LEIDSCH
DAGBLAD
De openbare school dient met het woord
van God te worden geconfronteerd
Gas- en electriciteitsrantsoenen verhoogd
1 Ons feuilleton
WEERBERICHT
Truman heeft vertrouwen in Byrnes
Komt er in Leiden een opticiensdagschool?
Met een enkel woord
Van democratie gesproken!
Mr. Mas Slamat, die na zijn bezoek
aan ons land momenteel weer in Ned.-
Indië vertoeft, richtte onderstaand tele
gram aan den minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen, mr. Jonkman.
„Indische Regeering machtigde Demo
cratische Bond Javaan afvaardigen
Pangkal Pinang. Daarop verzocht
Hoofdbestuur van den Bond my zooda
nig optreden. Voorstel Democratische
Bond mij als vertegenwoordiger Pang-
kal Pinang thans door Indische Regee
ring afgewezen. Verzoeke beslissing.
(w.g SLAMET.
Herinneren wij het ons goed, dan zou-
den alle bevolkingsgroepen van den In-
dischen Archipel vrij zijn in de keuze
van hun afgevaardigden. waarna in
openhartige en vrije bespreking de on
derwerpen aan de orde zouden worden
gesteld.
Democratie in theorie en praktijk!
85ste Jaargang
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1946
No. 25887
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie!
Tel. Redactie: 21507 - Giro no
25C41
57055
Amerikaansche zeelieden
staking beëindigd.
De zceliedenstakinfr in Amerika is gis
teravond geëindigjï. De zeelleden van de
C.I.O. zullen dezelfde loonsverhooglng
ontvangen als die van de A.F.L. De sta
king heeft 14 dagen geduurd.
Depersoneels opleiding bij de K. L. M.
Twee internaten te
Wassenaar.
KENNISMAKING MET „CONNY"
(Van een onzer redacteuren).
Er is volop werk in den ELM-wlnkel.
De president-directeur, de heer A. Ples-
m^n heeft er,.dezer dagen in een pers-
-"-nonferentie het een en ander van ver
teld. Sedert de bevrijding heeft het be
drijf zich enorm uitgebreid. Vliegtuigen
uit alle landen van Europa, uit Indië en
- Amerika landen dagelijks bij tientallen
op Schiphol, waar de wederopbouw zich
in een koortsachtig tempo voltrekt.
Van 1200 naar 8000 man!
Toen de K.L.M. het vorige jaar
haar bedrijf op bescheiden schaal
hervatte, bedroeg de sterkte van het
personeel, dat uitsluitend in Neder
land werkzaam is, 1200 man. Mo
menteel bedraagt het reeds 4500 man
en het volgend jaar moeten het er
8000 zijn.
Geen wonder dat het personeeivraag-
stuk de leiding veel hoofdbrekens kost.
De arbeidsmarkt is over het algemeen
niet ruim; de rijksbureaux trekken vele
jongelui tot zich, het in opbouw zijnde
leger, de vloot en luchtmacht eischen hun
deel van de jongelingschap en toch moét
de K.L.M. menschen hebben.
Gelukkig oefent het bedrijf een fasci-
neerende aantrekkingskracht op deHol-
landsche jeugd uit en zoo worden nu al
maanden achtereen gemiddeld 300 jon
gelui per maand uit ettelijke honderden
sollicitanten geselecteerd en toegevoegd
aan den K.LM.-staf.
Reeds tijdens de oorlogsjaren heeft
men plannen uitgewerkt om in deze te
verwachten behoefte te voorzien. Waar
het een primaire eisch van verstandig
zakenbeleid is om te streven naar de
grootst mogelijke officiëncy, is er de lei
ding alles aan gelegen om de rechte man
op de rechte plaats te zetten.
Immers alles komt aan op het per
soonlijk element. Ergo stelt de K.L.M.
de vraag op den voorgrond: waarvoor
is de sollicitant het meest geschikt en
hoe voelt hU zich gelukkig? Reeds ge
durende meer dan 15 jaar maakte de
maatschappij voor de beantwoording
van deze vraag gebruik van het weten
schappelijk psychotechnisch onderzoek,
doch daarnaast is ook de wenschelijk-
hëid gebleken van" een eigen bedrijfs
psycholoog, die grondig bekend is met
de speciale eischen van het bedrijf.
Een belangrijke functie bij de aanna
me van nieuw -personeel bekleedt ook de
personeelschef Op hem rust de taak
voor iedere functie een afzonderlijke
taak-analyse te ontwerpen, waarin alle
eischen worden weergelegd, waaraan de
gegadigde moet voldoen teneinde zyn
werkzaamheden naar behooren te v er-
richten. De KLM. heeft verscheidene
personeelschefs, één in Den Haag, die
zich o.a. met de aanname bezighoudt
en alleen daarvoor 50 man onder zich
heeft, één voor het indienstzijnde perso
neel (salariëering, sociale verzorging,
enz.); één speciaal voor de opleiding,
één voor het technisch personeel en één
voor het vliegbedrijf.
