LEIDSCH
DAGBLAD
Uit de Parijsche conferentie
De beslissende ronde voor Indië's
toekomst
WEERBERICHT
Prinses Juliana spreekt voor het
„Roode Kruis"
Documenten over de Duitsche
politiek in Turkije en Hongarije
Met een enkel woord
NIEUWE PRO-GAULLISTISCHE
ORGANISATIE OPGERICHT.
Er is een nieuwe Fransche politieke
organisatie, de „Union Gauliiste", opge
richt, welke onder leiding staat van den
voormaligen minister van opvoeding
René Capitant.
De unie beweert boven de partyen te
staan en verklaart, dat haar doeleinden
zijn „te strijden voor een waarachtige
republiek en buitenlandsch politiek en
voor een grondwet, gebaseerd op de
principes, die door generaal de Gaulle
te Bayeux en Bar-le-Duc zijn uiteen
gezet.
85ste Jaargang
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1946
No. 25853
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055
Scherpe aanval op Griekenland
Zaterdagmorgen is ter Parijsche con
ferentie eerst de kwestie van de toela
ting van Albanië ter sprake gebracht.
Hierbij kwam het tot een ernstig inci
dent met Griekenland.
De Grieksche afgevaardigde, Tsaldaris,
kondigde aan, dat zijn land het voorstel
om het Albaneesche verzoek naar de
algemeene commissie te verwijzen, niet
zal bestrijden. Hij zeide, dat Grieken
land geen vijandige gevoelens tegen Al
banië koestert, doch dat het Albaansche
aandeel in den oorlog tegen Griekenland
niet kan worden vergeten.
De Joegoslavische afgevaardigde Pyade
bracht daarop de conferentie eenigszins
in opschudding door de mededeeling.
dat de Grieksche premier Tsaldaris hem
onlangs het voorstel deed. om Albanië
tusschen Griekenland en Joegoslavië te
verdeelen. „Dat noemt hij realistische
politiek', aldus Pyade, „maar wij houden
niet van een dergelijke politiek. Wij ver
langen slechts één ding: een politiek
van vriendschap tusschj de Balkansta-
ten. In het verleden was de Grieksche
politiek altijd gericht op het aanwak
keren en beginnen van Balkanoorlogen"
aldus Pyade. „Deze politiek wordt door
alle Balkanlanden verworpen, doch nog
niet door het Grieksche regime". Pyade
vervolgde: „het is verschrikkelijk te er
varen. dat na alle historische lessen er
bij de Grieksche rgeering nog steeds
geen begrip over de huidige situatie te
bespeuren is. Hun idee is nog steeds om
Albanië van de landkaarten weg te
vagen".
Tsaldaris diende een formeel protest
tegen deze beschuldiging in. De sovjet
afgevaardigde Wisjïnsky noemde die
verdediging „buitengewoon zwak". Tegen
den Griekschen afgevaardigde zeide
Wisjinsky: „Houdt dit in gedachten,
mynheer Tsaldaris, de regeering van
een land is niet altyd representatief
voor de wenschen van het volk. En soms
zijn de handelingen van zulk een regee
ring ook niet met die wenschen in over
eenstemming. U, als vertegenwoordiger
van de tegenwoordige Grieksche regee-
ring, zou dit evengoed als ieder ander
der hier aanwezigen moeten weten".
Italië verdedigt zijn zaak.
In de middagzittmg verdedigde Italië's
premier de Gasperi de belangen van zyn
land. Hij zeide om.:
Het vredesverdrag zooals dat is voor
gesteld door de groote vier is zeer
streng. Wanneer het verdrag tenminste
een middel zou zijn- tér bevordering van
den wederopbouw en de internationale
samenwerking, zouden de offers van
Italië eenigen zin hebben. Italië heeft
thans zelfs niet de hoop, dat het by het
verdrag van Versailles kon koesteren:
dat de algemeene ontwapening inge
luid werd door de ontwapening der over
wonnenen. „Wat ons echter het meest
verontust is niet de tekst van het ver
drag, doch de geest die er uit spreekt".
De Gasperi verklaarde, dat in het
verzet tegen Duitschland meer dan
100.000 man gesneuveld of vermist zyn,
onder de Italianen mee te rekenen die
in concentratiekampen omkwamen of de
58.000 patriotten, die als partisanen
vielen.
Spr. gaf toe, dat het probleem Triest
niet eenvoudig is; wanneer men echter
Triest van Italië afsnydt, bedreigt men
de Italiaansche eenheid. Op het protest
van de Gasperi hebben de ministers van
buitenlandsche zaken geen acht ge
slagen.
