LEIDSCH DAGBLAD Zal Zuid-Slavië Amerika genoegdoening geven? voor WEERBERICHT Met een enkel woord Begrafenis van prof. tlr H. M. van Nes De ParijscKe conferentie. Ter vredesconferentie is gisteren het debat voortgezet over de verklaringen der gehoorde landen. Brazilië pleitte voor Italië. Britsch-Indlë steunde «enige Egyptische elschen inzake de vroegere Italiaansche koloniën, Grie kenland keerde zich opnieuw fel tegen Al banië. dat volgens Tsaldarls als een vij andelijk land behoorde te worden be schouwd. De Oekralnsche afgevaardigde Manoellsky beschuldigde daarop Grieken land er op uit te zijn moeilijkheden en verwarring to willen stichten. 85stë Jaargang VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1946 No. 25863 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdredactie: B W. Menkhorst J Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no~: 57055 Inzittenden eerste vliegtuig reeds vrijgelaten. In New York is bekend geworden dat de 9 inzittenden van het op 9 Augustus neergehaalde Amerikaansche vliegtuig op het hoofdkwartier van de Ameri kaansche 88e divisie in de nabijheid van Gorizia zijn aangekomen. De Amerikaansche regeering zal, zoo dra de vrijgelaten inzittenden van de neergeschoten vliegtuigen officieel zijn ondervraagd, in overweging nemen de kwestie naar voren te brengen, of de betrokken Joego-Slavische vliegtuigen op dat. oogenblik buiten Joego-Slavisch grondgebied opereerden. Men verwacht tevens, dat de Ameri kaansche autoriteiten de Joego-Slavi sche regeering zullen verzoeken vergoe ding aan te bieden en de verzekering te geven, dat dergelijke incidenten niet weer zullen voorkomen. Een te New York opgevangen bericht van radio Bied deelt mede, dat maar schalk Tito heeft verklaard, dat hfj den bevelhebbers van het Joego-Slavische leger instructie heeft gegeven niet te vuren op vreemde burgerlijke of mili taire vliegtuigen. Richard Patterson, de Amerikaansche ambassadeur in Joego-Slavië, zou vol gens een bericht van de Amerikaansche radio verklaard hebben, dat de Joego- Slavische regeering beloofd had, volle dige genoegdoening te zullen geven op de door de Vereenigde Staten gestelde eischen. Na zijn bezoek aan Tito gaat de gezant met vacantie naar Zürich. Maarschalk Tito verklaarde in ant woord op vragen van journalisten, dat hij gemeend had, dat de schending van de Joego-Slavische grenzen met opzet was geschied om bij de Joego-Slaven den indruk te wekken, <£at de macht van de regeering der Vereenigde Staten zoo overweldigend was, dat de Joego- Slavische regeering zich „alles zou moe ten laten welgevallen". Dit zou „speci aal tot uiting zijn gekomen in de ge vallen, waarbij geheele eskaders tege lijk overvlogen". Hij beschouwde het verschijnen van een vliegend fort bo ven LJoeblejana, enkele dagen nadat de eerste Amerikaansche machine tot da len gedwongen was, als „een zuivere de monstratie van dergelijk machtsver toon". Tot dusver zijn leden van het Joego- Slavische vierde leger er niet in ge slaagd een spoor te vinden van de twee inzittenden van het tweede in Joego slavië neergehaalde Amerikaansche vliegtuig, die zich met behulp van hun parachute in veiligheid zouden hebben gesteld. In Joego-Slavische kringen wordt het voor mogelijk gehouden, dat men stuk ken van de brandende machine voor parachutes heeft aangezien. Turkije wijst Sovjet-voorstel af. INZAKE DE ZEEENGTEN. Turkije heeft thans geantwoord op de Sovjet-nota Inzake de Dardanellen. De Turksche verklaring zegt uitdrukkelijk, dat Turkije het Sovjet-voorstel, dat al leen de Zwarte-Zeemogendheden aan de nieuwe onderhand ellhgen zouden deelne men. niet kan aanvaarden. De Turksche regeering wijst met beslistheid het Rus sische voorstel tot de gemeenschappelijke verdediging en controle op de zeeëngten van de hand. Turkije stemt slechts toe ln een bespreking van het vraagstuk der Turksche zeeëngten, wanneer alle betrok ken landen en de geallieerden eraan deel nemen. Naar uit Ankara verluidt ls de Turk sche nota opgesteld na overleg met de Britsche en Amerikaansche ambassadeurs. In een ln beleefde termen vervatte pream bule der nota verklaart Turkije zich be reid tot een wyzlging van de statuten t.a.v. de Dardanêllen en den Bosporus, indien alle onderteekenende landen van de conventie van Montreux erin toestem men. Een akelig misverstand. De Britsche ambassade te Athene heeft bekend gemaakt dat het Joego- Slavische schip „Alexander" door een misverstand beschadigd is door de R.A.P. Deze hield het gestrande vaartuig voor een verloren Duit-sch schip. De Joego-Slavische regeering had de Grieksche hierover een nota doen toe komen, die mede als oorzaak gold voor het terugroepen van