De mijnstaking in Amerika WEERBERICHT ie de Textiel-industrie Haaien rondom de „Willem Barendsz" Met een enkel woord Begrooting Binnenl. Zaken aangenomen 85ste Jaargang ZATERDAG 23 NOVEMBER 1946 No. 25940 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Directie en Administratie: 25041 Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055 Balkan-perikelen Eens was de Balkan Europa's vuur haard. Momenteel is zij dat niet meer, althans niet rechtstreeks. Toch blijft daar in dien hoek van ons werelddeel de brandstof zoodanig opgestapeld lig gen, dat ongewenschte verrassingen, ook al zullen dat dan niet direct oorlogs verrassingen zijn, niet uitgesloten mogen worden geacht. In alle landen hebben de verkiezingen nu plaats gevonden, nadat ook Roeme nië aan zijn stemplicht heeft voldaan. En het is uiterst merkwaardig, dat de twee kampen op den Balkan elkaar over en weer van hetzelfde beschuldigen: ter reur bij en om de stembus! Zuid-Slavlë, Bulgarije en Roemenië be vinden zich alle drie in den machts greep van Moskou, Griekenland heeft zich geheel op Amerika en Engeland georiënteerd. Men ziet, hoe wij terstond al een verschil maken tusschen beide kampen. Bij genoemde drie spreken wij van zich bevinden in een machtsgreep, terwijl wij bij Griekenland alleen gewa gen van een oriëntatie, dus van een heel wat mildere verhouding. Zoo lijkt ons inderdaad de situatie het meest juist gekarakteriseerd In Zuid-Slavië, Bulgarije zoowel als in Roemenië hebben de sovjets de verkie zingen geheel en al „gemaakt" door middel van door hen geformeerde re geeringen, marionetten, door Moskou ge dirigeerd, dat aan de touwtjes trekt. Het zijn verkiezingen geweesc volgens be proefd model. Een huldiging van de de mocratische gedachte met den mond, doch een toepassing van dwang op al lerlei wijzen in de practijk En nu laten wij, gemakshalve, nog maar buiten beschouwing het geweldige verschil in opvatting tusschen Oost en West over het begrip democratie, waar op wij reeds eenige malen eerder hebben gewezen, een verschil, dat niet te over bruggen is. Merkwaardig in dit verschil is echter ongetwijfeld, dat de commu nisten van het Westen telkens wel blijk geven het democratische standpunt van het Westen te begrijpen, door zich daar op te beroepen, wanneer h.i. daaraan maar in eenigerlei vorm getornd wordt, terwijl de communisten in het Oosten doen alsof hun neus bloedt, wanneer het Westen zich op eigen democratie be roept. Dan staan de zaken plotseling geheel andersO wee, wanneer den communisten in het Westen niet de zelfde rechten worden toegekend als de andere partijen genieten, dan is de we reld in last rustig onthouden zij in het Oosten eigen rechten aan de tegen partij! Het is maar, hoe zij het voor- deeligst uit zijn Alle protesten van de Westersche de mocratieën tegen den dwang, bij de ver kiezingen in genoemde drie landen toe gepast. zijn eenvoudig afgewezen, doch waarnemers ter plaatse van onbetwist baar gezag laten aan het feit geen twij fel bestaan, dat die dwang er is geweest en niet zuinig ook. Belgrado. Sofia en Boekarest zijn niet meer dan voorposten van Moskou geworden. Of de volkeren er metterdaad zoo over denken, als de verkiezingen hebben uitgewezen, wie ge looft daaraan in ernst? Doch hoe het zij, niet te loochenen valt, dat de Sovjets door middel van de door hen gemaakte verkiezingen heer en meester op den Balkan zijn, Grieken land dan uitgezonderd. Daar hebben ver kiezingen plaats gehad, geschoeid op West-Europeeschen leest en, al moge het waar zijn, dat ook daar niet alles even onberispelijk is verloopen, toch geeft het verkiezingsbeeld daar een veel juister weergave van wat er werkelijk leeft onder het volk. Duidelijk is uitgespro ken, dat men niet gediend Is van het