Hun gezamenlijke taak is het o.a. om
het bedrijf „jong" te houden, waardoor
een maximum-prestatievermogen bij de
best mogelijke stemming wordt verkre
gen. Een juiste menging van de diverse
leeftijdsgroepen is daarbij van groot be
lang.
De heer Plesman stond venvólgens uit
voerig stil bij de eigenlijke opleiding.
Zooals men weet worden de vliegtuig-
bestuurders opgeleid in Gilzen-Rijen en
de boordwerktuigkundigen op Schiphol.
Daarnaast zijn evenwel nog duizenden
administratieve krachten, passage- en
stations-employé's, stewards en stewar
dessen, commerciëele menschen en ver
tegenwoordigers voor 'het buitenland
•noodig.
Voor hun vorming werd de infcer-
naats-opieiding het meestgewenscht
geoordeeld. Deze opleiding duurt vier
maanden en staat In het algemeen al
leen open v. jongelui met eindexamen 5-
jarige HBS of daarmede gelijkgesteld
diploma. De cursus is geheel kosteloos
en zelfs ontvangen de deelnemers nog
een bescheiden zakgeld. De eerste cur
sus begon in September 1945 te Soester-
berg met 120 deelnemers en werd gege
ven door leeraren uit het bedrijf. Hij
werd een groot succes; een tweede cur
sus verliep minder vlet, doordat vele
leeraren terug moesten in het bedrijf,
doch een derde had wederom een ge
slaagd verloop. Helaas moet met ingang
van 1 November a.s. het gebouw teSoes-
terberg worden ontruimd ten behoeve
van de Ned. Luchtstrijdkrachten, doch
de KL.M. heeft te Zeist het landgoed
„De Dijnselbrug" kunnen huren, waar
1 Januari as. de lessen zullen beginnen.
„Rust en Vreugd" en „De
„Wildsanck".
In Wassenaar werd de beschikking
verkregen over twee fraaie landgoede
ren „Rust en Vreugd" en ,,pe Wild
sanck", die beide momenteel tot inter
naat worden verbouwd.
gend jaar komen er nog meer bü, ook
D C's 6, in 'totaal 14 stuks.
15 October a.s. beginnen de Conny's
him geregelde vluchten over den Oce
aan, welke dienst ook met DCs 4 zal
worden gevlogen. Bij huja vlucht naar
Nederland volbrachten zij den tocht in
13^ uur met een gemiddelde uursnel
heid van 450 KM., de actieradius is
7250 K.M., waarvoor zij 18000 L. benzine
kunnen meenemen. Zij zijn toegerust
met 4 Wrlght-motoren met in totaal
8800 P.K., hebben 44 hoogst comforta
bele zitplaatsen en zullen binnenkort
worden voorzien van een drukcabine
mechanisme, waardoor de binnendruk
gelijk blijft aan die op 2400 Mhoewel
de normale vlieghoogte 6000 M, is. De
bemanning toestaat uit 7 personen
voorts is er een ruime pantry, waarop
menige Hollandsch huisvrouw jaloersch
zou worden en waarin complete warme
maaltijden kunnen worden toebereid,
slaapplaatsen voor de bemanning
bagageruimte.
Het gevaarte weegt ongeveer 40 ton
en gaat niettemin prompt de lucht in,
wanneer de piloot aan een handle trekt.
Zoo'n start is voor den toeschouwer-
leek in de cockpit eefT bezienswaardig
heid op zichzelf Alvorens het toestel zijn
aanloop neemt, dient de gezagvoerder
alles nog eens te controleeren, „checken"
noemt hij dat; oliedruk, benzinetoevoer
enz. enz.
Hebt U niets vergeten?
Als ik me niet vergis zijn daar
voor 42 manipulaties noodig op een
dashboard, dat een orgie van knop
pen en kranen mag heeten. Als de
piloot er ook maar één vergeet,
waarschuwt een rood lampje, dat er
iets niet in orde is! Blijkbaar hul
digt ook „Conny" het KX.M.-prin-
cipe „Safety first"!
Na afloop van de uiteenzetting van
den heer Plesman, volgde een vluchtige
bezichtiging van de, in een schitterende
De nieuwste aanwinst der KLM-vloot, de 4-motorige Lockheed Constellation
Het eerste wordt uitsluitend recreatie
oord met eet- en slaapzalen; het eigen
lijke onderwijs wordt in „De Wildsanck"
gegeven. In Zeist wordt alleen een
technische opleiding verstrekt, in Was
senaar de algemeene.