Toch heeft de beslissing der ministers
reeds invloed op het industrieele leven
der stad. „De bevolking der stad zegt:
Hoe zal men de orde moeten bewaren in
een staat, die voor beide partijen on
aanvaardbaar is, wanneer zelfs thans de
geallieerden, ondanks aanzienlijke stryd
krachten, geen kans zien voor hun eigen
persoonlijke veiligheid te zorgen?''
Het zal vanzelf spreken dat iedere
groep in de stad zich van de hulp zal
verzekeren van zyn eigen volk. De stryd
zal nog verscherpt worden door de ar-
beidstegenstellingen, die steeds in in
dustrieele streken het scherpst zyn.
De Gasperi verklaarde, dat Joego
slavië nog niet tevreden is met de 81
van Venezia Giulia, en thans ook het
resteerende deel tracht te verkrygen.
Men heeft geen rekening gehouden met
volkenkundige argumenten en men heeft
ook geen rekening gehouden met het
Atlantisch Handvest, dat bepaalt, dat
geen gebied zal worden overgedragen
zonder dat de bevolking tevoren geraad
pleegd wordt.
Het resultaat van de voorgestelde re
geling zal zyn, dat 180.000 Italianen in
Joego Slavië zullen venblyven, en 10.000
Slaven in Italië. Als men Triest meere
kent, zullen 646.000 Italianen uit hun
vaderland verbannen zyn. Waarom heeft
men niet, zooals by het koloniale pro
bleem, ook de behandeling van het
vraagstuk Triest een jaar uitgesteld?
De Italiaansche premier verklaarde
voorts, dat Italië een vordering op
Duitschland heeft van 7^ milliard gul
den wegens schade door de Duitschers
in Italië aangericht na de oorlogsver
klaring van Italië aan Duitschland.
Doch het ontwerpverdrag gebiedt Italië
af te zien van alle vorderingen, die het
op Duitschland heeft. Ook sommige an
dere economische clausules van het ver
drag zijn ondragelyk zwaar. Italië kan
geen niet nader bepaalde lasten op zich
nemen voor onbepaalden tyd. Men moet
ook rekening houden met de enorme
kapitalen, die in de af te stane gebieden
zyn geïnvesteerd.
„Wanneer de bepalingen van het
verdrag zouden worden uitgevoerd,
zooals zij daar liggen, dan zouden wij,
als wij het verdrag zouden teekenen,
iets op ons nemen, dat boven onze
la-achten zou liggen om na te komen."
De Gasperi sprak vervolgens over de
voormalige Italiaansche koloniën.
„Tenzy men ons vraagt van onze
rechten afstand te deen voor dien tijd,
hebben wy geen bezwaar tegen uitstel
der beslissing en het voortduren van
het huidige militaire bestuur in die ge
bieden, maar wy vertrouwen er op, dat
tydens het jaar van uitstel hun bestuur
in overeenstemming met de internatio
nale wetten tenminste gedeeltelyk, aan
Italianen zal worden toevertrouwd, zelfs
indien dit onder toezicht der bezettings
autoriteiten moet geschieden. Tegelyk
vragen wy, dat de vele tienduizenden
uitgeweken personen uit Lybië, Erythrea
op Rhodesia en in de Kenya wonen,
naar huis terug zullen mogen keeren.
Over de militaire clausules zeide hy, dat
de Italiaansche bezwaren vollediger in
de bevoegde commissie naar voren zul
len worden gebracht. Hy zeide thans,
dat de geheele Italiaansche vloot, die
gedurende drie jaar voor de gemeen
schappelijke geallieerde zaak heeft ge
vochten, niet als oorlogsbuit kan wor
den behandeld.
De Gasperi besloot: „Myne heeren,
het is met een bly venden vrees voor
oogen, dat ik u vraag de Italiaansche
republiek respyt en moreel te verleenen.
Een volk van harde werkers. 47 millioen
in aantal, staat gereed zyn inspannin
gen met de uwe te vereenigen voor een
rechtvaardiger en menschelijker wereld".
Van de zyde van Joego-Slavië werd
reeds direct geopponeerd tegen de Ita
liaansche zienswyze.
Hierna werd de zitting tot hedenmor
gen verdaagd. Byrnes zal dan presi-
deeren.
DE KWESTIE TRIEST.
Vier afzonderlyke voorstellen
Britsch, Amerikaansch, Fransch en
sovjet-Russisch worden voorgelegd
aan den secretaris-generaal der Pary-
sche vredesconferentie, aangezien de
commissie van deskundigen van de
groote vier er niet in geslaagd is tot
overeenstemming te geraken over een
statuut voor het toekomstige vrije ge
bied van Triest.
