Commissie-Generaal miskende haar opdracht tA Diplomatieke stappen inzake Grieksclie onlusten WEERBERICHT Interview met minister van Boetzelaer Een redding in kokende zee Met een enkel woord Regeling Kinderbijslag goedgekeurd 85ste Jaargang WOENSDAG 20 NOVEMBER 1946 No. 25937 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Directie en Administratie: 25041 Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055 Beschouwing door prof. mr. dr. E, H. 's Jacob ,,De ontwerp—overeenkomst van Che- rlbon is bekend gemaakt. De geheim zinnigheid rondom de besprekingen te Batavia en te Cheribon is eindelijk op geheven. Het resultaat van dit heele bedrijf staat nu voor ons, in al zijn naaktheid. Laat ons dit voorop stellen. Aan dit ontwerp is het Nederlandsche Volk en zijn evenmin de volken van Indonesië gebonden. Wij hebben ons er thans, als volk, over te beraden, of wij dit ontwerp, dat ons wordt voorgelegd, willen of niet. Indien ons antwoord daarop heel zeker NEEN luidt, dan hebben wij ons de vraag te stellen, wat dan wèl. Die vraag moet gesteld en beantwoord worden met open oog voor de werkelijkheid vooral ook de internationale werkelijk heid los van alle sentimentaliteit en verder in het heel duidelijk besef, dat er in ons niets meer over mag zijn van die oude voorstelling, dat Indië een bezitting is van Nederland. Zeker, dat woord is in 1922 reeds uit de Grondwet geschrapt, omdat het verouderd was, de situatie niet meer weergaf. Wanneer wij ons nu, in 1946, aan een beschou wing van het vraagstuk Indië en Wij stellen, dan hebben wij er ons nog eens en heel goed van te overtuigen, dat die oude eigenaar-mentaliteit wer kelijk en radicaal is verdwenen. Dit ontwerp is uit Indië terugge bracht door een Commissie-Generaal, v/elke blijkens de wet, waarin haar in stelling werd geregeld tot taak had: a) een rijksconferentie voor te berei den, b) „besprekingen te voeren met van ouds bekende en met nieuw ge vormde staatkundige organisaties (lees o.m. de Republiek Indonesia) betrek king hebbende op de vestiging van de toekomstige staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk" (wij spatieeren Red.) Van die taak heeft zij zich blijkens haar gewrocht niet gekweten. Zij heeft een stuk geparafeerd, dat niet gehou den is binnen de bij haar opdracht ge stelde grenzen. Immers, blijkens art. 6 zal het huidig Koninkrijk der Neder landen ophouden te bestaan. Er komt een nieuw, of een verminkt Koninkrijk, bestaande uit Nederland, Suriname en Curacao (gebiedsdeelen, welke straks ook hun woordje mee moeten spreken). Indië, de Vereenigde Staten van Indo nesië, staat daar geheel buiten. Zij zul len met dat nieuwe Koninkrijk een Unie vormen een op een verdrag berustende relatie waaraan tot sie raad een Kroon is verbonden, op te dragen aan den Koning (de Koningin) der Nederlanden. Heeft de Commissie zich dan al niet naar de letter, maar dan toch naar den geest aan haar op dracht gehouden? Zeer zeker niet. Zij had een Rijksconferentie voor te be reiden, waar de staatkundige structuur van het geheele Rijk besproken zal worden. Zoo'n conferentie heeft nu nog alleen zin met de vertegenwoordigers van Suriname en Curacao, twee gebie den, welke nog niet door de Commis- sie-Schermerhorn zjjn bezocht. In plaats van een dergelijke conferentie voor te bereiden, is het houden daar van tot een overbodigheid of een was sen neus geworden, omdat er geen Rijk zal zijn om met Indië over te confereeren, zoolang wij althans vast houden aan den zin, welke het woord Rijk in die wet heeft. En een ander begrip Rijk het Cheribonsche