sanatogen
DE BIOSCOPEN
STADSNIEUWS
Heerlijk
geslapen
PHILIPS LAMPEN
Ter overdenking
DE ZWARTE VOS
DE AVONTUREN VAN HUMPO HOTSFLOTS, KUNSTENAAR
Kerkelijk Leven
Extra snoep in December.
Naar de N.Crt. verneemt, zal er met
Sint Nicolaas en met Kerstmis een ex
tra bon voor versnaperingen worden
aangewezen. Het is nog niet bekend of
de bon voor alle leeftijdsgroepen zal
worden aangewezen.
Kaveewee heeft halt
millioen schade.
Omtrent den brand bil de Kavcewee-
Sigarenfabrleken te Roosendaal wordt na
der bekend dat dê totale schade op een
half millioen gulden wordt geraamd. Ruim
een millioen sigaren ls verloren gegaan,
alsmede al het voorradige verpakkings
materiaal en de Inpak-, ring. en ban-
derolleermaohlnes. Dit gevoegd bij het
verlies van de droogkamer, be teekent voor
het bedrijf een ernstige stagnatie. Toch
wordt alle mogelijke moeite gedaan om
de 400 man personeel, aan het werk te
houden. Daartoe ls de zuster-fabrlek te
Zundert Ingeschakeld Het nog af te wer
ken groote aantal export-orders, die ook
naar het uiterlijk bijzondere verzorging
genoten, moet noodzakelijkerwijze blijven
wachten.
Van den Inventaris heeft men uit het
brandende gebouw behalve een flinke
partij sigaren nog de hoofdadministratie
kunnen redden, die ln brandkasten was
opgeborgen.
ENGELSCHE BUSSEN OP DE
NEDERLANDSCHE WEGEN.
In ons land wordt momenteel van een
aantal Engelsche autobussen gebruik
gemaakt. Deze zyn bestemd voor links
houdend verkeer en hebben den uitgang
dus aan de linker achterzijde. Bij het
uitstappen komt men midden op den
weg te staan, hetgeen uiteraard groote
gevaren met zich brengt. De A.N.W3.
heeft zich daarom tot de bevoegde
autoriteiten gewend met het verzoek de
indeeling van deze bussen te doen ver
anderen.
Anderhalve eeuw
Van Gend en Loos.
Onder zeer groote belangstelling hield
de A.T.O.-Van Gend en Loos gistermid
dag te Utrecht ln het restaurant ..Espla
nade" een receptie ter gelegenheid van
het 150 Jarig bestaan van de firma Van
Gend en Loos. In een minimum van tijd
was „Esplanade" van de trappen tot de
uiterste hoeken van de receptiezaal her
schapen ln een bloemenhof. In een onaf
gebroken ril kwamen vertegenwoordigers
van tallooze ondernemingen en offlcleele
Instanties hun gelukwenschen aanbieden
aan den directeur P C. van Houten en
den adjunct-directeur Van Wessem,
waarbil, behalve gelukwenschen. ook vele
stoffelijke blijken van belangstelling wer
den aangeboden.
Als onderdeel van het feestprogramma
trok een stoet van Ato-Van Gend en Loos
materieel langs Esplanade, voorafgegaan
door een diligence van den oorspronkelfj-
ken UtrechtGorkum-dlenst.
GEÏNTERNEERDEN OP JAVA.
Het bureau „Voorlichting" van het
Nederlandsche Roode Kruis heeft aan
Aneta verklaard, dat volgens de cijfers van
het Roode Kruis zich nog 20.000 Euro
peanen en vele Indo-Europeanen ln het
binnenland van Java bevinden. Het bu-»
rcau kon echter geen inlichtingen ver
strekken, of alle geallieerde krijgsgevan
genen en geïnterneerden waren geëva
cueerd. daar do juiste cijfers nog ont
breken.
DRJJE JAAR GEVANGENISSTRAF VOOR
EX-POLITIEPRESIDENT BOELSTRA.
De ex-polltlepresident van Rotterdam J.
J. Boelstra ls wegens hulpverleening aan
den vijand veroordeeld tot drie Jaar ge
vangenisstraf, met aftrek van de preven
tieve hechtenis, verlies van ae belde kles-
reohten voor het leven en ontzegging van
het recht om bij de gewapende macht of
de politie te dienen.. Het Hof nam als
verzachtende omstandigheid ln aanmer
king, dat Boelstra een goed politiechef
was geweest en onderduikers en politieke
gevangenen hulp had verleend.
HET UITSTEL VAN HUUR VERHOOGING
De Nederlandsche bond van huls- en
grondeigenaren heeft aan den raad van
ministers een telegram gezonden ln ver
band met de radio-rede van den minis
ter-president van 4 October 11.. waarbil ls
komen vast te staan, dat de huurverhoo-
glng wederom voor onbepaalden ti|d ls
uitgesteld. De bond constateert, dat hier
door de onbillUkheld van het bevroren
huurpell van 1940 bil overigens sindsdien
allerwegen gestegen belastingen, kosten
cn prijzen wordt gecombineerd en be
treurt. dat elke motiveering voor het na
laten van dezen ook ln het belang van de
volkshuisvesting noodzakelijken maatre
gel ls achterwege gebleven.
LUCHTBALLON OP RECORDVAART.
