LEIDSCH DAGBLAD Brieven uit Indië De tomende vredesconferentie WEERBERICHT Mr. Mas Slamet verdedigt zich Algemeene overeenstemming te Malino Met een enkel woord Over negen, dagen zal dan de vredes conferentie te Parijs een aanvang nemen! Een tweede Versailles zal het niet worden, want de groote vier hebben reeds vooruit roo het een en ander met elkaar bekok stoofd. Weliswaar zal dit geen wet van Meden en Perzen zijn. maar of de vele kleineren veel te vertellen zullen hebben? We zullen het moeten afwachten. Niet minder dan 21 landen zullen daar te Parijs vertegenwoordigd zijn aan de groen© tafel, vrijwel alle lauden, die met de as-mogendheden en haar satellieten ln oorlog zijn geweest. Maar niet allen zullen deel hebben aan de besprekingen; bedoe ling ls, dat telkens alleen die landen een woordje zullen meespreken, die met het land. waaromtrent vredesvoorwaarden aan hangig worden gesteld. Inderdaad op voet van oorlog hebben verkeerd. Zoo dit laatste niet het geval ls geweest, zullen zij er bulten blijven. Dit systeem zal gelden zoo wel voor de grooten als voor de kleineren. Zoo zullen b.v. Amerika en Frankrijk niet gehoord worden bij de vredeskwestie tus- schen de sovjets en Finland, daar deze twee grooten niet ln oorlog waren met Finland, al waren de diplomatieke betrek kingen natuurlijk wel verbroken. Zooals bekend, zullen te Parijs vredes verdragen met Italië, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Finland worden voorgelegd. Dultschland en Oostenrijk komen nog niet aan de orde, daar de groote vier daarom trent Immers niet tot overeenstemming konden komen, zoodat daarover straks nog eerst apart door hen zal worden gecon fereerd. Betrokkenen krijgen de gelegen heid hun standpunt uiteen te zetten en te pleiten voor eigen parochie. Italië zal daarvaü. zeker gril gebruik maken, waar, zooals reeds gemeld, de Latljnsch-Ameri- kaansche staten een lans willen breken voor een meer soepele houding tegenover dit land, dat door zijn omzwaai ten gunste der geallieerden ongetwijfeld de zaak van de laatsten heeft gediend. En Bulgarije schijnt een poging te willen wagen, om de Westelijke staten bulten het geding te houden door te komen met de suggestie, dat de oorlogsverklaring aan hen slechts een soort schriftuur ls geweest zonder be- teekenis, zoodat nimmer een Bulgaarsch soldaat ln gevecht ls geweest met troepen van die landen. Blijkbaar wil Bulgarije aldus een poging wagen om het met de sovjets, waarmede het goede maatjes ls, alleen op een accoordje te gooien. Het eveneens naar de sovjets georiënteerde Zuid-Slavië. waar generaal MihallovtdtsJ Juist als zoenoffer aan het communisme van maarschalk Tlto ls gevallen, zal zich vermoedelijk wel nlot verzetten en wellicht ook Roemenie niet, dat overigens weinig zal hebben ln te brengen, maar waar ook Griekenland ln het geding ls, valt o.l. te bezien, of de Westelijke landen daarmee genoegen zullen willen nemen. Zooals gezegd, zullen we moeten af wachten, of de stem der kleinere landen te Parijs van eenlgen Invloed zal kunnen zijn. Eén. ding hebben zij tenminste in hun voordeel: er zal geen veto-recht be staan! Iedere beslissing zal bovendien met een meerderheid van twec-derd© ge nomen moeten worden. Wellicht dat zij daarin kracht kunnen vinden om zich niet ln een hoek te laten dringen en zich geheel door de grooten te laten overr Vleugelen. O Natuurlijk zal ook Nederland te Parijs aanwezig zijn met een missie, geleld door den minister van bultenlandsche zaken, gelijk vrijwel alJe andere landen. De taak van onze vredesmissie zal uit den aard der zaak een bescheiden© zijn. want behalve met Italië zijn wij met geen der andere landen, wier zaak nu ln de lichtstad zal worden beslist, ln oorlog geweest en waar de Nederlandsche belangen sJeohts van geringen omvang zijn, zal ons land der halve wel geen bijzonder voorname rol spelen. Of zal zij juist door geen direct belanghebbende te zijn invloed kunnen oefenen? In leder geval zal onze delegatie te Parijs gelegenheid hebben om zich te orlënteeren in die kwestie, die weliswaar niet aan de orde ls, maar toch als een schaduw over deze conferentie zal han gen: de vrede met Dultschland. waarbij de Nederlandsche belangen zoo bij uitstek zijn gemoeid. Of ons land annexatie - voorstellen