Ruim 2600 klassen in ons land j deze woorden. Het is een trots van den
zitten zonder onderwijzer
Het Leidsche tribunaal
Telefooncentrale Roelofarendsveen in
gebruik gesteld
Kerkelijk Leven
STADSNIEUWS
Het onderwijs in de knel.
Tuinrecepten
UIT EIGEN TUIN
kweeker die op de tentoonstelling den
Verbetering salarispositie en vrijstelling
militaire dienstplicht dringend gewenscht
Ondanks moeilijkheden weet
men zich in Leiden nog te
redden.
Het onderwijs, zoowel liet openbaar
als byzonder, heeft met zeer groote
moeilijkheden te kampen. BIJ een stij
gend geboorte-overschot hebben wy
een steeds grooter tekort aan onder
wijzend personeel. Talrijke oorzaken
zouden daarvoor te noemen zUn, maar
één der meest in het oog springende
is wel die der slechte salarleerlng. Zoo
Is liet ons bekend, dat het ln deze
omgeving dit Jaar al is voorgekomen,
dat van de twintig afgestudeerde on
derwijzers er niet minder dan zestien
niet bij het onderwijs zijn terecht ge
komen om de heel eenvoudige reden,
dat hun in een anderen werkkring een
beter betaalde positie werd aange
boden.
Dit verschijnsel, gevoegd bij alle andere
oorzaken, welke ons onderwijs in een moei
lijke positie brengen, deed ons besluiten
ons licht eens op te steken by den ge
meentelijken inspecteur van het L.O., den
heer H. A. Vriend, een deskundige, wiens
woord en Inzicht niet enkel alleen ln de
kringen van het openbaar onderwys hoog
worden aangeslagen.
Na ons eerst met de vele problemen,
waarvoor het onderwijs zich thans gesteld
ziet, geconfronteerd te hebben, hadden wij
onzen gastheer spoedig aan het praten
„Het ls met het onderwijs", aldus
leidde de heer Vriend ons onderhoud ln,
„heel droevig gesteld. Zaten wU tot en
met 1938 volop ln de leerkrachten, ln 1939
zette de daling in en heeft thans reeds
zulke catastrophale afmetingen aangeno
men dat op 1 April J.l. volgens den toen-
mall'gen minister van Onderwijs ln ons
land reeds 2668 klassen zonder onderwijzer
zaten. Velerlei omstandigheden hebben
daartoe medegewerkt, waarvan als één der
belangrykste die der lage salarissen moet
worden genoemd. Dit ls een omstandig
heid, welke niet alleen het onderwijzend
personeel, maar het onderwijs in zyn ge
heel aangaat. Niet dat ik aanneem, dat de
laag betaalde onderwyskrachten hun
plicht niet naar behooren zullen vervul
len, maar wat wel één van de gevolgen
van deze betaling ls geweest, is de vlucht
uit het onderwijs naar andere beroepen,
met als gevolg de ommekeer van een te
veel naar een tekort aan onderwyzend
personeel.
Het Wil mij dan ook voorkomen,
dat er op zeer korten termyn een ver
betering ln de salarlspositie van onze
onderwijskrachten moet komen. De
animo voor Jonge menschen om bij
het onderwijs te gaan, beweegt zich
momenteel nog ln sterk dalende lijn
Bedenkt U eens, dat Lelden een tiental
jaren terug twee kweekscholen had. het
geruimen tijd zonder deze inrichtingen
van onderwijs heeft moeten stellen en
thans weliswaar weer een christelijke
kweekschool hee/t, maar deze kan nog
maar langzaam op gang komen en
telt tien leerlingen ln de eerste en
negentien leerlingen ln de tweede klasse.
Bovendien moet het voorlooplg nog uit
gesloten worden geacht, dat wy ln Lelden
ook weer een openbare kweekschool zullen
kunnen openen".
„En zyn U gegevens bekend over het
aantal leerlingen, dat ln de laatste Jaren
een kweekschool bezocht?"
„Even nazienJa dat waren ln 1944
—1945 in ons land 6507 leerlingen, welk
aantal in het daarop volgende cursusjaar
(1945/1946) tot 5685 terugliep, waarmede
gezegd wil zijn. dat bijkans negenhonderd
leerlingen dit jaar verstek lieten gaan.
Voor 1946/1947 zyn nog geen cijfers he
kend, maar lk geef U de verzekering, dat
dit weer belangryk lager zal zijn dan ln
1945/1946. De animo is er nu eenmaal een
beetje af en dan te bedenken, dat, reke
ning houdend met de sterk te verwachte
toename van het aantal leerlingen ln de
komende Jaren, er een nog grootere vraag
naar onderwijskrachten zal komen. Neen
het onderwijs staat er niet bepaald gunstig
voor".
„En zou hierin zijn te voorzien?'
„Dat ls een heel moeliyk op te lossen
probleem", was het antwoord. „Primair ls,
dat er, zooals gezegd, een betere salaris
regeling komt.
VRIJSTELLING VAN
DIENSTPLICHT.
Daarnaast zou het m.I. Juist zyn,
dat de Kegcerlng, met het oog op het
groote tekort aan onderwijskrachten,
den onderwijzers vrijstelling van mili
tairen dienstplicht verleent.
Bovendien zou het misschien aanbeve
ling verdienen, dat de Regeering er op
toe zag, dat, heeft eenmaal een onderwy-
zer zijn acte behaald, hij dan ook bij het
onderwys komt en niet. zooals nog al eens
voorkomt, een anderen werkkring kiest.
Ten slotte maar hiervan verwacht ik
weinig succes zou de Regeering een
actie op touw kunnen zetten om. in het
raam van den wederopbouw van ons land,
de „afvallige" onderwijzers weer ln de
school te doen terugkeeren".
