WEERBERICHT
Veel lawaai voor niets
De veto-kwestie in de Groote Vijf
Hollandsche uitvinding op telexgebied
Met een enkel woord
Portugal geen paradijs meer
85ste Jaargang
DINSDAG 19 NOVEMBER 1946
No. 25936
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B, W. Menkhorst en J. Brouwer.
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Neder!. - Indonesische
Unie i.o.
Zoo is dan thans de volledige tekst
van de ontwerp-overeenkomst, regelende
de toekomstige verhouding tusschen Ne
derland en Indonesië bekend gemaakt.
Fel en onbarmhartig in alle stadia
van haar wordings-geschiedenis is de
critiek geweest; zelden of nooit in onze
historie bereikten de laaiende vlammen
der politieke hartstochten een dergelijke
hoogte: het is achteraf volkomen be
grijpelijk, waar de inzet gold de levens
belangen van de volkeren van Neder
land en ons Rijk overzee.
Sedert dien Augustusdag van het vo
rige jaar, toen Soekarno c.s. de „Repoe-
bllk Indonesia" stichtten, is zij het voor
werp geweest van vaak meedoogenlooze
critiek op alles wat in Indië gebeurde
eenerzijds, van toenemend begrip voor
de nationalistische gevoelens der Indo
nesische bevolking, gepaard gaande met
een groeiend inzicht in de niet te stui
ten historische ontwikkeling anderzijds.
Het heeft geen zin de tallooze strijd
punten en diepgaande meeningsverschil-
len opnieuw de revue te laten passee-
ren; het rad der geschiedenis laat zich
niet terug draaien en wanneer eenmaal
de voorgestelde regeling door beide par
lementen zal zijn aanvaard, breekt een
geheel nieuwe phase aan in de verhou
ding tusschen „de lage landen aan de
zee" en den „gordel van smaragd langs
den evenaar", waarvan wij slechts kun
nen hopen, dat zij beiden tot zegen zal
strekken.
Waar de ontwerp-overeenkomst uit
den aard van de zaak slechts de groote
lijnen der toekomstige ontwikkeling aan
geeft. tal van punten zich leenen voor
een sterk-uiteenloopende interpretatie en
ontzaglijk veel afhangt van de nadere
uitwerking van nu nog slechts schema
tisch geschetste plannen, is het geen ge
makkelijke taak om in het huidige sta
dium zijn indrukken van dit project in
eenigszins concreet-gestelde termen te
formuleeren.
Wie als naar objectiviteit strevend
waarnemer zich zet aan de beoordee
ling van dit hoogst belangrijke docu
ment. dient zich allereerst te bevrijden
uit dén ban van zijn subjectieve gevoe
lens en zichzelf aan een geestelijk lou
teringsproces te onderwerpen.
Dit is des te moeilijker, omdat daar
voor geen andere dwang aanwezig is dan
de harde noodzakelijkheid om zich te
confronteeren met de feiten en de wer
kelijkheid onder oogen te zien.
Dat zal velen ontzaglijk moeilijk val
len, doch het is een eerste voorwaarde
om te komen tot een eerlijk, zuiver en
bovenal rechtvaardig oordeel.
Want hij moet zich volstrekt noodza
kelijk vrijmaken uit de sfeer, welke tot
dusverre in zijn gedachtengang over
Indië heeft overheerscht. Hij dient te
vergeten, dat de „Repoeblik" zou zijn
een product van Japansche makelij; hij
moet Soekarno niet uitsluitend willen
zien als een collaborateur van de erg
ste soort; hij mag zich niet laten leiden
door volkomen menschelijke gevoelens
van haat en wraakzucht, omdat dierbare
familieleden of goede vrienden het le
ven lieten onder extremistische moorde
naarshand: is hij zelf oud-Indisch gast,
dan wordt bovendien van hem gevraagd,
dat zijn visie op den huidigen ontwikke
lingsgang niet worde vertroebeld door
de overweging, dat het het nieuwe In
donesië was, dat hem wellicht een groot
deel van de vruchten van zijn levens
werk ontnam en aan zijn werkkring in
de tropen ontijdig een einde maakte.