den gezant te Athene Aan den Amerikaanschen consul te Zagreb is toestemming gegeven de plaats waar het toestel is neergestort, te bezoeken. Herschel Johnson, waarnemend Ame- rikaansch afgevaardigde bij den Veilig heidsraad, is naar Washington geroe pen voor besprekingen met het Ameri kaansche ministerie van buitenlandsche zaken in verband met de kwestie, die Amerika aan den Veiligheidsraad wil voorleggen, voor het geval zijn waar schuwing aan maarschalk Tito geen effect zou hebben. In bevoegde Amerikaansche kringen neemt men aan, dat de Amerikaansche waarschuwing aan Joego-Slavië op zijn laatst a.s. Zaterdag tusschen 11 en 13 uur (Ned. tijd), verloopt. Men verwacht geen directe actie van de zijde van de V. St. indien de gang van zaken niet het gewenschte verloop voor Amerika zou hebben. In Washington bespreekt men de mogelijkheid van het afbreken van diplomatieke betrekkingen met Joego-Slavië. indien de Veiligheidsraad zulks niet doet. Door een veto b.v zouden de Russen iedere actie kunnen belemmeren! 26 Augustus wordt genoemd als de kortste datum voor het bijeenkomen van den Veiligheidsraad, als het daartoe mocht komen. Een woordvoerder van de Joego-Sla vische delegatie ter vredesconferentie heeft het volgende commentaar gele verd op het neerschieten der 2 Ameri kaansche vliegtuigen. „Deze Incidenten zijn niet ernstig. De Amerikanen vlogen over ons land en hebben dus gehan deld tegen de onschendbaarheid van ons gebied. Wat had U verwacht dat we zouden doen?" Molotof en de Zuid-Slavische Vice- premier Kardelj hebben gisteren drie kwartier geconfereerd. Leon DegTelle verdwenen. Leon Degrelle, de vroegere leider van. de Belgische rexlsten, die van de Spaan- sche regeering opdracht had gekregen het land binnen acht dagen té verlaten, ls eenlge uren nadat hy het ziekenhuis te San Sebastlaan had verlaten, spoorloos verdwenen. Hy was aanvankeiyk in dat ziekenhuis geïnterneerd, doch teneinde ftan het hem gegeven bevel te kunnen Voldoen had hy beperkte bewegingsvrij heid gekregen. De civiele gouverneur van San Se bastlaan heeft verklaard, dat Degrelle zijn eerewoord gebroken heeft. HIJ had het hotel Maria Christina uitgezocht als tijdelijke verblijfplaats, doch heeft het blijkbaar beter gevonden te verdwenen. Degrelle had ook beloofd zich iedere 24 uur bij de politie te melden. Zyn opspo ring en gevangenneming ls gelast. SPIONNE GEARRESTEERD IN AMERIKAANSCHE ZONE VAN DUITSCHLAND. Naar het hoofdkwartier van de Ame rikaansche strijdkrachten in Duitsch- land mededeelt, is in de Amerikaan sche zone een spionne gearresteerd. Het is dr. Lena Hertz-Krupenko, een Unrra- werkster. In haar bezit werd een groote hoeveelheid verdoovende middelen aan getroffen. Zij heeft toegegeven een me dewerkster van de Russische geheime politie té zijn. Zij is aan den sovjet- repatrieeringsdienst in Frankfort over gegeven. Zij is de vrouw, op wie gene raal MacNarney doelde toen hij zeide, dat er enkele agenten onder den dek mantel van de Uhrra werkten. KRUPP EN THYSSEN ZULLEN TERECHTSTAAN. Alfred Krupp, de voormalige presi dent van de Krupp-werken en de groot industrieel Fritz Thyssen, de grootste financiers van de Nazi-beweging voor 1943, zullen in het najaar voor een in ternationaal gerechtshof te Berlijn te rechtstaan. Krupp en Thyssen zijn de eerste industrieelen, die zich voor hun medewerking aan de opkomst van de Nazi-partij en daardoor indirect voor hun aandeel aan de voorbereiding van den oorlog zullen moeten verantwoor den, Zooals bekend, zou Gust-av Krupp, de vader van Afred Krupp, te Neuren berg terechtstaan, doch hij werd des tijds wegens zijn geschokten gezond heidstoestand van de lijst der beklaag den geschrapt. DESERTIE VAN SOVJET-RUSSISCHE OFFICIEREN EN SOLDATEN? Volgens verklaring van een hoogge plaatste officier van den Amerikaanschen militairen veiligheidsdienst te Berlijn zouden officieren van het roode leger Bezoek van H.M. de Koningin ENTHOUSIASTE ONTVANGST IN DEVENTER EN ZUTPHEN. H.M. de Koningin heeft gisteren een bezoek gebracht aan Deventer en Zut- phen, teneinde den stand van den we deropbouw in deze steden in oogen- schouw te nemen. H.M. arriveerde per auto aan de grens der gemeente Deventer, waar de Com missaris der Koningin in Overijssel ir. J. B. G. M. ridder de van der Schueren en de burgemeester, mr. H. W. Bloe- mers, ter begroeting aanwezig waren. Ten stadhuize werd zy Ingelicht over den wederopbouw, het herstel van mo numenten in Deventer en de rol, die de illegaliteit ln Deventer heeft vervuld. Hierna volgde een tocht door de stad, waar het publiek H.M. hartelijk toe-, juichte. 