LEIDSCH
DAGBLAD
Scherpe Amerikaansche nota aan
Zuid-Slavië
WEERBERICHT
Amerika en de Dardanellen
Met een enkel woord
Bevin ter Parijsche conferentie
De moordenaars van Bantjeuj
Leon Degrelle moet binnen
8 dagen Spanje verlaten.
Naar het Spaansche persbureau me-
dedeeld, is aan Leon Degrelle acht da
gen tijd gegeven om Spanje te verlaten.
Daartoe is hem beperkte bewegincsvrij
heid verleend. Men neemt aan. dat hem
niets anders overblijft dan naar België
terug te gaan.
Reuter voegt hieraan toe, dat de Bel
gische regeering er zich bij de Ver-
eenigde Volken in Mei van dit-jaar over
heeft beklaagd, dat Spanje Degrelle niet
wilde uitleveren. In December 1944 is
hij bij verstek ter dood veroordeeld.
85ste Jaargang
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1946
No. 25862
Waarnemend Directeur: A, Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst,
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no„: 57055
Voldoening geëischt.
De regeering van de VereenIgde Sta
ten heeft aan Joegoslavië een nota
doen toekomen, volgens welke zij bin
nen 48 uur een bevredigende verkla
ring eischt voor het neerschieten van
de Amerikaansche vliegtuigen.
De nota is door Dean Acheson, onder
minister van buitenlandsche zaken, aan
den Joegoslavlsc-hen zaakgelastigde te
Washington overhandigd. Amerika eisoht
het onmiddellijk op vrije voeten stellen
van de vliegtulgbemannlngen en verder
dat zij ongedeerd Joegoslavië zullen ver
laten.
De nota luidt verder: „Indien binnen. 48
uur na de ontvangst van deze nota door
de Joegoslavische regeering aan de eischen
is voldaan, zal de regeering van de V. S.
handelen volgens de door haar verkregen
bewijzen en de haar door de Joegoslavische
regeering gegeven verklaring.
Zoo niet, dan zal Amerika den Veilig
heidsraad verzoeken onmiddellijk bijeen te
komen en de noodige maatregelen te
nemen. Het met voorbedachten rade en
zonder waarschuwing vuren op een onbe
wapend passagiersvliegtuig van een be
vriende natie ls in de oogen van de V. S.
strijdig met het internationaal recht en
met de principes van mensctoelljktoeld.
Volgens Reuters diplomatieken corres
pondent is de Amerikaansche nota volko
men In overeenstemming met het hand
vest der Vereenigde Naties. De termijn
van 48 uur en het van te voren wisselen
van diplomatieke nota's is overeenkomstig
artikel 33 van het handvest, dat bepaalt,
dat partijen eerst moeten trachten het ge
schil op vredelievende, door henzelf te be
palen wijze op te lossen.
Het voorleggen van de kwestie aan den
Veiligheidsraad zal geen moeilijkheden
geven, aangezien deze wordt geacht steeds
bijeen te zijn.
De Amerikaansche gezant zal heden
maarschalk Tito bezoeken in verband met
deze aangelegenheid.
Radio Belgrado heeft een verklaring va.u
Tito aangehaald, waarin de maarschalk
verklaart zelf op 19 Augustus de gedwon
gen landing van een Amerikaansch vlieg
tuig te hebben bijgewoond. ,,Er zijn on
juiste beweringen geuit. Inhoudende, dat
het vliegtuig niet eerst gewaarschuwd zou
zijn. dat het moest landen en dat het na
de landing onder vuur zou zyn genomen".
De radio voegde eraan toe, dat Tlto
voorts had gezegd: ..Elken dag vliegen niet
alleen toestellen van de burgerlijke lucht
vaart maar ook militaire machines in ge
il eele groepen boven ons grondgebied.
Deze schendingen van ons grondgebied
ziin niet geëindigd, nadat ik de zaak ter
sprake bracht*'.
Tito zei. dat hij in een kwaliteit van
plaatsvervangend minister van buitenland
sche zaken een nota aangaande de terri
toriale schendingen heeft overhandigd,
waarna men hem vertelde, dat eerst de
nummers van de vliegtuigen opgegeven
moesten worden. Het is echter .niet moge
lijk de merkteekens op een vliegveld, dat
zich twee kilometer boven den grond
bevindt, van beneden af waar te nemen.
Ons volk heeft vrede en vrijheid lief,
ging Tito voort, al zullen sommige im
perialistische mogendheden ons van het
tegendeel beschuldigen, maar wij willen
geen vrede tot eiken prijs.
Tito beklaagde zich, over hetgeen hjj de
Wild-West in Hoorn
café-bezoekers overvallen
en beroofd.