zal doen, ls nog altijdniet officieel vastgelegd en ook over de zoo bijzonder belangrijke economisch» aan gelegenheden afgezien zelfs van eigen eischen en begeerten! ls de sluier nog niet opgeheven. In dit verband zij nog vermeld, dat in Frankrijk stemmen opgaan, die waar aan de Fransche eischen ter conferentie der groote vier weinig het oor werd geleend, pleiten voor een doen deelnemen van Nederland, België, Luxemburg, Denemar ken Polen en Tsjecho-Slowakije aan de komende voorbespreking der groote vier over den vrede met DuitschlancL Frank rijk zou op die wijze de rol van Falleyrand willen spelen oP het Weenor-congres, eigen positie versterkend door steun .van de kleinere landen. Of de Russen echter voor dit spelletje te -vinden zullen zijn? T85ste Jaargang ZATERDAG 20 JULI 1946 No. 25834 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdredactie: B. W. Menkhorst. J. Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 Giro no.: 57055 WEINIG VERANDERING. De Bilt verwacht tot Zondagavond; Hier en daar nog een enkele spreide bul. Matige Z.W. wind. Wei nig verandering ln temperatuur. GELDIGHEIDSDUUR EIBON VERLENGD. De voor 1 ei aangewezen bonnen B 82 reserve (blijven tot en imet Zaterdag 27 Juli geldig. Herstel van orde en rust blijven primair. (Van een onzer redacteuren). Voor een aantal persvertegenwoordi gers heeft mr. Mas Slamet gistermid dag in Den Haag zijn indrukken weer gegeven van zijn thans t-weemaandsch verblijf hier te lande en hij heeft deze gelegenheid aangegrepen om zich tevens te verdedigen tegen aanvallen, welke in de pers of op vergaderingen tegen hem zijn gericht en waarbij hij o.m. wordt beticht van collaboratie en de samen stelling van een „geheim rapport". Wat dit laatste betreft, de heer Sla met heeft inderdaad in opdracht van de Japanners een rapport moeten sa menstellen over de personeelsformatie aan het Departement van Financiën, waaraan hij als inspecteur werkzaam was. De opdraoht luidde, dat de Neder landsche ambtenaren niet meer in het departement mochten worden opgeno men. doch waar in April 1942 de alge meene verwachting was, dat de geal lieerden binnen 3 maanden Java zouden heroveren, heeft de heer S. in zijn rap port de noodzakelijkheid betoogd, dat de Nederlanders nog 3 maanden werk zaam zouden blijven. Als gevolg daar van werden voor de heropening van het Departement in Juli '42 verscheidene geïnterneerde Nederlandsche hoofdamb tenaren en ambtenaren in vrijheid ge steld. In October van datzelfde jaar heeft hij met hun medewerking een aantal cursussen in de Ned taal geor ganiseerd en deze tot 1945 voortgezet. Op 2 October '45 werd hij in naam van de republiek ontvoerd, mishandeld en gevangen gehouden, totdat hij op 8 De cember door de Britten werd bevrijd. Over zijn houding gedurende den be zettingstijd kunnen tal met name door mr. Slamet genoemde Nederlandsche en Indonesische ambtenaren getuigen. Niettemin doet zich nu het verwon derlijke voor, dat nir. Slamet ervan wordt beschuldigd anti-Nederlandsch te zijn. terwijl mr. Soewandi en tal van anderen, die, ontrouw aan hun. eed, zich in dienst hebben gesteld van de z.g. re publiek, vrijuit gaan en zelfs onlangs op de Hooge Veluwe met de meeste on derscheiding werden behandeld. Voor zoover deze vertegenwoordigers niet rechtstreeks hebben gecollaboreerd, heb ben zij toch hun eed van trouw als hoofdambtenaar (mr. Soewandi, Pring- godigto) aan H.M de Koningin gebro ken. Spr. stelt de vraag of de portée van het regeerbeleid, dat dit sanctio neerde. wel goed tot het Nederlandsche volk is doorgedrongen en kiest verder stelling tegen minister Logemann, die zloh in de Tweede Kamer in hooge mate kleineerend uitliet over de Indonesische bevolkingsgroep, die loyaal bleef tegen over de Ned. regeering. Afgezien van de ook door zijn ontvoering opnieuw be wezen onmacht van de groep Sjahrir is de situatie zóó. dat de Ned. regeering wil onderhandelen met degenen, die zich tot haar vijanden hebben verklaard en zich afwendt van hen, die zich haar vrienden hebben betoond. Indien voorts de voormalige Minister de groep Sjahrir, welke groep slechts een klein aantal telt haar onmacht is het bewijs voor de geringheid van dat aantal wil beschouwen, als een groep die mag beslissen over het lot der mil lioenen loyalen, dan wil de voormalige Minister dus ook bereiken, dat dat kleine aantal de macht zou hebben over die millioenen. Is dit democratie? Heeft het Nederlandsche volk dit óók beseft? Hebben die Nederlanders, die zoo Valsche republikeinsche propaganda. SOERABAJA. 