's Middag bezocht H.M. de Koningin Zutphen, De burgemeester, jhr. mr. C. C. de Jonge, geleidde Haar op haar tocht door de verschillende beschadigde deelen der stad. Op het gemeentehuis had een officieele ontvangst plaats. De burgemeester hield een toespraak, waar na H.M. naar het Loo terugkeerde. Lord Killearn bemiddelaar? Dal liet komende bezoek van lord Killearn aan Batavia het begin van een laatste phase van de onderhandelingen tusschen de Nederlanders en de Indo nesiërs zou kunnen beteekenen, wordt nlt een verklaring van Sjnlirlr volkomen duidelijk. SJfuhrir n&mciyk heeft een nieuw licht geworpen op de missie van lord Killearn, door zijn verklaring, dat hij. by het over handigen van de Indonesische tegenvoor stellen aan dr. Van Mook, in een aan vullende nota er op had gewezen, dat verdere besprekingen een gunstig verloop zouden kunnen hebben, Indien zy plaats vonden onder voorzitterschap van een neutrale derde. SJahrir verklaarde nog. dat een by een komst onder voorzitterschap van lora Kliilearai, indien dat verwezenlijkt zou kunnen worden, naar zijn gevoelen tot beslissende resultaten Zou kunnen lelden. Twee k.g. appelen, peren, of pruimen. or 2G AÜGl'STUS. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat van 26 Augustus af op de reeds ingeleverde bonnen 476 en 976 per bon twee kg. appelen, peren of pruimen zal worden afgeleverd. Deze twee kilo gram zal gedeeltelijk uit handfruit en gedeeltelijk uit etooffrult kunnen bestaan. Van 36 Augustus af mogen appelen, pe ren of pruimen niet meer zonder bon worden verkocht. VERBOD TOT ïïET IN VOORRAAD HEBBEN VAN APPELEN, PEREN EN/OF PRUIMEN. In verband met de a.s. distributie van fruit heeft het Bedrijfschap voor Groen ten en Fruit een verbod uitgevaardigd om appelen, peren en/of pruimen na 24 Augustus a.s. in voorraad te hebben. Dit verbod geldt niet voor: a. grossiers, die namens een combi natie van grossiers een hoeveelheid fruit in ontvangst hebben genomen, welke overeenkomstig de distributieregeling aan deze combinatie Ls toegewezen; b, kleinhandelaren, die de aan hen voor distributiedoelelnden toegewezen hoeveelheid fruit in ontvangst hebben genomen. Eveneens geldt het verbod niet voor zoover door het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit toestemming is ver leend voor het in voorraad hebben van appelen, peren en/of pruimen. NED. MARINIERS IN ACTIE. Westeiyke buitengrens van Soernbajn schoongeveegd. Voor den derden keer binnen tien da gen hébben Ned. mariniers te Soernbaja een zwaren tol van de T.R.I.-strlJdkrach- ten en haar hulptroepen geheven, toen zij gisteren een uitval deden, welke re sulteerde ln het gevangen nemen van 700 personen. Htln eigen verliezen bestonden uit twee dooden en vier gewonden. De T.R.i. is door deze actie volledig VërraSt Dit werd bewezen door het feit, dat de bevelvoerende majoor van de T.R.I. vroeg ln den ochtend recht toe recht aan Ih de armen van de mariniers ls geloo- pen Uit zijn papieren ls komen vast te étaan. dat hij sedert 1943 ln Japanschen dienst was. Hy droeg nog steeds het tra- dltloneele Samoerai-zwaard. De westelyke buitengrens van Soerabaja ls door dezeh uitval schoongeveegd. Verraders ontgaan hun straf niet De minister van Justitie, mr. Van Maar. seveen, heeft gisteravond ln een radio rede de kwestie over dc vryiatlng van politieke delinquenten uitvoerig bespro ken. Hij begon met te verklaren, dat deze kwestie alleen voor zyn verantwoordelijk heid ls en de premier en de minister van financiën er geheel bulten staan. De gruwelen, de rechtsverkrachting, de barbaaxschheden. waarvan ons volk, en ons volk niet alleen, het slachtoffer ls geworden, zijn er quantltatlef en quall- tatlef zonder voorbeeld ln de historie! Zouden wy hier met oog om oog, tand om tand willen toepassen, dan zou ln naam der vergeldende rechtvaardigheid de wereld, maar nu door ons toedoen, op nieuw het schouwtooneoi van de gruwe- ïykste verschrikkingen worden. Dit mogen zij. <lle reolit en recht al leen wensclicn, eens bedenken. Zonder barmhartigheid kan dit vraagstuk nu eenmaal niet worden opgelost, indien nien niet In dezelfde barbaarschheden Minister van Maarseveen over „De vrijlating" leiding heeft gegeven. De rlchtiyn, vol- 5ens welke personen, die bij gewapende ormatles dienst hebben gedaan, bij uit zondering ln vrijheid gesteld kunnen worden, bijvoorbeeld als zy op Jeugdigen leeftijd ten gevolge ran een conflict met hun ouders m een onbezonnen oogenblik zich voor den wnpendlenst bij den vyand hebben opgegeven. De minister heeft deze richtlijn Ingetrokken, omdat de vrees ls geuit, dat bij haar toepassing het ernstig karakter van het mlsdrljl van gewapende dienstneming bij den vijand op den ach tergrond zou raken. Derhalve zullen geen De Bilt