LEIDSCH
DAGBLAD
Nu het einde te Neurenberg nadert
Brand op de „Bosehfontein"
Koning George terug in Griekenland
Met een enkel woord
„Slag om Amsterdam" duurt voort
Binnenlandsche luchtdiensten worden
ingekrompen
Licht aan de. kim
Hoever het menschdom reeds was af
gegleden naar de gedachte, dat een
nieuwe oorlog onvermijdelijk was, het is
wel bijzonder duidelijk tot uiting geko
men* in de ontspanning, die over de
wereld ging na de verzekering van ge
neralissimus Stalin, dat hy niet aan
oorlog geloofdeZoover was het dus
al gekomen!
Nu is het zeker waar, dat de wereld
niet te klagen heeft over gebrek aan
spanningen; men ziet ze als het ware
overal opduiken, waarheen men den
blik ook richt. Doch moest daarom di
rect aan.oorlog worden gedacht? Het
is toch in werkelijkheid zóó, dat het
begrip oorlog in al zijn omvang, in al
zijn sinistere ellende, gemeengoed der
massa is geworden over vrijwel gansch
Europa en vei daarbuiten. De beteeke-
nis van den oorlog is dus te goed be
kend, om te durven veronderstellen, dat
eenig volk er voor zou voelen om zich
opnieuw te storten in dergelijke ge
varen. Dat geldt voor het Westen, dat
geldt evenzeer voor het Oosten.
Welke tegenstellingen er ook zijn tus-
schen Oost en West, dat wettigt nog
geenszins de gedachte, dat daarom oor
log het eenige middel tot oplossing is,
dat pertinent de wapenen het laatste
woord moeten spreken.
Niettemin heeft Stalin zijn geruststel
lende verklaringen op een juist oogen-
blik geloosd. Het was nu eenmaal een
feit, dat over de wereld angst en vrees
langzamerhand de overhand hadden ge
kregen en zelfs in kringen, waar men
dit niet direct zou hebben verwacht,
het woord oorlog weer werd gehoord.
Thans is er weer hoop en ziet men de
spanningen wijken voor ontspanning.
Laat ons daarover verheugd zijn, want
het is zonder meer duidelijk, dat in
zoo'n atmosfeer de kans op een bevre
digend compromis grooter wordt
Het zou anders heel eenvoudig zijn,
om aan de gewekte hoop ernstig te
tornen! Men zou kunnen redeneeren:
niet woorden, maar daden alleen zijn
beslissend en zoolang de laatste ontbre
ken is er geen reden, om zich bij voor
baat te verheugen. In feite, zou men dan
weer even ver af zijn van de sfeer der
ontspanning
Edoch, wij staan niet op dit stand
punt, hebben trouwens nimmer ernstig
geloofd aan direct oorlogsgevaar, alle
toegespitste tegenstellingen ten spijt.
Voor ons was derhalve de verklaring
van den Russischen dictator geen ver
rassing, slechts een bevestiging van het
geen wij zelve meenden te moeten ge-
looven.
Eenstemmigheid tusschen de mogend
heden lijkt ons een utopie, waaraan het
misschien heerlijk is te gelooven, doch
de echt-Hollandsche nuchterheid belet
ons dit geloof te deelen. De weder-
zijdsche belangen liggen te ver uiteen,
om tot een algeheele. eenstemmigheid te
kunnen geraken. Over een weer zullen
concessies moeten worden gedaan en
het ligt voor de hand, dat voor en aleer
een regeling in zeer belangrijke kwes
ties kan worden bereikt, de golven der
onderhandelingen wel eens hoog zullen
gaan. Iedere partij zal middels wat te
genwoordig karakteristiek wel eens een
zenuwen-oorlog wordt genoemd, pro-
beeren haar standpunt te doen zege
vieren, om tenslotte, als blijkt, dat niet
meer is te verkrijgen, te accepteeren,
wat geboden wórdt. Men kan het een
gevaarlijk spel noemen, het zij zoo, maar
dit. spel wordt niettemin serieus ge
speeld en speciaal door de sovjets, die
op dergelijke wijze reeds menig succesje
hebben binnen gesleept.
Stalin zag blijkbaar, dat het Sovjet-
spel tot het uiterste was opgevoerd en
dat het noodig was, olie op de golven
te werpen en dat heeft hij op een, zoo
als gezegd, gunstig moment gedaan. Men
kan nu weer verder spelen
De nederlaag van Wallace in Amerika
en de overwinning van Byrnes zal o.i.
hebben bijgedragen tot dé verrassende
wending van Stalin. In Amerika heeft
de politiek gezegevierd, die zich op het
standpunt stelt, dat het voor goed uit
is met het isolationisme lier Vereenigde
Staten, maar dat het juist daarom ge-
wenscht is, op zijn tijd duidelijke taal
te doen hooren, zulks in het belang van
de gansche menschheid.