28 Juni 1946. Ik heb hier voor mij liggen een reeks radioredevoeringen en -commentaren, uitgezonden door de verschillende Indo nesische zenders Het is zeer leerzaam deze door te lezen, daar zij een goed beeld geven van de wijze, waarop de „Repoeblik" haar propa ganda voert. Hier is b.v. M, Ganl, die op 27 Juni J-l. sprak, naar aanleiding van dp afkondiging van den staat van beleg over Java en Madoera. Hij zegt o.m. het volgende: ,rDe Nederlanders geven propaganda, die met de werkelijkheid als hemel en aarde verschilt. Dit alles wordt gedaan om de buitenwereld zand ln de oogen te strooien. Holland ls op het oogenbMk nog steeds m staat van beleg. Wat toch mag de reden hiervan zijn? Er zijn op het oogenbllk geen vijanden meer; het land hoeft niet te vreezen overheerscht te worden. Zijn nabuur Engeland heeft Ne_ derland reeds verzekerd „voor niets te vreezen te hebben" eh Frankrijk is niet van plan veroveringen te maken! De Hollanders voelen zich veilig en vredig en het eene feest volgt er op het andere. Het gansche Volk is verheugd, dat de regeering van Koningin Wilhel- mina weer hersteld ls en overal weer zijn rechten kan laten gelden. Ja, de staat van beleg ln Nederland ls geheel niet noodig, ls zelfs belachelijk. Of ls het een an gstpsychose En dan gaat hij even verder door: „Holland leeft op het oogenbllk in een crisistijd. Hongersnood heerscht alom. Telkenmale zfjn er kabinetsverkiezingen geweest en nog is er geen regeering ge vormd: overal heerscht verwarring." Dit is waarschijnlijk een poging om den ongunstlgen Indruk, welke de afkondi ging van den staat van beleg op Java en Madoera op de bevolking heeft gemaakt, iets te verzachten. Om dit doel te berei ken ziet de spreker er blijkbaar in het geheel geen bezwaar ln ook Nederland ln staat van beleg te laten verkeeren. ..Hongersnood heerscht alom ln Neder land," zoo zegt hij. maar nu moet u eens luisteren wat onze vriend Soetomo op 26 Juni aan zijn luisteraars te vertellen had: „Vrienden., leiders van het. Volk. broe ders van de verschillende organisaties, mijn Volk. waaronder zoovele naakten en hongerigen. die nu allen strijden tegen hun naaktheid en hun honger, tot u al len zeg ik Merdeka!" Kameraden. Volksgenossen, wie zei dat ook alweer? Dus op Java toch honger? Maar aan India moet rijst geleverd worden! Behalve naaktheid en honger schijnt er ook onrust ln het land te z(Jn Soemar- sono vertelde aan het slot van zijn rede. welke hij op 25 Juni voor een massa bijeenkomst in Madioen hield, het vol gende „Nu komt nog een waarschuwing tot de arbeiders. Broeders, waarom zijn Jullie allemaal zoo wispelturig geworden? Broe ders wij hebben het er niet naar ge maakt, Waarom vragen en zeuren Jullie om meer loon? Het ls nu zaak te wer ken. Nu is het geen tijd om te vragen en te zeuren. Het vragen van meer loon ls van later zorg. Later zullen jullie kunnen zeggen: Dit mooie groote gebouw ls van mij en deze fabrieken zijn van ons' Oh. Jullie kunnen alles krijgen Maar wat jullie op het oogenbllk doet, ls niets an ders dan ons eigen land benadeelen." En tenslotte wordt ln een radlocom- mentaar op 23 Juni de Nederlandsche regeering afgemaakt, terwijl de Partij van den Arbeid en de RK, Volkspartij tege lijkertijd ook een veeg uit de extremisti sche pan krijgen: Na verteld te hebben, dat Nederland in den oorlog arm geworden is. zegt de ra diospreker: ..Engeland heeft Nederland kapitaal geleend, zoodat we dU6 op het oogenbllk in werkelijkheid staan tegen over het Engelsche kapitalisme. De Partij van den Arbeid is door de Engelschen met geld omgekocht. De Katholieke partij ls na den oorlog ook maar winkelhouder geworden (toekang warong) Door de lulde verkondigen vrienden te zijn van het Indonesische volk, en met volk be doelt spr. de millioenenmassa's en niet het relatief uiterst geringe aantal in- tellectueelen, dit ook beseft? Na te hebben gewezen op de volstrekt onvoldoende voorlichting over de ontwik keling in Indië, zoowel hier als overzee, besprak de heer S. tenslotte