b.v. was in ons staatsrecht niet bekend, toen het wetsontwerp, houdende in stelling van een Commissie-Generaal werd aanvaard. De Commissie-Generaal miste dus de bevoegdheid haar autoriteiten te ver binden aan een regeling, welke dat Rijk eenvoudig tot historie verklaart. Zij miste de bevoegdheid de begrippen Rijksconferentie en staatkundige ver houdingen binnen het Koninkrijk om te zetten in conferentie op internatio naal plan, resp. volkenrechtelijke ver houdingen (dus verhoudingen buiten het Koninkrijk). Art. 15 van het ont werp laat geen twijfel open, dat de verhouding IndiëNederland gedacht is als een volkenrechtelijke: m.a.w. dat die twee voor elkaar zouden worden „buitenland"; goed bevriend, als het zoo mag zfjn, maar toch buitenland- Men zal tegen deze en soortgelijke critiek denken een zeer sterk argument te kunnen aanvoeren: zie toch naar de realiteit. Er was immers niets meer te bereiken. Dat dit laatste het geval was, geloof ik graag. De heer Schermerhorn heeft zich zeker in de handen gewre ven, toen de vertegenwoordigers van de Republiek bereid bleken zijn formule oVer de positie van de Kroon te aan vaarden. Het is trouwens nog vreemd genoeg. Sjahrir behoefde immers slechts „neen" te schudden. Hij wist, dat de Commissie, opgepord door Lord Kil- learn, iederen dag toeschietelijker zou worden. Op 30 November moest de zaak immers in kruiken en kannen zijn. Maar zoo koopt men nog een koe voor een kwartje. De heer Sjahrir is zeer toeschietelijk geweest; hij bood niet één kwartje, maar een gulden en hij kreeg de koe. De heer Schermerhorn kon zijn winst calculeeren op f. 0.75 en wreef zich daarom in de handen. Het gaat er niet om, dat er niet meer te bereiken was. Het gaat er Prof. mr. dr. E. H. 's Jacob, bijzon der hoogleeraar ln. het staats- en admlnistratiefrecht der Ned. Kolo niën en het agrarisch recht aan de Rijksuniversiteit te Utrecht zendt ons de nevenstaande staatsrechte lijke beschouwing over de ontwerp overeenkomst van Cheribon VJ om, wat de Commissie, gezien haar opdracht, had behooren te doen, toen zij bemerkte, dat zij langs den weg van onderhandelen niet verder kwam. Dan stond haar slechts één weg open: terug te keeren naar Ne derland, zoo niet gedrieën, dan toch in de personen van een of twee van haar leden. Zy deed dat niet en beging zoowel tactische als staatsrechtelijke fouten. Uit tactisch oogpunt was het alles zins bevreemdend, dat de Commissie zich aanvankelijk, bij monde van haar Voorzitter had opgeblazen, zooals die kikker uit de fabels van Lafontaine, die een koe wilde zijn. Zij blies zich zóó op; pochte zóó op haar invloed in Nederland, dat zij, had zij het gewild, niet terug kon, want de deur was te nauw geworden. Staatsrechtelijk mis kende zij de strekking van haar op dracht. Wet en instructie heeft zij niet gelezen, of wel, na lezing ter zijde ge legd. Dat was blijkbaar op dat moment staatsmanswijsheid. Er zijn ernstige.fouten gemaakt. Daar over zal de Regeering zich tegenover de Staten-Generaal hebben te verant woorden. Er is echter nog niets onher roepelijks gebeurd. Het Nederlandsche volk heeft thans zijn stem te laten hooren. Onverschilligheid voor de toe komst van zoovele tientallen millioe- nen zou een smet beteekenen, welke de geschiedenis nooit van onze generatie zou kunnen afwasschen". De mijnwerkersstaking in Amerika. REEDS BIJNA VOLKOMEN. President Truman heeft een regee- ringsvoorstel voorgelegd, volgens het welk de mijneigenaren en de mijnwer kers over hun geschillen zouden kun nen onderhandelen door middel van de procedure van vrije