LEIDSCH DAGBLAD Meten met twee maten De Russen tegen Italië, voor Roemenië Vier adviseurs voor Dr. Van Mook Gespannen toestand in Palestina Distributieproblemen Met een enkel woord De kortelings in ons Blad gepubli ceerde serie artikelen „Achter het stalen gordijn", waarin een onzer medewerkers verhaalde van zijn bevindingen, opge daan tijdens een rondgang langs en door verscheidene bewaringskampen van politieke gedetineerden, heeft onder onze lezers sterk uiteenloopende reacties gewekt. Het pleit voor de rechtsopvattingen ivan het Nederlandsche volk, meer be paaldelijk van onzen lezerskring, dat althans voorzooverre wij in de gelegen heid waren deze stemming te peilen men vrijwel algemeen de meening was toegedaan, dat een snelle berechting, in het bijzonder ten aanzien van de zgn. „lichte" gevallen, niet alleen dringend gewenscht was uit een oogpunt van menschelijkheid, doch tevens een nood zakelijke voorwaarde vormde ter bevre diging van het rechtsgevoel der betrok kenen. Aanzienlijk minder eenstemmigheid bestond er met betreking tot de vraag of de door onzen medewerker in ver scheidene opzichten gewraakte behan deling der gedetineerden in overeen stemming is met de waardigheid van ons recht, bijv. of het toelaatbaar of zelfs gewenscht moet worden geacht, dat babies bij de voltooiing van het eer ste levensjaar worden gescheiden van de moedei", of lijfstraffen toch eigenlijk niet oogluikend moeten worden toege staan, of een rookverbod gerechtvaar digd is, e.d. Sommigen achtten geen straf te zwaar, anderen bleven aan dringen op een strikt menschwaardige behandeling. Doch fel contrasteerden de opvattin gen, waar onze briefschrijver de kwestie van de voorgenomen vrijlating der po litieke delinquenten in het geding bracht. Dit is overigens volkomen begrijpelijk. Het spreekt bijna vanzelf, dat de uit zonderingen daargelaten de meest onverzoenlijke houding kan worden ver wacht van hen, die in de afgeloopen ja ren den druk der Duitsche bezetting in samenhang met de daarmede collabo- reerende N.S.B. het zwaarst hebben ge voeld, hetzij door persoonlijke belevenis in Nederlandsche of Duitsche concen tratiekampen, hetzij do:r het verlies van dierbare vrienden of verwanten als gevolg van het optreden van den geha- ten bezetter of zijn perfiden handlanger. Een dergelijke instelling is evenzeer be grijpelijk (want zuiver menschelijk!) ten aanzien van hen, die zelf door de Duit sche maatregelen Jodenkwestie, ar beidsinzet uit het maatschappelijk proces gestooten, hun -buurman-N S.B.'er zagen profiteeren van de aan dit lid maatschap verbonden voordeelen en -rechten en uit hun verborgen schuil hoeken moesten toezien, hoe hun over buur--bunkerbouwer zich in een weelde van zwarte levens- en genotmiddelen baadde, terwijl zijzelf het allernoodza kelijkste moesten ontberen. Tot deze categorie van min-of-meer-onverzoen- lijken behoort ook de groep van illegale werkers, wier levensgevaarlijke risico's werden vergroot door de dagelijksche bedreiging van „Nederlandsche" S.D.- spionnen en landwachters, een omstan digheid, welke er stellig niet toe bij draagt hen bijzonder vergevensgezind tegenover deze lieden te doen staan. Tegenover de hierboven geschetste com binatie, die zich in het algemeen una niem stelt op de basis van de nood zaak eener snelle berechting, staan zij, die veelal met het Evangelie als uit gangspunt uit- primair-christelijke overwegingen van barmhartigheid en naastenliefde derhalve de voorgeno men vrijlating voorstaan en zich nu reeds beijveren om deze politiek-ont spoor den maatschappelijk te reclas- seeren. 85ste Jaargang WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1946 No. 25855 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdredactie: B. W. Menkhorst. J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055 WEERBERICHT TIJDELIJK OPKLAREND. De Bilt verwacht tot Donderdagavond: Zwaar bewolkt met tijdelijke opkla ringen. Enkele buien vooral geduren de den naGht en vroegen ochtend langs de Noordzeekust en het IJssel- meer. Matige Zuld-WestellJke tot Wes telijke wind. Koel. Doodstraf tegen Sonai geëischt Tegen den Japanschen oorlogsmisdadi ger Sonai is door het tijdelijk militair gerechtshof, te Batavia de doodstraf geëischt. Dezelfde tegenstellingen, welke wij in de voorgaande regels formuleerden en waarin zich nog t-al van min of meer belangrijk nuanceeringen voordoen, openbaren zich eveneens met betrek king tot de richtlijnen voor de vrijla ting van politieke delinquenten, welke de Minister van Justitie in antwoord