WEERBERICHT
Staatkundig verbandmaar niet
tot eiken prijs
De mijnwerkersstaking in Amerika
83ste [Jaargang
DINSDAG 26 NOVEMBER 1946
No. 25942
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Binnen het Koninkrijk
WIE dezer dagen in zijn omgeving
het oor te luisteren legt, krijgt niet
den indruk, dat het Nederland-
sche volk in al zijn geledingen door
drongen is van het enorme belang, dat
voor ons land en volk gelegen is in onze
verhouding tot Indië.
Men hoort er in diverse kringen over
discussieeren, doch niet met die inten
siteit en innerlijke overtuiging als men
eigenlijk zou mogen en moeten ver
wachten ten aanzien van een onder
werp. dat onmiddellijk de levensbelan
gen van millioenen landgenooten, impli
ciet het eigen bestaan en het toekom
stig welzijn van twee volken, raakt.
De Commissie-Generaal wil de toe
komstige verhouding tusschen de vol
ken van Nederland en Indonesië fun-
deeren op een overeenkomst, welke en
kele dagen geleden is bekend gemaakt
en die over luttele dagen in ons Par
lement in beslissende bespreking wordt
gebracht.
De Commissie-Generaal ontleende
hare bevoegdheid tot het opstellen
eener overeenkomst niet deze over
eenkomst aan een instructie, welke
nimmer ter kennis van het Nederland
sche volk is gebracht en die door onze
Volksvertegenwoordiging alleen „bin
nenskamers" is besproken.
Ook op dit oogenblik is de inhoud
dézer instructie voor de overgroote
meerderheid van ons volk nog een ge
sloten boek. Doch wèl is bekend ge
worden een deel van de wet van 2 Sep
tember jJ. op de instelling der Commis
sie-Generaal, waarvan artikel 3 luidt:
De Commissie-Generaal neemt Onze
instructie en Onze aanwijzingen in acht
by de uitvoering van hare opdracht.
Dez? betreffen in het bijzonder de op
dracht der Commissie-Generaal ter
zake van:
a. De voorbereiding van een nieuwe
staatkundige ordening voor Neder-
landsch-Indië en in verband daarmee
van de Rijksconferentie.
b. Besprekingen met van ouds be
staande en met nieuw gevormde staat
kundige organisaties zoomede met ver
tegenwoordigers van de verschillende
volkeren en bevolkingsgroepen, betrek
king hebbende op de vestiging van de
toekomstige staatkundige verhoudingen
binnen het Koninkrijk (spa
tieering van ons Red. L. D
c. Aanrakingen met vertegenwoordi
gers van volkenrechtelijke organisaties
en bevriende Mogendheden.
Het is ons niet bekend in hoeverre de
tekst van de hierboven geciteerde wet
afwijkt van de instructie; mogelijk en
waarschijnlijk Is hij op dit punt gelijk
luidend, doch in ieder geval mag met
zekerheid worden aangenomen, dat de
zeer uitdrukkelijke opdracht tot het
scheppen van staatkundige verhoudin
gen binnen het Koninkrijk ook in de
instructie tot uitdrukking komt.
Wie dit voor oogen houdt en daarna
de ontwerp-overeenkomst van Cheribon
leest, weet meteen op welke wijze de
Commissie-Generaal deze opdracht heeft
uitgevoerd. Zeker, aan de letter van de
wet is voldaan: De band met het
Koninkrijk is niet geheel verbroken.
„Aan het hoofd van de Nederlandsch-
Indonesische Unie staat de Koningin",
doch Haar gezag Is slechts schijn. Wie
daaraan nog mocht twijfelen knoope
goed in zijn oor, hetgeen niemand min
der dan Soekarno op een groote ver
gadering te Garoet dezer dagen heeft
gezegd: .De positie van de Koningin
zal geen invloed hebben op de souverei-
niteit van de Indonesische regeering".
Duidelijker kan het niet gezegd wor
den.
Is d&t hetgeen de Commissie-Gene
raal verstaat onder een staatkun
dige verhouding binnen het Koninkrijk?