Dinsdagavond om 11 uur is te
Hoorn (N.H.) in het café van den
heer S. de Vries een brutale roof
overval gepleegd. Twee personen,
waarvan de één als politie-agent en
de ander als militair verkleed was.
kwamen het café binnen en hielden
de zes aanwezigen met revolvers in
bedwang. De ..huiszoeking" die een
van hen daarop verrichtte leverde
hun 5 koffers met manufacturen op.
Onder bedreiging van de schietwa
penen werden de bezoekers en het
personeel van het café naar de keu
ken gedreven, waar het licht werd
uitgedraaid om naar buiten geen
argwaan te wekken. Een voor een
moesten daarop de bezoekers naar
voren komen om gefouilleerd te wor
den. Allen werden van hun porte
feuilles beroofd. De dikste kwam uit
de zak van den heer De Vries zelf,
die door deze wild-west geschiede
nis zijn portefeuille moest afstaan
met f. 3600— inhoud..
Hedenmorgen vernemen wij
nader dat de politie zes perso
nen heeft gearresteerd en dat de
geheele buit is teruggevonden.
Naar de motieven van de daders,
onder wie ^ich enkele politie
ambtenaren bevonden, wordt een
onderzoek ingesteld.
zonderlinge houding van. zekere staten
noemde, die gedurende den oorlog naast
Joego-Sïavië hebben gevochten. „Ik heb
het niet over die landen In hun geheel, ik
heb slechts het oog op een minderheid,
welke haar wil oplegt aan de volken van
die landen". Het probleem van thans ls
de controverse tusschen werkelijke demo
cratie en reactie In geen geval is er
sprake van een worsteling tusschen Oost
en West".
De beschieting van Amerikaansche
vliegtuigen boven Joegoslarisch gebied
iit ln Amerika een ernstige reactie te-
heeft
weeggebracht en zoover men kan nagaan
ondersteunt de publieke opinie ten volle
dc scherpe nota, die het departement van
buitenlandsche zaken aan Joegoslavië
heeft gezonden. Het blad ..Evening Star"
noemt het optreden der Joegoslaven „een
bestudeerde campagne van vijandelijkheid,
die niet ver verwijderd ls van een onver-
klaarden oorlog' Het blad is van oordeel,
dat strenge maatregelen genomen dienen
te worden, wil men herhaling der Inciden
ten voorkomen De „New York Dally News"
betitelt Tlto als een „onbeschaamde ban
diet". Het blad herinnert veelbeteekenend
aan de zee- en luchtstrijdkrachten, die de
Vereenigde Staten ln de Mlddellandsche
Zee hebben geconcentreerd, doch voegt er
tevens aan toe. dat voorzichtigheid gebo
den is: „Voor wij Tlto aanpakken, dienen
wy er ons rekenschap van te geven, dat
wij voor een nieuwen Europeeschen oor
log geplaatst kunnen worden". De „New
York Dally Mirror" spreekt van .jooden
Tito, den moordenaar van MlhailowltsJ".
Dit blad verwijt het staatsdepartement een
te slappe houding „Tlto beschiet ons, wij
antwoorden met nota's.
Byrnes heeft Truman telefonisch rap
port uitgebracht over de Incidenten. De
president bevindt zich op het oogenblik
aan boord van zijn Jacht „Williamsburg"
voor een vacantierels naar de Bermuda-
eilanden.
De regeering in Britsch-lndië.
Pandit Nehroe, voorzitter van de Con-
gres-partil ln Britsch-Indlë, heeft den on
derkoning, aldus Radio New-Delhl, een
lijst met namen van personen, die door
de congres-partij worden voorgedragen
met betrekking tot de voorloopige regee
ring van Brltsch-Indië, doen toekomen.
Oorlogsproductie in
Russische zóne?
Volgens goedgefundeerde en uitermate
betrouwbare berichten uit de sovjet-be
zettingszone van Dultschland zijn Russi
sche en Duitsche technici bezig met de
fabricage van nieuwe V-wapens ln een
aantal voormalige Duitsche wapenfabrie
ken, die op volle toeren draalen. Of
schoon de Russen vooralsnog niet toe
staan. dat van geallieerde zijde een on
derzoek naar de bedrijvigheid ln de
streng bewaakte wapenfabrieken wordt
gehouden, meent men toch te weten, dat
de productie van onderdeelen van V-
wapens in fabrieken als Siemens en Te-
lef unken (Berlin). Nleder-Sachsenwerke
(Wolfsleben) en ln de Kleln-Bodungen-
fabrlek plaats vindt. Naar 'verluidt, pro-
duceeren de Russen in een fabriek te
Maagdenburg (onderdeej van het Krupp-
concern) zware pantserultrustlngen. die
naar de sovjet-unie worden verscheept.
