Montage-woning is nog te duur
Finlantls lot hard maar draaglijk
RECHTZAKEN
Verrassend prijsverloop in Ver. Staten
DE ZWARTE VOS
DE AVONTUREN VAN HUMPO HOTSFLOTS, KUNSTENAAR
Het Leidsch Dagblad
Reynaud bijna uit venster
geworpen.
Het scheelde niet veel. of de leider van
de uiterst rechtsche Fransche republliein-
sche vrijheidspartij, ex-premier Paul
Reynaud, zou na een verkiezingsrede uit
een raam op de eerste verdieping van een
vergaderingsgebouw te Watten, bij Duin
kerken. geworpen zijn. De helft van zijn
gehoor bestond uit communisten, die tij
dens zijn rede storingen verwekten en
hemzelf met projectielen van velerlei aard
bekogelden. Uiteindelijk bestormden zij het
platform om Reynaud en enkele andere
vrijheidspartij-candldaten uit het raam te
gooien. Slechts door het energieke optre
den van Watten's burgemeester kon dit
worden voorkomen. Reynaud moest haas
tig een goed heenkomen zoeken onder de
hoede van den burgervader. Zijn metgezel
len werden echter nog gemolesteerd, toen
zij het gebouw verlieten.
GENERAAL CRERAR VERLAAT
DEN DIENST.
De correspondent van de Times te Ot
tawa bericht, dat generaal H. D. G. crerar.
die het bevel voerde over het eerste Cana-
deesche leger, dat ook ln Nederland ge
vochten heeft, zich uit het leger heeft
teruggetrokken.
DE VERKOOP VAN IMPORT
SIGARETTEN.
Naar aanleiding van de mededeelin-
gen, welke minister Huysmans in zijn
radiorede deed. deelt Nederlands Volks
herstel mede, dat overleg gepleegd wordt
met de betrokken vakgroepen over de
wijze, waarop de import-sigaretten ten
bate van het Fonds Noodgebleden ver
kocht zullen worden. Het voornemen be
staat om. den tabakshandel bij dezen
verkoop volledig ln te schakelen. Zeer
waarschijnlijk zullen aan het eind dezer
week nadere publicaties kunnen volgen.
500.000 BLOEMBOLLEN NAAR DE
ENGELSCHE MIJNDISTRICTEN.
500.000 bollen zullen op 6 November
a.s door de Nederlandsche bloembollen
kweekers bij monde van den heer B.
Reijnveld worden aangeboden aan de
Engelsche mijnwerkers. zy zullen in
ontvangst genomen worden door lord
Citrine, hoofd van het Miners Welfare
Committee. De bollen worden uitgeplant
in 1000 mijnwerkersgemeenten. De offl-
cieele overdracht zal plaats hebben ln
een mijnwerkersdorp in Kent. De bollen
worden aangeboden als dank voor het
groote aandeel, dat de mijnwerkers heb
ben gehad in de bevrijding van ons land
en in erkenning van hun belangrijk aan
deel in de huidige herstelperiode,
DE SCHAT IN DEN KETEL.
De publicaties over het vinden van de
schat aan edele metalen en juweelen in
een verwarmingsketel van een Amster-
damsche villa, hebben vele menschen er
toe gebracht de politie van aanwijzingen
te voorzien.
Om haar onderzoek in de mysterieuze
zaak voort te zetten, afgaande op een
dezer tips, is de hoofdinspecteur Moll,
chef van de Amsterdamsche recherche,
op zoek gegaan in een plaatsje in Lim
burg en heeft daar geen juweelen doch
wel een aantal effecten ln beslag kun
nen nemen tot een bedrag van ongeveer
f. 20,000.—.
BEDORVEN BANANEN.
De koelinstallatie was stuk.
Vrijdag is een Noorsch schip, de „Eli
sabeth Backe", met ruim 600 ton bana
nen aan boord, uit Panama te Rotter
dam gearriveerd. Toen men in de Jobs
haven met de lossing wilde beginnen,
bleek de koelinstallatie onderweg niet
gefunctionneerd te hebben, met het ge
volg, dat zoo goed als de geheele lading
was bedorven. Slechts enkele trossen,
bestemd voor België, zijn nog geschikt
voor consumptie. De bananen werden in
groote lichters van de vuilverbranding
gedeponeerd. Van de lading was niets
bestemd voor Nederland.
ZESTIEN MEDEWERKERS VAN
„VRIJ NEDERLAND" VONDEN
DEN DOOD.
Ten gevolge van verraad zijn in No
vember 1943 meer dan 30 Haarlemmers,
allen medewerkers aan „Vrij Nederland"
gearresteerd Zestien van hen kwamen
om het leven. Dat waren: drie leden
van de Haarlemsche familie Lohmann
(grootvader, vader en oom: twee zoons
ontsprongen den dans)F. A. v. d. Breg-
gen, S. Huynink, H. D. R. Otte. G. A.
Goldschmeding. G- Kuipers. P. P. J. van
Deurzen, D. Komen, G. Frederiks, J. H.
Smeet-s. J. B. Aalbers, W. M. Smit, C.
