LEIDSCH
DAGBLAD
Onze Landsvrouwe verjaart
De heer Koejemans wil interpelleërén
Beslissing inzake toelating
tot de Vereenigde Naties
Met een enkel woord
Naar een wapenstilstand in Indië?,
De besprekingen Sjahrir-Lord Killearn
De „groote vier" bijeen
Albion in diverse
moeilijkheden
Zooals bekend. ligt England's kracht
niet in Europa, maar wijd en zijd over
de wereld verdeeld. Weliswaar vormt Lon
den het centrale punt, van waaruit de
richtlijnen worden gegeven, waarlangs
zich de Britsche politiek beweegt, doch
verder gaat de beteekenls van het Euro-
peesche deel van het Imperium niet
Juist die verspreide ligging van het
Britsche rijk. maakt Groot-Brlttannle ge
makkelijker aan te tasten dan bv de
Vereenigde Staten en Sovjet-Rusland," die
een compacte macht oefenen zonder 'ver
takkingen rondom den aardbol Zwakker
zouden wij hier niet willen gebruiken
Het ls vanzelfsprekend, dat, gezien de
omstandigheden, voor Engeland de ver
bindingswegen van het grootste belang
zijn. Een hiaat daarin kan de meest ca
tastrofale gevolgen in zich bergen. Van
daar dan ook de vroegere beslistheid
waarmede Engeland vasthield aan het be
zit van de sterkste vloot! En nog is dat
standpunt niet geheel verlaten, al wordt
de overmacht ter zee reeds gedeeld met
Amerika, of moeten we al vastleggen, dat
de Amerlkaansche vloot de Brilteche heeft
overvleugeld? Doch met een vloot alleen
is momenteel de noodlge verbinding niet
meer te handhaven, er komt thans meer
kijken. Het luchtwapen is minstens van
evenveel belang geworden als de zeemacht
en dan daarbij nog de atoombom
Een zoo'n bom op het Suez-Kanaal, wat
blijft er over van dezen levensader van
het Britsche Imperium?
De spreiding van de Britsche macht
neemt dientengevolge geregeld groeiende
gevaren aan.
Meer dan ooit ls het daarom zaak ge
worden voor Londen om op goeden voet
te staan met zijn vazallen of onderdoe
zen van het rijk. Dit heeft de Britsche
politiek bewogen tot concessies, dlc tot
voor kort onmogelijk zouden hebben ge
schenen. Het rampzalige Ls evenwel, tiat
trots die concessies het doel toch niet
bereikt schijnt te zijn, zoodat aan diverse
zijden gevaren doemen in het verschiet
Daar is in de eerste plaats Egypte. De
Engelschen verklaarden zich bereid de
volledige onafhankelijkheid te erkennen
en deden de toezegging het land over
uiterlijk drie jaar geheel te zullen ont
ruimen. Men weet, hoe de Britsche con
servatieven van schrik ach en wee riepen 1
Egypte leek aanvankelijk zeer tevreden,
doch maakt thans bezwaren, die speciaal
den Soedan betreffen. Egypte wil blijk
baar het onderste uit de kan. Voor Enge
land is het een zeer moeilijk geval, te
meer, waar zijn positie ln Palestina, dus
in het Oostelijk hekken van de Mlddel-
landsche Zee. precairder wordt. Feitelijk
zou Engeland het liefst het mandaat over
dit gebied gaarne willen neerleggen, doch
het durft dat niet aan. waar het dan
een belangrijke basis zou verliezen Juist
daar, waar het deze hard noodig heeft.
Intusschen blijft de situatie zich toe
spitsen en het is niet te voorspellen, wat
er uit zal voortvloeien, daar het optreden
der Joodsche terroristen voor zich gere
geld uLtbreldende verwikkelingen zorgt.
Tot schade ln de eerste plaats van de
Joodsohe zaak zelve.
Welke oplossing in deze materie zal
worden gevonden? Wij doorgronden het
nlEn in Britsch-Indlë zit het den En-
gelsche al evenmin mee. Het leek er een
oogenbllk op, dat ln deze affaire, die al
zoo lang aan het Britsche prestige vreet,
een bevredigende regeling was bereikt.
Zoowel de Congres-partij als de Moham-
medaansche Liga hadden hun flat ver
leend aan de vorming van een regeering,
die de onafhankelijkheid van geheel
Voor-Indlë zou voorbereiden, maar ten
slotte kwam er weer een kink ln den
kabel en ln wezen ls men momenteel weer
teruggevallen tot de oude schelding tus-
schen Hindoes en Mohammedanen. Hoe
hoog die golven van de haat weer zijn
opgelaaid, is wel bijzonder duidelijk tot
uiting gekomen ln de felle botsingen te
Calcutta, die maar eventjes een drie
duizend dooden hebben geeischt.
