LEIDSCH DAGBLAD Om het recht der kleine landen WEERBERICHT Het Indonesische vraagstuk Rede van baron van Boetzelaer van Oosterhout Met een enkel woord Met de gebruikelijke plichtplegingen Is de Parijsche vredesconferentie ge opend. maar reeds vrijwel van het be gin af aan. is naar voren getreden de groote twistvraag, die komen moest, de vraag, welke rol de kleine landen zou den spelen. Zooals men weet, hadden de groote vier bij hun beslissingen omtrent de proce dure der conferentie slechts weinig armslag aan de kleine landen gegeven, al begrepen zij, dat het niet doenlijk was om vrede te sluiten zonder hen. Was dit practisch mogelijk geweest, zij had den het zeker gedaan. En nu is het zeker waar. dat de ver antwoordelijkheid der groote vier heel wat zwaarder weegt, dan die der kleine landen, doch dit neemt niet weg, dat dit geen motief opleveren mag, om de kleine landen eenvoudig te behandelen als van geen belang. De voornaam ste der kleinen zijn dan ook niet van plan om zich op deze wijze te laten be handelen. Speciaal de Australische mi nister Evatt heeft zich opgeworpen ais verdediger der belangen en rechten der kleinen. Maar ook de Nederlandsche mi nister van buitenlandsche zaken spreekt een hartig woordje mee. In de eerste plaats zal moeten worden beslist over de vraag, of de kleine lan den gehoord zullen worden bij alle vre desverdragen, die gesloten moeten wor den op deze bijeenkomst of alleen bij die, waarbij zij rechtstreeks zijn betrok ken. Vermoedelijk zal hier wel gestreefd worden naar een compromis. Dit zou dan hierop neerkomen, dat de groote vier hun zin doorzetten om de kleinen niet te doen meepraten, althans direct, bij alle verdragen met de satellieten der as-mogendheden. doch alleen dan, wan neer zij met die landen werkelijk in oorlog zijn geweest. Echter zouden zij het recht voorbehouden krijgen om hun opmerkingen te lanceeren, opdat op die wijze toch met hun wenschen rekening kan worden gehouden, al is het dan zij delings en buiten hun aanwezigheid om Dit laatste schijnen de groote vier al een heele concessie te vinden! Verder zullen zii zeker niet willen gaan. Het allerbelangrijkste is evenwel de kwestie, hoe de besluiten zullen worden genomen, gewoon bij meerderheid van stemmen of dat voor' een besluit twee derde der uitgebrachte stemmen benoo- digd zal zijn. Het is zeker onnoodig te zeggen, dat in het laatste geval de in vloed der kleinen opnieuw ernstig wordt beknot en het is dan ook geen wonder, dat speciaal in dit opzicht de kleinen zich trachten te doen gelden. Wordt In derdaad twee-derde der stemmen ver- eischt, voor een besluit wettig is, dan kan de Sovjet-Unie feitelijk elk besluit, dat haar niet aanstaat, tegenhouden. De Sovjets beschikken immers met haar di recte en indirecte aanhangers reeds over vrijwel voldoende stemmen, om zoo'n twee-derde meerderheid te kunnen voor komen. In dit opzicht zal een harde strijd gestreden moeten worden; de uit slag blijft twijfelachtig. Zooals men weet. zijn de voornaam ste bepalingen der vredesverdragen met Italië. Hongarije. Roemenië. Bulgarije en Finland thans officieel gepubliceerd. Van diverse zijden worden pogingen in het werk gesteld, om te trachten alsnog veranderingen te doen aanbrengen. Vooral Italië en Joego-Slavië spannen zich in dit opzicht in; de anderen schij nen zich gelaten bij het opgemaakte verdrag te willen neerleggen. Blijkbaar inziende, dat e- toch niets aan te ver anderen zah ziin. In Italië wordt door stakingen kracht bijgezet aan de ont ketende actie. De beteekenis daarvan ontgaat ons, want het buitenland on dervindt daarvan immers al bitter_ wei nig last, alleen het berooide Italië zelf zal den terugslag aan den lijve gaan .voelen! Triest zal opnieuw in vollen omvang ter tafel komen en ook over de Italiaan- sche koloniën zal nog wel een hartig woordje vallen. Verrassingen zijn niet geheel en al uitgesloten. De verklaringen der groote leidende figuren luiden optimistisch. Laat ons voorloopig er maar op rekenen, dat zij daarnaar zullen handelen! Dit zal even wel dan moeten blijken bij vaststelling der procedure-kwestie die eerst geregeld moet worden, voor verder r te gaan. 85ste Jaargang VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1946 No. 25845 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdredactie: B. W. Menkhorst. J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 Giro- no.: 57055 Brekende bewolking. De Bilt verwacht tot Zaterdag avond Hier en daar ^nog eenige regen. Later brekende ''bewolking. Matige aan de kust tydeiyk vrij krachtige wind tussohen West en Zuid-West. In het binnenland lets hoogere tem peratuur. In het eerste van de belde artikelen, welke de heer W. Belonje, oud hoofdredacteur van ..Het Dagblad" te Batavia speciaal voor ons Blad schreef en dat wtf publiceerden in ons num mer van Dinsdag J.I., betoogde hij dat de grondfout van de droevige ontwikkeling in Ned. Indlë ls gele gen ln het feit. dat het militair gezag ondergeschikt was aan het civiel be stuur. „Het militair gezag, zoo schryft hij, zou voor den Brltschen druk nooit gezwicht zijn. Het zou geweten heb ben dat gouverneur-generaal Van Starkenborgh ook direct begrepen heeft: dat vóór alles de orde en dc rust dienden te worden hersteld als eerste voorwaarde voor een rlchtlge ultoefenLng der taak van het ook door der Britten erkende wettig gezag". Hieronder volgt het tweede en laatste deel van zijn beschouwing. Red. ,L.D." Eerst orde en rust op Java en Sumatra; dan praten (Slot) Van Mook, de hoogste ambtenaar van het civiel bestuur, zwichtte wel. Het zal hem geen slapeloozen nacht gekost hebben. Ik durf de stelling aan, dat hij met plezier gezwicht is. Wat van hem verlangd werd, was een kolfje naar zijn hand. Nu zou hij de kans van zijn leven krijgen. En zoo begon het spel. Het abele spel, met een ko ninkrijk als inzet. De republiek werd in feite erkend. Her haaldelijk werd overleg met haar ge pleegd. eerst met Soekarno. later met Sjahrir. Voorstellen over en weer. Een loven en bieden, als ging het om koeien in- stede van om een koninkrijk. De Nederlanders en de rijkstrouwe Indonesiërs hadden 't toekijken. Naar hun meening werd niet gevraagd. Om hun belangen bekpmmerde zich nie mand. De Britten 't allerminst. Zij verboden de Nederlanders zelfs om hun eigendommen, die de republikeinen van de Japanners hadden „overgenomen", terug te vorderen. Zoo bleef de vijand want wie met den vijand geheuld had. diende ook onze viiand te zijn in 't bezit van vrijwel alles wat noodig was om het economisch leven weer op gang te brengen. Zóóver ging de wel willendheid van de Britten ten opzich te van de republiek, dat zij haar du rend steunden in haar streven misda dige elementen uit handen van de Ne derlanders te houden. De rood-witte vlag duidelijke co- pie van het Japansche dundoek word geëerbiedigd, de Nederlandsche vlag zoo oiet verboden, dan toch slechts hier en daar geduld. In alles, in hun houding, in hun pro clamaties, in hun beslissingen, in hun persuitingen deden en doen cle Britten duidelilk blijken van hun sym pathie voor de republiek en van hun afkeer van de Nederlanders. De gevolgen van dit alles, van het Engelsche optreden en van VanMook's bereidheid om met den vijand in con tact te treden, openbaarden zich spoe dig. De aanvankelijke aarzeling aan den republikeinschen kant maakte plaats v or aanmatigend handelen. Ge steund door Nederlanders en buiten landers vooral Moffen wist de republiek haar buitenlandsche en bjn- nenlandsche propaganda te perfectlo- neeren en zóó effectief te maken, dat over de geheele wereld een anti-Neder- landsche stemming ontstond de zelfde wereld, die vóór den oorlog woor den te weinig had om de Nederlanders te loven voor 't geen zij in Indië tot stand hadden gebracht. Partij van den Arbeid en de colleges van B. en W. RICHTLIJNEN KENBAAR GEMAAKT. (Van onzen Haagschen redacteur). Naar wil vernemen heeft het bestuur van de Partij van den Arbeid aan baar fracties ln de gemeenteraden algemeene richtlijnen kenbaar gemaakt omtrent de bij de wethoudersverkiezingen te volgen gedragslijnen. Deze komt hierop neer dat men, anders dan ten aanzien van de landsregecrlng en de colleges van Gedeputeerden geldt, niet dienen te streven naar politieke homo geniteit, maar naar een zoo evenredig mogelijke vertegenwoordiging van de ver schillende raadsfracties. Alcen ln zeer bijzondere gevallen zou er reden