verwacht tot morgenavond: In den nacht en vroegen ochteaÉ plaatselijke mist- of nevelveldflfc overdag zwaar bewolkt, geen neersla* van beteekenis. Wind aanvankeiyk veranderlijk, later matig uit Z.W. richting. Weinig verandering ln tem peratuur. uil vervallen als onze Diiltschp beulen personen volgens deze rlchtiyn ln vrijheid „bij heele groepen tegelijk" pogen naar het Amerikaansche leger over te loopen. Het aantal van Sovjet-RUssische soldaten die getracht hebben naar de Amerikaan sche zone over te loopen. aldus zelde de Amerikaansche officier, loopt zeker ln de honderden. Dergelijke pogingen zouden „een dagelljksch verschijnsel" zijn. Allen worden zonder meer afgewezen, uit de overweging, dat aanneming van deserteurs uit het roode leger in het Amerikaansche leger een onvriendlljke daad tegenover een bondgenoot zou zijn. BINNENLAND, De „Indrapoera" is met evacué's uit Tandjong Prlok naar Nederland vertrok ken. Dr. F. A. Mucke van Nieuwaal te den Dolder. die zich tydens den oorlog als majoor by de Italiaansche partlsanen zeer verdienstelijk heeft gemaakt, is door den Paus met de zilveren dapperheidsmedallie onderscheiden; tevens ontving hy een diploma, waarin Z.H. deii zegen over hem uitsprak en hem dankte voor de vele met levensgevaar aan de Italiaansche partlsa nen bewezen diensten. Gistermorgen ls té den Haag een delegatie van de commissie van onderzoek van de tijdelijke subcommissie voor het economisch herstel der verwoeste gebie den der Ver. Naties aangekomen. Zij zal een bezoek brengen aan Rotterdam en Walcheren. Gisteren hebben 160 Engelsche scho lleren, die thans ln het kader van de uit wisseling der „World Friendship Associa tion" in óns land vertoeven, een bezoek gebracht aan Rotterdam. Op 1 September a.9. herdenkt, dr. C. P. Gunning, rector van het Amster- damsöh Lyceitm. hét félt, dat hij 35 jaar geleden aan hét onderwijs verbonden werd. Ter hoogte van de Cineac op het Damrak te Amsterdam ls gisteravond een jongen, die op de tram wilde sprlftgeri. onder den bijwagen terecht gekomen. Eerst na 150 M. kwam de trüm tot stil stand. De dood van den Jongen moest geconstateerd worden; zijn lichaam was zwaar verminkt. Éen arm Was geheel af gerukt en oöfc het hoofd Wérd ten deële verbrijzeld. Ih de kleigróéve van de staatsmijn „Hdbdrik" ln Brussuni is gisteren de, 50 Het ms. „Bloemfontein" arriveert Zondagmorgen te 7 uur te Hoek van Hol land. De debarkatie geschiedt om 11 uur te Rotterdam De Eerste Kamer ls gistermiddag ln een korte openbare vergadering bfleen getveest, Besloten werd onmiddellijk na deze vergadering ln de afdeelingen te doen onderzoeken het wetsontwerp in stelling van een Commissie-Generaal voor NederiandschJlndië. BUITENLAND. Uit Warschau wordt gemeld, dat Polen, die een Verzoek indienen rot het verkrijgen van de Dultsche nationaliteit, tien jaar gevangenisstraf «Uilen krijgen. Dé Amerikaansche vlce-admiraal Bradford heeft bekend gemaakt, dat eèn nieuw transportvliegtuig „Constitution" genaamd, tegen 20 September den lucht doop zal ondergaan. Het vliegtuig Weegt 92 ton en heeft ongeveer 13 millióen dol lar gekost. Het zal 168 passagiers of een lading van 35 ton kunnen vërVóéten. Volgens de NeWs Chronicle zijn de stoffelijke resten van von Hindenburg, Frederlk den Groote eh diens vader Fre- derlk Willem I te Marburg, tén Noorden van Mannheim, opnléuw begraven. De geallieerde bestuurscommissie te Herford maakt bekend, dat in den loop van de laatste week van Juli 12 men- seheii ln HambUre aan hongeroedeem Zijn gestorven en 1189 gevallen van deZe ziek te iü die stad gerapporteerd Zijn, Te Neurenberg wórdt thans de S.A., de oudste Hitler-örgonlsatie ln Duitsch- land. nader onder de loupe genomen. De coffimUnist Arthur Horner ls tot algemeen secretaris véin den Engelschen natlonalen mijnWerkersbond gekozen. Volgens door de Amerikaansche radio uitgezonden berichten uit Nanking heeft maarschalk Tsjafig-kal-sjek aan de com- J. A. P. de Rooy. tengevolge vari een kiel- I tnuiiistën verzocht een lilst van minis- afsohulvlng bekneld geraakt en inwêfidig ters in te dienen in verband met hef zoodanig gewond, dat de dood vrijwel cm- vormen van een nationale eenhéldsre- na de oogst.de rantsoenen ln de Fransche In verband met het Grieksche refe rendum van 1 September a.s, zijn de ver loven van alle Grieksche militairen Inge trokken. De vroegere beul van Berlijn, Frie- drioh Wilhelm Roetger, ls ln een rust- huls te Hannover gearresteerd. Hl| execu teerde o.a. maarschalk von Witzleben en de eaiflehzWeerders van 20 Juni 1944. Tijdens een te Brussel gehouden ka binetsraad werd besloten dat ln den nacht van 6 op 7 October ln België de enkele zomertijd opnieuw