LEIDSCH
DAGBLAD
TWEEERLEI VISIE:
igarettee-positie verbetert
half October
Nederland vergeet de troepen in
Indië niet
Truman oneens met Wallace's rede
Met een enkel woord
ara ALEN* VAN SCHOENENBONNEN.
ZSJ. die tot dusverre nog geen schoenen-
bon bij den dlstributiedlenst ln ontvangst
hebben genomen, hoewel zij daarvoor
door de aanwijzing van de eindcijfers 3.
9, 6, 1 en 8 van hun stamkaart ln aan
merking zijn gekomen, kunnen dezen bon
nog tot 25 October a.s. afhalen. Dit geldt
uiteraard alleen voor hen. die na 1
Januari 194-5 nog geen bon voor schoenen
hebben ontvangen. Voorts kunnen zij, die
nog ln het bezit z()n van schoenenbon
nen, welke met ingang van 28 Juli J.l.
ongeldig zijn verklaard, deze bonnen tot
25 October a.s. Inwisselen tegen een gel-
digen bon.
85ste Jaargang
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1946
No. 25882
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.; 67055
Tel. Directie en Administratie: 25041
WEERBERICHT
WEINIG VERANDERING.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In den nacht opklarend met later"
hier en daar mlstvorming. Morgen
overdag gedeeltelllk bewolkt. Drooc
en ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. Zwakke tot matige wind
tuaschen Zuid-West en Zuid.
Een extra rantsoen vleesch.
Gedurende de periode van 15 t/m'
21 September geeft de bon 523 vleesch
recht op een extra rantsoen van 100 gram
vleesch.
„Wallace contra Bymes".
Het lijkt otts dienstig, gezien hetgroo
te belang, óók voor ons land, te belich
ten, w&t zich in de afgeloopen week in
de Amerikaansche jjplitiek precies af
speelde.
De minister van Handel. Wallace, sinds
jaren tegenspeler van den-minister van
Buitenl, Zaken, Byrnes, zoowel op het
terrein der binnen- als buitenlandsche
politiek, hoofd der links georiënteerde
vleugel der democratische partij Byr
nes is dat der rechtervleugel stelde
zich tegenover de buitenlandsche poli
tiek van den laatste, aan wiens inzich
ten omtrent het Duitsche probleem wij
in onze beschouwing van Maandag j.l.
aandacht wijdden.
Byrnes en Wallace, sinds lang tegen
gesteld in hun ideeën, waren concur
renten: wij herinneren eraan, hoe beiden
in 1944 dongen naar het vice-president
schap der Ver. Staten. Als gevolg van
dien strijd, viel dat tenslotte, als een
- soort compromis, ten deel aan Truman
met steun van Byrnes.
Hun verschil van inzicht is ook thans
evident: terwijl Byrnes een Ameri-
kaansch-Britsche samenwerking wel
ke in den oorlog tot zulke gelukkige re
sultaten leidde! vooropstelt ter berei
king van oplossing der na-oorlogsche
problemen, ziet Wallace ln dat onver
brekelijke samengaan het groote gevaar
dat Amerika op den duur in Britsch
zog, en dientengevolge in een nieuwen
oorlog betrokken zou kunnen worden,
zoo Russische vuitbreldings- en vergel-
dingszucht" Engeland mogelijkerwijs „in
(het geweer" mocht roepen.
In verband daarmee meende Wallace,
wiens politiek eenigermate harmonieert
met die van Roosevelt, <Jie welwillend
tegenover Rusland, doch wat wantrou
wend tegenover Engeland stonc^ ook
een scherpen aanval te moeten doen op
Britsch imperialistische tendenzen in
het Nabije Oosten, die intusschen van
Engelsche zijde ontzenuwd werd, door
er op te wijzen, dat het Britsche rijk
hoe langer hoe meer zijn belangen el
ders, bijv; in Britsch-Indië liqui
deert?:
Wil Wallace dus, terwille van een
vrede voor Amerika „vóór alles" en om
de handen gehéél vrij te houden, een
volkomen zelfstandige Amerikaansche
politiek, „los van Engeland", terwijl hij
zich tevens, gezien zijn sterk progres
sieve denkbeelden, wel uitermate tege
moetkomend betoont tegenover Rus
land. houdt Byrnes vast aan het his
torisch gegroeide en sterk geworden
Britsch-Amerikaansche bondgenoot
schap, dat z.i. dè domineerende factor
moet zijn, om eventueele Russische ex-
pansiezucht to beteugelen. Dit behoeft
anderzijds bij genoegzaam begrip over
een weer, toenadering tot- en samen
werking mèt de Sovjet-Unie géénszins
uit te "sluiten.
Ziethier, in 't kort, dè controverse.
Het deed op 't eerste gezicht reeds
verwonderlijk aan, dat president Tru
man zich met Wallace's rede accoord
verklaard zou hebben, ondanks de twee
spalt in de democratische partij. Eerlijk
gezegd: Wij wreven ons onmiddellijk de
oogen uit!