Dit alles zal voor velen bijna boven-
menschelijk zwaar zijn, omdat het de
meest persoonlijke, innerlijke gevoelens
betreft en men moet begrijpend staan
tegenover hen, die het nieuwe niet aan
stonds en zonder innerlijken strijd kun
nen aanvaarden.
Wie blijft voortleven in de sfeer van
hetgeen onherroepelijk tot het verle
den behoort, stelt zich onverbiddelijk
achter de feiten en is niet in staat deel
te hebben aan de constructie van de
toekomst.
Maar wie erin kan slagen de wreede
werkelijkheid van het nabije verleden te
verdringen naar den verstillenden ach
tergrond der historie, wie bereid is een
streep onder het verleden te zetten en
zich te stellen op den steeds betrouw
baren bodem der nuchtere werkelijkheid,
die zal stellig uit het voor ons liggende
staatsstuk niet den indruk krijgen, dat
„Indië voor ons verloren is". Het zal
een ander Indië zijn met sterk bij vroe
ger afwijkende verhoudingen en vooral
voor oud-Indischgasten heel moeilijk te
aanvaarden, maar het wil ons voorko
men dat ook het nieuwe Indië niet al
leen'plaats zal blijven bieden voor Ne
derlanders, doch hun ook in staat zal
stellen er vruchtbaar werk te verrichten.
Onze taak in Indië behoeft na 3Vj eeuw
niet afgeloopen te zijn; er blijft ondanks
de voorgestelde scheiding in het gezags-
apparaat een aannemelijke vorm van
binding, waardoor de gemeenschappelij
ke en 'wederzij dsche belangen gediend
kunnen worden.
„Aan het hoofd van de Nederlandsch-
Indonesische Unie staat de Koning (Ko
ningin) der Nederlanden". Dit is voor de
regeering een „conditio sine qua non"
geweest en al valt uit de ontwerp-over
eenkomst ook niet op te maken welke
bevoegdheden de' Kroon in de toekom
stige constellatie zal bekleeden, het
stemt in ieder geval tot vreugde, dat op
dit cardinale punt in beginsel overeen
stemming kon worden bereikt. Zonder
dat daarvan zijn wij overtuigd, zou ook
het Nederlandsche volk, zijn goedkeuring
nooit aan een ontwerp, regelende een
nieuwe verhouding, hebben willen ver-
leenen.
Ofschoon ongetwijfeld de nadere uit
werking van talrijke punten moeilijkhe
den zal opleveren, welke bij een beoor
deeling prima vista verborgen blijven,
meenen wij toch te mogen concludeeren,
dat de voorgestelde oplossmg in groote
ONVAST WEER.
De Bilt verwacht tot Woensdag
avond:
Een front met zeer scherpe tempe
ratuur tegenstellingen nadert ons land
Dit gaat gepaard van veel bewolking,
regen en motregen en plaatselijk mist.
trekken aanvaardbaar schijnt en reeële
mogelijkheden voor toekomstige samen
werking in zich bergt.
Problemen van momenteel nog onge-
kenden omvang zullen moeten worden
opgelost vooraleer de Nederlandsch-In-
donesische Unie zich zal hebben gecon
stitueerd
Moge „het wederzij dsche oprechte ver
langen om een goede verhouding tus
schen beide volken te verzekeren", waar
van in de preambule sprake is, bij de
komende moeilijke onderhandelingen het
richtsnoer blijven.
Een taxi vol sigaretten.
Ruim 70.000 sigaretten zijn gister
nacht in beslag genomen in een wo
ning in de Dapperstraat te Amsterdam.
De recherche heeft na een tip, een in
val gedaan in het genoemde perceel,
waar zij de sigaretten in de keuken
vond. Ook drie smokkelaars werden ge
arresteerd, die de sigaretten per hand
kar van een schip in de haven naax de
woning hadden vervoerd.
Een actiefoto van „Het Spook", het Nederlandsche straalvliegtuig van Fokker,
dat op de internationale luchtvaarttentoonstelling te Parijs blijk gaf van de
onvermoeide activiteit van de Nederlandsche luchtvaartindustrie ondanks de te
genslagen en verwoestingen van den oorlog. Men hoopt dit type. dat 17 pas
sagiers zal kunnen vervoeren, over drie Jaar ln serie te kunnen bouwen.