Kuick en jhr. mr, A. Reigersman. In
verband hiermede zullen 5 verdachten
zich morgen voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam hebben te ver
antwoorden.
Maar de bewoners zijn
tevreden.
(Van onzen soecialen verslaggever).
II
In een vorige beschouwing omtrent
de montage-woning die op 't oogen-
blik op 9 verschillende plaatsen v. ons
land wordt gebouwd, n.l. in Nyver-
dal, Hengelo, Enschede, Coevorden,
Emmen, Hoogeveen, 's-Hertogen-
bosch (2 x) en Eindhoven, hebben
we de vraag gesteld, of dit soort
noodwoningen aan de gestelde ver
wachtingen zal kunnen voldoen.
De bouwkosten bedragen ongeveer
f. 18.000.per blok van 2 wonin
gen en komen voor rekening van
het Rük. Met de kosten voor den
bouwgrond, welken de gemeenten
beschikbaar moeten stellen, en die
plaatselijk zullen varieeren, komt
men tot een bedrag, dat de vraag
wettigt, of deze noodwoningen fi
nancieel te exploiteeren zijn. Het
antwoord luidt: voorloopig nog
niet.
Men moet de montage-woning ech
ter niet beschouwen uit een oogpunt
van beleggingspolitiek. Het blijven nood
woningen. al wordt hun dan ook een
„permanent" karakter van 50 jaar ge
garandeerd. Een zeer groote verdienste
ervan is evenwel, dat ze bijdragen tot
vermindering van het bestaande wo
ningtekort en daarom geeft het Rijk
op de exploitatie-kos
ten een subsidie, dat r
het mogelijk maakt
dat de bewoners voor
een redelijken huurprijs
vast te stellen over
eenkomstlg den plaat
selijken huurstandaarö
bezit van een mon
tage-woning kunnen
nemen.
Als men nagaat, dai
een gemeente als Nij
verdal b.v. op het
oogenblik op elke 2wo
ningen er 1 tekort komt
dan is een dergelijke
politiek stellig te ver
dedigen.
Daarnaast rijst d*-
vraag. of een huis. da'
practisch geheel var
beton is geconstrueerd
op den duur zal vol
doen? Voor een af
doend antwoord daar
op, beschikken we nog
over te weinig gege
vens. Als men er met
de leiders van den bouw
over spreekt, wijzen ze
er op. dat het beton,
dat in de elementen
voor een montage-wo
ning is verwerkt, in
hoofdzaak sintel-beton
is. Dit schijnt een iso-
leerende werking te
hebben en de vrees voor
vocht te doen verval
len. In 's-Hertogen-
bosch is het eerste com
plex montage-woningen
reeds in gebruik geno
men. We hebben eens
geïnformeerd hoe ze
Hen bewoners daar be
vallen, en tot ons genoegen mogen ver
nemen, dat de tot dusver opgedane be
vindingen geen reden tot klagen heb
ben gegeven. Verder zal men echter de
toekomst en vooral den winter moeten
afwachten.
Het Is uit den aard der zaak een in
convenient. dat de huiden geen kelder
hebben, en dat ook het zoldertje niet
te gebruiken valt. omdat bij tiet oor
spronkelijke ontwerp, de zolderruimte
als verloren ruimte is aanvaard, met
het oog op de constructie van de pla
fonds. Maar daar staan zooveel ge
rieflijkheden tegenover. dat men er
deze kwade posten gaarne voor op
den koop toe neemt. Men moet daarbij
niet uit het oog verliezen, dat de mees
te bewoners tot dusver onder heel wat
minder gunstige omstandigheden heb
ben gewoond.
Ook dan blijft evenwel nog de vraag,
of door het genormaliseerde huizentype
de individualiteit van de bewoners niet
te zeer in het gedrang zal komen en
of het fabriekmatig gebouwde serie
huis niet tot een zekere eenvormigheid
zal leiden?
Daarom zal de ontwikkeling niet stil
mogen staan, maar zullen de verschil
lende typen huizen en ook de elemen
ten steeds verder moeten worden ge-
perfectionneerd.
Hoe in Nederland de montage-wo
ningen worden gebouwd hopen we in
een slotartikel uiteen te zetten.
Een monteur is bezig met de afwerking van het dak.
Het meest frappant zijn hierbij de afhangende
stangen, waarin de zoldering wordt opgehangen.
Opzienbare arrestatie
te Tiel.
LID VAN HET TRIBUNAAL
IN OVERTREDING.
De leider van den distributiekring Tiel.
hoofdcommies ter gemeentesecretarie en
lid van het Tlelsche tribunaal V.. werd
dezer dagen ln opdracht van den officier
van Justitie te Arnhem door de Tlelsche
politie gearresteerd.
Deze opzienbarende arrestatie ls het ge
volg van een onderzoek, dat door politie
en C.D.K.-recherche werd Ingesteld naar
aanleiding van vermeende onregelmatig
heden bil den TIelschen dlstrlbutledlenst.