Gezien althans diens jongste verkla
ring men zie elders in dit blad
blijkt zulks ook vooralsnog niet het ge
val. Hij blijft zich blijkbaar scharen
achter de tot dusver gevoerde politiek:
wil Amerika dus, voor zoover thans te
beöordeelen, niet „in isolement" laten
terugtrekken.
Dit is gelukkig, in zooverre het an
ders een verzwakkende verwarring in
het tot nu toe gevoerde vaste Ameri
kaansche diplomatieke beleid zou doen
ontstaan, alsmede tevens een minder
goede verstandhouding met het Britsche
rijk er het gevolg van zou kunnen wor
den.
Wie getuige is geweest van het uit
nemende samengaan van beide groote
mogendheden gedurende de oorlogsja
ren en de kracht daarvan toejuicht, zal
dat ook voor de toekomst de éénig Juiste
waarborg achten voor een tegengaan
van dictatoriale invloeden over de we
reld, van welke zijde en van wélken aard
deze ook zouden opkomen, dus waarlijk
niet van de Sovjet-Unie alléén!
Hoè het komt, dat Truman misschien
aanvankelijk wél instemming betuigde
met Wallace's rede en zich thans plot
seling gansch ónders uitliet, blijft één
van die diplomatieke raadselen, welke
de wereld véél te zien geeft. Had hij de
volle beteekenis ervan wel goed ingezien?
Ook is het mogelijk, dat de komende
verkiezingen voor het Congres in No
vember tijdens zijn eersto uitlatingen
een rol speelden, zeker is evenwel, dat
hij in dat geval daarna geschrokken
moet zijn, van de geëmotioneerde reac
ties. welke zij zoowel bij de talrijke aan
hangers van Byrnes' politiek, als in het
Britsche rijk teweegbrachten.
Onomstootelijk staat vast, dat de mi
litaire, economische en politieke een
heid tusschen Engeland en Amerika tot
volkomenheid is uitgegroeid.
Dat daar plotseling verandering in
zou komen, is niet wel in te denken. Dit
behoeft harmonieëren met de Sovjet-
Unie niet in den weg te staan.
Want dèt is vóór alles noodzakelijk,
om de wereld van ondergang te redden.
Hoè dan ook: Amerika, Engeland en
Rusland moeten in verbondenheid
helaas is daarvan nu nog weinig sprake
wegen weten te vinden, om ons èller
toekomst te redden. Mocht dit onver
hoopt niet het geval zijn dan wordt het
wereldfailllssement, waarvan Wallace
getuigde, onherroepelijk.
Slechts de atoombom, met alle daar
aan verbonden verschrikkelijke gevaren,
zou in dit geval 't laatste woord spre
ken
Voor het eerst na den oorlog werden te Assen wederom de nationale kam
pioenschappen voor motoren verreden het T.T.-circult te Assen, Links A. W.
Schilden, winnaar ln de klasse 350 c.c. Juniores, reohts H. D, Heeres, die kam
pioen 250 c.c. Juniores werd. (Foto AJiP.-De H.)
Critiek van Molotof.
ZIJN VOORSTELLEN INZAKE
„VRIJSTAAT TRIEST".
De Poolsche afgevaardigde Winlewloz
heeft er ln de vergadering van de poli
tieke en territoriale commissie op aan
gedrongen toe te stemmen ln Joego
slavië's verzoek om een voorgestelden
vrijstaat van Trlëst. HIJ wees op Danzlg
als een historische les. daar Danzlg niet
geheel onafhankelijk werd.
Aldus, zelde hij, werd het een twist,
appel tusschen Duitschland en Polen.
Molotof hield daarop een rede van 68
minuten.
HIJ zelde o.m.: „WIJ kunnen den vrij
staat Triest niet beschouwen als een ko
loniaal gebied of Iets dergelijks, wij kun
nen hem ook niet besohouwen als een
militaire basis voor deze of gene vreemde
mogendheid.
Wat betreft het statuut voor den vry_
staat zelde Molotof, dat het punt. waarop
de groote vier van meening verschilden,
was de vraag, of de zeggenschap gelegen
moest zijn bij de bevolking of bij den
gouverneur.
Het Britsche en het Amerikaansche en
ln zekere mate ook het Fransche voor
stel komen er op neer. dat de volle macht
wordt gegeven lh handen van den gou
verneur en niet aan de bevolking.
Molotof becritlseerde voorts het refe
rendum over de monarchie ln Grieken
land en keurde dat te Bulgarije goed
De voorstellen inzake Trlëst van
Groot-Brittannië, de Ver. Staten en
Frankrijk moeten verworpen worden,
wy moeten de gedachte om troepen ln
Trlëst te legeren, waardoor deze stad
tot een militaire basis zou norden, van
de hand wijzen, aldus Molotof.
