De spanning rond Indië
Verzet tegen conversie en
vermogensheffing
Geen overeenstemming
met Indonesische bevelhebbers
WEERBERICHT
Bepaling Regeerings-standpunt
Woensdag
a.s.
Met een enkel woord
85ste Jaargang
MAANDAG 2 DECEMBER 1946
No. 25947j
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Commissie boekte geen
resultaat.
Onze speciale verslaggever seint ons
hedenmorgen uit Batavia:
Zaterdagavond heeft geheel onver
wachts een bespreking plaats gevonden
tusschen dr. Van Mook en Sjahrir.
Het week-einde kenmerkte zich ver
der door toenemende vrees, dat ern
stige botsingen aan de Java-fronten
onvermijdelijk zullen zijn, zulks als
gevolg van het feit dat de onderhan
delingscommissie, bestaande uit de
heeren Idenburg, Buurman Van Vree
den, Sjarifoedin en Oerip zonder
eenig tastbaar resultaat van de te
Soerabaja en Semarang gehouden be
sprekingen op den terugweg is.
De welingelichte „Nieuwsgier" con
stateert dat de positie feitelijk bepaald
wordt door de omstandigheid, dat de
Nederlandsche troepen geen bewegings
ruimte hebben en de Indonesiërs daar
entegen zooveel als zij willen.
De Nederlandsche militaire autoritei
ten zullen moeten vasthouden aan hun
eischen. na een overmaat van goeden
wil te hebben getoond Het Indonesi
sche front is den laatsten tijd overal
naar voren geschoven en de normale
veiligheldseischen laten niet toe. dat
deze situatie wordt gehandhaafd.
De „Nieuwsgier" besluit met te ver
klaren, dat de verantwoordelijkheid
voor eventueele botsingen uitsluitend
neer komt op de Indonesische bevelheb
bers, die letter noch geest van de be
standsovereenkomst blijken te verstaan 1
O
EEN MANIFEST VAN
VOORSTANDERS.
De heeren prof. dr. O. E. Berg, dr. K.
J. Brouwer, zendingsdirector; mr. A. B.
Cohen Stuart, oud-regeeringsgemach-
tigde voor de decentralisatie; ir. Ch. G.
Cramer, oud-lid van den Volksraad en
van de Tweede Kamer; Alb. de la
Court, oud-hoofdambtenaar Dep. van
Ond. en Eeeredienst; H. J. de Dreu,
oud-lid van den Volksraad; E. Gobee,
oud-adviseur van InL en Arab. Zaken;
mr. W. Hakker, insp. van financiën;
prof. dr. J. B. B. de Jossellng de Jong;
Duitsche delegatie in Engeland
SCHUHMACHER UIT ZIJN MEENING
De Duitsche soc. dem. delegatie onder
leiding van Schuhmacher is te Londen
aangekomen. In een persconferentie
zeide hij o.m.: Dat er voor de meeste
Duitschers thans geen Joodsche kwes
tie meer bestaat. Schuhmacher zeide
verontrust te zijn, dat er niet meer Jo
den naar Duitschland waren terugge
keerd. „Zij zouden zeker een veel be
tere ontvangst van het Duitsche volk
genieten, dan hun enkele jaren geleden
te beurt viel".
Dr. Schuhmacher achtte een volko
men stopzetten van de ontmanteling der
Duitsche industrie de eerste stap naar
de verbetering van den toestand in de
Britsche zone. Hij verklaarde voorts, dat
de Duitschers het Britsche volk veel voor
zijn hulp verschuldigd zijn.
Schuhmacher zeide dat de onzeker
heid wat betreft de toekomst voor het
Duitsche volk zeer zwaar is en pleitte
voor een vereenigd Duitschland, zonder
hetwelk hij een vereenigd Europa niet
mogelijk achtte.
Wat de zuivering betreft, vond Schuh
macher, dat de werkelijk groote Nazi-
bonzen zwaarder gestraft moeten wor
den dan dit op het oogenblik het geval
is.
De geheime organisaties in Duitsch
land noemde hij „geen werkelijk ge
vaar".