collectieve on derhandeling, terwijl de mijnen in be drijf blijven. De details van het plan, dat aan dringt op de voortgezette exploitatie van de mijnen door de regeering voor een maximum tijdvak van twee maan den, waren vervat in een brief van den minister van Binnenlandsche Zaken, Krug, aan den president van denMijn- werkersbond, John Lewis. Intusschen hebben reeds 68.000 mijn werkers in de Ver. Staten het werk neergelegd en men verwacht, dat in de komende 48 uur 362.000 man hun voor beeld zal volgen. De mijnwerkersleider, Lewis, heeft geen commentaar gegeven op hét re- geeringsbevel, waarbij hij met gevange nisstraf en boete wordt bedreigd, in dien hij de mijnwerkers tot de staking oproept. Het werd trouwens niet meer aannemelijk geacht, dat deze oproep noodig zal zijn om de mijnwerkers te doen staken. DE VOEDSELPOSITIE TE BERLIJN. Josef Orlopp, die met de leiding van de voedselvoorziening van Berlijn be last is, heeft in een interview met het Berlijnsche dagblad „Neues Deutsch- land" meegedeeld, dat ondanks ver- voersmoeilijkheden de dagelij ksclie in voer van 2.800 ton voedingsmiddelen uit alle deelen van Duitschland en uit het buitenland, waarvan de huidige rantsoeneering te Berlijn afhankelijk is, geen gevaar loopt, zoodat de inwo ners van Berlijn niet voor een voedsel- crisis behoeven te vreezen. VRIJ ZACHT. Matige, aan de kust tijdelijk krach tige wind tusschen Zuid en Zuid west, meest zwaar bewolkt, nu en dan regen, weinig verandering van temperatuur. Nederland zal deelnemen aan bezetting van Duitschland. De Nederlandsche aanspraken op grenscorrecties hebben bij de ministers van Buitenlandsche Zaken der „groote vier" „sympathie en begrip" gevonden, hoewel zij zich nog niet definitief ge bonden hebben om met de Nederland sche eischen in te stemmen, vertelde de Nederlandsche minister van Buitenland sche Zaken, in Amerika dr. baron van Boetzelaer van Oosterhout aan United- press in een exclusief interview. De Nederlandsche zoowel als de Bel gische en Luxemburgsche territoriale aanspraken zullen voor gedetailleerde bestudeering naar de plaatsvervangers der ministers gaan en 't ïs mogelijk dat zij door de Groote Vier pas op de vol gende zitting besproken zullen worden, zoo vertelde minister van Boetzelaer. En hij voegde er aan toe: Nederland is er„ zeer bij geïnteres seerd" om tegenwoordig te zijn bij de besprekingen van de ministers van Bui tenlandsche Zaken der Groote vier wan neer zij die deelen van het Duitsche ver- dragsontwerp bespreken die recht streeks Nederland aangaan. Van Boetzelaer zeide dat hij in Was hington geen financieele kwesties to berde heeft gebracht en dat er voor het oogenblik geen plannen bestaan om nieuwe leeningen te vragen. Hij legde er echter den nadruk op dat het pro bleem van het buitenlandsch betaal middel voor Nederland acuut is, in het bijzonder in verband met de noodzake lijkheid om voor den wederopbouw hout, ZAL FRANCO KABINETSWIJZIGING UITSTELLEN? Men meent in Madrid, dat generaal Franco zijn veelvuldig aangekondigde re organisatie van het Spaansche kabinet tot na afloop van de bijeenkomst der algemeene vergadering der V.N. zal uitstellen. Iedere wijziging voor dien tijd zou in het buitenland als een tee- ken van zwakheid kunnen worden op gevat. Spaansche waarnemers zijn van mee ning, dat de jongste verkiezingen in Frankrijk de positie van Franco mis schien hebben versterkt. AMERIKAANSCH TRANSPORTVLIEGTUIG NEERGESTORT. Een Amerikaansch C-53 transport vliegtuig. dat van Muenchen naarlstres (Frankrijk) vloog, is in de nabijheid van de Fransche plaats