Twee generaals voor de microfoon DE BIOSCOPEN Generaal Spoor: ..Onze laak in Indië is het brengen van veiligheid en recht aan alle bewoners van den Archipel". Gisteravond heeft lt.-generaal rar, H. J. Kruis over Hilversnm I in het pro gramma voor de Nederlandsche Strijd krachten een vraaggesprek gehouden met lt.-generaal S. H. Spoor, den Indi sche legercommandant waaraan het volgende is ontleend: Gen. Kruis: Vond u 'Holland veran derd sinds uw laatste bezoek? Gen. Spoor: Ik sta iedere keer weer te kijken van den snellen vooruitgang hier. Gen. Kruis: En de vooruitgang '.n Indië? Gen. Spoor: Langzaam en niet altijd zeker, maar toch vooruitgang. Gen. Kr.: Hoe zoudt u als legercom mandant het uiteindelijk doel van dien vooruitgang omschrijven? Gen. Sp.: Het brengen van recht en veiligheid aan iederen bewoner van den Archipel. Gen. Kr.: Ik heb veel menschen ge sproken, die zich beklaagden over ge brek aan belangstelling voor Indië bij de Nederlanders thuis. Bent u het eens met hun zienswijze? Gn. Sp.: Gebrek aan belangstelling heb ik nergens gevonden. Gebrek aan kennis van zaken wel. En 'dat leidt na tuurlijk makkelijk tot vooringenomen heid en misverstand. Gen. Kr.: Wat is volgens u het groot ste misverstand? Gen. Sp.: Het ongerechtvaardigd wan trouwen van vele Nederlanders m de volstrekte oprechtheid van hun eigen regeering, wat betreft de uitvoering van de door Hare Majesteit in 1942 aan In dië gedane beloften. Gen. Kr.: Dit is een algemeene op merking. Mag ik die nader toegelicht hooren van militair standpunt? Gen. Sp.: Ik sprek nit graag uit sluitend als militair. Dat geeft mij al tijd het gevoel, dat ik als militair niet tegelijkertijd als mensch zou kunnen spreken en niets is minder waar, juist in deze dagen. Een militaire kant van de zaak wil ik evenwel toch graag aanvoeren, maar juist dan spreek ik als mensch. Het is voor ons militairen pijnlijk, wanneer wij uit gesprekken met niét-mllitairen steeds weer den indruk krijgen, dat men ons beschouwt als degenen, die de nieuwe dingen, die in Indië moeten komen, zou den willen tegenhouden. Dit is al heel onjuist. Ik durf zelfs boudweg beweren, dat wij militairen hooren tot hen, die in de eerste plaats zullen helpen deze dingen te brengen. Gen. Kr.: Juist. Daarover vJl ik graag meer hooren. Laat ik mij zoo kort en duidelijk mogelijk formuleeren. Ik spreek dan niet als chef-staf, maar als een Nederlandsche soldaat. En er zijn drie dingen, die iedere Nederlandsche sol daat en vooral diegenen, die in deze herfst naar Indië zullen worden uitge zonden niet alleen vragen wil, maar zelfs vragen moet, wanneer hy een denkend mensch is. Vragen die hem recht op een antwoord geven. Wat gaan wij in Inië doen? Waarom gaan wij dat doent1 Hoe gaan wij dat doen? Gen. Sp.: Ik zal probeeren uw vragen even duidelijk te beantwoorden als zy gesteld zijn. Wat gaan wij in Indie doen? Daarop heb ik eigenlijk al een antwoord gegeven: Recht en veiligheid brengen aan alle bewoners van den Ar chipel. Gen. Kr.: U spreekt van recht en vei ligheid. Daar straks is mij al opgeval len dat u niet de traditioneele uitdruk king gebruikt van herstel van orde en rust". Is dat toeval of opzet? Gen. Sp.: Opzet. Ik heb u al gezegd, dat ik gevoelig, ja misschien zelfs over gevoelig ben voor het onverdiend ver wijt niet te behooren tot de waarach tige bewonderaars van de verniewlng van Indië, die tevens de vernieuwing van het Koninkrijk is. Ik hoef u niet te zeggen, hoe gevoelig, ja overgevoelig een wantrouwige we reld, thuis zoowel als in het buitenland staat tegenover datgene wat in Indië onze plicht is. Ik vermijd daarom uit drukkelijk alles wat misverstand zou kunnen wekken. Rust kan worden opgevat als gedwon gen rust, orde als opgelegde orde. her stel als een teruggang naar het oude. Daarom gebruik ik deze woorden niet. Veiligheid en recht brengen wij, moeten wij brengen. Gen. Kr.: U zult wel denken, dat ik over elk woord val, maar wij zijn hier samen om de klaarste wijn te schenken die wij te bieden hebben. IJ zegt: „wij moeten". Ik ben het met u eens. Maar niet iedereen zal dadelijk het waarom weten van dat moeten. Daarom vraag ik. en ik vraag het voor allen: Waarom moeten wij recht en veiligheid brengen in Indië? Gen. Sp.: Omdat Indië zelf het van ons verwacht. Hoe verward en verwar rend ook de verhoudingen tusschen Ne derlanders eu Indonesiërs thans mogen lijken, het is zeker, dat zelfs zij, die zich onze felste tegenstanders noemen, den band met Nederland en de Nederlanders in hun hart erkennen en aanvaarden. Onze eenige vijanden ginds zij die door de Japanners in haat -en verdwazing opgezweepte groepen, welke wanneer de hartstochten bedaard zijn