„Kunt U ons ook zeggen hoe het er op
het oogenblik ln Lelden bij het onderwijs
voorstaat?"
„In tegenstelling met vele steden in ons
land, gelukkig gunstig. U begrijpt mij
goed, dat lk hier alleen wil en ook kan
spreken over het openhaar onderwijs. Al
lerlei omstandigheden ik denk hier
aan de groote aantrekkingskracht, welke
de Universiteit uitoefent en het laatste
Jaar de repatrleering van vele Indische
leerkrachten, die wij weten ln te schake
len werken er toe mede. dat wij er hier
in Lelden tot heden nog steeds in geslaagd
zijn om een vacature te vervullen. Ik geef
toe, dat het wel eens moeite kostte, maar
wy zyn er dan toch altijd nog ln ge
slaagd".
„Heeft U de leerlingen altijd weten te
plaatsen?'
„Ook dat ls gelukt en voor onmlddel-
ïyke plaatsing hebben wij nog ruimte
over, alhoewel het aantal leerlingen op
enkele scholen ik denk hier vooral aan
de Kernstra at-sc hooi ons voor moeilijk
heden plaatst".
HET SCHOOLVERZUIM.
„Wy hebben ons laten vertellen, dat het
aantal absenten in Leiden onrustbarend
groot ls Is dit Juist?"
„Dat valt ln vergeiyklng met vroeger
Jaren wel mee. Het schoolverzuim, dat
sinds 1940 een stygende lijn vertoonde en
ln 1944 het grootst was. loopt thans weer
terug Zoo bedroegen de cijfers ln 1940
(419). ln 1941 (527). in 1942 (674). ln
1043 (845), ln 1944 (1238) en ln 1945
(957). Over 1946 zyn my uiteraard nog
geen cyfers bekend, maar lk heb de ver
wachting dat deze lager dan ln 1945 zul
len zijn. Wist U, dat vóór den oorlog Lel
den met 1400 gevallen ln één Jaar tljds
aan de spits van het schoolverzuim in
ons land stond?"
wy wisten het niet, maar achten het
een bedenkeiyk record.
HET ACHTSTE LEERJAAR.
Ten slotte hebber, wy den heer Vriend
nog gevraagd hoe het staat met het acht
ste leerjaar, dat, zooals bekend, tydens
de bezetting verplicht ls gesteld. Alhoewel
deze zaak nog bij de Regeering ln onder
zoek ls, gelooft de heer Vriend, dat er een
groote kans bestaat, dat dit leerjaar als
verplicht leerjaar niet gehandhaafd wordt.
Voldaan over zoovele interessante ge
gevens en den heer Vriend dankend voor
eersten prijs behaalt met zijn produc
ten.
Producten uit eigen tuin; de kroon
op het werk; de glorie van den waren
liefhebber.
Maar hoe weinigen slechte kunnen
deze woorden uiten, hoeveel teleurstel
lingen zijn er niet?
Hoevelen geven jaarlijks veel geld
uit voor den tuin, terwijl toch teleur
stelling op teleurstelling volgt? We ge
ven dan de schuld aan den grond, aan
den schaduw, of aan de planten. Doch
dezen treft vaak geen schuld, maar wel
de onvoldoende voorlichting, het weten
hoe het moet.
In de keuken heeft het kookboek al
heel wat culinaire problemen opgelost.
Moge de tuinrecepten u helpen, veel
teleurstellingen te voorkomen zoodat u
ook kunt zeggen ,f..Uit eigen tuin".
de wijze, waarop hij ons ln deze materie
van voorlichting heeft willen dienen,
hebben wy onze papleren by elkander ge
pakt. WIJ zyn overtuigd dat het hoog tyd
wordt, dat deze zyde van het onderwijs
vraagstuk op bevredigende wyze wordt ge
regeld, ln het belang van allen, die by
het onderwijs betrokken zyn, dus zoowel
ln dat van de Jeugd, die goed onderwys
moet ontvangen als van hen, die dat geven.
HET BIJZONDER ONDERWIJS.
Ten einde volledig te zijn hebben wij
ons ook nog gewend tot het bestuur van
de Ver. voor ohr. Onderwijs en de Geref.
Schoolvereeniglng, welke belde vereenigln-
gen dertien chrlsteiyke scholen in onze
stad explolteeren.
Ook ln deze kringen kampt men met
groote moeliykheden, wat de aanstelling
van onderwijzers en de bezetting der söho-
len betreft. Wel ls waar zyn alle klassen
nog door leerkrachten bezet, maar dit
neemt toch niet weg. dat men bij voor
komende vacatures de grootste moeite
heeft om een geschikte kracht te vinden.
Kon men voorheen een keus doen uit
dertig of meer sollicitanten thans melden
zich veelal niet meer dan twee of drie
gegadigden.
Unaniem ls men ook in dezen kring de
meening toegedaan, dat allereerst en
dan nog op zeer korten termyn de
salarlspositie verbeterd moet worden, al
hoewel men betwijfeld of dit, gezien den
verbysterenden achterstand ln het onder-
wyzerscorps, alléén de oplossing zal bren
gen. Men vraagt zich af of in de toekomst,
om maar eenlgszins aan de groote behoefte
van leerkrachten te voorzien, men niet
zal moeten over gaan om de leerlingen,
met einddiploma H.B.S., die zulks wen-
schen, op gunstige voorwaarden gelegen
heid te geven „voor de klas te staan
NIEUWE SCHOLEN.
Alhoewel belde schoolverenigingen de
leerlingen, die toelating vroegen, hebben
weten te plaatsen, zyn er enkele soholen
(o.a. de school aan de Stadhouderslaan,
den Hooge Moschweg, het Noordelnde)
welke overbevolkt zijn en waar men met
groote „hulsvestlngsmoeliyklieden" te
kampen heeft.