Nehroe heeft weliswaar een regeering
gevormd, waarin ook eenlge Mohamme
danen zitting hebben, doch de Moham-
medaansche Liga wijst leder contact met
deze „afvalligen" af en zoodoende laat
het zich aanzien, dat er weer geen over
eenstemming mogelijk zal zijn.
Engeland zit hier als het ware tusschen
hamer en aambeeld, waarbij de Moham-
medaansche Liga dan als hamer fungeert!
Zelfs de ln de practljk onmogelijke
eisch van „Pakistan" de aparte onaf
hankelijkheid van de z.g. Mohammedaan-
sche staten wordt door de diehards
opnieuw gesteld.
Zoo zucht het Britsche rijk onder een
reeks moeilijkheden, waarin het geen uit
weg ziet, behalve wellicht ln de Egyp
tische kwestie, die bij voortgezet con
tact niet hopeloos moet worden geacht.
85ste Jaargang
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1946
No. 25869
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkliorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 Girc no.: 57055
WEERBERICHT.
EEN ORANJEZONNETJE!
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Geleidelijk verder afnemende wind
tusschen Z.O, en Z.W. Aan de Noord
zeekust ln den nacht en ochtend
plaatselijk nog een bultje. In bat
Oosten van het land ln den loop van
den dag hier en daar nog een enkele
regenbul. Overigens zonnig of vrli
zonnig weer met Iets hoogere tem
peratuur.
Morgen viert H.M. Koningin Wilhelmina Haar 66sten
verjaardag. Reeds gedurende bijna een halve eeuw is
Zij Haar volk een voorbeeld van dienstbereidheid en
trouwe plichtsvervulling. Onze innige wensch zij op
dezen dag, dat God Haar nog vele jaren moge sparen
tot zegen van land en volk!
De te late indiening van
candidatenlijsten besproken.
(Van onzen parlementairen redacteur).
Gistermiddag kwam de Eerste Kamer
in vacantiestemming bijeen ter behan
deling van een aantal wetsontwerpen.
Voordat de voorzitter deze aan de orde
stelde, vroeg echter de communistische
heer Koejemans de Kamer verlof den
minister van) oorlog te interpelleeren
over het toenemend aantal ongevallen
bij militaire oefeningen. Reeds naar
aanleiding van het ongeluk tijdens de
Drie toegelaten, vijf afgewezen
Na een nu en dan verward debat,
waarbij het eenige malen scherp toe
ging speciaal tegen Molotof ging
men in de zitting van den Veiligheids
raad over tot stemming betreffende de
toelating tot het lidmaatschap. Deze
stemming had de volgende resultaten:
Albanië, verzoek om toelating als lid
van de organisatie der V.N., verworpen
met 3 tegen 5 stemmen. Tegen stemden
Engeland en V.S (veto) en Nederland.
Mongolië: verworpen met 3 tegen 6
stemmen. Engeland en de V.S. spraken
namelijk hun veto uit.
Transjordanië: verworpen met 2 te
gen 8 stemmen. Polen stemde tegen,
sovjet-Rusland sprak zijn veto uit.
Eire: verworpen met 1 tegen 9 st.
(veto van sovjet-Rusland).
Portugal: verworpen met 2 tegen 8
stemmen. (Polen tegen, veto van sovjet-
Rusland)
Het verzoek om toelating van Zwe
den, IJsland en Afghanistan werd in
gewilligd met 10 stemmen voor en één
onthouding in alle drie gevallen.
Australië onthield zich van stemmen
in alle gevallen, omdat zijn afgevaardigde
het niet eens was met de wijze, waarop
men de verzoeken om toelating be
schouwde.
Lange (Polen) verklaarde na de stem
ming, dat de verwerping van het ver
zoek niet beteekent, dat de Veiligheids
raad niet bereid is de afgewezen lanaen
later als lid voor te dragen.
De Grieksche kwestie.
De secretaris der Vereenigde Naties,
Trygve Lie, heeft een telegram ontvan
gen va-n den Griekschen waarnemend
minister van buiteniandsche zaken,
Stefanopoelos. waarin den Veiligheids
raad verzocht wordt de discussie over
de aanklacht van de Ockraine tegen
Griekenland tien dagen uit te stellen.
De Earn, de linksgerichte coalitie in
Griekenland, heeft den Veiligheidsraad
een nota doen toekomen, waarin het
terugtrekken var. de Britsche troepen
uit Griekenland wordt geëischt. De nota-
die gezonden is juisi voor het debat in
den ra$d over de Oekrainsche klacht dat
Griekenland een bedreiging vormt voor
den vrede op den Balkan, eischt tevens
„het herstel van de onafhankelijkheid
van het Grieksche volk en het toepas
sen op Griekenland van het Atlantische
handvest, conform de besluiten van de
Groote Vier te Yalta."
