LEIDSCH
DAGBLAD
Zal Zuid-Slavië
Amerika genoegdoening geven?
voor
WEERBERICHT
Met een enkel woord
Begrafenis van prof. tlr H. M. van Nes
De ParijscKe conferentie.
Ter vredesconferentie is gisteren het
debat voortgezet over de verklaringen
der gehoorde landen.
Brazilië pleitte voor Italië. Britsch-Indlë
steunde «enige Egyptische elschen inzake
de vroegere Italiaansche koloniën, Grie
kenland keerde zich opnieuw fel tegen Al
banië. dat volgens Tsaldarls als een vij
andelijk land behoorde te worden be
schouwd. De Oekralnsche afgevaardigde
Manoellsky beschuldigde daarop Grieken
land er op uit te zijn moeilijkheden en
verwarring to willen stichten.
85stë Jaargang
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1946
No. 25863
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdredactie: B W. Menkhorst
J Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no~: 57055
Inzittenden eerste vliegtuig
reeds vrijgelaten.
In New York is bekend geworden dat
de 9 inzittenden van het op 9 Augustus
neergehaalde Amerikaansche vliegtuig
op het hoofdkwartier van de Ameri
kaansche 88e divisie in de nabijheid van
Gorizia zijn aangekomen.
De Amerikaansche regeering zal, zoo
dra de vrijgelaten inzittenden van de
neergeschoten vliegtuigen officieel zijn
ondervraagd, in overweging nemen de
kwestie naar voren te brengen, of de
betrokken Joego-Slavische vliegtuigen
op dat. oogenblik buiten Joego-Slavisch
grondgebied opereerden.
Men verwacht tevens, dat de Ameri
kaansche autoriteiten de Joego-Slavi
sche regeering zullen verzoeken vergoe
ding aan te bieden en de verzekering
te geven, dat dergelijke incidenten niet
weer zullen voorkomen.
Een te New York opgevangen bericht
van radio Bied deelt mede, dat maar
schalk Tito heeft verklaard, dat hfj den
bevelhebbers van het Joego-Slavische
leger instructie heeft gegeven niet te
vuren op vreemde burgerlijke of mili
taire vliegtuigen.
Richard Patterson, de Amerikaansche
ambassadeur in Joego-Slavië, zou vol
gens een bericht van de Amerikaansche
radio verklaard hebben, dat de Joego-
Slavische regeering beloofd had, volle
dige genoegdoening te zullen geven op
de door de Vereenigde Staten gestelde
eischen. Na zijn bezoek aan Tito gaat
de gezant met vacantie naar Zürich.
Maarschalk Tito verklaarde in ant
woord op vragen van journalisten, dat
hij gemeend had, dat de schending van
de Joego-Slavische grenzen met opzet
was geschied om bij de Joego-Slaven
den indruk te wekken, <£at de macht
van de regeering der Vereenigde Staten
zoo overweldigend was, dat de Joego-
Slavische regeering zich „alles zou moe
ten laten welgevallen". Dit zou „speci
aal tot uiting zijn gekomen in de ge
vallen, waarbij geheele eskaders tege
lijk overvlogen". Hij beschouwde het
verschijnen van een vliegend fort bo
ven LJoeblejana, enkele dagen nadat de
eerste Amerikaansche machine tot da
len gedwongen was, als „een zuivere de
monstratie van dergelijk machtsver
toon".
Tot dusver zijn leden van het Joego-
Slavische vierde leger er niet in ge
slaagd een spoor te vinden van de twee
inzittenden van het tweede in Joego
slavië neergehaalde Amerikaansche
vliegtuig, die zich met behulp van hun
parachute in veiligheid zouden hebben
gesteld.
In Joego-Slavische kringen wordt het
voor mogelijk gehouden, dat men stuk
ken van de brandende machine voor
parachutes heeft aangezien.
Turkije wijst
Sovjet-voorstel af.
INZAKE DE ZEEENGTEN.
Turkije heeft thans geantwoord op de
Sovjet-nota Inzake de Dardanellen. De
Turksche verklaring zegt uitdrukkelijk,
dat Turkije het Sovjet-voorstel, dat al
leen de Zwarte-Zeemogendheden aan de
nieuwe onderhand ellhgen zouden deelne
men. niet kan aanvaarden. De Turksche
regeering wijst met beslistheid het Rus
sische voorstel tot de gemeenschappelijke
verdediging en controle op de zeeëngten
van de hand. Turkije stemt slechts toe
ln een bespreking van het vraagstuk der
Turksche zeeëngten, wanneer alle betrok
ken landen en de geallieerden eraan deel
nemen.
Naar uit Ankara verluidt ls de Turk
sche nota opgesteld na overleg met de
Britsche en Amerikaansche ambassadeurs.
In een ln beleefde termen vervatte pream
bule der nota verklaart Turkije zich be
reid tot een wyzlging van de statuten
t.a.v. de Dardanêllen en den Bosporus,
indien alle onderteekenende landen van
de conventie van Montreux erin toestem
men.
Een akelig misverstand.
De Britsche ambassade te Athene
heeft bekend gemaakt dat het Joego-
Slavische schip „Alexander" door een
misverstand beschadigd is door de R.A.P.
Deze hield het gestrande vaartuig voor
een verloren Duit-sch schip.
De Joego-Slavische regeering had de
Grieksche hierover een nota doen toe
komen, die mede als oorzaak gold voor
het terugroepen van den gezant te
Athene
Aan den Amerikaanschen consul te
Zagreb is toestemming gegeven de
plaats waar het toestel is neergestort,
te bezoeken.
Herschel Johnson, waarnemend Ame-
rikaansch afgevaardigde bij den Veilig
heidsraad, is naar Washington geroe
pen voor besprekingen met het Ameri
kaansche ministerie van buitenlandsche
zaken in verband met de kwestie, die
Amerika aan den Veiligheidsraad wil
voorleggen, voor het geval zijn waar
schuwing aan maarschalk Tito geen
effect zou hebben.