HJet is waarschynlyk, dat, wanneer
men met deze netelige kwestie begint,
het verschil in opvatting tusschen het
sovjet-plan en dat van de drie andere
mogendheden zal leiden tot de grootste
conflicten tydens de conferentie. De
sovjets willen het ndeuwe vrije gebied
economisch zoo nauw met Joego-Slavië
verbinden, dat men in sommige kringen
van meening is, dat het practisch een
Joegoslavische provincie wordt.
Het Internationaal Vrouwen-congres
te Luxemburg gehouden, heeft een drin
gend beroep tot de conferentie gericht,
een atmosfeer te scheppen van vertrou
wen en veiligheid.
Wil men de conferentie
uitstellen?
Het schijnt dat van Fransche zyde
de idee voorzit, om voor te stellen de
conferentie af te breken tegen het be
gin van de vergadering der Vereenigde
Naties te Nw York (23 September) en
voort te zetten in het begin van 1947,
aldus y.P.
Een verklaard tegenstander van dit
plan zal de Amerlkaansche minister
Byrnes zyn. die van het begin af aan
heeft gestreden voor een snelle totstand
koming der vredesverdragen. Het voor
naamste argument voor uittsel is het
feit, dat de conferentie nog altyd is ver
wikkeld in procedurekwesties en dat het
eigenlijke werk nog moet beginnen zoo
dat men onmogelijk gereed zal kunnen
zyn, als de Vereenigde Naties byeen ko
men, terwijl een geiyktijdige samen
komst van conferentie te Parys en ver
gadering te New-York niet wel doenlyk
is. Trygve Lie heeft reeds by het begin
der Parysche conferentie verklaard, dat
het heel moeilyk zal zyn de vergadering
der Vereenigde Naties uit te stellen.
De Duitschers in Spanje.
De Spaansche regeering heeft een be
roep gedaan op de in Spanje wonende
Duitschers, wier terugkeer naar Duitsch
land door de geallieerden is verzocht,
naar hun land te willen terugkeeren.
De regeering gaf de garantie, dat zy
niet naar de sovjet-zone zullen worden
gestuurd en in het geheel geen uitzon-
derlyke behandeling zullen ondervinden.
Het beroep werd gedaan, aldus de
Spaansche regeering. in antwoord op
door de Britsche en Amerikaansche am
bassades gedane stappen.
Van de ongeveer 2 000 in Spanje wo
nende Duitschers die door de geallieer
den worden gezocht, zijn er tot nog toe
620 gerepatrieerd van wie de meeste
voor de geallieerden onbelangryke per
sonen waren.
VERDERE RANTSOENVERHOOGING
VOOR BRITS£HE ZONE.
De Britsche minister verantwoordelijk
voor bezettingsaangelegenheden, John
Hynd. heeft verklaard, dat. tengevolge
van economische fusie van de Britsche
en Amerikaansche zones in Duitsch
land, verdere verhooging van de rant
soenen in de Britsche zone te voorzien
zyn. zy zullen gelijk worden aan die in
de Amerikaansche zone.
TOCH NOG HERZIENING VAN
OVEREENKOMST VAN MONTREUX
Volgens berichten in de Turksche pers
zou de sovjet-unie toch nog herziening
van de overeenkomst van Montreux be
treffende het recht van doortocht door
de Dardanellen gevraagd hebben, en zou
een conferentie van de onderteekenaars
der overeenkomst, namelijk Engeland,
de sovjet-unie, Frankryk, Griekenland,
Bulgarye, Roemenië en Turkye, met
toevoeging van de Vereenigde Staten,
binnenkort belegd worden
H.M. de Koningin bracht gistermiddag een onverwacht bezoek aan de Passie
spelen te Tegelen. In de pauze begaf Hare Majesteit zich achter het tooneel
temidden van de spelers, die Haar het Wilhelmus en het Limburgsche Volkslied
toezongen. (Foto ANP-W)
Van mr. Hazelhoff Roelfzema
Mr. Hazelhoff Roelfzema schrijft aan
de „Nieuwe Crt." in een laatste brief:
Te worden geschorscht in de uitoefe
ning van een publieke functie is in
principe oneervol, en in het gunstigste
geval nog bijzonder onplezierig. Mis
schien zal het meenigeen verbaasd heb
ben, dat iemand, in die positie ver-
keerend, in plaats van dit zooveel mo-
gelyk dood te zwygen, zijn uiterste best
deed er zoo wijd mogelyk ruchtbaarheid
aan te geven. De reden hiervoor is, dat
het thans gaat om iets dat oneindig
veel grooter is dan persoonlyke eer. iets
dat de toekomst van het Nederlandsche
volk zelf raakt en waarvoor dit volk der
halve, als uiteindeiyk souverein van zyn
eigen lot, zelf een oordeel moet uitspre
ken. In oogenblikken van acuut gevaar,
zooals thans, is het de plicht van iede-
ren Nederlander zyn volk alle beschik
bare feiten te verschaffen, opdat het in
staat worde gesteld met open oogen een
oordeel te vellen. De brieven, waarvan
deze de laatste is, vormen het middel
waarmede ik getracht heb by van dezen
plicht te kwyten.