op hem door het Tweede Kamerlid, den heer Vorrink gestelde vragen heeft be kend gemaakt. Wanneer de Minister daarin als zijn oordeel te kennen geeft, dat het ook onzerzijds onvoorwaardelijk als zéér moeilijk erkende vraagstuk der politieke delinquenten op korten termijn moet worden teruggebracht tot een vraagstuk van berechting alléén en hij ter verwe zenlijking van dat doel richtlijnen ver strekt aan zijn onderhebbende staande magistratuur, dan opent hij daarmede de deur voor een zelfs-het-primitieve- rechtsgevoel-geweld-aandoend meten met twee maten. Immers de Tribunalen, als zijnde de instituten, welke ingevolge het Besluit Bijzondere Rechtspleging zijn aangewe zen voor de berechting der zgn. lichte gevaUen, hebben reeds in honderden gevallen uitspraken gedaan, waarbij in- terneeringsstraffen en ontzetting uit beide kiesrechten werden opgelegd voor een termijn, waarvan het einde aan merkelijk later zal vallen dan het tijd stip, waarop soortgelijke gevallen, die toevallig nog niet aan de beurt zijn ge komen, thans binnenkort zonder straf oplegging in vrijheid zullen worden ge steld, aangenomen althans hetgeen toch waarschijnlijk moet worden geacht dat de door den minister uitgegeven richtlijnen worden opgevolgd. Deze onbillijkheid wordt nog sterker geaccentueerd door het feit, dat volgens de ministerieele schatting 50 van de met name genoemde zware categorieën buiten vervolging en in vrijheid kan worden gesteld, waardoor deze groep ondanks haar zwaardere vergrijpen, zelfs een voorkeursbehandeling geniet boven de „lichtere" collega's!! Dit is toch wel héél dwaas. Ook overigens bevat het antwoord van den minister meerdere uitlatingen, bij welker lezing wij ons de oogen uitwrijven. Bijv. de passage, waarbij de in vrij heid gestelde politieke delinquenten, wat de materieele voorzieningen betreft, op één lijn worden gesteld met 'de oor logsslachtoffers, hetgeen dus neerkomt op een verstrekking van extra-toewy- zingen, waaraan menig onverdacht goed Nederlander, die slechts het negatieve voorrecht geniet niét tot de directe oor logsslachtoffers te behooren, minstens even groote behoefte heeft. En wat te zeggen van de buitenver- volgingstelling van de economische col laborateurs, die zich niet „op groote schaal" (waar ligt de grens?) verrijkt hebben en die geraffineerd genoeg wa ren om hun duistere praktijken voor hun omgeving te camoufleeren, waar- daar hun handelingen derhalve „geen groote en diepgaande ergernis" verwek ten? Ook zij kunnen in vrijheid worden gesteld op voorwaarde, dat zij zich als „goede" Nederlanders zullen gedragen. Geldt deze voorwaarde dan niet voor alle burgers van dit land? De heer Vorrink smaakt de voldoening door zijn vragen een bal aan het rollen te hebben gebracht, welke voorloopig wel niet tot stilstand zal komen. Rede van Molotof. Gistermorgen kwam Molotof aan het woord ter Parijsche conferentie. Hij begon zijn rede met de beschul diging dat „bepaalde groote mogend heden" trachten een monopolistische positie in de Middellandsche Zee te verwerven. Molotof noemde deze mo gendheden niet bij name. doch zelde verder dat zij trachten Italië en Frank rijk, de historische Middellandsche Zee straten, op den achtergrond te drin gen. Molotof, die de Gasperi's rede van Zaterdag behandelde, verklaarde dat het fascistische Italië een groote ver antwoordelijkheid droeg voor het bond genootschap met Hitier en voor den greep naar de wereldmcaht van de as- landen. Hij voegde hier echter aan toe dat de nieuwe Italiaansche republiek niet tot een mogendheid van den twee den rang in Europa kon worden terug gebracht noch worden beroofd van haar positie als Middellandsche Zee-macht. Wel deed Molotof een scherpen aan val op de tegenwoordige Italiaansche regeering. die gefaald zou hebben de overblijfeselen van het fascisme uit te roeien. Italië moest volgens Molotof een „pro- gressief-democratische republiek" wor den door een zuivering van zijn onder wijs, zijn industrie en andere phases van het nationale leven, waaruit de re- actionnairen verdreven moeten worden. „Het. kan geen democratische republiek worden, voordat de resten van fascisme en fascistische ideologieën uitgeroeid worden". Molotof was van oordeel dat de Gas peri's rede geen bevredigend antwoord gaf op de vragen die verband houden met het Italiaansche vredesverdrag en zeide: „ik behoef nlec in détails te treden, maar wij kunnen niet het. feit over het hoofd zien dat deze rede min der een verdediging was van de wettige belangen van het Italiaansche volk dan wel een