Schuhmacher besloot met te zeggen,
dat zijn partij de noodzaak van een vol
ledige vernietiging van de Duitsche oor
logsindustrie inziet. „Zy wil een politiek
die gericht is tegen eiken vorm van na
tionalisme. maar om dat te bereiken
moet het Duitsche volk in staat gesteld
worden te werken en te exporteeren".
Te Cambridge sprekende, loofde Schu
macher de goede bedoelingen der Brit
ten, doch critiseerde vrij scherp diverse
genomen maatregelen.
In Frankrijk wordt in officieele krin
gen openlijk ruchtbaarheid gegeven aan
de vrees, dat dit bezoek het verschil
van meening tusschen Frankrijk en de
Angelsaksische mogendheden over de
behandeling van Duitschland zal ver-
grooten.
Een woordvoerder van het Fransche
ministerie van Buitenlandsche Zaken
heeft verklaard, dat het feit, dat een
leidend Duitsch politicus is toegestaan
naar Londen te reizen en daar een plei
dooi te houden „voor het Duitsche na
tionalisme in Frankryk, een zeer pyn-
hjken indruk heeft gemaakt".
Men is te Parijs van meening, dat de
politiek der Britsche Labourregeering
er op gericht is door Schumacher de
Duitsche sociaal-democratische party uit
te spelen tegen den Sovjet-invloed door
middel van de S.E.D.
VERKIEZINGEN IN BEIEREN
Uit de voorloopige officieuze einduit
slagen van oe stemming ovei de grond
wet van Beieren blykt, dat 2.500.000'
stemmen zijn uitgebracht, voor de grond
wet en 867.000 stemmen tegen Bij de
algemeene verkiezingen behaalde de
christelijk-sociale unie 1.590.000 stem
men, de sociaal-democratische partij
868.000 stemmen, de economische op-
bouw-party 225.000 stemmen, de com
munistische party 184.000 stemmen en
de vrye democratische party 172.000
stemmen.
LOSSE BUIEN.
De Bilt verwacht tot morgen
avond:
Wisselende bewolking met losse
buien. Vrij koude, buiige, tydelyk
krachtige, Westelijke wind.
prof. dr. H. Kraemer, oud-afgevaar
digde van het By belgenootschap; W.
Middendorp, oud-lid van den Volks
raad; mr. F. C. graaf van Randwijck,
zendingsconsul; J. E. Stokvis, oud-lid
van den Volksraad en lid van de Twee
de Kamer; Z. Stokvis, oud-inspecteur
M.O.; mr. B. van Tyn rechterlijk ambT
tenaar; dr J. A. Verdoorn, zendings
arts, hebben een manifest tot het Ne
derlandsche volk gericht, waarin zaj
met nadruk ontkennen, dat de te Ling-
gadjati verkregen overeenstemming zou
leiden tot een ontbinding van hef Ko-
ninkryk.
DE CONFERENTIE VAN DEN
PASSAR UITGESTELD.
Officieel wordt uit Batavia, mede
gedeeld, dat de opening van de con
ferentie van Den Passar is uitgesteld
tot een nader vast te stellen datum.
Een officieel communiqué van de Ned.-
Indischen Regeerings Voorlichtings
dienst deelt o.m mede, dat de aanwe
zigheid van den Luit.-Gouv.-Generaal
te Batavia noodzakehjk is met het oog
op de debatten in bet Parlement over
de ontwerp-overeenkomst. Ten gevolge
hiervan is dr. Van Mook niet in staat
op 7 December te Den Passar aanwezig
te zijn, om de besprekingen aldaar te
openen.
De Groote Vier.
De ministers van Buitenlandsche Za
ken der groote vier hebben tydens de
Zaterdag gehouden by eenkomst de be
langrijke kwesties herstelbetalingen en
Donau achterwege gelaten. Na een lan
ge bespreking over de bevoegdheden van
den gouverneur van Triëst gedurende
de beginperiode voor de verkiezingen
kwam men overeen, dat de gouverneur
en de voorloopige regeeringsraad hun
functies zullen waarnemen op basis van
de voorwaarden, die door het statuut
zyn vastgelegd, en wel in zooverre als
deze voorwaarden naar de meening van
den gouverneur van kracht zullen z\iu.