De ballon „Rambaldo" maakte voor de
tentoonstelling „Onze Marine" te Den
Haag een nachtvaart. die. naar men ons
mededeelt, geleld heeft tot een bijzondere
prestatie.
De bemanning, bestaande uit den heer
en mevr. Boesman en de heeren Jacquet
en C. do Vos, heeft de ballon ruim 19»/2
uur ln de luoht gehouden. Geland werd
ten Zuiden van Rouaan (Frankrijk).
Trianon Het gegeven, w-arom zich
de film Karavaan, met Steward Gran
ger, Jean Kent en Anne Crawford, af
speelt is niet nieuw, het is een strijd*
om een vrouw, en natuurlijk op leven
en dood, welke door twee rivalen, die
elkander van kindsbeen haatten, wordt
uitgevochten. Beide mannen zijn ver
liefd op Oriana, die uit Spanje gekomen,
belooft met Richard te zullen trouwen.
De medeminnaar Francis vraagt haar
hand, welke zij weigert. Haar verloofde
Richard krijgt opdracht een collier
naar Spanje te brengen, maar wordt
gevolgd door een handlanger van Fran
cis. Richard wordt op zijn reis naar
Spanje, het land van de mooie vrou
wen en de castagnetten, door zigeuners
overvallen, maar blijft in leven. Orania
wordt echter medegedeeld, dat haar
verloofde is omgekomen, waarna zij er
dan toch maar in toe stemt om met
Francis te trouwen. Het huwelijk is een
mislukking en als zij een brief ontvangt
van Richard, verlaat zij haar echtge
noot en gaat naar hem toe. Zooaip- in
vele van dergelijk soort films, komt
natuurlijk alles goed. Eerst valt de
vrouw van Richard door een doodelijk
schot, en even later sterft ook de man
van Orania, waarna er voor de twee ge
liefden een „happy end" volgt. Een aar
dige, met spanning te volgen film, waar
van ons de ontknooping wel wat te ge
zocht aan doet.
Lido De Franschen produceeren
toch opmerkelijke films Dit wordt weer
bewezen door „Onstuimig bloed'', vrije
vertaling voor ,.La ferme du pendu" (De
Boerderij van den gehangene), rea
listisch geregisseerd door Jean Drevilis.
Een sombere film. waarin een typi
sche karaktertrek van vele Fransche
boeren, n l. de zucht tot behoud van
„eigendom", soms ontaardend tot voor
niets terugdeinzende gierigheid naar
voren komt. Hier is sprake van een boer
die 't van voorvaderen geërfde bézit on
verdeeld intact wil houden, daarom zijn
twee broers en zuster tyranniseert en
verbiedt een huwelijk aan te gaan. Dat
dit op den duur tot lugubere conflicten
moet leiden, spreekt vanzelf: de zuster
vlucht, één broer wordt, na dramati
sche gebeurtenissen, zielsziek en hangt
zich op, de ander vestigt zich elders.
Aan het eind van zijn leven komt als
een soort van genade, de oudste tot be
ter Inzicht, doch dan is 't te laat, al
thans voor hèm: de definitieve komst
van zijn neefje als opvolger, beleeft hij
niet meer, want tijdens het ploegen van
zijn akker sterft de man op den grond,
dien hij ten koste van alles ongeschon
den wilde bewaren.
Een sterke film, zoowel qua inhoud
als spel, met schilderachtige fotografie
en een Charles Vanel, van wien sug
gestieve kracht uitgaat. De landelijke
sfeer, waarin zich dit boerendrama vol
trekt, is eveneens uitnemend aangevoeld
en weergegeven-
Casino brengt de Fransche film „De
Tyran", waarin Conrad Veidt en Sessue
Hayakswa op voortreffelijke wijze de
hoofdrollen vertolken. Op een listige
manier weet Eric Keith geld los te krij
gen voor een expeditie naar Azië. Het
doel. 't winnen van goud is voor hem
niet 't 'voornaamste, hfj wil heerschen
over de inboorlingen en noemt zich ko
ning. In 't begin weeWiij door 't geven
van geschenken hun gunst te winnen.
Deze slaat weldra om in haat, want hij
ontneemt dezen menschen hun rechten
en oefent een ware terreur uit, zóó zelfs
dat de vrouw die hij lief heeft hier te
gen opkomt De leider der bevolking, die
wil onderhandelen, wordt gevangen ge
nomen en hij maakt hem tot zijn be
diende. Uiteindelijk komt de bevolking
in opstand, verwoest 't kamp en trekt
op naar 't palels van den heerscher. In
't nauw gedreven wil hij zijn helpers en
de vrouw dooden, wordt echter doodelijk
getroffen, waarna hij aan de voeten van
prins Ling levensloos ineen zakt. Een
zeer goede film die 't gaan zien tenvolle
loont-
Itex Hoewel Nederland vijf Jaar be
zetting heeft meegemaakt, zullen weini
gen in den jande weten, welke boeven
streken en onmenschelljkheden op naam
van den figuur stonden, die wij slechts
kennen als het kleine, onaangename man
netje. dat de meest dwaze leugens over
de radio ten beste gaf: dr Goebbels. Wie
de behoefte gevoelt zich ln dit opzicht
beter te laten voorlichten, die kan deze
week ln Rex een keurcollectle voorgezet
krijgen van gebeurtenissen tusschen 1925
en 1942, die een voortreffelijke karakter
schets van dit heerschap geven Het ls een
Amerlkaansche speelfilm, geen documen
taire. zoodat er vanzelfsprekend hier en
daar dc plank wat 'wordt misgeslagen,
maar het geheel is fasclneerend opge-
dlscht. Het ls beslist geen aangename
film om te zien, maar ln hooge mate
pakkend en meesleepend. hoewel ook de
komische noot niet ontbreekt.