Traigues neergestort. Vijf der inzittenden zijn ernstig ge wond, de zes overigen bleven ongedeerd. grondstoffen en andere goederen te im porteeren Hij zeide dat Nederland na- deelig getroffen is door de recente be perking van den kolen-export uit de Britsche zone van Duitschland en hij zeide dat men daarom hoopt dat de Ne derlandsche voorstellen inzake de grens- rectificaties spoedig zullen worden goed gekeurd. De minister legde verder uit dat zich in het gebied dat Nederland wil an- nexeeren geen kolenmijnen bevinden, doch dat Nederland naar concessies streeft voor verschillende Duitsche mij nen in de buurt van de Nederlandsche grens, waarvan dan de kolen ter be schikking moesten staan „alsof zij in Holland gedolven waren". De minister verklaarde dat Neder land er absoluut bij geïnteresseerd is om aan de bezetting van Duitsch land deel te nemen en dat momen teel tusschen de Nederlanders en Engelschen over dit onderwerp be sprekingen worden gevoerd Hy zei de dat de sterkte van de Nederland sche bezetting, die naar Duitschland zal worden gezonden, nog niet ge- specifiseerd. doch wel staat vast dat zij zich tot de Britsche zone zal beperken. De .spoor-blo" te Utrecht, welke in een op het eerste perron staande dieselril- tuig is ingericht, ontving gistermiddag hoog bezoek. Op uttnoodlging van den directeur, de heer Smit, brachten de leerlingen van „De Werkplaats" van ir. C. Boeke te Bllthoven. waar ook de Prinsesjes Beatrix en Irene op school gaan, een bezoek aan de „spoor-bio". In groepen van elk 60 Jongens en meisjes woonden de leerlingen de voorstelling bij- Tot de tweede groep, die ln een mini mum van tUd van het zaaltje bezit nam, behoorden de prinsesjes, die ovenals hun kameraadjes en vriendinnetjes, hartelijk genoten van de avonturen van Mickey Mouse in de woestlln. Na afloop werden de Jeugdige bezoekers onthaald op limo nade en koek. Prinses Beatrix geniet van de teekenfilm. (Foto ANP.-v. d. W.) Dr. Phllipp Etter uit Menzingen, die Zwitsersch Bondspresident zal zijn voor 1947. ls 56 jaar oud. Het ambt is hem niet vreemd. In 1939 en 1942 stond hij eveneens aan het hoofd van den Bonds raad. (Foto ANP) Naar men in wei-ingelichte kringen te Londen aanneemt, heeft het onder houd tusschen den Grlekschen premier, Tsaldaris, en de Amerikaansche en En gelsche ambassadeurs in Athene voor namelijk in verband gestaan met de aan te nemen gedragslijn van de Grieksche regeering, indien deze de bewijzen van buitenlandsche inmenging in de Griek sche onlusten voor den Veiligheidsraad zal brengen. Gedurende dit onderhoud zou de Grieksche regeering aan beide ambas sadeurs een copie ter hand hebben ge steld van het dossier over de berichten van Joegoslavischen, Albaneeschen en Bulgaarschen steun aan de Grieksche guerillatroepen. Deze documenten zijn echter nog niet door het Britsche mini sterie van Buitenlandsche Zaken ont vangen. Volgens Reuters diplomatiekén corre spondent wijzen zekeren teekenen er cp, dat de Grieksche regeering, alvorens de kwestie voor den Veiligheidsraad te brengen, stappen zal ondernemen te Bel grado en mogelijk ook te Sofia en Ti rana. Mochten deze stappen niet tot het ge- wenschte resultaat leiden, dan bestaat er is weinig twijfel, dat de zaak voor den Veiligheidsraad zal worden gebracht. Men verwacht, dat Engeland en Amerika dan den raad zullen aanbevelen den toe stand door een Internationale commis sie van deskundigen te laten onderzoe ken. Wei-ingelichte Engelsche en Griek sche kringen te Londen zijn het er over eens, dat de gevechten in Griekenland gedurende de laatste week in