Sjahrir's ontvoering, volgens hem het culminatie tevens keerpunt ln het drama op Java en Sumatra. Spr. heeft geruimen tijd geleden voorspeld, dat Sjahrir op een gegeven moment beschermingzou zoe ken bij de Ned. autoriteiten: Gezien het door hem tot dusver ge speelde spel, is het niet. meer mogelijk die bescherming te vragen aan den eenen en te geven aan den anderen kant, Sjahrir heeft „zijn gezichtverloren" door het feit der ontvoering. In De cember 1945 wist spr. al, dat de ver houdingen zóó waren, dat Sjahrir wel licht het goede -wilde, maar dit niet vermocht te bereiken. In die voor spr. van den aanvang vaststaande „on macht" van Sjahrir en zijn kabinet, is niet alleen géén verandering gebracht, doch die onmacht is aan de heele wereld op onmiskenbare wijze gedemonstreerd en heeft reeds een kentering veroor zaakt in de Engelsche en Amerikaansche pers. De Nederlandsche regeering aldus besloot spr., heeft thans derhalve volop argumenten om de door haar 'betoonde lankmoedige politiek, welke door de z.g. republiek steeds als zwakheid is uitge legd, in het 'belang van land en volk van Indonesië prijs te geven en aan te sturen op een andere koers, aangepast aan een juiste beoordeeling van den toestand. GEROOFDE GOEDEREN GEVONDEN. Ambtenaren van Ihet militaire bestuur hebben ln de buurt van Lüneberg een schat van geroofde goederen ter waarde van millioenen ponden sterling gevon den ln de kelder van een huls. Er waren juweelen en waardepapieren bilMet be hulp van gegevens ln een register, dat de Nazi's niet meer hebben kunnen vernie tigen. zal men probeeren zooveel moge lijk de oorspronkelijke eigenaars op te sporen. Onder de als eigenaars opgetee- kenden komt o.a. de Nederlander Slag man voor. die vele geallieerde piloten uit Nederland heeft helpen ontsnappen. Hij ls door de Nazi's gefusilleerd. Duur der interim-periode nog een geschilpunt Dr. van Mook kondigde gisteren de vorming aan van een Indonesische com missie van vijf personen, die de con clusies van de laatste vier dagen der besprekingen te Malino zal opstellen en ter goedkeuring aan de plenaire zitting zal voorleggen. Hij gaf daarbij aan, dat een volledig program voor een consti- tueerende vergadering binnen drie maanden tegemoet kan worden gezien. Gistermiddag werd de West-Indische delegatie door het Prinselijk Paar ten Paleize Soestdijk ontvangen. Het Prinselijk Paar temidden van de delegetie. (Foto ANP—de H.) DE ATOOMBOM-PROEVEN. Het hoofdkwartier van vlce-admiraal Blandy heeft officieel bevestigd dat een der bommen, die gebruikt werd ln de generale repetitie voor de atoomproef van den vijfentwintigsten Juli. voortijdig ge ëxplodeerd ls. Gewonden zijn hierbij niet te betreuren. Intusschen ls de schade die door de bom uit de eerste proef aan de vijf ge zonken schepen ls toegebracht, volgens de groep duikers die de wrakken reeds veer tien dagen fotografeeren. „ongeloofelijk" te noemen. Een stalen pan, die tien dagen na de ontploffing uit een der wrakken naar boven werd gebracht, was .nog altijd gevaarlijk radio-actief. De vreemde ont dekking ls gedaan dat er zioh meer visch dan voor de proef ln de lagune bevindt. Mogelijk vond de visch rijkelijk voedsel tusschen de wrakken. De Londensche dierentuin vergroot de levende have. Een van de drie olifanten wordt uit het schip geladen en tmaakt daardoor een oogenbllk kennis met het luchtreizen. nieuwe leden van de Nederlandsche re geering ls als het ware de oorlog aan Indonesië verklaard". Als we dit alles lezen, zijn we geneigd om te lachen, doch ls het niet diep treurig, dat het Volk van Java dergelijke nonsens dag ln. dag uit te slikken k.