Luxor De titel .Een van onze vlieg,
tulgen wordt vermist" laat nauwelijks
ruimte aan twijfel over den inhoud van
de film. ZIJ brengt de gevaren ln beeld,
waaraan ln oorlogstijd de bemanning van
bommenwerpers waren blootgesteld, wan
neer ze lederen nacht opnieuw over het
Kanaal trokken om diep in het hart van
Dultschland hun bommenlast uit te
gooien. Tydens zulk een aanval op Stütt-
gart wordt een der vliegtuigen aange
schoten en de bemanning gedwongen bo
ven Holland met hun valscherm af te
springen. De film laat zien hoe zij door
goede Nederlanders worden voortgeholpen
en den weg naar Engeland terugvinden,
waarbij wij worden herinnerd aan vele
onaangename ervaringen met Duitschers
gedurende de afgeloopen Jaren. Naast vele
goede en spannende momenten, heeft de
film ook zwakke punten, o a. de over
dreven Hollandsche milieuschildering en
de hoogst-onwaarschijniyke volksmenigte
op het eerste „onderdulk-adres" Afge
zien daarvan een pakkend verhaal, waar
naar men met genoegen kijkv.
6000 pakjes sigaretten en
2000 pakjes shag gestolen.
MAAR A OOR DE ZUIDAMERIKAANSCHE
SIGARETTEN HAD MEN GEEN
BELANGSTELLING.
In den afgeloopen nacht hebben inbre
kers hun slag geslagen ln de tabaksgros-
slerderi) van de firma D. aan. de Oude
Vest. Niet minder dan 6000 pakjes siga
retten en 2000 pakjes shag en rooktabak
werden ontvreemd. Blijkbaar hadden „de
heeren" geen interesse voor de Zuidame-
rlkaansche sigaretten, welke Juist dezer
dagen ln den handel zijn gebracht, want
een groote voorraad van dezen opvolger
van onze „Rhodesia" achtten zij de moeite
van het medenemen niet waard.
BONNEN HALEN.
Maandag zijn aan de beurt voor nieu
we bonkaarten de letters T (beginnende
bij To), U en V (tot en met Ve).
Voor een schoenenbon (laatste stam-
kaartcijfer 0) de letters A en B.
Ingezonden Mededeeling.
Gelukkig mensch die dat zeg-
I gen kan. Maar U sliep weer
slecht, omdat U te moe was
en zoo nerveus. Neem^ens een
tijdje Sanatogen. Zoo velen von
den er reeds baat bij. omdat hei
sterker maakt en de zenuwen al
lengs kalmeert. Begin nog vandaag
deze weldadige kuur Uw apo
theker of drogist heeft Sanatogen
in voorraad
tel renvwjterkend toedie 1
Primitieve volkjes,
gespiegeld aan den
modernen mensch.
Ambtsaanvaarding prof. C. H. dc Gocje
In het Groot-Auditorium aanvaardde
prof. C. H. de Goeje gistermiddag zijn
ambt als bijzonder
hoogleeraar in de
taal- en volkenkun
de, aangesteld van
wege de stichting
„Leidsch Universi
teitsfonds", met het
uitspreken van een
rede over „Primi
tieve volkjes, gespie
geld aan den mo
dernen mensch (en
omgekeerd)".
Prof. de Goeje ving
zijn voordracht aam
met een overzicht
van den groei der
Amerikaansche we
tenschap, speciaal ook wat betreft het
Nederlandsche Rijksgebied in de Nieuwe
Wereld, in welken groei spreker door
studie en excursies een aandeel bijdroeg.
De moderne mensoh is door waarne
ming, experiment en nadenken tót de
slotsom gekomen, dat het Heelal in den
grond der zaak bestaat uit levenlooze
stoffen en mechanische krachten, die
zich naar onveranderlijke natuurwetten
gedragen. Op dezen grondslag ontwik
kelde hij een techniek, welke alle schep
pingen van primitieve menschen over
trof. De primitieve mensch ziet in de
natuur en ln zichzelf de werkzaamheid
van een hiërarchie van wezens, die een
zekeren vrijen wil bezitten en hij heeft
ook middelen om die geesten te raad
plegen.
Bekijken wij eohter de zaak op den
keper, dan blijkt dat de moderne mensch
slechts met een deel van zijn wezen an
ders is dan zijn primitieve voorouders
en achterneven. Wij hebben nog Gods
dienst-, wel is waar op de wijze van het
Nieuwe Testament, maar het beginsel
dat men hoogere machten erkent en
eert, is niet veranderd. Zoo is het ook
met de kunst en cultuur.
Spreker gaf meerdere voorbeelden van
de denkwijze en gevoelsuitingen van
primitieve volkeren, die hij spiegelde
aan gelijkwaardige werkingen bij den
modernen mensch, zooals b.v. de reactie
op den droom en huwelijksgebruiken,
welke zelfs in vorm zeer weinig met
elkaar verschillen. Wanneer men is op
gegroeid in de Europeesche gedachten-
sfeer en wiskundig-logisch van aanleg
is, is het evenwel een lange weg tot het
inzicht, dat er achter den schijn van
afgoderij bij de primitieven een^eheele
wereldbeschouwing steekt, die stevig in
elkaar zit en aannemelijk is, evenals de
wereldbeschouwing van den modernen
mensch.