Wij, en naar wij hopen de meerder
heid van het Nederlandsche volk, hou
den er te dezen aanzien andere opvat
tingen op na!
Volgens de laatste berichten heeft
het Indonesische kabinet zijn goed
keuring gehecht aan de ontwerp-over-
eenkomst van Cheribon.
Het zou ook wel hoogst verwonderlijk
zijn, wanneer het zijn eigen dictaat af
keurde
Het Engelsch-Egyptisch
verdrag.
EGYPTISCHE BEZWAREN.
Zeven van de twaalf leden van de
Egyptische delegatie voor de overeen
komst met Engeland hebben een ver
klaring gepubliceerd, waarin zij offi
cieel de door Bevin, den Engelschen
minister van buitehlandsche zaken, en
Sidky Pasja, den Egyptischen premier,
opgestelde ontwerpovereenkomst ver
werpen. Zij zijn van meening, dat arti
kel twee van de voorstellen, inhoudende
da de twee partijen in geval van oor
logsdreiging voor een aangrenzend land
den toestand zullen bespreken om de
noodige maatregelen te nemen, totdat
de Veiligheidsraad stappen heeft ge
daan om den vrede te herstellen, be
werkstelligt, dat Egypte een militaire
basis zou worden, die wederom voor
Britsche bezetting open staat, en de
vriendschappelijke betrekkingen tus
schen Egypte en de andere landen
schade zou doen.
Verder wordt in dit manifest ver
klaard, dat de bewering, dat de Egyp
tische delegatie zich met algemeene
stemmen eens heeft verklaard met de
zienswijze van de Britsche delegatie,
dat een periode van drie jaar noodza
kelijk is voor de ontruiming van Egypte,
overdreven moet worden genoemd.
Ten slotte verklaren deze zeven leden
der Egyptische delegatie, dat de door
Sicky Pasla in zijn nieuwe voorstellen
aan den Soedan gegeven mogelijkheid
om zich van Egypte af te scheiden de
vernietiging van de eenheid van het
Nijldal beteekent.
WISSELEND BEWOLKT.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Meest matigen wind tusschen West
en Zuid. Wisselend bewolkt met hier
en daar tijdelijk eenigen regen
Weinig verandering van tempera
tuur.
Offerbereidheid moet
wederkeerig zijn.
IV
Prof. dr. mr. E. H. 's Jacob, hoog
leeraar in het staatsrecht te Utrecht
schrijft ons:
Het gaat om het leggen van grond
slagen voor een nieuw Indië. Wat wij
als droombeeld voor ons zien. is een In
dië, door zijn eigen zonen naar regels
van recht geregeerd en nauw verbon
den met het Moederland, dat Indië in
zooveel opzichten tot een modern land
heeft gemaakt. Het is welhaast mode
geworden, dat Nederlanders zich met
schuld gaan overladen. Natuurlijk zijn
er fouten gemaakt, maar op den lan
gen weg der historie steken de machti
ge bouwsels, op economisch, cultureel en
sociaal gebied, het werk der Nederland
sche bouwmeesters, daar toch ver boven
uit!
Die verbondenheid in de historie
verankerd, zouden wy bij voorkeur
belichaamd zien in een staatkundig
verband, dochniet tot eiken
prijs. Zoo'n verband is alleen dan
bestaanbaar, wanneer de deelen het
niet alleen eens zijn over bepaalde
gemeenschappelijke belangen, maar
daarvoor is ook noodlg dat de een
met zijn vlag kan dekken, wat de
ander thuis verricht.
Een diplomatiek ambtenaar bv. zal,
naar eer en geweten, nu eens een maat
regel van het eene deel. dan weer een
maatregel van het andere deel hebben
uit te voeren of toe te lichten. Daarom
moet een staatkundig verband, waarin
Nederland is betrokken, gedekt kunnen
worden door onze vlag. Dat is het niet-
het geval, wanneer onvoldoende waar
borgen bestaan voor het nauwgezet eer
biedigen van rechten van derden en het
voeren van een goed bestuur.
Staatkundig verband moet berusten
op een gevoel van bij elkaar te
hooren.