De ministers kwamen vervolgens tot
overeenstemming over eenige minder be-
langryke punten in de vredesverdragen.
By de besprekingen van enkele on
dergeschikte kwesties trok Molotoff zyn
bezwaar tegen drie door de Parijsche
conferentie gedane aanbevelingen in.
Het betreft de volgende aanbe Telingen.
1. Hongarye moet op zich nemen, in
onderhandeling te treden over een bil
ly ke regeling voor de obligariehouders
van de spoorwegmaatschappij, die de
lyn van den Donau door de provinciale
Uava naar de Adriatische Zee exploi
teert.
2. De Roemeensche regeering moet
compensatie verleenen voor Joodsche be
zittingen die tydens het samengaan van
Roemenië en Duitschland in beslag zyn
genomen.
3. Roemenië Hongarije en Bulgarije
moeten transitoverkeer per spoorweg
uit de naburige staten toestaan.
Naar het A.N.P. verneemt, zal de
ministerraad vermoedelyk tot de defi
nitieve bepaling van zyn standpunt
ten opzichte van de ontwerp-overeen
komst komen in een vergadering op
Woensdag a.s., na een daaraan voor
afgaande vergadering met de Com
missie-Generaal.
De behandeling dezer materie kan
in de Staten-Generaal worden ver
wacht in de tweede helft van deze
week.
De Nederlandsche Leger Voorlich
tingsdienst heeft Zaterdag een offi
cieel communiqué uitgegeven, waarin
verklaard wordt, dat er geen sprake Is
van toegenomen activiteit. Het Repu-
blikeinschc Ministerie van Voorlich
ting deelde dien dag mede, dat er
geen aanwyzingen zjjn van gevechten
op groote schaal.
DAGORDERS.
Gisteren heeft de Lt.-Gouverneur-Ge-
neraal, dr. H. J. van Mook, in een dag
order o.m. verklaard, dat de beëindiging
van het geallieerde opperbevel in Ned.-
Indië op 1 December een periode af
sluit, welke beide partyen op een har
den proef heeft gesteld. Aan het einde
van deze periode mogen wy erkennen,
dat onze Britsche geallieerden de zeer
ongewone taak, die hun ten deel viel,
naar hun beste vermogen vervuld heb
ben, totdat wij in staat waren deze van
hen over te riemen.
Wy zyn als vrienden en wapenbroe
ders gescheiden en zullen de Britsche en
Britsch-Indische soldaten, die voor dit
land en ter wille van ons gevallen zijn,
plechtig gedenken.
Onze troepen zyn hier om de zwakken
te beschermen, den vrede te herstellen
en de wet te handhaven Wy hebben ge
tracht dit alles te doen tezamen met
hen, die tot dusver tegenover ons heb
ben gestaan, doch in wezen denzelfden
wensch koesteren Niemand kan ont
kennen, dat uw en onze taak uiterst
moeiiyk is. Zy eischt veel moed, vol
harding en discipline..
Indien wy er in slagen tusschen de
twee volkeren een verhouding tot
stand te brengen, gebaseerd op nieuwe
en duurzame grondvesten, dan zal dit
een groot succes zyn, waaraan gjj een
belangrijk en onmisbaar aandeel hebt.
Ik ben er van overtuigd, dat gij uw
taak zult vervullen."
Aan een dagorder van den Republi-
keinschen luitenant-generaal Soedir-
man, gericht aan alle commandanten
van de strydkrachten der Republiek,
wordt opgemerkt voort te stryden tot
het doel, de eenheidsstaat Republiek In
donesia, bereikt is.
NOG EEN MANIFEST.
De heeren luit.-gen. b/d. M. Boerstra,
oud-edt. Kon. Ned.-Ind. leger, mr. dr.
L. N. Deckers, oud-minister, luit.-gen.
tit b. d. L. F. Duymaer van Twist, dr.