ondersteuning van de politiek van gebiedsuitbreiding van het oude Italië". Molotof veroordeelde de Italiaansche eischen op het grootste deel van het Istrische schiereiland, zeggende dat dit gebied altijd overwegend SlavLsch ge weest is en dat het een ernstige fout v/as toen het in 1919 aan Italië werd gegeven. De tijd is voorbij, dat de Slavische landen onder de staten van Europa verdeeld kunnen worden, zoo riep de Russische afgevaardigde uit. De Slavi sche volken staan nu in de rijen der geallieerde landen op voet van gelijk heid. Met betrekking tot de aanspraken van andere landen op Italiaansch ge bied, zeide Mo'ofcof: kunnen ons niet vereenzelvigen met deze buiten sporige aanspraken, die zouden kun nen leiden tot een economische slavernij van Italië onder het juk van buiten- landsche trusts en kartels. Molotof sprak de hoop uit dat andere landen economische regelingen met Ita lië zouden treffen die zulk een „slaver nij" zouden voorkomen. Molotof ver zette zich tegen het principe van ge lijke behandeling voor alle landen, on verschillig of Italië daarmede goede of slechte betrekkingen onderhoudt, waar bij hij zich dus tegenover Engeand en de Ver. Staten stelde, die beide zulk een gelijke behandeling wenschen. Molotof viel de Gasperl scherp aan, omdat deze de suggestie had geuit dat het hier slechts om een voorloopigen vrede gaat. Het. verschil van meening op de Parijsche conferentie heeft „blijk baar de hoop ingegeven in sommige kringen dat het compromis door de mi nisters van buitenlandsche zaken be reikt, te eeniger tijd ongedaan gemaakt zal kunnen worden", aldus Molotof. De afgevaardigde van Ethiopië ver zette zich tegen het opnieuw onder Italiaansch beheer brengen der vroe gere Italiaansche koloniën. Verdediging van Roemenië. Gistermiddag hield de Roemeensche minister van buitenlandsche zaken Ta- tarescu een pleidooi voor zijn land. Tatarescu zeide dat Roemenië streefde naar nauwe vriendschap met de Ver. Staten. Engeland. Frankrijk en de Sov jet-Unie en bood aan om voor alle tij den de strijdbijl te begraven mei Roe- menie's buren en traditioneels vijanden Hongarije en Bulgarije. De voornaamste bezwaren dis Tata rescu tegen de voorwaarden van het verdragsontwerp, inbracht waren drie erlei: Ten eerste dat Roemenië niet for meel als co-belligerent erkend was, on danks het feit dat meer dan een jaar aan de zijde der geallieerden was ge streden. Ten tweede dat geen rekening was gehouden met Roemeensche aanspra ken op schadevergoeding ten aanzien van Duitschland en Hongarije. Ten derde dat Roemenië niet de ge wapende strijdkrachten zou mogen be houden waarmede het tegen Nazi- Duitschland had gestreden. De economische en herstelbetalings- eischen die tegen Roemenië zijn inge bracht zijn volgens Tatarescu zoodanig, dat Roemenië er niet aan zou kunnen voldoen, zelfs indien het daartoe de verplichting op zich nam. De Roemeen sche minister wees er op dat Rusland slechts vergoeding eischte ter hoogte van een vijfde der geleden schade. Hij achtte het daarom vreemd, dat andere geallieerde mogendheden op wier ge bied Roemenië zelfs niet had gevoch ten een behandeling zouden toepassen die te ernstiger is doordat Roemenie's economische situatie de diepste onge rustheid rechtvaardigt. ^Tatarescu besloot met er op te wij zen, 'dat Roemenië alle verplichtingen Wélke het op grond van het vredesver drag op zich zou nemen nauwgezet, zou nakomen, hierbij geleid door den wensch zijn plaats onder de vrije volkeren weer in te nemen en te handhaven. Roeme nië is uit een groot drama tevoorschijn gekomen dat zijn bestaan in gevaar heeft gebracht, zyn materieele kracht gebroken heeft, doch zijn moreele krachten intact heeft gelaten. Het land heeft besloten den misdaad, die het be ging. goed te maken en een nieuw so ciaal en politiek leven voor zijn volk op te bouwen, zoo besloot de Roemeensche minister zijn rede. De Russische afgevaardigde Wisjinsky verzocht om Roemenië mild te behan delen, in het bijzonder inzake de her stelbetalingen en restituties. Vervolgens liet Wisjinsky Roemenie's verdiensten aan de zijde der geallieerden de revue passeeren. De houding van den Russi- schen gedelegeerde ten opzichte van Italië was scherp in contrast met het Russische standpunt ten opzichte van Italië. Ook de Tsjechische gedelegeerde Jan Masaryk stak de loftrompet voor Roe menië, dat voor zijn land een vriend in nood was gebleken. Roemenië had namelijk duizenden Tsjechen geholpen om aan de klauwen van Hit-Ier te ont snappen en het Roemeensche volk had zoodra dit