LEIDSCH DAGBLAD Onbegrijpelijk Indrukwekkende herdenking te Arnhem en Oosterbeek van WEERBERICHT Rapport over het „Unie-Driemanschap" Dr. Koets bezocht Soekarno Met een enkel woord Gromyko zit Veiligheidsraad voor Alhoewel de beweringen van het pers bureau Antara doorgaans met een flin ke dosis reserve moeten worden aan vaard, is er helaas reden om aan te ne- inen, dat het elders in dit nummer ge publiceerde bericht omtrent een bezoek van de delegatie—Koets aan den pre sident der „Republiek", Soekarno niet •van allen grond is ontbloot. Hoe onbegijpelük zulks overigens ook moge zijn! Toen dr. van Mook in een vroegtijdig stadium der verwikkelingen tusschen Nederlanders en Indonesiërs contact zocht en kreeg met Soekarno, rees daar tegen in ons land een stroom van pro test en de toenmalige minister van Overzeesche gebiedsdeelen, da heer Lo- gemann haastte zich te verzekeren, dat de Nederlandsche regeering er eenvou dig niet over dacht om met Soekarno, die voor haar ten eenenmale onaan vaardbaar heette, te onderhandelen. De Lt. G. G. was daarmede volledig gedes avoueerd, doch dr. van Mook zou dr. van Mook niet zijn, wanneer hij niet met de hem eigen vasthoudendheid bleef probeeren het doel volgens de door hem wenschelijk geachte wegen te be naderen. Men kan althans onmogelijk aannemen, dat hij onkundig zou zijn geweest van de voornemens eener com missie, op welker samenstelling hijzelf ambtshalve grooten invloed heeft uit geoefend. Minister Jonkman, gevraagd naar de juistheid van het bericht, kon niet an ders antwoorden dan dat het bezoek van dr. Koets en zijn gezelschap geen enkel officiéél karakter draagt. Maar intusschen staat dr. Koets, die in Indië de functie bekleedt van directeur van Onderwijs en Ert-e-dienst, dan toch aan het 'hoofd van de delegatie, welke op verzoek van de republikeinsche re geering aan de Ned.-Indische regeering een bezoek aan het republikeinsche ge bied brengt! Van Indonesische zijde is meermalep gesuggereerd, dat er verschillen bestaan tusschen de Nederlandsche en Indone sische opvatting omtrent het begrip collaboratie. Best mogelijk! Maar het is volstrekt ónmogelijk om van meening te verschillen over de vraag of Soekarno al dan niet tot de collaborateurs behoort. Eendge willekeurige uitspraken ter il lustratie Na den zeeslag bi) Leyte seinde Soe karno aan den Japanschen premier Kóiso: „Ten behoeve van de nationale vrijheid zal het Indonesische Volk op leven en dood strijden tezamen met Dai Nippon Teikokoe (Japan) teneinde te verbrijzelen, dus te vernietigen Ameri ka. Engeland en Nederland En op 14 Mei 1945 bij het bericht van de Duitsche capitulatie hield Soekarno een groote rede, waarin hij o.m. zelde; „Wij brengen een eeresahrut aan het dap pere Duitsche volk, dat gedurende meer dan vijf Jaren onder leiding van Hitler heelt stand gehouden tegen een vijand, wiens overwinningen slechts het gevolg zijn van materleele en numerieke meer derheid. Wat ons het meeste aangaat ls de duidelijke taak van de volken van Oost Azië die te zamen met Japan voor de overwinning en de vrijheid van Indonesië vechten. Wij mpeten onze krachtsinspan ning verdubbelen en de vrijheid behou den." In Nederland zitten momenteel nog menschen in afzondering, omdat zij lid zijn geweest van de N.S.B., de verzamel plaats van collaborateurs met den Dult- schen vijand. Wat zou er met Soekarno zijn gebeurd. Indien hij hier te lande had gewoond en in het openbaar bij herhaling de ver nietiging van Nederland. Engeland en Amerika had gepropageerd? Gelooft u niet dat hij toch minstens ln arrest zou zijn gesteld met het etiket „zwaar geval" en dat hij een zeer goede kans zou hebben gemaakt om tot de doodstraf te worden veroordeeld? Onder de felle tropenzon valt het lloht blijkbaar anders. Daar wordt zoo Iemand al ls het dan nog alléén maar „offi cieus" erkend als hoofd eener regee ring, die door den vijand ls geïnstalleerd Er zijn vele krasse termen denkbaar, waarin men zijn gedachten over een der gelijke handelwijze