Ook wordt te Merseburg (Saksen) speciale
vliegtuigbrandstof voor straalvliegtuigen
geproduceerd. Men neemt echter aan, dat
de productie niet op groote schaal ge
schiedt.
AANBEVELINGEN VOOR IIET LIDMAAT
SCHAP DER VEREBNIGDE-NATIES.
De Veiligheidsraad der V.N. heeft aan
bevelingen ontvangen van zijn ballotage
commissie met betrekking tot aam-ragen
van Afghanistan, IJsland en Zweden, die
tot de V.N. wille toetreden. De Sovjet
afgevaardigde, zoo wordt nog gemeld, on
dersteund de aanvragen van IJsland en
Zweden „met genoegen".
Zes andere verzoeken werden niet door
de ballotagecommissie in haar geheel on
dersteund. Groot Brlttannië en de Ver-
eenlge Staten hadden bezwaar tegen
Albanië, China tegen de Mongoolsche
volksrepubliek, de Sovjet-Unie tegen
Eire, Portugal, Slam en Transjordanlë.
Aanvulling bonnenlijst.
Voor de tweede helft van de 9de periode
1946 (18 t.m. 31 Aug.) geeft elk der vol
gende bonnen recht op het koopen van:
BONKAARTEN LA. LB. LC 608:
a 77 melk 2 liter melk.
B 77, C 77 melk 3% liter melk.
BONKAARTEN LD, LE 608:
D 77, E 77 melk 6 liter melk.
T ABAKSKAARTEN
T 44 2. rantsoenen tabaksartdkelen.
De bonnen voor tabak zijn reeds op
Vrijdag 23 Augustus geldig.
Op de bonnen voor aardappelen, die
nader zullen worden aangewezen, kan
eerst met ingang van Maandag 26 Augus
tus gekocht worden.
De in Duindorp vrijgekomen
huizen.
ZWAAR BEWOLKT.
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Zwaar bewolkt met tijdelijk eenig®
lichte regen of motregen. Meest ma
tige wind, aanvankelijk uit Zuide
lijke richting, later ruimend naar
West of Noord-West. Weinig ver
andering in temperatuur.
De gedeeltelijke ontruiming van Duln-
dorp heeft tengevolge gehad, dat 208
hulzen wederom ter beschikking zijn ge
komen van het Haagsche gemeentebe
stuur.
Aanvankelijk waren door dit kamp 2594
hulzen, 9 scholen en 2 kerken ln gebruik
genomen. BIJ de ontruiming van l Jan.
J.l. kwamen 695 hulzen vrij, tol) die van 11
Augustus 670 hulzen en bij de laatste,
zooals gemeld, 208 hulzen.
Thans beslaat het kamp nog 10G1 hul
zen, 9 .scholen en 2 kerken.
De Amerikaansche regeering heeft in
de nota. welke de waarnemend minister
van buitenlandsche zaken, Acheson,
Maandag JJ aan den Sovjet-zaakgelastig
de te Washington Orechof, overhandigde,
het verzoek der Sovjet-Unie om een nieu
we overeenkomst voor de Dardanellen,
welke alleen de Zwarte-Zeemogendheden
zouden teekenen, en om vestiging van
gemeenschappelijke Turksch-Sovjet-Rus-
sische bases aan de zee engten verworpen.
De Vereenigde Staten verklaren zich
accoord met de drie eerste punten van
de Sovjet-nota: 1. De Dardanellen moe
ten altijd open zijn voor koopvaardijsche
pen van alle landen; 2. De Dardanellen
moeten altijd, open zijn voor oorlogssche
pen der Zwarte-Zeemogendheden; 3. De
doortocht ls voor oorlogsschepen van lan
den, die niet rond de Zwarte Zee liggen,
verboden, tenzij ln gevallen, welke nader
ln de overeenkomst zijn omschreven.
Ten aanzien van de vestiging van' ge
meenschappelijke TurkschSovjet-Russi
sche bases wordt in de Amerikaansche
nota verklaard, dat Turkije de eerste ver
antwoordelijke moet zijn voor de verdedi
ging van de zeeëngten. Indien de engten
worden aangevallen of bedreigd zou de
Internationale veiligheid worden bedreigd
en de ontstane situatie onder de compe
tentie van den Veiligheidsraad der V.N.
vallen.
In de Amerikaansche nota wordt ten
slotte opgemerkt, dat ln de Sovjet-nota
niet naar de VN. woTd't verwezen en de
wensch der V.S. naar voren gebracht, dat
de engten volgens de principes en doel
stellingen der V.N. zullen worden be
stuurd.
„De Amerikaansche regeer Ing bevestigt
wederom haar wensch deel te nemen aan
een conferentie ter herziening van de
conventie van Montreux". besluit de nota.