Het wereldverbond van vakvereeni-
gingen heeft alle landen, die deelnemen
aan de vredesconferentie, een memo
randum toegezonden waarin de Griek
sche regeering voor beweerde schending
van de vrijheid van Grieksche vakver-
eenigingen wordt aangeklaagd. Het we
reldverbond stelt voor, dat een interna
tionale commissie van onderzoek naar
Griekenland zal worden gezonden en
indien deze de beweringen bevestigt,
zou de vredesconf eren tie verzocht moe
ten worden tusschenbeide te komen.
Voorstel van Gromyko.
Grornyko, de sov jet -RusóLsche afgevaar
digde in. den Veiligheidsraad, heeft deze
instantie verzocht om aan alle leden van
de organisatie der V. N. te vragen binnen
veertien dagen aan den Veiligheidsraad de
volgende inlichtingen te verstrekken:
1. Waar op grondgebied van leden van
de organisatie der V. N. ln andere staten,
uitgezonderd, de gewezen vijandelijke mo
gendheden. en ln welk aantal, manschap
pen van leden der V. N. gelegerd zijn.
2. Waar vliegtuig- en vlootbases geves
tigd zijn en hoe groot de troepenmacht
daar ls.
3. De te verstrekken inlichtingen moe
ten overeenstemmen met den toestand' van
1 Augustus 1946.
ONDERWIJZERS STICHTEN NIEUWEN
WERELD-BOND.
De gedelegeerden van 30 landen die deel
nemen aan een wereld.-onderwijs-confe
rentie te New York besloten met alge-
meene stemmen een nieuwe wereld-orga
nisatie van leeraren en onderwijzers te
stichten teneinde meer eenheid te brengen
ln het onderwijsberoep en om het onder-
wy spell overal op te voeren.
lustrumfeesten in Utrecht had de heer
Koejemans schriftelijke vragen gesteld,
doch de beantwoording daarvan had
hem niet bevredigd. Daarna zijn nog
meer ongelukken gebeurd en daarom
zou hy deze zaak gaarne tot klaarheid
gebracht zien.
Over deze interpellatie-aanvrage zal
in de vergadering van heden beslist
worden.
Zonder discussie en z. h. st. veree
nigde de Kamer zich vervolgens met
eenlge wetsontwerpen, o.a. met dat tot
afwijking van de Wet van 23 Juli 1908
tot invoering van een wettelijken tijd,
waarbij bepaald wordt, dat in Neder
land de Middeleuropeescho tijd zal gel
den. Tegen het wetsontwerp, dat alsnog
het houden van verkiezingen wil moge
lijk maken in plaatsen, waar sommige
candidatenlijsten te laat zijn ingediend,
ontwikkelde sommige sprekers bezwa
ren. Zoo betoogde de heer Reyers (C.-
H.), dat wat Nijmegen betreft, moeilijk
van een bijzonder geval gesproken kan
worden. Niettemin achtte hij het voor
Nijmegen van belang, dat alsnog verkie
zingen gehouden worden, waaraan alle
bevolkingsgroepen deelnemen, omdat
Nijmegen een zwaar geteisterde stad is
en allen hun aandeel moeten kunnen
leveren in den wederopbouw. Voor de
andere gemeenten gaat dit argument
echter niet op.
De heeren Van Asch van Wijk (A-R.)
en Zegering Hadders (P. v. d. V.) noem
den het wetsontwerp een premie op
de nalatigheid en vreesden,* dat het
een precedent zou scheppen.
Nadat de heer Koejemans dit laatste
had bestreden, verdedigde de minister
van Binnen! andsche Zaken. dr. Beel,
het ontwerp. Van een precedent, meen
de hij, is geen sprake. Weliswaar is nee
geen sterk ontwerp, maar de bijzondere
omstandigheden en het beginsel van de
Grondwet maakten de Indiening wen-
schelijk.
Het wetsontwerp werd hierna aange
nomen met aanteekening, dat de heer
Van Asch van Wijk tegen was.
Zes
BINNENLAND.
Nederiandsche waterleiding
experts maken, thans onider leiding van
ir. Krul, directeur van het Rijksinstituut,
voor drinkwaterleiding een reis door de
Ver, Staten ter bestudeering van ver
schillende vraagstukken
Een groep Engelsche stedenbouw
kundigen zal van 12 tot 17 September
een studiereis door ons land maken, als
gasten van de Ned. Ver. ran stedenbouw
kundigen en het ministerie van Open
bare Werken en Wederopbouw.
Een personenauto reed 's avonds te
Amsterdam ln de Heerengracht. Twee in
zittenden konden gered worden: zij ble
ken onder den Invloed van sterken drank
te verkeeren. In den wagen vond men
nog het lijk van een 34-Jarigen koopman.
Een vierde Inzittende heeft zich later bij
de politie gemeld.