Zooals de voorlichting van het bui
tenland slechts belangrijk is om de pro
blemen, die zy voor Nederland mee wil
helpen oplossen, zoo is de schorsing van
een voorlichtings-ambtenaar slechts be
langrijk om de gevolgtrekkingen, die
ten aanzien van die problemen daaruit
voortvloeien. In het onrehavige geval
is die gevolgtrekking, dat het ware strijd-
perk om Indië thans van het buiten
land naar Nederland is verlegd. Immers
kort na de overgave van Japan bleek
al, dat dit strydperk niet lag op Java
en Sumatra, maar in die landen, welke
door abstracte sympathie en concreten
steun de schaal naar één van beide
zyden konden doen doorslaan. Ware,
gedurende de afgeloopen negen maan
den, de publieke opinie in die landen
in plaats van pro Soekarno of zelfs
passief neutraal, actief pro Nederland
geweest, dan zouden niet alleen de Ne
derlandsche onderhandelaren zich met
meer autoriteit hebben kunnen doen
gelden, maar belangrijker nog dan
zou thans de Nederlandsche gewapende
macht niet aan handen en voeten ge
bonden zyn door gebrek aan wapenen,
materiaal, transport en troepen, veroor
zaakt grootendeels door onwelwillend
heid van Engeland, Amerkia en Australië
Tot enkele weken geleden kon men
derhalve met recht veronderstellen, dat
de strijd om de toekomst van Indonesië
zich in werkelykheid afspeelde in de
arena van de wereld-opinie, en dat daar
de voorvechter van de Nederlandsche
zaak was de Voorlichtingsdienst, die den
stryd gevoerd" had en verloren. Nu ech
ter is gebleken, dat, zooals de Neder
landsche voorvechters in Indië zyn ge
ketend door de wereld-opinie, de Voor
lichtingsdienst de mond gesnoerd wordt
door de Regeering in Holland, nu is
het duidelyk dat daar en daar alleen
de beslissende ronde voor de toekomst
van Indië zich zal rnoeten afspelen. En
de voorvechter van zyn eigen zaak zal
het Nederlandsche vo^k zelf moeten
zyn.
In vyf jaren van bitteren oorlog en
bezetting hebben wy allen onze vrienden
om ons heen zien wegvallen voor het
ééne, groote doel, dat iederen Hollan
der voor oogen stond: het herstel van
het Koninkryk der Nederlanden. Het is
daarom ondenkbaar dat wy thans lyd-
zaam zouden toezien dat dit doel als
nog, op het laatste oogenblik, in gevaar
wordt gebracht door onverstand of zelf
zucht. Helaas hebben wij, door lange
jaren van politieke onverschilligheid,
eenigszins uit. het oog verloren hoe een
volk zich direct ten aanzien van een
bepaald probleem op het Regeerings-
beleid kan doen gelden. Maar in Den
Haag komen geregeld honderd mannen
byeen, die het lot van ons land direct
en onmiddellyk kunnen beïnvloeden.
Hun is het recht te weten wat het volk
wil. Op het volk, op ieder van ons, rust
de plicht hen daarvan duidelyk op de
hoogte te brengen.
In de geschiedenis van het Koninkryk
is het zelden geweest, dat woorden als
argumenten niet zwaar genoeg wogen.
In deze enkele uitzonderingen van hoo-
gen nood, evenwel, heeft ons volk meer
dere malen duidelijk getoond, dat 't zyn
plicht zich te doen gelden het zwaarst
liet wegen. Laat ons nimmer vergeten
dat in een democratischen staat het uit-
eindeiyke recht ligt aan den kant van
de meerderheid.