J. J. C. van Dijk oud-minister, luit.-
ad. b/d. J. Th. Fürstner, oud, min., luit.-
gen. b/d. jhr, W. RÖell, oud-edt. veldle
ger, dr. A. A. L. Rutgers, oud-gouv. van
Suriname, prof mr. J, Ph. Suyling, oud-
hoogleeraar en Ch. J. I. M. Weiter, oud-
minister, hebben een manifest tot het
Nederlandsche volk gericht, waarin op
verschillende gronden het ontwerp-ver
drag, te Linggadjati gesloten, onaan
vaardbaar wordt geacht.
De zitting der V.N.
In de politieke commissie van de V.N.
is de kwestie van 't veto-recht weer eens
behandeld. De Sovjets bleven zich te
gen iedere motie in deze materie ver
zetten. Australië en Cuba verdedigden
hun moties.
Wisjinsky deed ten slotte voorlezing
van een nieuw Sovjetrussische resolutie,
waarin van het veto-recht in het ge
heel niet gerept werd en waarin op het
slot slechts werd gezegd: „De algemee-
ne vergadering spreekt zyn vertrouwen
uit, dat de Veiligheidsraad in de toe
komst naar behooren rekening zal hou
den met de ondervinding van de vorige
periode, teneinde voorwaarden te schep
pen, welke zoo gunstig mogelyk zullen
zyn voor het aanvaarden van besluiten,
waaromtrent reeds overeenstemming is
bereikt".
Kaufmann (Denemarken) stelde voor
een sub-commissie te vormen om te
trachten de resoluties van de Sovjet-
Unie en Australië te verzoenen. Dit
voorstel werd met 33 tegen 8 stemmen
aangenomen. De Sovjet-Unie stemde
voor. Engeland en de V. S. tegen.
Gromyko, de Sovjetrussische afgevaar
digde ter V-N., heeft in de by eenkomst
van de economische subcommissie mede
gedeeld, dat de Sovjet-Unie bereid was
haar steun te verleenen by de instelling
van een nood-voedselfonds, ter overne
ming van den taak van de Unrra in
het komende jaar en tot op zekere hoog
te deel te nemen aan de organisatie
daarvan.
Een Fransch voorstel, waarin de
Zuid-Afrikaansche en Voor-Indische re
geeringen werd verzocht op de eerstvol
gende by eenkomst van de algemeene
vergadering van de V.N. over hun dis
puut te rapporteeren, werd met 24 te
gen 19 stemmen, met 6 onthoudingen,
aangenomen.
Boeten voor stakende
mijnwerkers.
Naar de Amerikaansche regeering
heeft "medegedeeld, heeft zy talryke
aanvragen van mijneigenaren voor het
opleggen van boeten aan stakende myn-
werkers toegestaan.
Tabaksrantsoen
verdrievoudigd?
Naar de „N. Crt." verneemt ligt het
in het voornemen van de regeering in
1947 het tabaksrantsoen te verdrievou
digen.
In een half etmaal over den
Oceaan.
Een Kij.M.-machine heeft een record
non-stopvlucht over den Oceaan, New
YorkAmsterdam volbracht. Om 12 mi
nuten over 7 Zaterdagavond, Amster-
damsche tyd, startte de constellation
P-H.-TDA., de .Arnhem" van de New
Yorksche luchthaven en eveneens om
precies 12 minuten over 7 zette de ge
zagvoerder Dill de machine gisteroch
tend met vracht, post en 23 passagiers
op Schiphol op Nederlandschen grond.
Tanker „Nacella" op weg naar
de „Willem Barendsz".
De tanker „Nacella" is Zaterdagoch
tend uit Amsterdam vertrokken op weg
naar de walvischvaarder „Willem Ba
rendsz", die elk oogenblik te Kaapstad
verwacht wordt. De 12.000 ton metende
tanker, die 6 kg. post aan boord heeft
voor de leden van de expeditie, zal via
Curasao omstreeks de tweede helft van
Januari de „Willem Barendsz" kunnen
bereiken. De tanker zal 4 tot 5 weken
in de IJszee verblijven, ten einde de
expeditie van nieuwen voorraad gas- en
stookolie te voorzien en tevens de in
middels geproduceerde traan tot een
hoeveelheid van 10.000 ton over te ne
men. De tanker zal daarna de terugreis
aanvaarden, om de eerste productie van
de „Willem Barendsz" in ons land af te
leveren.