tot afwijking van deze gedrags lijn kunnen bestaan. Hier ls vooral gedacht aan de mogelijk heid dat een op zichzelf vril talrllke raadsfractie niemand ln haar midden zou hebben, geschikt voor het wethouder schap. De reorganisatie-plannen van minister Gieien Ontslagen gaan vermoe delijk in op 1 October. (Van onzen parlementairen redacteur). In verband met de opwinding, welke er veroorzaakt ls door de plannen 1 a,. re organisatie bij Onderwijs, K. en W.. zij voorop gesteld, dat er tot dusverre geen enkel ontslag ls verleend. Dat had do minister trouwens ook nooit zoo in zijn eentje kunnen.doen. zeker niet ten aan zien van hen, die destijds bil Koninklijk Besluit benoemd waren. Wel lieeft hll den ambtenaren, die wegens dc, bovenal met het oog op aan te brengen bezuinigingen, straks vermoedelijk pas met 1 October a.s. hun baan kwilt zullen raken, hiervan met spoed mededeeling doen geworden. Zulks lang uit te stellen, ware dwaasheid geweest, aangezien de minister Immers op zijn ontwerp- VERKEERDE VOORLICHTING. Veel zou nog te redden geweest zijn, indien wij hadden kunnen bogen op een officieelen voorlichtingsdienst, die, door ervaren vakmenschen geleid, zijn stem duidelijk had doen hooren. Maar de regeeringsvoorlichtingsdienst, onder lei ding van een dilettant zweeg. En zoo hij sprak, dan was 't slechts om de Neder landers te doordringen van 't besef, dat zij in de vorige periode gefaald hadden en dat het tijd werd om tot inkeer te komen en de regeeringspolitiek, welke in steeds meerdere mate het republi- keinsche standpunt naderde, van harte te steunen. Alles wat zich tegen die politiek ver zette. werd stelselmatig onderdrukt of weggewerkt. Vrije meeningsuiting aan de zijde der Rijksgetrouwen werd niet geduld. Eerbied was er slechts voor 't geen de republikeinsche pers aan anti- Nederlandsche beschouwingen en ver- valschte berichtgeving wenschte te spuien. De Britten hadden dus alle reden om uitermate tevreden te zijn. Volkomen geslaagd waren zij in hun pogingen, zich aan den plicht, welken Postdam hun had opgelegd, te onttrekken. Zich beroepend^op de_ onderhandelingen, die De heer J. C. Baumann spreekt voor het eerst als voorzitter den gemeenteraad van Oegstgeest toe. Naast hem de gemeente-secretaris de heer Jac. de Visser daarnaast de heer mr. dr. J. H. Lulting Maten, oud-tijdelijk burgemeester met zyn echt- gen oo te. Foto Van Vliet. tusschen Van Mook en de republikei nen ten rechte tusschen Van Mook en Japan waren ingezet en die na tuurlijk niet gestoord mochten worden, bleven zij ten eenenmale in. gebreke zich van hun eigenlijke en eeriige taak te kwijten. De Jappen, die weggevoerd hadden moeten worden, bleven in him luxueuse, in de ^rgoorden gelegen kampen of daalden naar de vlakte om aan de republikeinen daadwerkelijken steun te verleenen; de tienduizenden geïnterneerden werden niet bevrijd, de orde en rust slechts in een zeer beperkt deel van Java en Sumatra hersteld. Ik zwijg nu maar van de gruwelen, welke in de niet-bezette gebieden heb ben plaats gehad, van de massamoor den op Europeanen, Chineezen en an- ti-republikeinsche Indonesiërs. Het zou mij te ver voeren, en het is in Neder land nu eindelijk wel bekend welk een afschuwelijke terreur in het republikein sche gebied geheerscht heeft en nog steeds heerscht. Het lijkt mij genoeg duidelijk te heb ben gemaakt dat wat in Indië gebeurt met een Indonesisch reveil niets of slechts zijdelings iets te maken heeft. Hoofdoorzaak van alles is de Japansche toeleg om in Zuid-Oost-Azië vasten voet te behouden. Dit aan de wereld duidelijk te ma ken, had het eerste werk van de re geeringen te Batavia en in Den Haag moeten zijn. Maar die regeeringen wa ren te verstrikt in haar eigen ideolo gieën, welke van die der republikeinen principieel niet verschilden, en boven dien te onzelfstandig om zich aan den toenemenden Britschen invloed te ont trekken. Wat ons in de naaste toekomst te doen staat, is dit, dat dé bij den aan vang gemaakte cardinale fout moet voorden hersteld. Omdat de strijd met den Japanschen vijand daar nog niet is uitgestreden, moeten Java en Su matra onder militair gezag geplaatst en het civiel bestuur aan dit gezag ondergeschikt gemaakt