De regeering der V.S. heeft een nota,
waarvan de strekking overeenkomt met
die der nota aan de USSR aan alle omder-
teekenaars van het verdrag van Montreux
behalve Japan, doen toekomen.
In Washington "legt men er den na
druk op, dat de Russische elsoh tot deel-
Joegoslavisch gezant te Athene
teruggeroepen.
De Joegoslavische regeering heeft den
ambassadeur van Joego-Slavié te Athene.
Isidore Tsjangar, teruggeroepen.
Tsjanger verklaarde dat hij is terug
geroepen als protest tegen beleedlglngen
aan het adres van maarschalk Tlto in de
Grleksche pers. de houding van den voor.
mallgen gouverneur-generaai van Mace
donië, Sallpis, tot Juni jl. en een incident
op de Alexandros. (De Joegoslavische am
bassade heeft betreffende dit laatste een
nota Ingediend, waarin wordt geprotes-
teèrd tegen de schade, door een bom-ont-
ploffing op het Joegoslavische schip
„Alexandros" met voorbedachte rade,
aldus de nota aangericht).
Griekenland antwoordde hierop, dat
een onderzoek zal worden ingesteld naar
het Incident op de .Alexandros" en dat
de Grleksche pers vrij ls. de Joegoslavi
sche bladen hadden overigens de Grlek
sche regeering aangevallen. Dallpis was
reeds gestraft.
neming aan de verdediging van de Dar
danellen niet op strategische overwegin
gen kan worden gebaseerd, daar de lucht
oorlog en de atoombom de waarde van
de zeeëngte voor de marine sterk heeft
verkleind.
Bij de moderne oorlogvoering zou het
voor de sovjet-Unie vri| gemakkelijk zijn
den toegang tot de Zwarte Zee af te
sluiten, ook zonder het bezit van bases
ln Turkije en zonder inbreuk te maken
op de Turksche souvereinitelt.
Veei eerder zal aan de Russische eischen
den wensch ten grondslag liggen over
Turkije dezelfde macht te verkrijgen als
over de z.g. satellietenstaten in het Oos
ten van Europa om op die wijze de zee
engten en het geheele midden-Oosten te
beneerschen.
De belangen van de Vereenigde Staten
ln het betrokken gebied bestaan vooral
uit olieconcessies, die van vitaal belang
voor de marine moeten worden geacht.
De graanoogst komt in
gevaar.
De abnormaal ruime regenval van
de laatste weken, moge onaange
naam zijn voor de duizenden vacan-
tlegangers, er begint zich thans een
gevaar te doen gelden, dat nog on
aangenamer gevolgen kan hebben.
Het ls n.l. niet mogelijk om de
graanoogst binnen te halen, zoolang
het niet ten minste eenlge dagen
achtereen volkomen droog ls. De
rogge en tarwe voorzoover reeds ge
maald. heeft zeer te lijden van den
neerstroomenden regen, terwijl het
graan dat gemaald moet worden,
thans niet ln behandeling kan wor
den genomen. Dit betreft ook de
haver, die er op sommige akkers al
weinig fraai meer bij staat.
Egypte weigert.
Ismail Sidky pasja, de Egyptische mi-
nister-president, heeft tijdens een on
derhoud van twee en een half uur met
de Britsche delegatie officieel medege
deeld, dat Egypte de jongste Britsche
voorstellen terzake de verdragsherzie
ning verworpen heeft.
Na een algemeen gesprek tusschen de
onderhandelaars kwam men echter tot
de conclusie, dat de mogelijkheid tot
nieuwe gedachtenwisseling blijft bestaan.
Men zou dan misschien nog tot een voor
beide partijen aanvaardbare oplossing
kunnen komen.
DE RANTSOENEN IN DE
BRITSCHE ZONE.
John Hynd, Britsch minister, verant
woordelijk voor de Britsche zone in
Duitschland en Oostenrijk, heeft mede
gedeeld, dat de Britsche autoriteiten
in Duitschland hopen de Duitsche rant
soenen in hun zone tot 1550 calorieën
per dag, voor normale consumenten,
binnen twee of drie maanden te kun
nen verhoogen. HU zeide, dat het Duit
sche volk in toenemende mate de ge
volgen ondervindt van de lange periode
op een rantsoen van 1050 calorieën. De
voedseltoestand in de Britsche zone is
nog steeds kritiek, aldus Hynd.
De Duitschers in de Amerikaansche
zone zullen eveneens 1550 calorieën ont
vangen.
FRANKRIJK—VIETNAM.
Marius Moutet. de Fransche minister
van kolonië n heeft verklaard, dat de be
sprekingen tusschen Frankrijk en Viet
nam misschien Vrijdag of Zaterdag her
vat zullen worden.
BINNENLAND.