Zoowel de Ver. voor Chr Onderwys als
de Geref. Schoolvereeniglng koesteren dan
ook reeds plannen om zoodra de omstan
digheden dit toelaten, tot scholenbouw
over te gaan. Gedacht wordt daarby aan
de omgeving van de Burggravenlaan.
EERSTE URANIUMERTS IN ENGELAND
AANGEKOMEN,
Het eerste uraniumerts ls uit de Bel
gische Congo per schip te Liverpool aan
gekomen. Totaal 1300 gezegelde blikken
met 860 ton van het zwarte gesteente
met een aankoopwaarde van 500.000 pond
sterling zal onder de aanduiding „zeer
waardevol" naar een fabriek voor de be
werking van uranium by Preston (Lan
cashire) worden gezonden. Ongeveer 200
ton zuivere uranium ter waarde van
1.344.000 pond sterling zal uit dit erts
gewonnen worden en ten gebrulke by
atoom batterij en naar het proefstation te
Dlcot (Berkshire) worden gezonden.
H" T BELEID VAN DEN HOOGEN RAAD.
By de behandeling van de begrootlng
van het departement van Justitie heeft
de heer Donker (P. v. d, A.) ln de heden
gehouden vergadering der Tweede Kamer
een motie Ingediend waarin de Kamer
haar teleurstelling uitspreekt over het
beleid van den Hoogen Raad tijdens de
bezetting, alsmede over het feit. dat de
leden na de bevrijding hun zetels niet
ter beschikking hebben gesteld.
NALATIGEN TER INLIJVING VOOR
DEN MILITAIREN DIENST.
Op last van den Minister van Oorlog
zal het hoofd van het Centraal Indee-
llngsbureau van het Ministerie van Oor
log een register aanleggen van de tot ge
woon dienstplichtige bestemde personen
ale niet voldaan hebben aan bun ver
plichting, om ter Iniyvlng op te komen
Een nalatige, die aangehouden wordt,
wordt rechtstreeks onder gelelde ge
zonden naar het corps of den dienst.
waarbU hij de eerste oefening moet
volbrengen.
In een gisteren gehouden zitting van
het Leidsche Tribunaal, werd allereerst
de heer D. v. Dam te Bergambacht ge
dagvaard, wien ten laste werd gelegd,
dat hy lid was geweest van de NSB, zich
omstreeks Augustus 1941 had aangeslo
ten by de W.A., waaruit hy in Januari
1943 wegen een door hem gepleegden
diefstal werd ontslagen, zich als lid had
opgegeven bij den NVD, aan het hoofd
van Algemeene Zaken te Utrecht, den
heer Blocq van Scheltinga, een brief met
ongeveer den volgenden inhoud had ge
schreven: „naar my ter oore is gekomen
zal er binnenkort een arbeidsdienst op
nat. soc, grondslag worden opgericht,
waarvoor ik gaarne in aanmerking zou
willen komen", de functie van chauf
feur by de W.A, Hulppolitie te Gouda
had vervuld, vrywillig dienst had ge
nomen by de brandwacht en sympathie
had gekoesterd voor de kameraden, die
naar 't Oostfront gingen om tegen den
Rus te vechten.
„Toen ik zag, dat de leiding niet erg
correct was, heb ik voor de NSB be
dankt, Later ben ik wel in Duitechland
vrijwillig gaan' werken, alhoewel ik het
niet eens was met de methoden van
den bezetter, maar de sociale- en finan-
cieele toestand was dermate slecht, dat
ik my genoodzaakt zag dezen stap te
doen", aldus verdachte.
In een uitvoerig pleidooi zei nvr. van
Eikelenburg. dat verd. bekend staat als
een niet al te snuggere boer. Deze man
mist volkomen het Inzicht ln de-dingen
en ziet geen verschil tusschen de werk
zaamheden, die hy verricht en de Instel
ling, waarby hij werkt, wy hebben te
doen met een man, die genoemd kan
worden de man van de twaalf ambaoh-
ten en de dertien ongelukken; het ls een
slappen vent, die dan hier, dan daar
werkte, Er is my verteld, aldus den raads
man, dat Van Dam zoo ongeloofelljk
stom is, dat hij dacht, dat de N.S B. een
geloof was, een mensch, zoo concludeerde
de verdediger, die wegens gebrek aan
verstandeiyke vermogens dingen deed,
waarvan hij de draagwijdte geenszins
heeft begrepen.
SCHEEPSBERICHTEN.
K.N.S.M Deo Duce, 18/11 te Ko
penhagen: Runa, 16/11 te Trinidad: Ti
tus, 18/11 van New Orleans: Jupiter,
14/11 te New York; Notos, 16/11 te New
York; Bessa, 18/11 van Curacao; Aruba,
18/11 van Rio de Janeiro: Rita, 18/11
ran Alexandriö; Jeno, 18/11 te Tsmlr.
My „Nederland" Tewall, 13/11 te
Batavia; Slngkep. 15/11 te Masawa; Java
18/11 te Aalborg; Jan Llevens, 15/11 van
Las Palmas: Philips Wouwerman, 15/11
te Batavia; Drenthe, 17/11 van Mozam
bique; Salawatl. 18/11 te Genua; Tegel
berg. 17/11 van Bombay.
Mij. Oceaan -r Santos. 14/11 an Gi-
brHoliand—-Afrika Lijn Randfonteln,
16/11 van Belra: Kedoe. 18/11 van East
London.
Kon Holl Lloyd - Hilversum, 26/11 te
Amsterdam verwacht; Aart van der Neer,
2/12 te Am>terdam verwacht.
Omlergrondscli strijder voor het
Tribunaal.