In bevoegde Amerikaansche kringen
neemt men aan, dat de Amerikaansche
waarschuwing aan Joego-Slavië op zijn
laatst a.s. Zaterdag tusschen 11 en 13
uur (Ned. tijd), verloopt. Men verwacht
geen directe actie van de zijde van de
V. St. indien de gang van zaken niet
het gewenschte verloop voor Amerika
zou hebben. In Washington bespreekt
men de mogelijkheid van het afbreken
van diplomatieke betrekkingen met
Joego-Slavië. indien de Veiligheidsraad
zulks niet doet.
Door een veto b.v zouden de Russen
iedere actie kunnen belemmeren!
26 Augustus wordt genoemd als de
kortste datum voor het bijeenkomen van
den Veiligheidsraad, als het daartoe
mocht komen.
Een woordvoerder van de Joego-Sla
vische delegatie ter vredesconferentie
heeft het volgende commentaar gele
verd op het neerschieten der 2 Ameri
kaansche vliegtuigen. „Deze Incidenten
zijn niet ernstig. De Amerikanen vlogen
over ons land en hebben dus gehan
deld tegen de onschendbaarheid van ons
gebied. Wat had U verwacht dat we
zouden doen?"
Molotof en de Zuid-Slavische Vice-
premier Kardelj hebben gisteren drie
kwartier geconfereerd.
Leon DegTelle verdwenen.
Leon Degrelle, de vroegere leider van.
de Belgische rexlsten, die van de Spaan-
sche regeering opdracht had gekregen het
land binnen acht dagen té verlaten, ls
eenlge uren nadat hy het ziekenhuis te
San Sebastlaan had verlaten, spoorloos
verdwenen. Hy was aanvankeiyk in dat
ziekenhuis geïnterneerd, doch teneinde
ftan het hem gegeven bevel te kunnen
Voldoen had hy beperkte bewegingsvrij
heid gekregen.
De civiele gouverneur van San Se
bastlaan heeft verklaard, dat Degrelle
zijn eerewoord gebroken heeft. HIJ had
het hotel Maria Christina uitgezocht als
tijdelijke verblijfplaats, doch heeft het
blijkbaar beter gevonden te verdwenen.
Degrelle had ook beloofd zich iedere 24
uur bij de politie te melden. Zyn opspo
ring en gevangenneming ls gelast.
SPIONNE GEARRESTEERD IN
AMERIKAANSCHE ZONE
VAN DUITSCHLAND.
Naar het hoofdkwartier van de Ame
rikaansche strijdkrachten in Duitsch-
land mededeelt, is in de Amerikaan
sche zone een spionne gearresteerd. Het
is dr. Lena Hertz-Krupenko, een Unrra-
werkster. In haar bezit werd een groote
hoeveelheid verdoovende middelen aan
getroffen. Zij heeft toegegeven een me
dewerkster van de Russische geheime
politie té zijn. Zij is aan den sovjet-
repatrieeringsdienst in Frankfort over
gegeven. Zij is de vrouw, op wie gene
raal MacNarney doelde toen hij zeide,
dat er enkele agenten onder den dek
mantel van de Uhrra werkten.
KRUPP EN THYSSEN ZULLEN
TERECHTSTAAN.
Alfred Krupp, de voormalige presi
dent van de Krupp-werken en de groot
industrieel Fritz Thyssen, de grootste
financiers van de Nazi-beweging voor
1943, zullen in het najaar voor een in
ternationaal gerechtshof te Berlijn te
rechtstaan. Krupp en Thyssen zijn de
eerste industrieelen, die zich voor hun
medewerking aan de opkomst van de
Nazi-partij en daardoor indirect voor
hun aandeel aan de voorbereiding van
den oorlog zullen moeten verantwoor
den, Zooals bekend, zou Gust-av Krupp,
de vader van Afred Krupp, te Neuren
berg terechtstaan, doch hij werd des
tijds wegens zijn geschokten gezond
heidstoestand van de lijst der beklaag
den geschrapt.
DESERTIE VAN SOVJET-RUSSISCHE
OFFICIEREN EN SOLDATEN?
Volgens verklaring van een hoogge
plaatste officier van den Amerikaanschen
militairen veiligheidsdienst te Berlijn
zouden officieren van het roode leger
Bezoek van H.M. de Koningin
ENTHOUSIASTE ONTVANGST
IN DEVENTER EN ZUTPHEN.
H.M. de Koningin heeft gisteren een
bezoek gebracht aan Deventer en Zut-
phen, teneinde den stand van den we
deropbouw in deze steden in oogen-
schouw te nemen.
H.M. arriveerde per auto aan de grens
der gemeente Deventer, waar de Com
missaris der Koningin in Overijssel ir.
J. B. G. M. ridder de van der Schueren
en de burgemeester, mr. H. W. Bloe-
mers, ter begroeting aanwezig waren.
Ten stadhuize werd zy Ingelicht over
den wederopbouw, het herstel van mo
numenten in Deventer en de rol, die de
illegaliteit ln Deventer heeft vervuld.
Hierna volgde een tocht door de stad,
waar het publiek H.M. hartelijk toe-,
juichte.
's Middag bezocht H.M. de Koningin
Zutphen, De burgemeester, jhr. mr. C.
C. de Jonge, geleidde Haar op haar
tocht door de verschillende beschadigde
deelen der stad. Op het gemeentehuis
had een officieele ontvangst plaats. De
burgemeester hield een toespraak, waar
na H.M. naar het Loo terugkeerde.
Lord Killearn bemiddelaar?