Vervolgens noemde Molotof 10 voor
stellen voor het statuut van Triest, waar
van wij als voornaamste noemen: de vrij.
staat Trlëst zal neutraal zijn en gedemi
litariseerd; er worde Ingesteld een lnter-
geallieerde commissie, bestaande uit ver
tegenwoordigers van Groot-Brlttannlë, de
Ver. Staten, de Sovjet-Unie en Frankrijk,
welke een voorloopig bestuur van den
vrijstaat zal vormen; speciale taak van
het voorloopig bestuur zal ziji het vast
stellen van verkiezingen, binnen drie
maanden, voor de volksvergadering.
AUSTRALISCH AMENDEMENT.
De Australische delegatie heeft een
uitgebreid amendement op he* voorge
stelde statuut voor Trlést Ingediend.
Daarin wordt stelling genomen tegen het
voorstel van den raad van ministers van
Buitenlandsche Zaken om de oplossing
voor te leggen aan den Veiligheidsraad.
Australië stelt vooi, dat de voorgestelde
waarborg van den Veiligheidsraad wordt
vervangen door het beginsel, dat alle
partyen by bet verdrag zullen beloven
zich te onthouden van bedreiging met-
of gebruik van geweld tegen de territo
riale onschendbaarheid of de politieke on
afhankelijkheid van den vrijstaat Trlëst.
ÉEN SOMBER PERSPECTIEF.
Oordeel van „Osservatore Romano".
Het seml-officleele orgaan van het Va-
ticaan, de „Osservatore Romano", behan
delt den algemeenen wereldtoestand en
schrijft, dat het maken van vrede thans
nog slechter gaat dan ten tyde van Ver
sailles. De Parysche conferentie wordt
niet met name genoemd.
De grooten van toen waren niet zoo
verdeeld als die van nu. schrijft het blad.
Uit den heelen toon van het artikel
biykt, dat het Vatlcaan geen resultaten
van de Parysche conferentie verwacht.
Voorts wordt de a-relIglosltelt van de hul.
dige maatschappij becrltlseerd. De „Os
servatore" spreekt van een nieuw tota
litarisme, dat de rechten van denmensch
negeert
EINDE ITALIA ANSCHE AMBTENAREN-
STAKING
Salarisverliooging ingewilligd.
De staking der Italiaansche rijksamb
tenaren is beëindigd. Den ambtenaren
ls verzocht weer naar bun werk terug te
keeren. aangezien de regering bereid ls
aan bun wensohen tot salarisverhooglng
gehoor te geven.
De Niwinzql het contact verzorgen
In 'n Zaterdagavond voor de radio gehou
den toespraak, ln verband met bet aan
staande vertrek van een aantal troepen
naar Nederlandsch-Indlë zelde minister
president. dr. Beel o.m.:
Het ls de regeering niet onbekend, dat
gij naast uw geestdrift en uw goede voor
nemens ook uw zorgen meeneemt, naar
Nederland-Indië. GIJ vertrekt met de ge
dachte, dat gij gerulmen tijd on6 land
zult verlaten, dat gy in de beete schaduw
van de tropische palmen alle voeling ver
liezen zult met de warme sfeer van uw
eigen huls hier ln Nederland. Gy koestert,
de vrees, dat gy, u Inzettend voor het
welzyn van ons heele volk en van de In
donesische volken, door uw eigen land-
genooten ln den steek zult worden ge
laten. Er ls een Nederlandsoh spreek
woord. dat zegt: „Uit het oog, uit het
hart", en de regeering weet, dat uw groo
te zorg op dit spreekwoord steunt.
De regeering heeft deze zorg tot de
hare gemaakt. ZIJ deed wat ln het ver
mogen ligt om het verbiyf van de Ne-
derlandsche soldaten ln Indië zoo goed
mogeiyk te ordenen, ZIJ spant alle krach
ten in om den mannen een behooriyke
ligging, kleeding en voeding, behoorlijke
materleele verzorging en behoorlijke be
wapening te verschaffen. Zy beseft ech
ter. dat dit niet voldoende ls; dat het
voor het moreel van de troep noodzake
lijk ls om ook het geesteiyk contact met
het moederland levendig te houden, om
niet slechts -\oeding. kleeding en ligging
maar om een stuk van het moederland
zelf mee te geven naar deze verre ge
westen.
Reeds hebben velen. Individueel zoowel
als in verenigingsverband hun best ge
daan om het geesteiyk contact te bevor
deren en ter samenbundeling daarvan ls
nu opgericht de organisatie „Nationale
Inspanning welzynverzorglng Indië", de
N.I.WJH. De regeering heeft lr. P. S. F.
Otten uit Eindhoven bereid bevonden om
als voorzitter van deze organisatie op te
treden.