zullen blijken slechts enkele tienduizenden op de tientallen millioenen te zijn. Gen. Kr.: Wil dat zeggen, dat wij Dij het brengen van „recht en veiligheid'' slechts met daadwerkelijk verzet van zeer weinigen te doen zullen hebben? Gn. Sp.: Neen, het zou een onder schatting zijn van het duivclsche raf finement van de Japansche propaganda,, een onderschatting ook van de moeilijk heden, die ons wachten bij de uitvoering van onze taak, om dat te denken. Er zijn ook nu buiten het handjevol ter roristen aanzienlijke groepen, die nog in de ban van het verslagen Japan le ven en zich onze vijanden wanen, tot zij ons opnieuw leeren kennen. Wat dan gebeurt vormt het antwoord op uw laat ste vraag: „Hoe moeten wij onze taak volbrengen"? Hoe? Op de ons eigen Ne derlandsche wijze, met matiging, men- schelijkheid enhumor. Kortom zoo als thans de troepen van de Koninklijke Landmacht en van het Koninklijk Ne- derlandsch-Indische leger dat reeds doen. Waar onze mannen komen om recht en veiligheid en vrede te brengen ziet men in enkele weken, in enkele dagen soms, de naar het door ons bevrijde ge bied terugstroomende bevolking ontwa ken uit de betoovering van het Japan sche gif. zy ervaren, dat wij vrede brengen, vrede, recht en veiligheid, en zelfs diegenen onder hen die wellicht korten tijd geleden de wapens tegen ons gevoerd hebben begrijpen, dat wij hun bondgenooten zijn, niet huh vij anden. Casino De film „Sweetheart of Slg- machl" leidt ons ln het vroolljke stu dentenleven binnen en concentreert zich om de Jaarlljksche bootrace, Tusschen vier ploegen ontwikkelt zich een span- n^ide race; uiteindelijk gaat de strijd tulschen de Rawiey- en de Stantonploeg. In een enerveerendc kamp, waarvan ons de opnamen wel zeer bijzonder treffen, weet de Rawleyploeg het eerst de finish door te gaan. Behalve om de speld van de winnende ploeg gaat het ln deze film ook om de aangebedene van een der roeiers en zoo zien wij, dat met den prijs ook het meisje wordt gewonnen Goede muziek ls er in deze spannende film van Ted Flo Rita en zijn band. Vooraf zien wij Charlie Chaplin ln .De filmheld", een stomme film van hoogen ouderdom, welke wy dan ook maar matig konden apprecieeren. Inderdaad zitten er tal van komische momenten ln maar vóór 1946 zijn deze toch wel wat afgezaagd. Lldo Een luchtige film met geen andere pretenties dan om den toeschou wer aangenaam bezig te houden, zooals Place de la Concorde, ls vooral voor dezen vacantletljd een goede keuze. In dit op zicht ls deze aaneenschakeling van dwaze verwikkelingen, van hertogen en- pseudo- hertogen die toch hertogen blijken te zyn. zeer goed geslaagd. Het muzikale element doet veel goeds ln deze vroollj ke rolprent, die hier en daar wel wat vreemd aandoet tengevolge van het feit dat hy van voor den oorlog stemt. Zoo ls het in onze tegenwoordige oogen wat ongeloofwaardig, dat een Oostenrijksch meisje op stap gaat met een Franschman en dan zoo geredelijk ln het luchtige Parljsche theaterleven wordt geaccepteerd Wie zich echter, mede dank zi) de lucht hartigheid van de film, los weet te ma ken van de gedachten aan de hedendaag- sche wereld, ziet hier voorbij en krijgt de gelegenheid tot genoeglijke ontspanning. Het voorprogramma kon ons slechts matig bekoren. Luxor Dat de film „Intermezzo" ge prolongeerd is, zal géén verwondering wekken Want Inhoud zoowel als spel verdienen een aparte aanteekenlngOok de indrukken, welke men van de Cam- brldge-unlversltelt verkrijgt, zijn zooda nig, dat zlJ U lang bf) blijven. Trianon Hoewel de titel „Gekooide Jeugd" dit niet doet vermoeden, ls deze typisch Fransche film verkwikkend en vervuld van zuivere charme. ZIJ herinnert aan het genre „La Maternelle" en „Good bye. mr. Chips" door haar wéldoende paedagogische strekking. Daarbij wordt zij innemend gespeeld; niet slechts door den fijnzlnnlgen acteur Génln. doch ook door de „slechte" Jochies in het verbeterhuls. de Jeugdige leden van het beroemde Parljsche Jongenskoor „Les petlts chanteurs éi la Crolx", die groote muzikaliteit aan opmerkelijk zangmate riaal paren. De orlglneele wijze, waarop, na een even orlglneele inleiding, een leeraar hier breekt met totaal verouderde, want slechts tot haat en somberheid prikke lende opvoedingsmethodes, de harten één voor één verovert van de aan zijn zorgen toevertrouwde leerlingen, waarbij dan nog de liefde voor het nichtje van een hunner afwisselend ls Ingeschakeld, werkt zóó verfrlsschend, dat het een vreugde ls, de hier onopgesmukt weergegeven beleve nissen te volgen. Een film, welke een scherp contrast vormt, met het vele valsche pathoe, dat dikwijls onder een schijnheilig mom van waarachtigheid wordt opgediend Speciaal