mogelijk was geworden de zijde der gealieerden gekozen. Hitier heeft volgens Masaryk gedurende de laatste dagen van den oorlog twintig duizend Roemeensche soldaten op Tsje chisch grondgebied laten begraven. Om zes uur werd de plenaire zitting verdaagd U hedenochtend na een van de vredigste dagen sedert de conferen tie ruim twee weken geleden werd ge opend. Dan zal Bulgarije gehoord wor den. terwijl vanmiddag Hongarije zal volgen. Reeds hebben enkel commissie vergaderingen plaats gevonden. De Grieksche premier, Tsaldaris. heeft aan den voorzitter der vredesconferentie een nadrukkelijke ontkenning doen toe komen naar aanleiding van de bewering van den Joegoslavischen vertegenwoor diger Kar del j, dat Griekenland de ver deeling van Albanië nastreefde. De eeni- H. G. Wells t De beroemde Engelsclie schrijver H. G. Wells ls om 4 uur gistermiddag te Lon den vredig ontslapen. HM leed aan suiker ziekte. De geleerde, politicus, geschied schrijver en romanschrijver Wells was een der vruchtbaarste en meest gelezen auteurs van zijn tyd. Zijn invloed op het denken van vele menschen ls aanzienlijk. Het oeuvre van dezen Brltschen auteur, die op 21 September 1866 ln het graaf schap Kent geboren werd, ls ontzaglijk. Tot 1935 omvatten zijn werken o.m. 20 romans, 19 fantasieën, 4 boekdeelen met korte verhalen en nog 20 boeken over sociale, religieuze en politieke vraagstuk ken. Zijn boek getiteld ..Outline of his tory" maakte enorm opgang. Er werden 1 ft mlllioen exemplaren van verkocht, waardoor hij rijk is geworden. Turksch standpunt inzake verdrag van Montreux. Het antwoord van de Turksche re geering op de nota van de Sovjet-Unie Inzake herziening van het verdrag van Montreux zal zeer binnenkort aan den Sovjet-ambassadeur in Turkije worden overhandigd. Uit betrouwbare bron wordt verno men, dat Turkije zijn bereidheid te kennen zal geven het verdrag in over eenstemming te brengen met de hui dige internationale situatie. Tegelijker tijd zal dit land in herinnering bren gen, dat amendementen op het verdrag van Montreux de toestemming van alle onderteekenaars. met inbegrip van En geland, ver eischen. Verder wordt ver nomen, dat Turkije niet bereid zal zijn voorwaarden te aanvaarden, die zijnsou- vereiniteit en onafhankelijkheid beper ken. CONCENTRATIE VAN SOVJETTROEPEN AAN DE GRENS VAN NOORD-IRAN? Volgens de Amerlkaansche radio heeft Hoessein Ala, ambassadeur van Iran te Washington, aan Acheson, waarnemend minister van buitenlandsche zaken ln Amerika, verklaard, dat sovjet-Russische troepen zich als tegenmaatregelen tegen het zenden der Britsch-Indlsche troepen ge hangende kwestie ten aanzien van naar Basrah aan de grens van Noord-Iran Albanië, aldus Tsaldari, is Epirus. 1 hebben samengetrokken. De Joodsche nationale raad ln Palestina ln buitengewone zitting bijeen, heeft be sloten. een politiek van nlet-samenwer- klng met het bestuur ter plaatse te vol gen ln verband met de „willekeurige de portatie van Joodsche uitgewekenen door de Britten". De raad stelde vast, dat allen joodschen leden ln adviescommissies der regeering verzocht zal worden zich terug te trekken en dat alle relaties tusschen de Joodsche gemeenten en regeerlngsinstanties zuUen worden verbroken. Ook elders blijven alle Joodsche Instan ties zich scherp keeren tegen Engeland. In verschillende plaatsen in Palestina ls het tot relletjes gekomen, vooral te Haifa en Tel Aviv. Te Haifa ls een vrouw gedood en zijn zeven Joden gewond, doordat de politie het vuur opende op een menigte van duizenden Joden, die geen gehoor hadden gegeven aan het uitgaansverbod. Zij trachtten de haven te bereiken, vanwaar illegaal gel migreerden werden gedepor teerd. Laguardia heef t Unrra-hulp toegezegd aan de uit Polen vluchtende Joden. Laguardia zelde voorts, dat naar zijn meening. Canada, Mexico. Brazilië, Chili, Bolivia, Venezuela, Argentinië, Australië en Nieuw Zeeland ook zouden kunnen helpen door het opnemen van verplaatste personen, Volgens een bericht uit Washington van de Evening Standard zou president Tru man een door Acheson voorbereid compro mis-plan voor Palestina ter bestudeering ontvangen hebben, waaromtrent men Tru man's beslissing ln den loop van deze week venvacht. Het plan zou de volgende punten be vatten: 1. Instelling van een Joodsche zone van ongeveer 1800 vierkante mijl d.l. ongeveer driehonderd vlerkante mijl grooter dan werd vorgesteld ln het Londensche plan. 2. Een Amerikaansche bijdrage van 75 milUoen dollar om het levenspeil ln de Arabische staten op te voeren, 3. Groote vrijheid van