-ljgt? Verdediging van Seys Inquart begonnen. „Geen leider doch een geleide en naar mijn oneening nog eerder een misleide", zoo noemde dr. Gustav SteinJbauer Seyss Inquart in een brillant pleidooi van vier uren. dat wellicht het knapste, is, dat tot nog toe werd uitgesproken te Neu renberg. Zooals te verwachten was, heeft dr. Steinbauer Seyss-Inquarts houding in de laatste maanden van den oorlog tot het hoofdpunt van zijn verdediging ge maakt. Hij kwam er zelfs toe te zeggen, dat op het grootste waterbouwkundig werk, dat ooit gemaakt werd: de afsluit dijk der Zuiderzee, wellicht eens, onaf hankelijk van de uitspraak van dit ge recht, gesohreven zal worden: „door Seyss-Inquart voor vernieling gered". „Wanneer de aanklagers de verwoes tingen en inundaties in Nederland niet ter sprake hadden gébracht, zou ik deze aangelegenheid voor het gerecht ge bracht hebben, daar juist deze zaak den aangeklaagde in een ander, voor hem zeer gunstig licht stelt", aldus be toogde de verdediger. Steinbauer zeide, dat Seyss-Inquart, toen de Canadeezen naar het Noorden doorbraken, vanuit Groningen naar Den Haag ls terugge keerd met de uitdrukkelijke bedoeling Nederland te redden voor de vernieti gingspolitiek van Berlijn. Hfj herhaalde de bewering van czyn cliënt, dat deze te zamen met Speer en Doenitz ons land gered heeft van de tactiek der „ver brande aarde", die in Berlijnsohe hoof den tot idee fixe geworden was. Hij voegde er nog aan toe, dat de verdedi ger van Christiansen hem had medege deeld, dat Himmler zoover gegaan was om speciale troepen te zenden, die ver nielingen in den rug van het Duitsche leger hadden moeten uitvoeren. Dit al les werd volgens Steinbauer door het ingrijpen van Seyss-Inquart verhinderd, die zich zijn verantwoordelijkheid ten volle bewust was. Nadat hy een overzicht had gege ven van de gehcele aanklacht en den rijkscommissaris ten aanzien van alle Duitsche misdaden tegenover Neder land als de gematigde factor had voorgesteld, riep Steinbauer uit: „Ik vraag u: is een man, die midden in een strijd op leven en dood van naties, aan het hoofd van het bestuur in een vyandeltfk land gesteld wordt en steeds weer tracht excessen te voor komen of te verminderen, een mensch, die men daarom als onmenscheljjk en willekeurig despoot en oorlogsmisda diger kan aanduiden?" Hier brak de verdediger zijn pleidooi af tot Maandag as. GEEN SKYMASTER INPLAATS VAN CONSTELLATION. Volgens luchtvaartdeskundigen te Washington zullen er zes weken mee heengaan de Skymasters van militair tot burgerlijk gebruik om te bouwen. De hoop, van de Engelsche overzeesche luchtvaartmaatschappij en andere luchtvaartmaatschappijen, dat de Sky- master spoedig in de plaats van Tie Constellation gebruikt zal kunnen wor den, nu het laatste type na het onge luk van verleden week niet meer mag opstijgen, is hiermede den bodem inge slagen. Aangezien het Amerikaansche minis terie van oorlog heeft verklaard, dat de VB. slechts 51 van deze toestellen in totaal 'bezitten en dat vele van deze toe stellen noodig zijn voor Amerikaansche legertransporten naar Duitschland, Ja pan en elders, en de vijf betrokken in ternationale luchtvaartmaatschappijen totaal om ongeveer 50 van deze toe stellen hebben verzocht, staat het vast, dat er niet genoeg zijn om mee uit te komen. WIJZIGING IN ROODE OPPERBEVEL. Naar United Press verneemt, heeft maarschalk Stalln het opperbevel van het roode leger op Ingrijpende wijze georgani seerd. De belangrijkste maatregel is wel de overplaatsing van maarschalk Zoekow, den held uit den laatsten werelroorlog. Volgens onbevestigde berichten ls maar schalk Zoekow benoemd tot commandant van het militaire district Odessa. Er heb ben nog verschillende andere verschuivin gen plaats gehad, maar bijzonderheden zijn hieromtrent nog niet bekend. Er is ook nog geen verklaring van deze plotse linge maatregelen. De vier dagen besprekingen door dc gedelegeerden hebben een alge meene overeenstemming over het federatieve plan voor Indonesië aan het licht gebracht, maar de juiste betrekkingen tusschen de federatie cn de Nederlandsche regeering, zoo wel als de duur van de interim- periode voor de volledige onafhan kelijkheid, vormen nog steeds een geschilpunt De meeste gedelegeer den spraken hun vrees uit voor een overheersching door het dichtbe volkte Java en vroegen om waarbor gen voor plaatselijke autonomie. De conferentie nadert thans het sta dium der „ronde tafel", waarbij concrete maatregelen zullen worden besproken om de in de plenaire zittingen gedane voorstellen ten uitvoer te leggen. Prof. Kranenburg Voorzitter der Eerste Kamer. By Kon. Besluit is benoemd voor den duur van de Dinsdag 23 Juli aanvan gende zittingsperiode tot voorzitter der Eerste Kamer der Staten-Generaal prof. dr. R. Kranenburg, thans lid dier Ka mer voor de Partij van den Arbeid. Des tijds hebben wij deze benoeming reeds aangekondigd. DE AARDAPPELBON. Gedurende de week van 21 t.m. 27 Juli is op de bonnen 393 aardappelen 3 kilogram aardappelen en op de bon nen 893 aardappelen 1 kilogram aard appelen verkrijgbaar. Van 21 Juli t.m. 3 Augustus is op bon B86 reserve 2 ki logram verkrijgbaar. Als gevolg van een tusschen de ft dagbladen getroffen regeling, ter jj W verzekering van een billijke papier- verdeeling, verschijnt ons Blad nlt ij hoofde van zQn formaat heden ln 1 W •e.