Voor de leden van de expeditie betee-
kent de komst van den tanker het
eerste persoonlijke contact na Kaap
stad, met boodschappers uit het vader
land.
„Pro Patria"
gaat jubileeren.
FEESTELIJK DÉFILÉ VOOR
PRINS BERNHARD.
Ter gelegenheid van het 16de lus
trum der Leldsche Studentenver-
eeniging tot vrywillige oefening in
den Wapenhandel „Pro Patria",
wordt a.s. Vrijdagmiddag om half-
twee een groote militaire marsch
door de stad gemaakt, waaraan
ongeveer 1500 man zullen deelne
men. Z.K.H. Prins Bernhard heeft
zich in zyn kwaliteit van inspec
teur-generaal van de Kon. Land
macht bereid verklaard het défilé
op de Breestraat af te nemen, ter
wijl naar alle waarschyniykheid
ook, admiraal Helfrich en generaal
Kruis daarbij aanwezig zullen zijn.
Nieuwe bedreiging van ons
staatscrediet.
(Van onzen flnancieelen medewerker).
Het klimaat is voor een normale
functionneering van de Amsterdam-
sche effectenbeurs nog altyd niet gun
stig. Wy spreken nu niet van de tech
nische moeiiykheden, welke haar in
den weg staan en welke eerst zullen
worden opgeheven als de aanslagen
voor de beide vermogensheffingen be
taald zullen zyn. Vandaar, dat de beurs
biy was met de mededeeling, dat ge
poogd zal worden de aanslagen in het
begin van 1947 uit te reiken. Hoe eer
der de contribuabelen zekerheid hebben
ten aanzien van hun fiscale verplich
tingen, hoe sneller het kapitaalverkeer
weer in normale banen kan worden ge
leid ten behoeve van de gewenschte
ontplooiing onzer industrieele bedry-
vigheid.
Intusschen wordt nog gepoogd mi
nister Lieftinck van zyn conversie-
plannen en zyn vermogensheffing af
te houden. Voorloopig is alleen be
reikt, dat de rente, welke gedurende
vyf jaar voor de opbrengst van niet
geconverteerde obligaties zal worden
betaald, van tot 1,2 is verhoogd,
een concessie, welke echter slechts
ten deele bevredigt, omdat zy het on
recht, dat den houders van staats
chuld wordt aangedaan, niet weg
neemt. Heel de conversie zal, volgens
den minister, slechts een bate van
f.20 millloen opleveren, welk bedrag
echter op minder elegante wyze aan
den spaarder wordt onttrokken.
Gelet op de onmiskenbare aanwyzin
gen voor een geleidelyke styging van
den rentestand, zullen 3% langloopende
staatsobligaties, welke door inkoop be
neden pari worden „afgelost", na ver
loop van korten tyd vermoedelyk be
langrijk in koers dalen en den houders
dus groote verliezen berokkenen. Van
daar dat velen allicht de voorkeur zul
len geven aan een rente van 1.2 voor
geblokkeerd geld, dat over vyf Jaar,
naar verwacht mag worden, in elk ge
val integraal zal worden terugbetaald.
Men voelt evenwel dat met derge-
iyke dwangmethoden het staatscre
diet en de spaarzin niet worden be
vorderd en men mag daarom hopen
dat het gelukken zal den minister
daarvan te overtuigen.
Ook tegen de Vermogensheffing wor
den thans van allen kant groote be
zwaren ingebracht. Het bestuur der
Ver. voor den Effectenhandel heeft zyn
stem er tegen verheven en de Kamer
leden er op gewezen, dat deze heffing,
welke f.2 milliard moet opbrengen,
niet alleen de bestaande financieele
en economische verhoudingen zal
ontwrichten, maar voor den Staat ook
een teleurstellend resultaat zal ople
veren om de eenvoudige reden, dat
juist de top der vermogens, waarvan
immers de zwaarste belastingen wor
den betaald, wordt „afgeroomd".