De Urk 7 heeft te IJmuiden een
steur van 68 K.G. binnengebracht. Deze
bracht f. 7.— per K.G. op.
Op 5 September e.k, zal het 76 Jaar
geleden zijn dat do „Waalwljksche stoom
drukkerij Antoon Tielen" gesticht werd.
Tevens zal op dien datum het gouden
Jubileum van den tegenwoordlgen eige
naar. den heer J. P. P. Tielen. gevierd
worden.
Gisterochtend hebben padvinders
van de 21ste Londensche groep, die ge
heel uit koorknapen van de Southwark
Cathedral bestaat, een zanguitvoering
voor H:M. de Koningin op het palels
Het Loo gegeven. De longens verblijven
eenigen tijd ln ons land als gasten van
de tweede Elndhovenscbe padvinders-
groep.
H.M. de Koningin zal op 29 Augus
tus te Assen in het Sportpark aan de
Nassaulaan een aantal onderscheidingen
uitreiken voor uitstekende daden, ver
richt tijdens den oorlog, terwijl ook en
kele ridders der Militaire Willemsorde
zullen worden beëedlgd.
De 78-jarige P. H. H. te Aalten
(Geld.) was met zijn kleinzoons van 16
jaar (een tweeling) ln zijn werkplaats be
zig een gevonden granaat met een hamer
recht te slaan. De granaat ontplofte tij
dens deze handeling met het gevolg, dat
den 78-Jarlgen H. de linkerhand en het
linkeroor werden afgeslagen. Een der
kleinzoons werd levensgevaarlijk aan zijn
borst gewond, de andere bekwam lichte
verwondingen.
De beide zwaargewonden zlln het zie
kenhuis te Winterswijk overgebracht.
BUITENLAND.
In Turijn ls een nieuwe ondergrond-
sche fascistische beweging ontdekt.
In de sovjetrussische zone van
Berlijn ls een 35-Jarlge schilderes, die
hakenkruisen op haar schoenen geschil
derd had. gearresteerd. ZU verklaarde het
„voor de grap" gedaan te hebben.
De eerste herstelde brug over de
Donau ls op den Hongaarschen natlonalen
vacantiedag door president Tlldy geopend,
Mon heeft er den naam „Vrljheidsbrug"
aan gegeven.
Winton Gentle de tweede, een koe
uit Itchen Abbas b\j Winchester (Enge
land). ls. na levering van 223.917 Engel-
sche ponden melk in vijftien zoogperlo-
den, overleden. Zij was wereldrccordhoud-
s ter-me! kprod ucente.
Het Brazlllaansohe ministerie van
financiën deelt mede, dat de invoerrech
ten op bijna alle essentleele soorten voed
sel worden opgehesen Dit ls de meest
Ingrijpende maatregel tot nu toe tegen
den zwarten handel
De Siameesche premier heeft zijn
ontslag aan den regentschapsraad aange
boden. HIJ zeide overwerkt te zijn. Bo
vendien was hij van meening. dat de ver-
antwordelijkheid van het premierschap
door een jonger persoon dient te worden
gedragen.
De Amerikaansche minister van
Justitie, Thomas Clark, heeft er op ge
zinspeeld. dat door zijn departement de
mogelijkheid ln overweging werd genomen
van het koopen van Duitsche goederen.
Volgens de Evening standard zou
Zweden aan Groot-Brlttannlë verzocht
hebben om radar-demonstraties te geven,
teneinde de lanceer-plaatsen van V2-pro-
jectlelen, die op Zweedsch grondgebied
terechtkomen, te kunnen ontdekken.
Dome Sztojay. de Hongaarsche ma
rionettenpremier tijdens de Duitsche be
zetting. ls volgens radio Koblenz ter
dood gebracht.
In Spanje worden voorbereidingen
getroffen voor een groote actie ter stimu
leering van het vreemdelingenverkeer,
vooral uit de V.S. en Groot-Brlttannlë.
Er zal een peseta voor vreemdelingen
worden uitgegeven, die een gunstlgen wis
selkoers zal hebben. Aan Spaansche con
sulaten ln het buitenland is bevoegdheid
gegeven op aanvrage visa aan buiten
landers te verstrekken.
Uit liberaal-democratische kringen
te Berllln wordt vernomen, dat de plaat
selijke leider der partll. Kottbus. door de
sovjet-autorltelten ls gearresteerd. HIJ zou
ln de etalage van winkel een oproep aan
de Berlljnsche moeders hebben geplaatst
om hem alle inlichtingen aangaande ver
dwenen kinderen te verstrekken.
875 Engelsche mannen en vrouwen
hebben zich ln een vei-zoekschrlft tot
den premier Attlee gewend. ZU vinden
dat het tijd wordt de Duitsche krijgsge
vangenen ln Engeland naar huls te stu
ren. aangezien zil reeds verscheidene Ja
ren gevangen zitten en „er eens een tijd
komt dat een mensch niet zonder hoop
kan leven".