Vervolgens stond A, C. Fakkel te Lel
den terecht, die lid was geweest van de
N.SJB.de N.S.N.A.P., terwijl hij als stoker
werkzaamheden op het vliegveld Valken-,
burg had verrloht. Hierna ging hy naar
Frankrijk, alwaar hy de blnnenlandsche
strydkrachten diende. Eens kreeg hy een
opdracht dat hy een Hollandsch Bataljon
moest overbrengen naar St. Niklaas by
Antwerpen, Kort hierna werd hij als ser
geant ln het Canadeesche leger opgeno
men. Het Tribunaal besloot verdachte
onmlddelïyk ln vrijheid te stellen.
H. Bakker te Voorschoten, die zich als
lid had aangesloten by de N.SB., het
N.A.F. en den N.V.D., had de funotles ver
vuld van plaatselllk leider van het NAJ.
en wijkhoofd van den N.V.D., terwyi door
middel van het Gew. Arbeidsbureau te
Lelden gesolliciteerd had naar een kabel-
fabriek ln Beriyn.
Verd. trad ln een W.A.-uniform ln het
huweiyk en heeft ook de functie van
Hauptsanltater bekleed, Hy bedankte ln
1938 voor de N.S.B., doch werd ln 1941
weer lid, omdat hij „ln nat. soc. kringen
meer gezelligheid vond".
Verd.; „Ik heb nog mijn uiterste best
gedaan om by mijn trouwen een ander
pak te krygen, maar het ls me niet ge
lukt; toen heb lk mijn ter gelegenheid
van dit feest gecompleteerd W_A.-costuum
maar aangedaan".
Jan Fyn uit Alphen aan den Rijn, had
nog nooit aan politiek gedaan, maar hy
schroomde niet om lid van de N.S.B., de
W.A. en andere nat. soc. Instellingen te
worden. Zelfs trok hy naar Dultschland
en diende by een kleedlngmagazijn van
de Kriegs marine te Wil helmshaf en. Als
lk geweten had, dat de N.S.B. zoo slecht
was, zou lk er nooit mee gesympathiseerd
hebben.
Mej. E. Ramb, Duitsche van geboorte
had vrlendschappelijken omgang met
Duitsche mllltalreh gehad en was op
Dollen Dinsdag ln alleryi naar haar ge
boorteland vertrokken, waar zy werd ge
dwongen als telefoniste ln dienst te tre
den bij de „Deutsche Luftwaffe", ZIJ
vroeg het Tribunaal de uiterste welwil
lendheid te betrachten.
Gistermiddag werd do automatische
telefooncentrale te Roelofarendsveen, in
gebruik gesteld, waardoor de ongeveer
150 aangeslotenen op deze centrale,
waarvan het kengetal K1713 is, auto
matisch kunnen telefoneeren naar de
aangeslotenen op niet minder dan 202
andere centrales, ofwel ongeveer 150.000
abonnees in de verschillende provin
ciën van Nederland.
De ingebruikstelling ging niet met
byzondere plechtigheid gepaard: met
een schaar werden honderden draadjes
doorgeknipt, terwyi papierstrooken
werden getrokken uit de zekeringen-
borden, een werkje van te zamen een
kwartier, en de gelukkige telefoonhou
ders uit Roelofarendsveen en Oude We
tering konden door het simpele draaien
aan een schyf in hun huiskamer spre
ken met buur en vriend in nabye en
verre oorden des lands. Mede door de
zeer beperkte ruimte in de centrale
overigens voldoende voor een eventu-
eele uitbreiding van het net met vele
honderden aansluitingen kon dit ge
wichtige oogenblik moeilijk worden ge
combineerd met officieele plechtighe
den, doch voordien, in de ochtenduren,
bezochten eenige gemeentelyke autori
teiten, o.m. de locoburgemeester de heer
De Koning, en notaris Lohman, het ge
bouwtje naast de voormalige spoor-
wachterswoning, ten einde kennis te
maken met de ingenieuze apparatuur
die zooveel gemak en tydsbesparing
weet te brengen.
Een staf van leden van P.T.T, legde
inmiddels de laatste hand aan de inge
wikkelde installaties. Zoo waren aan-
wezig de heeren Nauta, hoofd van het
telefoondistrict Den Haag, Van Bij
laart, adjunct-districtshoofd. Herman,
chef van den binnendienst, Beekes, op
zichter eerste klas en chef van den sec
tor Leiden (waaronder Roelofarends
veen ressorteert), Wurzer, Instrument
maker eerste klas, G. Opde Beek, op
zichter van het hoofdbestuur, die tot
de gebruikstelling het toezicht uitoefen
de en F. H. Kuit, chef Instrumentma
ker van den sector Leiden, die na de
ingebruikneming den taak van den heer
Opde Beek overnam, evenals de heer
Schoo, directeur van de Nesem (Bell-
telephone) die de installatie leverde.
De centrale werd gedurende den oor
log gebouwd, zonder medeweten van de
Duitschers, doch het ontbreken van nog
enkele onderdeelen benevens het ge
brek aan automatische telefoontoestel
len veroorzaakte dat eerst thans de
apparatuur in bedryf kon worden ge
steld. „Eerst thans" is wellicht niet de
juiste formuleering. Wanneer men ken
nis neemt van de groote moeliykheden
die moesten worden overwonnen aleer
deze reeds lange tyd byna voltooide
centrale bedryfsklaar was. past eerder
de uitdrukking „reeds nu!"