zal worden in gevoerd. Op het oogenblik geldt nog de dubbele aomertild. In Brussel blijven de arbeiders van de gasfabriek ln staking tegen het advies van het vakverbond ln. De Amerikaansche minister van landbouw heeft verklaard, dat de voor uitzichten Voor graan er op wijzen, dat de expört Voor ra deii der wereld vrijwel voldoende zullen zijn om tot de oogst 1947 aan de minimumbehoeften van de landen, die een tekort hebben, te Voldoen. De nationaal-social 1st Karl Klellng ls gisteren wegens moord op een Dult- schen communist, ln April van het vorige Jaar gepleegd, onthoofd. Het was het eerste doodvonnis dat tijdens de bezet ting te Berlijn voltrokken werd. Op scheepsWèrven aan de Clyde (Engeland) worden vaartuigen met ge ringen diepgang voor de rlvlersoheepvaaft in het Verre Oosten gebouwd. De sche pen worden op stapel gezet maat Aiet te watér gelaten. In plaats daarvan worden zij gedemonteerd en de onderdeélen lil kisten verpakt. In het Verre Oosten zill- lefi zij weer ln elkaar gezet worden. Een bericht Van den Amerikaan schen nieuwsdienst ln DUitschland zegt, dat volgens den chef Van het burgerlijk bëstUUf Iri de Fransche bezettingszone en trawanten gedaan hebben. Hieruit vloeit niet IJzeren logica voort, dat wy liet kjvaad, dat ons werd aangedaan, met minder kwaad zullen moeten ver gelden, derhalve, dat wij voor de barm hartigheid de poorten zullen moeten openen. Wij hebben dit ln feite allang gedaan. Wie uwer zon durven beweren, dat dr kampen en gevangen las en, waarin onze politieke delinquenten vertoeven even erg zijn, als die, waarin dc beste onzer Nederlanders tydens de bezetting heb ben geleden en zyn gestorven? Wij kunnen dus aan de barmhartig heid niet ontkomen, aj zouden wy het wensclien. Indien wij al geen barmhartigheid zou den willen beoefenen, omdat God dit van ons verlangt, omdat dit ln overeenstem, mlng ls met onze beste chrlsteiyke en Volks-tradities. dan nog zou het nuchtere verstand ons daartoe dwingen. Laten wij ons daarom niet. met valsche Illusies ln slaap wiegen. Later wy de oogen niet slul. ten voer de elschen der realiteit." Ik weet, dat sommigen deze barmhar tigheid niet kunnen begrijpen, omdat zy zelf zo onbarmhartig door den vijand en zijn handlangers getroffen zyn. Maar dit moge lk hun toch zeggen: Niemand van wlen bewezen kan wor den, dat hy zyn meilemcnsch moedwil lig verraden en aan den vijand over geleverd heeft, of dat hy zyn meeïe- mensch licliamciyk mishandeld of ge kweld heeft, zal zyn gerechte straf ont„ gaan. Geen van dozen komen volgens dc regeerliigsplannen voor bulten-ver- volgliigstelllng ln aanmerking. Mocht iemand het anders zeggen, dan spreekt hij onwaarheid. 21 CATEGORIEËN. Aan het plan van de regeering ligt ten grondslag een opsomming van 2>1 catego rieën van misdadige gedragingen zy, die geen handelingen vervuld hebben welke onder deze 21 categorieën vallen. Wórden buiten vervolging gesteld en wei op uni forme voorwaarden, voor Zoover niet ln de practijk afwyking daarvan om een of andere reden gewenscht blllkt. ZIJ, wier handelingen wei onder dc 21 categorieën vallen, kunnen alleen dan vry gelaten worden, indien zy tot; de minder schuldigen behooren. De minister wees verder op de rlcht iyn, w-elke tot veel verzet en crltlek aan- worden gesteld, maar wel zal bevorderd worden, dat de lichtste gevallen uit deze categorie voor een spoedige berechting ln aanmerking komen. De andere richtlijnen biyven von kracht. KLACHTEN Meen niet, dat de personen, die vol gens de richtlijnen buiten vervolging worden gesteld, er niet één of twee .jaar kampstraf, die zij ondergaan hebben, vanaf kpmen. Dit ls onjuist. De bnlten- vervolgingstelllng gaat met nieuwe straffen gepaard, n.l, inel geldstraffen, die nnar omstandlglieden zeer groot kunnen zijn, met verlies van sommige burgerrechten, zooals liet kiesrecht en voorts steeds niet de voorwaarde, dat de betrokkene zich als goede Nederlan ders voortaan gedragen. Wie deze voor. waarde niet nakdmt zal weer naar dr kampen worden teruugevoerd en zal de gewone berechting moeten ondergaan. Met nadruk wees minister Van Maar seveen hierop, omdat licm klachten be reikt hebben omtrent liet gedrag van personen, die hullen vervolging gesteld zijn, en die niet. schijnen te beseffen, dat hun een alles/,hvs bescheiden en correct optreden past Indien, waar ook. personen, die buiten vervolging gesteld zyn, zich misdragen bijvoorbeeld door wraaknemingen op illlgeale strijders of andere personen, die zy verdenken hen te hebben aangebracht, verzoek Ik daar van aangifte te doen bl| de P.R.A.'s of bij den betrokken procureur fiscaal. Na onderzoek zaj de bultenvervolglngstel- llng, zoo noodlg worden