Elkaar eens flink de waarheid te zeg
gen, kan soms zeer verhelderend werken
en dit bekende gezegde geldt evenzeer
in politicis; zoo wordt dikwijls de lucht
gezuiverd
Laat ons aannemen, dat op het groote
politieke speeltooneel de lucht inderdaad
aan de kim helderder wordt en dat op
woorden aden zullen volgen, die dit
zullen bewijzen!
85ste Jaargang
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1946
No. 25893
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
WEERBERICHT.
GEEN VERANDERING.
De Bilt verwacht tot Zondagavond:
In den nacht en ochtend op vele
plaatsen mist. Overdag warm nazo-
merweer met weinig wind.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
NIJMEGEN.
De zetelverdeellng van de te Nijmegen
gehouden gemeenteraadsverkiezingen la
als volgt:
K.V.P. 25 zetels; Partij van den Arbeid.
8 zetels; combinatie C.H.U. en A JR. 2 ze
tels; partij van de Vrijheid 1 zetel; C.P.N.
„de Waarheid" 3 zetels.
Heden zal de laatste dag zijn, dat de
familieleden der beschuldigden te Neu
renberg hun dagelijksch bezoek mogen
brengen in de gevangenis. Morgen zullen
zij Neurenberg moeten hebben verlaten.
Na het uitspreken van het vonnis mogen
zij geen bezoek meer aan de gevangenis
brengen.
De stemming onder de beschuldigden ls
thans zeer gedeprimeerd, alleen van Goe-
ring wordt gezegd, dat hll zich volkomen
weet te beheerschen. De verdediger van
Jodl, prof. Jahrrels, die een bekend tee
kenaar ls, heeft In den loop der laatste
weken alle beschuldigden ge teekend. Goe-
rlng was evenwel met de van hem ge
maakte prent ln het geheel niet tevreden.
Hij was van meening, dat het beeld hem
te Slavisch deed voorkomen en hij vroeg
den professor daarom een nieuwe teeke-
nlng te maken. Hij deed zijn uiterste best
om met een zoo fleurig mogelijk gezicht
op het papier te komen en putte zich
daartoe uit in het vertellen van moppen.
Naar de \erdedlger van Seyss mededeelde
is zijn cliënt thans weer teruggekomen op
zijn merkwaardige slotspeech in de ge
rechtszaal, waarin hij volkomen onver
wacht trouw zwoer aan Hitler, ondanks
alles wat over diens figuur was onthuld.
In een dezer dagen voltooid geschrift
heeft Seyss deze verklaring thans aan
gevuld met de veelzeggende mededeeling.
dat hij niet heeft bedoeld te zeggen, dat
diegenen, die thans Hitler verloordeelen,
ongelijk hebben. Hij had alleen willen
zeggen, zoo schreef hij thans, dat hij,
die vooraan in Hitiers rijen heeft ge
staan, niet de man was om een dergelijke
veroordeeling uit te spreken.
De veiligheidsmaatregelen, die voor de
laatste dagen genomen zijn. zijn zeer uit
gebreid en ook scherp voor de verdedi
gers.
Het geheel corps der verdedigers zal
voor elke zitting door de militaire poli
tie worden onderzocht en gefouilleerd en
daarna in gesloten formatie in de zaal
worden gebracht. Van eenlg verkeer tus
schen de aangeklaagden en de verdedi
gers, zooals dat tijdiens de zittingen tot
dusver gebruikelijk was, zal geen sprake
meer zijn. Het gerecht heeft uit andere
dan veiligheids overwegingen bepaald, dat
geen persfoto's genomen zullen worden
op het moment, waaron aan het slot van
het proces straffen over de beschuldigden
worden uitgesproken.
Het vonnis, dat het gerecht Maandag
en Dinsdag zal uitspreken zal bestaan
uit vier gedeelten. In het eerste gedeelte
zal het gerecht een overzicht geven van
de zaak, zooals deze is gepresenteerd
door aanklagers en verdediging. Het lezen
van dit overzicht zal ongeveer vier uren
duren Daarna zal het gerecht de juridi
sche overwegingen bekendmaken, die het
grootste gedeelte van het vonnis zullen
uitmaken. Het gerecht rekent ermede, dat
Dinsdagmiddag het derde gedeelte van
het vonnis kan worden gelezen, waarin
het schuldig of onschuldig zal worden
uitgesproken. Daarna zal een kort reces
gehouden worden, voordat het proces be
sloten zal worden met het opleggen der
straffen. Wij vernemen, dat de rechters
der vier procesvoerende naties ieder een
gedeelte van het vonnis in hun eigen taal
zullen voorlezen.