ernst zijn toegenomen en er bestaat bezorgdheid, dat de regeering den toestand niet lan ger in de hand zal kunnen houden. In deze omstandigheden bestaat er reden aan te nemen, dat bij het bezoek, dat generaal-majoor Rawlings, chef van de Britsche militaire missie in Grieken land, en generaal Spiliotopoelos, hoofd van den Britschen generalen staf, deze week aan Londen zullen brengen, ten einde besprekingen te voeren over een herziening van de militaire situatie in Griekenland, tevens zal worden gespro ken over de onlusten aan de Grieksche grenzen. Gewoonlijk wel-ingelichte Grieksche kringen te Londen vreezen thans, dat de linksgezinde guerrillastrijders als voorloopig doel de verdrijving van de regeeringstroepen uit Egeïsch Macedonië voorstaan. Bemanning van de Boissevain deed moedig werk. United Press meldt uit Bombay: Eenige onverschrokken leden van de bemanning van het veertiendui zend ton metende Nederlandsche passagiersschip „Boissevain" zijn er in geslaagd acht personen, waaron der een achtjarige jongen, te red den van het wrak van een vaartuig je, dat op 150 mijl afstand van Bom bay tijdens een cycloon verging. De 32-jarige zeeman Dirk Kooy uit Amsterdam zwom tachtig meter door de kokende zee en slaagde er in een ouden man te redden, die zich aan het wrak had vastgeklampt. En een ander lid van het scheepspersoneel, de 25- jarige Jan van Soelen, eveneens uit Am sterdam, ontkwam bij zijn reddingspo gingen nauwelijks aan den dood. De purser A. G. van Lenhoff uit Rot terdam, vertelde aan United Press: Wij baanden ons een weg door de hooge zeeën, toen wij plotseling een groep In diërs opmerkten, die zich aan een vlot vastgeklampt hadden en op eenigen af stand daarvan een ouden man, die al leen op een deel van het wrak rond dreef. Gezagvoerder J. H. W. Staal uit Amterdam gaf het bevel tot redding der drenkelingen. Hij manoeuvreerde het schip tot vlakbij het vlot. Eenige onzer mannen klauterden langs de touwlad ders naar beneden en wierpen reddings lij nen naar de schipbreukelingen, onder wie zich een jongen bevond, trokken hen vervolgens naar het schip toe en brachten hen via de touwladders naar boven. De vader van het achtjarige jongetje dreef inmiddels op zijn wrakstuk verder weg en bleek te zeer uitgeput om de lijn te kunnen grijpen. Daarop dook Kooy in zee en keerde met den man terug. - BINNENLAND. In verband met de bodemgesteldheid van bet vliegveld Eelde moet de K.L.M.- luchtdlenst op Groningen met ingang van heden tot nader order worden gestaakt. Ir. J. E. van Heemskerkck van Beest, stadsingenieur te Amsterdam, ls benoemd tot directeur van „Publieke Werken" al daar. Voor het eerst sedert 1939 zullen Nederlandsche boo mkweekerij-producten aan Engelsche kweekerijen worden gele verd. Deze zendingen vertegenwoordigen een waarde van 150.000 pond sterling. Gistermiddag had ln het ministerie van economische zaken te 's Gravenhage door den minister van economische zaken, dr. Huysmans de Installatie van de cen trale adviescommissie voor de prijspolitiek plaats. Tegen de 19-Jarige Amsterdamsche eleotrlciens L. A. M. Hondeman en J. H. Tegeder ls wegens een overval op een taxi-chauffeur te Amsterdam gisteren 5 Jaar geëlscht. Gistermorgen is te Parijs een Fransch Nederlandsch cultureel accoord getee- kend. De zaak-Tom Lohmann, behandeld bij ae verraad-zaak „Vrij Nederland", ls door het Bljz. Gerechtshof te Amsterdam terugverwezen naar de instructie. Het Britsche commando over Medan is door het Nederlandsche territoriale commando overgenomen. Door de R.A.F. ls het vliegveld overgedragen aan de