De primitieve mensch liet ons ten
afscheid godsdienst, kunst en cultuur
en die vormen voor gevoelsmenschen
nog immer een droom van verdwenen
geluk. De denker en wilsmensch.schuift
dat alles opzij en vernietigt culturen.
Maar toch. als men de schoonheid van
New Yorks torenhooge gebouwen aan
schouwt en let op het ongelooflijke or
ganisatietalent en doorzettingsvermogen
in den jngsten wereldoorlog, dan blijkt
wel dat de moderne mensch vol levens
kracht is. Misschien is het verwelken
enzer beschaving, door Huizinga zoo
treffend beschreven, wel een soortgelijk
verschijnsel als het afsterven van een
plant in den herfst, dat de mogelijkheid
tot vernieuwing inhoudt.
BOND VAN SPEELTUINVER. VOOR
LEIDEN EN OMSTREKEN.
In de vergadering van bovengenoem-
den bond werd het verslag van de li
quidatiecommissie zonder op- of aan
merkingen goedgekeurd. Het bestuur
werd herkozen, t.w. C. F. Lardee. 1ste
voorz.; W. v. Zonneveld, le secr. en A.
Lnsschuit, le penningm.; de heeren P.
Flippo en M. Smit zijn toegevoegd aan
het dagelijksoh bestuur. In het algemeen
bestuur namen bovendien zitting de
heeren C. T. Klenjet, H. v. Egmond. W.
Koole, A. Schoon, A. Verlint en L. Me-
kel. De vergadering had een vlot en ge.
anlmeerd verloop. Bij den bond zijn 7
vereenigingen aangesloten, waarvan één
in Leidschendam.
N.Z.H. viert jubilea.
HARTELIJKE HULDIGING.
Een aantal personeelsleden van de
N.Z.H.T.M. heeft gisteravond collectief
gejubileerd. Deze jubilarissen waren:
40 jaar: D. van Velzen en A. Heyboer,
belden Leiden; 25 jaar: J. Vermeer, Th.
Thomas en C H. Boting, te Voorburg,
N. Kerkhof te Rijnsburg en Joh. Scho
tanus. J. Eiser, J. Jonker, S Kok, G. J.
Overvliet, D. v. d. Valk, B. Gaastra en
J. H. Klepper, allen te Leiden. Zij wer
den in de receptiekamer der Gehoorzaal
ontvangen en onder de feestklanken van
een jubileummarsch, uitgevoerd dcor het
eigen muziekkorps o. 1. v. den heer R.
van 't Hof, binnengeleid. De groote
zaal was geheel gevuld met belangstel
lenden. onder wie wij o.m. opmerkten
den burgemeester van Leiden, Jhr. mr.
F. H. van Kinschot en z\jn echtgenoote,
den heer J. J. Jurrissen, onderdirecteur
der N Z.H.T.M. en zijn echtgenoote en
verder tal van afdeelingschefs en ver
der personeel, voorzoover de dienst zulks
toeliet.
De bijeenkomst werd geopend door
den voorzitter van de feestcommissie,
den heer A. Hollinga, die allen, in het
bijzonder de eeregasten, een hartelijk
welkom toeriep, waarbij hij er vooi'al
zijn vreugde over uitsprak, den burge
meester aanwezig te zien, er den wensch
aan toevoegende, dat hij nog meerdere
Ingezonden Mededeeling
Zuinig en laag in prijs
malen een feestavond van de N.Z.H. zou
mogen bijwonen. Voorts heette hij wel
kom de verscheidene jubilarissen, direc
tie en afdeelingschefs en zegde hartelijk
dank voor de medewerking bij het orga-
niseeren van dezen feestavond.
De voorzitter van het Jubileumfonds,
de heer J. J. IJsendijk, wees er vervol
gens op, dat een jubileum moet worden
herdacht. Wel is iedere jubilaris op der>
eigen feestdag reeds gehuldigd te zijnen
huize, doch deze hulde zal men er wel
bij willen nemen. Spr. wenschte allen
nog vele jaren van gelukkigen arbeid
toe tot bloei der Maatschappij. Aange
zien de directeur, de heer Roëll, ver
hinderd was aanwezig te zijn. dankte
spr. den heer Jurrissen voor alles wat
hij voor het Jubileumfonds heeft gedaan,
waarna hij tevens dank bracht aan de
divese commissieleden en het muziek
gezelschap. Spr. herdacht vervolgens de
leden van het personeel, die der mij. in
het afgeloopen jaar zijn ontvallen, tot
wier nagedachtenis enkele oogenblik-
ken van stilte werd betracht.
De heer J. J. Jurrissen zeide mede de
aanwezigheid van den burgemeester op
hoogen prijs te stellen, waarna hij de
jubilarissen nogmaals in het openbaar
hartelijk gelukwenschte, erop wijzend,
dat zij gedurende 25 of 40 jaar hun beste
krachten aan de mU. hadden gewijd. Hij
sprak de hoop uit, dat zij dit ook in de
toekomst zouden blijven doen tot meer
deren bloei van het bedrijf, dat een
goede klank heeft onder de bevolking.