Het ss. „Meerkerk", dat enkele we
ken geleden voor de kust van Westkapelle
op een mijn liep, kan als verloren wor
den beschouwd.
Hedenavond te 19.15 uur zal over
den zender Hilversum II een vraaggesprek
worden uitgezonden met de heer A Polak,
directeur van het Rijksbureau voor tabak
en tabaksproducten over de Tabaks-
Industrie.
De 100.000ste bezoeker meldde zich
aan het loket voor de rondleiding op
Schiphol,
Op den Provincialen weg onder
Oudorp ls de 50-J. wlelrijdster. mevr.
MadderomStekelbos uit Alkmaar door
een vrachtauto overreden en op slag ge
dood.
In verband met den vacantletijd ls
de termijn gedurende welke de z=g. on
dergedoken telefoontoestellen straffeloos
bij den telefor.d lenst of de postkantoren
kunnen worden Ingeleverd, verlengd tot
1 October 1946.
De agrarische afdeeling van de na-
jaarsbeurs te Utrecht zal op Dinsdag 10
September officieel geopend worden door
den heer ir. C. Staf, directeur-generaal
van den Landbouw.
BUITENLAND.
Hongarije heeft handelsovereenkom
sten met Zweden en Denemarken getee-
kend. Zweden heeft een goed eren-credlet
van 5 mlllloen Zweedsche kronen ter be
schikking gesteld. Denemarken zal fokvee
leveren.
Nieuwe verhalen over moorden en
andere misdaden, die in 1937 en 1938 te
Nanking zijn begaan door de Japansohe
bezettingstroepen, werden tijdens de zit
ting van het tribunaal te Tokio voorge
lezen. De aanklager las vier geschreven
verklaringen voor van zich in dien tijd te
Nanking bevindende Amerikanen, waarin
van ongelooflijke wreedheden tegenover de
Chineesche bevolking wordt gesproken.
Als protest tegen wat zij Inflatie
noemde, heeft te Rio de Janeiro een me
nigte de ruiten van melk- en broodwin
kels Ingegooid. De politie moest traangas
gebruiken om de orde te herstellen.
Volgens een correspondent van de
Dally Graphic bestudeert men ln Enge
land thans den bouw van oorlogswonln-
gen, die weerstand bieden aan den atoom
bom.
Met 274 tegen. 272 stemmen heeft de
constitueerende vergadering in Frankrijk
de kwestie van de vrijheid van onderwijs
naar de wet teruggewezen.
Bij onderzoek aan boord van de
Monte Ayala, op weg van Spanje naar
Zuid-Amerika. is gebleken dat Degrelle
niet aan boord was.
De Britsche eerste-minister, Attlee,
heeft het congres van vakvereenlgingen
uitgenoodlgd twee vertegenwoordigers te
benoemen als raadgevers van de Britsche
delegatie ter vredesconferentie.
Bernard Shaw ls tot eereburger van
Dublin benoemd.
Commissiewerk te Parijs.
Een goed voorteeken voor het verdere
verloop van de conferentie van Parijs
was de zitting van de politieke com
missie voor het verdrag met Finland,
waarbij alle records van de conferentie
werden gebroken doordat elf van de 56
artikelen van dat verdrag werden aan
genomen, zonder discussie. De voorzit
ter, de Australiër Beaslay, zei later: „Ik
geloof, dat we de gouden medaille heb
ben gewonnen door on2« snelheid". Een
Australisch amendement, waarbij werd
voorgesteld, dat Finland lid zou worden
van de Fao, de voedsel- en landbouw
organisatie van de Vereen. Naties en
van andere sociale en economische or
ganisaties, werd verworpen. Volgens den
voorzitter bestaat er een redelijke kans,
dat het werk van de commissie tijdens
de volgende zitting wordt voltooid.
Er zat minder gang in het werk van
de politieke commissie voor Italië, die
een amendement van Australië ver
wierp, waarbij een sub-commissie zou
worden ingesteld om te beslissen of]
het plateau van de Mont Cenis aan
Frankrijk of Italië zou behooren. De
Australische afgevaardigde Hoogson be
schuldigde de commissie geen onder
zoek te hebben Ingesteld.
De militaire commissie verdaagde de
discussie over een nieuw amendement
van Nieuw-Zeeland, waarbij werd vast
gesteld, dat de Veiligheidsraad de be
wapening zou vaststellen van de voor
malige vijandelijke landen. Met alge-
meene stemmen nam de commissie ver
volgens de verdragsclausule aan, be
trekking hebbende op de Italiaansch-
Fransche grens.
De economische commissie voor den
Balkan kon niet tot een beslissing ko
men over een amendement van Zuid-
Afrika, waarbij er bij de Roemeensche
regeering op werd aangedrongen rede
lijke prijzen te betalen voor de goede
ren, die door haar als herstelbetalingen
werden geleverd. Het amendement werd
ondersteund door Engeland en de Ver
eenigde Staten, doch bestreden door de
sovjet-unie, de Oekraine en Joegoslavië.