kan samenvatten. Er ls véél ze'lfbeheerschlng noodig om alleen maar te zeggen: onbegrijpelijk 85ste Jaargang WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1946 No. 25884 Directeur: J. W. Henny. Hoofdredactie: B. W. Menkhorst. J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Redactie: 21507 - Giro no.; 57055 Tel. Directie en Administratie: 25041 Het Mekka van Engelands beste soldaten. Op dezelfde plaats waar voor twee Jaar Engelsche, Pooische en Nederlandsche soldaten en burgers tevergeefs tot het uiterste streden om Nederland's tweede hoop op een snelle bevrijding te verwe zenlijken, vond gister een indrukwekken de herdenkingsplechtigheid plaats van den slag om Arnhem Pray with us. that theirs may be the eternal glory ln the heaven we have in Jezus Christ" waren de woorden, die de requiem-mis inleidden, welke het be gin vormde van deze plechtigheden. De mis werd opgedragen door pastoor Brug- geman van Oosterbeek, geassisteerd door pastoor Hagen van Doorweth als diaken en ..father" Dijker, den Hollandschen priester die ln de Septemberdagen van 1944 geestelijken bijstand heeft verleend aan de strijders der Engelsche troepen Om tien uur begon vervolgens een En gelsche herdenkingsdienst, ingeleid door het Engelsche. Pooische en Nederland sche volkslied. Generaal R. E, Urguhart verrichtte de bijbellezing. By belde her denkingsdiensten werd „The last post" geblazen door een van de overlevenden van den slag, het afscheid aan de strijd makkers die op het slagveld zijn achter- febleven. Het absonte-signaal werd ge lazen bij het graf van father Benson, een van de Brltsche aalmoezeniers die tydens de gevechten van 1944 den dood vond. Zeer Indrukwekkend was het stil naar voren komen van de Oosterbeeksche schoolkinderen en anderen, die een graf van een soldaat geadopteerd hebben en die by deze gelegenheid na afloop van den dienst op leder der 1800 graven bloe men legden. Een daad. welke niet naliet op de bedevaartgangers uit Engeland een diepen indruk te maken. Tal van auto riteiten woonden de plechtigheid by. Generaal Urquhart was de eerste, die een krans legde op het midden van het kerkhof, aan den voet van.de hooge vlag- gemast, waaraan de Union Jack breeduit wapperde. Behalve 50 uit Engeland ge komen airbornes, onder wie zich ook be vond de commandant van de Gllderbrlga- de brigadier Hick, was er een deputatie van 12, van dat deel van de alrborn di visie, dat thans Ln Dultschland dienst doet als bezettingstroepen. Ook waren aanwezig 300 Engelsche meisjes van het World Training Corps, WA AC en Marine. BIJ HET VOORMALIGE HOOFDKWARTIER. Hierna begaven de genoodlgden zich naar het Airbornemonument. dat verre zen ls tegenover hotel Hertenstein, eens de plaats, waar het hoofdkwartier van de airborne troepen gevestigd was. Het monument ls een zuil, uit baksteen op getrokken, waarop onderaan In relief eenige vliegtuigen en aan parachuten hangende soldaten zijn aangebracht en tevens op symbolische wijze tot uitdruk king is gekomen de daadwerkelijke hulp van de burgers van Oosterbeek aan de strijdende soldaten. De top van het mo nument moet nog versierd worden. Het ls vervaardigd door den beeldhouwer Jan Marls, een kleinzoon van den grooten landschapschilder Jacob Marls. Onder de militaire autoriteiten waren o a. aanwezig luitenant-admiraal C. J.*L. Helfrlch. lui tenant-generaal mr H. J. Kruis met zijn echtgenoote en schout- by-nacht N. A Rost van Tonningen, chef van het militaire huls van H.M. de Ko ningin. Van de zyde der Nederlandsche regeering w:aren aanwezig de minister van oorlog, luitenant-kolonel A. H. J. L. Fieves en de minister van Bultenlandsche Zaken, mr. W. C. G. H. baron van Boet- zelaer van Oosterhout, de burgemeesters van Arnhem en Renkum, de Commissaris der Koningin ln de provincie Gelderland, Jhr C. G. C. Queries van Ufford. Óm klokslag 12 uur arriveerde H M. de Koningin per auto by het monument. De voorzitter van het Oosterbeeksche alrbor- ne-comlté, de heer S. Maas hield een toespraak, waarin