In de Aula van de Economische Hoogeschool te Rotterdam had Zaterdag cte
plechtige promotie plaats van Lord Beveridge tot doctor honoris causa in
de economische wetenschappen. Lord Beveridge bezit reeds een groot aantal
doctoraten in de rechten en de letterkunde, dit Rotterdamsche doctoraat was
het eerste economische!
Lord Beveridge ontvangt tydens deze plechtigheid de doctorsbul van zyn
promotor prof. J. G. Koopmans (links).
(Foto ANP—de Hn.)
BINNENLAND.
De senaat der Technische Hooge
school te Delft heeft besloten het doc
toraat in de technische wetenschappen
honoris causa te verleenen aan Ir. W. J.
H. Harmsen. directeur-generaal van den
rijkswaterstaat. Ir W. Hupkes, president
directeur der Nederlandsche Spoorwegen,
A Plesman president-directeur van de
K.L.M. en lr D P. Ross van Lennep.
hoofdbedryfslngenleur olj de Staatsmij
nen.
In Den Haag ls ln den nacht van
Zaterdag op Zondag een Jeep tegen een
vluchtheuvel gereden Ln de Laan van
Meerdervoort De bestuurder de Engel -
sche officier-vlieger G. B. Ward werd
ernstig gewond, terwyi de Engelsche of-
flcler-vlleger F. Robinson op slag gedood
werd.
Aan het einde van de efflclencyda-
gen 1946, georganiseerd door het Neder-
landsch instituut voor effic'ency en het
Nederlandsch Instituut voor documenta
tie en re gis tratuut vond Zaterdag te
Utrecht een herdenking plaats van het
25-Jarig bestaan van het Nederlandsch
Instituut voor .ocumentatle en registra-
tuut.
Te Amsterdam is Zaterdag de 31ste
accountantsdag gehouden.
De Nederlandsche regeering heeft
mr. A. M. baron van Tyll van Seroosker-
ken aangewezen als waarnemer bij de
serie processen tegen Duitsche oorlogs
misdadigers, welke deze week ln het
palels van Justitie te Neurenberg zal
aanvangen.
Ingesteld is een commissie van ad-
vtec Inzake de bezoldiging van het ge
meente-personeel. Voorzitter Is mr. P. A.
G Ublnk, raadsadviseur-chef der afd.
Ambtenarenzaken van het Dep. van Bln-
neitf. Zaken.
BUITENLAND.
De sociaal-democratische Duitsche
oud-minister Gustav Noske, die ln 1918
den opstand der linksohe spartaclsten
onderdrukte, ls te Berlijn op 78-Jarigen
leeftijd gestorven.
Tweehonderdduizend Itallaansche
arbeiders zullen In 1947 naax Frankrijk
gaan krachtens een op 31 Nov. te Rome
te teekenen overeenkomst tusschen .Ita
lië sn Frankrijk.
Vioe-admiraal Mountbatten tot voor
kort geallieerd opperbevelhebber in Zuld-
Oost-Azlë ls benoemd tot commandant
van een krulserformatle der Britsche
Middellandsche Zee-vloot met Ingang van
1 April 1947.
Te Jeruzalem hebben weer groote
schietpartijen plaats gehad, die uren
lang duurden Er vielen echter slechts 5
gewonden.
- Ook Mohammed All Jinnah, de pre
sident van de Mohammedaansche liga ln
Voor-Indlë, heeft medegedeeld dat hij
na een telegramwisseling met den Brit-
schen m-;nd6teT-presldent heeft besloten
zich naar Londen te begeven.
Een naar schatting bijna 3000-kop-
Plge menigte heeft Zaterdagavond te
Lissabon een meeting voor vrye verkie
zingen bijgewoond, waar de meest on
omwonden en directe verooTdeellng van
de regeering van president Salazar sinds
de Portugeesche verkiezingen van ver
leden Jaar ln het openbaar werd uitge
sproken.