Zy zal openstaan voor suggesties van
alle zijden. Vereenigingen en particulieren
kunnen hun ideën en hun verlangens ten
aanzien van de cultureele verzorging der
troepen kenbaar maken. De Nlwln zal de
uitvoeringsmogelijkheden onderzoeken en
1 neten de uitvoerbaarheid biykt, ze op de
V ervolgingswaanzin
van Hess.
snelste en de meest effectief opgezette
wyzc uitvoeren.
zy zal tydsclirlften vragen, nieuwe en
gelezen exemplaren, zy zal boeken ver
zamelen, spelen sturen, zy zal sturen
wat noodlg ls om het muziekleven ln
stand te houden, om de sport te kun
nen beoefenen, om ontspanning en ge
past vermaak te bieden, zy zal tooneel-
gezelschappen en artlsten uitzenden
naar onze troepen ginds, zy zal radlo-
ultzendlngen naar Indonesië verzorgen
en bekostigen, zU zal cantincs Inrich
ten, niet slechts ln de groote centra
maar ook ln de rimboe, cantincs, waar
de sfeer van het gezellige Nederlandsche
huls leeft, zy zal de mannen ln Indlë
van dag tot dag in contact houden met
wat ln Nederland leeft, zy zal hen van
dag tot dag doen voelen, dat Nederland
zyn jongens niet vergeet.
De Nlwln start haar actie met een
groot opgezette zorg voor het Kerstfeest
van onze mannen ginds. Reeds nu stelt
zy de gelegenheid open voor ieder, die
daartoe wil bijdragen, om aan onze mili
tairen ln Indonesië een Kerstpakket te
overhandigen, verzorgd door het Roode
Kruis.
DENKT AAN VERGIFTIGING.
Een speciale verslaggever van het
AN.P. soir.t:
.Kr zijn teekenen, dat de verwarring
ln de hersenen, waarvan Hess gedurende
het proces en speciaal ln de laatste zit
ting heeft blijk gegeven, met den dag
erger wordt; te oordeelen naar zyn ge
drag in deze dagen van afwachting, is hy
bezeten van waanideeën. Nadat hy eerst
de overtuiging geuit heeft, dat Hitler
géén zelfmoord gepleegd heeft, doch door
Joodsche vergif werd omgebracht, loopt
hij thans rond met de gedachte, dat het
Jodendom het op hemzelf gemunt heeft.
Hij heeft het waandenkbeeld, dat de Jo
den ook hém zullen vergiftigen. Zoo wei
gerde hy het hem aangeboden eten, om.
dat hij aan vergif dacht en at eerst, na
dat hl) zyn portie met Sauckei geruild
had. Toen Gocring hem tydens het mid
dagmaal. dat zy nu weer gezameniyk
gebruikten, opmerkzaam maakte op het
feit, dat Sauckei geen nadeel van het
vergiftigde eten ondervond, antwoordde
Hess: „Sauckei ls Immuun voor Joodsch
vergif'.
Naar wij vernemen vertoont Hess dezen
waan sinds den dag van zijn laatste
woord. Onmiddellijk nadat hy zyn ver
warde rede had uitgesproken, vroeg hij
per brief aan Schiraoh om brood, daar
het zync vergiftigd zou zijn. Schlrach
ruilde verscheidene dagen zA$n (brood
met hem ,ten bewyze dat van vergif geen
sprake was.. doch Hess weigerde het te
gelooven.
De vrouwen van de beschuldigden eten
gezameniyk uit de Amerikaansche leger-
keuken.
Verwacht wordt, dat het uitspreken van
het vonnis twee dagen zal duren.
De gerechteiyke autoriteiten te Neu
renberg hebben, aldus U.P.. de veilig
heidsmaatregelen verscherpt ten elnae
alle incidenten op Maandag a.s., wanneer
het vonnis tegen de Nazi leiders bekend
gemaakt wordt te vermijden.
Onder de verwachte bezoekers bevindt
zich ook generaal Elsenhower.
Gemeenteraadsverkie
zingen in Duitschland.
WINST VOOR SOCIAAL-DEMOCRATEN
EN CHRISTEN-DEMOCRATEN.
Radio Hamburg heeft medegedeeld, dat
volgens de gisteravond beschikbare cyfers
d.e sociaal-democratische partij by de ge
meenteraadsverkiezingen ln de Britsche
zóne de leiding heeft; daarop komen ach
tereenvolgens de Christen-democraten, de
onafhankeiyken. de communisten, de vrije
democratische party cn de nationale libe
rale partij. De verhouding tusschen de
aantallen stemmen der vier eerstgenoemde
groepeeringen ls volgens deze voorlooplge
uitslagen: 11 6 4 1.
In de Fransche zóne hebben te Baden-
Baden en Rastatt de Christen-socialisten
gewonnen. Twee staat hier de Duitsche
Volksparty, dan volgen sociaal-democraten
en dan Communisten. Te Ludwigshafen
hadden daarentegen de sociaal-democraten
de leiding. Coblenz en Worms hebben tot
dusver overwegend Christelijk socialistisch
gestemd.
In Mecklenburg en Brandenburg ln de
Sovjet-zóne heeft de socialistische een
heidspartij de leiding, gevolgd door de
Christeiyke democraten.
BORMANN NOG IN LEVEN?