Er zijn voor de Internationale delega
ties. die de slotzitting bijwonen, groote
financieele moeilijkheden gerezen, daar
de Amerikaansche autoriteiten weigeren
dollars te verstrekken.
Alle Dult-sche zenders zullen het ge
beuren in Neurenberg Maandag en
Dinsdag uitzenden.
De rechters, die het vonnis in Neuren berg voorbereiden, vj\n.l.: lt.-kol. A.
F. Volchkov (Rusland), majoor-generaal I. T. Nikitchenko (Rusland), Nor
man Birkett (Engeland), Geoffrey Lawrence (president, Engeland), mr.Fran
cis A Biddle (Amerika). John Parker (Amerika), M. Henri Donnedieu
Vabris (Frankrijk en M. Robert Falco (Frankrijk).
de
Weer twee vliegtuig
ongevallen.
Geoffrey de Havllland-, de vermaarde
Engelsche testpiloot, die een proefvlucht
maakte met een nieuw soort staartloos
straalvliegtuig DH 10. is naar alle waar
schijnlijkheid verongelukt. Een wrak van
dezelfde kleuren als zijn machine, welke
de tweede in haar soort ls, is door een
Mosquito van de R.A.F. in de monding van
de Theems gezien. Er zijn berichten bin
nen gekomen, die melding maken van het
explodeeren in de lucht van een straal
vliegtuig. Omtrent het lot van de Havll
land ls nog niets bekend.
Het nieuwe type vliegtuig was bestemd
om te onderzoeken, of het toepassen van
naar achter gerichte vleugels, waardoor
een hoogere snelheid kan worden bereikt,
Invloed heeft op de bestuurbaarheid. Als
mogelijke topsnelheid voor de machine is
ruim 1200 km per uur genoemd. Na de
proefvlucht zou het een aanval op het
wereldrecord doen.
Een ooggetuige zelde, dat hy belde vleu
gels zag afbreken, waarna het toestel om
laag stortte. De wrakstukken lagen over
een afstand van meer dan een kilometer
verspreid.
De bemanning van 2 personen en 5 pas
sagiers zyn tengevolge van het neerstorten
van een vliegtuig ten Noorden van Glas
gow gedood.
VERKLARINGEN VAN TITO.
In een redf voor een delegatie van
de internationale jeugd-organisatie, die
momenteel een tournee door den Bal
kan maakt, heeft Tito o.m. het vol
gende verklaard:
„De arrestatie van aartsbisschop
Stepinec luidt geenszins een campagne
in tegen de Katholieke Kerk in Joego
slavië. De nieuwe Joego-Slavische
grondwet waarborgt de vrijheid van
denken aan alle burgers. Als enkele
geestelijken voortgaan met samenwer
king reactionnairen en het voeren van
revolutionnaire acties tegen de huidige
regeering, moeten zij, evenals andere
burgers, wier gedrag laakbaar is, alle
gevolgen van dien op zich nemen.
De hervormingen op het gebied van
den landbouw zijn niet tegen de Kerk
gericht. De Kerk is een der grootste
grond-bezitters. Wanneer men haar
gronden afneemt, die zij niet noodig
heeft, en deze ter beschikking stelt van
armen, betreft het geen vervolgings
campagne tegen de Kerk, maar een
sociale maatregel".
DE IïRITSCH—EGYPTISCHE
ONDERHANDELINGEN.
De Britsche delegatie, die met Egypti
sche onderhandelaars besprekingen heeft
gevoerd over de herziening van het
Brltsch-EgyptJsche verdrag van 1936, keert
thans na het verwerpen der Britsche voor
stellen, naar Londen terug voor het ont
vangen van nieuwe instructies. Te Londen
meent men te weten, dat er geen ondere
onderhandelingen in dien tyd zullen wor
den gevoerd.
Aanwinsten voor de
Indische handelsvloot.
GEROUWD OP GRONINGSCHE WERVEN
De afdeeling scheepvaart van het mi
nisterie van handel en nijverheid deelt
ons het volgende mede:
Donderdag werden met goed gevolg
drie schepen van het „Coaster'"-type te
water gelaten bil drie verschillende wer
ven ln Groningen, n.l. het m.s. „Bente-
nan" bij Van Diepen, het iïi.s. „.Betana"
bil E. J. Smit en het m.s „Taliwang" bij
Gebrs. Suurmeyer. Het betreft hier sche
pen, welke een onderdeel vormen van de
opdracht van tien soortgelijke schepen
voor de Nederlandsch-Indlsche regeering.