ook aan een leder. die. op wél ke wijze dan ook ^-etzij by het onder wijs of ln het gezin zélf by het op voeden Van moeliyke Jeugd betrokken ls. kunnen wij dit uit een blijmoedig hart voortgesproten verhaal, oprecht aanbeve len! Want de schrijver ervan is een be grijpend en harmonisch mensch, met zin voor humor Rex Na een spannende Wild West „de Goudzoekers van Alaska" waarin men kennis maakt met de beroemde Beredln Pohhe volgt de hoofdfilm „Tarzan en de Groene Godin". Tarzan de aapmensch die zich op bewonderenswaardige wijze door de wildernis beweegt en zelfs den stryd aangaat met leeuw en tijger. De Groene Godin een afgodsbeeld is door een expeditie met behulp van Tarzan uit een dóode stad aan de inboorlingen ont stolen. In dit beeld moet zich een schat bevinden van millioenen waarde. Mede dingers verschynen op het tooneel en weten op hun beurt dit kostbare voor werp ln bezit te krijgen, terwijl, ook de inboorlingen er op uit getrokken zijn, om hun afgodsbeeld weer terug te kry- gen Een felle strijd breekt nu los en na veel avonturen lukt het den oermensch weer ln het bezit te komen van de ge heime schat. Ingezonden Mededeeling 'ÖUDE VRIENDEN] Ten langverbeid; weerzien! fe Driemaal dreurfr"be duit van de ^Oranje" en het vlaggeschip vaart '«tatig de thuishaven binnen. Einde- ilijlcZeven jaar is het geleden, dat het fraaie schip den ouden IJ-kant verliet on> eerst nu weer thuis te komen. Thuis terug in Neder 4and, ook voor de honderden repa- trieerenden die na jaren van ellende 'weer in het vaderland terugkomen. Eindelijk weer hereenigd met hun familie, met hun oude vrienden.] Een lang verbeid weerzien-J i Zoo herstelt zich geleidelijk weer het normale leven. Zoo treffen we op elk gebied weer oude bekenden aan, waarvan we het bestaan schier •niet meer wisten. Koffie, Thee en Cacao, natuurprofeten die het leven zoo veraangenamen en die jwe zoolang ontbeerd hebben.^We (Vinden ze alle weer terug in dezelfde prettige winkels van De Gruyter. Zoowaar ook onze oude vrienden: Rood, Blauw en Oranje merk, de i onovertroffen koffie-melanges van De Gruyter. 1 Door ervaren vak- jnenschen met. zorg en toewijding (samengesteld en gebrand. Als vroe ger krachtig en geurig als geen ander. De speciale „aroma-bescher mende" silo's van De Gruyter "waarborgen U het volkomen genot Sian geur en smaak. Een lang ver- Jbeid weerzien. Er „komt-weer De jGruyter's koffie. Het proces te Neurenberg. „BEKENTENIS" VAN 1)R. SIEVERS. Gewetensbezwaren van von Brauehitsch. Het was gisteren de tweehonderdste dag dat het tribunaal te Neurenberg zitting hield. Dr. Sievers, directeur van het S.S -insti tuut voor wetcnschappeiyk onderzoek van oorlogsslachtoffers, deelde aan de rechters mede, dat hy een „bekentenis" wenschte af te leggen Deze bekentenis kwam. na dat de door den Engelschen aanklager aangehaalde documenten zijn getuigenis voor desvoorlooplge commissie van onder zoek ruimschoots tegengesproken hadden. Sievers was naar hy zelde, als „voor aanstaand lid der verzetsbeweging" tot de S.S. toegetreden en had de afdeellng voor •hereditair onderzoek als zijn werkkring gekozen, omdat dit zich byzonder voor „illegaal werk" leende. Sievers had naar zijn zeggen een zware gewctensstrljd ge voerd tegen de proefnemingen op men- schelljke wezens, maar de weigering om hlevaan mee te werken zou hem het hoofd hebben k.mnen kosten. Een openiyk pro test zou de betrokken personen niet heb ben gered. Door stllzwygende sabotage had hy veel - voorkomen. Sievers zei, dat generaal Mllch, ex- mlnister van h'.chtvaart de veiDindlngs- schakel vormde tussohen deze proefnemin gen op menscheiyke „Guineesohe bigge tjes" in het kamp van Dachau -en de luchtmacht. Do 05 -Jarlgc veldmaarschalk Walter von Brauehitsch, opperbevelhebber van het Dultsche leger van 1938 tot zljr. ontslag in 1941 na de nederlaag voor Moskou, deelde het tribunaal mede, dat hy met Instemming van alle generaals voor den oorlog Hitler gewaarschuwd had, dat een oorlog ln het hart van Europa tot een wereldconflict zou lelden. Ook had hij zich tegen de bezetting van Sudenten- Dultschland verzet en gewaarsohuwd tegen het voeren van een oorlog oP twee fronten. „Ik zelf had zeer ernstige gewetensbezwa ren tegen een politiek, die door militaire maatregelen gesteund wordt", verklaarde von Brauehitsch. Nadat de zaak van de .Nazi-organisaties ls behandeld en de 2i verdedigers hun laatste korte pleidooien hebben gehouden, zal het tribunaal waarschynlljk aan het einde dezer week voor veertien dagen ver daagd worden om de uitspraak voor te bereiden. UIT DE BRITSCHE BEZETTINGSZONE. Maarschalk sir Sholto Douglas, com mandant van de Brltsche strijdkrachten ln