handelen voor de Joden ln hun eigen zone. Van Arabische zilde blijft men vierkant tegen leder verdeellngsplan. Versterking van het ambtelijk apparaat der Indische regeering In de memorie van antwoord betreffen de het wetsontwerp tot Instelling van een commissie-generaal voor Ned. Indië her haalt de regeering nog eens dat de com missie-generaal niet ls te bosohouwen als een „gedelegeerde" van het opperbestuur, doch meer ls te zien als een orgaan van het opperbestuur voor bepaalde taken, staande onder het gezag van dat bestuur. Aan de hand van eenlge voorbeelden wordt vastgesteld dat de wetgever ongetwijfeld bevoegd ls bepalingen te geven betreffen de de uitoefening van de Koninklijke macht ln gevallen als deze. Men denke aan de tallooze wetten betreffende de blnnen- landsche bestuursvoering, aan wetten be treffende de domeinen, wetten betreffen de de krijgstucht, het vestlgingsstelsel en andere militaire zaken, altegader onder werpen waaromtrent die bevoegdheid des wetgevers uit de desbetreffende artikelen der Grondwet niet was af te lelden. Met deze practljk is de staatsrechtwe tenschap sedert gerulmen tijd eensluidend ln overeenstemming. De mln.-president en de min. van Overzeescbe Gebledsdeelen vermogen dan ook geen gegronde reden meer te zien om twijfel aan de bevoegdheid van den wetgever tot bet vaststellen van bepalingen op dit gebied staande te houden. De Kroon blijft bovendien, gelijk voor heen, haar functie van opperbestuur uit oefenen; noch ln haar verhouding tot den landvoogd als drager van het algemeen bestuur ln Nederlandsch-Indlë. -noch ln de uitoefening van haar eigen bevoegdheid, noch daarmede gepaard gaande ministe rieele verantwoordelijkheid komt verschil. Wel verre van zich van haar publieken plicht te ontdoen of te „distancleeren", beoogt het.opperbestuur zich door dezen maatregel Ln staat te stellen, zijn taak sneller en doelmatiger te volvoeren. De regeering wijst er op geenszins een dreigement tegenover de volksvertegen woordiging te hebben geuit met het oog op de mogelijkheid dat het ontwerp niet met den noodlgen spoed zou worden be handeld. De bedoelde mededeellng ls slechts ge daan uit deferentie Jegens de Kamer. Wanneer de ontwikkeling der gebeurte nissen ln Indië onverwachts een climax zou hebben bereikt en Indien het opper bestuur daarbij om bepaalde redenen door een bijzondere mLssle uit de sfeer der re geering vertegenwoordigd had moeten zijn, zou het de regeering leed hebben gedaan Indien de Kamer onvoorbereid van zulk een voorziening kennis had moeten ne men terwijl de behandeling van het ont werp bij haar aanhangig was Vandaar de slotalinea der memorie. Het zgn. „civil affairs agreement" is, evenals het overeenkomstige document be treffende de gezagsverhoudingen ln Ne derland Ingeval van een geallieerden veld- tocht, ln gemeen overleg tusschen de .be trokken Nederlandsche en geallieerde In stanties voorbereid toen die eventualiteit naderbij begon te komen, en ls afgesloten zoodra de besprekingen tot overeenstem ming hadden geleld. Voor bepaalden aan drang van' de eene of andere zijde bestaat Ten aanzien van de Republiek Indonesia onder zulke omstandigheden geen aanlei ding. blijft het streven erop gericht, deze staat kundige organisatie na zuivering van de feiten van haar oorsprong de voor haar geëigende plaats te doen Innemen ln do rechtsorde van het nieuwe Indië en het nieuwe Koninkrijk, waarvan de grondsla- fen ln de bekende rede van 7 December 942 zijn aangeduid. Het zou moeilijk vallen voor to wenden dat de Republiek Indonesia niet bestaat. Als gevolg van de gebeurtenissen is de Parlementair Overzicht EERSTE KAMER, (Van onzen parlementairen redacteur). Even een vraag- en antwoordspelletje tusschen oud-minister Wijffels (K.V.P.) en minister Drees over Nederlandsche mijnwerkers, die onder den grand op DuitsCh gebied werken, maar toch onder onze ongevallen-verzekering vollen, daar op afhamering van het betreffende wets ontwerp en nog 2 andere agendapunten. Voorts het besluit om het ontwerp-ver- moge ns a a nwasbel a st Lng naar een commis sie van voorbereiding te sturen en de mededeellng van den voorzitter, dat de Eerste Kamer weer op 27 en vermoedelijk ook 28 Augustus zal bijeenkomen. Dat zal dan zijn ter behandeling van het Vrijdag aan de overzijde aan de orde komende ontwerp-commlssie-generaal voor Indië. Na afhandeling van dat ontwerp gaan de Kamers op reces tot den derden Dins dag ln September. Sovjet-russische at oombomproef Een telegram van Evening Standard uit New York meldt: „volgens