1 November a.s. begint in „De Wild
sanck" de eerste opleiding voor stewar
dessen, daarna volgen de andere. Was
senaar zal jaarlijks 2-70 cursisten afleve
ren, Zeist 300, in totaal derhalve 570 per
jaar.
K .L.M. - mill i o enen - nota.
Globaal berekend kost de KX.M.
deze opleiding jaarlijks f. 400.000.
telt men daarbij de kosten van de
opleiding in de lucht op de diverse
vliegtuigtypen, welke op f. 1.500.000
worden geraamd, dan geeft onze
nationale luchtvaart-maatschappij
ieder jaar voor de opleiding van haar
personeel alleen al 2 millioen gul
den uit!
Aan salarissen wordt maandelijks
alleen in Nederland f. 800.000.uit
betaald; de maandomzet der K.L.M.
op haar lijnen beloopt momenteel
f. 8.000.000.en zal, naar de heer
Plesman zeide te hopen, binnen af-
zienbaren tijd stijgen tot 10 millioen.
Er moet trouwens heel wat geld in
het laadje komen, want éép Lock
heed Constellation of „Conny",
zooals de Amerikanen dit toestel
noemen, kost de kleinigheid van
f. 2.200.000.— en de K.L.M. heeft nog
voor ruim 20 millioen aan bestellin
gen in het buitenland loopen.
We bezitten momenteel 4 „Conny's",
die de namen zullen dragen van Arnhem
Venlo, Walcheren en Utrecht; het vol-
Met ingang van 1 October.
Het onlangs door ons gepubliceerde be
richt betreffende een spoedige verhooging
van de rantsoenen voor gas en electrlci-
telt ls in een gisteren te Den Haag ge
houden conferentie bevestigd door den
heer Wemmers Jr., directeur van het
rijksbureau. De verhooging gaat In op 1
October a.s.
De nieuwe rantsoenen zijn als volgt
vastgesteld
GAS:
KOOKDOELEINDEN
Gezin (2 pers.) 54 m3 (l.p.v. 34 m3)
Elk lid meer 6 m3 (onv.).
Al 1 eenwonenden 48 mG (l.p.v. 28 m3)
VERLICHTING ETC.
Januari en December 26 m3 per m.
Febru. en November 24 m3 p. m.
Maart en October 21 m3 p. m.
April en September 19 m3 p. m.
Mei t/m. Augustus 15 m3 p. m.
ELECTRICITEIT:
KOOKPOELEINDEN.
Gezin (2 p.) 135 kwh (ljp.v. 85 kWh)
Elk lld/pieer 15 kwh (onv.),
Alleenwonenden 120 kwh (l.p.v. 70 kwh)
VERLICHTING ETC.
Jan. en December 45 kwh p. maand.
Febr. en November 40 kwh. p. maand.
Maart en October 30 kwh. p. maand.
April en September 25 kwh. p. maand.
Mei t/m. Aug-ustus 20 kwh p. maand.
Totaal 360 kwh ljp.v. 156 kwh.
Nu de rantsoenen zoodanig zijn ver
hoogd. dat voor eiken aangeslotene aan
redelijke behoeften kan worden voldaan,
en bovendien met de verstrekking van
petroleum, als aanvulling op de kook-
rantsoenen. op den bestaanden voet zal
worden voortgegaan,, zullen verbruikers,
die deze rantsoenen overschrijden, thans
als regel, zonder meer worden afgesneden,
aldus werd medegedeeld.
GEEN STROOM VOOR ETALAGE
EN RECLAME.
Voortaan zullen de industrieën niet
langer meer aan een electrlciteitsaan-
vraag gebonden zijn wanneer hun ver
bruik beneden de 100.000 kilowatt uur
per maand bedraagt. De electriciteits-
positle laat evenwel nog niet toe. dat
stroom voor etalage- en reclame-voor
ziening kan worden gebruikt. Contro
leurs van het r(jkskolenbureau zullen
nauwlettend toezien, dat dit verbod
worat nageleefd.
Volledige vrijheid in electriclteit. en
gasverbruik kan aan de bevolking nog niet
worden verleend, op grond van de kolen-
rantsoeneering voor verwarmingsdoelein
den.
Het gevaar Immers is aanwezig, dat bij
volledige vrijlating gas en electriclteit voor
verwarming zouden worden gebruikt.
omgeving gelegen internaten te Wasse
naar, waarna het geheele gezelschap in
autobussen naar Schiphol werd vervoerd
ter kennismaking met de nieuwste aan
winsten van onze luchtvloot.