worden. Zoo dra, onder leiding van dat militair gezag, de orde en rust hersteld zijn, kunnen de besprekingen hervat wor den, niet echter met Soekarno want hy is een collaborateur en een oorlogsmisdadiger wellicht ook niet met Sjahrir, want hy is al te zeer een gewillig dienaar van Soe karno gebleken, wel echter met die tienduizenden Indonesiërs, die gaarne bereid zijn met de Nederlanders sa men te werken, mits wy slechts too- nen in staat te zijn hun leven to be- Ter Parijsche conferentie. De vierde plenaire zitting van de con ferentie van ParUs ls gisteren geopend met een rede van baron van Boetzelear van Oosterhout, den Nederlandsche mi nister van buitenlandsche zaken, over de taken der conferentie. Hij zelde o.m.: „Wij leven ln een wereld, die de grootste geesellng van alle tijden heeft ondergaan. Onze regeeringen worden ten zeerste ln beslag genomen door de overweldigende taak van nationalen wederopbouw. Het ls echter een feit, dat een werkelijke ver betering ln de blnnenlandsche toestanden afhankelijk is van een bevredigende op lossing van de internationale vraagstuk ken Deze conferentie zal zich bezig hou den met de bestudeering van vredesver dragen met landen, die geen dftrecten aanval op Nederland deden, maar samen werkten met degenen, die ons land bin nenvielen en hun grooten steun verleen den. Indien wij elschen, dat de landen, die de menschheld zooveel schade berok kend hebben, de verantwoordelijkheid er voor moeten dragen, zijn wij niet bezield van een geest van wraak. Het ls eenvou dig een kwestie van rechtvaardigheid en een oprecht verlangen een veilige toe komst te scheppen. Ik moge de woorden van Harlcourt aanhalen: „God alleen heeft het recht te "straffen." Het Neder- lanosche volk ica: zich niet gemakkelijk door woede meesleepen; men beschouwt ons als menschen die gematigd zijn en gezond verstand bezitten Maar juist deze objectiviteit, gepaard met een scherp ge voel van rechtvaardigheid, verzet zich tegen het wederopnemen van Internatio nale betrekkingen met voormalige mis dadige aanvallers, alsof er niets gebeurd ware Iedere natie moet de consequenties van de daden van haar leiders aanvaar den, vooral wanneer zij hun politiek toe- Juichte ln de hoop dat zij vrucht zou dragen. Men mag aannemen, dat Juist dievolken die nu inzien hoe misdadig hur voormalige politiek was, een zooda nig gevoel voor rechtvaardigheid hebben, dat zij bereid zijn hun verkeerde daden zooveel mogelijk goed te maken. Het zij verre van ons de noodzakelijkheid te ont kennen. dat de groote mogendheden een bijzondere plaats moeten innemen ln de familie der volkeren. Wij weten zeer goed, dat de groote verantwoordelijkheid voor de veiligheid der wereld op hen rust. Deze verantwoordelijkheid moet haar te genwicht vinden ln den Invloed der groo te mogendheden op internationale aan gelegenheden. WU kunnen echter niet goedkeuren, dat de groote mogendheden hun wil aan anderen opleggen en zichzelf het mono polie van wijsheid op het internationale terrein aanmatigen. Wij verdedigen de gelijkheid vai landen niet op een over dreven manier. WIJ staan niet op het bekrompen standpunt van absolute souverelnltelt die dezelfde behandeling cischt voor allen ln alle omstandig heden. Wel gelooven wy, dat de onge lijkheid van behandeling niet zekere grenzen te bulten moet gaan. Maar onze meening ls dit echter onge lukkigerwijze het geval geweest voor zoo ver het de organisatie van deze conferen tie betreft. Wij moeten met de grootste reserve de voorgestelde regel voor een 2/3 meerderheid bij stemming ln fundamen- teele aangelegenheden opvatten. Bovenal hebben wij ernstige bezwaren tegen de regel van procedure, die deelneming ln bepaalde commissies beperkt tot landen, die de ontwerpvredesverdragen hebben voorbereid en leden-staten, die ln den oorlog met een bepaalden vijand betrok ken waren. Volgens ons ls er geen geldig motief voor dit onderscheid De 21 lan den die hier bijeengeroepen zijn, hebben allen zooveel belang bil de oplossing van de problemen waarmede deze conferen tie belast ls. dat een fictief onderscheid, als hetgeen voorgesteld, verwc oen dient te worden. De Nederlandsche delegatie ls van meening, dat alle ultgenoodlgde