prof. Alexandrof zou de Sovjetrussische re geering van plan zijneen proefneming met een atoombom te organiseeren". Op de vraag, wanneer deze proefne ming zou plaats vinden, antwoordde de professor: „binnen afzienbaren tijd". Verder zeide de professor, dat zeer waarschijnlijk leden van de V.N. zouden worden uitgenoodigd by de proefneming in dezelfde mate als dit by de Ameri kaansche experimenten was geschied, Prof. Alexandrof is een van de offi- cieele Sovjetrussische waarnemers bij de experimenten van Bikini. Eén stel banden per gezin? Het aantal ambtenaren, dat aan het begin van dit Jaar in de distributie-kan toren nog circa 21.000 bedroeg, ls tbans teruggeloopen tot 16.000. Het zal ln den loop van het Jaar nog aanmerkelijk ver minderen, aldus zelde de waarn. directeur van het C.DK„ dë heer Van Noordwljk, voor de radio Over de huidige distrlbutleregeling van schoenen zijn minder klachten dan voor heen, vooral omdat een gezin het eerst schoenen kan koopen voor hem of haar die ze het meest noodlg heeft. Het trekt alleen de aandacht, dat veel meer bonnen voor dames- dan voor heerensclioencn worden aange vraagd. De distributie van rywielen en rywiel- banden blijft voorloopig nog een zorgen kind. De productie ln eigen land van ry wielen ls gering en van den Import van Fransohe rywielen ls tot dusverre nog niet veel terecht gekomen. Aan rijwielen wor den thans 4000 per maand verdeeld. Maandelijks worden ruim 200.000 buiten banden en een Iets kleiner aantal binnen banden ln omloop gebracht. De verdeeling hiervan ls uiterst moeilijk, omdat de pro ductie een stuk achter ls bij de behoefte. Wel worden voorrangsgroepen aangewe zen, b.v. dokters, verpleegsters, landarbei ders, arbeiders ln vitale bedrijven, doch ook ln deze groepen kan lang niet ieder een gelijktijdig worden voorzien In de zomermaanden wordt het meeren- deel toegewezen aan landarbeiders, waar door de andere groepen ln die maanden stlefmoederiyk worden bedeeld om niet te spreken van de menschen, die niet tot de voorrangsgroepen behooren. De A.N.W.B. heeft voorgesteld, één stel banden per gezin binnen zekeren tyd. Er z(jn ongeveer twee en een kwart milliocii gezinnen ln Nederland, zoo- dat het twee Jaar zou duren, voordat leder gezin oen stel banden heeft, tenzy de productie van banden Inmid dels zou worden opgevoerd. Deze pro ductie hangt niet zoozeer samen met gebrek aan rubber, dan wel met een tekort aan canvas en metalen hoepels. Het voorstel van bandcndlstrlbutle per gezin moet nog nader bekeken worden. Wat de brandstoffendlstributle be treft, kon spr. meedeelen dat kamerbe woners e.d. binnenkort rantsoenbon- ncn voor kolen zullen ontvangen. Er wordt naar gestreefd om meer arti kelen op één bon te geven. Het ls voor het publiek veel prettiger, dat het zelf een meer uitgebreide keuze kan maken, want de een heeft meer behoefte aan sui ker en den ander aan Jam. •Van Vrydag af zullen, zooals bekend, margarine en vet naar keuze verkrijgbaar zijn op één bon en van 1 September af jam of suiker naar keuze. Garantie voor vrije keuze kan moeliyk worden gegeven. Er kunnen zich onvoorziene moeilijkhe den voordoen, waardoor tydelijk een be paald artikel schaarse h wordt, zooals nu slgafretten. Deze moeiiykheid zal ln den loop van September weer tot het verleden behooren, aldus de heer Van Noordwljk Wy erkennen volmondig, dat het pro bleem der politieke delinquenten één van de lastigste vraagstukken van den na-oorlogschen tyd is, doch de door den minister thans aangegeven oplossing moet toch wel in hooge mate onbevre digend worden geacht, onverschillig welke der in aanhef dezes genoemde zejfden avond om 19.45 uur worden her- sentimentsoverwegingen ook domineeren. uitgezonden over Hilversum I. BINNENLAND De oud-waarnemend burgemeester van 's-Gravenhage. H. C. van Maasdyk, die wegens hulpverleening aan den vijand door het byzonder gerechtshof te 's-Gra- venhage ls veroordeeld tot 20 jaren gevan. genlsstraf. zal op 9 September as. terecht staan voor den byzonderen raad van cas satie. Door het overhalen van een handle stelde gistermiddag minister Huysmansde walserij van de N.V. aluminium wals- en persbedrijven te Utrecht ln werking. Door dat dit bedrijf weer hersteld ls. kunnen tallooze andere bedrijven eveneens in gebruik genomen worden, of hun pro ductie uitbreiden, o.m. de Vereenlgde bllkfabrleken. Werkspoor, Philips, Fokker en Avlolanda, welke Industrieën alle ln meer of mindere mate op aluminium zyn aangewezen. Gistermorgen heeft het mijnbedrijf te Heerlen op pleobtlge wijze de acht mannen herdacht, welke op 6 juli by het ongeluk ln de Staatsmyn wilhelmlna om het leven zyn gekomen. Het aantal branden In Bandoeng neemt toe. In Juli waren er 139 meldin gen. Slechts ln enkele gevallen was er geen kwaadwilligheid in het spel. De alge- meene gezondheidstoestand is er gunstig. Morgen zal de minister van Over- zeesohe Gebledsdeelen, mr. j. A. jonkman, een korte toespraak over den P.C.J.