Het is ongetwijfeld zeer verheugend,
dat iets van dat gevoel in het Cheri-
bonsch protocol blijkt. Men heeft daar
immers een blijvende regeling tot stand
willen brengen en geen noodverband
voor een beperkt aantal jaren,
staatkundig verband beteekent meer
dan een gemeenschappelijke regee
ring voor gemeenschappelijke aan
gelegenheden. Die regeering moet
een geestelijk fundament hebben.
Wij ontveinzen ons niet, dat die fun
deering na de Japansche overstrooming
uiterst zwak is en dus ook geen zwa-
ren bovenbouw zou kunnen dragen zon
der Innerlijke versterking. De eenheid
in de Kroon, niet als nietszeggend or
nament maar als beteekenis vol symbool
kan daartoe meewerken. Dan zal men
de Kroon ook aanwezig moeten weten,
zoo niet in den persoon des Konings,
dan toch in dien van een zeer hoog
vertegenwoordiger. Dan zullen om
iets anders te noemen de feestdagen
van het Koninklijk Huis de gemeen
schappelijke feestdagen bij uitnemend
heid zijn. Uiterlijkheden? Neen! Sa-
menhoorigheid is niet een waardevol ju
weel dat men in zijn brandkast bewaart
om het veilig te weten voor diefstal,
maar iets dat alleen in het hart kan
worden meegedragen en dat telkens
weer door den polsslag van het leven
moet worden gevoed.
Staatkundig verband vereischt na
tuurlijk gemeenschappelijke orga
nen. Zij moeten met de noodige
macht zijn toegerust om hun wil,
binnen de grenzen van hun be
voegdheid te kunnen doorzetten;
voor overschrijding van die grenzen
moet gewaakt worden.
Van de structuur van zulke organen,
welke zich zoowel in Indië als in Ne
derland moeten kunnen doen gelden,
hangt dus zeer veel af. Zij moeten re
presentatief zijn, waardoor een conflict
met een volksvertegenwoordiging zoo
veel mogelijk wordt uitgesloten. Dit
houdt niet in, dat de verkiezingen in
beide deelen op denzelfden voet moe
ten plaats vinden. Het Cheribonsch pro
tocol is op dit aangelegen punt wel zeer
oppervlakkig.
Het leven in een staatkundig ver
band, als boven geschetst, stelt naar
beide zijden hooge eischen. Er is be
reidheid noodig om iets van het eigen
standpunt op te offeren; de rechten van
den partner to zien en te erkennen. Er
moet een zoodanige eenheid van regee-
ringsvorm en regeeringsbeginselen zijn,
dat de een zijn naam kén leenen voor
'wat bij den ander gebeurt. De Kroon
der Nederlanden is een zeer hoog sym
bool; zoo hoog. dat zij zeker geen on
bekende lading kan dekken.
Er is echter een alternatief. Naast
staatkundig verband staat, als denk
bare vorm voor een zekere mate van
samenwerking het verdrag. Verdrag dan
zonder gebruik van de Kroon als schijn-
versiering. Het kiezen van den verdrags-
vorm het protocol van Cheribon is
feitelijk niets anders beteekent in
beginsel afstand doen "van die verant
woordelijkheid, welke in het overkoepe
lend staatkundig verband ligt besloten.
Bij verdrag kan men zeer goed militaire
en economische belangen regelen. Men
kan een gezamenlijk opperbevel heb
ben; gezamenlijke plannen voor perso
neel en materiaal. Men kan gezamen
lijke economische diensten hebben, wel
ke gegevens uitwisselen en handelsbe
trekkingen bevorderen. Nederland kan
bij verdrag op zich nemen de Indonesi
sche Federatie, zoolang zij dat wenscht,
in het buitenland te vertegenwoordigen.
Dan zal over en weer ook allen na
koming van verdragen kunnen worden
verlangd en is arbitrage althans voor
sommige geschillen een doelmatige op
lossing niet het systeem in het pro
tocol voorgesteld, dat niet ver afstaat
van het trekken aan 'n korte en 'n lan
ge lucifer). Nederland draagt dan in
geen enkel opzicht verantwoordelijkheid
voor wat in Indië gebeurt. Er kunnen
zeker Nederlanders in Indischen staats
dienst werkzaam zijn, omgekeerd ook
Indonesiërs hier te lande, maar zij doen
dat dan als particulieren werkzaam bij
een bevriende, maar toch altijd vreem
de mogendheid.