De KLM. had de gewaarde attentie
den journalisten in de gelegenheid te
stellen zich persoonlijk te overtuigen
van de voortreffelijke vliegeigenschap-
pen der moderne luchtreuzen door allen,
over drie groepen verdeeld, een rond
vlucht boven Noord-Holland, den Wie-
ringermeerpolder en den Afsluitdijk aan
te bieden.
De maiden-trip van de „Venlo" boven
Nederland werd een triumftocht,
„Conny" veroverde stormenderhand
aller harten!
De geheele excursie versterkte on
ze gevoelens van nationalen trots
over het prachtige bedrijf, dat KXJVI.
heet en dat den goeden naam van
Hollandschen ondernemingsgeest en
Hollandsche energie over de geheele
wereld op zoo voortreffelijke wijze
hooghoudt.
Holland in twee richtingen.
De KIM, dat is het Nederland-van-
de-groote-lijn, Holland op zijn best!
Maar wat vindt nou van dien jour
nalist, die als allereerste na de ontvou
wing van de grootsche plannen door den
heer Plesman de vraag stelde: „En, me
neer Plesman, hoe staat het met de
geestelijke verzorging in de internaten?"
Waarop de heer Plesman repliceerde,
dat natuurlijk iedereen volkomen vrij
werd gelaten in zijn godsdienstige ge
voelens, maar dat er overigens geen do-
miné of pastoor aan te pas kwam!
■IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
Hoewel het gebrek aan plaatsruimte
ons lederen dag voor moeilijkheden
«laatst, willen wil toch gehoor ver-
eenen aan een door vele lezers uit-
gesproken wensch en in ons Blad
EE van Maandag a.s. een aanvang ma-
ken met. de publicatie van een dage-
HJkseh feuilleton, waarmede opnieuw
een voor-oorlogsche rubriek in eere
wordt hersteld.
Onze keuze viel op „De zwarte vos", E
een spannend verhaal door C. B.
Booth.
Moge het velen de ontspanning be-
zorgen, welke het ook ons schonk.
i
Heeft de Kerk de greep op
de jeugd verloren?
De Werkgroep van Hervormde leerkrach
ten in de classis Lelden had gisteravond
in Rehoboth een vergadering belegd, waar-
In de heer M. Apperloo, secretaris van den
Hervormden Raad voor „Kerk en School",
gesproken heeft over het onderwerp „Ver
hindert ze niet". Vele predikanten, kerke-
raadsleden en leerkrachten en bestuursle
den van de scholen met den toybei uit de
classis Lelden woonden deze samenkomst
bij.
Namens de Werkgroep sprak de heer A.
v. d. Baan een Inleidend woord, waarin hij
er op wees, dat er zich een vrucht van
nieuw leven tijdens en na den oorlog ln
de N. H. Kerk heeft geopenbaard. Als uit
vloeisel hiervan is de Herv. Raad voor Kerk
en School ln het leven geroepen, welke
Raad een eigen hervormde visie Op het
schoolvraagstuk wil geven. Het ls de be
doeling van de Werkgroep, waarbil zich ln
de classis Leiden reeds twintig hervormde
onderwijzers hebben aangesloten, om zich
binnen de ruimte der kerk op tal van be
langrijke onderwijsvraagstukken te bezin
nen.
De heer Apperloo. die hierna het woord
verkreeg, begon met ln het licht te stel
len, dat de scholen met den by bel ln den
loop der Jaren belangrijk en gezegend werk
hebben verricht. Vervolgens wees spr er
op. dat in de achterliggende jaren de Kerk
en de christelijke school ln feite naast el
kander hebben geleefd. Soms zelfs was er
sprake van een bepaalde rivaliteit. Ziet de
Kerk het thans eenerzyds als haar taak
en roeping om de soholen met den bijbel te
dienen, anderzijds heeft zij haar houding
ten opzichte van de openbare school ge
wijzigd. Het ls voorheen haar fout ge
weest. dat zij het onderwijs te veel heeft
overgelaten aan de openbare school. In
deze scholen was een open deur voor de
Kerk. maar de evangeliedienaars zyn dié
deur niet ingegaan. In vele gevallen wei
gerde men om op de openbare school
godsdienstonderwijs te geven onder het
motief, dat dan de Chr. school concur
rentie werd aangedaan. Hierover -hebben
wij het hoofd in schuld te buigen.
Het ls een gelukkig verschijnsel, dat de
Kerk in onze dagen weer haar woord ln
de openbare school wil spreken Alhoewel
hiertegen van de zllde van het openbaar
onderwijs eenig verzet ls, kan men toch
zeggen, dat over het algemeen in de krin
gen van dit onderwijs waardeering voor
het werk der Kerk wordt gevonden-. Het
ls spr. bekend, dat meer dan de helft
der openbare scholen met belangstelling
voor dit werk ls vervuld. Vervolgens wees
spr er op, dat men ln sommige kringen
van het chr. onderwils bang ls, dat thans
op de openbare scholen een evangelie zal
worden gebracht, dat geen evangelie ls.