Duitschland, heeft medegedeeld dat hy aan de autoriteiten belast met de denazificatie Instructies heeft gegeven, die neerkomen op amnestie voor voor malige nazi's beneden 27 Jaar, met dien verstande, dat door deze categorie be gane misdaden zullen worden bestraft. Douglas zelde verder, dat de Brltsche en Amerikaansche autoriteiten maatrege len zullen nemen om een einde te maken aan den stroom van illegale Immigranten, die ln hoofdzaak uit Polen komen. Als resultaat van de Anglo-Amerlkaansche samenwerking noemt Douglas het feit, dat Dultsche ambtenaren by de verdee ling van de beschikbare hoeveelheid goe deren de grens tusschen de beide zones niet ln acht behoeven te nemen Hy sprak de hoop uit, dat de andere bezettende mogendheden deze samenwerking niet zouden opvatten als een poging Duitsch land ln tweeën te verdeelen. doch dat zy het nut ervan zouden Inzien. HET VRAAGSTUK DER UITGEWEKEN- PERSONEN. H^t secretariaat der V.N. heeft mede gedeeld. dat aan de algemeene vergade ring der V N. op 23 Sept. as. plannen zul len worden voorgelegd voor een nieuwe internationale organisatie voor uitgewe ken personen. De nieuwe organisatie zal zich belasten met de repatrleerlng en vestiging van ongeveer 900.000 uitgewe ken en verplaatste personen en ls van meening, dat zij gemiddeld 25 000 uit geweken personen per maand zal kunnen repatrleeren. „Wehrmacht" in Ned. uniformen. Door de bekentenis van een zekeren Steln tegenover de Winterswykschc r.R.A. ls er eindelijk klaarheid gebracht over de nog steeds niet bevestigde, uit de oorlogsdagen datcerende geruchten, dat eenheden van de Whermacht ln Nederlandsche uniformen over de grens zouden zUn gekomen. Deze geruchten heben destyds groote' verwarring ge sticht in de Nederlandsche gelederen. Iedereen hechtte er geloof aan, maar bewezen werd het nooit. Thans heeft het vroegere hoofd van de Deutsche Schule ln Winterswijk, na zyn arrestatie door de P.R.A. aldaar, bekend, dat hij aan het hoofd van een groep ln Nederlandsche uniformen gekleede Duit- schers op 10 Mei 1940 de grens van Lim burg ls overgetrokken, aldus ,X>e Volks krant". Hij was daar ter plaatse goed ge ïnformeerd. daar hij langen tyd leeraar was aan de Dultsche middelbare school ln Sitttard, welke tyd hy heeft benut door de fortificaties in Limburg en Bra bant in kaart te brengen. Door deze bekentenis van Steln ls tevens een nieuw licht geworpen op de unlformen-smokkei ln 1939 by Dene kamp, toen een zekere Albrlnk werd gearresteerd met twee koffers Neder landsche uniformen, welke hy over de grens wilde brengen. VAN 18 AUGUSTUS MARGARINE OF VET NAAR KEUZE. Met ingang van 18 Augustus zal de ge- schelden distributie van margarine en vet worden opgeheven en zal een bon worden aangewezen, waarop naar keuze vet of margarine kan worden gekooht. Daarnaast zal de bon, waarop uitsluitend boter verkrygbaar ls, gehand haafd worden. Deze maatregel heeft tot doel den consument meer ruimte te ver schaffen om ln de wisselende behoeften aan spijsVetten en margarine te voorzien. Voor de periode van 18 t/m 31 Augustus zijn de volgende rantsoenen vastgesteld voor kinderen geboren ln 1942 of- later een bon voor 250 gram boter en een bon voor 125 gram margarine of 100 gram vet: voor personen geboren ln 1941 of vroeger een bon voor 125 gram boter en een bon voor 375 gram margarine of 300 gram vet. Zooals bekend, ls een hoeveel held vet van b/v. 100 gram ln voedlngs waarde gelijk aan 125 gram margarine. HET BOTERRANTSOEN GEDURENDE DEN WINTER. Naar wy van bevoegde zijde vernemen zal het huidige boterrantsoen, gedurende de wintermaanden, zoo mogelijk, gehand haafd biyven De kans bestaat, echter, dat minder boter, doch daarentegen meer margarine zal worden verstrekt Men streeft er naar geen verandering te brengen ln het totale vet-, boter- en margarinerantsoen, Een en. ander is even wei geheel afhankelijk van den invoer. KANONNEERBOOT K 2 OP DE WERF GEZET. De kanonneerboot K 2, welke in Sep tember 1945 lxx de haven van Delfzijl ten gevolge van schade, die zij ln Duitschen dienst had opgeloopen was gezonken en op 26 Juli werd gelicht, ls thans naar den Helder versleept waar het schip op de werf is gezet en geheel gerepareerd zal worclen. ZIJ zal evenals de K 3. welke als H M van Speyck reeds ln dienst ls ge steld. weer ln de vaart worden genomen. Nieuws uit Indië. Chineezen mogen niet naar Soerabaja. BESLUIT VAX KABINETSZITTING TE DJOKJAKARTA. Volgens liet „Dagblad" heeft radio Djokjakarta verklaard, dat, ofschoon er in principe geen bezwaren bestaan tc"en de evacuatie van Chineezen naar China of andere landen, ln een kabinetszlttlng te Djokjakarta ls be sloten geen gehoor te .Chlneesche verzoek om 12.000 Cm neezen naar Soerabaja te laten eva- cueeren. Hiervoor worden de volgende redenen ^l^Deze ceëvacueerden zouden samen werken met den vijand, hetgeen een slech ten invloed zou hebben op de Ohlneesch- Indonesische betrekkingen. 