Dal liet komende bezoek van lord
Killearn aan Batavia het begin van een
laatste phase van de onderhandelingen
tusschen de Nederlanders en de Indo
nesiërs zou kunnen beteekenen, wordt
nlt een verklaring van Sjnlirlr volkomen
duidelijk.
SJfuhrir n&mciyk heeft een nieuw licht
geworpen op de missie van lord Killearn,
door zijn verklaring, dat hij. by het over
handigen van de Indonesische tegenvoor
stellen aan dr. Van Mook, in een aan
vullende nota er op had gewezen, dat
verdere besprekingen een gunstig verloop
zouden kunnen hebben, Indien zy plaats
vonden onder voorzitterschap van een
neutrale derde.
SJahrir verklaarde nog. dat een by een
komst onder voorzitterschap van lora
Kliilearai, indien dat verwezenlijkt zou
kunnen worden, naar zijn gevoelen tot
beslissende resultaten Zou kunnen lelden.
Twee k.g. appelen, peren,
of pruimen.
or 2G AÜGl'STUS.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat van 26 Augustus af op de
reeds ingeleverde bonnen 476 en 976 per
bon twee kg. appelen, peren of pruimen
zal worden afgeleverd. Deze twee kilo
gram zal gedeeltelijk uit handfruit en
gedeeltelijk uit etooffrult kunnen bestaan.
Van 36 Augustus af mogen appelen, pe
ren of pruimen niet meer zonder bon
worden verkocht.
VERBOD TOT ïïET IN VOORRAAD
HEBBEN VAN APPELEN, PEREN
EN/OF PRUIMEN.
In verband met de a.s. distributie van
fruit heeft het Bedrijfschap voor Groen
ten en Fruit een verbod uitgevaardigd
om appelen, peren en/of pruimen na
24 Augustus a.s. in voorraad te hebben.
Dit verbod geldt niet voor:
a. grossiers, die namens een combi
natie van grossiers een hoeveelheid fruit
in ontvangst hebben genomen, welke
overeenkomstig de distributieregeling
aan deze combinatie Ls toegewezen;
b, kleinhandelaren, die de aan hen
voor distributiedoelelnden toegewezen
hoeveelheid fruit in ontvangst hebben
genomen.
Eveneens geldt het verbod niet voor
zoover door het Bedrijfschap voor
Groenten en Fruit toestemming is ver
leend voor het in voorraad hebben van
appelen, peren en/of pruimen.
NED. MARINIERS IN ACTIE.
Westeiyke buitengrens van Soernbajn
schoongeveegd.
Voor den derden keer binnen tien da
gen hébben Ned. mariniers te Soernbaja
een zwaren tol van de T.R.I.-strlJdkrach-
ten en haar hulptroepen geheven, toen
zij gisteren een uitval deden, welke re
sulteerde ln het gevangen nemen van 700
personen. Htln eigen verliezen bestonden
uit twee dooden en vier gewonden.
De T.R.i. is door deze actie volledig
VërraSt Dit werd bewezen door het feit,
dat de bevelvoerende majoor van de T.R.I.
vroeg ln den ochtend recht toe recht aan
Ih de armen van de mariniers ls geloo-
pen Uit zijn papieren ls komen vast te
étaan. dat hij sedert 1943 ln Japanschen
dienst was. Hy droeg nog steeds het tra-
dltloneele Samoerai-zwaard.
De westelyke buitengrens van Soerabaja
ls door dezeh uitval schoongeveegd.
Verraders ontgaan hun straf niet
De minister van Justitie, mr. Van Maar.
seveen, heeft gisteravond ln een radio
rede de kwestie over dc vryiatlng van
politieke delinquenten uitvoerig bespro
ken. Hij begon met te verklaren, dat deze
kwestie alleen voor zyn verantwoordelijk
heid ls en de premier en de minister van
financiën er geheel bulten staan.
De gruwelen, de rechtsverkrachting, de
barbaaxschheden. waarvan ons volk, en
ons volk niet alleen, het slachtoffer ls
geworden, zijn er quantltatlef en quall-
tatlef zonder voorbeeld ln de historie!
Zouden wy hier met oog om oog, tand
om tand willen toepassen, dan zou ln
naam der vergeldende rechtvaardigheid
de wereld, maar nu door ons toedoen, op
nieuw het schouwtooneoi van de gruwe-
ïykste verschrikkingen worden.
Dit mogen zij. <lle reolit en recht al
leen wensclicn, eens bedenken. Zonder
barmhartigheid kan dit vraagstuk nu
eenmaal niet worden opgelost, indien
nien niet In dezelfde barbaarschheden
Minister van
Maarseveen over
„De vrijlating"
leiding heeft gegeven. De rlchtiyn, vol-
5ens welke personen, die bij gewapende
ormatles dienst hebben gedaan, bij uit
zondering ln vrijheid gesteld kunnen
worden, bijvoorbeeld als zy op Jeugdigen
leeftijd ten gevolge ran een conflict met
hun ouders m een onbezonnen oogenblik
zich voor den wnpendlenst bij den vyand
hebben opgegeven. De minister heeft deze
richtlijn Ingetrokken, omdat de vrees ls
geuit, dat bij haar toepassing het ernstig
karakter van het mlsdrljl van gewapende
dienstneming bij den vijand op den ach
tergrond zou raken. Derhalve zullen geen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In den nacht en vroegen ochteaÉ
plaatselijke mist- of nevelveldflfc
overdag zwaar bewolkt, geen neersla*
van beteekenis. Wind aanvankeiyk
veranderlijk, later matig uit Z.W.
richting. Weinig verandering ln tem
peratuur.
uil vervallen als onze Diiltschp beulen personen volgens deze rlchtiyn ln vrijheid
„bij heele groepen tegelijk" pogen naar
het Amerikaansche leger over te loopen.