Hedenmorgen heeft ln een groote
meelfabriek nabU het algemeene militaire
hoofdkwartier te Tel Aviv (Palestina)
een bomontploffing plaats gehad. Er
woedt thans een grootebrand. Men meent
te maken te hebben met een terroristi
sche actie. Er heerscht thans weer rust,
maar er bestaat nog groote nervositeit.
Rechter Lawrence heeft de verdedi
gers te Neurenberg er op krachtige wijze
aan herinnerd, dat hij geen tijdverlies
meer zou toestaan voor de aanbieding
van de slotredevoerlngen.
Volgens radio Leipzig zal. in over
eenstemming met de onlangs tot stand
gekomen overeenkomst, de uitwisseling
van goederen tusschen de Russische en
Amerikaansche zone binnen enkele da
gen beginnen.
HM de Koningin heeft gistermorgen op het Palels Het Loo een groep Engelsche
padvinders, behoorende tot de Colchester Cathedral Group te Londen, ontvangen
Deze padvinders brengen een bezoek aan Nederland en zijn ondergebracht te Eind
hoven. Do Engelsche padvinders brachten onze Koningin een aubade en zijn daar
na door Hare Majesteit ten Palelze ontvangen, waar hun koffie werd aangeboden.
(Foto AN.P.-W.)
De kwestie Triëst.
De Britsche minister vin buitenland
sche zaken verscheen gisteren voor het
eerst ter vredesconferentie en wel als
voorzitter van een plenaire bijeenkomst,
waarop begonnen is met het hooren van
zes staten (niet-officieelè deelnemers
aan de conferentie) over het vredes
verdrag met Italië.
Bevin werd begroet met algemeen ap
plaus.
De aankondiging dat staatssecretaris
Byrnes den vice-premier van Joegosla
vië Kardelj ,bü zich had geroepen voor
een „openhartige" bespreking van de
zich toespitsende crisis inzake Triëst
heeft de aandacht van een verder saaie
zitting der vredesconferentie weggetrok
ken.
Op zichzelf is de regeling van de
kwestie Triëst het moeilUkste probleem
waarvoor de conferentie zich gesteld
ziet. Daar kwam dan bü dat de grens
incidenten die een serie van beschuldi
gingen en tegenbeschuldiglngen hebben
uitgelokt en' die culmineerden in aan
vallen van Joegoslavische jagers op
Amerikaansche transportvliegtuigen een
atmosfeer schiepen die rationalistische
discussie der regeling schier onmoge
lijk maakte.
Byrnes, die een kampioen der open
diplomatie is, beschouwt particuliere
besprekingen tusschen twee mannen ge-
woonlük als strikt geheim en het is niet
waarschUnlUk dat er buiten de korte
verklaring der Amerikaansche delegatie
verder iets onthuld zal worden. Het is
echter aan weinig twUfel onderhevig dat
Byrnes recht op zUn doel af ls gegaan.
De ByrnesKardelj bespreking viel
bijna samen met de verklaring in Was-?
hlngton van waarnemend staatssecre
taris Dean Acheson die de Joegoslavi
sche aanvallen een „ergerlyke daad"
noemde. Het is niet waarschijnlUk, dat
Byrnes die zich deze conferentie reeds
vaak op het Russische blok woedend
heeft gemaakt, minder ronduit is ge
weest.
Het eerste doel van Acheson was om
op de ernst der situatie langs de grens
den nadruk te leggen en de nieuwe
scherpe protestnota die te Belgrado is
ingediend kracht bü te zetten. Terwijl
Byrnes zUn plaatsvervanger zeker vol
ledig gesteund zal hebben, meent men
hier dat Byrnes in de eerste plaats de
atmosfeer ten aanzien van Triëst heeft
willen ophelderen, voor dat het Itali-
aansch-Joegoslavische grensgeschil in
de politieke commissie voor Italië te
berde komt.
De regeling die de groote vier inzake
Triëst getroffen hebben staat reeds on
der kruisvuur der Italianen en Joego
slaven. Italië heeft minstens gedeelte
lijke steun van Brazilië en mogelük van
anderen. Joegoslavië kan op de hulp
rekenen van de kleinere leden van het
Russische blok, hoewel Rusland zelf ge
bonden is door het schema, dat door
den raad van ministers is goedgekeurd.
Indien Joegoslavië in een stemming
zou zijn geweest om de huidige crisis
in de commissie te brengen, zou dit
zeer goed mogelyk de inleiding tot een
nieuw conflict over de Amerikaansche
politiek in de Mlddellandsche Zee heb
ben kunnen zijn. Molotof heeft reeds
eenmaal in het openbaar de Ameri
kaansche motieven aangevallen, het
geen een kwaad antwoord van Byrnes
ten gevolge had. Dit_zou zeker de kans
op een ordelyke discussie van de rege
ling Triëst hebben benaderd.