De enocomische commissie voor Italië
nam met handopsteken een Fransch
voorstel aan, waarbij een subcommissie
werd benoemd voor het opstellen van
een zakelijk overzicht van de herstel-
betalings-eischen. De voorzitter der
commissie deelde mede, dat Nederland
en België eischen tot herstelbetalingen
hebben ingediend.
De politieke commissie voor Roemenië
besloot na een debat van 3^ uur een
Hongaarsch afgevaardigde uit te noodi-
gen de zienswijze van zijn land kenbaar
te maken ten-aanzien van de Roe-
meensch-Hongaarsche grens. Rusland,
de Oekraine, Tsjecho-Slowakiie en Wit-
Rusland verzetten zich hiertegen.
Amerikaansche requisitoir
te Neurenberg.
De waarnemend© Amerikaansche aankla
ger Dodd. heeft gisteren ziln slotrede te
gen de nazi-organisaties uitgesproken. Hy
zelde: „Alle nazistische organisaties maak
ten een Integreerend deel uit van den po-
lltle-staat, die door Hitler uitgedacht was
en door zijn kliek tot de meest volmaakte
tyrannic van den modernen tyd werd ge-
perfectlonneerd. De politieke Frankenstein
van ons tijdperk, die terreur en vrees over
Duitsohland en verschrikkingen en dood
over de wereld bracht. Het leldercorips van
de Nazi-party was zijn lichaam en het
rijksministerie zijn kop, zyn machtige
vangarmen waren de Gestapo en de SA en
toen hy over Europa schreed, waren zyn
beenen de Wehrmacht en die SS. Het wa
ren Hitler en zijn benden, die dezen mon
ster-politiestaat tn het leven riepen. Hy
bracht Duitschland schande en de landen
van Europa verwoesting".
Hjalmar Schacht. Hitler's financleele
deskundige, heeft tydens de lunch een kop
koffie naar een Amerlkaansohen persfoto
graaf geworpen. Men overweegt het opleg
gen van een_disciplinaire straf.
Hof van onderzoek in
Frankrijk.
De Fransche Nationale Vergadering
heeft eenstemmig besloten een Hof van
onderzoek in het leven te roepen, dat
tot taak heeft een onderzoek in te stel
len naar de politieke en militaire ge
beurtenissen in Frankrijk van het mo
ment van Hitler's opkomst in 1933 tot
het einde van den oorlog in 1945.
Het Hof zal bestaan uit 42 afgevaar
digden. die in verhouding de partyen
uit de Nationale Vergadering zullen ver
tegenwoordigen. Bovendien zullen er 18
vertegenwoordigers van het verzet en
van de antifascistische organisaties
deel van uitmaken, die echter slechts
een adviseerende stem hebben.
Koninginne-verjaardag.
Morgen, 31 Aug. Koninginne-verjaardag
zal ons Blad niet verschijnen en zullen
onze Bureaux den geheclen dag geslo
ten zyn.
Evacuatie geïnterneerden
wordt onmiddellijk hervat.
Sjahrlr heeft met Lord Killearn de
mogelijkheden om een wapenstilstand
tot stand te brengen besproken.
Een officieel woordvoerder die Killearn
naar Djokjakarta vergezeld heeft, al
dus U.P., zelde dat Kjlleara en Sjahrlr
een nuttige uitwisseling der standpun
ten hebben gehad en dat belden een
verder contact tegemoet zien. Op de
vraag of dit beteekent dat Killearn be
sloten heeft om by de a.s. onderhan
delingen zyn goede diensten aan te
bieden, antwoordde de woordvoerder
„het beteekent op zyn minst dat Kil
learn zich definitief voorstelt om naar
Java terug te keeren".
De woordvoerder zelde dat behalve het
algemeen aspect van. de huidige Impasse,
drie specifieke punten zyn opgenomen:
1. de mogelijkheid van een militaire
wapenstilstand;
2. hervatting van de evacuatie der ge
ïnterneerden;
3. bescherming van de Indische en Chi
neesche minderheden.
Inzake een wapenstilstand had Sjahrlr
er op gewezen, dat hij doze verleden
maand heeft verzocht en dat hy owmld-
deliyk offloleren van het republikeinse he
leger naar het geallieerd hoofdkwartier
zou zenden om de byzonderheden eener
wapenstilstand te bespreken.
De woordvoerder vertelde dat Sjahrlr
en de andere republikelnscho leiders
aan Killearn vertelden, dat zU reeds tot
onmlddeliyke hervatting van de eva
cuatie der geïnterneerden hebben be
sloten en dat zU reeds drie officieren
naar het geallieerd hoofdkwartier heb
ben gezonden om de details te bespre
ken.