hy eerst den afgeloo- pen stryd ln Arnhem herdacht en ver volgens het monument wydde aan gene raal Urquhart en den zorg ervoor toe- Parlementair overzicht. (Van onzen Haagscjien redacteur) De opening van het nieuwe zittings jaar der Staten-Generaal. dit keer na. mens de Koningin door den minister president gedaan, ging snel ln haar werk en leverde niets bijzonders op. Zoo valt er op voorshand door wegne ming van belemmeringen, aanvulling van tekorten wel meer te vernieuwen en in dit lloht moest men volgens hem ook het aanhangige ontwerp zien. dat er met 23'15 doorging. Een aantal K.V.P.-leden en voorts de A.R., C.-H en P. v. d. V.- fractles stemden tegen. Toen voorzitter v. Schalk een half uur later ln de eerste Tweede Kamer-bljeen- •komst in het nieuwe zittingsjaar o.m. mededeeling deed van het bedanken voor hun lidmaatschap door prof, Schermer- horn en den heer M. van Poll wegens hun functie als commissarissen-generaal v. Indlë, zat de minister van Financiën achter de Regeerlngstafel met een kof. lertje voor zich. Eer hy deze „doos van Pandorra" opende om de begrooting ter voorzlttersbureau te kunnen deponeeren, vond de installatie plaats van mr Derks (K.V.P.), opvolger van minister Van Maarseveen Weldra ging nu Excellentie Lieftlnck's koffertje open, waarna hij het dikke pak algemeene begrootlngswc-tten aanboort en de verheugenis uitsprak over herstel van de constltutloneele praktijk ln dit opzicht, om met een enkel woord te wyzen op den. deplorabelen toestand, waarin door het in de bezetting aan den dag gelegde flnancleele wanbeleid 's land» geldmiddelen verkeeren. De minister sprak de hoop uit, dat de behandeling der be grooting moge bydragen tot herstel van ons dierbaar vaderland. Een der Kamer boden deed hierna den stapel begroo- tlngsontwerpen van de ministerstafel naar den griffier der Kamer verhulzen. Tenslotte plaatste de Kamer wederom mr. v Sohalk (K.V.P.) No. één, mr. Joekes (P. v d. A.) en den heer Smeenk (A.-R.) Nos. 2 en 3 op de nominatie voor het presidentschap. MUZIEKONDERWIJS OP H.B.S. ENZ VERPLICHT. Twee van de drie ln de Kamer van Vijftig behandelde wetsontwerpen ver- elschten hoofdelijke stemming. Het voor stel Inzake de van ultdeellng van Ridderorden ontmoette prlnclpleele be. zwaren'bij mr. dr Schneider (K.V.P. welke het juridisch verkeerd, opgezet vond, waartegen minister Beel in het ge weer kwam Met 75/4 won de minister het. Grooter tegenstand ontmoette zyn ambtgenoot van Onderwijs, K. en W, by de verdediging van het voorstel dat de mogelijkheid schept het aantal curatoren van de universiteiten enz. van 5 tot 7 uit te breiden. Prof. Barge (K.V.P.) be streed de noodzaak hiervan, terwyi prof. Woltje6 (A.-R.) het bovendien onjuist De penning die gisteren is uitgereikt aan het personeel van de Nederlandsche aan het stakingsbevel op 17 September Spoorwegen dat gevolg heeft gegeveh 1944. Zij geeft aan de voorzijde een ge vleugeld wiel weer, waarvoor op de rails een remslof is gelegd. Op de achterzijde herinnert de tekst aan het stakingsbe vel. Samen met de penning werd een verklaring uitgereikt van de directie der N.S. en een in de nationale kleuren uit gevoerde afdruk van de rede van minis ter-president prof. Gerbrandy op 21 November 1944. (Foto ANP) .ORANJE" NIET TE AMSTERDAM, DOCII TE ROTTERDAM. In verband met het feit. dat de repa- tiieerlngsschepen „Oranje" en ..Indrapoe- ra" belde morgen 19 September ln Neder land aankomen, is besloten, dat de „Oran je" niet te Amsterdam, doch evenals de „Indrapoera" te Rotterdam zal worden ge- debarkeerd. De debarkatie van de „Oran je" vindt Vrijdagmorgen plaats en van de „Indrapoera" Vrijdagmiddag, nwu w De evacué's zullen, behalve per auto ook achtte" aldus vooruit te loopen op' de per trein worden afgevoerd, komende algemeene vernieuwing, ook wat de organisatie betreft van het on. derwijs Een ander deeltje dier vernieuwing op HONDONG MAAKT PROMOTIE. De bekende K.L.M.