mi litaire luchtvaar tautorlteiten. Heden zullen dr. P. J. A, IdenbuTg, directeur-generaal voor algemeene zaken en mr. K F. J, Verboèket, hoofd, van den Nederlandsch-Indlschen regeeringsvoor- lichtingsdienst. van Batavia naar Suma tra reizen. Doordat het 3-Jarig zoontje van de fam. Valk te Nijverd&l plotseling de straat opliep, geraakte het onder een pas- seerende vrachtauto van de fa. Klunder uit Deventer. Het kind was bijna oogen- blikkelUk dood. Den bestuurder treft geen schuld. Ten aanzien van de prijzen voor zuurkool, gedroogde groenten, diepgevro ren groenten eh fruit, gezouten groenten, zilverulen, tafelzuren, vruchten op sap, kersensap, boschbessensap en druivensap treden de prljzenbesolukklng 1940, no. 1. de detallprljzenbeschikking, de prijzenbe- schlkking invoergoederen no. 1 en de be schikking prfjsstop met Ingang van he den bulten werking. Gistermiddag had in het palels aah het Noordelnde te "s-Gravenhage de of- flcleele overdracht plaats van tien groote voedselpakketten, die door den president der Ver. Staten, Harry S. Truman aan H.M. de Koningin zijn aangeboden. BUITENLAND. Voortaan zullen geen buitenland sche commentaren meer gegeven mogen worden voor de Sovjet-radio. In Zuid-Beleren, nabij de OostenrJJk- sche grens. Is een gevaarlijke typhus- epldemie uitgebroken. Alleen al ln drie dorpen zijn door de ziekte meer dan 1000 menschen aangetast, van wie drie zijn bezweken. Enkele dorpen zijn onder quarantaine gesteld. De diplomatieke correspondent van dé Evening News meent te weten, dat de Britsche premier, Attlee, de benoeming overweegt van een minister-resident ln Duitschland voor de voedselvoorziening. Volgens het Finsche dagblad „Vapaa Sana" heeft „Vartslla", de grootste scheepsbouwondernemlng van Finland een boete van 5 mlllloen Finsche marken ge kregen voor het opzettelijk beperken van de productie. Er ls Ingebroken ln het Spaansche consulaat te Genua. Een stalen safe werd opengebroken en daaruit wordt een tasch met naar gezegd wordt „belangrijke docu menten" vermist, alsmede een bedrag van zeshonderd-duizend Ure. Uit Nagasaki ls een vloot walvlsch- vaarders naar de Zuidpool vertrokken. De vloot bestaat uit een moederschip, twee koelbooten en 5 Jagers. De Grieksche oppositie heeft het parlement verlaten, toen de premier Tsaldaris haar beschuldigde van „een anti-nationale opposltle-voerlng". De Belgische minister van Econo mische zaken heeft heden het besluit onderteekend. waarbij textlelgoederen niet meer aan rantsoeneering onderhevig zijn. Tijdens het reddingswerk werd het vlot tegen den wand van het schip ge smakt, waarbij Van Soelen zich slechts wist te redden door op het laatste nip pertje in zee te springen en onder te duiken. Men vreest, dat de cycloon honderden menschenlevens heeft geëlscht. OPHEFFING BETALING COLLEGEGELD. De minister heeft besloten voor de jaren waarin een student zich niet heeft kunnen laten inschrijven ten gevolge van tegen hem getroffen zuiverings maatregelen, ontheffing te verleenen van de bepalingen, dat de betalingen van het collegegeld in achtereenvolgen de jaren moeten zijn geschied. Conferentie der Unesco geopend. Te Parijs is de eerste conferentie van de Unesco (opvoedkundige, wetenschap pelijke en cultureele organisatie der V.N.) geopend. Dr. Hardman, parle mentair secretaris aan het Engelsche ministerie van Onderwijs en leider van de Britsche delegatie op deze conferen tie, zeide in zijn openingsrede, dat het een goed voorteeken is, dat de confe rentie haar eerste bijeenkomst voor het versterken der cultureele banden, op dat de vrije