De centrale is uitgerust met een Bell-
installatie, en valt onder Leiden. Der
halve zyn voor de abonnees van deze
centrale automatisch bereikbaar de ge
automatiseerde netten in de districten
Den Haag, Amsterdam, Haarlem (niet
Alkmaar), Rotterdam, Utrecht, Gro
ningen, Eindhoven. Maastricht, Breda
en Goes. Omgekeerd kunnen deze abon
nees automatisch gebeld worden uit de
geautomatiseerde netten van de dis
tricten Den Haag, Haarlem (niet Alk
maar), Breda, Goes en Eindhoven, als
mede uit Amsterdam buiten de drukke
uren. -
Na deze automatiseering is het wach
ten voor den sector Leiden nog op Ryp-
wetering, Zoeterwoude en Koudekerk,
welke binnen niet te langen tyd zullen
volgen. Daarmede zal dan de geheele
sector Leiden zyn geautomatiseerd. Een
woord van hulde aan de P.T.T., die dit
ondanks groote materiaal-zorgen en
andere moeilykheden wist te bereiken,
ls zeker niet misplaatst!
De heer G. Opde Beek (links) legt aan
van links) de werking der installatie
H. Kuit
(Foto van Vliet)'
locoburgemeester De Koning (tweede
uit, terwyi geheel rechts de heer F.
toeziet.
Predikbeurten Donderdag 21 November.
Valkenburg Ned Herv. Kerk: 7 uur
Dankstond voor het Gewas. ds. P, Pras
van Katwijk aan Zee.
Ned. Herv. Kerlt Beroepen te Brand
wijk A. J. Timmer, cand. te Harderwyk;
te Nleuwolda P. J Snoep te Ulrum; te
Egmond-Binnen (toez.) en te Ruinen E.
A. J. Plug te Nuenen; te Brakel P. M. v.
Galen te Eist (U.), te Delfzijl G. J.
Hintzbergen te Wy .kei; te Kropswolde T.
Alkema, cand, en hulppred. aldaar, die
dit beroep heeft aangenomen; te Wester -
emden H. J. v. L uwen, cand. te Rot
terdam. Aangenomen naar Wanneperveen
N. Warns, card, en hulppred. te Raalte;
naar Groningen (vac. d-, W. Aalders) H.
J Plagge mars te Spaarnüam; naar Zalt-
bomrr. 3.1 C Nleber te Tzun; naar Schoon-
dijke M. J. W. Schoppenhauer, cand. te
Utrecht, Bedankt voor Schraard A. N.
Langhout, cand. te Kamerlk, Benoemd
tot hulppr. te Utrecht, mevr. de wed.
H. C Boonde Geer. cand. te De Bilt.
Geref. Kerken Tweetal te Maastricht
H. P. Rutgers te Vlnkeveen en C. A.
Vreugdenhil te Oud-Vossemeer. Beroepen
te Zwartsluis (vac. A. Zwaan) A. J. Stol-
te te Wierden Aangenomen naar Ede
(3de predpl) J. Drost te De Lier, die
bedankte voor Mlddenmeer. Bedankt
voor Boxum M. J. v Dyken te Nunspeet;
voor Geldermalsen en voor Oudega (W.)
C L. Ruben te Zevenhoven; voor Nleu-
weroord W. J. Wynia te Emmen; voor
Wllsum (O.) Joh. Spoelstra te Aima-
Jacobapolder benoemd tot hulppred. te
Enschedé ds. H. Retel te Haaksbergen
Geref. Kerken naar art. 31 K.O. Be
dankt voor Zwljndrecht-Groote-Llndt J.
F Helj te Langerak: voor Hasselt en voor
Rouveen D. Zemel te Axel; voor Rotter-
dam-Krallngen E T. v d Born te Amers
foort.
Clir. Geref. Kerk Bedankt voor
Schiedam P. H. Seggelink te Rotterdam-
Charlols. j
Geref. Gemeenten Bedankt voor
Kampen R. Kok te Veenendaol.
SPORT.
VOETBAL
Uitslagen
Leidsche Voetbalbond
De uitslagen van Zaterdag zyn:
KI. 1; ARC 2—Lelden 1 2—8; Katwyk 2
Quick Boys 2 32; Koudekerk 1Rynsb.
Boys 2 11; Lisser B. 1Noordwijk 2
8 1.
2A: GWS 1—Rynsb. B. 3 2—3; Wou-
brugge 1Lisser B, 2 22.
2B: Quick B. 4—Valken B. 1 2—2; CNV
2—SVOW 1 1—4.
3A: Lelden 3—VWS 2 2—3; Katwijk
Quick B. 5 05; AlphlaTer Leede 2
44; GZP—ARC 4 0—6.
3B. RCL 2—GWS 2 13—0; Quick B. 6—
Koudekerk 2 41.
4; SVOW 3—Ter Leede 3 2—1.
Jun A A: Valken B.RCL 06.
Jun A B; ARC—Noordwijk B 3—2;
Bulck B. (B)Koudekerk 20.
Adsp. A: Quick B. (b)Quick B. (a)
0—4; UVS (al—Noordwijk 7—1.
Adsp. B: AlphenOranje Groen 22;
ÜVS (c)—Lisser B. 1—5
Adsp. C; WaVmunda (b)Foreholte
1—6: DOCOSLlsse (b) 60: SJC (a)—
Llsse la) 12.
En van Zondag:
KI. IA: Altior 1Morschkwartler 1
120; Foreholte 1DSB 1 30; Leidsche
B. 1—Weter. B. 1 18; Meerburg 1VTL 1
7—1.
1B: Alphen 3—ASO 3 6—1; ÜVS
WSB 2 6—3.
IC: ASC 4DOCOS 2 7—2; Alphensche
B. 2-UVS 5 0—2.
2A: AZL 1MMO 1 43; Hazerswoude
1VNA 1 l0; Oranje Groen 1SJZ 1
2—4, UDO 1—Rljpweterlng 1 2—7.
2B Roodenburg 4Foreholte 2 24;
Altloi LFC 4 1—2.
2C: Alphensche B. 3ASC 5 15;
DOSR 3—ZLC 2 2—2; Rouwkoop 2—
WSB 3 1—1.
3A: Alphen 5Lugdunum 6 04; MMO
2VTL 2 1—2; Altior 3—LFC 5 2—7;
VVLV 2—Roodenburg 5 62.