bolsjewisme en zijn „heilstaatT. Zoo blijft Griekenland dus een voorpost van de Westersche democratie. En daarmede is de oorsprong bloot gelegd van de rivaliteit, die zich op den Balkan de monstreert! De voorposten spelen het spel verder, waarbij de Sovjet-aanhang veruit in het voordeel is. Zij weet maar al te ge makkelijk door te dringen od het gebied van den tegenstander, terwijl het Wes ten uit de Sovjet-zone blijft gebannen. Dit doordringen op Grieksch gebied dreigt thans een aspect aan te nemen, dat bijzondere gevaren oproept. Grie kenland is er n.l. toe overgegaan, om zijn buren, waarbij natuurlijk ook Al banië, dat al evenzeer in Russisch vaar water koerst, te beschuldigen, daadwer kelijk deel te nemen aan de opstandige beweging in Noord-Griekenland. Het is een zeer ernstige beschuldiging, die be wezen zal dienen te worden en het nieuwe Hellas schijnt daarmede druk doende. Zware en moeilijke tijden breken aan bij de botsing der Balkan-voorposten. Vergadering der Groote Vijf uitgesteld. De vergadering van de Groote Vijf, die gisteren zou worden gehouden ter bespreking van het recht van veto, is afgelast. Een reden daarvoor werd niet gegeven. De leden van de Britsche delegatie, die te Washington besprekingen voe ren over Duitschland en naar New York waren gegaan ter bijwoning der vergadering van den raad van minis ters van Buitenlandsche Zaken betref fende datzelfde onderwerp, zijn naar Washington teruggekeerd. Dit wordt als een aanwyzing beschouwd, dat de kwestie Duitschland niet te New York ter tafel zal komen alvorens de kwestie Italië is afgedaan. Nica ontvoert Madoereezen Onze Indische briefschrijver P meldt ons d.d. 15 November uit Soerabaja: Het is waarschijnlijk ook tot de repu- blikeinsche berichtgevers door gedron gen, dat er op Madoera iets niet klopt en dat duizenden Madoereezen, vluch tende voor den hongerdood, naar Soe rabaja oversteken. Natuurlijk is dit niet de schuld van de republiek, maa~ is ook nu weer de Nica de boosdoenster. De republikeinsche radio Soerabaja wist ten minste op 14 November j.l. te vertellen, dat op de kust van Madoera nog steeds ontvoeringen plaats vinden van Madoereezen door de Nica. Tot ï.u toe, zoo vertelde de republikeinsche om roep verder, werden reeds 3000 personen ontvoerd, waarvan er 2000 naar Soera baja werden gebracht. Grappig bericht? Neen, alleen maar diep treurig en nog oliedom ook, want op denzelfden dag kwam de republikein sche radio nogmaals met een verhaaltje over Madoera Hierin werd verteld, dat het Indonesische geld ..bevredigend" was voor de bevolking van Madoera, maar dat het geheele eiland gebrek heeft aan voedsel. De aanwezige voed selvoorraad. aldus dit bericht, is nog maar toereikend voor een paar dagen. Vele Madoereezen vertrekken naar Ja va. Het volk vraagt de hulp van de re- geering in zijn moeilijkheden. (Die „hulp" wordt natuurlijk straks onmogelijk gemaakt doorde Nica). Reeds groote invloed merkbaar United Press meldt: De mijnstaking is practisch algeheel en haar invloed doet zich reeds gevoe len in de staalfabrieken en bij de spoor wegen. Niet alleen bieden de 400.000 mijn werkers van Lewis' organisatie hun lei der volledigen steun, doch zelfs de 76.000 anthraciet-mynwerkers hebben te kennen gegeven dat zy bij de minste provocatie het werk neer zullen leggen. Reeds zyn eenige duizenden in sta king gegaan. Twee millioen ton kolen gaan eiken dag by de staking der bruinkolenmynen verloren. In een paar mynen wordt nog door niet by de vakbond aangesloten münwerkers gedolven, doch hun pro ductie is practisch van geen beteekenis. Intusschen hebben de groote staal fabrieken plannen voor een productie beperking opgesteld. De Bethlehem Steel Company beperkt haar productie eind van deze week terwyi verdere „dras tische beperkingen" volgende week zul len volgen. De directie van de groote Youngstown Sheet and Tube Company maakte bekend dat vyf van de zeven hoogovens en vier van de twee-en-twin tig open ovens eind van deze week ge sloten zullen worden. De Republic Steel Corporation gaat haar productie deze week nog met 65 procent beperken, waardoor „verscheidene duizenden" ar beiders op non-actief worden gesteld. De Norfolk and Western Railway en de Illinois Central Railroad gaan hun dienstregeling sterk beperken. Laatstge noemde maatschappy zal 1.500 man „met verlof" sturen. President Truman heeft gisteren zyn vacantie afgebroken en zal zich heden per vliegtuig naar Washington begeven om ter plaatse de leiding te nemen in den stryd van de regeering met John Lewis, een stryd die zyn hoogtepunt op Maandag zal bereiken, wanneer de be faamde arbeidsleider zich zal hebben te verantwoorden voor rechter Goldsbo- rough van het districts-gerechtshof. Te- geiykertyd zijn de meeste staten en ste den reeds met een vrywillige „verdui stering" begonnen, nog voordat de re geering is overgegaan tot een dergeiy- ken order, die tot doel heeft de nog voor 36 dagen voorradige kolen aan de ziekenhuizen en openbare nutsbedryven te kunnen verstrekken. In Washington zelf zyn alle regee- ringsgebouwen op de verduisterings-ba- sis van den oorlog gesteld. Lichtrecla mes zyn verboden. John Lewis weigerde eenige verkla ring af te leggen. George Christopher, de president van de Packard motor company heeft voor speld dat de münstaking er toe zal dwingen om binnen tien a veertien da gen practisch de geheele Amerikaansche auto-industrie stil te leggen. De uitvoer van kolen is natuurlyk ge heel stopgezet. De zitting der V. N. In de politieke commissie der V.N. is het debat voortgezet over Molotof's voorstel mzake opgave der troepen sterkte in niet-vyandeiyk gebied en het Engelsche idee, de ontwapening daar aan te verbinden Voor het laatste plan werd weinig gevoeld, daar beide pro blemen op zich zelf groot genoeg wer den geoordeeld. In de voedseloommissie werd vernie tiging van overtollige voedvoorraden als een internationale misdaad gebrand merkt. Amerikaansche record-import in Indië. 90% VAN HET TOTAAL! Volgens een mededeeling van de Nigieo (Nederlandsch-Indische im port- en export organisatie) bedroeg de invoer van de Ver. Staten in Ned.- Indië in Augustus 1946 ruim 90 pro cent (17 millioen) van den totaal- invoer (19 millioen gulden). De V. S. staan hiermede bovenaan op de lyst van de in Indië importeerende lan den. Daarna komt Britsch-Indië. dat voor 800 000 gulden heeft ingevoerd, gevolgd door Engeland met een invoer voor 116.000 gulden en Nederland met een invoer voor 54.000 gulden. De ingevoer de goederen zijn in hoofdzaak voedings middelen en luxe artikelen, ter waarde van 9% millioen gulden, terwyi aan garen en textiel, voor een bedrag van 4 millioen is ingevoerd. Het grootste schip van de Vereenigde Staten, de „America", bracht een be zoek aan Engeland als antwoord op het bezoek van de „Queen Elisabeth" aan Amerika. De vlaggen van Zweden. IJsland en Afghanistan worden te New York ge- heschen nadat deze landen teogelaten zijn als lid van de Vereenigde Naties. REGEN. Verwacht tot morgenavond: Matige, aan de kus't krachtige, wind tus schen Zuid en Zuidwest. Zwaar be wolkt met regen, vry zacht. En de walvisschen komen in zicht. Een speciale verslaggever aan boord van de „Willem Barendsz" meldt ons: Langzamerhand komen we in de sfeer van de walvischvangst, nu wij de walvisschen alle dagen reeds kunnen waarnemen, maar we heb ben het nog te warm om al aan die ijzige temperatuur te denken, die wij te verdragen krijgen als we wer kelijk in het walvischgebied zullen zjjn aangekomen. De jagers maken dan