Het aantal van Sovjet-RUssische soldaten
die getracht hebben naar de Amerikaan
sche zone over te loopen. aldus zelde de
Amerikaansche officier, loopt zeker ln de
honderden. Dergelijke pogingen zouden
„een dagelljksch verschijnsel" zijn.
Allen worden zonder meer afgewezen,
uit de overweging, dat aanneming van
deserteurs uit het roode leger in het
Amerikaansche leger een onvriendlljke
daad tegenover een bondgenoot zou zijn.
BINNENLAND,
De „Indrapoera" is met evacué's uit
Tandjong Prlok naar Nederland vertrok
ken.
Dr. F. A. Mucke van Nieuwaal te den
Dolder. die zich tydens den oorlog als
majoor by de Italiaansche partlsanen zeer
verdienstelijk heeft gemaakt, is door den
Paus met de zilveren dapperheidsmedallie
onderscheiden; tevens ontving hy een
diploma, waarin Z.H. deii zegen over hem
uitsprak en hem dankte voor de vele met
levensgevaar aan de Italiaansche partlsa
nen bewezen diensten.
Gistermorgen ls té den Haag een
delegatie van de commissie van onderzoek
van de tijdelijke subcommissie voor het
economisch herstel der verwoeste gebie
den der Ver. Naties aangekomen. Zij zal
een bezoek brengen aan Rotterdam en
Walcheren.
Gisteren hebben 160 Engelsche scho
lleren, die thans ln het kader van de uit
wisseling der „World Friendship Associa
tion" in óns land vertoeven, een bezoek
gebracht aan Rotterdam.
Op 1 September a.9. herdenkt, dr.
C. P. Gunning, rector van het Amster-
damsöh Lyceitm. hét félt, dat hij 35 jaar
geleden aan hét onderwijs verbonden
werd.
Ter hoogte van de Cineac op het
Damrak te Amsterdam ls gisteravond een
jongen, die op de tram wilde sprlftgeri.
onder den bijwagen terecht gekomen.
Eerst na 150 M. kwam de trüm tot stil
stand. De dood van den Jongen moest
geconstateerd worden; zijn lichaam was
zwaar verminkt. Éen arm Was geheel af
gerukt en oöfc het hoofd Wérd ten deële
verbrijzeld.
Ih de kleigróéve van de staatsmijn
„Hdbdrik" ln Brussuni is gisteren de, 50
Het ms. „Bloemfontein" arriveert
Zondagmorgen te 7 uur te Hoek van Hol
land. De debarkatie geschiedt om 11 uur
te Rotterdam
De Eerste Kamer ls gistermiddag ln
een korte openbare vergadering bfleen
getveest, Besloten werd onmiddellijk na
deze vergadering ln de afdeelingen te
doen onderzoeken het wetsontwerp in
stelling van een Commissie-Generaal voor
NederiandschJlndië.
BUITENLAND.
Uit Warschau wordt gemeld, dat
Polen, die een Verzoek indienen rot het
verkrijgen van de Dultsche nationaliteit,
tien jaar gevangenisstraf «Uilen krijgen.
Dé Amerikaansche vlce-admiraal
Bradford heeft bekend gemaakt, dat eèn
nieuw transportvliegtuig „Constitution"
genaamd, tegen 20 September den lucht
doop zal ondergaan. Het vliegtuig Weegt
92 ton en heeft ongeveer 13 millióen dol
lar gekost. Het zal 168 passagiers of een
lading van 35 ton kunnen vërVóéten.
Volgens de NeWs Chronicle zijn de
stoffelijke resten van von Hindenburg,
Frederlk den Groote eh diens vader Fre-
derlk Willem I te Marburg, tén Noorden
van Mannheim, opnléuw begraven.
De geallieerde bestuurscommissie te
Herford maakt bekend, dat in den loop
van de laatste week van Juli 12 men-
seheii ln HambUre aan hongeroedeem Zijn
gestorven en 1189 gevallen van deZe ziek
te iü die stad gerapporteerd Zijn,
Te Neurenberg wórdt thans de S.A.,
de oudste Hitler-örgonlsatie ln Duitsch-
land. nader onder de loupe genomen.
De coffimUnist Arthur Horner ls tot
algemeen secretaris véin den Engelschen
natlonalen mijnWerkersbond gekozen.
Volgens door de Amerikaansche radio
uitgezonden berichten uit Nanking heeft
maarschalk Tsjafig-kal-sjek aan de com-
J. A. P. de Rooy. tengevolge vari een kiel- I tnuiiistën verzocht een lilst van minis-
afsohulvlng bekneld geraakt en inwêfidig ters in te dienen in verband met hef
zoodanig gewond, dat de dood vrijwel cm- vormen van een nationale eenhéldsre- na de oogst.de rantsoenen ln de Fransche
In verband met het Grieksche refe
rendum van 1 September a.s, zijn de ver
loven van alle Grieksche militairen Inge
trokken.
De vroegere beul van Berlijn, Frie-
drioh Wilhelm Roetger, ls ln een rust-
huls te Hannover gearresteerd. Hl| execu
teerde o.a. maarschalk von Witzleben en
de eaiflehzWeerders van 20 Juni 1944.
Tijdens een te Brussel gehouden ka
binetsraad werd besloten dat ln den
nacht van 6 op 7 October ln België de
enkele zomertijd opnieuw zal worden in
gevoerd. Op het oogenblik geldt nog de
dubbele aomertild.
In Brussel blijven de arbeiders van
de gasfabriek ln staking tegen het advies
van het vakverbond ln.
De Amerikaansche minister van
landbouw heeft verklaard, dat de voor
uitzichten Voor graan er op wijzen, dat
de expört Voor ra deii der wereld vrijwel
voldoende zullen zijn om tot de oogst
1947 aan de minimumbehoeften van de
landen, die een tekort hebben, te Voldoen.