(Foto ANP.-F.)
Opstand der Labour-leden
stort in elkaar.
De „opstandige" Labour-leden heb
ben gisteren ten overstaan van een ge
heel gevuld Lagerhuis hun standpunt
verdedigd.
Het debat werd geopend door Cross
man (journalist en lid van de Anglo-
Amerikaansche commissie voor Palesti
na). Hij diende het amendement in de
zen vorm in: „Men hoopt vurig, dat
Zijner Majesteits regeering haar ge
dragslijn op internationaal gebied in
dier voege herziet, dat de meest moge
lijke aanmoediging wordt gegeven aan,
en dat naar de grootst mogelijke sa
menwerking wordt gestreefd met al die
naties en groepeeringen, welke zich vol
ledige socialistische ordening en contro
le over de hulpbronnen der wereld tot
doel stellen, waarmee het democratisch
en constructief socialisme zal Zijn ge
kozen inplaats van de andere mogelijk
heid: het onvermijdelijk conflict tus
schen het Amerikaansche socialisme en
het Sovjet-communisme, hetwelk alle
hoop op een wereldregeering zou ver
nietigen?
In een nadere toelichting zeide Cross
man, dat de binnen- en buitenlandsche
politiek der regeering duidelijk uiteen
liep.
„Than zien wij niet alleen een volle
dig samengaan van Engeland en Ame
rika, doch ook van de leiders der regee
ring met die der oppositie".
Crossman verzocht antwoord op de
volgende vragen: 1) Is een alliantie, zoo
als door Winston Churchill in zijn re
de te Fulton gedaan, te desavoueeren?
2) Heeft de regeering toegestemd in
standaardisatie van wapens en verdere
uitrusting van Engeland en Amerika
en zal een deel der Britsche uitrusting
door Amerika worden geleverd? 3)
Worden er door de militaire staven van
Engeland en Amerika thans besprekin
gen gevoerd?
Oppositie steunt regeering.
Crookshank (cons.) zeide dat hij zich
niet met veel woorden wilde mengen
in den strijd binnen de labourpartij. Hij
stelde voor over het amendement te
stemmen. „De conservatieven steunen
de buitenlandsche politiek der regee
ring. Ook al zijn zij oppositiepartij".
Nederlandsche mijnenveger
gezonken.
BIJ BALÏKf APAN OP EEN
MIJN GELOOPEN.
De Nederlandsche Marine Voor
lichtingsdienst te Batavia deelt
mede. dat de Nederlandsche mij
nenveger „Walcheren" bij Balikpa-
pan op een mijn is geloopen en
gezonken. Door de explosie wer
den twee leden van de bemanning
gedood, drie zwaar gewond en 8
licht gewond. De namen der
slachtoffers zijn nog niet bekend.
Attlee verdedigt regeerings-
politiek.
Vervolgens sprak de eerste minister,
Attlee. Hij zeide dat het amendement
op een verkeerd begrip van de feiten
berustte. Er wordt gesuggereerd, dat de
regeering ondergeschikt aan Amerika
is en onvoldoende bereidheid heeft ge
toond met de Sovjet-Unie samen te
werken. Deze veronderstellingen zijn
geheel onjuist.
Met betrekking tot het voorstel, een
groep van sociaal-democratische lan
den te vormen, als tegenwicht tegen het
communisme der Sovjets en kapitalisme
van Amerika, zeide Attlee, dat de re
geering niets zag in het vormen van
groepen, doch liever de oogen richtte
op de vereenigde naties, (gejuich).
Attlee zeide verder, dat de vergissing
der „dissidenten" hierin bestaat, dat zjy
denken dat Engeland steeds aan de zij
de van Amerika staat. Hij verklaarde,
dat er belangrijke kwesties aan de orde
waren geweest, waarbij b.v. de Sovjet-
Unie en Amerika het niet eens waren
met Engeland.