Ingetrokken, za] de betrokkene In hechtenis worden ge nomen en zijn berechting moeten te gemoet gaan. Spr. merkte voorts op. dat volgens de te zijner beschikking gekomen gegevens de bijzondere gerechtshoven en de tribu nalen tot 1 Juli 1.1. ln totaal 9376 geval len berecht hebben, d.w.z. nog niet ten volle 10% van hot aantal personen, dat als politieke delinquenten van hun vrij heid beroofd werden. Dit cijfer maakt het duidelijk, dat de berechting moet versneld Worden en dat men derhalve de taak der bijzondere gerechten en de daarmede sa menhangende taak der parketten moet beperken tot de zware gevallen. DE STAND VAN ZAKEN. Hoe is op dit oogenblik de stand van liet vraagstuk der bultenvervolglngstel- llhg? Men heeft ln de pers gesproken over de vrijlating van 40.000 tot 45.000 po litieke delinquenten. Om een dergelijk getai gaat het, althans op dit oogen blik. niet meer. liet aanta] politieke delinquenten, dat in de kampen op he. rechting wacht, bedroeg op 15 Aug. '4G nog 51.012. Hieruit vloeit voort, dat om het getal van 25.000 gedetineerden te bereiken op dit oogenblik de vryiatlng niet van '40 of 45 duizend, maar van omstreeks 25.000 delinquenten ver- elscht ls. Wij allen zullen er naar moeten stre ven. om de vrijgelatenen weer ln de nor male maatschappelijke verhoudingen en ln het arbeidsproces op te nemen. Veel zal hierbh ook afhangen van het gedrag der vrijgelatenen zelf. Het NcderlauiLsche volk ls een eigen aardig volk, geiyk de bezetter tot zUn schade ondervonden heeft. Het verdraagt geeu hooghartig optreden, zeker niet van personen, die tegenover liet Nederland, selie volk jn zijn geheej ernstig mis daan liehben. Maar wanneer zy. die vrijkomen, rut- teriyk willen erkennen^ dat zij ver keerd gehandeld hebben, en zlcli dien overeenkomstig willen gedragen, dan zullen zy kennis maken met ccn ande. ren karaktertrek van ons volk: een royale vergevingsgezindheid, die niet nakaart over hetgeen gebeurd ls, maar de hand ter verzoening reikt. Ik kan daarom lien, die vrykomen niet genoeg op het hart binden, om zich waarulg te gedragen, ook al zouden zij In den beginne teleurgesteld zijn over de ontvangst, die hun ten deel valt. Al leen een dergelyk gedrag kan voor hen den weg openen nnar betere tyden. „IK VRAAG GEEN SENTIMEN TALITEIT." Spr. drukte o.a. de kerkgenootschappen, die hun taak van Christelijke barmhartig heid m woord en daad op zoo bewonde renswaardige wijze verrichten en die, zoo min zy tijdens de bezetting uit den weg gingen voor den ongunst van den be zetter, thans hun roeping ontrouw wor den, omdat zij niet door allen begrepen worden. Spr. deed ook een beroop op het Ne- derlandsche publiek ln het «algemeen om de vrijgelatenen niet vijandig te bejege nen. Ik vraag aldus de minister, tegen over hen geen sentimentaliteit, welke lk uit den booze acht, maar wel mannelijke zelfbeheerschtheld en verzoeningsgezind heid. EEN WOORD TOT DE ILLEGALITEIT Ik moge ook een woord spreken tot de Illegale werkers wier deputaties lk by herhaling ln miln kabinet ontvan gen lieb. Ik heb van hen veel crltlek ondervonden, maar mi|n waardeering voor hen heeft daaronder niet geleden. Ik weet, dat zy, die ln de voorste ge lederen hebben gestaan van het verzet ln bun beste medewerkers, ln Jiun naaste familieleden soms wreed getrof fen zyn. Ik weet ook, dat 7.y zelf dikwyis geleden hebben. Toch vraag lk liun nog één offer. n.L, dat zij, die ln de don kerste dogen van ons volksbestaan, hun leven ln de waagschaal hebben gesteld voor het. vaderland en het wettig ge zag, thans hnn wettige overheid zullen volgen, ook daar waar hun Inzichten van de hare afwilken. Misschien Is mijn vraag overbodig. In dien lk zo toóh gesteld heb. ls dit. om de moeilijke positie der illegaliteit in deze aangelegenheid in het volle licht te stellen, opdat de waardeering ln ons volk voor haar te gTooter moge zijn, wan neer zy ook dit offer gebracht hooft. Onze vijanden hebben door het ver treden van alle ROddelilke en menschelij- ke wetten den vloek van boven over him wereld af geroepen. Mogen wil, door het volgen van het richtsnoer der christelijke barmhartigheid. Gods zegen over ons dierbaar vaderland waardig worden". MINDER RIJST, MAAR MEER BLOEM VOOR DE BABY'S. In verband met de slechte rijstpositle zal op 1 September het rantsoen rijst, kindermeel of klnderblScülts Vóór de leeftijdsgroepen van 0 t.m. 1 Jaar worden verlaagd van 500 tot 250 gram per veer tien dagen. Het ls evenwel mogelijk op dien datum het rantsoen bloem voor de baby's te verhoogen van 100 tot 300 gram per twee weken, zoodat de waarde van het levensmiddelenpakket voor de Jongste kinderen door deze Vëflaglng vaü het rljstrantsoen