Volgens spr. ls deze klacht ongegrond,
want als de Kerk een evangelie brengt,
brengt zll het evangelie van den Gekrui
sigde. Bovendien hebben wil niet te ver
geten. dat van de 380.000 kinderen, die de
openbare school bezoeken, er 200.000 ln
de N.H. Kerk gedoopt zijn. Dit ls eenreali
teit waar wil ons niet van af kunnen ma
ken met een leuze. WIJ moeten ons dezen
nood bewust zlln en niet ln zelfvoldaan
heid en hooghartigheid rondloopen. Onze
houding dient er eón van deemoed en van
dienen te zijn. WIJ hebben de Jonge kin
deren tot Hem te lelden, die gezegd heeft
„Laat de klnderkens tot MU komen en
dat w!1 het christellik onderwijs ontrouw
moeten worden, maar wil zullen de kin
deren van de openbare school met het
woord van God hebben te confronteeren.
Spr gaf vervolgens eenlge cilfers
van het christelijk onderwijs, waaruit
bleek, dat thans 366 485 leerlingen
het chr. lager onderwijs volgen. Het
aantal leerkrachten op deze scholen
bedraagt 9000. Spr. waarschuwde er
voor. dat wil. met deze getallen voor
oogen, niet vervallen tot de pelglng
om te zeggen het gaat goed met onze
scholen, want het ls een feit, dat,
ondanks het chr. onderwils; ons volk
hoe langer hoe meer ontkerstent.
WIJ moeten dit gevaar onder oogen
zien, temeer als wij bedenken, dat
ruim 70 der kinderen (40 R.K.
en 32 Chr.) OhrlstelIJk ondwwljs
ontvangt. Het meest fatale ls, dat de
Kerk de greep op de jeugd aan het
verliezen is en dat z(J door de Jeugd
wordt gezien als een verouderd con
servatief Instituut.
Toch moet de Kerk alle kansen, welke
haar geboden worden, grijpen. Daarom, ook
zal de Kerk zich hebben té wenden tot
het geheele schoolwezen. Spr., die in het
geheel geen critlek op het Ohr. onder
wijs wil werpen, wil alleen oproepen tot
ernst en bezinning. Het ls volgens spr.
een ernstig verzuim van het Chr. on
derwijs geweest, dat het te weinig opge
voed heeft tot de Kerk. Voor het besef
der kinderen had de Kerk te weinig met
de school te maken. In dit opzicht zullen
wij ons moeten herzien. Daarom lijkt het
spr. gewenscht, dat het schoolbestuur
in den kerkeraad en de kerkeraad ln het
schoolbestuur vertegenwoordigd ls. Ook
zullen de onderwijzers als Jeugdouderling
door de Kerk dienen te.wordqn aanvaard.
(Kinderen lelden, tot Christus beteekent
ONVAST WEER.
De Bilt verwacht tot morgenavond;
In den naoht vril helder en koud met
weinig wind Morgen overdag weer toe- -
nemende bewolking met later plaat
selijk lichte regen en aanwakkerend©
Zuid-Westelijke wind. Iets minder
koel.
18 „Skymaster"-over
levenden?
ZIJ VERKEEREN IN SLECHTE
CONDITIE.
8 vrouwen en 10 mannen hebben de
ramp van de Belgische Sky master over
leefd. Zll verkeerden evenwel ln slechte
conditie: gebroken ledematen en ern
stige brandwonden. De overige Inzitten
den zlln om het leven gekomen.
Aldus een woordvoerder van de Ameri
kaansche kustwacht. U.P. meldt, dat 14
van hen zoodanig gewond zlln, dat zll per
brancard vervoerd moeten worden.
Intusschen meldt Reuter, dat F. Mar-
tons, directeur te New York van de
Sabena, uit Gander bericht heeft ontvan
gen. dat men „meer overlevenden dan
oorspronkelijk werd gemeld1" bil het wrak
heeft waargenomen. Van officleele zllde
wordt stilzwilgen bewaard aangaande het
mogelllke aantal slachtoffers.
718 kampen voor squatters.
Om te pogen het squatters-probleem op
te lossen, heeft de Brltsche regeering 718
kampen aan plaatselijke autoriteiten ter
beschikking gesteld ter inrichting voor
gezinnen, die door het -tekort aan hulzen
gedupeerd zyn. Door deze stap verwacht
men, dat aan 6000 gezinnen die op bijna
20.000 mannen, vrouwen en kinderen
geschat worden, onderdak zal worden
verschaft.
ook ze lelden tot de Kerk. Het komt spr.
gewenscht voor, dat ln verschillende
plaatsen het Ikos (Interkerkelijk overleg
ln schoolzaken) wordt opgericht. Het be
staan van de Kerk moet voor ons een ge
loofszaak worden. Na deze rede was er
gelegenheid om met spr, van gedachten
te wisselen.