Ik eindig, in het vertrouwen dat het
Nederlandsche volk, de feiten kennende,
als vanouds de kracht zal vinden in dit
oogenblik van nood zyn lot bewust ter
hand te nemen en het te dwingen in
een richting, zyn historie waardig. Dan
zullen alsnog Soekarno en zyn hand
langers hun stem de wereld kunnen
doen hooren, maar slechts daar, waar
hun verraderlyk gedrag gedurende de
Japansche overheersching het doet pas
sen: voor een militaire rechtbank, in
plaats van over een conferentietafel.
VRIJ KOEL.
De Bilt verwacht tot Dinsdagavond:
Aanvankeiyk tydeiyk krachtig»
later afnemende wind tusschen Zuid
en West Wisselende bewolking met
plaatseiyk enkele buien. Vry koel.
Amerikaansch compromis
voorstel voor Palestina.
Naar uit betrouwbare bron te Wash
ington wordt vernomen, heeft het Ame
rikaansche departement van buiten
landsche zaken thans een compromis
voorstel voor de regeling van het Pales-
tynsche probleem en voor het oplossen
van de meeningsverschillen der Ameri
kaansche en Britsche regeering ten aan
zien van het plan voor een federatief
Palestina gereed.
De compromis-voorstellen, die reeds
door Acheson, den waarnemend minis
ter van buitenlandsche zaken zyn goed
gekeurd, en thans aan president Tru
man ter overweging zullen worden voor
gelegd, volgen, naar men zegt, de alge
meene lynen van het plan voor een fe
deratief Palestina, echter met eenige
belangryke wyzigingen. Men verneemt
dat volgens dit nieuwe plan de Joocb&he
zone grooter zal zyn dan volgens het
oorspronkeiyke. De Joodsche autoritei
ten zullen grootere controle verkrygen
over de immigratie van Joden in hun
gebied en het recht van veto der Brit
sche autoriteiten zou meer worden be
perkt. Men is van meening, dat het
voorstel op het eerste gezicht veel aan
het standpunt der Britsche regeering
tegemoet komt, behalve ten aanzien van
het veto betreffende de immigratie.
DR. JOVANOWITSJ UIT ZIJN PARTIJ
GESTOOTEN.
Dr. Dragoljub Jovanowitsj, leider van
de Joego-Slavische boerenparty, is uit
zyn party gestooten, als gevolg van de
door hem in het parlement geleverde
crltiek op de binnen- en buitenlandsche
.politiek van de regeering van maar
schalk Tito. Ook is hy geroyeerd als lid
van het parlement en hy is eveneens
ontheven van zyn functie als professor
aan de universiteit.
Jovanowitsj sloot zich ln 1945 met zyn
geheele party aan 'by Tito's „nationale
bevry dingsbeweging".
Inluiding der propaganda-actie
Op het landgoed Groot Engelen
burg te Krummen Is Zaterdag de
„Roode Kruisdag 1946" gehouden, ge
organiseerd door het NetL Roode
Kruis.
Nadat H.K.H. Prinses Juliana op het
landgoed was aangekomen, awarby Zij
begroet werd door den w n. burgemees
ter van Prummen, L. A. S. J. baron van
der Feltz en den directeur-generaal
van het Nederl. Roode Kruis, den
heer H. L. J. van Ketwich Ver
schuur, werd de Landdag geopend met
de ouverture Egmond van Ludwig van
Beethoven, gespeeld door het Haar-
lemsch Kamerorkest o.l.v. Wim Gaffel.
Na een welkomstwoord van den w.n.
burgemeester van Brummen, sprak
H.K.H. Prinses Juliana in Haar functie
van voorzitster van het Ned. Roode
Kruis er Haar vreugde over uit, dat zy
voor de eerste maal na de bevrijding
het woord mocht richten tot de afge
vaardigden van het Roode Kruis. In het
byzonder begroette Zy den minister
president, dr. L. J. M. Beel, als verte
genwoordiger van den Ministerraad en
de vertegenwoordigers van het Ameri
kaansche Roode Kruis, in wie zy alle
Roode Kruis-vereenigingen begroette.
Vervolgens bracht H.K.H. hulde aan het
Comité Internationale de la Croix Rouge
Russische onthullingen.
De bekende Sovjetcommentator Vik-
torof heeft in het Sovjetrussische blad
„Prawda" een samenvatting gegeven
van den inhoud van een aantal ge
heime documenten, die op het Duitsche
ministerie van buitenlansche zaken zijn
gevonden. De eerste serie dezer publi
caties heeft de Duitsche politiek in Tur
kije en Hongarye tot onderwerp. De ge
gevens voor Turkye zyn ontleend aan
telegrammen van Franz von Papen,
voormalig Duitsch ambassadeur te An
kara, aan Joachim von Ribbentrop,
voormalig Duitsch minister van buiten
landsche zaken. De korte inhoud dezer
telegrammen in chronologische volg
orde is als volgt:
1 Mei 1941, vlak voor de Duitsche in
vasie van de Sovjet-Unie: Saradjogloe,
ministerpresident van Turkye heeft von
Papen meegedeeld, dat Turkye bereid
is de verplichting op zich te nemen,
nooit iets te ondernemen tegen de Duit
sche belangen in, indien Duitschland
zich bereid zou verklaren met geen
land een tegen Turkye gerichte over
eenkomst te sluiten.