De nationaal-social 1st Karl Klellng
ls gisteren wegens moord op een Dult-
schen communist, ln April van het vorige
Jaar gepleegd, onthoofd. Het was het
eerste doodvonnis dat tijdens de bezet
ting te Berlijn voltrokken werd.
Op scheepsWèrven aan de Clyde
(Engeland) worden vaartuigen met ge
ringen diepgang voor de rlvlersoheepvaaft
in het Verre Oosten gebouwd. De sche
pen worden op stapel gezet maat Aiet te
watér gelaten. In plaats daarvan worden
zij gedemonteerd en de onderdeélen lil
kisten verpakt. In het Verre Oosten zill-
lefi zij weer ln elkaar gezet worden.
Een bericht Van den Amerikaan
schen nieuwsdienst ln DUitschland zegt,
dat volgens den chef Van het burgerlijk
bëstUUf Iri de Fransche bezettingszone
en trawanten gedaan hebben. Hieruit
vloeit niet IJzeren logica voort, dat wy
liet kjvaad, dat ons werd aangedaan,
met minder kwaad zullen moeten ver
gelden, derhalve, dat wij voor de barm
hartigheid de poorten zullen moeten
openen.
Wij hebben dit ln feite allang gedaan.
Wie uwer zon durven beweren, dat dr
kampen en gevangen las en, waarin onze
politieke delinquenten vertoeven even
erg zijn, als die, waarin dc beste onzer
Nederlanders tydens de bezetting heb
ben geleden en zyn gestorven?
Wij kunnen dus aan de barmhartig
heid niet ontkomen, aj zouden wy het
wensclien.
Indien wij al geen barmhartigheid zou
den willen beoefenen, omdat God dit van
ons verlangt, omdat dit ln overeenstem,
mlng ls met onze beste chrlsteiyke en
Volks-tradities. dan nog zou het nuchtere
verstand ons daartoe dwingen. Laten wij
ons daarom niet. met valsche Illusies ln
slaap wiegen. Later wy de oogen niet slul.
ten voer de elschen der realiteit."
Ik weet, dat sommigen deze barmhar
tigheid niet kunnen begrijpen, omdat zy
zelf zo onbarmhartig door den vijand en
zijn handlangers getroffen zyn.
Maar dit moge lk hun toch zeggen:
Niemand van wlen bewezen kan wor
den, dat hy zyn meilemcnsch moedwil
lig verraden en aan den vijand over
geleverd heeft, of dat hy zyn meeïe-
mensch licliamciyk mishandeld of ge
kweld heeft, zal zyn gerechte straf ont„
gaan. Geen van dozen komen volgens
dc regeerliigsplannen voor bulten-ver-
volgliigstelllng ln aanmerking. Mocht
iemand het anders zeggen, dan spreekt
hij onwaarheid.
21 CATEGORIEËN.
Aan het plan van de regeering ligt ten
grondslag een opsomming van 2>1 catego
rieën van misdadige gedragingen zy, die
geen handelingen vervuld hebben welke
onder deze 21 categorieën vallen. Wórden
buiten vervolging gesteld en wei op uni
forme voorwaarden, voor Zoover niet ln
de practijk afwyking daarvan om een of
andere reden gewenscht blllkt.
ZIJ, wier handelingen wei onder dc 21
categorieën vallen, kunnen alleen dan vry
gelaten worden, indien zy tot; de minder
schuldigen behooren.
De minister wees verder op de rlcht
iyn, w-elke tot veel verzet en crltlek aan-
worden gesteld, maar wel zal bevorderd
worden, dat de lichtste gevallen uit deze
categorie voor een spoedige berechting ln
aanmerking komen. De andere richtlijnen
biyven von kracht.
KLACHTEN
Meen niet, dat de personen, die vol
gens de richtlijnen buiten vervolging
worden gesteld, er niet één of twee .jaar
kampstraf, die zij ondergaan hebben,
vanaf kpmen. Dit ls onjuist. De bnlten-
vervolgingstelllng gaat met nieuwe
straffen gepaard, n.l, inel geldstraffen,
die nnar omstandlglieden zeer groot
kunnen zijn, met verlies van sommige
burgerrechten, zooals liet kiesrecht en
voorts steeds niet de voorwaarde, dat
de betrokkene zich als goede Nederlan
ders voortaan gedragen. Wie deze voor.
waarde niet nakdmt zal weer naar dr
kampen worden teruugevoerd en zal de
gewone berechting moeten ondergaan.
Met nadruk wees minister Van Maar
seveen hierop, omdat licm klachten be
reikt hebben omtrent liet gedrag van
personen, die hullen vervolging gesteld
zijn, en die niet. schijnen te beseffen,
dat hun een alles/,hvs bescheiden en
correct optreden past Indien, waar ook.
personen, die buiten vervolging gesteld
zyn, zich misdragen bijvoorbeeld door
wraaknemingen op illlgeale strijders of
andere personen, die zy verdenken hen
te hebben aangebracht, verzoek Ik daar
van aangifte te doen bl| de P.R.A.'s of
bij den betrokken procureur fiscaal. Na
onderzoek zaj de bultenvervolglngstel-
llng, zoo noodlg worden Ingetrokken, za]
de betrokkene In hechtenis worden ge
nomen en zijn berechting moeten te
gemoet gaan.
Spr. merkte voorts op. dat volgens de
te zijner beschikking gekomen gegevens
de bijzondere gerechtshoven en de tribu
nalen tot 1 Juli 1.1. ln totaal 9376 geval
len berecht hebben, d.w.z. nog niet ten
volle 10% van hot aantal personen, dat
als politieke delinquenten van hun vrij
heid beroofd werden. Dit cijfer maakt het
duidelijk, dat de berechting moet versneld
Worden en dat men derhalve de taak der
bijzondere gerechten en de daarmede sa
menhangende taak der parketten moet
beperken tot de zware gevallen.