Dit was de eerste belangrijke opdracht
die de Groninger scheepsbouw na de be
vrijding boekte. De schepen zitn 39 m.
lang. met een draagvermogen van onge
veer 210 ton. De snelheid zal 8 mijl be
dragen. Een tweetal zusterschepen werd
reeds eerder bij de Haarlemsche scheeps
bouw mij. te water gelaten. De schepen
zullen tegen ihet einde van het Jaar ln
convool de reis na3r Nederlandsch-Indlë
aanvaarden, waar zij zullen worden ge
bruikt voor de bevoorrading van de klei
nere kustplaatsen ln den Nederlandsch-
Oostlndischen archipel.
Geen persoonlijke
ongelukken.
Aan boord van het circa 12.000 ton
metende schip „Boschfontein" van de
Vereenigde Nederlandsche Scheepsbouw
bedrijven, dat sedert pinsdagmorgen bij
de Nederlandsche Dok- en Scheepsbouw
maatschappij te Amsterdam in dok lag,
is hedennacht brand ontdekt door den
donkeyman, die de wacht had in de
machine-kamer.
Aan boord van het schip bevonden
zich op dat moment een viertal stuurlui
en 5 leden van het machine-personeel,
alsmede enkele marconisten en schil
ders en andere werklieden, die tot 12 uur
's nachts aan het schip hadden gewerkt.
Op het oogenblik, dat men den brand
ontdekt? was men nog bezig boven in
de machine-kamer een hulpmotor op te
vijzelen en werd ook nog gewerkt in de
schroefgang.
De brand is uitgebrokenronder den
stuurboordketel, den zgn. Schotschen ke
tel, welke gebruikt wordt voor de di
verse pompinstallaties.
De brandweer, die spoedig met veel
materiaal en manschappen aanwezig
was. bestreed -het vuur met behulp van
zuurstofapparaten en een welhaast on
telbaar aantal slangen. Inmiddels had
men het dok vol laten loopen en de
schroefgang geopend door middel van
het schroefgat, zoodat water in het
schip liep. Men hoopte op deze wijze
de machine-kamer onder water te zet
ten en het vuur te blusschen.
Eenigen tijd ontwikkelde zich zeer
veel rook en men vermoedde toen
dat de olie in de tanks, welke de
vorige week waren gevuld, vlam had
gevat.
Tegen den morgen nam de rook
ontwikkeling echter snel af en om
streeks halfacht was de brandweer
de situatie meester.
Wegens de hitte kon voorloopig de
machine-kamer natuurlijk niet worden
betreden. De oorzaak van den brand is
dan ook nog onbekend. Persoonlijke on
gelukken hebben zich niet voorgedaan.
De .Boschfontein" is op 7 September
j.l. uit Indië teruggekeerd en lag in het
dok om ontdaan te worden van de res
ten van de uitrusting als troepentrans
portschip. Het zal weer in zijn oude
gedaante van vrachtschip met passa-
giersaccommodatio worden terugge
bracht en het lag in de bedoeling, dat
het schip op 18 October Amsterdam
voor zyn eerste reis naar Zuid-Afrika
zou verlaten. Natuurlijk moet dat ver
trek voor geruimen tijd worden uitge
steld.
RADIO MOSKOU CONTRA
VATIC A AN.
Radio Moskou heeft in een uitzen
ding in de Russische taal het Vaticaan
van inmenging in. Italiaansche politie
ke aangelegenheden beschuldigd. Deze
inmenging zou de vereeniging van re-
actionnaire en conservatieve machten
beoogen. „In kringen der geestelijk
heid", aldus radio-Moskou, „werkt men
ijverig voor een fusie tusschen de
„partij van den kleinen man" en ver
schillende monarchistische groepeerin
gen en overblijfselen van de liberale
partij".
Onverwachte komst.
Veel vroeger, dan verwacht werd, ls
koning George van Griekenland gister
middag om half vyf op het vliegveld
Eleuslna bij Athene aangekomen.
De minister van openbare orde Theoto-
kls was op het vliegveld aanwezig en later
arriveerden daar ook de regent aartsbis
schop Damaskinos en minister-president
Tsaldaxls. De koning reed in gezelschap
ran dezs hoogwaardlgheidsbekleeders naar
de haven en begaf zich aan boord van de
Grieksche torpedobootjager Miaguliis. De
regent en de premier vergezelden hem.
Een Amerlkaansch journalist, die op
het vliegveld arriveerde, werd ln verze
kerde bewaring gesteld, doch werd later
weer vrygelaten.
De aankomst van. koning Georges was
voor de bevolking geheel onverwacht.
De koning was van plan den nacht door
te brengen aan boord, van <iep. torpedo
bootjager, tezamen met ^kroonprins Paul
en prinses Frederlca.