„Op bepaalde punten betreffende de
wereldeconomie staat Engeland aan de
zijde van Amerika, ofschoon wij over
het algemeen het kapitalistische stand
punt van dat land niet aanvaarden. Wat
betreft democratie, vrijheid van mee-
ningsuiting en regeeringsvorm zijn wij
het met Amerika eens en niet met de
Sovjet-Unie. Dit behoeft echter geen
aanleiding tot botsingen te zijn. Er moet
een compromis gevonden worden".
Attlee betoogde, dat het voor den we
deropbouw van Europa noodzakelijk is
met Amerika samen te werken, ofschoon
Engeland het niet aanlegt op een bond
genootschap uitsluitend met Amerika.
Op de vraag, waarom de regeering niet
had gereageerd op de rede van Chur
chill te Fulton, antwoordde Attlee, dat
het niet de zaak der regeering is op elke
rede te antwoorden. Voor redevoeringen
der oppositie is de regeering niet in het
minst verantwoordelijk.
Over de samenwerking met den Ameri-
kaanschen generalen staf zeide de eer
ste minister, dat. aangezien beide lan
den gezamenlijk deelen van Europa moe
ten bezetten, het niet zoo vreemd is, dat
zij blijven samenwerken. De Sovjet-
Unie is herhaalde malen uitgenoodigd
aan de samenwerking deel te nemen,
doch zij heeft de kwestie nog steeds in
overweging.
Attlee ontkende, dat de dienstplicht
in Engeland iets te maken heeft met
voorbereiding tot oorlog. Niemand, al
dus spr., zal zoo dwaas zijn te veronder
stellen dat Engeland het tegen Amerika
of de Sovjet-Unie zou kunnen opnemen.
Engeland zorgt voor zijn verdediging en
voldoet daarmee tevens aan de plicht
tegenover de vereenigde naties.
Wat betreft de samenwerking in aan
gelegenheden van wereld-economischen
aard zeide Attlee het te betreuren, dat
de Sovjet-Unie niet volledig wil mede
werken. Hij zou gaarne zien. dat de
Sovjet-Unie deel ging uitmaken van de
F.A.O., de internationale handelsorga
nisatie. de internationale bank, het in
ternationaal monetair fonds en de voor-
Nog geen beslissing.
Gisteren zijn de Groote Vijf in ge
heime zitting bijeen geweest om te be
raadslagen over de veto-kwestie. Zij zijn
er niet in geslaagd tot een beslissing
te komen, zoodat de besprekingen het
zij heden, hetzij morgen zullen worden
voortgezet.
De besprekingen gingen hoofdzakelijk
over de volgende punten:
1. Dat voorbereidende besprekingen
tusschen de vijf permanente leden van
den Veiligheidsraad noodig zullen zijn
vóór iedere zitting, waarin naax waar
schijnlijkheid van het recht van veto
zal worden gebruik gemaakt.
2. Dat onthouding van stemming niet
steeds als een veto zal worden be
schouwd.
3. Dat de groote mogendheden over
een zullen komen het veto niet te ge
bruiken behalve in gevallen, die hun
„vitale belangen" betreffen.
4. De benoeming van een rapporteur,
die een voorbereidend rapport zal moe
ten samenstellen over de moeilijke
vraagstukken, die voor den Veiligheids
raad zullen komen.
5. Dat een scherpere omschrijving van
de termen „geschil" en „toestand" noo-
dig is.
Gedurende de besprekingen, die een
volkomen algemeen karakter hadden,
zeide Molotof, dat nog niemand het
veto-recht in den Veiligheidsraad had
aangevallen en de heele veto-kwestie
een kunstmatige agitatie betrof. „Cuba
en Australië zijn ongetwijfeld aangemoe
digd door zekere andere delegaties. Dit
heeft een ongunstige sfeer geschapen,
die zal moeten worden opgeheven".
Molotof voegde er aan toe. dat hij in
beginsel geen tegenstander was van
voorbereidende besprekingen tusschen
de permanente leden van den raad, zoo
als door den Britschen minister van
DE ZUIVERING IN DUITSCHLAND.
Naar de bestuurscommissie voor
Duitschand mededeelde, zijn alleen
reeds in de maand October 10.608 per
sonen in de Britsche zone ontslagen
wegens hun vroegere betrekkingen met
de nazi-partij. In. totaal zijn sinds het
begin der bezetting thans 177.229 per
sonen om die reden ontslagen.