2 Vele Chineezen zouden by het uit breken van gevechten op groote schaal, voor het geval de besprekingen tusschen Nederlanders en Indonesiërs zouden mis lukken. worden gedood of gewond, hetgeen den vyandïde gelegenheid zou geven een smet te werpen op de naam van net Indonesische volk. A (Hieruit ziet men wederom op typische wijze uitgedrukt, hoe wy door de Indo nesische Republiek als „vijand" worden beschouwd! Red. L.D). OVERDRACHT RECHTSPRAAK AAN DE A.M.A.C.A.B. De overdraoht van de rechtspraak in Iridic aan de A.M.A.CA.B., hetgeen niet alleen voor Batavia geldt, maar ook voor de andere onder A.M.A C-A B -autoriteiten staande gebieden, heeft heftige commen taren in de Indonesische pers ontketend. De soc. en .natlonallsttsohe partijen hebben aan het geallieerde opperbevel en de rep regeering een protest overhandigd. ONTPLOFFING VAN MUNITIE BIJ MAKASSAR. By de opruiming van een munitie depot tiissc-hen Makassar en Mallno ls een boni ontploft, waarby dertig per sonen, onder wie 3 militairen, werden gedood en 27 ernstig gewond. Volgens mededeelingen van den Leger- voorllchtlngsdienst echter zijn 2 militairën gedood. Onlangs hebben hier drie branden gewoed. Een ervan heeft schade aangericht ln de barakken van een pas gebouwd evacuatie-kamp. BELANGRIJKE UITVINDING. Een Indonesisch geleerde heeft een methode uitgevonden om van Rami (een soort slsal) een grove draad te maken, geschikt voor het weven van kleedlngs- stof, Door een scheikundige behandeling ls het mogelijk gebleken om deze grove draad tot de voor het weven vereisohte dikte te rcducet-Ten. De verkregen draad lijkt op een gewonen katoendraad, doch is 8 maal zoo sterk. Men heeft ontdekt, dat dit zelfde pro- VERLAGING PRIJS CONSUMPTIE AARDAPPELEN. Met Ingang van 12 Augustus zal voor consumptie-aardappelen een lagere prijs gelden. De periode van de vroege, op tuln- bouw-teeltvergunning geteelde aardappe len is nu voorbij en de latere soorten, die thans ln consumptie worden gebracht, zijn goedkooper. De klelnhandelsmarge biyft voorloopig onveranderd, zoodat de prijs voor detail listen f. 10.50 per 100 kg. bedraagt. De prijs voor den consument ls voorloopig vastgesteld op 13 cent per 3cg, Nagegaan wordt, of deze prys nog verder verlaagd kan worden. Voor thuisbezorgen mag een cent per kg. extra worden berekend. Haarlem's 700-jarig bestaan. PRINS BERNHARD ZAG DEN ALLEGORISCHEN OPTOCHT. Ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan der stad Haarlem trok gister middag onder enorme belangstelling een historisch-allegorische optocht door de straten, opgesteld onder "ar tistieke leiding van den kunstschilder Herman Moerkerk en georganiseerd door het uitvoerend comité. Onder groot enthousiasme arriveerde om vier uur Prins Bernhard op de Groote Markt. Met mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, den Commissaris der Koningin in de provincie Noord- Holland, dr. J. C. baron de Vos van Steenwijk en den burgemeester, M. A. Reinalda. sloeg hy vanaf het bordes van het raadhuis den voorbytrekkenden stoet gade. In den optocht reden byzonder fraaie praalwagens mede, w.o een met den uitvinder der boekdrukkunst Laurensz Janszn Coster en een andere die het bezoek uitbeelde, dat Wolfgang Ama- deus Mozart in 1738 aan de stad heeft gebracht en waarby hij het wereldbe roemde orgel der St. Bavo bespeelde Voorts nog verschillende personen uit de Camera Obscura van Hlldebrand en tenslotte een praalwagen waarop zich een allegorische uitbeelding van Haar lem als bloemenstad bevond. Na afloop dankte de wethouder van Kunst, de heer D. J. A. Geluk, den heer Moerkerk en overhandigde hem een krans. Voor het geboortehuis van Nicolaas Beets hield de groep, voorstellende fi guren uit de Camera Obscura. stil en werd door de 75-jarige mevrouw de wed. Ada Went geb. Beets, het eenige nog in leven zijnde kind van Hlldebrand, een eenvoudige gedenkplaat onthuld waarop vermeld staat: „Hier werd geboren Ni colaas Beets. 