ook nog geen echte jacht! Wel hebben we van het moederschip af zelf jacht gemaakt op haaien, die rondom het schip zwerven, of lie ver gezegd: krioelen. Enkelen van deze lieve vischjes, die zoo'n 60 kg. of meer wegen, hebben we ver schalkt! Het leven aan boord krygt zyn nor malen gang, maar toch voelen we alle maal iets in ons, dat ons „anders" doet zyn dan de gewone zeeman. Zie je, er zit iets oud-HÓllandsch in dit bedryf, dat je aan boord door je lyf heengaatDe Slipway hebben we de „Walvischstraat" gedoopt; ten slotte is het een Hollandsch bedryf en een Hollandsche schuit, die Hollandsche namen dragen mag; het slachtdek noe men we het „Slachtplein"; de „Visch- markt"'is de ruimte van het dek, waar de visch word „uitgebeend". De dokter heeft gelukkig weinig klan ten en zeker niet van ernstigen aard; de dominee zorgt voor de geestelyke ver zorging; hy houdt kerkdienst in de „Eetzaal werklieden", ook voor de No ren. die aan boord zyn Ds. Wristers heeft er niet tegen opgezien om zich in hun moedertaal verstaanbaar te maken, al gaat het hem nog niet vlot af. Als Je pas drie dagen een leerboekje ..Noorsch in één week" in handen hebt gehad, mag je niet verlangen, dat je de taal beheerscht, hoewel ik betwyfel of het lukken zal haar inderdaad in één week onder de knie te krijgen. De biologen hebben groote belangstelling voor de tropische visschen. Wat zy in hun labo ratorium uitkuren, weet ik niet, maar dat wordt de wetenschappelyke wereld straks wel ter kennis gebracht. Onze cineast, Hannes de Boer, houdt de hand aan de camera. Als de reis ten einde is, zal Nederland tenslotte ook in beelden en niet alleen ln woorden kunnen meeleven met onze lotgevallen. Voldoende kunstzijden kleeding in 1947. „Katoen en wol voor kleeding zal in het komende jaar nog niet aan de vraag beantwoorden; de positie van kunstzyden kleeding zal eind 1947 echter gunstiger ï\jn", aldus de heer P. Fentener van Vlis- slngen, directeur van de N.V. van Vlis- singens Katoenfabrieken te Helmond „Dit beteekent", zoo vertelde hy, „dat kunstzyden damesstoffen, voering, tri cotage en lingerie naar alle waarschyn- ïykheid in zoodanige hoeveelheden ver krijgbaar zullen zyn, dat men voor het allergrootste deel in zyn behoeften op dit gebied zal kunnen voorzien. Helaas beteekent het nog niet, dat het klee- dingprobleem in het binnenland hier mee zal zyn opgelost. Immers, katoenen en wollen stoffen kunnen door onze industrie nog niet in voldoende mate worden afgeleverd. Aan voorspellingen op dit gebied wilde de heer Fentener van Vlissingen zich niet wagen. Hoewel tot dusver geen moeilijkheden by den aanvoer van ruwe katoen zyn voorgekomen, is de capaciteit van de Nederlandsche katoenspinneryen niet voldoende om aan de behoeften van de weveryen te voldoen. Bovendien ver gen regeeringsopdrachten en de ver vaardiging van industrieele hulpmidde len als transportbanden en filterdoeken, een aanzienlijk deel van de beschikbare gesponnen katoen. Zelfs indien in Ne derland spinmachines worden byge plaatst, zou de situatie niet ineens ver beteren, aangezien men dan, nog meer dan thans, met tekort aan arbeidskrach ten te kampen zou krijgen. De vervaardiging van wollen stof fen hangt eveneens ten nauwste sa men met het tekort aan spin-capaci- teit in Nederland. Ten behoeve van de deviezenpositie van ons land is het bovendien noodzakelijk, dat een ge deelte der wol-fabrikaten, als stoffen en dekens, wordt geëxporteerd. Zeer groote moeilijkheden ondervindt de Ned. textielindustrie door gebrek aan chemicaliën en kleurstoffen. Nu de Duit- sche I. G. Farben vry wel geheel is uit gevallen bestaan zeer beperkte moge lijkheden om deze stoffen te betrekken. Ons eigen land produceert deze hulp- BINNENLAND. De K.NA.C. deelt mede, dat