BU alt onderzoek kwam vast te staan,
dat V. aan den TIelschen radiohandelaar
van B. een rllwlelbon had verstrekt, on
danks het feit. dat van B. kort te voren
een soortgelijke bon voor een rilwlel had
ontvangen. Als tegenprestatie kreeg V.
tegen betaling een radiotoestel Ook van
B. werd gearresteerd maar werd na een
bekentenis op vrl|e voeten gesteld. Za
terdag legde ook V.. die thans te Arnhem
gedetineerd ls. eeD volledige bekente
nis af.
DE HEER GORTZAK NAAR INDIË?
Op uitnoodiging van militairen.
De communist H. Gortzak, die actie
heeft gevoerd tegen uitzending der 7 De-
cember-divisle, is per open brief ln het
te Semarang verschijnend dagblad „Het
Midden", uitgenoodigd op kosten van
de militairen van het 2e bat. 7e reg inf.
naar Indië te gaan om zich persoonlijk
op de hoogte te stellen. De heer Gort
zak verklaarde aan het A.N.P., dat hij
gaarne bereid is aan het verzoek te
voldoen.
VERLIEZEN NEDERLANDSCHE
STRIJDKRACHTEN.
De regeering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgeloopen week
de navolgende verliezen zijn gerappor
teerd: gesneuveld of overleden ten ge
volge van oorlogshandelingen:
Marine: geen verliezen.
Landmacht: soldaat H. J. van Essen,
legeronderdeel 1-2 ri„ gesneuveld op
18 October 1946, tijdens patrouilledienst
te Tjibeber; begraven 19 October te
Tjiandjoer. Afkomstig uit Deventer.
Nederlandsch-Indisch legerfuselier
A. van Tol. afkomstig uit 's-Graven-
hage, gesneuveld op 13 October.
Haring oorzaak der
vergiftiging?
RESULTAAT VAN ONDERZOEK.
Na een langdurig en minutieus on
derzoek is het den Amsterdamschen
Volksgezondheidsdienst gelukt de oor
zaak op te sporen van de ernstige
typhusverschijnselen, welke zich te Am
sterdam en Leiden hebben geopenbaard
bij een aantal gasten van een bruilofst-
diner, dat gegeven werd in een bekend
Amsterdamsch restaurant, zoo meldt
„Trouw".
Men heeft kunyen vaststellen, dat de
besmetting is ontstaan door het nut
tigen van haring, welke door een
Amsterdamschen visclihandel aan het
restaurant werd geleverd. In deze
zaak lag een oude vrouw een chro-
Russen gebruiken zachte
handschoenen.
Van een bezoek aan Finland Komt men
terug met den Indruk, dat de Russen hun
kleinen buurstaat ln het Westen met
zachte handschoenen hanteeren. In ver
gelijking met de meeste Oost-Europeesche
landen, ls Flnlands vrijheid op het oogen
blik buitengewoon te noemen, aldus de
Finsche Helvl Rintala. die voor United
Press een reis door haar geboorteland
maakte.
Het land ls niet bezet door Russische
troepen en de paar soldaten en matrozen
van het roode leger en de roooe vloot,
verbonden aan de controlecommissie te
Helsinki, gedragen zich bescheiden en
correct Het probleem der „verbroedering"
bestaat hier niet. daar de Sovjet-Unie de
vermenging met de Finsche oevolklng
blijkbaar niet aanmoedigt
Ondanks hun nederlaag ln twee oor
logen en ondanks het feit, dat zij drie
Jaar lang Dultschers op hun grond heb
ben gehad, ondanks de omstandigheid
ook dat zij sinds den wapenstilstand van
September 1944 op genade of ongenade
aan de Russen zijn overgeleverd, vormen
de Finnen nog altijd een vrij volk, demo
cratisch wat belangstelling en actie be
treft.
Maar zij betaalden een zwaren prijs
daarvoor. Zy mogen dan misschien hun
ontberingen, zoowel geesteiyk als physlek,
wat moediger dragen dan de andere ver
slagen landen toch zijn die ontberingen
zeer ernstig, voedsel ls schaarsch ln Fin.
land. De vleesch-, vet- en sulkerrantsoe.
nen zijn ver beneden het peil, dat als het
minimaal-noodzakelijke wordt beschouwd
Wittebrood ls vrijwel niet te krijgen en
het roggebroodrantsoen ls nauwelyks toe
reikend. Vlsch en eieren waren dezen zo
mer zonder bon. doch voor d£ meeste ge.
zinnen onbetaalbaar. Luxe-artikelen zyn
niet aanwezig, met inbegrip van thee,
cacao en koffie Vooral de koffie missen
de Finnen, die enorme koffiedrinkers
waren.
Ofschoon deze situatie nu al twee Jaar
duurt, ls de volksgezondheid nog verba
zingwekkend weinig aangetast.
De nijpende schaarschte aan kleeren en
hulsvesting ls een tweede groot probleem
voor Finland. Leeren schoenen en wollen
kleeren zijn niet te koop en surrogaten
daarvoor zijn zeldzaam en slecht. Maar de
Finnen hebben volop papier en dat papier
vervult een groote taak ln de Finsche
i hulshouding van vandaag Het meest ge.