-piloot J. J. Hondong. die o.m gezagvoerder was by de vlucht Jüen anacr aeen-je uici UIC ------ HB-Sen, Gymnasia en Lycea zal, naar I var. de Fokker f- 13 „Snip naar west minister Gielen mededeelde, hierin be- IndlS in December 1934, is door de dlrec- staan, dat daar met Ingang van 1 Sep- tie der 'L-LM. aangesteld als Inspecteur tember muziekonderwijs verplicht zal van het vliegbedrijf voor algemeene in- zyn. spectle aangelegenheden. vertrouwde aan den burgemeester van Renkum. Voorts sprak de beer J. J. Talsma, bur gemeester van Renkum, die zeide dank baar te zyn den zorg van het monument op zich te mogen nemen. Na deze toespraak legde H.M. de Ko ningin onder doodsche stilte een krans by het monument. Vervolgens trad generaal Urquhart naar voren, die verklaarde door al deze teeke nen van onderlinge vriendschap zeer ge roerd te zyn. Hij uitte zijn bewondering voor het monument en dankte H.M. de Koningin voor de groote esr, welke zy door haar aanwezigheid aan de airbornes bewees. Aan den burgemeester van Renkum bood hy vervolgens het donkerroode vaandel met het llcht-blauwe wapen der airbornes aan. Generaal Urquhart legde een krans by het monument, gevolgd door minister Fievez, luitenant-admiraal Helfrlch en nog vele anderen. BIJ DE RUÏNES OM DE RIJNBRUG. Te midden van de ruïnes, by de be ruchte Rijnbrug ln Arnhem werd gister middag op de grondvesten van de totaal vernielde van Limburg Stirumschool, waar zooveel alrborns ln een gevecht hun leven lieten, de derde herdenkingsplech tigheid van dezen dag gehouden. Om 4 uur arriveerde H.M. de Koningin, terwijl het muziekcorps van de luchtstrijdkrach ten, afdeellng Breda, het Wilhelmus speelde. Hierna sprak Jhr. Quarles van Ufford. Burgemeester J. J. Matser van Arnhem, bracht in zyn rede dank aan H.M. de Koningin en generaal Urquhart voor hun komst. Als laatste besteeg generaal R. E. Ur quhart het podium Deze herinnerde er aan, hoe vorig Jaar honderden alrborns deze herdenking hebben meegemaakt. De meesten hunner zyn nil echter gedemobi liseerd. Het hoofddoel van deze tocht ls eer bewyzen aan hen, die hun leven ver loren en ook de vriendschapsbanden met Holland te toonen. De generaal, zelde zeer ontroerd te zyn door den plechtigen dienst, die op het kerkhof ln Oosterbeek plaats vond. „De familieleden van de ge sneuvelden zullen", zoo zelde hy, „te ruggaan met mooie en teedere herinne ringen aan dezen dag. Zelen zyn geval len, maar een groot doel kan niet bereikt worden zonder het brengen van groote offers. Arnhem zal ln de toekomst het Mekka zyn Van vele Engelse hen, omdat de naam zooveel voor hen beteekent." Ook hij dankte ln het byzonder H.M. de Koningin voor haar aanwezigheid. Ver volgens reikte hy aan den burgemeester van Arnhem eenzelfde vaandel uit, als de burgemeester van Renkum mocht ont vangen. Hierna begaven allen zich. onder het spelen der volksliederen te voet naar het monument, dat by de splitsing van de wegen naar den oprit van de Rynbrug staat. Nog steeds bestaat het monument uit een gedeelte van een pilaar van het totaal verwoeste palels van Justitie. Voor dit zeer eenvoudige monument legde H.M de Koningin als eerste een zeer grooten krans. Tal van anderen droegen daarna kransen aan. Hiermede was de plechtigheid, welke door duizenden be langstellenden werd bygewoond, ten einde „THEIRS IS THE GLORY" In het Luxor-Theater te Arnhem voul gisteravond do wereld-première piaats van de film „Theirs is the glory", die den heldenstryd by Arnhem in beeld brengt. Op het witte doek trokken weer de her inneringen aan September 1944 voorbU: H.M. de Koningin legt een krans bij het monument, dat opgericht is vóór het voormalige hoofdkwartier van de in September 1944 by Arnhem strij dende geallieerde troepen. (Foto ANP—v.d. W.) NOG MEER REGEN. De Bilt verwacht tot Donderdagavond Zwaar bewolkt met regen, vooral vanavond en vannacht. Matige later tydeiyk krachtige Zuld-Westeiyke wind. Zelfde temperatuur als vandaag. „VREDERECHTERS" VOOR HET TRIBUNAAL. Voor het tribunaal te 's-Gravenhage zullen terechtstaan, op 24 September: mr. A