-zen- der houden ter gelegenheid van het feit, dat Japan een Jaar geleden capituleerde. De lede van minister Jonkman zal dlen- In Rotterdam zijn de wegwyzers van den A.N.W.B. weer aangebracht, hetgeen ln het byzonder door velen, die door de tunnel willen, op prys zal worden ge steld. Zoeken is nu uitgesloten'! De Haagsohe luchtverkenners van de „Van Weerden Poelman-groep" hebben 14 dagen ln Engeland vertoefd, waar zy o.m. zyn geïnspecteerd door de prinsessen Eli sabeth en» Margaret Zy zijn thans terug, gekeerd. In een petitionnement van den Alg. Vrouwenbond, dat gisteren in Den Haag ls aangeboden, wordt geprotesteerd tegen de troepenuitzending naar Indië. Te Ryswijk (Z.-H.) heeft zich uit de burgery een commissie voor de prijscon trole gevormd, die zich ten doei stelt haar medeburgers te overtuigen van het alge meen belang van een goede toepassing der prysvoorschrlften. Naar het Belgische blad „Het laatste Nieuws" mededeelt zou ln het komende najaar een aarutai leerlingen van de Ne derlandsche Hoogere Krijgsschoolverge zeld door eenlge leeraren, een reis door België ondernemen om daar practlsche studie te verrichten. In den hongerwinter 1944/'45 zijn vele Haagsche kinderen llefderyk opgeno men ln Westerbork en omgeving (Drente). Namens een comité „Hulde aan Drente" ls nu in den gevel van het gemeentehuls te Westerbork een bronzen plaquette ont huld, waarop ln eenvoudige woorden deze hulpactie ls gememoreerd. Prinses Juliana en- Prins Bernhard hebben Ingevolge een ter zake door den raad. van beheer der Nederlandsche Jaar beurs gedaan verzoek, toestemming ver leend om aam de hal, gelegen tusschen Beatrlx-hal een derde Jaarbeurs-gebouw den naam van Prinses Irene te kunnen verbinden, zoodat deze hal voortaan Irene- hal zal heeten. BUITENLAND BIJ een explosie en brand Ineen auto park van de militaire politie te Neukoeln (een arbeiderswijk Ln Beriyn) zyn 6 Ame rlkaansche soldaten gedood en 3 anderen gewond. In het gebied van de Belersche Al pen zijn gedeelten van de oostenryksch- Beiersche grens door het militaire bestuur uit veiligheidsoverwegingen voor het ver keer gesloten.- Volgens de Dally Mail ls men van meening. dat de Èngelsche regeering heeft besloten voor een proef-perlode van vUf Jaar, te beginnen met. Januari 1949. de doodstraf ln het vereenlgd koninkryk af te schaffen. Het na den oorlog toene mende aantal gevallen van moord scha kelt, -naar men meent, de mogelijkheid uit de proefperiode eerder te laten beginnen. Libanon en de V.S. hebben een over eenkomst over het vervoer door de luoht gesloten. Amerikaansohe vliegtuigen, die ln het midden-Oosten reizen, zullen te Beiroet mogen landen. De commissie voor het lidmaatschap van de VN., ressorteerende onder den Vei ligheidsraad, heeft het verzoek om toela ting van Afghanistan tot het lidmaat schap van de V.N. aanvaard. De Belgische vakbond van tramper soneel heeft aangekondigd, dat morgen een algemeene staking van het tramper soneel over heel België zal worden uitge roepen. De Belgische staatsschuld bedroeg op 31 Maart 1946 283.213 mlllioen frs. tegen 62.315 mlllioen op 30 April 1940. Tweehonderd Italiaansche boeren hebben zich ongeveer 300 HA. land toe geëigend naby Viterbo (ongeveer 75 K.M. ten Noorden van Rome), zy hebben als nog geen weerstand ontmoet. De voormalige „gouwleider" van den Elzas, Robert Wagner, ls terechtgesteld. It.-gouv.-generaal, drager van het alge meen bestuur, allengs belast geworden met de functies van het opperbestuur. Deze situatie ls niet zonder bedenking en het wetsontwerp beoogt hierin geleidelijk ver betering te brengen. De lt.-gouv.-generaai heeft ambtshalve zitting ln de commissie. Dit ls noodlg om dat b.v. het Britsche opperbevel op Java en Sumatra nu reeds meer dan een Jaar z(Jn zaken met den It.-gouv.