1 brulkt worden papleren gordynen. tafel-
i lakens, beddelakens, schorten, boorden,
I schoenen (papierpulp met hout) en vele
andere gebruiksvoorwerpen. De woning
nood ls zóó groot, dat men ln de steden
I de woonruimte heeft gerantsoeneerd op
I één kamer per persoon Bijna 500.000 Fin.
nen zijn geëvacueerd uit Karellë (afge-
staan aan Rusland en voor hen moesten
boerderijen en andere huizen, alsmede be
zigheden gevonden worden ln andere
deelen des lands.
De wapenstilstandsvoorwaarden 7.yn
hard. vcoral wat de herstelbetalingen
betreft, doch de Finnen vinden ze niet
ondraaglijk, vooropgezet dat zl| buiten.
Iandsche credleten kunnen krygen. Ook
het communistische orgaan ln Finland
gaf onlangs toe dat het van vitaal be
lang ls voor de Finnen om eredlet ln
het buitenland te krygen. willen zU de
herstelbetalingen kunnen opbrengen
zonder de levensstandaard aanzienlijk te
verlagen.
Finland ls geen prooi der Sovjetpro
paganda. De Finnen lelden hun eigen
kranten en politieke organisaties op hu.
ekjen manier, op voorwaarde dat geen
crltlek op Rusland wordt geoefend. Zij
kozen vrijelijk hun parlement, al moesten
zij natuurlijk oppassen geen menschen te
kiezen, die zich met de Dultschers ge
compromitteerd hadden. Hun regeering ls
weliswaar niet degene, die het parlement
zou gekozen hebben in een ander geval,
maar zy bestaat te ieder geval wel uit
Finsche politici en niet uit Russische ma
rionetten. Moskou geeft haar orders met
betrekking tot gevangenneming van oor-
logslelders, tot zuivering der politie, enz.,
maar tot nu toe zyn die orders nog niet
te ver gegaan,
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Jenever stokery F. V. P. te Noord-
wykerhout had zich bezig gehouden met
clandestien vervaardigen van Jenever. De
Rijksadvocaat, meende althans dat hier
gevangenisstraf zou móeten volgen wegens
het voorhanden hebben van een dist 11-
leertoestel; hy vorderde f. 500 boete, doch
de Officier vroeg een maand gevangenis
straf. De rechter veroordeelde tot f. 500
boete of 2 maanden hechtenis.
ziek te bed. Men vermoedt, dat iemand
de patiënte heeft geholpen en daarna
de haringen heeft schoongemaakt.
Ook de vyf leden van het keukenper-
soneel van het restaurant bleken besmet
te zijn door deze visch, zoodat het
restaurant ook in dezen geen schuld
heeft.
Intusschen zyn te Amsterdam nog
enkele gevallen van typhus ter obser
vatie opgenomen. Deze personen hadden
niet deelgenomen aan het bruiloftsdiner
maar wel haring genuttigd in het
restaurant. Men heeft uitgebreide maat
regelen genomen om uitbreiding van het
aantal ziektegevallen te voorkomen.
Ook te Zwolle en Enschedé liggen nog
nische typhusbacillendraagster enkele slachtoffers van dit diner ziek.
Ondanks al hun zorgen, beschouwen
de Finnen den toestand niet als hope
loos. zy accepteeren zelfs het verlies
van grondgebied, zi.l bet met een
eenlgszlns bitter gevoel. Maar zy ge-
looven in staat te zullen zyn de her
stelbetalingen te voldoen, ofschoon
hiermede een grooter deel van hun na
tionale Inkomen gemoeid zal zijn dan
ooit ln ecnlg verslagen land ls voor
gekomen. Zij werken'hard en consciën
tieus voor Rusland, ln de hoop dat na
September 1952 de rekening \ereffcnd
zal zyn.
De tradltloneele angst voor Rusland
heeft Finland's kracht niet gebroken. De
Finnen scheppen moed uit het vaste ge
loof. dat de Ver. Staten, favoriet der
Finnen, en Engeland een vriendschappe-
ïyke belangstelling in hun lot zullen be
houden.
AGENDA.
HEDEN.
Petruskerk: Conferentie voor nlet-
Spr pater Wynand Sluffc
St.
katholieken.
8 1/4 uur nam.
DE BIOSCOPEN.
„Rex" „Het geheim var> Stamboul"
(14 J.) Zat en Zond. 2.15, 4.15, 7.15 en
9.14 u.. overige dagen 2.15, 7.15 en 9.15 u.
„Luxor" ..De Slag om Arnhem" (14
J.) dag. 2.30. 7 en 9.15 u.: Zond 2.30, 4.45.
7 en 9.14 uur.
„Lldo" .Het mysterie van Prlory
Castle" (18 j.) Zat en Zond. 2.30, 4.30, 7
en 9.15 u.: overige dagen 2.30. 7 en 9.15 u.
„Trlanon" „Er komt een vriend van
avond" (18 j.) Zat. en Zond. 2.30. 450, 7
en 9.15 uur: overige dagen 2.30, 7 en
9.15 uur.
„Casino" „Pechvogels" (alle leeft.)
dag. 250, 7 en 9.15 uur; Zat. en Zond.