Semplonlus. mr. P. van der Gryp, mr. G. J. F. Siyters en mr. H. A. Help; en op 26 September; mr. J. A. R. C. ten Raa. mv. H. Sluyterman, mr. P. H. F. van Vloten en mr. S. J. M. Wljthoff, rillen voorheen „vrederechter". Treedt Wallace thans af? EEN BRIEF AAN TRUMAN. De Amerlkaanschc minister van Han del zal hedenmiddag president Truman in het Witte Huls ontmoeten. De cor respondent van de „New-Vork Times" te Washington oppert, dat Truman Wallace dan zai verzoeken af te treden. Door het ministerie van Handel ls thans een brief vrijgegeven, welke Wallace op 23 Juli aan Truman schreef en waarin hij o.a. waarschuwt tegen een verwoede bewapening met atoomwapenen. Voorts zegt hy: „WIJ moeten trachten een eeriyk antwoord te krijgen op do vraag, welke factoren er de oorzaak van zyn, dat Rusland ons wantrouwt en wy Rusland". Van het Russische standpunt bekeken, ls de leening aan Engeland en het weigeren van een leening aan Rus land een bewys te meer, voor het ver stevigen van eeq anti-Sovjetblok. Het ls duidelijk te zien, dat de Russen zich in een vyandlgé wereld wanen en voor hun bestaan vechten, wy moeten begrijpen, dat de wereld veranderd ls en dat er geen wereld kan bestaan, tenzy do V. S. en de Sovjet-Unie op een of andere manier sa men kunnen leven. WIJ moeten niet doen alsof ook wy ons bedreigd gevoelen. Wy zyn verreweg de machtigste natie ter wereld, wy moeten thans bereid zijn, om economische besprekingen met doRussen aan te knoopen. Deze brief, aldus ls door het Witte Huls bekend gemaakt, werd geschreven ln ant. v/oord op een vei-zoek van Truman, dat hy tot alle AmerlkaansChe ministers richtte om hun zienswijze t.a.v. do Ame- rlkaansche bultenlandsche politiek uit een te zetten. Truman was tegen publicatie van den brief, maar naar verluidt ls deze door een voorbarige actie van Trumhn's secre taris voor perszaken, Ross, toch vryge- geven. Ross heeft daarvoor de verantwoorde- lykheld geheel op zloh genomen. William Clayton, de Amerikaansche onderminister van B,uitenlandsche Za ken. heeft verklaard, dat politieke rede voeringen van verantwoordelyke regee- ringspersonen in de V. S. waarschijnlijk voortaan aan het ministerie van Bul tenlandsche Zaken moeten worden voor gelegd, alvorens zij worden uitgesproken. Clayton voegde hier echter aan toe. dat Wallace naar zijn meening het recht had te zeggen wat hij wenschte, maar hij betwijfelt of dit wel voorzichtig was. de voorbereiding in Engciand, de vlucht van gliders en dakot.i s, de sprong boven vyiandeiyk gebied, de landingen der gil ders, de wanhopige gevechten om de brug het hoofdkwartier ln ho.,el „Hartenstein" ln Oosterbeek,de food-dorppings die ln vijandelijke sectoren vielen, de eindelooze rij van gewonden en tenslotte de terug tocht over den Ryn. Het Wilhelmus en het God save the King werden aan het einde van de voorstelling staande aan gehoord. In Londen draalde tezelfdertyd deze film in het Gaumont-Theater, ln aanwe zigheid van den heer en mevrouw Attlee, Be^ in, lord Tedder, baron Benttinck, lt.- generaal sir Frederick Browning en nog vele andere vooraanstaande persooniyk- heden. Ondanks fouten: „Uitnemende vaderland- sche gezindheid". Thans ls verschenen het rapport over De Nederlandsche Unie en haar Drie manschap". uitgebracht door de daartoe op verzoek van het Driemanschap door prof. ir. W. Schermerhorn benoemde com missie bestaande uit de heeren J. P. Foc- kema Andreae (voorzitter), W. M de Brauw. H. M. J. Dassen, W. A.. Offerhaus, A Plate, F. L. R. Sassen, L. W. G. Schol- ten, J. In 't Veld en J de Visser (secr.). Aan het laatste hoofdstuk „Balans en Conclusies", ontlccnen wij, dat ten op zichte van liet Uniewerk als geheel ge nomen, de balans met een voordeelig saldo sluit. De oprichting van de Ned. Unie heeft ongetwijfeld ln meer dan een opzicht heil zame gevolgen gehad. Zij bleek te beant woorden aan het verlangen van het Ned. volk naar een samenbindend element ZIJ verstrekte het nationaal bewustzijn van niet veel minder dan een millloen