-generaal en zyn ambteiyke staf pleegt af te doen. Welk een moeilijkheden zouden ryzen. Indien de Brltscbe bevelhebber plotseling terecht zou moeten by een nieuwe in stantie met geheel anderen, hem vermoe delijk niet aanstonds duideiyken bevoegd heidskring ln het kader der Nederland sche staatsreohteiyke verhoudingen, een orgaan dat bovendien met de dagelijksche behandeling van zaken niet van den aan vang af vertrouwd was geraakt. Op grond van deze overwegingen, en mede omdat samenwerking tusschen belde Instanties ook principieel noodzakeiyk ls, is de regeering tot de conclusie gekomen! dat alleen die constructie waarborgen voor een goede behartiging van de samentref fende opdrachten bood, waarbij de com missie-generaal en de luitenant gouver neur-generaal in overbrekelljk verband zouden beraadslagen en handelen, m.a.w. de laatste moest ambtshalve zitting heb ben ln de commissie-generaal. In dat verband zou het ook onjuist zyn hem een slechts „raadgevende" stem te geven. De regeering deelt verder mede, dat de versterking van het ambtelijke apparaat ran de Indische regeering goede vorderin gen maakt. Reeds z(Jn een viertal adviseurs ln algemeenen dienst aan den lt.-gouv - zeneraal toegevoegd, voorloopig nog op inrormeele basis en ln nauw contact met diens kabinet, terwijl overlee gaande ls over de benoeming van een ™ÏhvJ0iD i <1,ei als 's land voogd s of eln in JjMwi OP te treden, or een en ander binnenkort zal kun nen worden gezien als een herleving van den raad van Nederlandsch-Indlë vorsH* f00511* ,n 1,et voorloopig verslag bepleit, zal kunnen blilken wetsvoorstel betrefffö een tydeljjke staatsregeling voor den overgangstijd ln beliandelfng komt rtSlnïUnVer^t ook vermelding de aan- een re&oerlngscommissarLs ln. algemeenen dienst voor Borneo N.S.K.K.-mannen op vrije voeten. DANK ZIJ DE NIEUWE RICHTLIJNEN. interneering hun straf reeds hebben ré Hlj, f150,11'6 dan °ok zooda nige straffen dat zy, na aftrek van het daaraan verbonden „preventief" direct in vryheid kunnen worden gesteld De zesde verdachte „had biyk gegeven van pro-Duitsche gezindheid" (de andere vyf niet? - Red. LU.) en zich tegen andersdenkenden op dreigende wiize geuit. Tegen hem werd 4 Jaar geëscht met aftrek van preventief. Politieke delinquenten werden lastig. De procureur fiscaal bü het by zonder gerechtshof te 's-Gravenhage bereiken klachten over in vrijheid gestelde politieke delinquenten, die tegen omwonenden bedreigingen met wraakneming uiten of op andere wijze zich gedragen in strijd met de aan hen opgelegde voorwaarde dat zij zich als goede Nederlanders moe ten gedragen. Dergeiyke klachten kunnen ter ken nis van de politieke recherche afdee- lingen worden gebrcaht. Indien zy van genoegzaam ernstigen aard bi yken zul len zij aanleiding zyn, om de schuldi gen opnieuw in bewaring te stellen. Bezuiniging op distributiediensten. EEN ONDERZOEK WORDT INGESTELD. Er is een commissie ingesteld welke tot taak heeft op korten termyn een onderzoek in te stellen naar de moge- ïykheid tot bezuiniging op de uitgaven van het CJ)K. en de plaatseiyke dis tributiediensten. Voorzitter ls de heer L. F. Verwoerd te Blaricum. Binnenkort weer zeep Waarschyniyk zullen binnenkort weer bonnen vob'r zeep kunnen worden aange. wezen. Het plan bestaat 15 Augustus as. een bon aan te wijzen voor zachte zeep. 29 Augustus een voor waschpoedcr, 12 September een voor huishoud- of toilet zeep en 26 September wederom een voor zachte zeep. Chineesch aanbod voor bemiddeling ontkend. De berichten, als zou de Chlneesche regeering een formeel aanbod tot be middeling tusschen de Nederlandsche regeering en de Indonesische nationa listen hebben gedaan, zyn door dr H. L. Feng-Shan den woordvoerder van het Chinecsche ministerie van buiten landsche zaken te Nanking tegengespro ken. Hü verklaarde dat alles wat hy ge zegd heeft was: dat de centrale regee ring. indien noodig, bereid zou zyn aan de besprekingen deel te nemen en be middeling te verleenen tusschen Neder landers en Indonesiërs. „Er is geen ult- drukkeiyk aanbod gedaan, noch aan Den Haag, noch aan het Nederland sche gezantschap te Nanking". KONINGIN NAAR HET LOO. H. M. de Koningin heeft gisteren ln Noord-Limburg ojn. een bezoek gebracht aan Velden, Aroen, Well en Gennep, waarna zy tn stroomenden regen naar Het Loo ls vertrokken. VERKOOP VAN SCHILDERIJ VAN H.M. DE KONINGIN. Heden zal te Maidenhead (Eng.) een schilderij van Koningin Wilhelmlna by Sybod worden verkocht. Het onderwerp ervan ls een ceder, welke 300 Jaar oud heet te zyn, en ln den tuin van Stubblngs House, in het plantsoen van Maidenhead, staat. H. M. de Koningin heeft hier tijdens den oorlog vier jaren doorgebracht. Mr. KOLFSCHOTEN BURGEMEESTER VAN EINDHOVEN. Naar wy vernemen is mr. H. A. M. T. Kolfschoten met ingang van 1 September a3. benoemd tot burgemeester van Eind hoven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1