2.30, 4 45. 7 en 9.15 uur.
•Vermogensheffing met
sympathieke vrijstellingen?
(Van onzen financleelen medewerker).
De NewYorksche beurs heeft slechts
even gereageerd op de recente ophef
fing van de prysbeheersching in de
Ver. Staten, waardoor ginds in allerlei
kringen groote beroering is teweegge
bracht, omdat zy uiteraard diep in
grijpt in toch reeds zeer labiele econo
mische en sociale verhóudlngen, welke
ook daar bestaan. Aanvankelijk zyn de
prijzen van verschillende levensmidde
len en producten aanmerkehjk geste
gen en ook het Indexcijfer van den
groothandel, dat op 10 October nog 340
was. liep op 16 October tot 367 op, ter
wijl een verdere styging verwacht werd.
Maar ook hier bleek dat het dikwijls
anders gaat dan men denkt. Want sinds
genoemden datum is de scherpe prys
styging op de productenmarkten door
een even scherpe prijsdaling weer te
niet gedaan en met name voor granen,
zuivel- en vleeschproducten is het aan
bod opeens zoo belangrijk toegenomen,
dat men zich afvraagt waar die voor
raden opeens vandaan komen.
Het vraagstuk van de prijsbeheer-
sching heeft ook in de V-.S. reeds ge-
ruimen tyd de geesten bezig gehou
den. De eene groep meend®, dat prys-
beheersching ook nu noodig is om
een ongebreidelde prysstyging te
voorkomen, anderen waren van oor
deel dat naarmate de\handel werd
vrijgelaten, allengs op lagere prijzen
een natuurlijk evenwicht tusschen
vraag en aanbod zou terugkeeren.
Een juiste beoordeeling van de ver
houdingen. welke er op dit gebied in
de V.S. bestaan, is uiterst moeilijk, te
meer omdat in de V.S. veel meer nog
dan ten onzent de economische ver
houdingen door de politiek worden be-
heerscht. En thans, nu begin Novem-
SOIIEEPSBERICHTEN.
Positie troepenschepen.
Indrapoera, ultr.. pass. 25 October Pan-
tellarla.
Agiol Vlctoires (charter) Rotterdam.
Britsch-Indlë, 26/10 v, Antwerpen; Edam
24/10 van New Orleans naar Londen en
Rotterdam; Kerkplein, 25/10 Rotterdam
Perzische Golf, 25/10 van DJeddah; Lek
haven. 25/10 van Buenos Aires te Ant
werpen: Oosterbeek. A'damZuid Amerika
24/10 ter hoogte v. d. K.V. eilanden; Cla-
vella 4/11 te Melbourne verwacht om te
dokken; Corllla 17/10 van Melbourne n.
Geeling, daarna naar Melbourne terug
om te dokken; Luna, 24/10 van N. York
naar Curagao: Leerdam 25/10 van Phila
delphia vla Londen te Rotterdam. Ma-
cuba 22/10 van Abadan te Kaapstad, be
stemd voor Trinidad v.o.; Malvina 24/10
van Bahrein te Pahaheel; Murena 20/10
van Singapore naar Bahrein v.o.; Ovula,
18/10 van Suez naar Bahrein v.o.; Su-
nctta 24/10 van Poeloe Samboe naar Bah
rein; Tarla 25/10 van Hongkong n. Bah
rein v.o.. Prins Willem van Oranje pas
seerde 24/10 Belle tele, van Montreal n.
Antwerpen; Slbajak (thuis) passeerde 25/
10 15 uur Flnlsterre.
Colytte 24/10 van Montreal te Halifax;
Jupiter. New-OrleansBuenos Aires. 24/
10 van La Gualra; Kota In ten Batavia
Rotterdam, pass 25/10 Gibraltar* Oranje,
AmsterdamJava. 24/10 van Singapore;
Pygmalion 24/10 van Maracalbo te New-
York; Randfonteln, AmsterdamBelra,
24/10 te Mozambique; Straat Malakka,
SantosSingapore 23/10 te Penang- Van
Outhoorn 24/10 van Singapore te Pe
nang; Zonnewyk 23/10 van Bombay te
Cochin.
K N.SM.: Stal 25/10 van Malta haar
Sfax: Carlbla 25/10 van Aarhus n. Aden;
Hermes 25/10 te Istanbotl; Arle Schef-
fer 25/10 van Amsterdam naar Leixus;
Aldebaran 25/10 te Vlaparalso: Berkel 25/
10 van Ponte Delgada naar Amsterdam*
Vlnga 25/10 van Pyreaus naar Kymassl.
Nederland: Tallsse 25/10 van Makas
sar naar Singapore: Tablan 25/10 van
Port Said naar Holland; Benkalls 25/10
van Genua naar Indlë
Oceaan: Neleus 25/10 te Amsterdam;
Melampus 22/10 van Singapore* Phron-
tls 20/10 te Hampton Roads; Alchlnous
10/10 van Singapore
Kon. Holl. Lloyd: Westland 24/10 van
Santos (uitreis)
FEUILLETON
19)
door O. B. BOOTH.