Voorstellen van Australië.
De Australiër Evatt heeft zich tegen
het plan der groote vier uitgesproken
om het bestuur en het oppertoezicht
over het- gebied van Triëst aan den
Veiligheidsraad der Uno over te laten
en hü stelde voor hiertoe een speciaal
executief lichaam in te stellen dat uit
zeven leden van deze conferentie zou
bestaan. Evatt deelde dit op een pers
conferentie mede waarop hij vcertein
bladzüden amendementen op de ont-
werpvredesverdragen onthulde, die zich
behalve met Triëst ook o.a. met de
plannen der groote vier inzage de her
stelbetalingen en de koloniën bezig
hielden.
In het büzonder kantte Evatt zich
tegen het voorstel der groote vier om
de ambassadeurs der groote vier in
Rome een executief lichaam te laten
vormen, dat het verdrag zou interpre
teeren. In plaats daarvan stelde Evatt
voor om dit werk te laten doen door
vertegenwoordigers der groote vier plus
vertegenwoordigers van nog drie na
ties, door de^Parüsche conferentie te
benoemen.
Uit alle amendementen van Evatt her
kent men het streven om andere na
ties dan de groote vier een stem te ge
ven bü de toepassing en interpretatie
der verdragen, nadat zij ziin ondertee
kend.
Inzake de Italiaansche koloniën stelt
Evatt voor dat een grooter lichaam dan
de raad van vier, een lichaam waarin
alle landen zitting zouden hebben die
deze gebieden hebben bevrüd en er vi-
Geen verf voor
onderhoudswerk.
TEKORT AAN GRONDSTOFFEN.
Volgens de op 16 Augustus J.l. ln de
staatscourant verschenen nieuwe voor
schriften ter uitvoering van de verf- en
verfgrondstoffenbeschikking is het een
ieder verboden oliehoudende verfpro
ducten (met uitzondering van plamuur,
stopverf en oliehoudende siccatief zon
der vergunning van het rijksbureau voor
chemische producten te koopen, te ver-
koopen of te verbruiken. Ook iedere par
ticulier heeft dus eventueel zulk een
vergunning noodig, terwül het koopen
van oliehoudende verfproducten bü den
detailhandel zonder vergunning verbo
den is.
Deze rigoureuze maatregel is nood-
zaketyk geworden, omdat de grond-
stoffenvoorziening in de laatste maan
den sterk is achteruit gegaan en een
verbetering daarvan voorloopig niet
is te verwachten. Voor onderhouds
werk zal dan ook voorloopig geen verf
beschikbaar zün. De wederopbouw, de
scheepvaart en andere vita'e bedrij
ven zullen voorgaan.
Voorts wordt het koopen en verkoo-
pen van nitrocelluloselakkcn vrügege-
ven, mits tegen factuur, waarvan ook
de kooper een exemplaar meot bewa
ren. Het verbruik van nitrocelluloselak
is vrü, behalve voor de volgende doel
einden: speelgoed, huishoudelüke ge-
bruiksvoorwrpen, niet-metalen onder
deden van verlcihtings-artikelen, beel
den en metselwerk, pleisterwerk, steen,
beton, cement, asbestcement en derge-
lU'ke matrialen.
Moeilijkheden tusschen
organisaties van Dansleeraren
Op het gisteren ln Krasnapol6ky te
Amsterdam geopende congres van de Ne-
derlandsche Vereenlglng van Dansleeraren
kwam, behalve het onderricht ln de
nieuwe variaties voor het komende sei
zoen, een ernstiger kwestie ter sprake,
o.a. toegelicht door den voorzitter, den
heer J. Donders.
Er bestaat een controverse tusschen
genoemde vereenlglng en den Nederland-
schen Bond van Dansleeraren, welke na
de bevrijding ls opgericht. Deze bond
heelt bij het ministerie van onderwijs,
kunsten en wetenschappen stappen ge
daan ter verkrijging van een regeling
voor do opleiding der leerkrachten en toet
vaststellen van een geldig, van staats
wege erkend diploma. Doordat de veree
nlglng en do bond. niet tot samenwerking
ol samenstelling schijnen te kunnen ko
men en d© richtlijnen van den bond;
voorloopig door het ministerie als Juist
zijn aangenomen, dreigen do leden van
de vereenlglng wat betreft hun vesti
ging, ln moeilijkheden te komen.