Heden ochtend wil de koning zich naar
de kathedraal te Athene begeven, ter bij
woning van een Tedeum.
In Athene werd gisteravond feest ge
vierd. Overal was de vlag uitgestoken en
militaire corpsen musiceerden ln de stra
ten. Groepjes jongelieden van Kreta, in
nationaal costuum, zorgden voor een
schilderachtigen noot.
Onderwijl is de verplaatsing van de
Britsche troepen uit Athene naar het
binnenland aangevangen. Deze troepen
zullen gel-eldeiyk van ongeveer 50 000 tot
35.000 man worden teruggebracht.
De Grieksche communistische partij
heeft een communiqué uitgegeven,
waarin gezegd wordt, dat de toestand
in het binnenland niet kan worden ver-
De Parijsche conferentie.
De commissies gaan geregeld voort,
maar terwijl in enkele commissies beper
king van den spreektyd is Ingevoerd wei
gerden andere daarin te treden. Toch
schynt onmiskenbaar het streven merk
baar, op te schieten.
Dr. KARL GRUBER GEMOLESTEERD.
Dr. Karl Gruber. de Oostenrijksche. mi
nister van Bultenlandsche Zaken, die ln
Innsbrueck is aangekomen ter bespreking
van de byzonderheden van zijn plan voor
het verleenen van autonomie aan Zuld-
Tlrol, ls door een woedende menigte Tl-
rolers aangevallen, die naar hem spuwde
en hem een verrader noemden. Dr. Gruber
zag zich genoodzaakt een der aanvallers
tegen den grond te slaan. Ooggetuigen
zeggen dat de politie niet tusschenbeldc
kwam.
beterd door zuiveringsoperaties, die
uitsluitend het imperialistische streven
van Groot-Brittannië dienen. Voorge
steld wordt een verzoening op 5 voor
waarden, 1) vorming van een coalitie-
regeering met medewerking van de
EAM, 2) vertrek van Britsche troepen,
3) een algemeene politieke amnestie,
4) nieuwe kieslijsten en verkiezingen
voor de constueerende vergadering op
basis van evenredige vertegenwoordi
ging en 5) het aannemen van een ge
lijke houding t.o.v. alle geallieerde lan
den en het sluiten van een vriend
schapsverbond met de Balkan-landen
Koning George van Griekenland in
gesprek met de hertotin van Kent bij
zijn vertrek per vliegtuig van het
vliegveld Heathrow in Engeland naar
Griekenland, waar hij inmiddels is ge
arriveerd.
BINNENLAND.
De Nederlandsche autoriteiten heb
ben 22 Chineesche schepen, die wegens
het vervoeren van contrabande waren op
gebracht en tot nu toe in Batavia vast
gehouden, vrijgegeven.
Het nationaal steuncomité en het
Nederlandsche Roode Kruis te Curacao
hebben een schenking gedaan van resp.
f 45.000 en f. 30 000 ten behoeve va/n
Nederlandse h Volksherstel voor kinderte
huizen.
Door de regeering wordt onderhan
deld over den aankoop van 13 Victory-
schepen uit Amerika. De prys zal ruim
f. 37 millloen bedragen.
BUITENLAND.
De voorzitten v.ni ie Londensche wo-
nlngcommissie neef: medegedeeld, dat
190.000 gezlnnex. ongeveer 600 000 per
sonen in he* dist-let Londen dringend
een behoorlijk' \--.ne j-ioodlg hebben.
De verkiezingen .oer net nieuwe par
lement der Far-Oei zulien op 8 November
a.s, worden gehouden
De Joegoslavische regeering heeft
Griekenland voorgesteld een gezamenlijke
commissie ln te stellen om de kwestie
van het op 6 Sept. boven Joego-Slavlë
neergeschoten Grieksche vliegtuig te on
derzoeken.
Volgens een nlet-offlcleel bericht Is
te Campias (nabii San Salvador, Brazilië)
een oliebron met een capaciteit vna naar
schatting 20.000 barrels dageiyks. ontdekt
De olie zou van even goede kwaliteit zijn
als de beste ln de VS.. c fde Sovjet-Unie.
De Internationale architecten-con
ferentie te Londen heeft besloten tot
stichting van een Internationale architec
ten-Unie (International Union of Archi
tects), welke ln de plaats komt van vroe
gere internationale groepen.
Officieel wordt te Warschau mede
gedeeld, dat volgens regeerlngsdecreet ge
neraal Anders, bevelhebber der Poolsche
strydkrachten bulten Polen, en 75 hooge
officieren van de Poolsche nationaliteit
vervallen zijn verklaard.