Radio Warschau heeft bericht, dat Mar.
tin Bormann, de voorm. plaatsvervanger
van Hitler, die by den val van Beriyn
den dood gevonden zou hebben en te
Neurenberg by verstek berecht wordt,
zich vla een geheimen radiozender drie
maal tot het Duitsche volk gericht zou
hebben. „Hy drong er bij mede-patriot,
ten op aan geduld te hebben en zelde.
dat er groote gebeurtenissen op til wa
ren". Hij voegde er aan toe. dat hy en
zyn geheele staf aan de bezettende mach.
ten ontkomen waren en naar het buiten
land uitgeweken.
Diplomatieke overwinning
van Byrnes
Naar aanleiding van de berichten, vol
gens welke Truman zyn instemming met
de rede van Wallace omtrent de Ameri
kaansche politiek tegenover de Sovjet-
Unie zou hebben betuigd, heeft de pre
sident op een persconferentie thans ver
klaard, dat hij slechts bedoelde te erken,
nen. het reoht- van Wallace om de rede
uit te spreken
„Ik bedoelde niet aan te geven, clat
lk instemde met de rede als beteeke-
nend een verklaring over de buiten
landsche politiek van dit land," aldus
zelde Truman. „Er ls géén verandering
gekomen in de aangenomen buiten
landsche politiek van onze regeering.
Er zal in die politiek geen wyzlglng
van beteekenis worden gebracht zonder
bespreking en conferentie van den presi
dent met den minister van Buitenland
sche Zaken en de leiders van het Con
gres."
Reuter teekent hierbij san:
Ter persconferentie met president Tru
man op Donderdag J.l. las een der jour
nalisten de volgende zinsnede voor uit do
rede van Wallace: „Twee dagen geleden,
toen president Truman deze woorden las,
zelde hij, dat zy de politiek van zyn re
geering weergeven."
De journalist vroeg: „Slaat dit op de
rede in haar geheel of slechts op deze
ééne alinea?" De president antwoordde
hierop: „Het slaat op de rede in haar ge.
heel". Truman's intrekking van zyn In
stemming met de rede van Wallace wordt
te Washington uitgelegd als een groote
overwinning voor James Byrnes op Wal
lace en voor de buitenlandsche politiek
van Byrnes. welke thans door den pre
sident ls erkend als de aangenomen bul.
tenlandsohe politiek van de Ver. Staten.
SLECHTS ÉÉN OPVATTING
MOGELIJK!
De Amerikaansche senator Arthur H.
van den Berg, voorzitter van de commis
sie voor buitenlandsche zaken van den
Senaat en een der adviseurs van Byrnes,
heeft zich ln het openbaar gedlstanclecrd
van de rede van Wallace. Deze had er by
de Sovjet-Unie op aangedrongen de Ver.
Staten halverwege tegemoet te treden
voor het grondvesten van een werkeiyken
vrede. Van den Berg wyst er nu op, dat
de buitenlandsche politiek van Byrnes
geiykeiyk de steun heeft van republikei
nen en democraten ln Amerika- dit ls
ook de eenlge weg om een georganlsecr-
den vrede en collectieve veiligheid te ver
krijgen. Zy die hiervan afwyken, brengen
deze doelstellingen in gevaar.
„Ik ben er zeker van", aldus Va®
den Berg, „dat de meeste republikei
nen. ondanks onvermydeiyke verschil
len in sommige opzichten, ook verder
steun zullen willen verleenen aan dc
regeering voor een buitenlandsche po
litiek, die gebaseerd ls op de tweP par
tyen, en op een gezonde Amerikaan
sche basis, die een dictatuur van wie
dan ook verwerpt, die niet vyandig
noch ondergeschikt ls aan eenlge andere
macht op aarde en die dc rechten van
den mensch en de fundamenteele vrU-
held verdedigt.
De toestand elscht eenheid binnen de
rëgeerlng zelf. wy kunnen slechts samen,
werken met ééq minister van buitenland
sche zaken in ons land tegeiyk."
MOET WALLACE AFTREDEN?
Volgens den New-Yorksclien correspon
dent van de „Daily Mali" wordt te Ned.
York een actie gevoerd voor het ontslag
van Wallace. Deze actie wordt sterk on
dersteund door de dagbladen, daar men
van meonlng ls. dat Wallace .hopeloos
gecompromitteerd ls door de bruuske
verklaring, die president Truman naar
aanleiding van deze reede heeft gege
ven". Wallace heeft den steun van al zyn
minister-collega's verloren, daar dc nleu.
we ministers ln het kabinet, die hem
zyn poging de regeering naar links te
sturen kwaiyk nemen, er op uit zyn hem
„politiek gesproken te scalpeeren" en ge
looven, dat 'hun kans daartoe nu geko
men ls.
De plaatsvervangende minister van
Buitenlandsche Zaken Clayton verklaarde
dat de verklaringen van minister Byrnes
nog altyd de Amerikaansche politiek
weergeven.
Belangrijke rede van de Gaulle.
Reddingsboot op zandbank
geloopen.
EENIGE PASSAGIERS VAN BOORD
GEHAALD.