slechte weinig verandering ondergaat. AUTOBUS OMGESLAGEN. De 30 passagiers met groote moeite gered, Op de smalle en bochtige Loplkervoor- dyk ls gistermorgen een autobus van den dieriat UtrechtSchoonhoven op Wég naar Schoonhoven nabij Cabauw in een der tallooze gevaarlijke bochten van den weg gereden, omgeslagen en in een sloot terecht gekomen Daar de wagen met het portier omlaag kwam te liggen, konden de ongeveer dertig Inzittenden slechts met groote moeite door yilngs toegescho ten omwonenden door de ramen van de bus naar bulten getrokken worden. Een twaalftal passagiers, die verwondingen door glassplinters aan gelaat, armen en beenen hadden opgelóopen. konden na ter plaatse door leden van eéh té hulp ge komen roode kruis colonne te zyn ver bonden, huiswaarts keeren. CONSUL-GENERAAL VAN BELGffc. BIJ besluit van den prins-regent van België ls de heer J. Verbruggen, consul- generaal le klasse, tot consul-genëraal van België te Amsterdam benoemd, met rechtsmacht over de provincies Noord- Holland, Utrecht, Friesland. Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland, De heer E. v, d. Pitte, oonsutegeheraal belast met do directie van het consulaat van België te Rotterdam, is benoemd tot consul-generaal van België te Rotterdam met rechtsmacht over de provincies 2uid- Holland, Noord-Brabant, Zeeland en Lim burg. INFORMATIEBUREAU ROODE KRUIS. Het informatiebureau vari het Ned, Roode Kruis, gevestigd ih het gebouw Petrolea. Benoordenhoutsche weg 7 te 's-Gravenhage deelt ons mede dat de afdeelingen a (inlichtingen betref fende Nederlanders in het Verre Oos- teh); b. (vreemde militairen; c. (vreem de burgers) en de gravendienst, met. in* gang van Maandag 2 September a.s« worden ondergebracht in het gebouw van Pander, Vlamingstraat 2 te 's-Gra venhage (tijdelijk ingang Wagenstr. 1). Genoemde afdeelingen zijn telefo nisch te bereiken onder de nos, 183453 en 183454. De directie het secretariaat en de af- deeling c (inlichtingen betreffende Ne derlanders in geheel Europa) blijven voorloopig gevestigd ili het g'ébouw Pe- trólea Benoordeïlhoutscheweg 7. y WORDEN NEDERLANDERS IN DUITSCHLAND VASTGEHOUDEN? Vele sprekers. Nadat ds. Punselie ten sterfhuize een rouwdienst had geleld, had gistermid dag onder groote belangstelling op de begraafplaats „Rhijnhof" de teraarde bestelling plaats van het stoffelijk over schot. van prof. dr. H. M. van Nes, oud- hoogleeraar aan de Leidsche Universi teit en een vooraanstaande persoonlijk heid in theologische kringen, inzonder heid op het zendingsterrein. Aanwezig Waren o.m. de rector-mag- niflcus der Universiteit, prof. dr. B. G. Ëscher, de secretaris van het college van curatoren, mr. K. Wiersma, ds. D 3. Vossers, praeses en ds. J. de Wit, scriba van don kerkeraad en de voltal lige Gemeente-commissie der Ned. Herv. Kerk, de heer H. M. Markusse, secreta ris van de Hoofdcommissie voor don Eerediéhst de heer Th. Barnard namens hét béstuur der Whkver. .Fhébé", mr. df. L, Sprey, ïhr, w. J Woldringh van der Hoop en mevr. M. E. Wcnsinck— D&Ubatitön namens het bestuur van het Diacoiiesseiihuls, ds. E. L. Nauta, na mens het hoofdbestuur van de Ned. Gustaaf Adolfvereeniging, de directrice van het Diacónësseilhuis, Zuster Elema Naar wy uit de grensstreek verrte» men zou sedert een week in -Duitsch- land een gezelschap Nederlanders wor den vastgehouden, ln hööfdZadk afkom stig uit Twenthe, die, naar verluidt, onlangs de grens zUn overgegaan om zakenrelaties aan te knoopen en ihkoo- pen te doen. Enkelen hunhet reisden in uniform, aldus wordt gezegd. Enkele ie- den van het gezelschap zijn reeds terug gekeerd, doch het meeréftdéél zóU WOr- middellijk Intrad. gecrlrig. zóne tót 15Ö0 calorieën Verhoogd worden, den vastgehouden ih GronaU. SCHEEPSVERBINDINGEN. Actief 31/8 van Holbaeck naar Maas sluis; Actinia 22/ van Antwerpen naar Portsmouth; Admiraal de Ruytet 21/8 vftfi Falmdutb naar Bint Malo; Aglena Van öooie naar Par, passeerde 18/8 Beachy Head; Algarva 31/8 van Lissabon naar Rotterdam; Ali'tohla 19/8' van Singapore te SMftnghöl; Öengkftlis, van Sydney n. 'Australië, 21/8 te Suez; Biervliet, 21/8 van Masnodo naar Gothenburg; BI anken- Dufg Van Rotterdam naar Casablanca met twee mótorsleepbootjes. 17/8 te Brlxham; Borelll 31/8 van Blyth naar Bidefort; Brastagl, 20 8 van Singapore naar Swettenham; Brinda 21/8 ran vlls- singen naar Goolej Delftdljk, Rotterdam—' New York, 2Ü/8 van Antwerpen; Duive- land, 21/8 van Dordrecht naar Yxpilla; Edam, HaVattfiRotterdam, 2Ö/8 te Ant werpen verwacht; Eemshorn, 18/8 van Rotterdam te Londen; Eems'.room, 19/8 van Amsterdam te Plymouth; Everteen, 21/8 van Odense te Stugsund; Express. 