Frankryk ziet het geboortecyfer nog
altyd dalen Nu al sinds 60 Jaar! 1^. mil
lloen arbeiders komt het tekort.
Aan de Zuid-Slavische grens zyn
4 Britsche militairen verdwenen. Vermoed
wordt, dat zij dpor Zuid-Slaven zyn gear
resteerd.
De kolenmynen ln het Saargebied
produceeren thans de helft van hun voor-
oorlogsche productie (het Ruhrgebied be
reikt 40
De Sovjet-gezant ln Canada Zarn-
bln, ls thans officieel benoemd tot gezant
te Londen.
Bij een mislukten aanslag op Bolivia's
president zyn 3 daders door net volk te-
lyncht.
Generaal Elsenhower ls te South-
amjton aan gekomen, vanwaar hy he
den per vliegtuig naar Frankfurt zal door
gaan.
Charles Henry Davis, die hoopt can-
dldaat te worden gesteld door de republi
keinen by de Amerikaansche presidents
verkiezingen in 1948, heeft een fonds ge
sticht voor het oprichten van een stand
beeld van Winston Churchill op de rotsen
by Dover. Een bedrag van 100.000 dollar
moet worden bijeengebracht.
De Amerikaansche inlichtingendienst
te Belgrado is gesloten. De Joegoslavische
regeering heeft sluiting geëisc-ht omdat
de dienst als „propagandacentrale" werkte.
Ook de Britsche minister Bevln
neeft thans verklaart niet te ge
looven in a oorlogswaarschijniy kheld. Er
moet echter een einde komen aan den
zenuwen-oorlog.
Banketbakkers in het
gedrang.
De „slag om Amsterdam" werd ook
deze week met onverminderde kracht
voortgezet. De opsporingsambtenaren
boekten weer aardige successen. Een
aantal banketbakkers werd aan den
tand gevoeld en bijna allen gingen op
den bon. zy namen te veel geld voor
het loonbakken, of zij verkochten ge
bak zonder bon tegen vaak fabelachti
ge prijzen. Bfj een banketbakker werd
de, .zwarte" boekhouding gevonden.
Hieruit bleek, dat hij in enkele maan
den tijd voor f. 10.000 gld. aan grondstof
fen, vooral vet en boter, buiten de dis
tributie om had gekocht.
Er werd eveneens een aantal paar-
denslagers geverbaliseerd, wier prijzen
te hoog waren. Bovendien werd him
leverancier ontdekt. Hij liet zijn klan
ten „onder tafel door" 50 cents per kg.
bijbetalen boven den gefactureerden
prijs.
Het aantal café s, dat borrels, koffie,
Verkiezingsprogram der
Amerikaansche
democratische partij.
Het uitvoerend comité van de Ameri
kaansche democratische partij heefteen
verkiezingsprgram, dat uit negen pun
ten bestaat en als motto: „vrede, pro
ductie en welvaart" voert, goedgekeurd.
Na den dood van Roosevelt gememo
reerd en hulde gebracht te hebben aan
president Truman, „die op schitterende
wijze zich van zijn zware taken gekwe
ten heeft", geeft het programma een
overzicht van de politiek der democra
tische partij en de volgende 9 punten:
1) de buitenlandsche politiek: prysge-
ven van het isolatlonismé en het vor
men van internationale organisatiester
verzekering van politieke veiligheid,
wederopbouw en sociale rechtvaardig
heid over de geheele wereld; 2) de re
conversie: handhaven van welvaart en
vooruitgang op economisch en sociaal
gebied; 3) arbeid: het welzyn en ge
voel van eigenwaarde en de arbeiders
moet de eerste taak der regeering zyn;
4) gelijkheid van rechten: zonder het
maken van onderscheid in ras en ge
loof; 5) landbouw: bescherming van de
belangen der boeren; 6) oud-strijders:
de uitvoering van beloften, waartoe het
land zich verplicht heeft; 7) huisves
ting: de regeering is er verantwoorde-
ïyk voor, dat ieder gezin behoorlyk ge
huisvest is;8) financiën: ondanks door
den oorlog ontstane verplichtingen moet
de financieele politiek der democrati
sche party gericht zyn op het hand
haven van een financieele stabiliteit;
9) prysbeheersching: de stryd tegen
het dure leven moet door toepassing
van een prysbeheerschingsschema, welks
„doeltreffendheid door de republikeinen
werd gesaboteerd", voortgezet worden.
Vleeschrantsoen kan niet
blijvend worden verhoogd.
Nu, zooals in elk najaar, een ruim
aanbod van slachtvee plaats heeft
waartoe het ongunstig weer van den
laatsten tyd heeft bygedragen is
reeds enkele malen een extra bon voor
vleesch aangewezen. Hierdoor is de
vleeschvoorziening tydelyk verbeterd.