Dat is de zaak van myn kant beke
ken. Nu van Jouw kant. Je bent heel
weelderig opgevoed; Je hebt van prach
tige dingen leeren houden Je vader
heeft 'n tamebjk gering vermogen nage
laten; dat ls tot de laatste dollar op
gemaakt en.."
„Hoe weet u dat?" vroeg Polly ver
bluft.
„Dat is heelemaal geen geheim", ant
woordde Strawn bedaard- „Dergeiyke
praatjes vinden gauw genoeg hun weg;
als menschen anderen pogen te mis
leiden, misleiden ze zichzelf gewoonlyk
het meest.
Dit heeft echter geen invloed gehad
op myn gevoelens tegenover Jou, kleine
meid, omdat ik heel goed begreep, dat
jy vrijwel gedwongen was tot een hu
welijk uit berekening" Polly bloosde
van verlegenheid- „Nee, je behoeft het
niet erg te vinden., dat ik het weet
We bespreken de zaak Immers volko
men ronduit, nietwaar?"
„U... u bent wel eet. heel buitenge
woon man" zei Polly .Ja misschien ls
het ook wel zoo goed dat we ons geen
illusies maken, ri ls ne* neel wat. om
op die manier aJ Je illusie.' op te geven.
Dus u weet. dat als lk met u trouw, ik
flat alleen
„Je had iets heel onaangenaams wil
len zeggen" viel Strawn haar tn de rede.
„Doe dat liever niet Je sluit'alleen een
eerlijke overeenkomst, die door veel an
deren. onder allerlei voorgewende senti
ments liteiten oneerlijk gesloten wordt".
„Ja dat ls het met recht!" fluisterde
Polly ,.'n Overeenkomst meer niet Ik
moet verstandig handelen. Ja. we doen
het Deste. er recht voor uit te komen,
hoeveel caê dat ook kost. Ons geld ls op
en we moeten een duur leven blijven lel
den. zoodat ik iemand hebben moet. die
de rekeningen betaal' En anders wordt
het armoe troef! Geld! Alles draalt om
het geld!"
„Geld ls een ding, waar 'n mensch nu
eenmaal lastig buiten kan zei Strawn.
„Maarals je eerst nog efps rustig
over de zaak wilt nadenken
„Ik heb er al over nagedacht, myn
heer Strawn. voordat u met me gespro
ken hadt. En lk ben reeds besloten „ver
standig te handelen".
De waarde van het geld.
De huisknecht was juist komen zeg
gen. dat het ontbyt klaar stond, toen
John Strawn en Polly uit den tuin in
huis terugkeerden. Doch niet voordat
alle gasten gezeten waren, viel het me
vrouw' Eastman op, dat er een triom-
fanteiyk lachje om den mond van haar
gastheer plooide. En dit, gevoegd by de
opvallend stille houding van haar doch
ter, deed haar vermoeden, dat zy tot
overeenstemming gekomen waren. Ze
kon zich bijna niet meer bedwingen in
haar nieuwsgierigheid.
„Het schynt, dat we hier allen frisch
en gezond aanwezig zyn", zei Strawn
lachend, met een grappig gebaar de
aanwezigen tellend. „Ik mag dus wel
hopen, dat u allen een rustigen nacht
hebt gehad".
„Nou, ik ben anders heel erg ge
schrokken", zei Vera Kingslake. „Ik was
naar Polly's kamer gegaan om een lu
cifer voor myn sigaret te vragen en
toen ik er uit kwam, dacht ik werkelijk
een oogenblik, dat ik den drievingerigen
man tegen het ïyf liep".
„Nee toch?" riep mevrouw Eastman
uit.
„Maar het was enkel Paul, die uit die
geheimzinnige kamer kwam", verklaar
de Vera. „Wat voerde je daar eigeniyk
uit, Paul?"
Strawn wierp zyn neef een snellen,
onderzoekenden blik toe en vroeg hem
op die manier eveneens uitleg, Paul had
ietwat gezwollen oogen tengevolge van
te veel drinken. Hy duwde zyn lepel
diep in zyn grape-fruit.
„Ik heb gisterenavond al tegen Polly
gens laten liggen en meende, dat ik hem
daar wellicht zou vinden; ik ging terug
om hem te halen, dat tfas alles, ant
woordde hy norsch. „Daar zit toch zeker
niets vreemds in, wel?"
„Ik vind toch wel, dat er iets gedaan
moest worden met betrekking tot dien
drievingeringen man", zei mevrouw
Eastman. „Mijnheer Strawn zegt u
eens, bent u van plan, dien afschuwe-
lyken kerel maar vry rond te laten loo-
pen om onze veiligheid te bedreigen?"
„Er komt vandaag een detective met
den trein hierheen", antwoordde Strawn
„en hy zal die drlevingerigen man voor
zyn rekening nemen en ons meteen ont
lasten van die valsche cliché's. Want
daarop heeft die man het natuurlyk ge
munt en ik wil bekennen, dat het een
opluchting voor me zal zijn. als ik ze
niet meer in mijn bezit heb".