Het agentschap DP.D. (Deutsche
Presse Dienste) meldt, dat de bevolking
van Emden Zaterdagavond een protest-
betooging tegen de Nederlandsche aan
spraken op grenscorrecties ln Oost-Fries
land heeft gehouden.
Bi) Buenos Aires ls een militair
transportvliegtuig ln de lucht ln brand
gevlogen en uit elkaar gesprongen. Vilf
personen kwamen om het leven.
Bevln woonde ln Amerika een voet
balwedstrijd bij, waar hij met gejoel en
gesis werd begroet, toen hy vla de mi
crofoon aan de toeschouwers werd voor
gesteld. Terwijl hy na afloop van den
wedstryd onder polltle-escorte vertrok,
merkte hy op, dat de match hem ln
sterke mate had doen denken aan de
UNO-vergaderingen Daar probeert men
elkaar met de tong m plaats van met den
voet sneller af te zyn. (U.P.)
NAAR STRIJD IN PERZIË?
De Perzische minister-president
Ghavam es Soeltaneh, heeft opnieuw
een telegram gezonden aan dr. Djavid,
den gouverneur van Azerbeidzjan, waar
in het zenden van troepen door de cen
trale regeering voor het houden van
toezicht by de verkiezingen werd aan
gekondigd.
Volgens radio Tebris ls van officieele
Azerbeidzjaansche zyde aan de centrale
Perzische regeering te verstaan gegeven,
dat het eventueel zenden van troepen
voor het houden van toezicht by de
verkiezingen beschouwd zou worden als
een „oorlogsverklaring aan onze demo
cratische beweging".
Over en weer schuift men elkaar de
schuld in de schoenen waarom het tot
botsingen komt.
REFERENDUM EN VERKIEZINGEN
IN GROOT-HESSEN.
Volgens officieuze voorloopige resul
taten van het referendum in Groot-
Hessen is de grondwet met 750.000 stem
men voor en 224.000 tegen bekrachtigd.
De algemeene verkiezingen geven het
volgende voorloopige beeld te zien:
Christeiyk-sociale unie: 398.000; so
ciaal-democratische party: 571.000: libe
raal-democratische party: 205.000; com
munistische party129.000.
Theoretisch heeft de minister schoon
geiyk. Het particulier geldvermogen is
inderdaad te groot in verhouding tot
het reëel vermogen, maar nu dit laatste
eenmaal door een te groot geldvermo
gen wordt gerepresenteerd, beteekent
een abrupte correctie een zóó ingrijpen
de verstoring der financieele verhoudin
gen in het bedrijfsleven, dat de daar
door aangerichte schade de theoretischo
voordeelen verre overtreft.
In verband met de groote bedragen,
welke in allerlei vorm reeds voor de te
betalen belastingen zyn gereserveerd,
betwyfelen wy, of de minister voor de
ze argumentatie zal zwichten, al zyn
wy het er in zooverre mee eens, dat de
vermindering der staatsschuld zeker
niet een zoo primair belang is, dat ten
behoeve daarvan de dringend gewensch
te ontplooiing van het bedryfsleven in
gevaar mag worden gebracht.
Het spreekt wel vanzelfdat de kracht
proef van Lewis in de V. S. ook hier
ter beurze nadeelige reacties heeft ge
wekt, omdat zy feiteiyk een verdere
devaluatie van den dollar beteekent,
welke ook voor het buitenland reper
cussies heeft. Er is groote onzekerheid
inzake de Amerikaansche conjunctuur,
die naar sommiger meening, haar
hoogtepunt overschreden heeft en on
danks de prysstygingen, welke thans
voorkomen, na verloop van eenigen tyd,
gevoelige prysdalingen zal doen zien,
waarvan hier en daar reeds sympto
men aanwezig zyn.
Dat ten slotte Indische Waarden
aan de overeenkomst van de Com
missie-Generaal met hen, die de In
donesische republiek zeggen te ver
tegenwoordigen, hun tol hebb&i moe
ten betalen, ligt voor de hand.