Dat zou dus beteekenen, dat Neder
land zjjn handen aftrekt van al zijn
kinderen en kindskinderen in het
gebied der Republiek woonachtig;
behoudens dan een plechtige verwij
zing naar het Atlantic Charter of
zoo. Maar niet alleen van hen, ook j
van al degenen, die zich in de be
scherming door ons gezag sterk voel
den en die niet met vreugde aan
de Republiek worden overgelaten.
Zoo heeft Pilatus eens zijn handen
in onschuld gewassehen, toen hij zich
gehouden had aan de uitspraak van het
Joodsche volk. opgezweept door fana
tieke leiders. Gaat men dien Pilatus,
dien de Kerk nooit hoog heeft gehou
den. thans beschouwen als een waar
achtig democraat en een man wars van
kolonialen inslag? Was hij niet ambte
naar van een koloniale mogendheid?
Het is duidelijk dat dit in een ge
meenschap van beschaafde volken, ver-
eenigd in een organisatie als die der
Vereenigde Volken niet zoo maar kan
gebeuren In dat geval zou dus toch
een vorm gevonden moeten worden om
de rechten van hen. die aan de Repu
bliek worden gelaten, en dat zijn er
zeer velen! op genoegzame wijze vei
lig te stellen,
De vorige artikelen over de Cheribon-
sche ontwerp-overeenkomst van de
hand van prof. 's Jacob werden gepu
bliceerd in de nummers van 20. 21 en
25 November j.l. Red. „LD."
De Fransche verkiezingen.
Ten slotte is de M.RP. toch als over
winnaar uit de tusschen-verkiezingen
voor den Franschen senaat te voor
schijn gekomen.
De juiste cijfers voor geheel Frankrijk
met uitzondering van Corsica, zooals zij
door het Fransche ministerie van bln-
nenlandsche zaken zijn gegeven, zijn:
M.RP. 24.751 kiesmannen, communis
ten: 24.544 kiesmannen.
De drie-partijen-regeering van Geor
ge Bidault, samengesteld uit progressie
ve katholieken, socialisten en commu
nisten, zal Donderdag aftreden, nadat
de nation.-ile vergadering voor de eerste
maal bijeen is gekomen. In politieke
kringen is men van meening, dat de
regeer; ng verzocht zal worden in func
tie te blijven tot Januari aanstaande,
wanneer de presidentsverkiezing zal
plaats hebben.
Misschien zal Bidault een of twee
vertegenwoordigers van de radicale en
gematigd conservatieve partijen aan
zijn kabinet willen toevoegen, teneinde
de basis van verantwoordelijkheid voor
de dringende en onpopulaire finan-
cieele maatregelen breeder te maken.
Algemeen is men van opvatting, dat
de uitslag van de verkiezingen voor de
kiesmannen van Zondag j.l., welke kies
mannen over veertien dagen twee-derde
van den raad der republiek, den Fran
schen senaat zullen kiezen, de vooruit
strevende katholieken (M.RP.) in een
sterker positie heeft gebracht tegen
over de communisten bij onderhande
lingen over de verhouding in den toe
komstige regeering.
In de perscommentaren wordt alge
meen erkend, dat de tegenstelling tus
schen communisten en anti-commu
nisten bfj de laatste verkiezingen scher
per dan ooit tot uiting is gekomen.
De universiteit van Straatsburg heeft
/T^4 TAT^v/^-r^ het eeredoctoraat verleend aan: professor
Met een enKeJ WOOra dr. Boeke. hoofilMraar te Utrecht.
De Joegoslavische militaire bezet
tin gsautori te lten hebben bevel gegeven,
dat de stad en vlootbasis Pola, die ln de
Zuidpunt van Istrlë door Engelschen en
Amerikanen bezet wordt gehouden, van
alle bevoorrading van melk, vleesch. 'boter
en groente uit het omringende, door de
JoegosJaven bezette, gebied moet worden
afgesneden
BINNENLAND.