Het vleeschrantsoen kan evenwel niet
biyvend worden verhoogd, zelfs is een
tydeiyke verlaging gedurende de win
termaanden niet uitgesloten. Door het
aankoopen van buitenlandsch vleesch,
zal de regeering trachten het huidige
rantsoen, dat gebaseerd is op 400 gram
per persoon per twee weken, op het
bestaande peil te handhaven.
De „Ruys" vertrok
gisteravond.
MET 2600 MILITAIREN AAN BOORD.
Met meer dan 2600 officieren, onderof
ficieren en manschappen, van de „7 De
cember Divisie" aan boord vertrok gister
avond van de Amsterdamsche Sumatra-
kade het fraaie K.P.M. motorschip „Ruys"
naar de tropen.
Zes treinen; vier uit Assen met de Jon
gens van het 12 R.I. uit de Noordeiyke
provinciën, één uit Utrecht met een con-
tigent genietroepen en één uit Ede met
een afdeellng van de Rata (artillerie)
waren in den loop van den dag binnen-
gestoomd.
De Prins Bemhard-kapel stond by de
Inscheping op de kade en blies pittige
marschen. Geiyk bekend zal deze kapel
zelf op 12 October met de „Volendam"
voor ongeveer een- Jaar naar Indië ver
trekken.
Voor het vertrek van de 14.000 ton me
tende „Ruys" hebben de generaals Kruis
en Van Duerst Brltt geruimen tijd te
mlden der soldaten vertoefd. Laatstge
noemde vertrekt op 12 October per vlieg
tuig en zal ter begroeting aanwezig zyn,
als de troepen ln Indië aankomen.
Lult-Generaal Kruis zal waarschyniyk
het volgend Jaar een inspectiereis naar
Java maken.
De soldaten op de „Ruys" vertrokken ln
opperbeste stemming. Opgewekt en ln
he* volle besef van hun taak zyn zij de
reis begonnen, nagewuifd door een zeer
groot aantal belangstellenden!
thee en bier te duur verkocht, liep
deze week weer in de tientallen.
Verder staat vast, dat in den ko
menden tyd honderden fabrikanten
en grossiers overal in het land een
bezoek van de opsporings-ambte-
naren kunnen verwachten. De in
tensieve controle by de winkeliers
levert prachtige aanwyzingen op.
Tenslotte blykt aldus het ANP
dat over de geheele linie en niet al
leen in Amsterdam, doch ook elders
het pryspeil behoorlyk is gezakt. Voor
al in de meubel- en huishoudeiyke ar
tikelbranche is dit duideiyk te consta-
teeren.
De regeeringsverklaring over
loonen en prijzen.
EENSTEMMIGHEID IN HET
KABINET.
(Van onzen Haagschen redacteur).
Op grond van betrouwbare inlich
tingen kunnen wy mededeelen zulks
in tegenstelling met loopende geruch
ten dat er in het kabinet volkomen
eenstemmigheid bestaat over den in
houd (hieronder mede begrepen de aan
te kondigen en te treffen maatregelen)
van de regeeringsverklaring, welke de
minister-president binnenkort in een
radio-rede hoopt af te leggen over het
vraagstuk van loonen en prijzen.
Men is op het oogenblik alleen nog
doende met een gedachtenwisseling
over den vorm, waarin de mededeelin-
gen zullen worden gekleed. Een en an
der wordt voorbereid in de vaste in-
ter-departementale commissie voor loo
nen en pryzen. die onder voorzitter
schap staat van mr. dr. Van Rhyn,
secretaris-generaal van Sociale Zaken.
In die commissie, waarin vertegen
woordigers van Sociale Zaken (met het
oog op de loonen), alsmede van Eco
nomische Zaken en van Landbouw (in
verband met de pryzen) ritting heb
ben, wordt geregeld overleg gepleegd
omtrent alles wat met den toestand,
alsmede wat de uit te vaardigen maat
regelen op dit gebied aangaat.
Beginnen morgen de
onderhandelingen?
SOEKARNO ZOU HOOFD DER
DELEGATIE ZIJN.
ANP-Aneta verneemt uit betrouw
bare bron te Batavia, dat lord Killearn
de Nederlandsche en Indische vertegen
woordigers tegen morgen heeft byeen-
geroepen voor het voeren van onder
handelingen.
Sjahrir zouvolgens hetzelfde
persbureau hebben medegedeeld,
dat Soekarno mogelyk lid of zelfs
hoofd der Indische delegatie by de
onderhandelingen zal zyn!