het ln de bedoeling ligt ln 1947 een begin te maken met het aanbrengen van beplan tingen op den middenberm van den rijksweg AmsterdamSassenheim. Gistermiddag heeft H.M, de Konin gin een bezoek gebracht aan de ten toonstelling van Fransche wandtapijten ln het Rijksmuseum te Amsterdam. Uit gezaghebbende brond verneemt Aneta. dat Raden Abdoelkadir Wldjojoat- modjo, adviseur van het kabinet van den Lt. Gouverneur-Generaal morgen per Skymaster naar Nederland zal ver trekken. Gistermorgen ls voor het Palels .Rijswijk" te Batavia een afscheidspa- rade gehouden van Britsche en Brltsch- Indlsche troepen. Deze parade werd af genomen door dr. A. J. van Mook en pa- radeoommandant gener aal - maj oor N. MacDonald. Voorts waren o.a. aanwezig lt.-generaal S. H. Spoor, commandant van de strijdkrachten ln Indië en vlce- admiraal A. S. Pinke, commandant van de Ned Marine ln Ind-lë. Gisteren heeft het m.s. Ruys 1100 man troepen van de U-brlgade te Padang aan wal gezet. De Ruys keert onverwijld naar Batavia terug om het restant van de U-brlgade op te halen. Gistermiddag is ZK.H. prins Bern- hard ,na zijn officieel bezoek aan de In ternationale Luchtvaarttentoonstelling te Parijs, op Palels Soestdljk teruggekeerd. BUITENLAND. Te Genua ls een complot ontdekt, dat den terugkeer van Victor Emanuel naar Italië beoogde. Toen de samen zweerders weer bijeen kwamen voor de laatste besprekingen werden zy allen ge arresteerd. Talrijke officieren van het Itakaansche leger maken deel uit van het oompiot. De Chlneesche wetgevende vergade ring heeft met algemeene stemmen de ontwerp-grondwet goedgekeurd. Luchtvaartdeskundigen zyn tot de oonclusie gekomen, dat noch het Britsche noch het Amerlkaansohe radar-systeem voldoende bewezen had, dat het voor al le luchtvaartroutes over de geheele we reld zou kunnen worden gebruikt. Men kwam echter overeen, teneinde een zekere mate van eenheid te verkry- gen. radio-bakens voor het geven van signalen naar alle richtingen tot 1955 aan te leggen en te handhaven. Het Iersohe Lagerhuis heeft giste ren eenstemmig een motie van premier de Valera goedgekeurd om te protestee ren vla diplomatieke kanalen tegen het ongerechtvaardigde vonni6 van aartsbis schop Steplnac ln Zuid-Slavlë. (U.P.) Naar United Press verneemt, zal een uit zes personen bestaande Dudtsche de legatie op 29 November ln Engeland aan komen. De delegatie zal onder leiding staan van dr Kurt Schuhmacher, voor zitter van de Duitsche sociaal-democra tische party en za! verder vertegenwoor digers omvatten van de socialistische partij ln de Engelsche en Amerikaansche zones en uit Berlijn. Door den Deenschen minister van buitenlandsche zaken en den Deenschen gezant ln Londen ls aan Churchill na mens koning Christlaan X van Denemar ken de vrljheldsmedallle oyerhandlgd. stoffen slechts in bescheiden mate. De Engelsche chemische industrie kan pre cies de eigen behoefte dekken en uit de Ver. Staten en Frankrijk is de aanvoer niet noemenswaard. In de toekomst zaï Duitschland 32.000 ton mogen vervaardigen, waarvan 12.000 ton voor export. Deze hoeveelheid kan de algeheele behoefte lang niet. dekken. De textielindustrie worstelt ook met een groot tekort aan soda. Wat de kunstzjjde betreft kon hy een meer optimistisch geluid laten hooren. In 1947 zal 60 procent meer kunstzijde, dan in 1939 ter beschikking van de Ned. textielindustrie worden gesteld. Ten aanzien van het toepassen van diverse Shorten kunstharsen (plastics) zeide de heer Van Vlissingen, dat men deze hulpstoffen nog maar in beschei den mate gebruikt Bepaalde soorten worden verwerkt om geweven goederen een grootere mate van kreukvryheid te geven, om waterdicht ft maken of om wollen weefsels krimpvry te maken. Plasticdraden kunnen worden gebruikt voor het