Twee personen zijn gisteren te Rot
terdam bij verkeersongevallen gedood, n.l.
de 78-Jarige H. I. Privé uit Rotterdam en
de 76-Jarlge F. Brisko uit Den Bosch.
BIJ een 'ootctng tusschen een Bel
gische grenspatroullle en een smokkelaars
bende ls de 46-Jarlge J. van der Loo. uit
Vaals, gedood.
Naar het A.N.P. verneemt zal bij de
eere-promotie van lord Beverldge op
Zaterdag as. In de aula van de Ned.
economische hoogeschool te- Rotterdam
als promotor optreden professor mr. J. G
Koopmans.
Mr. H. G Vigeveno, fLnancleele en eco
nomisch adviseur van de Shell te Den
Haag, die in Londen het slachtoffer van
een auto-ongeluk werd, Ls aan zijn ver
wondingen overleden.
BfJI'lBNLAND
De Belgische ministerraad heeft be
sloten. dat in verscheidene badplaatsen
gelegenheid zal worden gegeven tot het
spelen van roulette en osccarat.
De gemeenteraad *an Ludwigshaven
in de Fransche zone van Dultschland
heeft besloten Hitler het eereburgerschap
van de stad, dat hem Indertijd was aan
geboden, posthuum te ontnemen.
Postzegelllefhebbers en handelaren
uit geheel Dultschland en uit het buiten
land hebbeD te Berlijn een verkoop bij
gewoond. waarby meer dan een millloen
mark voor postzegels werd betaald. De
hoogste prJjs voor één enkele postzegel
was 45.000 mark.
Nabij het voormalige concentratie
kamp Flossenbuerg ln Oberpfalz ls on
langs een monument onthuld, dat ls op
gericht ter herinnering aan de 53.960 ge
vangenen. die er gedurende de Jaren 1938
1945 om het leven kwamen. Hiertoe
behoorden 1162 Nederlanders.
De Labour-partlJ op Tasmanlë (deel
van het gemeenetest ran Australië) ls
weer aan de macht gekomen. Volgens de
laatste cijfers heeft zij 16 zetels van de
30 ln het Huls van Afgevaardigden, ter
wijl haar waarschijnlijk nog twee zetels
ten deel zullen vallen," De Labour-party is
sedert 1934 aan de regeering.
Distributie bloem en rijst.
BONNEN VOOR 4 WEKEN.
Er zal om reden van vereenvoudi
ging binnenkort verandering komen in
de bonaanwyzing voor bloem en rijst
voor de jongste kindergroep.
Thans worden deze bonnen per veer
tien dagen aangewezen en geven, zoo
als bekend, recht op een frantsoen van
300 gram bloem en 250 gram rijst per
twee weken.
Te beginnen op 7 December zal voor
bloem telkens een bon van 600 gram
worden aangewezen voor vier weken.
Voor rijst zal met ingang van 21 De
cember hetzelfde geschieden met dien
verstande, dat per vier weken 500 gram
wordt verstrekt.
Er komt dus geen verandering in de
grootte der rantsoenen.
EERSTE DEEL INTERLOCALE
TELEFOONGIDS.
Te beginnen met de volgende week
(2 t/m 8 Dec.) zal een aanvang ge
maakt worden met het afleveren van
het eerste deel van de naamlijst voor
den interlocalen telefoondienst (At/m
G).
Het aantal bestellingen op de naam
lijst is ongekend groot; de oplaag zal
185.000 exemplaren bedragen. Het
spreekt vanzelf dat al deze exempla
ren niet tegelijk gereed kunnen zijn.
Terwijl de eerste partijen worden be
zorgd bij de aanvragers, wordt nog aan
de vervaardiging van de volgende par
tijen gewerkt.
De abonne's( die reeds een exemplaar
van de naamlijst bestelden zullen dit dus
niet allen glijktijdig thuis krijgen.