goede vaderlanders van allen rang en stand en religie en van zeer onderscheiden levens opvattingen en schraagde hen ln hun ver zet tegen de N.S3. en haar trawanten. Bovendien wist zij te bewerken, dat er meer dan te voren een wcrkeiyke ge meenschap van het Ned. volk werd be naderd en dat men in breede kringen ernstiger dan voorheen over belangrijke problemen van staat en maatschappij leerde nadenken. De eer van dit alles komt voor een goed deel toe aan het Driemanschap, dat voor zyn organisatiedoorzettingskracht en toewijding veel lof verdient. Uit de Uniekringen zyn zeer vele Ille gale werkers voort gekomen, zoodat de Ned. Unie belangryk heeft bijgedragen tot het ondergrondsche verzet, dat zy Vooral ln het laatste tydperk der Unie sterk heeft bevorderd. Ongetwyfeld heeft het Driemanschap ook fouten gemaakt; het zou een wonder geweest zyn, als fouten waren uitgebleven. Zijn commissie heeft slechts een oxiënteerende taak. Een speciale correspondent van Aneta meldt ons: Na een reis van 15 uren ls het gezel schap van dr. Koets op 16 September om 8 uur zonder Incidenten te DJogJakarta aangekomen. De reis werd ondernomen ln een speclalen trein met .-.slaapwagens en waarnemings- en restauratiewagens, onder geleide van 5 leden van de Ulf- wacht van SJahrlr. Het gezelschap ls op het station begroet door Indonesische vertegenwoordigers, waaronder zich de secretaris-generaal van het ministerie van voorlichting, Soebrandrio, en de staatssecretaris, mr. Prlnggodigdo, bevon den. In antwoord op een desbetreffende vraag, verklaarde de leider van de dele gatie, dr. Koets; „Ik heb naar de reis verlangd en lk ben bltl. dat ze verwe zenlijkt is". HU voegde er aan toe, dat hij niet lang in het binnenland kan blij ven. aangezien hij op Vrijdag naar Bata via terug moet keeren om verslag uit te brengen aan de commissie-generaal, voor dat deze naar Pangkal Pinang gaat. Het gezelschap vertrok later naar Malangvan waar uit een systematische observatie- tocht ln Westelijke richting zal worden gemaakt, waarbij stad voor stad zal wor den bezocht. Onder meer bezocht men Kali Oerang. een gebied 20 kilometer ten Zuiden van DJogJakarta gelegen. De verzorging, het voedsel en de be diening zlln uitstekend. Het Indonesische persbureau An tara meldt, dat liet gezelschap onder leiding van dr'. Koets te Malang niet alleen Mohammed Hatta, maar ook Soekarno zou hebben bezocht. ZIJ zou een onderhoud van een half uur met hem hebben gehad. Volgens dr. Koets is zijn commissi© niet officieel. Zll heeft geen enkel© poli tieke opdracht. Haar taak draagt slechte een informeel en orlenteerend karakter. dl© aan Instemming met Duitsche denk beelden deed denken en daarby zplfs wel verkondigde, dat het Duitsche Natlonaal- Soclallsmo en die der Ned. Unie gewas sen waren, uit hetzelfde zaad opgegroeid en -door niet te beletten, dat die staf ln artikelen, waarin de verwachte (en zelfs ook gewenschte) staatkundige gesteldheid By de beoordcelïng moet worden voor- van Europa ter sprake kwam, de toekomst opgesteld, dat de zuivere, warm-vader- landsehe gevoelens van leder der leden van het Driemanschap boven twyfei z(jn verheven en dat z(J, naar met stellig heid wordt aangenomen, alles met de beste bedoeling hebben gedaan en zich steeds hebben voor oogen gesteld hoe zy de Ned. zaak zouden kunnen ver sterken en schade voor die zaak zouden' kunnen voorkomen of afwenden. De houding van het Driemanschap, by en na de oprichting, tegenover de politie ke partijen was niet gelukkig, maar kan voor een goed deel aan gebrek aan poli tieke geschooldheid en aan politiek In zicht. wellicht ook aan Jeugdigen over moed worden geweten, zeker niet aan den wensch om den vyand ter wille te zyn. Het Driemanschap heeft minder ver standig en zelfs gevaariyk gehandeld, niet zoozeer door denkbeelden te verdedigen, welke, op zichzelf geenszins laakbaar, ver wantschap vertoonden met die van den vijand, maar door by de verdediging van die denkbeelden op zulk een verwantschap den nadruk te leggen, door toe te laten, dat de redactlcstaf van ,,De Unie", de aan bevolen politiek verdedigde öp een wyze, BINNENLAND. Behalve de beide piloten A. van Oor schot en J. J Abspoel ls ook de K.L.M.