mee, bestemd voor da familieleden in het vaderland.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1