19/8 van R'dam te Londen; Glashaven, 21/8 van Antwerpen te Kopenhagen; Hentlette (ex Animo). 21/8 van Gothen burg naar Oskarstaamm; Jnns. 19/8 van A'dam te Londen; Hermes, 19/8 van Sin gapore te Hongkong; Kota Inten (uitreis) 21/8 17.30 te Southampton; Macuba 18/8 van Abaddn naar Mombflssa; Mlos, 21/8 van Norrkoping naar Rotterdam; Nassau- haven, 21/8 van Kotka naar Rotterdam; Nieuwaal, 21/8 van IJsland te Gothen burg. Oleum. 19/8 Van Mlddlesbro te 31éj Papendrecht, RotterdamB&y- town, 22/8 te Houston; Prins Bernhard, 18/8 van Lohden te Larwick; Rose Mario. 21/8 van Hogénes naar Lulee; Saldja, 18/8 van Karashl te Bahrein; Servus, 18/8 van Hamburg te Grangemouth; Thames, van Maassluis naar Nantes, passeerde 18/8 DuugeneSs; Van Honthorst, HuelvaAm- Sterdam, Dasseerde 21/8 OUe9eant; Vo- lendam. BrisbaneRotterdam. 19/8 te Sydney; Westerdam. New York—R'dam, 21/8 van New York; Zulderburgh, 2l/8 van Satubal naar Rotterdam. KH.fi M, Hercules 21/8 té Ismif; Iris 21/8 van Halmstadt naar Gothenburg; Tyro 21/8 vari Lissabon naar A'dam; Garrymedes 22/8 van Antwerpen naar la GUëiera, Arladnë 21/8 te Klulk; Styve- sant 21/8 té Paramaribo: Martesia 20/8 te CUr&cao; Vfin Ost-ade 21/8 te Trinidad. Mij Nederland Lura 20/8 van Pórt Said naar New York; TJlsadana 20/8 vaü Suez naar Batavia; Tegelberg 20/8 van Poft Said naar Amsterdam: Bengkalls 21/8 te Suez; Salawatl 18/8 van Basra. H&lIéüd-Afrlkft-iyn Maaskétk 20/8 van Krlbi naar Lagos; NlgeretToom 21/8 vAn Amsterdam naar West-Afrika. dr. K. J, Brouwer, prof. dr. B. D. Eerd- mans, prof. dr. H. Kraemer en vele an deren. Nadat de met vele bloemstukken ge dekte kist grafwaarts was gedragen, werd het eerst het woord gevoerd door prof. dr. G( Sevenster namens den Aca- demischen Senaat, de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk, het Hooger On derwijs dier Kerk en de theologische faculteit .Deze wees er op, dat het niet mogelijk is op deze plaats de groote werkzaamheid van den ontslapene ln kort bestek samen te vatten. Reeds als student was Van Nes bekend om zyn groote kennis en geleerdheid en van die eigenschappen heeft hy in 2djn lang le ven op velerlei terrein doen biyken, doch voornameiyk als predikant, rector der Zendingsschool te Rotterdam en als hoogleeraar. Naast de zending legde hij in zyn onderwys in het byzonder den nadruk op de dogmatiek. Karakteristiek voor zyn persoonhjkheid was zyn be hoefte aan persoonlijk contact met zyn leerlingen; daarnaast Was hij een ruim denkend mensch, hetgeen verklaart.dat hij tot op hoogen leeftijd het contact met vele menschcn behield. Prof. Van Nes was een theoloog met het hart, die een groote opgewektheid paarde aan een diepgeworteld geloof. Spr. eindigde met woorden van troost tot de familie. De volgende spreker, ds, Groeneveld van Doetinchem herdacht dankbaar wat de overledene Voor de Doetinchemsche Inrichtingen is geWée6t. ZoóWel de in- als de uitwendige zending hadden zyn volle belangstelling. Man van grooten eenvoiid, met een bewonderenswaardig geheugen en stoere Werker, was hy een bezielend voorbeeld voor zijn studenten en doortrokken van piëteit jegens de personen en kringen, die in zyn leven van beteekenis zyn geweest. De inrich tingen, welke spr. vertegenwoordigt, herdenken met groote erkenteiykheid zijn moreelen en flnancieelen steun en zullen hem nooit vergeten. Dr. F. J. Fakkema, rector der Ned. Zendingsschool ttléde sprekende namens de Samenwerkende Corporaties te Oegstgeest schetste den overledene als een pur-sang evangelieprediker en als een synthetische persoohUjkheid in het bijzonder op het zendingsterrein. aan welks ontwikkeling en geschiedenis zijh naam met eere zal blijven vefbondeh. Van hem geldt het woord „God be graaft Zyn arbeiders, maar God zet zyn werk voort". Mr. dr. L. Sprey, sprekende hamans bestuur, directrice, zusters en oud-pa tiënten van het Diacones«senhuis maakte met. groote erkenteiykheid gewae van het vele, wat prof. Van Nes als be stuurslid en voorzitter van deze Inrich ting heeft gedaan en waardoor hij op de gee9teiyke structuur dezer instelling het stempel van zijn persoonlijkheid heeft gedrukt. Tenslotte sprak dt. J. Rlemens woor den van dank namens de gemeenten Woudenberg, Rotterdam, Den Haag eti Leiden, erop wijzende, dat de overledene ondanks zyn groote geleerdheid was eeh kind voor God. die naar hy wist, niet is een God der döoden, maar der leven den. Het zusterkoor van het Diaconessen- huls zong Vervolgens Psalm 89 vers 1 eil 8, waarna allen gezamenlyk het 7de vers aanhieven. Nadat df, Riemens het „Onze Vader" had gebeden, dankte een familielid voor de gesprokeri wöórdén én betoonde be langstelling.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1