Op vordering van het Amerikaansche
militaire bestuur heeft het Beiersche
ministerie van onderwijs 33 professoren
van de universiteit van München ont
slagen, omdat het hun ontbrak aan de
„moreele en politieke hoedanigheden
die de ontwikkeling der democratie in
Duitschland moeten bevorderen".
MAARSCHALK KONIEF
OPPERBEVELHEBBER.
Maarschalk Iwan Konief is benoemd
tot opperbevelhebber van alle sovjet-
strijdkrachten te land. In deze functie
is hij opvolger van maarschalk Gregori
Zhoekof.
Buitenlandsche Zaken Bevin was voor
gesteld. „Het veto-recht is door den
Sovjet-afgevaardigde slechts dan ge
bruikt. als het onontbeerlijk was", al
dus Molotof.
Byrnes zeide echter, dat de delegatie
van de Ver. Staten teleurgesteld was
door de vele keeren, dat het recht van
veto in den Veiligheidsraad was ge
bruikt.
Dr. Wellington Koo (China) achtte
het van belang, dat er een scherp on
derscheid werd gemaakt tusschen kwes
ties in de procedure en feitelijke kwes
ties. Parodi (Frankrijk) ondersteunde
dit gezichtspunt.
Bevin zeide dat Groot-Brittannië zijn
geheele buitenlandsche politiek op de
V. N. wilde baseeren, maar eerst moet
het er van overtuigd kunnen zijn, dat
de machinerie van den Veiligheidsraad
een doelmatig instrument is.
Alle vijf ministers gaven als hun mee
ning te kennen, dat er geen sprake is
van een verandering in het handvest
van de V. N. Bevin drong echter aan
op een vrijwillige aanvaarding van een
„gedrags-code", daar deze volgens hem
waarschijnlijk gunstiger resultaten zal
afwerpen dan scherp omlijnde gedrags
regels.
GRIEKSCH MEMORANDUM OVER
DEN GUERILLASTRIJD.
Tsaldaris, de minister-president van
Griekenland, heeft aan den Britschen
en den Amerikaanschen ambassadeur
te Athene een memorandum overhan
digd, inhoudende, dat de in het Noor
den aan Griekenland grenzende lan
den steun hebben verleend aan de
Grieksche guerillatroepen.
Volgens het memorandum hebben zich
sinds 1 October 27 incidenten voorge
daan aan de grens van Joegoslavië en
10 in het grensgebied van Griekenland
en Bulgarije. In het memorandum
wordt uiteengezet, dat de incidenten
niet werden uitgelokt, en bewijzen aan
gevoerd voor de stelling, dat in vele ge
vallen de aanvallen als eenig doel de
dekking van infiltratie in Griekenland
van „anarchistisch-communistische ben
den" hadden.
In de grensgebieden wordt nog steeds
hevig gevochten.
AMERIKAANSCH LEGERVLIEGTUIG
IN ZEE GESTORT.
Een Amerikaansch Curtis legervlieg
tuig met 23 miltiairen aan boord is,
aldus wordt uit Tokio gemeld, 24 km.
van Iwojima (Japan) in zee gestort.
Het ongeluk kostte allen inzittenden
het leven.
Plannen voor volledige
automatiseering.
.Binnen ongeveer 14 dagen zal het
telexverkeer met België en Tsjecho-
Slowakije mogelijk zijn. Zoo spoedig mo
gelijk volgen Engeland, Denemarken,
Zweden en Noorwegen," aldus verneemt
het A.NP. uit gezaghebbende bron. Dit
beteekent, dat technische moeilijkheden,
die zouden kunnen ontstaan- uit het
gebruik van verschillende apparaturen,
opgeheven zijn en dat op den duur zelfs
verwerkelijking van plannen tot auto
matiseering mogelijk is.
Hier te lande wordt hard gewerkt
aan plannen tot volledige automati
seering van het verkeer per telex.