2 Mei 1941. Telegram van von Rib-
BINNENLAND
Op de Alg. Begraafplaats te Den. Haag
is onder veel belangstelling het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van dr. W.
Wormser, ln leven directeur van eenige
Indische dagbladen, plaatselijk voorzitter
van de 5de kamer van het Tribunaal te
Amsterdam Verscheidene sprekers heb
ben de werkkracht, het doorzicht, de
kennis van zaken, de liefde voor en de
groote kennis van Indië van den thans
ontslapene ln het licht gesteld. Mr. M. C.
de Graaff sprak voor de 5de kamer van
het Tribunaal.
De zoon van den overledene dankte
voor de bewezen eer
Op Koninginnedag zal de P.T.T.-
dlenst als op Zondag worden uitgevoerd.
De grondboringen van de Bat. Petr.
My in de buurtschap de Lutte bij Olden.
zaal zijn geslaakt weliswaar is men en
kele maanden geleden op zoutlagen ge
stooten. maar aangezien men geen loo-
nende resultaten bereikte, is de diepbo-
rlng stop gezet. Het wordt echter met
onmogelijk geacht,-dat op andere plaatsen
een boortoren zaj verrijzen.
Van 2328 September zal ln En
schede een groot congres worden gehou
den van ex-polltleke gevangenen uit 17
landen, welk congres vooraf zal gaan aan
een groote Internationale bijeenkomst te
Parijs.
Enschedé is als congresstad iV
wyi men hierdoor zyn waardeevlng wil
uitdrukken voor de houding die de bevol
king tijdens den oorlog heeft aangenomen
alsmede voor de gulle ontvangst welke ln
j dit repatrleeringscentrum aan duizenden
en Somaliland, die thans in moeiiyke oud-politieke gevangenen en displaced
omstandigheden in Italië, of in kampen persons na den oorlog ten deel viel.
Van 17 tot en met 25 Augustus zal
te Lichtenvoorde het 1000-Jarlg bestaan
dier gemeente herdacht worden.
Het Amerikaansche Ministerie van
Landbouw heeft medegedeeld, dat de to
tale export van graan en graanproducten
naar Nederland gedurende de eerste helft
van dit Jaar wordt geschat op 115.000 ton
en van Juli op 57.000 ton.
Prof. dr. ir. C. H. Edelman, hoog
leeraar aan de Landbouwhoogeschooi te
Wagenlngen, is tot rector-ma|nificus be.
noemd voor het studiejaar 1946/47.
BUITENLAND
Het trampersoneel van de stad Ant-_
werpen heeft besloten op Zon- en feest
dagen niet meer te werken, indien aan de
salarls-elschen geen gevolg wordt gegeven
Van Amerikaansche zijde wordt er
kend, dat de pogingen vrede en eenheid
ln China tot stand te brengen, mislukt
zijn.
Het Amerlkaansohe ministerie van
landbouw heeft medegedeeld, dat het
brood misschien weer wit zal worden en
beperkingen voor het malen en het ge
bruik van tarwe verminderd zullen wor
den tengevolge van de recordoogst, die dit
Jaar wordt verwacht.
Myron Taylor. Truman's speciale ver
tegenwoordiger bij den Heiligen Stoel, is
per vliegtuig uit Rome naar Washington
vertrokken met een boodschap van den
Paus voor den Amerlkaansc-hen president.
De Braziliaansche regeering heeft een
decreet uitgevaardigd, waarin 76 Japan-
schen terroristen wordt bevolen het land
te verlaten. Zy behooren allen tot de or
ganisatie „De zwarte draak", wier leden
weigeren te gelooven, dat Japan is ver
slagen.
In Ecuador (Zuid-Amerika) zou een
socialistische staatsgreep mislukt zyn.
Hoewel de scheepsbouw ln Duitsch
land om politieke en militaire redenen
verboden ls, hebben de Brltsohe autori
teiten toestemming gegeven tot den bouw
van 100 nieuwe motorschepen voor de vls-
scherlj. Na den afbouw zal de Duitsche
vlsschersvloot uit 227 bodems bestaan te
gen 360 voor den oorlog. De eerste nieuwe
schepen zullen ln den herfst 1947 gereed
zijn.