lan den deel nemen aan het werk van de conferentie en al haar commissies op voet van gelijkheid. Slechts dan zullen zij ln staat zijn verantwoordelijkheid te nemen voor het plaatsen van hun handteekenlng aan het eind van de conferentie. Indien deze conferentie de resulaten moet afwerpen, die de wereld er van ver wacht moeten wij er aan denken dat iedere maatregel, genomen ln het belang van slechts enkele staten, afbreuk doet aan de vreedzame ontwikkeling van een internationaal broederschap. Wij hebben ln feite geen ander doel voor oogen, dan samen te werken ln het opstellen van rechtvaardige en duurzame verdragen, die geen kiemen voor nieuwe conflicten zul len bevatten. Namens Zuid-Slav lë heeft KardelJ nog eens Triëst en Istrla opgeeischt. Voorts legde hy er den nadruk op, dat het verkeerd ls, alleen de leidende fas cisten voor den oorlog verantwoordeiyk te stellen. Op die wijze ls het niet mo gelijk het kwaad met wortel en tak uit te roeien. Dat wil nog niet zeggen aldus KardelJ, dat men zonder onderscheid ge heele naties moet laten boeten, doch het ls welbekend, dat Hitler en Mussolini mei behulp van banken en trusts en kar tels aan de macht zyn gekomen. Namens Noorwegen drong de Lange aan op het Instellen van een democra tisch bestuur ln de landen, wier lot be paald zal worden door deze conferentie. Ook de Noorsche minister van buiten landsche zaken verklaarde dat men niet moest vergeten, dat ln de landen die de vazallen van Hitier waren, tegen het eind van den oorlog zich bewegingen tegen Dultschland hebben ontwikkeld, en hij hoopte dat de ontwikkeling van deze be wegingen een steun zou beteekenen op den weg der vooruitgang. Wij moeten tevens trachten; geen maatregelen te ne men, die de economische basis onder deze landen zou wegnemen, waardoor zy ln het moeras terecht zouden komen. Dr. Lange drong er op aan ook volkenkundige overwegingen te laten meespreken by het vaststellen der nieuwe gTenzen van Euro pa. Er bestaat geen aanleiding oneenlg- held te verwekken tusschen de groote mogendheden over de zaken, die ter con ferentie worden besproken: het is redelyk dat de groote mogendheden eerst onder ling tot overeenstemming zullen trach ten te komen over belangrijke aangele genheden en er bestaat reden tot tevre denheid over het feit, dat de ministers van buitenlandsche zaken der groote mo gendheden tot overeenstemming hebben kunnen komen over een gedeelte der be langrijke onderwerpen. Dit beteekent echter niet dat-bepaalde beslissingen niet veranderd kunnen worden. BINNENLAND. Bij het vbechen ln CU. Bergsche plas heeft de 33-JPi<ge G. K. uit de Roden- rljschestiaai te Rotterdam een Ijzeren geldkistje aan den haak geslagen, met spaarbanki-.oek.utportefeuilles en paple ren. Hy ging er mee naar het politie bureau. waar by onderzoek bleek, dat het kistje met inhoud afkomstig was van de weduwe H. M. E. E aan de Wllhelmlna- laan, ln wier woning ln April J.l. een inbraak was gepleegd. Morgen zal te Vllsslnzen een monu ment ter nagedachtenis van hen, die hun leven lieten by de bevryding der stad, plechtig worden onthuld By deze plechtigheid zaj een aantal Engelsche officieren, onder wie generaal Hakewell Smith de gevallen strydmak- kers gedenken. Dr. C van den Berg, directeur-ge neraal van de volksgezondheid, la giste ren per KIü.-vliegtuig uit New-York op Schiphol teruggekeerd Zaterdag 17 Augustus a«s zal op het Vreeburg te Utrecht de eindstrijd gehou den worden van de onderlinge competi tie tusschen de diverse brandweercorp sen ln ons land. Naar wy vernemen hebben gisteren by de Koningin gedejeuneerd de Neder landsche ambassadeur in de Vereenigde Staten dr A Louden de commissaris der Koningin ln Gelderland Jhr. dr C. G. C. Quarles van üfford en diens echtgenoot©, en voorts de heer G A Numan. een be kend illegaal werker van de Veluwe, die na de bevrijding tydeiyk burgemeester was van Putten. Van 1017 Augustus zal ln ons land een algemeene Roode Kruis-week worden gehouden Prinses Julana zal op 10 Aug. den Roode Kruisdag te Brummen bij wonen Door de Regeering ls de mogehjk- heid opengesteld door tussohenkomst van het Nederlandsche Roode Kruis stan- aaardvoedselpakketten uit ons land te zenden naar