- gezagvoerder J- C. Pool wegens grooten moed ln de Meidagen van 1940 door H.M. de Koningin met het vllegerkruls onder schelden. De tentoonstelling „Het Amerikaan sche en Engelsche boek" in de grafelijke zalen aan het Binnenhof ln Den Haag trok tot dusverre ruim 10.000 bezoekers. Gistermorgen werden de 62-Jarige rentenier P, Borst en zijn 68-Jarlge on gehuwde zuster, dood ln hun woning ge vonden aan het Noordeinde te Heer Hu- gowaard. De waarschijnlijke oorzaak Is gasvergiftiging. Te Amsterdam ls gisteren het Inter nationale congres geopend ter gedachte nis van het feit, dat de Nederlandsche geleerde P. Zeeman voor 50 jaar het naar hem genoemde Zeeman-effect ontdekte. In de plaats van den heer M J. M. van Poll, die bedankt heeft, zal de heer N. Schuurmans te Orthen (Den Bosch) benoemd worden tot lid der Tweede Ka mer. BUITENLAND Onder de landen, die zijn uitgenoo- dlgd op de gisteren begonnen conferentie voor belanghebbenden bij de burgerlucht- De eigenaar van „Het Witte Paard" aan de Wolfgangsee, Herman Peter, en zijn echtgenoote, Frau Grete. hebben naar aanleiding van beschuldigingen van col laboratie een groote dosis verdoovende middelen Ingenomen. Frau Grete ls aan de gevolgen overleden, haar echtgenoot ls ernstig ziek. Tydens de nazl-overheer- schlng was „Het Witte Paard" ln gebruik als exclusief luxe-hotel voor de nazi's Goebbels, von" Ribbentrop en Funk behoo- rende tot de geregelde gasten. Radio Moskou meldt, dat Joego-Sla- vië en Hongarye tot accoord zijn gekomen t.a.v. de uitwisseling van bevolkingsgroe pen. De „Squatters", die het complex luxe flats, dat bekend ls onder "den naam Bedford House, ln gebruik namen, heb ben van de Londensche rechtbank aan zegging gekregen het complex binnen drie dagen te verlaten. Het nationaal bestuur van den En- gelschen .Hond voor den vrede" heeft ln een manifest algemeene amnestie ge vraagd voor de Neurenbergsche oorlogs misdadigers, daar geen enkel land het mo- reele recht heeft een buitenlander té be rechten De katholieke bisschoppen in Joego slavië hebben ln een cloor radio Vatlcaan voorgelezen herderiyk schrijven geprote steerd, dat religieuze opvoeding in hun land wordt tegengewerkt. De Belgische minister van Justitie Albert Lllar, heeft in een radiotoespraak verklaard, dat het aantal verdachte en ïït oveiT.ta~rt.iy*JgM«l.«8v.n din °P Atlantlschen Oceaan bevtaden zicb België 31 10" an,K" en Nederland. Het doel is te komen tot 31 Augustus 1946 30.160 bedroeg. Rusland gaat de handelspryzen ver een netwerk van 13 weerstations aan den lagen en de pryzen voor gerantsoeneerde Oceaan, opdat de luchtvaart zoo goed mo- i goederen verhoogenter voorbereiding van geiyk van meteorologische berichten kan de afschaffing der rantsoeneering ln het worden voorzien. I volgende Jaar. meer dan eens voor Dultschland te roos kleurig voorstelde. Als verontschuldiging kan niet gelden de wensch om zoo lang mogeiyk het Uniewerk te doen gedoogen. Het Driemanschap had zulk een wijze van schrijven niet mogen toelaten en daaraan dadelijk een eind moeten maken. Een ernstig tekort schieten ln het be trachten van de verelschte houding ziet de Commissie ln de uitlating van den heer Linthorst Homan, toen deze ln het najaar van 1940, zy het ln besloten kring en ook later meermalen ln persoonlijke fesprekkende wenscheiykheld van een 2 overwinning van Dultschland verue- dlgde, ook al doelde hy daarby slechts op de sterkte-verhouding by een door hem mogeiyk en "wenschelyk geachte vrede door overlég, ai meende hy, dat dan de volle onafhankeiykheld van het vaderland on der het Huis van Oranje zou worden ver zekerd en al ls hl| bij de Intrede van Rus land ln den oorlog geheel van zijn on juist inzicht teruggekomen. B(| beantwoording van de vraag, hoe titans over de Driemannen moet worden geoordeeld, dient