Edward Stettinius, eertijds minister
van buitenlandsche zaken en afgevaardig
de bij de Ver. Naties voor de Ver. Staten
ls met algemeene stemmen tot rector van
de universiteit van Vlrglnlë gekozen, al
dus de New York Times.
In de Domlnicaansche republiek be
draagt het aantal dooden tengevolge van
de aardbevingen 73. Na vyf dagen van
aardbevingen en springvloeden zijn dui
zenden dakloos. De bevolking leeft ln pa
niekstemming en lijdt onder tekort aan
voedsel.
De Australische mLnlster voor immi
gratie heeft een immlgratlesohema voor
langen termijn aangekondigd. Met de Im
migratie van 90.000 personen uit Enge
land zal in Januari 1947 worden begon
nen. Eerst zullen 1000 bouwvakarbeiders
worden toegelaten om de (hulsvesting voor
andere Immigranten voor te bereiden.
Volgens mededeeling van admiraal
Alandy ls door de explosie van de atoom
bom onder water 95.220 ton scheepsrulmte
tot zinken gebracht. Dit ls viermaal zoo.
veel als bij de eerste proefneming by Bi
kini.
Te Lausanne ls op 6o-Jarigen leef-
tyd overleden de bacterioloog Paui Koe-
schakof.
bentrop aan von Papen: tegelyk met
het officieele verdrag zullen wy een ge
heim verdrag sluiten, dat ons in staat
zal stellen, wapenen en ander oorlogs
materiaal onbeperkt door Turkije heen
te voeren.
3. Januari 1942. Volgens von Papen
heeft Saradjogloe gezegd, dat Turkjje's
neutraliteit al veel voordeeliger voor
de asmogendheden dan voor Engeland
was.
4 Augustus 1942. Op een vraag van
von Papen wat zyn zienswyze van het
„Sovjetrussische vraagstuk" was, ant
woordde Saradjogloe. dat hij deze vraag
als Turk en als eerste minister wilde
beantwoorden. Als Turk wenschte hij
vurig dat de Sovjet-Unie vernietigd zou
worden. Het Sovjetrussische probleem
kan volgens hem door Duitschland wor
den opgelost, indien minstens de helft
alle in Rusland wonende Russen wor
den gedood en indien in de toekomst
gerussificeerde gebieden er toe gebracht
worden vrijwillig met de asmogend
heden samen te werken en tot vyanden
der Slavische volken worden opgevoed.
Als ministerpresident echter, aldus von
Papen, achtte Saradjogloe het noodza-
kelyk de neutraliteit te handhaven.
5 December 1942. Telegram van von
Ribbentrop aan von Papen: von Rib
bentrop heeft order gegeven 5 millioen
gouden rijksmarken aan von Papen te
doen toekomen om hem in staat te
stellen „onze vrienden in Turkye in hun
economische moeliykheden te helpen".
6 December 1942: von Papen deelt
mee, dat kolonel-generaal Asym Gunduz,
assistent-chef der Turksche generale
staf, in een onderhoud met generaal-
majoor Rode, Duitsch militair attaché,
scherpe crltiek heeft geleverd op de mi
litaire maatregelen van de Duitsche
generale staf en verbaasd was over het
feit, dat zyn tydig aan den militairen
attaché doorgegeven berichten over
dreigend gevaar in Noord-Afrika niet
door tegenmaatregelen van Duitsche
zijde waren gevolgd, Von Papen moet
in dit. telegram gezegd hebben: „by
zonder merkwaardig lijkt mij de ver
klaring van den kolonel-generaal, dat
de Engelschen in het begin van het
volgend jaar een poging zullen doen
met troepen in Noord-Noorwegen te
landen".
Volgens de „Prawda" zal spoedig een
nieuwe bundel documenten verschynen,
waarin de Duitsche politiek in Spanje
aan het licht wordt gebracht.
De documenten over Hongarye om
vatten de periode van 1937 tot 1942.
Tusschen de generale staf van Duitsch
land en die van Hongarije werd reeds
in Maart 1938 contact genomen. Zy bc-
wyzen ook, hoe de Duitsche politiek de
tegenstelling tusschen Hongarye aan de
eene en Roemenië, Tsjecho-Slowakye
en Joego-Slavië aan den anderen kant
opblies en tot eigen voordeel aanwende.noemd.
voor de vele arbeid, ten behoeve van
ons land verricht.