De fraudes aan het Leidsche
distributiekantoor.
DE EERSTE VERDACHTEN VOOR
DEN HAAGSCHEN POLITIERECHTER
Als eerste verdachten ln de gerucht
makende fraudes bij het Leidsche dis
tributiekantoor hadden zich hedenmor
gen voor den Haagschen politierechter
vier ambtenaren te verantwoorden, n.l.
de magazynmeester W. Ch. v. Evert, de
controleur A. van Essen, de tuinman
C. Paauw en de ambtenaar G. J. van
Klaveren. De verdachten hadden allen
geknoeid by het inleveren van formu
lieren voor het verkrijgen van schoe
nen- en bandenbonnen, waarby zy val-
sohe handteekeningen zetten en gefin
geerde aanvragen indienden.
De officier van Justitie merkte op,
dat in geen enkele plaats binnen zyn
arrondissement op zulk een groote
schaal geknoeid is als te Lelden. Dit is
mede veroorzaakt doordat de leiding
niet op de juiste wyze heeft ingegre
pen, waardoor het geknoei, waarmede
men reeds in den oorlog was begonnen,
langen tyd kon doorgaan.
Het onderzoek in deze affaire is zeer
moeiiyk geweest, omdat de verdachten
er op uit waren zooveel mogeiyk elkan
der te dekken. Niet alleen moesten ver
schillenden van hen lang in voorarrest
biyven, doch tal van personen zyn op
vrije voeten, terwyi zy minstens even
hard geknoeid hebben, hoewel hun
schuld nog moet worden vastgesteld.
De eisch van den officier tegen Van
Klaveren, die sous-chef van de betrok
ken afdeeling was, luidde 1 jaar gevan
genisstraf, tegen Van Essen 10 maan
den, Paauw 8 maanden en Evert 6
maanden, allen met aftrek van prae-
ventief.
De verdediging vroeg clementie en
wees op wantoestanden in het distri
butiekantoor te Leiden waar men vaak
volkomen ondeskundigen op verant
woordelijke posten plaatste, waardoor
geknoei niet kon uitblyven.
De rechter veroordeelde Van Klave
ren tot 9 maanden, Van Essen en
Paauw tot 7 maanden en Van Evert tot
6 maanden, allen met aftrek van "wae-
ventieve hechtenis.
Ds. A. G. HONIG KOMT
NAAR LEIDEN.
In de vacature van ds. R. C. Harder.
De kerkeraad der Geref. Kerk hier ter
stede heeft in de vacature, ontstaan door
het vertrek van ds. R. C. Harder naar
Wageningen, beroepen als missionair-pre
dikant voor het werk onder de studee-
rende Chineezen en Oosterlingen ds. A.
G Honig te Amsterdam. Ds. Honig, die
tevoren predikant was te Heeg (Fr.), is
bestemd voor den misslonairen dienst op
Java en zal de kerk van Leiden dienen
zoolang hy nog niet naar Java kan ver
trekken.
Het ligt in de bedoeling van ds. Ho
nig om zyn werkzaamheden hier ter
stede op 1 December aan te vangen.
Ds. L RIJKSEN BEDANKT VOOR
BEROEP.
Ds. L. Ryksen predikant by de Geref.
Gemeente alhier, heeft bedankt voor het
op hem uitgebrachte beroep naar Enk
huizen.
3B; UVS 7Roodenburg 6 15; Weter.
B 2Foreholte 3 31
3C; Rypwetering 2ASC 7 23; SJZ 2
Lugdunum 7 23; Kagla 2Alphensche B.
4 131; Meerburg 2Roodenburg 7 41.
4A: DOCOS 4—LDWS 3 4—10; WSB
ZLC 4 55; Weter. B. 3VVLV 3 14.
4B: LFC 8—MMO 3 (MMO n.o.).
4C: AZL 2Hazerswoude 2 21; Rljp
weterlng 3Morsohkw. 2 21; SJZ 4
Lugdunum 9 27; Leidsche B. 3LDWS
4 1—1.
Jun. Afd A: UVS (A)Alphen (A)
80; ZLCRoodenburg (A) 05; Alphla
B: LFC (B)—Alphen (B) 8—2; UVS (C)
—ASC (A) 0—2.
—Oranje Gr. (B) 2—2.
C: Altior (A)—Foreholte (A) 6—2;
WLV (A)Teljllngen (A) 1—1.
D: SJC—SJZ 9—0; Alph. B. (B)—KRV
0—5; Foreholte—MMO (MMO n.o.).
E; Alph. B. (C)—Weter. B. 0—6; Ha
zerswoudeDOCOS (B) 11; UDO
DOSR (B) 1—1.
BRIDGE.
Viertallencompetitie „De Sleutels
De uitslagen van gisteravond zijn:
Hoofdklasse: Staal w. van Van Wlngen
met 33 pr van Helvert w, v. Thoolen met
21 p; Van Weizen w. v. Visser met 11 PI
v. d. Star geiyk tegen De Graaf (4 p. voor
v. d. Star),
le klasse: Oudshoorn (Idem) w. van
WIJnnobel met 18 p; Smlbtenaar w. van
Beyer met 7 p; Vergoed w. v. van Berge
Henegouwen met 38 p. Inhaalwedstrijd:
v. Berge Henegouwen w. v. v. d. Burg
met 38 p; Been gelijk tegen Oudahoorn
(Smelt), 6 p. voor Been.
2e klasse: mevr. Sier w. van Sier Jr.
met 43 p; Van As w. v. mevr. v. d. Togt
met 36 p; Veis geiyk tegen Kanbier (3 p.
voor Veis); mevr. den Holder w. v. Leujes
met 9 p.
3e klasse: mevr v. d. Reyden w. van
men, Guide mond met 51 p; mej. v. d.