„Ik heb gisteravond al tegen Polly ge
zegd. dat ik meen een verklaring ge
vonden te hebben voor dat licht door het
sleutelgat", zei Vera Kingslake en be
gon meteen haar theorie van de auto
lampen uiteen te zetten.
23
Evellentjt was dus zunaej ongeluk onhandig: E-i. nu ueelt geen kuurtj* ei» i wat. .jicziei lu ie Krijgen. ..Hei beste
ken ln de trein gekomen Zo had eohter dan laten ze hem natuurlijk niet het hikt mij", dacht hil bil zichzelf. ..dat lk
niet eezlen hoe het met Humpo Hots- station uitgaan Was lk er maar niet aan de hele trein langs klim en uitvind, waar
flots afgelopen was en keek nu met eeD begonnen. ..I" Humpo Hotsflots even- Evy Ingestapt ls. Wat er daarna gebeurt,
ongerust gezicht uit het coupé-raampje wel stond rustig achter op de bumpers weet lk niet. HU besloot het er maar
Als er maar niets met hem gebeurd van de laatste wagen en overwoog, wat op te wagen en stak z(1n hand uit naar
is mompelde ze angstig „HU ls zoo 1 hem nu te doen stond HU begon er zo- een stang aan de zijkant van de wagen.
„Dat klinkt nogal logisch", vond Bob
Dolliver. En het zou een verklaring ge
ven van het eenlge geheimzinnige punt,
dat ik nog niet snapte. Gisterenavond,
nadat de dames ter ruste waren gegaan,
hebben mynheer Strawn en ik de boe
kenkasten nog eens goed onderzocht en
boven allen twyfel kunnen vaststellen,
dat ze onmogeiyk een schuilplaats of
geheimen doorgang verbergen",
„Ja, het ly'kt me werkelijk ook heel
logisch", stemde Strawn mee in.
„Maar één ding vergeten we alle
maal", zei Polly. „De gordynen waren
neergelaten en dus kan een licht van
buiten niet ln de kamer doorgedrongen
zyn".
..Och, lieve kind. moeten we nu weer
van voren af aan beginnen?" riep me
vrouw Eastman uit. „Je bederft mijn
heele ontbyt nog; als ik denk aan dien
handafdruk op de tafel, dan voel ik me
weer zoo gejaagd en.."
„Ik ben benieuwd, of het vandaag
warm genoeg zal worden, om naar het
strand te gaan", zei mevrouw Kingslake
naar buiten kykend. „Het lijkt me zoo'n
prachtdag te worden".
„Dat is het al", bevestigde John
Strawn. ..Polly en lk hebben er al van
genoten" Hy boog zich naar het meisje
toe. „Mag ik het hun vertellen?"
Polly's bleeke wangen werden door
een blos overtogen.
„Ja-ja", fluisterde ze terug en onwil
lekeurig richtte ze haar blik op Bob
Dolliver, om te zien. hoe hy de aankon
diging van haar verloving zou opnemen.
„Waar smoezen jullie zoo over?" vroeg
mevrouw Eastman indringerig.
John Strawn glimlachte over zijn nee-
Ie gezicht. ,,Ik heb Polly net haar toe
stemming gevraagd om u allen mee te
deelen. dat zij me de eer wil aandoen,
mevrouw Strawn te worden".
Deze aankondiging maakte op allen
een duidelijk zichtbaren indruk Me
vrouw Eastman wendde een groote ver
bazing voor en toonde haar voldoening.
„Maar lieve Polly 1" riep ze uit. „Kind,
waarom heb je dat heelemhaal niet te
gen je moeder verteld?"
(Wordt vervolgd).
ber verkiezingen zullen worden gehou
den voor het Congres, speelt de po
litiek een byzondere rol en treedt da
oude stryd tusschen republikeinen en
democraten ln al zijn felheid aari den
dag. De democratische partygenooten
van Truman hebben daarom, naar het
heet, by hem sterken aandrang uitge
oefend om de prysbeheersching los te
laten en daardoor den politieken tegen
standers de wind uit de zeilen te ne
men. Wat vindt u beter, zoo hebben
ze gezegd, dat er koeien worden ge
slacht, of dat er straks een aantal de
mocratische Congresleden worden af
geslacht.
7 uman schynt voor het eerste te
hebben gekozen en hoewel niet te
zeggen valt, wat het uiteindelijk re
sultaat van de opheffing der prys
beheersching zal zijn, roepen de re
publikeinen, die den vrijen handel
propageeren, thans victorie, nu
in tegenstelling met de verwachtin
gen, de pryzen inplaats van een stij
gende, een dalende richting zUn in
geslagen en het aanbod belangrijk
grooter is dan voordien.