President Truman heeft Henry Wal
lace verzocht af te treden. iHU verklaarde,
dat. hu volledig vertrouwen had ln den
minister van Bultenlandsche Zakcu, Ja
mes F. Byrnes, en diens medegedele
geerden tér conferentie van Parijs. HU
voegde eraan toe, dat er geen verande
ring zon komen ln de bultenlandsche
Kolltiek der V. S.. zooals Byrnes en
Uzelf die tot dusver hadden ultgestlp.
peld.
VERKLARING VAN TRUMAN.
Aan een verklaring, die Truman hier
over voor de pers aflegde, ontleenen wij,
dat ihU er op wees, dat de bultenlandsche
politiek de belangrijkste zaak ls, waar
mee men heden ten dage to doen heeft
„Onze verantwoordelijkheid voor het
verkrijgen van een rechtvaardigen en biy-
venden vrede strekt zioh niet alleen uit
over bet volk van deze natie, maar over
alle volkéren -ter wereld. Het volk der Ver.
Staten mag het vrijelijk en openlijk on.
een® zijn over elke zaak met inbegrip van
de bultenlandsche politiek, maar do re-
verhindert ze niet". Dit beteekent niet, geering moet als een eenheid tegenover
Nijmegen heeft zijn bevrijding van 1944
bedacht, door het ontsteken van een be
vrijdingsvuur. Dit vuur werd ontstoken
door een fakkel, welke per estafette-ploeg
gebracht werd uit Eindhoven, alwaar de
fakkel was aangestoken aan bet bevrij
dingsvuur, dat deze week vanuit Bayeux
naar Eindhoven was gebracht.
Na de ontsteking van bet bevrijdings
vuur, welke plechtigheid door den burge
meester werd verricht. Van rechts naar
links: burgemeester Ch. M. J. H. Rusting,
de AmerikoansChe militaire attaché kol.
Frank M. S. Johnson, de Commissaris der
Koningin in de provincie Gelderland, Jhr.
dr. C. G. C. Quarles van Ufford, de Ame
rikaansche ambassadeur dr. Stanley K.
Hornbeck en de vertegenwoordiger van
HM. de Koningin. (Foto: AN.P.-v. d W.)
De èerste en eenige
in ons land.
De mededeeling, dat er plannen be
staan om hier ter stede in de naaste
toekomst te komen tot de oprichting van
een Opticiensdagschool, was voor ons
aanleiding contact te zoeken met den
secretaris van de Vakgroep Opticiens,
BINNENLAND.
Gisteren is minister Liefttnck per
K.L.M. naar New York vertrokken.
Na een voorspoedige reis ls bet Ne-
derlandsche vllegtuigmoedersqjalp „Karei
Doorman" te Simonstown, een marineba
sis op 50 km afstand van Kaapstad, aan
gekomen.
Onder zeer groote belangstelling heeft
Donderdag de door de Nederlandsche fruit
telers-organisatie N F.O. georganiseerde
landelijke fruitteeltdag te Utrecht plaats
gehad Ongeveer duizend fruittelers waren
uit alle deelen van bet land bijeen.
Het woord werd o.m. gevoerd door mi
nister Mansholt.
Lord Kelleam ls heden te Batavia
aangekomen.
Ten behoeve van hen, die veel rei
zen, doch niet vaak genoeg om de kosten
van een algemeene abonnementskaart
goed te maken, worden met ingang van
1 October vastrechtkaarten Ingevoerd.
De geldigheidsduur bedraagt een maand
en kan eiken dag Ingaan. De prijs be
draagt f. 35.voor de 2de klasse en
f. 24.voor de 3de klasse. De houder van
een vastrechtkaart geniet een korting
van. 50 op den gewonen enkele reisprljs.
Naar wij vernemen, zal de verbin
ding Lage ZwaluweDen Bosch eind No
vember geheel gereed zijn.
Gisternacht ls een spiegelruit van
de Juweliers firma Schreuder te Delft met
een steen verbrijzeld. Een schaal met 60
gouden ringen werd meegenomen,
Aan de zangeres C. J. v. d. Graaf ls
de prijs van, uitmuntendheid toegekend
voor zang van het Kon. Conservatorium
•te Den Haag. Dit ls de eerste maal, dat
zij door een zangleeraar werd behaald.
De directeur van het staatsboschbc-
heer heeft ingaande 1 October een alge
meene vergunning verleend tot velling en
rooiing van knotwilgen en vruchtboomen
met uitzondering van okkernooten
alsmede tot velling van grienden en tot
het kappen van het opperhout van knot
wilgen.