landgenooten, dan wel Ne derlanders van geboorte. In Weenen en ln Finland BUITENLAK Volgens Radio Moskou zijn ex-lul- tenant-generaal Vlassof, die ln 1943 het „Russische Legioen" vormde om voor de Dultschers te vechten, en 11 anderen door het Sovjet-Russische gerechtshof schuldig bevonder en opgehangen. Volgens een woordvoerder van het Fransche ministerie van buitenlandsche zaken heeft Frankrijk door bemiddeling van de V.S. een nota aan Slam gezonden, waarin wordt voorgesteld het grensgeschil tusschen dat land en Ïndo-Chlna naar het Internationale Hof van Justitie te's-Gra. venhage te verwijzen., Het betwiste gebied is na de Japansche bezetting van Indo-Chlna door de Vlchy- regeering aan Siam afgestaan Frankrijk wenscht tot den toestand van 1941 terug te keeren, aanvoerende dat de door de Vlchy-regeerlne geteekendr overeenkomst oneeldlg ls Naar verluidt zullen Groot-Brlttan- nië de V.S en de Sovlet-ITnle loten om de resi van de Itallaansche vloot, nadat andere landen die met Italië ln oorlog geweest zijn, hun aandeel toegewezen nebben gekregen. Landesleiter Kratzenberg, leider van de Luxemburgeche Nazis tijdens de bezet, ting, is ter dood veroordeeld. „La demière Heure" schryft, dat de tabaksrantsoeneerlng in België met 1 September waarschijnlijk opgeheven zal worden In Arabische kringen te Cairo ver klaart men. dat de voormalige moefti van Jerusalem de leiding op zich zal nemen van de Arabische delegatie, die de Arabi sche zaak ln Palestina ln September bil de V.N wil verdedigen. Volgens den Brltschen nieuwsdienst ln Dultschland Is Willi Jesse, de secreta ris voor MecklenburgDommeren van de socialistische eenheidsparty, gearresteerd tijdens een bezoek aan Rostock (aan de Oostzee) ln de Russische zone. Te Parijs ls een straat gedoopt met den naam Paul Valery naar den beken den Franschen dichter. Een onderzoek, dat twee dagen duur de heeft practisch zeker bewezen dat de oorzaak van de ramp die den elfden Juli met een Constellation-vlieg tuig nabij Reading plaats vond, het gevolg was van kortsluiting in de voorste" bagage-afdee- ling. Zooals men zich herinnert moesten de Lockheed Constellations na aeze ramp hangende het onderzoek op den grond biyven. De Britsche autoriteiten hebben het verbod tot huwen van Britsohe soldaten met Duitsche vrouwen opgeheven, tot vreugde var een groot aantal geïnterea seerden. Alexander Klrk 1; afgetreder als Amerlkaansch gezant te Rome. 31 Jaar was hij ln dienst van het ministerie van buiten!, zaken. Bij den brand op het Braziliaansche schip „Duque de Caxlas" ln den Atlantl. schen Oceaan, hebben 23 personen het leven verloren. schermen en hun vrijheid te verze keren. Dat is het Indonesische vraagstuk tot zyn ware proporties teruggebracht. Al wat er verder mee samenhangt, zyn nevenverschynselen. Het is de Japan ner, die ons in Indië den voet dwars zet. Hem te verwijderen en zyn vjru- lenten invloed uit te schakelen, moet ginds onze eerste en voornaamste taalt z(jn. Wat overblijft, is een vraagstuk van secundaire beteekenis: hoe zal ln de naaste toekomst de staatkundige ver houding tusschen Nederland en Indië zijn. Ook ter oplossing van dit vraag stuk zal gestreden moeten worden, maar dan met andere wapenen dan waarvan de Jappen zich bediend heb ben en zich nog steeds bedienen. Het slagveld der democratie is en biyft: de zaal der conferentie! W. Belonje. De Belgische crisis. Huysmans hoopt heden of ulteriyk morgen gereed te zyn met de vorming van een llnksch kabinet. Dinsdag wil hU zijn nieuwe regeerinc aan het parlement voorstellen. Eekeleers. eerste schepen van Antwer pen, zal hem als burgemeester vervan gen. DEBAT OVER PALESTINA IN ENGELSCHE LAGERHUIS. Churchill heeft als leider van de op positie. ln het Britsche Lagerhuis tijdens het debat over Palestina de regeering den raad gegeven aan Amerika mede te dee- len dat wanneer dit land niet bereid ls een deel van het Palestynsche vraagstuk op zlln schouders te nemen. Engeland zijn mandaat ter beschikking van de VN. zal stellen en zloh binnen een bepaalden termijn uit Palestina zal terugtrekken. „We hadden maanden geleden een der- gelllke mededeeling moeten doen", aldus Churchill. „Ik ben ervan overtuigd, dat het goede