De reddingsboot Insulinde van Oost-
mahorn is Zaterdag met hoog water tU-
dens een oefenvaart ten Noorden von
lichttoren Schiermonnikoog op een zand
bank geloopen. De boot bleek enkele
passagiers aan boord te hebben onder
wie kapitein Hamerslag van de Rotter -
danische Lloyd. Aangezien de heer Ha
merslag vandaag in Rotterdam moet zijn
om uit te varen zijn de passagiers door
de reddingsboot Johan de Witt, uit
Schiermonnikoog afgehaald. Zoolang de
vloed laag blijft zal de Insulinde niet
vlot komen.
WEDER IN DE POLITIEK?
Men verwacht, dat generaal De Gaulle
een belangryke rede zal houden betee.
kenend zyn definitieve her-lntreae ln de
politieke arena, bü gelegenheid van op 29
September a.s. te houden bevrydlngsher-
denklngsfeesten ln het stadje Bplnal ln
Oost-Frankrijk.
Generaal De Gaulle zal volgens een ver.
klaring van René Capitant, leider van de
Union Gaulliste, persoonlijk de candlda-
teniyst steunen, die de Unie by de ko
mende Fransche verkiezingscampagne
heeft aan te bieden. Het programma van
de Unie ls gebaseerd op het ontwerp voor
een constitutie, dat ln Juni jl. te Bayeux
door De Gaulle verdedigd is.
Genève of San Francisco?
UK. meldt, dat gedelegeerden ter vre
desconferentie te Parys voorspellen dat
op de vergadering der Ver. Volken een
zware stryd gevoerd zal worden over de
vestiging van den permanenten zetel der
organisatie, waarbij Genève en San Fran
cisco ongeveer gelijke kansen zouden heb
ben. al zou Genève iets ln het nadeel
zyn.
De voornaamste reden voor deze ge
wijzigde situatie het vorige Jaar was
Amerika favoriet voor den zetel is de
omzwaai der Sovjet-Unie, die zich des
tijds tegen een vestiging te Genève ver
zette, doch die thans bij monde van
Vlsjlngsky te kennen heeft gegeven, de
Zwltsersche stad een geschikte plaats te
vinden. Bovendien speelt de geld!actor
een; belangryke rol, vooral waar het de
stem der kleine landen zal betreffen.
Er komt een eenheids-sigaret
Het ls de bedoeling van het rijksbureau
voor tabak weldra een grooter aantal si
garetten op de markt te brengen dan tot
nu toe het geval was.
Van 15 October tot het eind van dit
jaar zullen 200 millloen sigaretten, dus
10 millloen rantsoenen, meer ln den
handel komen. Dit beteekent, dat er
dan 43 pet. meer sigaretten beschikbaar
zyn dan nu op de markt gebracht wor
den. Het beteekent echter niet, dat het
aantal rantsoenen verhoogd wordt. Het
gevolg zal wel zyn. dat. men gemak
kelijker dan tot dusver sigaretten op
den tabaksbon kan krygen. De sigaret,
welke tot dit doel gefabriceerd wordt,
zal wat samenstelling betreft afwyken
van de huidige sigaret.
Door de schaarschte aan dcviez - r> -
men moeten zoeken naar tabakken, die
binnen het hereik lagen van deviezen,
die ter beschikking gesteld kunnen wor
den. De beoogde verruiming was alleen
te verwezeniyken door het gebruiken van
donkere Zuld-Amerlkaansche tabakken.
Het daardoor verkregen product ls te ver-
geiyken met de Fransche regle-slgaret en
de Algiersche sigaret ,3astos". Het ls een
sigaret, waaraan men even zal moeten
wennen, geiyk dat ook het geval was met
de hiervoor genoemde producten.
Het ln den handel brengen van deze
sigaret ls een proef om te ervaren hoe
het publiek haar opneemt. Reageert het
publiek gunstig, dan zal deze sigaret nor
maal ln omloop gebracht worden.
De prys zal 48 cent (40 8 opcenten)
per pakje bedragen.
De fabrieken zullen de nieuwe siga
ret onder eigen merk en onder eigen
naam ln den handel brengen en op
de pakjes zal duldeiyk worden aange
geven, dat de sigaret gemaakt is van
Zuld-Amerlkaansche tabak. Aan alle
fabrieken worden dezelfde tabakken
verstrekt, zoodat men kan spreken van
een eenlieldskwallteit.
Import-sigaretten kunnen niet beschik
baar worden gesteld. Eén pakje per rant
soen wordt reeds' één millloen gulden aan
deviezen 1
Wat de sigaren-industrie betreft, deze
werkt op 30 pet. van haar capaciteit van
1939. In de afgeloopen 6 maanden zijn
27 millloen sigaren uitgevoerd naar vry-
lyel alle landen van de wereld.
BINNENLAND.
Tot cultuurconsulent ln vasten
dienst, ter standplaats Utrecht, ls be
noemd ingaande 1 Juni 1.1., lr. F. van
Sohagen.
Met hetzelfde toestel waarmede de
commissie-generaal naar Nederlandsch-
Indlé vertrok, reisde ook mede de dans-
parodlste Cilly Wang, die een tournee
door Indlë gaat maken.