DE STAND VAN ZAKEN.
Hoe is op dit oogenblik de stand van
liet vraagstuk der bultenvervolglngstel-
llhg?
Men heeft ln de pers gesproken over
de vrijlating van 40.000 tot 45.000 po
litieke delinquenten. Om een dergelijk
getai gaat het, althans op dit oogen
blik. niet meer. liet aanta] politieke
delinquenten, dat in de kampen op he.
rechting wacht, bedroeg op 15 Aug. '4G
nog 51.012. Hieruit vloeit voort, dat om
het getal van 25.000 gedetineerden te
bereiken op dit oogenblik de vryiatlng
niet van '40 of 45 duizend, maar van
omstreeks 25.000 delinquenten ver-
elscht ls.
Wij allen zullen er naar moeten stre
ven. om de vrijgelatenen weer ln de nor
male maatschappelijke verhoudingen en
ln het arbeidsproces op te nemen. Veel
zal hierbh ook afhangen van het gedrag
der vrijgelatenen zelf.
Het NcderlauiLsche volk ls een eigen
aardig volk, geiyk de bezetter tot zUn
schade ondervonden heeft. Het verdraagt
geeu hooghartig optreden, zeker niet van
personen, die tegenover liet Nederland,
selie volk jn zijn geheej ernstig mis
daan liehben.
Maar wanneer zy. die vrijkomen, rut-
teriyk willen erkennen^ dat zij ver
keerd gehandeld hebben, en zlcli dien
overeenkomstig willen gedragen, dan
zullen zy kennis maken met ccn ande.
ren karaktertrek van ons volk: een
royale vergevingsgezindheid, die niet
nakaart over hetgeen gebeurd ls, maar
de hand ter verzoening reikt.
Ik kan daarom lien, die vrykomen
niet genoeg op het hart binden, om zich
waarulg te gedragen, ook al zouden zij
In den beginne teleurgesteld zijn over
de ontvangst, die hun ten deel valt. Al
leen een dergelyk gedrag kan voor hen
den weg openen nnar betere tyden.
„IK VRAAG GEEN SENTIMEN
TALITEIT."
Spr. drukte o.a. de kerkgenootschappen,
die hun taak van Christelijke barmhartig
heid m woord en daad op zoo bewonde
renswaardige wijze verrichten en die, zoo
min zy tijdens de bezetting uit den weg
gingen voor den ongunst van den be
zetter, thans hun roeping ontrouw wor
den, omdat zij niet door allen begrepen
worden.
Spr. deed ook een beroop op het Ne-
derlandsche publiek ln het «algemeen om
de vrijgelatenen niet vijandig te bejege
nen. Ik vraag aldus de minister, tegen
over hen geen sentimentaliteit, welke lk
uit den booze acht, maar wel mannelijke
zelfbeheerschtheld en verzoeningsgezind
heid.
EEN WOORD TOT DE ILLEGALITEIT
Ik moge ook een woord spreken tot
de Illegale werkers wier deputaties lk
by herhaling ln miln kabinet ontvan
gen lieb. Ik heb van hen veel crltlek
ondervonden, maar mi|n waardeering
voor hen heeft daaronder niet geleden.
Ik weet, dat zy, die ln de voorste ge
lederen hebben gestaan van het verzet
ln bun beste medewerkers, ln Jiun
naaste familieleden soms wreed getrof
fen zyn. Ik weet ook, dat 7.y zelf dikwyis
geleden hebben. Toch vraag lk liun nog
één offer. n.L, dat zij, die ln de don
kerste dogen van ons volksbestaan, hun
leven ln de waagschaal hebben gesteld
voor het. vaderland en het wettig ge
zag, thans hnn wettige overheid zullen
volgen, ook daar waar hun Inzichten
van de hare afwilken.
Misschien Is mijn vraag overbodig. In
dien lk zo toóh gesteld heb. ls dit. om
de moeilijke positie der illegaliteit in
deze aangelegenheid in het volle licht te
stellen, opdat de waardeering ln ons volk
voor haar te gTooter moge zijn, wan
neer zy ook dit offer gebracht hooft.
Onze vijanden hebben door het ver
treden van alle ROddelilke en menschelij-
ke wetten den vloek van boven over him
wereld af geroepen. Mogen wil, door het
volgen van het richtsnoer der christelijke
barmhartigheid. Gods zegen over ons
dierbaar vaderland waardig worden".
MINDER RIJST, MAAR MEER BLOEM
VOOR DE BABY'S.
In verband met de slechte rijstpositle
zal op 1 September het rantsoen rijst,
kindermeel of klnderblScülts Vóór de
leeftijdsgroepen van 0 t.m. 1 Jaar worden
verlaagd van 500 tot 250 gram per veer
tien dagen. Het ls evenwel mogelijk op
dien datum het rantsoen bloem voor de
baby's te verhoogen van 100 tot 300 gram
per twee weken, zoodat de waarde van
het levensmiddelenpakket voor de Jongste
kinderen door deze Vëflaglng vaü het
rljstrantsoen slechte weinig verandering
ondergaat.
AUTOBUS OMGESLAGEN.
De 30 passagiers met groote moeite gered,
Op de smalle en bochtige Loplkervoor-
dyk ls gistermorgen een autobus van den
dieriat UtrechtSchoonhoven op Wég
naar Schoonhoven nabij Cabauw in een
der tallooze gevaarlijke bochten van den
weg gereden, omgeslagen en in een sloot
terecht gekomen Daar de wagen met het
portier omlaag kwam te liggen, konden
de ongeveer dertig Inzittenden slechts
met groote moeite door yilngs toegescho
ten omwonenden door de ramen van de
bus naar bulten getrokken worden. Een
twaalftal passagiers, die verwondingen
door glassplinters aan gelaat, armen en
beenen hadden opgelóopen. konden na ter
plaatse door leden van eéh té hulp ge
komen roode kruis colonne te zyn ver
bonden, huiswaarts keeren.