Een nieuwe Nederlandsche vinding
op dit gebied is een telex, waarop
men, na inschakeling, dadelijk in
cijfers het telexnummer van een be
trokken abonné aanslaat. De aange
vraagde „verreschrijf-machine" ant
woordt automatisch en daarna kan,
zonder tusschenkomst van telefoon
juffrouwen of anderszins gecorres
pondeerd worden, zooals men op het
oogenblik telefoneert.
De Nederlandsche P.T.T. heeft beslo
ten het telexverkeer niet langer in het
telefoonverkeer in te schakelen. Er
wordt aan een apart telextelegraafnet
gewerkt, waarover ook telegraafkanto
ren zullen correspondeeren. Dit net zal
geheel automatisch worden. Op het
oogenblik kan men moeilijk schatten,
wanneer dit net geheel gereed zal zyn.
Vrijwel alle types toestellen zullen op
dit net geschakeld kunnen worden, zoo
dat in het verre verschiet zelfs inter
nationale automatiseering van telex-
netten in Europa mogelijk zou kunnen
zijn.
In Frankrijk en Engeland werkte men
tot voor kort onafhankelijk aan derge
lijke plannen, die in Nederland reeds in
een vrij vergevorderd stadium van
voorbereiding zijn. Hier, zoowel als el
ders, is men bezig met het bouwen
van proef-automaten.
Hiernaast worden proeven genomen
met draadloos telexverkeer. Op dit ge
bied is een zeer belangrijke uitvinding
in ons land gedaan. Indien storing op
treedt bij het overseinen van een letter-
teeken, „weigert" de ontvanger dit sein
en de zender herhaalt het automatisch.
Het draadlooze telex-correspondentie-
verkeer is nog niet aan de kinderschoe
nen ontwassen en zal voornamelijk voor
grootere afstanden bestemd zijn. Men
denkt b*j P.T.T. in de eerste plaats aan
Indonesië.
Telexverkeer over de oceanen, b.v. met
de Ver. Staten is op het oogenblik niet
mogelijk. Hiertoe dient eerst een z.g.
breedbandkabel met ingebouwde ver-
sterkersposten te worden gelegd. Een
dergelijke kabel vergt enorm veel tech
nische zorg en vernuft. De draadlooze
verbinding zou op den duur een andere
oplossing kunnen worden.
De Jonge Engelsche Lord Selsdom. bekend motorrenner, bil zijn sportwagentje,
dat een snelheid van 160 K.M. per uur kan bereiken.
loopige internationale organisatie voor
de burgerluchtvaart.
Attlee bracht hulde aan den minister
van Buitenlandsche Zaken, Bevin. „Ik
weet, hoezeer hij er zich voor inspant
onze beide groote geallieerden tot sa
menwerking te brengen".
Wij volgen de politiek van de partij,
aldus Attlee, welke is gebaseerd op in
ternationale samenwerking ter verkrij
ging van den vrede, sociale rechtvaar
digheid en vrijheid voor alle volkeren.
De minister van Buitenlandsche Zaken
heeft deze politiek getrouw ten uitvoer
gebracht.
Toen Attlee ging zitten, vroeg Cross
man, die het amendement had inge-
BINNENLAND.
Gisteren had in de universiteit van
Bmo, de eere-promotie plaats van den
Nederlandschen oud-mlnlster van onder-
v/ijs. kunsten en wetenschappen, prof. dr.
G. van der Leeuw, hoogleeraar ln de god
geleerdheid aan de Gronlngsche universi
teit, die momenteel een tournee maakt
door Tsjecho-Slowakije waar hy ln ver
schillende universiteiten lezLngen ln de
Fransche taal houdt, ln het bijzonder
over anthropologic
Burger-passagiers zullen voortaan in
de gelegenheid zijn twee maal in de week
van Batavia naar Darwin te vliegen. De
reLs zal voor Nederlandsche staatsburgers
48 pond sterling kosten en voor andere
passagiers 64 pond sterling.
Dit ls de eerste luchtverbindlng na den
oorlog tusschen Australië en Batavia.
In de staatscourant ls afgekondigd
een regeling van salarissen en andere
arbeidsvoorwaarden voor apothekersassis
tenten. Voorts worden in deze regeling
nader omschreven: de nacht-, wacht- en
Zondagsdiensten, en de regelingen by ge
oorloofd verzuim en vacantle.