BUITENLAND.
Lt.-generaal Tatsoeml Koesaba, een
van de belangrijkste Japansche getuigen
voor den Sovjet-Russlschen openbaren
aanklager bij het tribunaal te Tokio,
heeft ln het Sovjet-Russische kamp. waar
hij onderdak gekregen had, zelfmoord ge
pleegd.
Meer dan 1 millioen Dultschers heeft
verzocht naar Duitschland te mogen te-
rugkeeren.
De Gasperi heeft ontslag genomen
als secretaris-generaal van de Chrlstelljk-
democratlsche party ln Italië.
Churchill ls met zijn vrouw en doch
ter Mary uit Zwitserland' ln Engeland te
ruggekeerd.
De bekende Fransche tooneel- en
filmspeler Jules Ralmu ls tengevolge van
hartverlamming te ParU6 overleden. HIJ
was in 1883 te Toulon geboren.
De Russische militaire autoriteiten
hebben 8 vooraanstaande Russische dag
bladcorrespondenten, die naar zij zeggen
„onhoffelijk" in de Brltsche zóne van
Duitschland zyn bejegend, gelast naar
Berlijn terug te koeren. De Russische au
toriteiten verklaren, dat hun correspon
denten geen gelegenheid kregen om alles
te zien wat zij wenschten.
Ter gelegenheid van de uitroeping
der Bulgaarsche republiek heeft de Bul-
gaarsche regeering amnestie verleend aan
politieke en andere gevangenen.
Op een vraag of Churchill's verkla
ring te Zürich de zienswijze van de En-
geleche regeering vertegenwoordigt, heeft
een woordvoerder van het Engelsche mini
sterie van Bultenlandsche Zaken gezegd,
dat zU de zienswijze van Churchill alleen
ls.
Het internationale congres van tech
nici te BarHs, heeft zijn 5-daagsche zit
ting beëindigd met een unaniem goed
gekeurd besluit tot oprichting van een
„Wereldverbond van technici", teneinde
vakkundige kennis ter beschikking van
de V.N. en de Unesco te stellen.
De Deensche regeering heeft gister
avond verklaard, dat de eenzijdige Invoe
ring van de onafhankelijkheid der Far-
Oer „onwettelijk" is. De verklaring werd
door alle politieke partijen goedgekeurd'.
mr. J. van Binsbergen te Amsterdam.
„Inderdaad, het is juist wat U ge
hoord heeft. Er is een commissie inge
steld, welke de mogelijkheden van een
en ander onderzoekt en die zal voort
bouwen op het werk, dat hier indertijd
reeds met zoo veel vrucht is aangevan
gen door dr. C. A. Crommelin, den oud
directeur van de Leidsche Instrument
al aker sschool en den oud adj. directeur
van het Kam. Onneslaboratorium. Het
is de bedoeling, dat als de school er een
maal is, het theoretisch onderwijs ge
geven zal worden door „Mathesis" in
aansluiting waarop de school voor de
practische vorming zal zorgen. De
school is bedoeld voor leerlingen uit het
geheele land".
„Kunt U ons ook zeggen waarom men
juist Leiden heeft uitgekozen?"
„Ja zeker. Voornamelijk is dit te dan
ken aan den moeizamen arbeid van dr.
Crommelin. aan wien wij het ook te
danken hebben, dat thans reeds een der
bovenzalen der Instrumentmakersschool
aan het Rapenburg, hoek Nieuwsteeg.
als Centrale Opticienswerkplaats is in
gericht. Sinds eenige maanden zijn hier
acht werkbanken, Welke wij zoo gelukkig
waren nog te kunnen koopen, opgesteld.
Juist deze week vonden hier de examens
plaats".
,Xn hoe is het thans met de opti-
ciensoplelding gesteld?"
„Nu, daar ls gelukkig den laatsten tijd'
een groote verbetering in te constatee-
ren, welke het vak in zijn geheel zeer
ten goede zal komen. Was het tot voor
enkele jaren nog zoo, dat, als men een
werkbank kocht, men er als het ware
een diploma bij cadeau kreeg (de bank
werd veertien dagen gedemonstreerd en
men had het piloma in zijn zak), thans
is een en ander door de in het najaar
van 1943 door de vakgroep in het leven
geroepen Stichting voor de Ned. vakop
leiding voor Opticiens geregeld en moe
de rest van de wereld staan. Ik heb den
heer Wallace heden gevraadg uit de re
geering te treden."
Truman zette uiteen, dat er een funda
menteel conflict ontstaan was tussohen
Wallace en de andere leden der regee
ring Inzake de bultenlandsche politiek.