Inzake de bescherming der minder
heden zedde Sjahrlr, dat zyn regeering
verdere orders zou afkondigen om hun
veiligheid te verzekeren.
De woordvoerder zelde dat Soekarno de
byeenkomst ndet had kunnen bywonen
omdat zyn slechte gezondheidstoestand
hem dat verhinderde; hy vertoeft te
Malans.
Vandaag keerde Killearn naar Singa
pore terug.
Lord Killearn hoopt tn het begin van
September naar Batavia terug te gaan
ter hervatting van het contact.
Omtrent de reis van Lord Killearn
meldt het A.NP. nog:
De Palestijnsche kwestie.
Volgens een offlcleele mededeellng ln
Londen ontvangen, heeft de Britsche be
velhebber ln Palestina de doodvonnissen,
welke onlangs over 18 Joden werden uit
gesproken, gewyzlgd ln gevangenisstraf
fen. (De Joden werden veroordeeld we
gens overvallen op spoorwegwerkplaatsen
en het schieten op Britsche troepen)
In een officieel communiqué aan het
Arabische hooge comité verklaart ne
Britsche regeering, dat zy niet bereid is
den moefti van Jeruzalem uit te noodi-
gen voor de conferentie over Palestina ts
Londen. Wel zou de Britsche regeering
gaarne 4 leden van den hoogen Arabl-
schen bestuursraad willen ultnoodlgen.
Naar Reuter van offlcleele kringen te
Londen verneemt, beschouwt de Britsche
regeering den moefti niet als een accep
tabele afgevaardigde.
DUITSCHE SPIONNEN GEARRESTEERD.
Volgens radio Frankfort heeft do Ameri
kaansche geheime dienst in Stuttgart 15
Duitschers gearresteerd, die deel uitmaken
van wat men een ..sovjet-spionnagegroep"
noemde.
De leider beweerde een som van vyf-
dulzend mark ontvangen te hebben om
Inlichtingen te verzamelen over de Ame
rikaansche troepenmacht ln het gebied
van Frankfort, aldus meldt de Ameri
kaansche radio.
VOEDSELDISTRIBUTIE IN SOVJET-UNIE
TOT 1947 GEHANDHAAFD.
Volgens het sovjet-Russische nieuws
bureau Tass heeft het bestutu- der opper
ste sovjet ln de sovjet-unie besloten we
gens de droogte, waarvan verschillende ge
bieden ln de sovjet-unie geleden hebben,
en de vermindering der nationale voorra
den van levensmiddelen den ministerraad
te machtigen, de opheffing van het sy
steem der voedseldistributie tot 1947 uit
te stellen.
FRANKRIJK EN VIETNAM.
De geladen atmosfeer tusschen de
Fransche en Vietnameesche delegatie ls
nog toegenomen, door de door Vietnam
uitgesproken beschuldigingen, dat meer
dan 6.000 Duitschers. die tot de S.S. heb
ben behoord, thans als soldaten van het
vreemdelingenlegioen ln Indo-Chlna
wreedheden begaan en dat 2000 bewo
ners van Cochln-China door de Franse hen
zyn samengedreven en op grond van hun
nationalistische activiteit op een eiland
ln een gevangenis zyn ondergebracht.
Het Fransche ministerie van buiten
iandsche zaken heeft deze beschuldigin
gen als „belachelijk, overdreven ©n on
waar" van de hand gewezen.
Olie op de golven.
De ministers van buiteniandsche za
ken van de groote vier hebben besloten
op de vredesconferentie alle artikelen
van de ontwerp-vredesverdragen, waar
over zy overeenstemming hadden be
reikt, te zullen verdedigen.
De vergadering eindigde om 8 uur.
Naar verluidt, is ook een mogeiyk uit
stel van de byeenkomst der algemeen©
vergadering der V. N. besproken, ten
aanzien waarvan evenwel geen overeen
komst werd bereikt. Wel werd men het
eens over een eenvoudiger wyze van be
handelen van amendementen op de
vredesconferentie die hierop neerkomt:
1. De raad van ministers der Groote
Vier zullen hun plaatsvervangers opdra
gen de verschillende amendementen en
nieuwe voorstellen van de leden der
conferentie en van de geallieerde en
voormalige vijandelijke landen te besru-
deeren teneinde uit te maken of een
amendement eventueel den steun van de
Groote Vier verdient.
2. De raad van ministers zal infor-
meele bijeenkomsten houden teneinde te
trachten eventueele meeningsverschil-
len ten aanzien van eerder genoemde
amendementen en nieuwe voorstellen
op te lossen en om de aanbevelingen
van plaatsvervangers te bespreken.