Na een ziekte van slechts enkele
maanden overleed gistermorgen, te zijnen
huize te Amsterdam, in den ouderdom
van 85 Jaar. mgr. Gerardus Cornells van
Noort. hulsprelaat van den Paus, oud-
hoogleeraaar ln de dogmatiek aan het
seminarie te Warmond, kanunnik-poenl-
tencler van het Haarlemsch kapiteel, oud
pastoor en oud-deken' van Amsterdam,
begiftigd met de gouden eere-medallle der
stad Amsterdam.
De aardappeldistributie wordt met
ingang van 7 October opgeheven.
Ingaand*1 heden ls. naar uit Eind
hoven wordt gemeld, het Beatrlx-kanaal
weer voor de scheepvaart opengesteld.
Te 's-Gravenhage is de 28-jarige ge
trouwde vrouw G. R. door een jeep over
reden. De bestuurder, de 1ste luitenant
van de luchtstrijdkrachten H. S. S„ bleek
dronken te zyn er^ werd gearresteerd.
BUITENLAND
Te 'Padua (Italië) bestormden 50
demonstreerende werkloozen de bureaux
van het plaatselijk dagblad „Gazette Ve-
nezia", wierpen de inboedel op straat en
staken dit ln brand.
Michel Clemenceau, de zoon van
wijlen Georges Clemenceau (de „Tijger")
is met alg. st. tot president van de P.
R. L. (uiterst rechtsche politieke partij
in Frankrijk) gekozen.
De .Dally Telegraph" meldt, dat
volgens deskundigen de broodrantsoenee-
rlng ln Engeland tegen het eind van Oc
tober een einde zal nemen
Volgens de „Daily Graphic" heeft
Scotland Yard onder lnbeslaggenomen
communistische documenten een plan
ontdekt voor een raid op Marlborough
House, het Londensche verbiy.f van Ko.
nlnglng Mary.
De Zwltsersche ministerraad heeft
besloten steun te verleenen aan onder
zoekingen op het gebied van de atoom
energie.
Het centraal comité van de socialis
tische Jeugd uit de Bulgaarsche socialls-
tlsohe party heeft besloten om te bre
ken met dc Internationale van socialisti
sche Jeugd, op grond van „antl-sovjet-
Ruoslsche tenaenzen ln den boezem van.
de internationale".
Tijdens een boottooht op het meer
van Genève ls mevrouw Churchill licht
gewond. Zij zal eneige dagen rust moeten
houden.
Drie „Tempest" Jachtvliegtuigen, dlc
uit oe Brltsohe zóne van Duitschland
kv/arnen om deel té nemen aan de her
denking van. de ..Battle of Brittaln", z»n
boven Ramsgate ln Kent met elkander ln
botsing gekomen. Een piloot kwnm om
het leven.
Radio Belgrado meldt, dat de Joego
slavische regeering een nota aan de V.S.
heeft gezonden, waarin geprotesteerd
wordt tegen de „ongerechtvaardglde harde
behandeling van leden van het Joego
slavische leger" door de Amerikaansche
autoriteiten te Trlëst.
Dc 57-J. Jezuïtenpater Jean-Baptlst
Janssens (België) werd gekozen tot 27ste
generaal-overste van de Jezuïtenorde, al
dus werd te Rome bekend gemaakt.
Deze functionaris staat in de geheele
wereld bekend als „de zwarte paus", van
wege de groote autoriteit, die aan zijn
positie wordt gehecht.
Een nieuwe groep Oostenrijksche en
Duitsche specialisten ln gelelde projec
tielen en straalaandryvlng zal naar de
Ver. St. worden gebracht om mede te
werken aan de onderzoekingen van leger
en vloot, aldus U. P.
zy krijgen de mogeiykheid Amerikaan
sche staatsburgers te worden.
De Luxemburgsche regeering heeft
den verkoop van benzine en gasolle vrij
gegeven.
De R.A.F.-plloot Dvke heeft per
straalvliegtuig den afstand van 155 mijl
tusschen Neurenberg en Praag in 16 mi
uutc-n afgelegd.
De „Domlnlcaansche'republiek ls
toegevoegd aan del yst van landen, welke
aanspraak maken op schadevergoeding
door Italië. In totaal hebben 13 landen
thans schade vergoed Ingselschen tegen
Italië ingediend.
Het „Jewish Agency" heeft ln een
verklaring „ln de sterkst mogelijke be
woordingen" de Jongste gewelddaden in
Palestina, die deze Instantie „een vorm
van gangsteractie" noemt, veroordeeld.
De Deensche premier, Knud Ras
mussen, heeft verklaard, dat de Deen
sche regeering zich zal neerleggen by het
resultaat van het op de Far Oer gehou
den plebisciet. De bevolking heeft zich
voor de afscheiding van Denemarken ver
klaard.