Nadat H.K.H. gewezen had op de
komende propaganda-week van het
Ned. Roode Kruis, dankte Zij allen,
die aan het welslagen hiervan hun
krachten zullen geven. Namens het
hoofdbestuur bracht Zij tenslotte dank
aan alle Roode Kruis-medewerkers.
die in de afgeloopen jaren „bezield
door de ware Roode Kruis-geest hun
krachten gegeven hebben aan het veel
omvattende Roode Kruis-werk".
Zy bracht vervolgens den onlangs
overleden eersten ondervoorzitter J. C.
E. baron van Lynden in herinnering,
van wiens arbeid zy met groote waar
deering getuigde. Tenslotte memoreerde
H.K.H. 24 mannen en vrouwen, die in
de oorlogsjaren hun leven lieten voor
de idealen van het Roode Kruis. Deze
werden hierop staande herdacht.
Vervolgens uitte de minister-president
namens de regeering zyn waardeering
voor den arbeid van het Roode Kruis
en dankte alle medewerkers voor het
geen zy voor het vaderland verricht
hebben. Hy besloot met de hoop uit te
spreken, dat de hechte banden tusschen
regeering en Roode Kruis bestendigd
zullen blyven.
De directeur-generaal van het N.R.K.
de heer H. P. J. van Ketwich Ver
schuur schilderde het ontstaan en de
ontwikkeling van het Internationale
Roode Kruis, waaraan de naam van
Henri Dunant eeuwig verbonden biyft.
Hy legde den nadruk op de grootsche
taak, die nog verricht wordt in onze
Overzeesche Gebiedsdeelen.
Namens de echtgenooten van de
kringcommissarissen bood mevr. Van
der Does H.K.H. een vaandel aan, die
deze aanvaardde en vervolgens overdroeg
aan de opgestelde vaandelwacht. Deze
korte plechtigheid werd met het Wil
helmus besloten.
Ir. F. C. C. baron van Tuyll van Ser-
oo^kerke van Zuylen, lid van het dage-
ïyksch bestuur van het Ned. Roode
Kruis, sprak een slotwoord, waarin hy
de barmhartigheid van het Roode Kruis
tot uiting bracht.
Het einde der
„Vereinigte Stahlwerke"
De „Vereinigte Stahlwerke". het
grootste bewapeningskartel van Europa,
zal. naar Reuter uit bevoegde bron ver
neemt, spoedig door de Britsche auto
riteiten worden overgenomen.
De Stalhwerke uit het Ruhvgcbied
zyn veel grooter dan Krupp. Zy heb
ben hun vertakkingen in Duitschland
en bovendien in vele landen ter wereld
Tot dusver werd de overname belem
merd door de verschillen van inzicht
der geallieerden. Deze industrieele com
binatie is een product van de vroegere
Duitsche industrie-baronnen en is
aldus Reuter meer dan de meeste
Duitsche industrieele trusts verantwoor-
delyk voor de triomfantelyke opmarsch
van de Duitsche troepen in de eer-ste
jaren van den laatsten oorlog.
De Britsche autoriteiten zyn op het
oogenblik diende de buitenlandsche be
zittingen der Stahlwerke te onderzoe
ken. Een Britsche woordvoerder ver
klaarde, dat het overnemen dezer be
drijven, die tezamen meer steenkool en
staal produceeren dan eenig ander be-
dryf in Duitschland en die mynen,
hoogovens en petroleumbronnen beza
ten,alle beschuldigingen, dat Engeland
geen werk maakt van de denazificee-
ring en het Duitsche oorlogspotentieel
onder zyn neus laat voorbygaan, weer
legt. De gevaariykste leden van de
combinatie zyn reeds door de Engel
schen in hechtenis genomen. Vele der
leidende figuren zyn ontslagen. In Duit
sche kringen werd het overnemen der
bedryven ieder oogenblik verwacht.
DE NATIONALISATIE IN
OOSTENRIJK.
De sovjet-autoriteiten te Weenen heb
ben medegedeeld, dat zy, gezien de wei
gering van Britsche en Amerikaansche
zyde om de door de sovjet-Russen uit
gesproken veroordeeling van de Oosten-
ryksche nationalisatie-wet te ondersteu
nen, zich het recht voorbehouden alle
noodige stappen ter bescherming van de
sovjetrussische belangen in hun bezet
tingszone te ondernemen. In de sovjet
russische verklaring werd het Britsche
Amerikaansche standpunt, dat de
Oostenrijkers het recht hebben geal
lieerde eigendommen te nationaliseeren
mits- zij voor compensatie zorgen, een.
inbreuk op de verklaring van Jalta ge-