versterken van weefsels, byv. van woldraden, doch weefsels van plastic zyn in dit stadium van het wetenschap pelijk onderzoek voorshands nog onge schikt voor kleedingstoffen, behalve voor Nylon-kousen. Het verongelukte Dakota- vliegtulg. ERNSTIGE REDDINGSPOGINGEN Gistermiddag werd officieel medege deeld. dat het verongelukte Dakota- vliegtuig in de sneeuw 3000 M. hoog op den rand van een gletscher is waarge nomen en wel op ongeveer 7,5 km. ten Zuiden van de Zwitsersche plaats Mei- ringen en ongeveer 30 km. ten Zuid- Westen van Interlaken. Er is voedsel enz. afgeworpen. Een reddingsploeg van 6 tot 8 berg gidsen, vergezeld door een arts. is gis teravond uit Meiringen vertrokken. Ook een Amerikaansche ploeg van 150 man met speciaal voor zeer moeilijk terrein geschikte jeeps zal zich op weg begeven uit Interlaken. Een piloot van de R.AJF., luitenant Thomas Frewin, heeft medegedeeld, dat hy heden een poging zal wagen met een zweefvliegtuig te landen in de na- byheid van de plaats, waar de Ameri kaansche Dakota is neergekomen. Hfj heeft het besluit genomen ondanks de waarschuwingen van Amerikaansche autoriteiten op luchtvaartgebied, „wy zullen landen," zoo zelde Frewin, „maar ik kan niet zeggen of we onbeschadigd zullen neerkomen". De laatste berichten van het vliegveld Orly zeggen, dat 8 van de 11 slachtoffers gezien zyn. terwyl zy zich in de nabij heid van het wrak bewogen. Er woedt daar thans een hevige storm. Oppositie in Labour draait bij. VERKLARING VAN CROSSMAN. Het Britsche parlementslid Crossman, die de motie der opstandige Labour- parlementsleden inzake de Britsche bui tenlandsche politiek in het Lagerhuis indiende, heeft tydens een byeenkomst te Londen verklaard, dat de 100 Labour- afgevaardigden, toen zy Maandag jJ. zich van stemming onthielden, dit niet uit ontrouw Jegens de regeering gedaan hadden. „Iedereen weet," aldus Crossman, „dat de politiek van Bevin te verkiezen is boven alles, wat Churchill gedaan zou hebben. Indien Churchill aan de macht ware geweest, zouden wy ons vermoe- dehjk in een toestand van oorlog met Voor-Indië en Egypte bevonden hebben en zou een onoverbrugbare kloof tus schen de Oostersche en Westersche mo gendheden ontstaan zyn. Indien de voorbereidingen tot unificatie van Brit sche en Amerikaansche wapenen niet gepaard gaat met desbetreffende onder handelingen met de Sovjet-Unie, zullen de Britsche eilanden een Amerikaansch vliegtuigmoederschip worden. Het was juist om de Sovjet-Russische expansionistische neigingen in Oost- Europa en Perzië te stuiten. Wij moeten ons echter ook tegen het Amerikaansche economische imperialisme ln het Verre Oosten teweer stellen. Wat ls Japan anders dan een Amerikaansche kolonie? Het is de taak van socialistisch Enge land om voor de volkeren der aarde op te komen tegen imperialisme, hetzij rechtsch of uiterst-linksch, hetzij Ame rikaansch of Sovjet-Russisch, wy kun nen ons niet vereenigen met de Ameri kaansche interpretatie van „vrijhandel". wy zullen sterk zyn als wy onafhan- keiyk blyven, samenwerken met Ame rika en de Sovjet-Unie en het opnemen voor de volkeren der aarde, die noch ge diend zyn van de Amerikaansche vrye concurrentie, noch van he Sovjet-Russi sche communisme". ROEMENIË EN HET WESTEN. Zoowel Engeland als Amerika behou den zich voor het resultaat der verkie zingen in Roemenië te erkennen, gezien het feit, dat zy niet vrij zyn geweest. Wetsontwerp verdeeling woonruimte. (Van onzen parlementairen redacteur) By de stemming van het amendement -Krol (CH) om den post op de begroo ting van Landbouw te wyzigen, die sa menhing met de door minister Mans- holt voorgestane en voor de stemming nog eens met klem verdedigde overbren ging van de Ryks-zuivelschool van Bols- ward naar Leeuwarden, leed deze be