^orSBd f uba SacAtuo na© m 1 BINNENLAND. De belde West-Indische delegaties hebben gistermiddag een bezoek gebracht aan het Palels te SoestdDk, waar zij ont vangen werden door het Prinselijk Paar. De afdeeling Wereldomroep van RadioNederland zendt voortaan weer twee maal per week groeten uit aan Neder landsche zeevarenden van marine en koopvaardij. Formulieren kunnen wor den aangevraagd bij Radio Nederland, afd. Wereldomroep, postbus 150, Hilversum. Op de enveloppe vermelden: Groeten aan zeevarenden. Bil aanvrage dlene men op te geven, waar men kan komen spreken: Hilversum, Rotterdam of Den Haag Gisteren ls te Eindhoven een reünie gehouden van oud-polltieke gevangenen uit het concentratiekamp Vught. meer in het bijzonder van hen. die ln het ln 1943 opgerichte Phlllps-commando werkzaam zijn geweest. De ruim 1000 reünisten werden toegesproken door lr. F. Philips, die o.m zeide, dat de hulpverleening aan de politieke gevangenen het bedrijf ruim een milltoen heeft gekost. In de Staatscourant van gisteren ls opgenomen een regeling van loonen en andere arbeidsvoorwaarden in het hout bedrijf. Reeds herhaaldelijk heeft de politie te Amsterdam klachten ontvangen van repatrianten, wier bagage geheel of ge deeltelijk gestolen werd Dezer dagen gelukte het de politie de hand te leggen op een aantal lieden, die zich vergrepen hebben aan eigendommen van deze reeds zoo zwaar getroffen land - genooten De dieven waren chauffeurs, die de ba gage van de repatrianten van het etablis sement aan de Surlnamekade vervoerden naar de plaats van bestemming iu Neder land. Ook een vrijwilliger had zich tij dens de havenstaking vergrepen aan goe deren van repatrianten. De 4-Jarlge G. Reynders uit de Kle- vltstraat te Rotterdam ls, toen hij voor de ouderlijke woning de straat overstak, door een auto overreden en gedood °e Nederlandsche regeering heeft den heer Erik Hazelhof, directeur van den Ncderlandschen Voorlichtingsdienst te Montreal, m Canada, van zijn functie ontheven, hangende het onderzoek naar de passage (ln een rede), welkende heer Hazelhof op 4 Juni J.l. m een hotel te Montreal voor leden van de Kiwanls Club uitsprak, en waarin hij ©en aantal minder vleiende opmerkingen had ge maakt aangaande persoon en karakter van den voorlooplgen president van de zich zelf gevormd hebbende Indonesische republiek Soekarno en van diens minis ters of èndere medewerkers. Gistermiddag ls op de Luchthaven „Twenthe" in tegenwoordigheid van vele genoodlgden en autoriteiten de vlieg- school van de Nederlandsche Luchtstrijd krachten geopend. 430 Nederlandsche evacué's uit In dië, die voor herstel van gezondheid in Nieuw-Zeeland zijn geweest, keeren den 23en Juli naar Indië of Nederland terug. BUITENLAND. Dr. van Eek, directeur voor de voed sel voorzien! n,~ ln Zuld-Afrlka, heeft me degedeeld, dat de Zuid-Afrikanen 2900 calorieën per dag zullen krijgen. Het Amerikaansche ministerie van handel heeft medegedeeld, dat de V S. ln het eerste kwartaal van 1946 140 mll- lioen dollar aan hulpgoederen aan Ne derland hebben geleverd. Novlkof. de sovjet-ambassadeur, die zes weken geleden pas zijn geloofsbrieven aan president Truman, heeft overhan digd, ls uit Washington op weg naar Mos kou vertrokken. Een woordvoerder van de ambassade zeide, dat hij de redc-n voor de reis niet kende. Te Antwerpen ls gisteren het Rubens huls geopend als een blijvend bewijs van hulde voor den Vlaamschen meester. In een proces tegen 57 van commu nistische activiteit beschuldigde personen, te La Coruna ln Spanje gevoerd, zijn twee doodvonnissen uitgesproken en drie von nissen tot dertig Jaar gevangenisstraf. De Weensche arts Ernst Illing werd tot den. dood door den strop veroordeeld. Hl) stond met twee vrouwelijke collega's terecht wegens het dooden van 240 kin deren uit een krankzinnigengesticht. De eene vrouwelijke arts werd