CONSUL-GENERAAL VAN BELGffc.
BIJ besluit van den prins-regent van
België ls de heer J. Verbruggen, consul-
generaal le klasse, tot consul-genëraal
van België te Amsterdam benoemd, met
rechtsmacht over de provincies Noord-
Holland, Utrecht, Friesland. Groningen,
Drenthe, Overijssel en Gelderland,
De heer E. v, d. Pitte, oonsutegeheraal
belast met do directie van het consulaat
van België te Rotterdam, is benoemd tot
consul-generaal van België te Rotterdam
met rechtsmacht over de provincies 2uid-
Holland, Noord-Brabant, Zeeland en Lim
burg.
INFORMATIEBUREAU
ROODE KRUIS.
Het informatiebureau vari het Ned,
Roode Kruis, gevestigd ih het gebouw
Petrolea. Benoordenhoutsche weg 7
te 's-Gravenhage deelt ons mede dat
de afdeelingen a (inlichtingen betref
fende Nederlanders in het Verre Oos-
teh); b. (vreemde militairen; c. (vreem
de burgers) en de gravendienst, met. in*
gang van Maandag 2 September a.s«
worden ondergebracht in het gebouw
van Pander, Vlamingstraat 2 te 's-Gra
venhage (tijdelijk ingang Wagenstr. 1).
Genoemde afdeelingen zijn telefo
nisch te bereiken onder de nos, 183453
en 183454.
De directie het secretariaat en de af-
deeling c (inlichtingen betreffende Ne
derlanders in geheel Europa) blijven
voorloopig gevestigd ili het g'ébouw Pe-
trólea Benoordeïlhoutscheweg 7. y
WORDEN NEDERLANDERS IN
DUITSCHLAND VASTGEHOUDEN?
Vele sprekers.
Nadat ds. Punselie ten sterfhuize een
rouwdienst had geleld, had gistermid
dag onder groote belangstelling op de
begraafplaats „Rhijnhof" de teraarde
bestelling plaats van het stoffelijk over
schot. van prof. dr. H. M. van Nes, oud-
hoogleeraar aan de Leidsche Universi
teit en een vooraanstaande persoonlijk
heid in theologische kringen, inzonder
heid op het zendingsterrein.
Aanwezig Waren o.m. de rector-mag-
niflcus der Universiteit, prof. dr. B. G.
Ëscher, de secretaris van het college
van curatoren, mr. K. Wiersma, ds. D
3. Vossers, praeses en ds. J. de Wit,
scriba van don kerkeraad en de voltal
lige Gemeente-commissie der Ned. Herv.
Kerk, de heer H. M. Markusse, secreta
ris van de Hoofdcommissie voor don
Eerediéhst de heer Th. Barnard namens
hét béstuur der Whkver. .Fhébé", mr.
df. L, Sprey, ïhr, w. J Woldringh van
der Hoop en mevr. M. E. Wcnsinck—
D&Ubatitön namens het bestuur van het
Diacoiiesseiihuls, ds. E. L. Nauta, na
mens het hoofdbestuur van de Ned.
Gustaaf Adolfvereeniging, de directrice
van het Diacónësseilhuis, Zuster Elema
Naar wy uit de grensstreek verrte»
men zou sedert een week in -Duitsch-
land een gezelschap Nederlanders wor
den vastgehouden, ln hööfdZadk afkom
stig uit Twenthe, die, naar verluidt,
onlangs de grens zUn overgegaan om
zakenrelaties aan te knoopen en ihkoo-
pen te doen. Enkelen hunhet reisden in
uniform, aldus wordt gezegd. Enkele ie-
den van het gezelschap zijn reeds terug
gekeerd, doch het meeréftdéél zóU WOr-
middellijk Intrad.
gecrlrig.
zóne tót 15Ö0 calorieën Verhoogd worden, den vastgehouden ih GronaU.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
Actief 31/8 van Holbaeck naar Maas
sluis; Actinia 22/ van Antwerpen naar
Portsmouth; Admiraal de Ruytet 21/8
vftfi Falmdutb naar Bint Malo; Aglena Van
öooie naar Par, passeerde 18/8 Beachy
Head; Algarva 31/8 van Lissabon naar
Rotterdam; Ali'tohla 19/8' van Singapore
te SMftnghöl; Öengkftlis, van Sydney n.
'Australië, 21/8 te Suez; Biervliet, 21/8
van Masnodo naar Gothenburg; BI anken-
Dufg Van Rotterdam naar Casablanca
met twee mótorsleepbootjes. 17/8 te
Brlxham; Borelll 31/8 van Blyth naar
Bidefort; Brastagl, 20 8 van Singapore
naar Swettenham; Brinda 21/8 ran vlls-
singen naar Goolej Delftdljk, Rotterdam—'
New York, 2Ü/8 van Antwerpen; Duive-
land, 21/8 van Dordrecht naar Yxpilla;
Edam, HaVattfiRotterdam, 2Ö/8 te Ant
werpen verwacht; Eemshorn, 18/8 van
Rotterdam te Londen; Eems'.room, 19/8
van Amsterdam te Plymouth; Everteen,
21/8 van Odense te Stugsund; Express.