Het voltooien, verzenden en bezorgen
van een zoo groot aantal boekwerken
is een enorme arbeid, die geruimen tyd
zal vorderen. Er wordt echter zoo hard
mogelijk aan gewerkt.
Lord Killearn (geheel links) kwam in Batavia ook zijn opwachting maken
bij Kees de Bok, de mascotte van de Prins Bernhard Kapel.
(Foto ANP—A.)
De overeenkomst met
Indonesië.
INDONESISCHE KABINET
ER MEE ACCOORD.
Gistermiddag heeft H.M. de Koning
in den chef van den generalen staf,
lt.-gen. Kruis ten tweeden male in ge
hoor ontvangen.
Het republikelnsch-Indonesische pers
bureau Antara deelt mede, dat volgens
berichten uit Cheribon het Indonesi
sche kabinet accoord gaat met de Ne-
derlandsch-Indonesische overeenkomst.
Antara verneemt verder, dat over de
artikelen, die betrekking hebben op de
Nederlandsche kroon en de restitutie
van niet-Indonesische bezittingen op
Java en Sumatra, hevige debatten zijn
gevoerd.
MINISTERRAAD UITGESTELD.
Het vliegtuig, met de heeren Scher-
merhorn en de Boer aan boord, heeft
vertraging ondervonden en wordt pas
heden in den namiddag op Schiphol
verwacht. In verband hiermee en te
vens omdat de heer Schermerhora
zich zeer vermoeid gevoelt, is de bij
zondere ministerraad, welke bepaald
was op Woensdag a.s. en waarin ook
de Commissie-Generaal aanwezig zal
zijn, nader vastgesteld op Donderdag
28 November.
Geen stroom voor etalage
verlichting.
GEVOLG VAN DE STAKING
IN AMERIKA.
Het ministerie van Economische Za
ken vestigt er de aandacht op, dat de
staking in de Amerikaansche kolenmij
nen de kolenpositie hier te lande zeer
ongunstig beïnvloedt. Alles zal derhalve
in het werk moeten worden gesteld om
elk, niet strikt noodzakelijk, verbruik
van kolen, gas en electriciteit te ver
mijden.
Zoo zal, ondanks den begrijpeLüken
wetlsch van de middenstanders, ook
voor de komende feestdagen geen
stroom voor étalages en reclamever
lichting beschikbaar kunnen worden
gesteld.
Voorts zal het publiek zich stipt die
nen te houden aan de rantsoenen voor
gas en electriciteit, zooals deze laatste
lijk werden vastgesteld op 1 October j.l.
Overschrijding van deze rantsoenen kan
in geen geval worden toegestaan.
Ten einde een te hooge „spitsbelas-
ting" der electrlsche centrales te voor
komen. moet ten slotte worden aange
drongen op een zoo gering mogelijk
stroomverbruik tusschen 7.30 en 9.30
uur voormiddags en 15.30 en 18.00 uur
namiddags.
DE RIJKSWEG 's-GRAVENHAGE—
WASSENAAR.
De K.N.A.C. heeft aangedrongen op
een passende verlichting van den weg
van 's-Gravenhage naar Haarlem, spe
ciaal het gedeelte 's-Gravenhage—Den
Deil, aangezien zulks veiligheid van het
verkeer in hooge mate zou bevorderen.
Dreigende staking in Japan.
IN ELECTRICITEITSINDUSTREE.
De Japansche vakvereeniging van ar
beiders in de electriciteitsindustrie heeft
de regeering een ultimatum gesteld,
waarin gedreigd wordt met de afslui
ting van den electrischen stroom in ge
heel Japan, met ingang van 27 Novem
ber, indien haar eischen. met name ver
hooging der loonen, niet onvoorwaarde
lijk worden ingewilligd.
Baron Sjidehara, minister zonder por
tefeuille, verklaarde: „De regeering
vreest noch het parlement, noch het of
fensief der arbeiders. Het kabinet haast
zich niet deze staking te regelen". Dit
optimisme is zonder twijfel gebaseerd
op het feit, dat de socialisten de sta
kers niet steunen en op de hoop dat de
bezettingsautoriteiten tusschenbeide zul
len komen.