menschen in gesloten ge lederen optrekken, houdt op een oogen blik, dat de internationale toestand verduisterd wordt door achterdocht en kwade geruchten. Hardman zette uit een, dat voor de Fransch en Engelsch sprekende wereld vrijheid het harte- bloed is van de democratische levens wijze en dat de Unesco moet medewer ken tot het verkrijgen van vrijheid voor den menschelijken geest, een vrijheid, die gewonnen kan worden en verloren kan gaan. Spaak heette de nieuwe leden wel kom. De afgevaardigde van Afghani stan, bracht den dank van zijn regee ring over. Hij verklaarde, dat Afgha nistan steeds aan zijn verplichtingen tegenover de V. N. zou voldoen. Thor Thors, hoofd der IJslandsche delegatie, sprak eveneens een korte re de uit waarin hij zeide. dat veiligheid voor de kleinste natie tevens veiligheid voor de grootste en voor de geheele wereld beteekende. Vervolgens sprak nog de Zweed- sche minister van Buitenlandsche Za ken, Unden. Verkiezingen ter V. N. bijeenkomst. In een plechtige zitting van de V. N. hebben gisteren de afgevaardigden van Afghanistan, IJsland en Zweden de do cumenten voor het lidmaatschap van de organisatie geteekend. Hartelijke woorden zijn daarbij gewisseld. Het eerste punt van de agenda was een Egyptische resolutie, die geloofs- en rasvervolging veroordeelt. Wisjinski (sovjet-Unie) verklaarde zich in prin cipe met de resolutie accoord. Hij vond haar echter te vaag, daar geen namen en feiten worden genoemd. Ook de afgevaardigden van China, India, Amerika en Engeland steunden, de resolutie, die daarop met algemeene stemmen werd aangenomen. Ter vervanging van de niet perma nente leden van den Veiligheidsraad, Nederland, Egypte en Mexico, die in Januari uittreden, werd een geheime stemming gehouden. De drie landen, die by tweederde meerderheid werden gekozen, zijn Columbia, Syrië en Bel gië, met resp. 51, 45 en 43 stemmen. In dia kreeg 13 stemmen. Het lidmaat schap voor niet-permanente leden duurt twee jaar. Bij een stemming voor zes leden van den economisch-socialen raad behaal den slechts drie landen de vereischte meerderheid van twee derde, n.l. de V. S., Venezuela en Nieuw-Zeeland met resp. 51, 46 en 44 stemmen. Libanon met 35, Nederland met 33 en Turkije met 30 stemmen konden het minimum (36) niet halen. Voor de resteerende drie ze tels was een nieuwe stemming noodig. Libanon kreeg ditmaal 41 stemmen en was dus gekozen. Turkije met 32 en Ne derland met 30 stemmen kwamen we derom niet in aanmerking. Hierna werd de zitting tijdelijk ver daagd. SIGNAAL VOOR SCHIPBREUKELINGEN. In de haven van Genua zijn demon straties gehouden met een apparaat, dat door middel van thermische reactie van bepaalde stoffen een fel gekleurd licht verspreidt, dat gepaard gaat met een scherp fluitend geluid en een gekleurde sterrenfontein. Deze uitvinding zal schipbreukelingen in staat stellen sig nalen te geven, die tot kilometers in den omtrek zichtbaar zijn. Bezwaren tegen de Vebena. (Van onzen parlementairen redacteur) De Kamer werkt thans met volle stoom. Dat blijkt wel uit de hierboven vermelde verscheidenheid van aan de orde geweest zijnde, ten deele nog niet afgehandelde onderwerpen. Min. Dres kon met 'n korte, als steeds heldere verdediging van zijn ontwerp tot verbetering, tevens verruiming van de regeling i.z. kinderbijslagen volstaan. Hij had daarmee succes, want de hem onwelgevallige amendementen gingen er prompt aan. Hierbij openbaarde zich gebrek aan eensgezindheid tusschen de Regeeringsbondgenooten, want de frac tie der P. v. d. A. liet de K.VP. in den steek, toen de heer