Broek w. van mevr. Genang met 19 p.
Gemeentezaken.
BEGROOTING 1944.
Door wyziging van eenige posten is
het gelukt het tekort op de begrooting
1944 van f. 1.130.152 terug te brengen
tot f. 987.556.
VERPACHTING BUFFETTEN
STAD SZ AAL.
B. en W. stellen voor aan den heer
W. F. van Ingen Schenau Jr., alhier
wederom te verpachten de buffetten
van de stadszaal. Bedroeg de pachtsom
den laatsten tijd f2400. voorgesteld
wordt deze van 1 Mei 1946 af te bren
gen op f. 3000 per jaar.
BAZAR DIACONESSENHUIS.
Een warenhuis, waar alles te koop is,
De bazar, welke hedenmiddag door
prof. dr. J. N. Bakhuizen v.d. Brink in
het zusterhuis van het Diaconessenhuis
ls geopend ten bate van de tydens de
bezetting geschonden inventaris van de
ze inrichting, doet eerder denken aan
een warenhuis, waar alles te koop is
dan aan een bazar.
Een rondwandeling langs de diverse,
aantrekkelijke stand, doet versteld staan
van wat hier is tezamen gebracht. On-
geloofiyk is byv. de ryke collectie hand
en vooral breiwerk van aardige baby
truitjes tot vesten, jumpers, kamer Jas
jes en wat niet al. En dan te bedenken,
dat dit alles puntloos wordt verkocht
tegen prijzen, welke heusch niet aan
zwart" doen denken. Even verder vraagt
een kolossale fruithoek, met tal van
fraaie manden de aandacht. En dan
is er een levensmiddelenafdeeling, waar
ö.m. kazen en eieren alweer zonder
bon te koop zijn, een „schoonheids-
tafel" met zeep en eau de cologne en 'n
speelgoedstand, waarop vooral het door
een Hollandsche dame uit Amerika ge
zonden speelgoed opvalt, maar ook ham
men, tongen, taarten, dekens, traplee-
ren en zelfs een tuinameublement, lap
pen stof en een wieg wachten hier op
koopers of gelukkige prijswinnaars (sters)
want ook aan dezen bazar is een ver
loting en Amerikaansche verkoop ver
bonden.
Vanzelfsprekend ontbreken de vele at
tracties, zooals een snoep- en theetent
niet.
Het bazarcomité, dat van een groot
aantal fabrikanten winkeliers en par
ticulieren medewerking mocht ontvan
gen, verwacht op dezen bazar, welke he
denavond van 7—9 uur en morgen van
11—5.30 en van 7—9 is geopend, velen,
die voor het sympathieke doel waarvoor
zy wordt gehouden, hun steentje willen
bijdragen. Vanmiddag is het daarin niet
teleurgesteld, want direct na de opening
was er in verschillende hoeken al een
levendige handel.
DE OPENING.
Onder de vele aanwezigen, die heden
middag de openingsplechtigheid bijwoon
den, merkten wy o.m, op den burge
meester. Jhr. mr F. H. van Kinschot en
diens echtgenoote, den rector-magnrifi-
cus, prof. mr. R. P. Cleverlnga en ver
scheidene predikanten der Ned. Herv. Ge
meente.
Prof. dr. J. N. Bakhuizen v. d. Brink,
heeft er ln zyn toespraak op gewezen,
hoe deze bazar geheel op initiatief van
dames ls tot stand gekomen. By de uit
werking van de plannen hebben zy groo
te energie en toewijding aan den dag ge
legd.
Vervolgens wees spr. er op, dat het
Diaconessenhuis ook geruimen tyd door
de Duitschers gevorderd ls geweest, door
deze bezetting veel schade aan zijn In
ventaris heeft geleden.
Zeer ln het bUzonder dankte prof.
Bakhuizen van der Brink de eere-presi
dente van het Bazarcomité, mevrouw Van
K1 nschot—Dorhout Mees, die ondanks
haar kort verbiyf ln Lelden „een goed
oog op de zaken heeft gehouden" en de
dames mevr. A. GroenNieuwenhulsen
Segaar en mevr. M. E. WenslnckDau-
banton. die resp. als presidente en secre
taresse heel veel voor het tot stand ko
men aan dezen bazar hebben gedaan.
In aansluiting op dit openlncrswoord
bracht het zuster koor eenige liederen ten
gehooren, terwij z.ch eveneens een or
kestje, gevormd uit leden von de V.V.S.L.,
deed hooren. Hierna verspreidden de aan
wezigen zloh over den bazar.
NED. LEGERMUSEUM
„GENERAAL HOEFER".
Bij de Algemeene Landsdrukkery te
's-Gravenhage is in druk versohenen
het jaarverslag 1945 van het alhier ge
vestigde Nederlandsch Legermuseum
„Generaal Hoefer", voorafgegaan door
een kort overzicht over de jaren 1940
tot en met 1944, samengesteld door de
directeur, den kolonel b.d. M. C. van
Houten.
Belde overzichten geven een indruk
van de trieste verwoestingen, welke het
oorlogsgeweld en het Duitsche vanda
lisme mder het museuiunaterleel in
kasteel „Doorwerth" aanrichtten zoo
mede van de moeilijkheden by de we-
deropstelllng der gespaard gebleven ver
zameling in het voormalige Pesthuis.
Ten slotte Is een ïyst der aanwinsten,
opgenomen.
De bijeenkomst der V. N.
Na heropening der zitting men zie
elders in dit blad werd nog tweemaal
gestemd. Turkije verkreeg 29 st„ de
Sovjet-Unie eri Nederland ieder 28 st.
(een 2/3 meerderheid is vereischt).