KESSELRING IN DE
GETUIGENBANK.
Gisteren heeft de vroegere Duitsche
opperbevelhebber in Italië, veldmaar
schalk Kesselring, getuigd ten gunste
van zijn voormaligen eersten onderge
schikte, kolonel-generaal Eberhard von
Mackensen, die thans te Rome voor het
hof voor oorlogsmisdaden terecht staat.
Kesselring. die het hof toesprak, alsof
het een Duitsche stafconferentie was,
verklaarde, dat ontsnapte geallieerde
krijgsgevangenen bij de oprichting van
verzetsbewegingen in Italië behulpzaam
waren geweest. .Partisanen waren dan
ook vooral daar te vinden, waar ont
snapte geallieerde krijgsgevangenen zich
ophielden", zeide Kesselring en hij ver
volgde, dat hij eerst had getracht de
It-alia-ansche ondergrondsche beweging
door zachte maatregelen en overreding
meester te worden, maar Hitler en Mus
solini zouden deze opvatting niet heb
ben gedeeld.
Kesselring hield vol, dat repressailles
op menschen in de bezette gebieden als
laatste toevlucht onder zekere omstan
digheden gerechtvaardigd zijn en niet
door internationale wetten zijn verbo
den.
Toen hij de getuigenbank verliet, werd
hij door het Italiaansche publiek op de
tribune uitgemaakt voor moordenaar.
FABRIEK VOOR ONTWIKKELING
VAN ATOOMENERGIE BIJ
SOECHOEM?
Volgens den correspondent van de
News Chronicle te Istamboel, die be
richten van in de Turksche hoofdstad
aankomende reizigers citeert, zou nabij
de Zwarte-Zeehaven Soechoem, in de
Sovjet-republiek Georgië, een geweldi
ge fabriek voor df ontwikkeling van
atoomenergie worden gebouwd. De
bouw zou geschieden door Duitschers
onder toezicht van Sovjet-geleerden.
Naar schatting zou de omvang ongeveer
dezelfde zijn als van het Amerikaan
sche onderzoekcentrum te Oakridge
(Tennessee). Honderden boeren zijn,
aldus den correspondent, uit het gebied
geëvacueerd en een groote politiemacht
en militairen beletten iederen onbe
voegde te naderen.
Lewis voor het gerecht.
John Lewis, de leider van de 400.000
stakende Amerikaansche mijnwerkers,
is gistermiddag voor het federale ge
rechtshof te Washington verschenen.
Men voorziet, dat dit het begin zal zijn
van een langdurige rechtszaak. In
kringen der vakbeweging staat men op
het standpunt, dat de regeeringsorder,
die Lewis verbood het contract met de
regeering te verbreken, in strijd is met
de federale wetten.
Nader wordt gemeld, dat de raads
man van Lewis den rechter heeft me
degedeeld, dat zijn cliënt bereid is
Woensdag voor een juryrechtbank te
verschijnen. Dit wijst er op, dat Lewis
de stelling, dat hij niet vervolgbaar is
wegens het opzeggen van het contract
met de regeering, niet heeft kunnen
handhaven.
Na de verklaring van Lewis' advo
caat heeft het hof besloten, dat Lewis
Woensdag voor een juryrechtbank zal
verschijnen. Het hof verwierp een
verzoek van den mijnwerkersbond om
het proces uit te stellen, terwijl de
bond op zijn beurt een regeerings-
voorstel heeft verworpen, volgens het
welk een uitstel kon worden toege
staan, indien de mijnwerkers weer aan
het werk gingen.
De zitting van het hof heeft 35
minuten geduurd. De rechter waar
schuwde Lewis door te zeggen, dat
zijn actie „het congres aanleiding zou
kunnen geven tot maatregelen, die de
Het statuut voor Triest.