13 September 1840. Dr. C. W. WORMSER OVERLEDEN In den leeftyd van 70 jaar is to Am sterdam overleden dr. C. W. Wormser, directeur van loet Algemeen Indisch Dagblad, van het Nieuws van den Dag van Nederlandsch Indië, dagblad „De Locomotief" en Algemeen Handelsblad te Semarang, voorzitter van de vyfde kamer van het tribunaal te Amsterdam en bekend publicist. Dr. Wormser was officier van het Legioen van Eer. HERDENKINGSMIDDAG PRINSES IRENE BRIGADE. In den nacht van 20 op 21 September 1944 overschreed de Kon. Ned. Brigade „Prinses Irene" de Nederlandsche grens, zoodat er toen wederom Nederlandsche soldaten in Nederland waren. Dit heug lijk feit zal op Initiatief van de Kon. Ned. Ver, „Ons Leger" den 21sten September a-s. feestelijk worden herdacht. Het ligt 'ln het voornemen op 21 Sep tember ln het gebouw van Kunsten en Wetenschappen te 's-Gtóven*hage een ces ook kan worden toegepast op ,,Ohl- I plechtige herdenkingsmiddag te houden neesch gras". Deze soon gras groeit op f Zeer waarschljniyk zal eveneens op kalkachtlgen berggrond, dien men op dien dag een militaire pleohtlgheld plaats Java veelvuldig aantreft. hebben. CLANDESTIENE JENEVER EN ZWAKT VLEESCH. C.C.D. doet goed werk! Ambtenaren van den C.C.D. hebben bij een klompenmaker te Ankeveen een dis tilleerderij en 16 melkbussen, die een mengsel van gerst, rogge en water voor Jeneverstoken bevatten, ln beslag geno men, evenals een party Juist gestookte jenever. Voorts werd in een kelder aan het Achterom te Hilversum een grooxe clan destiene slachtery ontdekt, van waaruit verschillende Hllversumsche slagers gioote partyen ./zwart" vleesch betrok ken. Een groentenboer een kellner en een werkman werden gearresteerd, terwyi een party vleesch van honderden kilo's in be slag werd genomen DE DEBARKATIE VAN DE „RUYS". Geen begroeting der teruggekeerde militairen. In verband met het zeer groot aantal militairen, dat met de „Ruys" medekomt, is het den commandant van het militaire ontvangstcentrum „Austerlitz" niet moge. ïyk zijn toestemming te verleenen het ontvangstcentrum .Austerlltz" te betre. den. om de teruggekeerde militairen te begroeten. Het verrichten van de noodlge formaliteiten, het kleeden, uitbetalen enz. der gerepatrleerden zou er te zeer door worden belemmerd. HET NOODWEER BOVEN LEIDSCIIENDAM. Een schade van f. 200.000. Door den waarn Commissaris der Ko ningin ln Zuid-Hólland, mr. Bolslus, ls met B. en W. van Leldschendam de scha. de opgenomen, veroorzaakt dooi het nood weer, dat J.l. Maandag Leldschendam trof Alle tulndersbedryven welke sohade had den opgeloopen. zijn hlerby bezocht. Vast. gesteld werd. dat 100.000 ramen van tuin- derskassen zyn vernield, terwyi aan par ticuliere gebouwen ongeveer 600 vlerk M glas ls stukgeslagen De schade wordt glo.' baal geschat op f. 200.000. Pogingen wor den aangewend om politieke delinquen ten het glas te laten opruimen. Beul Sonei voor zijn rechters „PROTOTYPE VAN BLANKEN-HATER". De Krygsraad te Batavia behandelt thans onder zeer groote belangstelling de zaak tegen den kampbeul Sonei, die ln Japanscn kapiteinsuniform voor zijn reohters staat, Als oorlogsmisdadiger heeft hij zich te verantwoorden. De scnrlftelijke getuigenissen, waar onder vele van Australiërs, spreken van ten lange reeks van de gruwelijkste mar telingen en toonen aan. dat net regiem by het optreden van Sonei nog erger werd. Sonei werd gevraagd naar de Juist heid van o.a. de ontnoudlng van medl- sohe hulp aan krijgsgevangenen, van wie er een een bajonetsteek had opgeloopen en de ander een schotwond; de mishan deling van Ambonneezen en Menadonee- zen, die geweigerd hadden trouw aan de Japansche regeering te betuigen. Hy antwoordde daarop slechts, dat hij eich dit niet kon herinneren Hy biyft voortdurend ontkennen, ter- wyi hij voorts op het gemoed der rech ters werkt door te zeggen, dat zyn ge weten begon te knagen, nadat hij zelf ook geslagen was. Ook de rol, die hij in het vrouwenkamp te TJldang heeft gespeeld, werd onder zocht. In een verklaring van dr. Veeribaas wordt hy als het prototype van den blan kenhater aangeduid. Zijn bedoeling was, de blanken zooveel mogelijk te verne deren. Dr. 'Veenbaas heeft vastgesteld, dat So nei voor het uitbreken van diverse ziek ten en versohlllende sterfgevallen door mishandeling aansprakelijk is. Sonei ls niet Ingegaan op de protesten, die dr. Veenbaas daartegen heeft Ingebracht. De verklaring geeft voorbeelden van verschil lende mishandelingen, die soms zonder reden plaats vonden, terwijl vrouwen en meisjes herhaaldeiyk uren lang m de zon op appél moesten staan, soms van 19 tot 24 uur of van 13.30 tot 23. Daarbij moes ten zelfs de zwakken en de zieken aan wezig zyn. Sonei gaf na voorlezing van de verklaring toe, dat hy vrouwen en kinderen had geslagen, doch noemde de verklaring schromelijk overdreven Het proces wordt heden voortgezet. Ter overdenking Weest onbezorgd. Iemand heeft het menscheiyk leve% ter onderscheiding van alle ander leven, eens gekarakteriseerd als het m-zorgen- zlln. Bevreesd voor de mislukking van zijn streven, bevreesd om lets van het verworvene te verliezen, bevreesd voor den ouderdom en voor den dood. be vreesd voor de eenzaamheid