3. Als de ministers onder elkaar niet
tot overèenstemming kunnen komen
over de amendementen, zullen zy toch
het betreffende artikel van het vredes
verdrag, waarover zy overeenstemming
hadden bereikt, steunen, terwyi zy
vilj blijven naar eigen goeddunken te
stemmen over zaken, die buiten het be
paalde artikel vallen.
Een en ander is door Bevin voorge
steld.
~Wat betreft de kwestie van het uit
stellen der algemeene vergadering van
de Vereenigde Naties verschilden Byr
nes en Bevin van meening met Molo
tof. De twee eerstgenoemden waren
tegen uitstel en vonden, dat de vredes
conferentie en de algemeene vergade
ring van de V.N. gelijktijdig moesten
verloopen. Molotof was. van meening,
dat de kleine landen niet genoeg verte
genwoordigers hadden voor beide verga
deringen.
Bldault nam geen bepaald standpunt
in. Hy had geen tyd gehad de aange
legenheid met zyn regeering te De-
spreken.
Byrnes stelde voor, dat geiyke amen
dementen op alle vyf vredesverdragen
gelijktijdig zouden worden besproken,
zulks om de conferentie te bespoedigen.
Molotof was het hiermede niet eens,
aangezien de toestand in elk land weer
anders is. Bevin en Bidault bemiddel
den door voor te stellen, dat de plaats
vervangers van de Groote Vier voor al
dergeiyke amendementen zouden over
wegen of zy voor geiyktydige bespre
king in aanmerking kwamen.
Molotof ging echter niet accoord en
men liet de kwestie schieten.
Volgens waarnemers kenmerkte de
vergadering van de ministers zich door
kalmte en zakelijkheid. Bidault zal de
volgende vergadering byeenroepen, zoo
dra de plaatsvervangers ver genoeg met
hun werk zyn gevorderd. Deze komen
hedenmiddag by een om een datum te
bespreken, die, naar verwacht wordt, in
den loop van de volgende week zal
liggen.
Twee speciale vliegtuigen hebben Lord
Killearn en zyn staf naar Soerakarta ge
bracht. Op de reis werden zy begeleid
door den republlkelnschen minister vün
voorlichting, Natslr, en den secretaris-ge
neraal van het republikelnscho Departe
ment van Buiteniandsche Zraken, Ê£»toqo.
In Soerakarta werden zy ontvangen
door de republikeinsche mlndsteis van
volksgezondheid en van soolaie zaken,
resp. Darmasetlanwan en mr. Maria Ulfah
Sanloso.
Na de op het vliegveld aanwezige eere-
wacht geïnspecteerd to hebben, begaf het
gezelschap zich per auto naar het station
van Doerakarta, waar eveneens een cere-
wacht stond opgesteld. Een speciale oreln
bracht het gazelsohap daarop naar Djog-
Jakarta, alwaar de republlkelnsche mi
nisters Soedarsono en SJarlfoedln tezamen
met den vice-president Hatta. tea* ont
vangst aanwezig waren.
Ook de broer van don sultan van Djog-
jakarta was aan het station aanwezig,
In de hal van het paleis van Soekarno
hield men gesprekken van algem.eenen
aard, waarna Lord Killearn, met zyn
assistenten en Hatta, Soedarsono en
SJarlfoedln zich afzonderden tot het voe
ten van besprekingen. Men verneemt nog
dat Lord Killearn na zyn onderhoud met
Sjahrlr dat een uur duurde, het doel
van zijn reis heeft medegedeeld, n.i. om
„tot stand te brengen dc hervatting van
de Nederlandsch-Indonesische onderhan
delingen tegen den tyd dat de Commissie-
Generaal zal aangekomen zyn".
„De toekomst der
Nederiandsche beschaving."
Openingsrede door Prins Bcrnhard.
In tegenwoordigheid van, den voorzitter
Z.KjH. Prins BernhaTd ls ln de aula dor
katholieke universiteit te Nymegen
het eenige overgebleven gebouw van dezo
onderwijsinstelling het door het Natio
naal Instituut georganiseerd© congres
begonnen. Dit behandelt het belangrijk
ste fundament van ons volksbestaan:
„De toekomst der Nederlandsohe bescha
ving". 1
Na een begroetingswoord van den
reetor-magnlfleus prof. dr. J. D. M. Cor
nel isscn, waarin dezen een hartekreet
uLtte voor het verwoest© oosteiyke deel
van ons vaderland, dat door het Westen
maar al te veel wordit vergeten, sprak
Prins Bernhard de openingsrede uit voor
het congres, dat getuigt van vertrouwen
in onze nationale ontwikkelingsmogelijk
heden. Wat de bezetter ook materieel
vernield moge hebben, aldus prins Bern
hard, één ding heelt hij tevergeefs ge
tracht te bedwingen: „den geest".