In de „Neue Zürcher Zeltung" lezen
wil, dat de deelnemers aan de 6tudlerels
naar ons, land. van de „Schweizerlsche
Autostraszenvereln." vaststelden dat Ne
derland ondanks oorlog en bezetting een
voorbeeldig wegennet bezit, waardoor zij
opgewekt werden het zóó uit te breiden,
dat het beantwoordt aan de elschen van
het lnternatlonaale tourisme ln het be
lang van het vreemdelingenverkeer.
Vijf ,,squatter"Ieiders
gearresteerd.
VERKLARING DER COMMUNISTISCHE
PARTIJ.
Te Londen zyn vijf leiders van de
„squatters". n.l. vier mannen en een
vrouw gearresteerd. Drie van hen zUn
prominente communisten, zy zullen
vandaag, „verdacht van samenzwering
met andere personen tot het ophitsen
van derden om andermans bezit we
derrechtelijk te betreden en hiertoe
leiding, hulp en handreiking verleend
te hebben, waardoor de openbare orde
werd verstoord", terecht staan.
Tot de gearresteerden behooren Edward.
Bramley, districtssecretaris van de com
munistische party te Londen. Een an
dere gearresteerde is Gabriel Oarltt. com
munistisch raadslid van Westminster,
zoon van den hoogleeraar ln de philosofie
aan de Oxfordsche universiteit.
In Hyde-park heeft gisteren een massa
demonstratie plaats gehad van personen,
die bezit hebben genomen van de woon
ruimte ln een reeks luxe-flatgebouwen en
een groot hotel. Duizenden sympathisee
renden volgden hen.
Op Leicester Square heeft Pater Ker
rigan, lid van het bestuur der commu
nistische party, de menigte toegesproken.
Hij wees erop, dat de „squatters" bewe
ging niet ln het leven ls geroepen door de
communistische party, maar uitging van
de bevolking van Londen en de rest van
Groot Brltannlë. Ook in Schotland waren
5000 arbeldefs gedwongen leege panden
te betrekken, zoo zei hij.
Het hoofdbestuur van de Britsche com
munistische party heeft een verklaring
gepubliceerd, waarin gezegd wordt, dat
de party de actie van de arbeiders over
geheel Groot-Brlttannlë, die gedwongen
zyn bezit te nemen van leegstaande
luxe hulzen, hotels en kampen, toe
juicht.
Verder wordt stopzetting geëlscht van
het nemen van maatregelen tegen de
squatters. De party dringt aan op spoed
maatregelen van regeerlngswege en elscht
Instelling van een ministerie van huls
vesting.
Oordeel van Sumner Welles
TEGEN TERUGKEER DUITSCHE
REGEERING.
De v.m. Amerikaansche onderstaats
secretaris Sumner Welles, zoo meldt
U. P., heeft in een radiorede Byrnes'
voorstel tot een spoedigen terugkeer
eener Duitsche rcgccring gecritiseerd.
Welles, zeide, dat dit slechts kan be-
teekenen, dat Duitschland opnieuw
den wereldvrede zal gaan bedreigen.
„De Ver. Staten doen", aldus Welles,
„met Britschen steun, een koortsachtige
poging om de sympathie van het Duit
sche volk te verwerven, teneinde
een tegenwicht te vormen tegen den
wasenden Invloed van de Sovjet-Unie
over de Duitsche massa's". Deze politiek
achtte spr. er méér op gericht een
dwangpositie het hoofd te bieden, dan
bestemd om constructief mede te wer
ken aan een beveiliging van de toekomst
van Amerika en de wereld. Indien Byr
nes' plan ^vordt uitgevoerd zal, zoodra
een nieuwe gecentraliseerde Duitsche re
geering is gevormd, een goede gelegen
heid worden gegeven aan nieuwe agen
ten van den Duitschen generalen staf
en aan nieuwe leiders van het panger-
manisme om opnieuw te werken voor
een militair sterk Duitschland.
Voorloopige overeenkomst
Frankrijk-Vietnam.
De president van de Indo-Chinecsche
republiek Vietnam, Ho Chi Minli, en
de Fransche minister van Koloniën,
Marius Moutet, hebben een voorloopig
accoord gesloten, waarmede dus de
onderhandelingen te Fontalnebleau,
die anderhalve maand geduurd heb
ben, beëindigd zijn.
Fransche koloniale deskundigen heb
ben verklaard, dat de overeenkomst de
belangrijke kwesties betreffende de po
sitie van Vietnam in de Indo-Chlnee-
sche federatie onopgelost heeft gelaten
en dat in JanuarLopnieuw conferenties
zullen worden gehouden om tot een
meer volledige overeenstemming te
komen.
„SLAG OM ENGELAND".
Gisteren ls de „Slag om Engeland" door
het geheele land herdaoht. Het was zes
Jaar geleden, dat de Jagers van de R.A.F.
op één dag 185 vljandeiyke bommenwer
pers neerschoten.
In de Westminster Abdy werd een
dankstonde gehouden, die door piloten,
uit den slag werd bilgewoond. Luoht-
maarschalk Lord Tranchard onthulde na
dien een nieuwe Inscriptie op het ge-
denkteeken, welke Inscriptie aan de ge
vallenen van de luchtmacht herinnert.