Met alg. st. werd een aanbeveling
aanvaard, dat de U.N.E.S.C.O. de taak
van het Nationaal Instituut voor intel-
lectueele coöperatie, dat bij den vroe-
geren Volkenbond behoorde, zal over
nemen en de activa van dit lichaam,
tot zich zal trekken.
De commissie van orde der V. N. heeft
zonder debat besloten een Oekralnsch
voorstel, om de alg. vergadering van.
1947 ln Europa te houden, aan de alg.
vergadering voor te leggen.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Fredrlk Karei Willem, zn. vaal J. G.
Lamme en J. M. van Amsterdam; The-
resla, d. van J. van Houten en A. Stik-
kelorum; Emma Joan Edith, d. van G.
Roeleveld en J. W. Bcdeaux; Franclscus
Antonlus. z. van A. Vork en C. Fransen;
Derk. z. van A. P. Llnschooton en A.
Groenenberg; Izak Lambertua, z. van A.
W. van Bohemon en O. van As; Anna
Catharlna, dr. van N. J. Montanus on P.
P. Devllee; Jacoba Adrlana Maria, d. van
P. J. M. Leune en J vam der Blom.
IJnte Nlcolaas, z. van N. de Jong on
O. Lammertsma; Olga Jansko. d. van J.
E. Lybers en A. van Rijswijk; Gonda Jo
hanna, d, van J. E. LUbers en A. van
RUswilk; Adrlaan Franclscus Bastlaan, z.
van A. Rellngoud en H. van Beek; Ge-
rardus Clemens Maria, z. von G. F. van
Nlekerk en J. M. E. don Hasolaar; Ange-
nleta Hendrlca Johanna, d. van J. Veld-
huijzen en F C. Harteveld; Helena, d.
van S. Kolder en H. van Teyilngen.
Cornelia Louise Catharlna, d. van P. H.
van Egmond en F. Binnendijk; Maria
Margaretha. d. van B. Janssen en M. M.
Kramer; Hendrlca, d. van A. J. Cambler
en J. P. Langerak; Ellso Antonla, d. van
J. van der Linden en L. J. Feltsma; Maria
Wllhelmlna, d. van J. F, Karei en M. W.
Tulen; Aaltje, d. van C. van Atten en
G. van Essen.
Christina Maria Bartholomea, d. van
M W. L. Koeleman en K. Louwers; Ger
hard, z. van G. Logeman en H. van Oos
ten; Cornells Dirk, z. van J. Simons en
H. Krijgsman; Gorardus, z. van J. de Voa
en J. van der Post.
OVERLEDEN:
H. J. Koevoet, man. 36 J.; S. W. Vlas
veld. wed. van A. L. Verhoog, 70 J.
A. van Duyvenbode, wednr., 90 J.; J. C.
de Helden, wednr., 69 J.; J. Llgtvoet,
hulsvr. van J. C. Bavelaar. 64 J.; M. J.
van. der Ploeg, d.. 5 J.
M Bierenbroodspot. hulsvr. van J.
Leusden, 78 Jaar; T. Visser, wed. van H.
Parreeren, 78 Jaar; J. J. Schmal, wed. van
C. van den Bosch, 54 Jaar; M. van Lies
hout, wedr., 79 Jaar.
J. A. Voorham, wed. van G. E. Brink,
75 jaar; W. Ottenhof, wed. van J P.
Sohröder, 68 Jaar; G. Neuteboom. man,
62 Jaar; H. Kolder, d., 1 dag.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het propaedeutisch exa
men godgeleerdheid: de heer T. Korpo
raal 's-Gravenhage).
Geslaagd voor het alhier afgenomen
apothekersassistentsexamende dames
A. A, Lens (Rotterdam). L. M, Wortelboer
(Rotterdam) en A. R. Kuiper (Mldwolda)
en de heer Chr. van der Vleuten te
Nijmegen.
BIJZONDERE LEERSTOEL
SOCIOLOGIE.
Staatsblad no. 302 bevat een besluit
van 28 October 1946, tot aanwyzing over
eenkomstig artikel 170 der Hooger-On-
derwijswet van de Stichting „Leidsch
Universiteits-fonds", gevestigd te Leiden,
als bevoegd om by de faculteit der
rechtsgeleerdheid aan de Ryksunlversl-
teit alhier een byzonderen leerstoel te
vestigen in de sociologie.
Naar wy vernemen zal de voorstel
ling, welke hier ter stede op 4 December
gegeven zou worden door het Engelscho
gezelschap „English Arts Theatre", nlet
doorgaan.
BONNEN HALEN.
Voor het afhalen van nieuwe bon
kaarten is morgen de letter G aan de
beurt; voor een schoenenbon (laatste
stamkaartcijfer 7) de letters N, O, P Q
en R.
BEURSOVERZICHT.
AMSTERDAM, 20 November.
De animo was niet bijster groot. De
hangende problemen als de komende
conversie, de heffingen e.d. vormden het
onderwerp van gesprek. En was er een
enkel stukje aan de markt, hetgeen vril
duideiyk bleek, b.v. Koninklijke 310 na
315, H.V.A, 210 eerder loten en Unilever
op 200. Veel affaires kwamen niet tot
stand.
Het geringe aanbod bracht ln de zeer
dunne markt de koersen op een gevoelig
lager peil. Zoo kwam de noteering van
Kon. Olie op 307>A tegen gisteren 316,
terwijl de receplseen op 305 «A kwamen
en de claims op f. 615.—. Zeer gevoelig
was het verlies van H.V.A.'s, niet minder
dan 20 pet. De noteering kwam op 200.
Amsterdam Rubber zakte 10 pet. Dell
Batavia tabak 5 pet. Certificaten Han
del MU. Hepen terug tot 100 1/4. Unilever
zakte in tot 195. Philips tot 266 en Aku
tot 111. Vredesteln kwam op 116.
Op de belegging6markt was de onder
toon iets beter.