Afgezien van de staatkundige bezwa
ren, welke tegen die overeenkomst wor
den ingebracht, zyn de daarin vervatte
bepalingen ten aanzien van de rechten
en de activa der in Indië gevestigde
bedryven van dien aard, dat men zich
hier er wel voor zal wachten daarin
nieuw geld te steken.
Aan onze toch reeds wankele cre-
dietwaardigheid zal door het verlies
van Indië zonder eenigen twijfel den
nekslag worden toegebracht.
Reeds de waardevermindering van
onze Indische inves teeringen loopt
thans in de honderden millioenen!
Huldiging J. J. C. van Dijk.
RECEPTIE IN DEN HAAG.
Aan den vooravond van zyn 75sten
verjaardag is Zaterdagmiddag den oud-
minister van Defensie den heer dr. J.
J. C. van Dyk, in hotel Des Indes een
receptie aangeboden. Zeer velen maak
ten gebruik van de gelegenheid om de
zen voorman der antirevolutionairen te
compUmateeren, Het comité, dat de re
ceptie aanbood, bestond uit vertegen
woordigers van de AJFt.-party, de ver-
eenlging voor Hooger Onderwijs op ge
reformeerden grondslag, de dr. Kuypers
stichting, de N.V. de Standaard, de ver-
eeniging tot Chr. verzorging van krank
zinnigen in Zeeland, de stichting oor
logsschade, de Kon. Ned. vereeniging
ons leger, de nat. Chr. officiers vereeni
ging der Ned. militairen bond Pro Rege,
de Ned. Chr. militairen-vereenlging
prorege, en eenige particuliere onderne
mingen.
Prof. Waterink, hoogleeraar aan de
vrye universiteit heeft de receptie ge
opend, een schets gevende van een heer
Van Dyk als nationale figuur en als
belangrijke figuur voor de anti-revolutio
nairen. De heer J. Schouten schilderde
de standvastigheid en de volharding van
den 75-jarige, de hoop uitsprekende, dat
de heer Van Dyk nog zou beleven de
herleving van het Koninkryk en ver
steviging van dien invloed op ons volk,
welke waarborgt de handhaving van
het christeiyke leven, gezag en vryheld.
Onder de vele spreker waren om. mr.
G. A. H. Grosheide, dr. A. A. L. Rutgers
gep. generaal-majoor K. E. Oudendyk
en gep. luit.-generaal Duymaer van
Twist.
NIEUWS UIT ROEMENIË.
In Roemenië is een nieuw kabinet
Groza gevormd, bestaande uit de re-
geeringspartyen.
De oppositie heeft aangekondigd, dat
zy als protest tegen de wyze, waarop
de verkiezingen zijn gehouden, niet zal
deelnemen aan de werkzaamheden van
het parlement, zy heeft de opening
door koning Michael dan ook niet by-
gewoond.
In zyn rede legde koning Michael den
nadruk op de Roemeensche politiek van
vriendschap en nau^e samenwerking
met de Sovjet-Unie en de V. N. Hy
hoopte, dat Roemenië na de ondertee-
kening van het vredesverdrag spoedig
tot de organisatie der V.N. zou worden
toegelaten.
SCHEURING IN DE DUITSCHE
SOCIALISTISCHE EENHEIDSPARTIJ.
Volgens een hooge functonaris van
de Duitsche socialistische eenheidspartij
gaat deze party een belangryke crisis
tegemoet, nu een groot aantal leiders
het voornemen koesteren over te gaan
naar de sociaal-democratische party.
Men acht deze scheuring practisch de
doodsteek voor de eenheidsparty, en
men is van meening, dat dit belang
ryke consequenties met zich zou bren
gen in de Russische zone. waar sinds
de fusie de communistische en de so-
ciaalistische party geen toestemming
hebben als zelfstandige partyen te wer
ken.
BERLIJNSCHE BURGEMEESTERS.
Radio Hamburg meldt, dat dr. Oetrovs-
Icy. sociaal-democraat, ober. buergemels-
ter van de stad Berlijn zal worden.
De drie andere functies vac burge
meester zullen door een sool aal-demo
craat, een lid van de socialistische een
heidsparty en een lid van de Christel IJ k-
democratlsche unie waargenomen worden.