resultaten zou hebben afge worpen. Als de Joodsche terreur ln Pa lestina voortgaat, worden we automa tisch van elko verplichting ontheven". HM deed duidelilk uitkomen, dat de regeering niet vril van schuld was aan den huldigen stand van zaken. Engeland heeft zich uit Egypte teruggetrokken en kan er nu van beschuldigd worden uit strategische overwegingen een oogje op Palestina te laten vallen. ..Zeg Egypte, dat we staan op onze by het verdrag bepaalde rechten en dat we onze positie ln de Kanaalzone wenschen te handhaven", zoo riep Churchill uit. „Het geheele empire zou het slachtoffer worden van het verkeerde optreden van de régeering". Sir Stanford Crlpps. de minister van handel, herhaalde wat Morrison reeds heeft gezegd, n.l. dat de toepassing van het plan ten volle van Amerika afhing. Toen men Crlpps vroeg of Amerika zou deelnemen aan de besprekingen met de vertegenwoordigers van Arabieren en Jo den. antwoordde hU ontkennend. ZM zul len hoogstens een naar waarnemers zen den. aldus Crlpps Desgevraagd verk1- •*- hM, dat de kwestie niet aan de V.N. zal worden voorgelegd, aangezien een verdere vertra ging zeer oncew*nscht ls. DE NATIONALISATIE DER ENGELSCHE STAALINDUSTRIE. Naar uit betrouwbare bron wordt ver nomen. hebben de oprspronkelllke plan nen der Britsche regéering tot nationali satie van een groot deel van de Britsche staatindustrle een belangrijke wflzlging ondergaan. In plaats van tot nationali satie over t,e gaan. val de reeeerlng wet telijke maatregelen bevorderen, welke haar controlcerende ilnancieele belangen ln de industrie zullen verschaffen. De in dustrie zou geleid worden door een na tionale raad bestaande uit vertegenwoor digers van de regeering. de eigenaren en de vakverenigingen. Het plan stuit op krachtige oppositie van het lnvloedrllke Uzer -en 6taalcomité van de Labour-party, dat hoofdzakeiyk bestaat uit vertegenwoordigers der arbei ders ln de staalindustrie. GEEN KOUSEN. MAAR MACHINES. Bldault. de Fransche premier, heeft ln de nationale vergadering gesproken over het bekrachtigen van de Amerikaansche leenlne aan Frankrilk HM velde dat er een zoo economisch mogelijk gebruik van de geleende dollars moet worden gemaakt. Slechts de onontbeerlijke aankoopen zul len ln het buitenland worden gedaan, dus geen zijden kousen, maar machines en werktuigen. Zoowel van links als van rechts werden deze woorden met applaus begroet. begrooting thans al de gewcnschte bezuinigingen moest aanbrengen. Met eenige hoofdambtenaren had hM het geval besproken. Dit gebeurde, terwijl enkele der betrokkenen met vacantle wa ren en om nu te voorkomen, dat deze er eventueel pas via do pers kennis van zouden krijgen, wat denkbaar ware, daar de mogelijkheid van uitlekken der ge koesterde eh aan eenlgen al meegedeelde plannen, niet denkbeeldig was, achtte hM het voor de personen in kwestie minder onaangenaam, hun door middel van zijn Kabinetschef te doen weten, wat er op komst ls. Intusschen zal minister Glelen waar schijnlijk wel niet ln gebreke blMven bU de beantwoording van de lnterpellatle- Joekes. met krachtige zakelMke argumen ten voor den dag te komen, ter staving van de gegrondheid der uit hoofde van bezuiniging door hem beoogde reorgani satie. Er valt Immers moeilijk aan den indruk te ontkomen, dat ziin Departe ment, ln een tyd, waarin allerlei tot stand ls gekomen bulten het begroo- tingstoezlcht van het Parlement, al to zeer met een buitensporig groot aantal ambtenaren overladen is. Alle raadsleden van Opsterland treden af. PROTEST TEGEN BURGEMEESTERS BENOEMING. In de Friesche gemeente Opsterland heerscht opwinding over het feit dat bur gemeester Poppinga gisteren opnieuw ln functie ls getreden ondanks het feit dat de bevolking hem niet terug wenscht. Een delegatie is naar Den Haag geweest om in trekking van de benoeming te vragen en drie wethouders hebben een bespreking gehad met den Commissaris der Koningin. Nu dit zonder resultaat bleef ls gisteren ln openbare raadsvergadering besloten dat alle leden hun mandaat ter beschikking zullen stellen! Het besluit werd door de geheel publieke tribune met applaus be groet. De besprekingen tusschen Frankrijk en Vietnam onderbroken. Do conferentie tusschen de