Andriessen poogde om ook voor niet schoolgaande kinde ren tot 18 en niet slechts tot 16 jaar bijslag verleend te krijgen, terwijl zijn, eveneens verworpen, tweede amende ment beoogd had van het vierde kind den bijslag f. 3.60 in stee van f.3.te doen zijn, wat den minister van het goede te veel was. Deze had eveneens bezwaren, echter meer van technischen aard tegen het voorstel Nederhorst (P. v. d. A.) om ook niet schoolgaande kinderen boven de 16 jaar voor kinder bijslag mee te laten tellen, als zij ge brekkig zijn en daardoor geen produc tieven arbeid kunnen verrichten. Met 4935 werd dit amendement verwor pen; met de P. v. d. A., minus 3 harer leden, de communisten en de P. v. d.V. stemden een deel der Christelijk-Histo- rischen hier voor. Z.h.st. nam de Ka mer het amendement-Nederhorst, ge- subamendeerd door den heer Stapel kamp (AR.), waardoor deze wet uiter lijk tot 1 Januari 1950 van kracht zal zyn, en vervolgens het heele ontwerp zelf. JUSTITIE AAN DE ORDE. Na een hamerstuk kwam nu de be grooting van Justitie aan de orde. In roerende eenstemmigheid zongen de sprekers van verschillende politieke pluimage den lof van minister v. Maar- seveen, die heden aan het woord komt om dan een en ander te zeggen naar aanleiding van de bonte reeks van ge opperde verlangens, zooals modernisee- ring van ons strafrecht, algeheele her ziening van onze huwelijkswetgeving, wijziging in tal van onvoldoende straf maten, waarvan men o.m. bij berech ting van zwarte handelaren de nadee- len kan ondervinden (verlanglijstje van de woordvoerster der P. v. d. A„ mej. mi*. Tendeloo), universitaire opleiding voor notarissen, bestrijding van de openbare zedelijkheid, voor welk laat ste punt met mr. Terpstra (AE.) ook ir. v. Dis (Staatk. Ger.) pleitte, die voorts tegen de lijkverbranding los brandde. En dan waren er eenige za ken van principieélen aard, te weten het echtscheidingsvraagstuk vóór bemoeilijking het trio mr. Roolvink (K. V.P.), v. d. Feltz (C.H.) en Terpstra, tegen mr. Stokvis (commun.) weder invoering van de doodstraf door de twee genoemde protest. Christel, afgevaardig den bepleit, terwijl verder nog vermeld zij, dat o.m. mr. Donker (P. v. d. A.) en mr. Roolvink de noodige aandacht aan de kwestie van het Bureau Natio nale Veiligheid en het geval-Sanders wijdden. In de avondvergadering fulmineer de de heer v. d. Heuvel tegen de wedeiinschakelmg in de aardappel industrie van de in het verleden al zoovele millioenen verslonden heb bende VEBENA en niet minder te gen den toeslag op het levensmid delenpakket. Dat wij hiervoor gel den uit het buitenland moeten lee- nen noemde spr. een smet op deze begrooting. De heer Groen (K.V.P.) en de heer De Ruiter (C.H.) voelden niets voor den loonstop in den land- en tuinbouw, terwijl eerstgenoemde het verder on eens was met de voorgestelde verlaging met 15 20% van de winstmarges in den land- en tuinbouw en hij, hoe ver klaarbaar hij het ook acht, dat minis ter Mansholt soms eens een buiten landsche reis moet ondernemen, in dat opzicht toch wel eenige matiging meen de te moeten aanbevelen. Van het be toog van den heer Vondeling (P. v. d. A.), die het o.m. voor de kleine boe renbedrijven opnam, zij aangestipt.dat hij zich er over verheugde, dat bij de formatie-Beel het departement van Landbouw niet, gelijk vroeger veelal placht te gebeuren, te vondeling was gelegd. Het auteursrecht voor dit grap je staat werkelijk op naam van dezen spreker, na wien tot laat op den avond nog menige andere afgevaardigde het woord voerde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1