In een persconferentie verklaarde
Sjahrir heden, dat de samenstelling van
de Indonesische delegatie ten zeerste
zal afhangen van het antwoord vari
Lord Killearn en de Nederlanders op
het op handen zynde verzoek van de
republikeinen om de onderhandelingen
in het binnenland te houden. Dit ver
zoek was met het oog op den gezond
heidstoestand van Soekarno. Sjahrir
verklaarde voorts nog, dat de aanbeve
lingen van de Nederlandsche en de
Indonesische delegaties van 20 Septem
ber, om de onderhandelingen op neu
tralen grond te voeren, niet zoo wen-
schehjk waren.
Na te hebben verklaard, dat hy
meer tyd noodig had om voor de
onderhandelingen gereed te zyn,
deed hy uitkomen, dat indien Lord
Killearn op onmiddellijke onder
handelingen staat, deze in het bin
nenland zouden dienen te worden
gehouden, daar de samenstelling
van de delegatie nog niet bekend
is gemaakt en Soekarno nog steeds
de volledige macht bezit. Mocht
echter het kabinet, zoo vervolgde
Sjahrir, vobr den aanvang van de
onderhandelingen bekend zyn, zoo
zou de kans, dat Soekarno hoofd of
zelfs alleen maar lid der delegatie
zou zyn, gering zyn.
Prijs van versche haring
sterk gedaald.
(Van onzen correspondent te IJmuiden).
De prys van de versche haring ln
IJmulaen ls sedert gisteren sterk ge
daald. Zooals men weet bedroeg de
prils nog steeds f. 17.50 per kist. maar
gisteren liep de prljB terug tot f. 7.50
en vandaag tot beneden de f. 5. per
kist.
Er was weer zéér groote aanvoer. Do
haringtrawlers komen afgeladen fut zee
terug. Hedenmorgen waren reeds 5000 k
6000 kisten- verkocht toen nog eenlgo
trawlers en loggers gelost moesten wor
den.
Ook de drUfnetvlsscherll maakt grooto
vangsten. Zoo deed de KW 22 een schot
van 575 kantjes. De bemanning heeft
twee etmalen aaneen gezwoegd om deze
enorme hoeveelheid, ongeveer 380.000 ha
ringen. te verwerken.
Provinciale vliegvelden
hebben onvoldoende
nachtverlichting.
Op 7 October a.s. zal ln het bln-
nenlandsche luchtnet de wlnterdlenst
Ingaan. In vergeiyking niet den zo
merdienst valt dadeiyk op, dat de
K.L.M. de frequentie op haar bin
nenlandsche Ulnen drastisch gaat be
perken. In de eerste plaats speelt
helrby het groote gebrek aan ma
teriaal een rol, doch ook het feit, dat
de dagen steeds korter worden en de
provinciale vliegvelden niet beschik
ken over voldoende nachtverllchtlng-
lnstallatles ls oorzaak van deze nieu
we beperking.
De thans op de lijn naar Groningen
vliegende kleine toestellen zullen uit den
dienst wo^en genomen. Ofschoon het
reeds eerder in de bedoeling heeft gele
gen 'op de AmsterdamGronlngen-iyn een
grooter type vliegtuig ln te zetten, was
dit om verschillende technische redenen
nog niet mogelijk. Ook de latere toezeg
ging. dat met Ingang van 2 September
een Dakota (militaire uitvoering van de
DC-3) zou kunnen worden Ingezet, kon,
ln verband met de Inkrimping van het
aantal motordraaiuren, niet tot verwe
zenlijking komen De K LM. heeft thans
het besluit genomen, den dienst Amster
dam-Groningen v.v. over Leeuwarden te
laten vliegen, zooals deze ook ten tyde
van den regeerlngsvliegdlenst werd uit
gevoerd. Voor dezen dienst wordt dan wel
een Dakota gebruikt. Bovendien is op
het traject GroningenLeeuwarden het
tarief belangrijk verlaagd, terwijl het
tarief AmsterdamGroningen ongewy-
zigd biyrt.
Teneinde te verzekeren, dat voor Gto-
nlngen en Leeuwarden voldoende plaat
sen aanwezig ziln, garandeert de KL.M.
zoowei voor Groningen als voor Leeuwar
den steeds 12 plaatsen.
Naar Leeuwarden en Groningen wordt
3 x per dag een dienst onderhoüden,
evenals naar Eindhoven. Naar Enschedé
en Maastricht worden twee vluchten ge
maakt. In het vroege voorjaar hoopt de
K.L.M. de diensten weer uit te breiden.
Z11 z&l dan ook trachten de verbindingen
met Texel en de Zeeuwsche eilanden
v/eer tot stand te brengen. Bovendien,
worden plannen bestudeerd om dfe bin
nenlandsche lijnen door te trekken tot
plaatsen over de grens van Nederland.