Van regeerlngszüde was op het congres
aanwezig do heer Rooswinkel van het
directoraat-generaal voor de vorming
bulten schoolverband, die het bestuur
der vereenlglng aanraadde te trachten tot
samenwerking met den bond te komen,
opdat een wettelüke regeling van het
dansonderwüs een eind zou maken aan
den toestand, dl© Iedereen het recht geeft
zich als dansleeraar te vestigen. „De re
geering," zoo zeide hij, „protegeert geen
enkele groep, doch legt slechts haar oor
te luisteren.'
Een voorproefje van de komende dan
sen vulde den middag. Immers het Fran
sche danspaar M. Pierre en mme. Car-
pentler dansten do „boogie woogie". De
„boogie woogie" zal ook ln ons land ln
het komende seizoen zü het ln kalmer
tempo onderwezen worden.
tale belangen hebben zich met de kwes
tie dezer koloniën zal bezig houden. In
dien zulk een lichaam niet binnen een
jaar tot overeenstemming zou komen,
moet het probleem volgens Evatt niet
naar de Uno vergadering doch naar
een speciale büeenkomst der 21 naties
worden verwezen.
Dr. Karl Gruber, waarnemend mi
nister van buitenlandsche zaken van
Oostenrük, die te Parijs is aangekomen,
heeft volgens radlo-Parüs verklaard,
dat „Oostenrük geen aanspraken doet
gelden op annexatie van Zuld-Tirol".
„Alles wat wij willen is afschaffing
van de de-nationaliseerings-maatrege-
len van de Italiaansche regeering. en
waarborgen voor de Duitsch sprekende
bevolking", zou hij er aan toegevoegd
hebben.
Vreeselijke folteringen werden
toegepast.
Van de geschiedenis, die de Japansche
beulen ln de BantJeuj-gevangenls te Ban
doeng schreven Inde Jaren, dat zij vrljelük
hun lage lusten konden botvieren, worden
thans de voornaamste bijzonderheden
vastgelegd.
Daar ls het verhaal van den gevangenis-
dokter. die opzettelijk een onbekend, dooh
stellig groot aantal menschen aan een ver
se hrikkelljken dood prijs gaf door op mis
dadige wijze zieken alle aandacht te wei
geren-
Medio 1944 was ln genoemde gevangenis
het voedsel ver beneden het laagst denk
bare peil en de hygiëne Het alles te wen-
schen over. Met enkele maatregelen had
men waarin verandering kunnen brengen,
doch dit werd nagelaten. De gevangenen
moésten ln vuilheid en stank leven en
ziekten grepen om zich heen. Door Onder
voeding en bloedverlies verzwakten velen
zoo snel. dat verscheidene tenslotte naar
een hospitaal" moesten worden overge
bracht, waar velen aan de gevolgen der
opgedane kwalen stierven.
De angst voor het verhoor en de folte
ringen behoorden tot de middelen, welke
de beulen weloverwogen hanteerden. Dag
en naoht hoorden de gevangenen ln hun
cellen het schreeuwen en hullen van me
degevangenen, die „aan de beurt" waren.
De eerste vraag, welke een verdachte
gesteld werd, was: „waarom ben Je ge
arresteerd?". waarop de mees ten niet an
ders konden zeggen, dan dat zü bet niet
wisten. Vijftig tot driehonderd slagen
volgden, met een stok. met rotan van ver
schillende dikten, met riemen voorzien van
metalen ballen of, en dit was het ver
schrikkelijkste. met een zweep, waarvan d©
uiteinden waren voorzien van ijzeren ha
ken, die het vleesch uiteenreten. Moesten
de beulen voortgaan hun slachtoffers tot
bekentenissen te dwingen, dan was daar de
electri6Che stroom: gewone wisselstroom
van 110 volt spanning; een klem beves
tigd aan een been en de ander aan den
arm of aan een neusvleugel. Indien het
slachtoffer een vrouw was. werd de tweede
klem aan een der borsten bevestigd. De
waterproef was de foltering, waarbU een
handdoek, bevestigd onder de kin over het
gezicht werd geslagen en met water door
drenkt, totdat het slachtoffer niet meer
ln staat was adem te halen en als een ver
dronkene ln zwijm viel. Het vastbinden,
der vingers met een stok tusschen elke
twee vingers veroorzaakte door het aan
trekken van het bindtouw ondragelijk©
pijn en dagen achtereen bleven de ringers
gezwollen. Het kaalscheren van het hoofd,
en het kerven met een scheermesje, waar
na de wonden met Jodium werden „be
handeld" was een ander der vele wreed
heden. Brandende cigaretton, op het
lichaam geplaatst, veroorzaakten brand
wonden. die het slachtoffer Intense pijn
bezorgden.
Deze en andere daden staan op de lijst
van de moordenaars van Bantjeuj, dl®
aan de bestraffing van hun wandaden niet?
zullen ontkomen