Hierna was het woord aan het caba-
retrgezelschap Herman Tholen, dat in
de revue: „Alles witniets zwart"
een allergezelligst cabaret-programma
ten gehoore wist te brengen, dat van be
gin tot einde de aanwezLgen heeft doen
genieten. Herman Tholen zelf met zijn
conference en liedjes, de 2 Annabelles in
haar zang- en dansfantasieën, Ferry,
bekwaam auteur en karakterspeler, te
vens Tinl Lavell, als cabaretière, Plm
Tholen als componist en cabaretier en
last not least Co van der Heide Wijma
aan de piano, zij allen brachten een
programma, dat elkeen volkomen be
vredigde. Het was een uitstekende
avond, besloten met een dansje.
PARTIJ RADIOTOESTELLEN, KINDER
WAGENS EN MATRASSEN TE WATER.
Gistermiddag omstreeks vier uur kon
een met paard bespannen wagen de op
rit van de brug bij den Oude Rfjn, hoek
Donkersteeg niet halen, tengevolge waar
van het gespan achteruitreed en tegen
de walstoep aanbotste. Door den schok
raakte een partij radiotoestellen, kinder
wagens, matrassen en doozen zeep te wa
ter. Met behulp van omstanders ls deze
partij op het droge gebracht.
DE KLASSIEKEN IN ONZEN TIJD.
Lezing van dr. C. Spoelder.
Op ultnoodlging van de afd. Lelden
van heb Ned. Klassiek Verbond hééft
gisteravond dr. C. Spoelder, reotor van
het Gymnasium te Haarlem ln de aula
van het Leldsche Gymnasium een voor
dracht gehouden over „De klassieken ln
onzen tijd".
Na een Inleidend woord van zijn Leld-
schen collega, dr. A. Scholte, betoogde dr.
Spoelder, dat bij de beoordeeling van
kunstwerken, dus ook van die uit de
klassieke litteratuur, steeds twee waar
de bepalingen naar voren komen, een
objectieve en een subjectieve, door welke
laatste weer twee kampen ontstaan, waar
enkele terzake kundlgen een gedweëe
massa meesleepen. Maar niet alleen valt
er verschil ln waardeering te constatee-
ren bi] personen, doch ook treden perio
diek gedifferentieerde meeningen op.
waarbij spr. voor de klassieken wilde wij
zen op het einde van de vorige eeuw.
Toen heerschte ook ln deze kringen het
Ingezonden Mededeeling.
Restaureeren van Schilderijen.
Schoonmaken, Regenereere*
E. WIJNANS, Rijngeesterstraatweg 86,
Oegstgeest, Telef. 23021.
Elke dag heeft genoeg aan zU>i
eigen kwaad.
Evangelie v. Matthëus.
Onze draagkracht ls berekend voor één
dag, niet meer. Wat één dag oplevert aan
taken en verplichtingen, aan moeiten en
zorgen, dat kunnen we aan. Wat daar
boven uLt gaat, dat kan er niet meer by.
Wij kunnen niet nog eens 'n extra lading
meenemen. Wat wij morgen of het vol
gend Jaar wellicht te dragen krijgen,
daar kunnen we nu niet al vast aan gaan
tillen. Dat moeten we voorlooplg laten
liggen. Een ééndags-vracht, daar zijn
onze krachten op berekend. En de rest
kan heusch niet mee. Gaan w(j tegen
deze regel ln, dan kantelt de vracht, of
dan breken we een veerblad, of dan rij
den we een band lek.
WIJ zijn nu eenmaal ééndags-wezens.
Het is nu eenmaal niet waar dat wfj
zeventig of tachth- Jaar leven. Dat ls
een uitvinding van de burgerlijke stand.
Wij leven Idem maal zooveel dagen.
Iedere avond fluistert ons toe: het ls
genoeg. De duisternis ls ook een ge
schenk van God! En Iedere morgen
roept ons opnieuw tot een kort bestaan.
In bepaalde Mohammedaansche theolo
gische kringen ls de gedachte wel eens
naar voren gekomen, dat de scheppings
daad van God niet tot het verleden be
hoort. maar van moment tot moment
voortgaat. Ieder moment schept God een
nieuwe wereld.
Deze gedachte geeft op een uitdagende
manier uitdrukking aan ons aller afhan
kelijkheid. beperktheid en tijdelijkheid.
Men kan als bezwaar aanvoeren, dat
op deze manier de continuïteit teloor
gaat, het verband tusschen onze dagen
onderling. Maar wij dienen uit elke be
wering, als het even kètn. de korrel waar
heid op te sporen. En die ligt ln genoem
de gedachte niet zoo diep verscholen! WIJ
leven niet ln een betrekkelijke eeuwigheid
en ln een voorlooplge oneindigheid. WfJ
leven ln stukjes en beetjes, die ons wor
den toebedeeld.
Natuurlijk moeten er voor morgen af
spraken worden gemaakt en maatregelen
getroffen. Deze afspraken dragen het
karakter van waarschijnlijkheidsrekenin
gen. Wanneer ze moeten worden afge
zegd, dan ls dat een nederig en veroot
moedigend blijk van onze ééndagsheld.