19/8 van R'dam te Londen; Glashaven,
21/8 van Antwerpen te Kopenhagen;
Hentlette (ex Animo). 21/8 van Gothen
burg naar Oskarstaamm; Jnns. 19/8 van
A'dam te Londen; Hermes, 19/8 van Sin
gapore te Hongkong; Kota Inten (uitreis)
21/8 17.30 te Southampton; Macuba 18/8
van Abaddn naar Mombflssa; Mlos, 21/8
van Norrkoping naar Rotterdam; Nassau-
haven, 21/8 van Kotka naar Rotterdam;
Nieuwaal, 21/8 van IJsland te Gothen
burg. Oleum. 19/8 Van Mlddlesbro te
31éj Papendrecht, RotterdamB&y-
town, 22/8 te Houston; Prins Bernhard,
18/8 van Lohden te Larwick; Rose Mario.
21/8 van Hogénes naar Lulee; Saldja, 18/8
van Karashl te Bahrein; Servus, 18/8 van
Hamburg te Grangemouth; Thames, van
Maassluis naar Nantes, passeerde 18/8
DuugeneSs; Van Honthorst, HuelvaAm-
Sterdam, Dasseerde 21/8 OUe9eant; Vo-
lendam. BrisbaneRotterdam. 19/8 te
Sydney; Westerdam. New York—R'dam,
21/8 van New York; Zulderburgh, 2l/8
van Satubal naar Rotterdam.
KH.fi M, Hercules 21/8 té Ismif; Iris
21/8 van Halmstadt naar Gothenburg;
Tyro 21/8 vari Lissabon naar A'dam;
Garrymedes 22/8 van Antwerpen naar la
GUëiera, Arladnë 21/8 te Klulk; Styve-
sant 21/8 té Paramaribo: Martesia 20/8
te CUr&cao; Vfin Ost-ade 21/8 te Trinidad.
Mij Nederland Lura 20/8 van Pórt
Said naar New York; TJlsadana 20/8 vaü
Suez naar Batavia; Tegelberg 20/8 van
Poft Said naar Amsterdam: Bengkalls
21/8 te Suez; Salawatl 18/8 van Basra.
H&lIéüd-Afrlkft-iyn Maaskétk 20/8
van Krlbi naar Lagos; NlgeretToom 21/8
vAn Amsterdam naar West-Afrika.
dr. K. J, Brouwer, prof. dr. B. D. Eerd-
mans, prof. dr. H. Kraemer en vele an
deren.
Nadat de met vele bloemstukken ge
dekte kist grafwaarts was gedragen,
werd het eerst het woord gevoerd door
prof. dr. G( Sevenster namens den Aca-
demischen Senaat, de Generale Synode
der Ned. Herv. Kerk, het Hooger On
derwijs dier Kerk en de theologische
faculteit .Deze wees er op, dat het niet
mogelijk is op deze plaats de groote
werkzaamheid van den ontslapene ln
kort bestek samen te vatten. Reeds als
student was Van Nes bekend om zyn
groote kennis en geleerdheid en van die
eigenschappen heeft hy in 2djn lang le
ven op velerlei terrein doen biyken,
doch voornameiyk als predikant, rector
der Zendingsschool te Rotterdam en als
hoogleeraar. Naast de zending legde hij
in zyn onderwys in het byzonder den
nadruk op de dogmatiek. Karakteristiek
voor zyn persoonhjkheid was zyn be
hoefte aan persoonlijk contact met zyn
leerlingen; daarnaast Was hij een ruim
denkend mensch, hetgeen verklaart.dat
hij tot op hoogen leeftijd het contact
met vele menschcn behield. Prof. Van
Nes was een theoloog met het hart, die
een groote opgewektheid paarde aan
een diepgeworteld geloof. Spr. eindigde
met woorden van troost tot de familie.
De volgende spreker, ds, Groeneveld
van Doetinchem herdacht dankbaar wat
de overledene Voor de Doetinchemsche
Inrichtingen is geWée6t. ZoóWel de in-
als de uitwendige zending hadden zyn
volle belangstelling. Man van grooten
eenvoiid, met een bewonderenswaardig
geheugen en stoere Werker, was hy een
bezielend voorbeeld voor zijn studenten
en doortrokken van piëteit jegens de
personen en kringen, die in zyn leven
van beteekenis zyn geweest. De inrich
tingen, welke spr. vertegenwoordigt,
herdenken met groote erkenteiykheid
zijn moreelen en flnancieelen steun en
zullen hem nooit vergeten.
Dr. F. J. Fakkema, rector der Ned.
Zendingsschool ttléde sprekende namens
de Samenwerkende Corporaties te
Oegstgeest schetste den overledene als
een pur-sang evangelieprediker en als
een synthetische persoohUjkheid in het
bijzonder op het zendingsterrein. aan
welks ontwikkeling en geschiedenis zijh
naam met eere zal blijven vefbondeh.
Van hem geldt het woord „God be
graaft Zyn arbeiders, maar God zet zyn
werk voort".
Mr. dr. L. Sprey, sprekende hamans
bestuur, directrice, zusters en oud-pa
tiënten van het Diacones«senhuis maakte
met. groote erkenteiykheid gewae van
het vele, wat prof. Van Nes als be
stuurslid en voorzitter van deze Inrich
ting heeft gedaan en waardoor hij op
de gee9teiyke structuur dezer instelling
het stempel van zijn persoonlijkheid
heeft gedrukt.
Tenslotte sprak dt. J. Rlemens woor
den van dank namens de gemeenten
Woudenberg, Rotterdam, Den Haag eti
Leiden, erop wijzende, dat de overledene
ondanks zyn groote geleerdheid was eeh
kind voor God. die naar hy wist, niet
is een God der döoden, maar der leven
den.
Het zusterkoor van het Diaconessen-
huls zong Vervolgens Psalm 89 vers 1 eil
8, waarna allen gezamenlyk het 7de
vers aanhieven.
Nadat df, Riemens het „Onze Vader"
had gebeden, dankte een familielid voor
de gesprokeri wöórdén én betoonde be
langstelling.