De ministers van Buitenl. Zaken der
vier groote mogendheden hebben giste
ren te J<rew York enkele vorderingen
gemaakt in hun besprekingen inzake
het statuut voor Triëst. Tijdens een kor
te zitting heeft Molotof enkele vroeger
gestelde eischen gewijzigd. Allereerst
trok Molotof zijn bezwaren in tegen het
verleenen van volledige bevoegdheid
aan den gouverneur van den vrijstaat
Triëst in geval van nood. Hierop werd
het desbetreffende artikel 9 door den
raad van ministers aangenomen, zoo
als het op de conferentie te Parijs was
voorgesteld.
Verder trok Molotof een vroeger ge
stelden eisch in, dat de leden van de
voormalige fascistische partij geen bur
gerrecht zouden mogen verkrijgen. Al
leen leden van de vroegere politie zul
len nu van burgerrecht kunnen worden
uitgesloten, tenzij zij door de bevoegde
autoriteiten zijn gerehabiliteerd.
Ten slotte verklaarde Molotof zich in
beginsel eens met vrij gebruik van de
haven in den transitohandel tusschen
Triëst en andere landen.
Het eenige voorbehoud, dat de Sovjet-
Unie nog moest maken, betreft overleg
met de direct belanghebbende landen
Tsjecho-Slowakije, Joego-Slavië en Ita
lië, voordat definitieve overeenstem
ming wordt bereikt.
vakvereenigingen jaren achterop zou
den kunnen brengen".
Men neemt aan, dat de Vereenigde
Staten een lange, verlammend-werken-
de mijnwerkersstaking voor den boeg
hebben, terwijl zich tusschen de regee
ring en den mijnwerkersleider John
Lewis een wettelijke procedure op lan
gen termijn ontwikkelt.
Het zal waarschijnlijk reeds dagen
duren voor een jury van 12 menschen
gevonden zal zijn, die allen moeten kun
nen aantoonen, dat zij geen vooroordeel
ten gunste, of ten ongunste van den
beklaagde, in casu Lewis, hebben.
Bij zijn eventueele veroordeeling kan
Lewis in beroep gaan bij het hof van
appel en van da.tr naar het hoog ge
rechtshof, welke processen maanden in
beslag zullen nemen.
Lewis is thans ook nog gedagvaard
om Maandag aanstaande te verschij
nen voor de staatscommissie van Vir
ginia, te Richmond, in verband met
beschuldiging van overtreding der wet
door het „verkoopen van lidmaatschap
pen der Union" in den staat Virginia.
LIJK VAN FERNANDO CORTES
GEVONDEN?
Naar te Mexico verluidt, aldus het
Fransche persbureau AFP, is het stof
felijk overschot van Fernando Cortes,
den in 1547 overleden Spaanschen ver
overaar van Mexico, kort geleden ge
vonden in een particuliere crypta van
een in de oude wijk van de hoofdstad
van Mexico gelegen ziekenhuis, waar
oudtijds de nakomelingen van den be
roemden veroveraar hebben gewoond.
Deze vondst, die geheim wordt gehou
den, totdat de authenticiteit volkomen
bewezen kan worden, zou van aanzien
lijk historisch belang zijn, daar het
stoffelijk overschot van Cortes nooit
werd teruggevonden en het levenseinde
van den Spaanschen veroveraar altijd
in duister gehuld is gebleven.
VLIEGONGEVALLEN.
Een Amerikaansch vliegtuig met twee
personen bemanning, dat Zaterdag voor
een oefenvlucht van Fritztar (bij Kas
sei) naar Bad Kissingen is vertrokken
(een afstand van ongeveer 120 kilome-
te-) wordt vermist.
In de Spaansche provincie Gua
dalajara is een militair toestel van
vliegbasis Salamanca tengevolge van
mist tegen een heuvel opgevlogen. 6
personen werden gedood, 5 gewond,
van wie er een is overleden.
VON PAPEN MAG NEURENBERG
NIET VERLATEN.
Gemeld wordt, dat dr. Hoegner, pre
mier van Beleren, erin heeft toegestemd
om von Papen te verbieden Neurenberg
te verlaten.
Hij ls tot dezen stap overgegaan na
een bespreking met het hoofd der Neu
ten bergsche politie en den voorzitter
van het zuiveringsgerecht, waarvoor
von Papen en Fritzsche zulk 'nceten
verschijnen.