Eén dag, dat ls de maat waarmee wij
sérleus moeten leeren werken. Men tan
zeggen: In de dagen van Jezus en Zijn
gezellen kon deze wijsheid opgaan. Zij
leefden landelijk. ZIJ kenden niet dat
alles, wat wij met trots en weemoed het
moderne leven noemen.
Maar wij zijn met zulke opmerkingen,
wel eens wat te vlug.
Wat er alles ook veranderd moge zijn,
ln wezen ls er aan den mensch weinig
veranderd. Nog steeds worden de dagen
hem toebedeeld als even zoovele gelegen
heden en lasten. En nog steeds ls do
kroon der menschelijke levenswijsheid:
het tellen der dagen.
Er zijn veel overspannen en overwerkte
menschen. Geen wonder ook! Hier loopt
er Iemand met een heele toekomst op do
schouders: velen met de toekomst van
zichzelf of van hun gezin; anderen zelfs
met de toekomst van een heele genera
tie of van een heel werelddeel.
Het lijkt zoo tam, wanneer Jezus
spreekt over het onbezorgd zijn over den
dag van morgen. Maar ln werkelijkheid
zijn Zijn uitspraken dynamiet! Een heil
zame verstoring van onze levensstijl, die
op, decennia en eeuwen geïnspireerd ls,
maar die den dag niet tot zijn recht
doet komen.
Tenslotte, om misverstand te voorko
men. nog één opmerking. Jezus was geen
levenskunstenaar en geen filosoof. Kaar
ln Hem was groote deernis, omdat Hij
de menschen zag als vermoeiden en be
lasten. En van die deernis uit sprak HU
Zllr» woord over de onbezorgdheid, wees
Hij ons op den enkelen dag als de maat
van onze draagkracht.
FEUILLETON
15)
door O. B. BOOTH
„Ja, dat schijnt me wel de Juiste weg
toe meneer. Als we bedenken, dat die
'cllché's en dat pakje papier waarde
hebben voor die lui, dan mogen we,
dunkt me, redelijkerwijze veronderstel
len, dat die drievingerlge man nóg wel
een poging zal doen, om ze te bemach
tigen. Zal lk even verbinding voor u
aanvragen?"
,,Doe dat, Dolliver en zoodra je ver
bonden bent, zal ik het hun vertellen.
Dan kunnen ze zorgen, dat er hier
morgenmiddag een detective ls".
- VII.
Vrouwensluwheid.
Hoewel ze erg overstuur en doodsbe
nauwd en angstig was, telkens als ze
aan den kelder en dien handafdvuk
dacht, verloor mevrouw Eastman toch
haar hoofddoel niet uit het oog; ze
wist heel goed, dat de verhouding tus
schen Strawn en. Polly snel tot een cri
sis moest voeren en dat het dus hoog
tijd was, haar dochter te doordringen
van den ernst en het gewicht van het
oogenblik.
„Kindlief", zer ze. zoodra ze Strawn
verlaten hadden, ..dos me een plezier
en help me even ru'n jap<»n uit trek
ken. Ik voel me zoo gejaagd, dat ik
er vast niet alleen uitkomen kan".
Hoewel dit waar was. wilde ze toch
voornamelijk gelegenheid hebben, een
poosje met haar dochter te praten en
het gesprek dan heel gewoontjes op een
mogelijk huwelijk met den schatrijken
man te brengen Tot nog toe hadden
ze er nog geen woord over gewisseld.
Vera Klngslake zei vroolijk wel te
rusten, waaruit wel bleek, dat ze meer
plezier dan angst had gehad van wat
er dien avond was voorgevallen. Ze
trad neuriënd haar slaapkamer binnen.
Vera Kingslake was dol op alles, wat
spanning meebracht.
Polly volgde haar moeder gehoor
zaam.
„U doet dan misschien beter, een
aspirientje te nemen, moeder", zei ze
hartelijk, „Het is voor ons allemaal een
heele spanning geweest".
„Behalve dan voor dis vroolijke we
duwe!" smaalde mevrouw Eastman. „Ik
geloof, dat ze het zelfs wel leuk zou
vinden, als die Zwarte Vos hier binnen
drong en ons allemaal de keel af
sneed.... voornamelijk mij!"
„Maar moeder, ik vond juist, dat ze
zoo bijzonder vriendelijk tegen u was!"
„Ja, op haar gluiperige, valsche ma
nier misschien. Maar ik heb oogen in
mijn hoofd, Polly en ben gewoon, die
te gebruiken. Ik zie dingen, die jij. om
dat je nog jong bent, over het hoofd
ziet. Vertel me nu eens heel rustig,
kindlief, of je werkelijk iemand in die
-kamer gehoord hebt!"
Hoewel het meisje er even zeker van
was, als toen ze voor die geheimzinnige
deur stond en het lichtstraaltje door
het sleutelgat zag schijnen, en heel even
over haar lichte japon glijden, ontweek
ze die vraag nu toch. Het was niet goed.
haar moeder nog angstiger te maken,
dan ze al was.
„We waren stuk voor stuk zoo overstuur
door wat er in den kelder gebeurd was",
antwoordde ze, „dat we ons allemaal
best iets dergelijks zouden kunnen ver
beeld hebben".
„Goeie genade!" riep mevrouw East
man klagelijk uit, „wat heeft dien man
toch wel bezield, toen hij deze grieze
lige, oude ruïne kocht? 'n Boevenhol
eigendom van een, valschen munter!"