WIJ zijn hier bijeengekomen om ons
te bezinnen op onze nieuwe cultureel©
taak ln een na-oorlogsche wereld. Dat er
ln ons volk diepgaande principieel© ver
schillen bestaan neemt niet weg, dat er
overeenstemming kan worden bereikt ln
zako practlsche richtlijnen.
Den arbeid, dien gy gaat verrichten,
kunnen wy noemen een nationaal be
raad over cultureele vraagstukken. Moge
üw werk krachtige impulsen wekken,
welke ons volk de wegen zullen wyzen
welke lelden naar hot herstel van ons
dierbaar vaderland."
Vervolgens werden diverse referaten
gehouden.
Ned. Spoorwegen bouwen
aluminium-autobussen.
BU de afd. vliegtuigbouw van de Kon.
MU. „De Schelde" te Dordrecht heerseht
thans groote bedryvighcld. Hier zyn ln op
dracht van de NetL Spoorwegen 130 alu
minium-autobussen In aanbouw, waarvan
de eerste vyf binnenkort gereed zullen
zyn. Dit zyn de eerste geheel van licht
metaal vervaardigde „self-supportlng" bus_
sen, die In Nederland gebouwd worden en
waarvan de constructie geheel gebaseerd
Is op de ervaringen, die deze maatschappij
ln den vliegtuigbouw heeft opgedaan.
Tooh zal de geheele order van. de N. S.
niet ln dit type worden uitgevoerd:. Een,
Zwitsersche firma bouwde onlangs bus
sen die bestaan uit een. aluminium ge
raamte, dat afgedekt ls met aluminium
platen, waardoor de bussen een belangrijk
lichter gewicht verkregen dan. de tot nog
toe gebouwde stalen bussen.
De N. S. toonden zeer veel interesse voor
dezen bouw en pleegden overleg met de
Kon. MIJ, „De Schelde" om deze bussen,
ook voor Nederland aan te bouwen. Deze
maatschappy. die in vroeger Jaren vlieg
tuigen. voor Dornier bouwde en die daar
mede een groote ervaring op het gebied,
van de versterking van lichtmetaal gekre
gen had, was bereid: deze order uit te voe
ren, doch zy vestigde tevens de aandacht
op haar eigen constructie: ,De Nederiand
sche zelfdragende bus". BIJ deze bus heb
ben de aluminium platen zelf ook een
dragende taak, hetgeen by de Zwitsersche
constructie niet het geval ls. Hier doen de
aluminium platen slechts dienst als be
kleeding. Hoewel de N. S. hun bestelling
voor de bussen van de Zwitsersche con
structie handhaafden, waren zy bereid, een
vijftal bussen van het Nederiandsche ont
werp te doen. vervaardigen, met de toezeg
ging, dat, Indien de bussen van dit.type
mochten voldoen, de geheele order volgens
dit tvpe gebouwd; zou kunnen worden.
Ook worden thans op „De Schelde" licht
metalen les- en zweefvliegtuigen, gebouwd,
ln opdracht van de Kon. Ned. ver. voor
Luchtvaart.
Deze toestelletjes, welke een gewicht
hebben van slechts 87 kg., zyn aanmer-
keiyk sterker dan de tot nog toe gebezigd©
houten modellen.
AFREKENING EFFECTEN. GEKOCHT
VOOR HERBELEGGING.
Naar aanleiding van desbetreffende vra
gen deelt de Ned. Bank N.V. mede, dat
by herbelegging van bedTagen, geboekt op
een losstngsrekening uit hoofde van af
rekening van buiteniandsche lossingen, dl©
aangekochte effecten bn verkoop moeten
worden afgerekend op basis van het be
paalde in art. 4. li<j 3. der beschikking
Beursverkeer 1946, Ln de verhouding dus
van 50% geblokkeerd en 50% vry.
Ook al komt de herbelegging dus voort
uit een lossing van een buiterdandsch ef
fect, dan wordt derhalye de mogeiykheld
niet geopend, om by verkoop van het her-
belegde effect af te rekenen ln de verhou
ding van 60% vry en 40% geblokkeerd.
DURE ZWITSERSCHE HORLOGES.
Verkooper liep tegen de lamp!
Een Amsterdammer had via een Bel
gische smokkelaar een voorraad Zwitser
sche polshorloges opgedaan. Op de vry©
markt verhandelde hy de horloges voor
f. 35.per stuk. Toen hij op het Water-
loopleln ln Amsterdam geen afzet gebied
meer vond toog hij naar Leeuwarden.
Hier liep hy tegen de lamp. Het bleek,
dat hy alleen ln Leeuwarden en omge
ving ln één week tyds meer dan 300 hor
loges verkocht had. Gemiddeld verdien
de hy pp leder zwart verkocht horloge
f. 10.In zyn zeer luxleus Ingerichte
woning te Amsterdam heeft de politie
een klein aantal horloges in beslag ge
nomen.