zóó ver- schynt ons de mensch, zóó treedt hll ons ln het oogenbllk der zelfherkenning te gemoet. wy zouden de opsomming der menscheiyke vreezen en zorgen nog eenl- gen tl.jd kunnen voortzetten, zonder het gevoel te hebben uitgeput te zyn! Natuurlijk ls er de bravoure, die al deze vreezen ontkent: die ze verachtelijk quallficeert als ouderdomsverschynselen of zwaktesymptomen. Maar wie ln het Jeugdleven niet geheel en al een vreemde ls, weet hoe oppervlakkig en onbenullig deze quallflcatle ls. Tenslotte is ook de bravoure niets anders dan een vreesreac tie! Een welbestede zomer kan den druk van deze vreezen en zorgen eenlgszlns verlichten. Het ls goed om er eens uit te wezen. Om de natuur eens wat nader te treden en aandacht te geven aan dat wonderlijk gevarlëerde en bonte leven, dat wf| natuur noemen en waaraan wij door gaans zoo gedachteloos voorbljleven. Het ls goed pm zich eens te laten gaan, om zich eens over te geven aan een zalig nlets-doen. Een welbestede zomer is een medicijn van beteekenls! Het 1$ Immers zaak om ln deze zorgen en vreezen ziln houding te vinden en zichzelf te handhaven! Alles gaat, tot op zekere hoogte, goed wanneer men de zaak de baas blijft, meester van de situa tie. De stralende oproep, die door de bijbel gaat, „Weest ln geen ding bezorgd", wijst echter ln een geheel andere richting. Als menschen onder elkaar weten wil niet ln welke richting wy de onbezorgdheid heb ben te zoeken. Deze innerlijke vrijheid, deze -wedergeboorte tot het klnd-zlln komt ons als Iets volstrekt onmogelijks voor. Het nlet-bezorgd zlln kunnen wy ons hoogstens voorstellen als Iets zeer onwezenlyks: als de onthechting, waar van wy bij geruchte hebben vernomen, dat zij ln de Boeddhistische kerk geleerd wordt; of als de ouderdom, voor zoover die gekarakteriseerd mag worden als de afsterving der begeerten (maar deze ka rakteristiek gaat ln vele gevallen niet op'). Onbezorgd-zyn ls van ons menschen uit gezien geen mogeiykheid. Wanneer wy onbezorgd trachten te zijn, ontaardt ons pogen doorgaans ln een levensvreemd fa talisme, waarvoor geen gezond mensch warm te maken ls, of ln een soort vacan- tlestemmlng, die eenvoudig niet vol te houden ls. Het onbezorgd-zljn ls dan ook een mo gelijkheid. die ons geopend wordt door dien Ander, die zijn oproep argumenteert met de eenvoudige verzekering: Ik zorg voor u. Stellig is dit niet een blijde boodschap voor luiaards en werkschuwen. voor on wezenlijke droomers en asociale parasie ten. Die deze boodschap wezenlllk ver staan. treden niet terzijde van den weg der plichten en der taakvolbrenging. In tegendeel! Het geheim der onbezorgdheid kan slechts worden bewaard ln voortdu rende activiteit en ongereserveerdc toe wijding. Wat een handkus niet kan uitwerken. Een handkus ls de oorzaak geweest van groote beroering ln de Argentynsche cor.- stltueerende vergadering. De leider der oppositie, Mangadelia. drukte n.l. een kus op de hand van ge neraal Elsenhower, nadat hy dezen ln naam van alle leden had begroet. DU gebaar werd gecritlseerd door een afge vaardigde van de regeerlngsparty. dlf van meening was. dat het een gebaar var ontoelaatbare onderworpenheid was. .Vei scheldene sprekers namen vervolgen aan het debax deel. ten einde zich tegei deze crltlek te verzetten en tenslotte nar. de vergadering een motie aan, waarin d kus werd goedgekeurd, als uiting var eerbied voor de principes, waarvan gene raal Elsenhower de overwinning heeft be vochten en niet als uiting van onderwor penheid tegenover een andere natie. SOVJET-AUTORITEITEN NEMEN KRANTEN IN BESLAG. De editie van Donderdag van de „Tele- graf" (orgaan onder toezloht van het Brltsche militaire bestuur ln Duitschland) en ven de Tagespiegel" (orgaan onder toezicht va:i het Amerikaansche militaire bestuur) zyn in den Russischen sector van Beriyn door het Russische militaire be stuur ln beslag gen^r- jn. Deze edities bevatten mededeelingen .mtrent de depor tatie van de Dultsche Jeugd door de sovjets. EEN BOODSCHAP VOOR KONING KAALST AART! -l). Terwyi Jaap en Meneer Hopjes ln muizengrootte veran- 'erd werden was de rat, die de brief van Koning Kaalstaart oorgelezen had. terug gegaan naar Ratburg om rapport uit e brengen. HIJ grinnikte nog tevreden als hy aan het ang stige gezicht van Hopjes dacht. Ratburg lag aan de gracht die om het kasteel van Meneer Hopjes liep, en om er te komen moest de rat naar de overkant zwemmen. Hij plaste er vrolijk op los en wilde Juist onderduiken, toen hy Joep langs de kant zag lopen, op zoek naar goed viswater. „Wat doe Je daar, kereltje!" riep de rat met. een sohelle stem, „wil Je wel es maken dat Je wegkomt!" Nog had de rat laatste woorden niet