Polly glimlachte heel even: „Uit uw
woorden aan tafel had ik anders opge
maakt, dat u er erg mee ingenomen
was".
Haar moeder zuchtte. „Je moet in een
behoorlijk gezelschap wel dingen zeg
gen, die hoffelijk klinken, lieve kind",
antwoordde ze. „En zeker, als..." Ze
hield nog juist haar gedachte voor zich,
want ze had willen zeggen: „Zeker als
zoo'n ellendig oud krot-aan je toekom-
stigen schoonzoon behoort". Maar het
was misschien niet verstandig, dat zoo
ronduit tegen Polly te zeggen.
„Ik kan me best begrijpen, dat iemand
als mevrouw Strawn er belang in stelt,
moeder. Hij is wel vroolijk en opgeruimd
voor het uiterlijk, maar ik geloof, dat
hij in den grond vrij ernstig en somber
gestemd is. 'n Huis als dit trekt hem
ongetwijfeld aan".
,,Hij heeft te lang alleen geleefd",
merkte mevrouw Eastman op, „maar ik
geloof., ik meen, lieve kind, dat meneer
Strawn er ernstig over denkt, zijn vrij-
gezellenleven te beëindigen".
Het meisje kreeg een kleur; en haar
oogen schenen een beetje wazig, toen ze
de sluiting van haar moeders japon
trachtte los te maken.
„Ja, heusch, Polly, ik ben er van
overtuigd, dat mijnheer Strawn trouw
plannen heeft en ik geloof wel. dat ik
den naam weet van het meisje, dat het
geluk heeft..."
„Moeder, waarom gaat u nu toch
niet recht op uw doel af, in plaats van
er zoo omheen te draaien? Ik begrijp
best wat u bedoelt. Ik heb heusch al
lang genoeg bemerkt, dat u graag zoudt
zien, dat ik met mijnheer Strawn
Evellentje holde, met Humpo Hotsflots
achter zich aan. de trap af en de straat
op ..Let coed op!" riep ze tegen Humpo.
die tegen wil en dank aan de actie deel
moest nemen. ..Het ls nogal een lange
straat, waar hij ingereden is en misschien
kunnen we hem nog net aan het eind
om de hoek zien verdwijnen!" „Ik ge
loof. dat we beter kunnen teruggaan",
hijgde Humpo Hotsflots. die aan hard
lopen heel niet gewend was. ..We vinden
hem toch niet meer terug. Ik zal wel
naar de politie gaan en de diefstal aan
geven...." „Politie, politie" smaalde
Evellentje. ,dle geven Je Je lijst toch ook
niet terug' Als le het van de politie moet
hebben, nou. Hier begreep Humpo
Hotsflots niets van. Hil had van toen hij
een heel kleine Jongen was af, een diep
ontzag voor politle-agenten gehad. Het
waren in zijn ogen mannen, die alles
konden, en nu kwam er een doodgewoon
buurmeisje van hem en die zei, dat de
politieenfin, het was, geloofde hij,
maar het beste, om zich nergens over te
verbazen en de dingen maar laten lopen,
zoals ze gingen. Ze stonden nu stil voor
een lange straat en zagen Inderdaad de
witte auto ln de verte om de hoek ver
dwijnen. „Humpo Hotsflots. Je bent een
sukkel!" zei Evellentje boos. „Waarom
heb Je ook nooit ln een taxi gezeten. Dan
kon lk je nu ten minste laten schutte
ren. O, daar heb Je er een!" onder
brak ze zichzelf en ze greep Humpo bij
zlln mouw.
trouwde".
Mevrouw Eastman keek haar dochter
door den spiegel van de toilettafel aan;
Polly was noch verontwaardigd, noch
opgetogen. Tevergeefs trachtte zij de
gedachten van haar dochter te lezen.
„Mijnheer Strawn is schatrijk", zei ze.
„En erg oud voor 'n meisje van
twintig om mee te trouwen. Ik vraag
me af. of geld dat... dat zou kunnen
goedmaken" Haar toon klonk ietwat
scherp en dat vond mevrouw Eastman
gevaarlijk voor het gemakkelijk verloop
van haar eigen plannen.
„Hij zou anders een heel goede partij
zijn. Polly. De meeste meisjes zouden
zoo'n kansje niet voorbij laten gaan.
Hy moet minstens twee millioen rijk
zijn".
„Vermoedelijk bezit hij lang geen
millioen. moeder", zei Polly met een
flauw lachje. „Als een arme man goed
geld verdiend heeft, dan vermenigvul
digt het publiek dat minstens tienvou
dig. Och, ik geef graag toe, dat hij
meer dan genoeg heeft en ook wel een
aardig bedrag op onzen naam zou zet
ten.
Op ons? Maar Polly, wil je daarmee
zeggen, dat ik er op..."
„Maar verwacht u dat dan niet van
hem, moeder? Ik zou het zeker van
hem verwachten, als ik met hem trouw
de. U denkt immers niet. dat ik hem
om een ahdere reden zou vallen trou
wen?"
Hoe geldzuchtig en berekend ze ook
was. mevrouw Eastman schrok van zoo
veel rondborstigheid; ze kleedde haar
gedachten liever ln zachtere woorden.
„Ja. een man als meneer Strawn zou
zijn bruid natuurlijk een behoorlijk
huwelijksgeschenk geven", verweerde zij
zich.