ln het oog gehouden 'te worden, dat leder hunner ook in. het verdere verloop van den oorlog en bepaalde]yk na liet verbod door den bezetter van de Ned. Unie, heeft doen blaken van een uitnemende vaderland- sche gezindheid cn zich met grooten moed aan het werk van onze bevrUdlng heeft gegeven en voorts, dat de schade, die door onjuist heden ln de Unlelelding zou kunnen zyn teweeg gebradht, tot uiterst geringe pro porties ls beperkt gebleyen en wegvalt tegenover het onmiskenbare en groote voordeel van de hechte samenbinding van vele honderdduizenden goedgezinde Nederlanders, hun scholing ln vaderland- schen geest en ln een geest van verzet tegen den vlland en tegenover het reeds vermelde feit, daj Juist ook uit de Unie- Groote bonnenzwendelarij in Haarlem ontdekt. ER WAREN OOK POLITIEAGENTEN BIJ BETROKKEN. De politie te Haarlem ls een groote ver duistering van coupures van distributie bescheiden op het spoor gekomen, waarby o.m. twee agenten van politie betrokken zijn. De verduistering om/vat niet minder dan 60.000 rantsoen/bonnen tabak, margarine, boter, vet en melk. Het is den politie ge lukt 20.000 bonnen en f. 20.000 te achter halen. De onregelmatigheden zijn bedreven door drie personen n.l door 'n lid van den con troledienst der P.T.T., welke dienst belast ls met het toezicht der aanmaak van dis tributiebescheiden. In samenwerking met twee leden van het personeel van een I Haavlemsche drukkery. Ondanks het scherpe toezicht heeft het dTietal kans gezien de coupures te laten verdwynen. Een agent van politie was hen behulpzaam bij het verhandelen. Als me deplichtige'ls bovendien een tweede" agent fearresteerd, die handlangers-dlensten ver eende - De zaak ls aan het rollen gebracht, na de arrestatie der daders van de bonnen zwendelarij bij het centraal distributie kantoor ln de Smeedestraat te Haarlem. Een der arrestanten in die affaire was nl. eveneens betrokken ln de nu ontdekte malversaties. CONFLICT TE ENSCHEDE UITGEBREID Ook bil de N.V Van Heek en Co. te Enschedé zijn gisteren ongeveer vierhon derd arbeidsters ln staking gegaan. kringen allerwegen het ondergrondsche verzet ls opgegroeid. „WEZENLIJKE POSITIE WAARDE". Alles tezamen genomen spreekt fle Commissie als haar overtuiging uit, dat het Driemanschap over het geheel ge nomen ln het belang van Nederland ls geu'eest en dat het werk van de Ned. Unie dank zy het Initiatief van het Driemanschap tot stand gebracht als zoodanig voor Nederland een we zenlijke positieve waarde heeft gehad. Polen steunt Russische resolutie. Voor het eerst vergaderde de Vei ligheidsraad onder voorzitterschap van den Russlschen afgevaardigde Gromyko, Dr. Oscar Lange (JPolen) verklaarde, dat Polen sympathiek stond tegenover de Brltsche troepen, die het Krleksohe volk hadden geholpen by zijn stryd tegen de nazls. Hij meende echter, dat er vol doende aanleiding bestond voor den raad" om naar aanleiding van de klaoht van de Oekraïne maatregelen te nemen. De Pooische regeering beschouwt den toe. stand ln Griekenland als een fascistisch maaksel. Hy geloofde dat wat hy zag als een eenzyalge steun van de Brltsche troepen aan monarchistische elementen in Griekenland, een gevaar voor den we reldvrede zóu kunnen worden. HIJ verzocht den Raad de Russische resolutie m den geest van eenheid tus schen de naties, zooals die tc San Francisco bestond, te steunen. Manoellskl wees op de Brltsohe tus. schenkomst ln Griekenland en „de ter reur van Grleksche monarchisten". De Grleksche afgevaardigde Dendramls zel de: „te hopen, dat de Sovjet-Unie niet langer zal meenen, dat Griekenland, om dat het vriendschappelijk gezind ls te genover twee landen, die het ln tyden van nood bystonden. géén vrienden kan zyn met een derde land. „Ik kan den Sovjet-afgevaardigde verzekeren, dat. in dien de Sovjet-Unie eenlg begrip toont voor de nooden van myn verwoest land, zy de dankbaarheid van het Grleksche volk zal oogsten." Hierna werd de zitting verdaagd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1