De Belgisch-Nederlandsche commissie
voor havenrechten zal morgen te Den
Haag bijeenkomen Het doel van nez* bij
eenkomst ls het vaststellen van een ac-
coord over de rechten ln de Belgische
en Nederlandsche havens.
Naar het A.NP. verneemt, hoopt,
tijdens zijn verblijf te Parijs, ter gelegen
heid van de eerste conferentie van
U.N E S.C.O., minister Glelen een Neder-
landsch-Fransch cultureel accoord te on-
derteekenen, waaraan thans de laatste
hand gelegd wordt.
Dit acoord zal o.a. de uitwisseling
regelen van studenten en professoren.
Op de Internationale tentoonstelling
van moderne kunst te Parijs ls Nederland
vertegenwoordigd met 30 schilderijen van
plm. 25 schilders.
De minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen heeft besloten by ge
legenheid van de opheffing der rijks
inspectie kunstbescherming door de rijks
munt een gedenkpenning te laten slaan
naar het ontwerp van den beeldhouwer
P. Gregoire, als biy vend aandenken van de
erkentelijkheid van de regeering Jegens
allen, die zich verdiensteiyk hebben ge
maakt by de bescherming van de Neder
landsche kunstschatten tijdens den oorlog.
Er ls een commissie ingesteld ter
voorbereiding van de herziening van het
salarlsbesluit n.o. 1935. voor zoover dit het
middelbaar nijverheldsonderwys betreft.
Thans ls de centrale adviescommissie
voor de prijspolitiek Ingesteld, welke ls
aangekondigd ln de regeeringsverklarlng
over loonen en prijzen. Voorzitter ls prof.
G. Brouwers, directeur-generaal voor de
pryzen, te 's Gravenhage,
BUITENLAND.
Duitsche mynwerkers hebben met
groote meerderheid een Britsch voorstel,
dat zy overwerk zouden doen om de
Duitschers dezen winter van steenkool te
voorzien, verworpen.
Nederland ls gekozen in een sub
commissie van de commissie voor econo
mische en financieel© aangelegenheden.
Deze subcommissie onderzoekt de moge
lijkheid van voortzetting van hulp aan
de door den oorlog getroffen landen, wan
neer de Unrra heeft opgehouden te be
staan.
In een klooster te Napels, waar brand
uitgebroken was. zyn 4 kloosterzusters,
1 priester er. 4 andere menschen tydens de
paniek, die ontstond, doodgedrukt.
Een nieuw Engelsch Lancaster-
straalvliegtuig. het eerste ter wereld, dat
voor personenvervoer bestemd ls. heeft
gistermorgen de eerste Kanaalvlucht ge-
houder.. De afstand van Londen naar
Parys werd ln 50 minuten afgelegd. De
gemiddelde snelheid bedroeg 496 kilometer
per uur.
In de Britsche zone is met Ingang
van 18 November het spoorwegverkeer
wegens gebrek aan steenkoolvoorraden by
de eiectrische centrales van Hamburg en
Sleeswijk-Hol8tein ingekrompen.
Een partij van ongeveer 1200 ton
graan, de tweede party tilt de So v Jet rus-
slsche zóne ln ruil voor staal e.a.. ls te
Hamburg aangekomen en zal onmiddel
lijk naar het Ruhrgebied doorgezonden
worden. 4500 ton zullen nog volgen.
diend, verlof om het in te trekken. Er
werd echter luid „neen" geroepen,
waarna tot stemming werd overgegaan
Hierbij werd het amendement mei
353 tegen nul stemmen verworpen. De
dissidenten onthielden zich!
Een tweede „opstand" tegen de re
geering door haar eigen aanhangers had
plaats, toen een amendement werd in
gediend door ongeveer twintig leden van
de Labour partij. Dit was een amende
ment op de troonrede, waarin de poli
tiek der regeering ten aanzien van den
dienstplicht in vredestijd werd gecriti-
seerd. Het werd verworpen met 320 te
gen 53 stemmen.
Mijnwerkersstaking in 3e V.S.
reeds begonnen.