Polly ging op een laag stoeltje zitten
met haar kin in de handen.
„Ik vraag me wel eens af", zei ze, „of
de menschen dan heelemaal niet meer
uit liefde trouwen".
„Maar Polly!" riep mevrouv. East
man vol ontzetting. „Je wilt me toch
niet beweren, dat je... dat je... verliefd
bent op..."
„Op wién, moeder?"
„Op Bob Dolliver?"
„Hoe komt u op Bob Dolliver?"
(Wordt vervolgd).
classicisme en achtte men de schrijvers
van Rome en Athene aesthetlsch-norma-
tief. Het nationalisme oefende ook hier
zijn Invloed; strenge logica en dogma
tiek voerden de scepter bij het lezen der
teksten en het gevolg was, dat het Gym
nasium een dorre geschiedenis werd. Van
alle zijden rees hiertegen dan ook verzet;
een nieuwe strooming kwam op: de histo
rische richting deed haar Intrede. Men,
ging de oudheid bestudeeren. opgravin
gen In Troje en op Kreta openden nieuwe
verten, gevonden paplrt ontsluierden het
Intieme léven van den ouden mensch,
historische grammatica en vergelijkende
taalwetenschappen gaven nieuwe a-an-
knooplngspunten. (Het Nieuwe Testament
bleek een van de oudste paplrl te zijn
Men denke echter niet, dat deze nieuwe
vondsten nu ook onmiddellijk ln het on
derwijs werden gebruikt. Trouwens ook
thans is dat nog niet geheel het geval.
Intusschen ls een nieuwe richting de
oudere komen verdringen: de psycholo
gische. ZIJ zoekt ln de oudheid niet den
Idealen mensch. zooals de klassieke rich
ting dat deed. maar den mensch met al
zijn gebreken; juist deze mensch ls in
teressant.
Hoe moeten nu de classici van heden
staan tegenover dit alles? Dr. Spoelder
betoogde, dat wij het een niet om het
ander behoeven te verwerpen. De classi
cus dient echter met groote voorzichtig
heid de verworven ke®ils der historische
richting te hanteeren; men beschouw©
deze kennis als hulpwetenschap. Vooral
huidige men een geestelijken kijk op het
leven der oudheid, men zie de kleur en
rulke de geur van dien tijd en zoeke het
levende leven.
Uit het groote aantal B-leerlingen op
de Gymnasia zou men kunnen conclu-
deeren, dat de belangstelling voor de
Ouden bij de hedendaagsche Jeugd danig
aan het tanen is. Spr. kon echter uit de
praotijk bewijzen, dat de belangstelling
voor de Ouden bij de B-leerllngen zeker
niet minder ls. Men overtulge de leer
lingen echter steeds dat de Oudheid
onsterfelijk is en make humanisten van
hen ln den besten zin van het woord, dat
ls volgens den geest der oude phlloso-
phen; menschen, overtuigd van hun
schepsel-zijn.
Met toestemming van Monumenten
zorg is het uit 1646 dateerende geveltje
aan de Haarlemmerstraat 142, waarin ge
vestigd de firma P. v. d. Most van Spijk,
gerestaureerd, waarbij tevens een gedeelte
der onderpui is vernieuwd. De winkel,
welke een aanzienlijke uitbreiding onder
ging. kreeg een frlssche tegelaankleedlng
terwijl ook nieuwe etalageruimten werden
aangebracht. Met. behoud van het typisch
oude geveltje kwam hier een aanzienlijke
verbetering tot stand.
PREDIKBEURTEN
VOOR ZONDAG 20 OCTOBER.
Lelden Doopgez. Gem 10 30 uur ds.
A. J. Snaayer. Egllse Wallonne. dlx heu-
res et demle, M. L P. Reyss, pasteur k
Rotterdam. Evang. Luth Gem.: 10.30 uvft
ds. J. Ph. Makkink; 4 uur prof. dr. W.
J. Kooiman (Jeugddienst). Rem. Gem.:
10.30 uur ds. P. M Luca. Ver. van Vrfjz.
Herv. (Volkshuis)10.30 uur ds. F. v. d.
Heijden. Geref. Gem.: 10 en 5 uur lees-
dlenst. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds.
Joh. Jansen. Vrije Kath. Gem.. „St. Bo-
nlfacius" (Vreewijkstraat 19)10.30 uur
gezongen H. Mis. Priester van Brakel.
Oud-Kath Kerk (Zw. Singel 50) 10.00 u.
H Dienst.
Oegstgcest Ned. Herv. GemGroene
Kerk: 10.15 uur ds. J P. Honnef (Voorb.
HA.) van Leiderdorp. Pauluskerk: 10 uur
ds. mr. G A. Alma van Llsse: o uur ds.
G. F Callenbach. Gebouw Hooge Morsch:
10.30 uur ds. G F. Callenbach. „Irene",
Klnderkerk: voorm 10 uur (geen opgave
ontvangen). Geref. Kerk Mauritslaan. 10
en 5 uur ds Jac. Erlnga. Gebouw Hooge
Morsch: 9 uur en 5 uur ds. M. J. Arnt-
zen. Vrljz Herv. Gem.: Willem de Zwlj-
!gerkerk: 1-0.30 uur prof. dr. G. Sevensten
van Lelden.