tot 10 Jaar dwangarbeid veroordeeld, de andere werd vrijgesproken. Twee sjouwers van het Londensche goederenstation zijn door het eten van twee tomaten oorzaak van een staking van 1500 man geworden. Toen hun collega's vernamen, dat de sjouwers wegens het stelen van tomaten zouden worden ver volgd, legden zij het werk neer. De waarde der tomaten was ongeveer een kwartje. In den Zuld-Amerlkaanschen staat Bolivia ls weer eens een opstand uitge broken, die echter volgens offlcleele re- feeringsberlchten alweer ls bedwongen, r zou „slechts één doode" zijn gevallen. De liga van de Roode-Kruisvereenl- gingen heeft te Oxford zonder discussie do ultnoodlglng van het Fransche Roode Kruis, den algemeenen zetel van de liga te Parijs te vestigen, aangenomen, President Truman heeft overleg ge pleegd met ziln ministers over het voor stel van de zijde der vakvereenlgingen om een conferentie tusschen werkgevers en werknemers te beleggen ter bespreking van een onmiddellijk ingaande loonsver- hoogiiig ln verband met het stijgende prijspeil ln Amerika. Volgens mededeeling van den be stuursraad ziln ln de maand Juni ln to taal 8806 Nazi's ln de Britsche zone van Duitschland uit hun ambt ontzet. Het Hongaarschc ministerie van In dustrie ls bezig met wetsontwerpen tot nationalisatie van mijnen en metaalin dustrieën. Het wetsontwerp inzake de Engel sche begrooting ls ln het Lagerhuis ln derde lezing en zonder stemming aange nomen. De Fransche minister voorde voed selvoorziening. Yver Farge. beloofde, dat In October nog maar twee bonkaarten noodig zouden zijn, n.l. voor brood en bijzondere dingen, die niet tot het nor male voedselpakket behooren. De Zwltsersche politie heeft, volgens den correspondent van de Dally Telegraph te Bern, bekend gemaakt, dat er een complot is ontdekt om een aantal lei dende Zwitsersche personen, onder wie leden van de bondsregeerlng, te dooden. Er werden geen namen genoemd. Uit betrouwbare particuliere bronnen wordt vernomen, dat ln Joego-Slavlë en Bulgarije een groote zuiveringsactie op het punt staat te beginnen. Maarschalk Tito zet een zuivering ln onder zijn oude partlsanen en ln Bulgarije wordt het leger ontdaan van anti-democratische elemen ten". Het Hongaarsche nieuwsagentschap meldt, dat op bevel van den Hongaar - schen minister van blnnenlandsche zaken, 277 Jeugdorganisaties, voornamelijk katho lieke Jeugdgroepen, ontbonden zijn. Een autobus, waarin sovjetsoldaten en hun gezinnen een uitstapje maakten, ls ln Bohemen nabij Rymholc tegen de Praag-express gebotst en verpletterd. Van ae Inzittenden kwamen vijftien personen, waaronder twaalf vrouwen, om het leven. Zeven personen werden zwaar gewond. De lijfarts van den thans 88-Jarlgen Zweedschen koning Gustaaf deelt ln een communique mede, dat het hart van den koning aan een „zekere»' zwakte lijdt-, ten gevolge waarvan de vorst genoodzaakt was zijn tennispartytjes af te zeggen. i De toestand in Ned.-Indië. „NEDERLAND LIET ZIJN STEM NIET HOOREN IN AMERIKA". Gisterochtend arriveerde met de „Oranje" de Amerikaansche kolonel L. A. Weston, die uit Batavia filmmateriaal heeft mee genomen, dat hier zal worden ontwikkeld en ln de Ver. Staten, vanwege het Depar tement vanOorlogsvoorllchtlng.zal worden vertoond. Het A.N.P. had een kort onderhoud met den kolonel, waarin deze een indruk gaf over den toestand in Indonesië. „Er ls een gewone guerllla-oorlog aan den gang", zoo zeide hl). Telkens duiken er kleine snelle groepen extremisten op en vallen onverwachts op verschillende pun ten aan. Zl) hebben echter groote verlie zen. Ik neem aan, dat er 25 Indonesiërs sneuvelen tegen één marinier". „Hoe ze ln de V. S. hierover denken? In het algemeen staan de Amerikanen aan de zijde der Indonesiërs. Dit komt vooral omdat de Indonesiërs veel propaganda ln de V. S. maakten, terwijl de Nederlanders dat niet doen en ook niet met tegen- propaganda kwamen". jBn hoe staan de Indonesiërs er tegen over?" „5 procent der Indonesiërs weten waar het om gaat. 5 zijn extremisten en de rest loopt maar zoo'n beetje mee. Tenmin ste op Java. Toch wordt daar hard ge vochten. Op dc andere eilanden ls het vrij rustig. Op vele kleine eilanden ls een speciale kustwacht die de „Invasie" der extremisten moet tegenhouden; vooral op Lombok is de stemming