Amerikaansche arbeiders in de bruin-
koolmijnen zijn gisteren begonnen te
staken, drie dagen eerder dan door Le
wis, den leider der mijnwerkersvakver-
eeniging, was aangegeven Vijf mijnen
van de „Pittsburgh Consolidation Coal
Company" moesten sluiten ten gevolge
van het wegblijven van 3000 mijnwerkers
in deze en andere mijnen van de maat
schappij.
Het Amerikaansche departement van
Justitie heeft medegedeeld, dat een fe
derale rechter een bevel heeft uitge
vaardigd, hetwelk John Lewis zal be
letten Donderdag zijn overeenkomst
met de regeering op te zeggen. De sta
king der mijnwerkers is echter, zooals
femeld, reeds begonnen. Meer dan
0.000 mijnwerkers hebben den oproep
der regeering, de verscheping van steen
kool naar het buitenland niet te belem
meren, genegeerd.
Een hooge Amerikaansche regeerlngs-
autoriteit heeft verklaard, dat het nu
de beste tijd is om uit te maken wie
het machtigst is, de regeering of de
vereenigde mijnwerkersbond. waarvan
Lewis president is. Deze verklaring be
vestigt het vermoeden, dat president
Truman voornemens is „het uit te
vechten" met Lewis, die. ofschoon hij
zich blootstelt aan arrestatie, zijn
400.000 mijnwerkers Donderdag zal op
roepen in staking te gaan als regeering
en mijneigenaren niet aan zyn eischen
tegemoetkomen.
Technisch zijn de mijnen nog steeds
in handen der regeering en volgens een
oorlogswet kan ieder, die een staking
tegen de regeering uitroept, tot 5000
dollar boete en een jaar gevangenis
straf veroordeeld worden.
Onbevredigende
voedseltoestand.
Portugal heeft geen oorlog gekend en
geen bezetting en uitplundering. Alge
meen beschouwde men dat land als een
paradijs op aarde. En toch is de voed
seltoestand op het oogenblik verre van
bevredigend en neemt de ontevreden
heid hand over hand toe.
Bepaalde levensmiddelen zyn uiter
mate schaarsch op het oogenblik, maar
aan den anderen kant heerscht er in
sommige kringen een voor de rest van
het volk pijnlijke overdaad. De Portu-
geezen ergeren zich aan de rijke ban
ketten. die door vooraanstaande land-
genooten herhaaldelijk aangericht wor
den- Zoo werd voor een gezelschap van
80 personen b.v. onlangs een varken
van 120 kg., 40 kippen. 12 eenden, 30
konijnen en 30 kg. biefstuk opgedischt,
buiten de aanvullende gerechten- Dit
vond plaats, terwijl Lissabon een stad
van 800.000 inwoners, nagenoeg geheel
vleeschloos was! Op sommige dagen
worden in het abattoir van de stad
slechts een paar dozijn schapen en een
stuk of zes koeien geslacht. In de pro
vincie is natuurlijk meer vleesch, maar
dat mag niet naar de stad vervoerd
worden. De boeren willen niet meer
vee leveren, omdat zij de vastgestelde
maximum-prijzen te laag vinden. De
regeering heeft een paar weken gele
den een overeenkomst met Argentinië
gesloten voor den invoer van vleesch,
terwijl men bovendien de import van
de Azoren en Angola tracht te vergroo-
ten. Gebrek aan scheepsruimte vormt
echter een ernstige handicap voor de
uitvoering van deze plannen.
Daarbij komt dat de kosten van le
vensonderhoud sterk zijn gestegen. Die
in Juni 1939 op 100 stellende, bedroegen
de kosten van levensmiddelen in Aug.
1945: 167.2, in December 1945 204 4, in
Februari 1946: 221.1, in Juni 206.8 en
in Augustus .218.9, waarbij de geringe
daling in de zomermaanden slechts
een gevolg is van de goedkoopere sei
zoengroenten.
De hierdoor veroorzaakte ontevreden
heid versterkt de rijen van de demo
cratische eenheidsbeweging, de opposi
tiepartij
Portugal is niet meer het paradijs»
dat de oorlogsmoede volken het meen
den te zijn. (United Press).