gezegd, of de bange Joep zette het .1 op een lopen. Tevreden dook het dier naar de Ingang van :atburg. „Ik heb een boodschap voor den Koning!" zei hij egen de wachtpost. „Ik heb de opdracht U onmiddellijk naar Koning Kaal staart door te sturen; hy wacht op U" zei de rattenwacht en salueerde eerbiedig met zyn staart. Trots en zelfbewust jlep de boodschapper recht door naar de uitgeknaagde boomstronk, waarin KonüTg Kaalstaart woonde. De handelsverdragen met Zuid-Slavië en Italië. KESP. VOOR F,EX' BAARDE VAN 20 EX 50 XrlELIOEN GULDEN. De heer D. P. Spierenburg*, van het Dl. rectoraat-Generaal voor de buitenland- sche economische betrekkingen, heeft omtrent het Nederlandsohe handelsver drag met Zuld-Slavlë nog eenige mede deelingen verstrekt. Het verdrag ls, even_ als dawnet Italië, voortgevloed uit den wensch^m, na de verdragen van groo teren omvang, die den laatsten tyd met België en Frankrijk tot stand zyn ge komen, ook met kleinere landen tot een regeling van het handelsverkeer te ko men. Belde verdragen zyn ln den vorm gegoten, die ook voor de eerder gealotene werd gekozen, waarby van weerszyden goederencontingenten werden vastgesteld, terwyi daarnaast het betalingsverkeer ln een monetaire overeenkomst geregeld is. De omvang van het wederzydsche lm- en exportverkecr ls bepaald op 20 mll lioen gulden. De belangrijkheid van den Nederlandschen houtlnvoer uit Zuld- Slavié biykt uit het feit, dat de waarde daarvan 6V3 mlllioen gulden zal be- loopen. Voor het. wederzydsche goederenver keer met Italië Ls de waarde vastgesteld op r>0 mlllioen gulden. Als Itallaansche ultvoerproducten naar Nederland kun nen genoemd worden citroenen, zwavel, celluloid, machines, auto's, hennep en chemLsche producten. Aan Nederland sche zyde vermelden wy Phllipsproduc ten. pootaardappelen, bloembollen", lompen, chemische en pharmaeeutlsche producten en vee. De handelsverdragen met Zuid-Slavië en Italië werden belde voor den tyd van 1 Jaar gesloten, het eerste tot 30 Juni 1947. het tweede van 1 Juli 1946 tot 1 Juli 1947. ONDERZOEK IN VERWOESTE GEBIEDEN. De tydelyke subcommissie voor de economische reconstructie van ver woeste gebieden, ingesteld door den economischen en socialen raad van de Vereenigde Volken, hield haar laatste zittingg^oorda^ de verschillende sub commissies der werkgroepen een onder zoek in een aantal landen zullen gaan instellen. Besloten werd. dat het subcomité voor West-Europa zijn onderzoek ter plaatse zal beëindigen op Zondag 25 Augustus. De beide andere sub-commité's, nJ. voor Oost-en Zuid-Europa zullen hun werkzaamheden op den Zondag d.a.v., 1 September beëindigen. Op 2 September zal de subcommissie weer in voltallige zitting te Londen byeenkomen. Het rap port. dat aan den economischen en so cialen raad van de Vereenigde Volken zal voorgelegd worden tijdens de zitting' van dit lichaam in New York zal op 10 September of uiteindelijk op 14 Sep tember gereed moeten zyn. Op den laatsten conferentiecjag zullen de besprekingen voortgezet worden over de vraag of de economische toestanden van de ex-vyandeiyke landen moeten worden bestudeerd en in het rapport opgenomen. De Engelsche afgevaardigde, lord Pa- kenham, stelde een resolutie voor, waar in werd vastgesteld, dat het economi sche herstel en de stabiliteit van Euro pa en Azië de nbodzakelykheid inhou den, dat deze conferentie de toestón den in de landen welke geen lid zyn van de Vereenigde Volken bestudeert, met uitzondering van Duitschland en Japan. Tenslotte werd werd 0eze reso- utie goedgekeurd. HULP AAN NIET WETTELIJK VERZEKERDE OUDEN VAN DAGEN. N'.V.V. wendt zich tot minister Drees. Het N.V.V. deelt mede: Het bestuur van het Ned. Verbond \an Vakvereenlglngen heeft aan den Minister van Sociale Zaken verzocht, niet alleen een noodvoorziening te treffen ten behoeve van de wettelijk verzekerden, zooals ter verbetering van de flnancleele positie dezer verzekerden d.d. 5 Juli J.l. door de Stichting van den Arbeid aan de regeering werd gevraagd, doch dit ook to doen ten behoeve van ouden van dagen, die maatschappeiyk ln gelijke omstandigheden verkeeren en niet tot den kring der verzekerden behooren. Het bestuur van het Ned. Verbond van Vakvereenlglngen bepleit een ultkeerlng aan verzekerden, en dit voor rekening van de overheid, die een niet onbelangryk deel der kosten, thans vla Maatschappe lijk Hulpbetoon, sociale diensten enz. aan bedoelde categorie van i>ersonen besteed, zal kunne?! sparen. Verder stelt genoemd bestuu. voor, c*.e uitvoering van een en ander in handen te leggen van de rijks verzekeringsbank als toporgaan, met me dewerking van den Raden van Arbeid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 2