Voortaan zullen cr geen verklaringen
over bultenlandsche politiek meer wor
den afgelegd, die niet de goedkeuring
van het Dep. van Bultenl. Zaken heb
ben. BU verschil van inzicht hierover
tusschen regeerlngshistanties zal Tru
man beslissen.
Wallace liecft zUn ontslag aanvaard.
HU schreef aan Truman: „Ik zal voor
den vrede blUven vechten. Ik ben er
zeker van, dat u dit goedkeurt en my
ln die groote onderneming zult steu
nen."
Wallace's aftreden werd gunstig ontvan
gen door de effectenbeurs, de katoen- en
graanmarkt.
Wallace iheeft gisteravond in een radio
rede yerklaard. dat (hU geen misbruik zou
maken ,van de vrijheid, hem door den pre
sident toegestaan. Hij heeft nogmJaals ver
klaard. nlete te zullen zeggen, dat een
succesvol verloop van de vredesconferentie
te Parijs zou kunnen schaden.
„Het 6ucces of de mislukking van
onze bultenlandsoho politiek, zal het
verschil beteekenen tusschen leven en
dood voor onze kinderen en kleinkin
deren; het zal bet versohiL tussohen
leven en dood beteekenen voor onze
beschaving. Het zou het verschil tus
schen het bestaan en de uitroeiing van
den mensch en de wereld kunnen be
teekenen," aldus Wallace,
Harold Young zal optreden als minister
van Handel ad Interim der Vér. Staten.
EEN DERDE PARTIJ?
De correspondent van de „Daily (Mali"
schrijft, dat het ontslag een sensatie door
(het heele land (heeft teweeg gebracht en
als een groote verrassing kwam. De bla
den en het publiek in het algemeen
staan achter den president, aldus de cor
respondent. die voorts vermeldt, dat Wal
lace misschien een derde partij zal vor
men.
De „Daily Telegraph" sohryft, dat het
ontslag een „geweldig en onmiddellijk ge
voel van opluohting ln de V. S. heeft ver
oorzaakt."
De New-York Times" zegt; .Door Wal
lace te verzoeken af te treden heeft Tru
man gedaan wat hij kon ter redding van
de Amerikaansche bultenlandsche politiek
uit de byna rampzalige moeliykheden.
waarin zy door de gebeurtenissen der
afgeloopen acht dagen ter0°ht was ge
komen."
De „New-York Herald) Tribune" zegt,
dat de poging van den president om tot
een compromis te komen, pas tot een be
slissende stap overging, nadat by de
grootste mogeiyke schade (had toege
bracht aan de Amerikaansche diplomatie,
de democratlsohe party, zyn eigen reputa
tie en het prestige van zijn embt.
ten de candidaten zich ook aan een exa
men onderwerpen. Men kent. thans een
driejarige theoretische opleiding in
aansluiting waarop de leerlingen, na een
studie van twee jaar, ln de gelegenheid
worden gesteld een patroonsexamen af
te leggen, dat recht geeft op een ge
tuigschrift van vakbekwaamheid in het
optisch ambachtsbedrijf. Zooals ik zoo
juist opmerkte, zyn de examens deze
week gehouden. Als voorzitter van de
examencommissie trad op dr. J. v. d.
Handel, de tegenwoordige directeur van
de Leidsche Instrumentmakersschool,
terwijl de heer K. C. Kuiper door den
minister van Economische Zaken als ge
delegeerde in de examencommissie wis
aangewezen".
Zooals in nagenoeg alle bedrijven, is
er in het opticiens vak ook een geweldig
tekort aan arbeidskrachten. Men hoopt
echter door het in het leven roepen van
de opticiensdagschool dit tekort in den
loop der jaren te kunnen wegwerken. De
gehouden examens hadden tot resultaat,
dat het leerlingengetuigschrift kon wor
den uitgereikt aan de heeren A. F.
Beune te Enschedé, A. G. Beijer te Den
Haag, G. Bouma te Langezwaag, L. H.
Laproi te Rotterdam. W. Mooljman te
Utrecht en N. J. G. Hinke te Boxsmeer.
Twee candidaten werden afgewezen, ter
wijl één herexamen zal plaats vinden.
Het getuigschrift van vakbekwaamheid
werd uitgereikt aan de heeren Chr. Ka
ter te Haarlem, H. B. den Bremer te
Zaandam, D. Dijkshoorn te Rotterdam,
C. Hardon te Den Haag, J. A. v. Sprun-
del te Amsterdam en P. J. Tierolf te
Rotterdam. Vyf leerlingen werden afge
wezen. Volgende week wordt dit examen
met nog zestien candidaten voortgezet,
terwijl zich voor het volgend jaar reeds
ruim 250 candidaten voor het meesterdi-
ploma hebben aangemeld.