tegen de extre misten zeer groot". Het offlcleele Britsche legercommuniqué maakt melding van Intensief mortiervuur tegen de Indonesiërs, die zich ten Westen van Serpong, ln het gebied van Batavia bevinden. Het gebied ten zuiden van de rivier de Thltaroem ls, ondanks eenlg vuur van. sluipschutters, van terroristen gezuiverd. Een brigade, die de omgeving van Slng- kll, ten zuiden van Soerabaja doorzocht, ontmoette tegenstand, De Indische voorlichtingsdienst maakt bekend, dat met Ingang van 15 Juli dr. W. Hoven tot commissaris generaal voor de Groote Oost en Borneo ls benoemd. Dr. Hoven, wiens standplaats Batavia blijft, zal ook verder belast biyven met de functie van waarnemend-directeur van blnnenlandsch bestuur. De R.V.D. maakt bekend, dat de vol gende personen tydeiyk als adviseurs voor algemeene zaken ter beschikking van den lt. gouverneur-generaal gesteld zyn: kolo nel Abdoelkadlr Wldjojoatmodjo en Thlo Thlani Tjong. Als buitengewoon adviseur zyn aange steld mr. K. J. Enthoven, gepenslonneerd hoofd van den Ned. Ind. clvielen dienst en later directeur van het Departement van Justitie, en Jhr. mr. C. H. V. de Ville- neuve, voorzitter van den Ned. Indischen Ondernemersr aad In Augustus zal de KP.M. op beschei den schaal een regelmatlgen dienst openen op verschillende lijnen in afwachting van de ontwikkeling van het marktvervoer. Dit betreft voornameiyk Celebes, Zuidwest Borneo, de Groote Oost, Bardca en Bllliton. Het aantal slachtoffers van Tangerang. Het aantal slachtoffers van Tangerang bedraagt over de periode van 3 Juni tot 15 Juli 1085 dooden en 213 vermisten. Het aantal vluchtelingen te Batavia be draagt 15.300. Textiel voorloopig nog schaarsch. ARBEIDSKRACHTEN VOORNAAMSTE VRAAGSTUK. Het gebrek aan textlelgoederen zal voor loopig nog wel blijven bestaan. De fabricage van textiel geschiedt ln drie étappes: het spinnen, het weven en het verwerken. De splncapacitelt, welke regelmatig doch langzaam stygende ls. staat thans op 60 procent van de vooroorlogsche. De oorzaak daarvan was tot voor kort voornameiyk een gebrek aan kolen. Juist dit kwartaal ls echter 18 procent meer ko len toegewezen, waardoor men thans over 54 van de hoeveelheid energie ln 1939 beschikt. Bovendien hebben de spinneryen twee hulpbrandstoffen erby gekregen, olie en bruinkolen. Daardoor ls het kolenvraagstuk op do tweede plaats gekomen en 16 de voor naamste moeilijkheid op het oogenbllk de personeelsvoorziening. Reeds zijn met de vakorganisaties be sprekingen geopend om tot wederinvoering van het twee-ploegensteLscl te komen. Slaagt men er Inderdaad ln. met dubbele bezetting van thans te gaan werken waarvoor zoowel do grondstoffen als de brandstoffen geen beletsel behoeven te vormen dan mag een aanzien!yke sty- glng van onze textiel-productle worden verwacht. Allerlei industrleele en technische doel einden men denke bijv. aan voering van schoenen en canvas voor fietsbanden eischen een flinke portie van onze textiel- productle, ln tegenstelling met vroeger, toen Juist voor deze doeleinden het meeste werd geïmporteerd. Ook leger en vloot vragen een aanzleniyk kwantum, terwyi tenslotte de noodzakeiyke, zy het nog geringe uitvoer o.m. naar Indië een deei van de productie vergt. Zoodoende ls tot dusver voor de gewone textieldistributie slechts ongeveer twee derde van de gefabriceerde hoeveelheid beschikbaar gekomen. Of wy binnen afzlenbaren tyd weer over een eenlgszlns drageiyke hoeveelheid „manufacturen" kunqen beschikken hangt thans voor het grootste deel van het Ne derlandsche volk zelf af. Vooral de Jonge garde moet leeren aanpakken, want, tegen over een vrywei gelykgebleven arbeids prestatie van de ouderen, staat een dus danig tekort van de Jongere arbeiders, dat het gemiddelde peil der arbeidsprestatie tot 70 80 van dat ln 1939 wordt ge drukt. Wat tenslotte de distributie zelve be treft, er heerscht thans nog een zekere „punten-lnflatte". d.w.z.. dat het vaak moellllk is. zich op punten van het ge- wenschte artikel te voorzien. Er wordt echter naar gestreefd, de hoeveelheid aan te wyzen punten volkomen af te stemmen op de productie, zoodat er evenwicht tus schen belde bestaat. Er bestaat goede hoop dat binnenkort dit evenwioht bereikt zal worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1