windsman in de Tweede Kamer een kleine echec. Het amendement ging er n.l. met 3934 door; drs. Korthals en mevr. Fortanier—De Wit van de P. v.d. V. plus de fractie der P. v.dA. en de communisten waren alleen ministerieel! Hierna maakte minister Beel, de ver schillende sprekers beantwoordende, die over de bëgrooting van Binnenlandsche Zaken hadden gesproken, allereerst een welwillende kniebuiging voor de ge- meentelyke autonomie. Hy erkende, dat in beginsel de gemeente by den weder opbouw een primaire taak moet hebben, al heeft men nu eenmaal met 't oog b.v. op de materiaalvoorziening de centrale overheid er ook by noodig. Natuuriyk had de bewindsman oog voor de pro blemen van de „financieel noodlydende" gemeenten, in welk verband hy gewaag de van het streven naar een mildere regeling voor de kleinere gemeenten te zoeken, terwyi er met de drie grootste gemeenten overleg gaande is over een soepeler toezicht van het Ryk op hun financieele situatie en gestie. Al noemde Zyne Excellentie het vraagstuk der Zondagsrust een ne telig probleem, in geval van den vryen Zaterdagmiddag acht hy het Tengevolge van disciplinaire maat regelen, die tegen twee arbeiders van de goederenafdeeling van het station te Paddlngton (Londen) waren genomen, zijn 2500 van hun kameraden ln ..l(Jn- trekkers"-staklng gegaan. Toen zy een ultimatum van de vak- vereeniglng van de spoorwegarbeiders om het werk normaal te hervatten, niet op volgden, heeft deze besloten hun geen toelagen meer te verleenen. Door staking 16 de geheele staal industrie van Bilbao, in Noord-Spanje, stilgelegd. niet zóó lastig een oplossing nader- by te brengen. Alleen, daarvoor is het nog niet de tyd, welk geluid we ook met betrekking tot het be grafeniswet-vraagstuk te hooren kregen. De aangelegenheid van het processieverbod kon hy voor het tydstip eener Grondwetsherziening reserveeren. Met een, de heeren Korthals en Scheps (P. v.d. A.) blijkbaar niet overtuigd hebbend beroep op het rapport, dat er over het Unie-trio is uitgebracht verdedigde de minis ter prof. de Quay's benoeming tot CDK in N.-Brabant, waar deze het volle vertrouwen geniet, terwyi hy voorts oan. uiteenzette, waarom men de benoeming van den heer Matser tot burgemeester van Arnhem niet moest toeschryven aan het feit, dat deze Katholiek was. Tot de nog gedane mededeelingen be hoorde, dat men bezig is de laatste hand te leggen aan een w.o. in zake verdee ling der woonruimte en, dat hij nog eens opnieuw de kwestie van de huwen de ambtenares zal bestudeeren: het Ryksambtenaren-reglement maakt het mogeiyk dan geen ontslag te geven en misschien is die raogeiykheid zelfs nog wat te verruimen. By de replieken nog een levendig Zondagheiligings-debat. waaraan lr. v. Dis en ds. Zandt van de Stk. Ger. Party, de heer Schmal (CH) en de heer Algera (AR) deelnamen. Omtrent het onderwerp reorganisatie van ons politiewezen gaf de minister nog eenige uiteenzettingen, die gevolgd werden door de mededeeling. dat hy nog voof het eind van dit jaar een wet telijke regeling tot stand hoopt te zien komen. Lukt dat niet, danmoet een kleine commissie er zich maar eens mee bezig houden. Hangende al dit overleg wenschte dr. Beel zich niet uit te la ten over de vraag, of Binnenlandsche Zaken dan wel Justitie in dezen de eer ste viool dient te spelen. Genoteerd zy nog, dat de heeren Scheps (P. v.d. A.), Verkerk (AR) en Peters (KVP) alsmede mevr. Muyzen- berg (commun.) het een en ander op merkten over te treffen voorzieningen ten behoeve van oorlogsslachtoffers en dat de minister zeide. dat in de eJc. vergadering van den Ministerraad eea wetteiyke regeling op dit gebied ter ta fel zal verschynen. ZJi.st. ging hierna zyn begrooting er door.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1