Afgezien van de politieke consequen
ties, welke van deze koerswyziging het
gevolg kunnen zyn, ls het waariyk te
hopen, dat er in de V.S. geen nieuwe
prysstyging intreedt, omdat daaraan
nieuwe argumenten voor een loonsver-
hooging kunnen worden ontleend, met
al de gevolgen, welke uiteraard ook
voor ons land van verstrekkende be-
teekenis kunnen zyn, omdat wy voor
den noodzakeiyken import ln zoo ster
ke mate van de V.S. afhankelijk zyn
en onze regeering met haar toeslagen
systeem feiteiyk gespeculeerd heeft op
een prijsdaling der producten in het
buitenland.' Dit klemt temeer, nu bhjkt
dat de onlangs door de regeering in
uitzicht gestelde pry sverhooging voor
enkele producten op zoo grooten tegen
stand stuit, dat er vooreerst vermoe
delijk wel niets van zal komen.
De Amsterdamsche beurs heeft zich
van de hierboven geueleveerde gebeur
tenissen niets aangetrokken, maar vol
hardt ln haar indolentie, onder den
invloed van de beperkingen, aan den
beurshandel opgelegd, het uitblyven
van den vry en handel in Amerikanen
en mogelijk ook van de komende be
lastingaanslagen voor V.A.B. en Ver
mogensheffing.
Hoewel de Vermogensheffing diep
ingrijpt in het particulier bezit, wekt
het groote voldoening dat voor de
kleinere vermogens belangrijke vrij
stellingen worden verleend, met na
me voor hen, die een inkomen heb
ben van niet meer dan f. 1500 en aan
wier kapitaaltje niet zal worden ge
tornd, wanneer dit niet meer dan
f. 50.000 bedraagt. (Indien de ge
ruchten daaromtrent ten minste
juist zyn. Red. L.D.).
Intusschen zullen, als gevolg van
deze heffingen, allerlei interne kapi
taalsverschuivingen niet kunnen uit
blijven ook al kan de vermogensheffing
in obligaties van staat en publiekrech
telijke lichamen, zoomede in pandbrie
ven en hypotheken worden voldaan.
Voor de bezitters van in Engelsche
Ponden luidende obligaties en aandee-
len is er deze week het verblijdend be
richt dat de Nederlandsche tegoeden in
Engeland wegens dividend, coupons en
lossingen worden vrijgegeven en men
daarover dus, na de noodige formali
teiten te hebben verricht, zal kunnen
beschikken. Maar dit is dan ook nage
noeg het eenige. dat deze week aAn de
beurs nog wat fleur gaf. nu ook de ver
koop van Amerikaansche dollarobliga
ties opnieuw gestagneerd is.
INTERNATIONALE FEDERATIE VAN
RELIGIEUS SOCIALISTEN.
Dultschland. Nederland en Noorwegen
verzetten zich tegen eenheid
tusschen socialisten en communisten.
Te Stalden (Zwitserland) werd een
congres gehouden van de Internationale
Federatie van Religieus Socialisten Ver
tegenwoordigers van de gelllknamige ver-
eenlglhgen uit België. Dultechland,
Frankrijk. Groot-Brlttannlë, Holland,
Noorwegen, Zweden. Zwitserland en
TsJecho-SlowakMe woonden de conferentie
bil. Rapporten uit de verschillende lan
den werden voorgelezen, waarbll vooral
dat van Tsjecho-Slowaklje de aandaoht
trok. waar de nationale Kerk de natio
nalistische beweging gunstig gezind is en
waar de Communistische Partij de plech
tige belofte heeft afgelegd, dat zij geen
bezwaar maakt, wanneer sociale gerech
tigheid ln verband wordt gebracht met
den godsdienst.
Na eenige discussie over het doel van
de beweging in het licht van de huidige
wereldsituatie, nam het congres de sta
tuten aan en werd een beginselverklaring
afgelegd. In deze laatste wordt verklaard,
dat „wil als Christenen en socialisten ge-
looven ln de komst van het Konlnkrllk
Gods op dezo aarde, zooals dit ln de Hei
lige Schrift voorzegd wordt; wij willen
er voor werken, dat dit verwezenliikt
wordt. Door het geloof worden wij geleld
om den wil van God te doen, om uit volle
overtuiging de kapitalistische maatschap-
pil te veroordeelen en mede te werken
aan het tot stand komen van een socia
listische wereldorde".
De Federatie, die noch een bepaald
Kerkgenootschap noch een politieke par
tij ls. verklaarde, dat indien men als lid
tót de Federatie wonscht te worden toe
gelaten. de verschillende landen de leden
vrij moeten laten of zll al dan niet tot
een Christelijke gemeente of tot een so-
ciallstisohe partij willen behooren
Bil de bespreking der beginselverkla
ring. bleek de wensch bil een aantal afge
vaardigden te bestaan, daarin een zin
snede op te nemen, die zou dulden op
het zoeken van en streven naar eenheid
tusschen socialisten en communisten. Een
uitvoerige discussie, die zich hierover ont
spon had tót resultaat, dat de afgevaar
digden van Dultschland. Nederland, en
Noorwegen zich tegen een dergelllke ver
klaring verzetten, omdat de situatie ln
hun landen zoo ls. dat een en ander een
voudig tot de onmogelijkheden behoort,
c.q. men door de houding van het com
munisme ln de betrokken landen hieraan
nog lang niet toe ls. Inmiddels zal de
vraag zelf aan de verschillende landen
opnieuw worden voorgelegd ter bespre-
'king
De krant voor iedereen.