Fransche en Vietnameesche delegaties te Fontal- nobleau werd gisteren op dramatische wyze onderbroken, toen de geheele dele gatie van Vietnam bM den aanvang van de algemeene vergadering! die blleen was geroepen ter bespreking van de unie van de drie provincies Annam, Tonkin en Cochln-Chlna, de vergaderzaal verliet. Voordat zfj vertrók. las Pham van Dcmg, de leider van de Vletnam-delegatle de redenen voor. waarom de Indochlnee- sche afgevaardigden van meening waren, dat de voortzetting der besprokingen „ln strijd met hun waardigheid" was. Naar aanleiding van de erkenning door de Franschen van de republiek Cochln- Chlna en vooral van de conferentie tus schen vertegenwoordigers van Cochln- Chlna. en andere Indochlneescho provin cies. die door den Franschen hoogen com missaris Thlery d'Argelleu ls byeengeroe- pen zelde van Dong: „wij zien ons voor het volgende alternatief geplaatst: of de Fransche autoriteiten zullen op eigen ge legenheid de toekomst van Cochln-Chlna en Zuid-Annam onderzoeken, ln welk ge val de wapenstilstand van 6 Maart op houdt van toepassing to ziin en de con ferentie te Fontalnebleau ziin doel ver liest of de overeenkomst van Maart blijft van kracht, ln welk geval alleen de con ferentie te Fontalnebleau bevoegd lsdeze aangelegenheid te bespreken. WM stellen daarom voor om onze onderhandelingen op te schorten totdat deze verwarring ls opgelost". De komende vergadering der V. N. DE AGENDA. Reuters correspondent te New-York 6elnt het volgende: Hoewei de uit 34 pun ten bestaande voorloopige agenda voor de in de komende maand te houden al gemeene vergadering der V. N, te New- York geen verrassingen biedt, zit er toch nog wel een addertje onder het gras. Britsch-Indlë en Australië zullen voor stellen. dat de algemeene vergadering nog maals de vetokwestie der groote mogend, heden aansnijdt. Men verwacht dat, nog afgezien van andere onderwerpen, die vóór 23 September en gedurende de zitting zelf nog op kunnen duiken, de leden minstens vier weken noodig zullen heb ben om door de lange lllst van agenda punten, die bijna alle zijden der inter nationale organisatie belichten, heen te komen Op deze agenda, die aan alle aan gesloten landen ls uitgereikt, ontbreken merkwaardigerwijze twee kwesties: zij be vat geen verzoek van Egypte, de kwestie van Palestina voor de algemeen* vergade ring te brengen. Verder geeft de agenda geen geleeenheld voor een debat over de voorgestelde regeerinesvorm van een ge. lnternatlonallseerd Triëst onder supervi sie van den Veiligheidsraad, Men ver wacht echter dat belde punten vóór of tijdens de vergadering ter tafel gebracht zullen worden. DE UITVOER VAN VETTEN EN OLIE UIT DE V.S. Volgens berichten uit Washington heeft de directeur van de afdeeling vetten en oliën van het ministerie van landbouw medegedeeld, dat er als ge volg van het steeds krltleker wordende tekort aan vetten en oliën In het. land plannen bestaan om op 1 Januari a s. alle zendingen uit de V.S. voor de hulp verleening in het buitenland stop te zetten. DE RIJKSDIENST VOOR DE SPORT DEED NUTTIG WERK. Adres van de Vereenlging van Leeraren In verband met de plotselinge ophef fing van den rijksdienst voor de licha- melyke opvoeding en de sport deed de Vereenlging van leeraren in de lichame lijke opvoeding in Nederland den mi nisterraad een adres toekomen, waarin op de dringende noodzakelijkheid van een afzonderliik*n dienst voor de licha melijke opvoeding wordt gewezen.* Het geldt hier. aldus het adres, een primair belang van opvoeding en volksgezond heid. De kwaliteiten, welke door de lichamelijke opvoeding ontwikkeld en aangekweekt kunnen worden, zijn voor ons volk in den zwaren strijd om het bestaan, zoowel voor enkeling als ge meenschap onmisbaar. Het adres wyst verder op den schromelijken achterstand welke op het gebied van de lichamelijke opvoeding in Nederland heerscht. ten gevolge ■mn de uiterste soberheid en beperking, wel ke de opeenvolgende regeeringen zich ten aanzien van di^ onderwijsdeel steeds weer opleggen. En het dringt er met kelm op aan, den afzonderlijken dienst te handhaven, ten einde de mogelijkheid tot arbeid niet uit te wisschen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1