Leidsch Dagblad | 1946 | 16 juli 1946 | pagina 1

DAGBLAD

r

Byrnes over de Parijsche conferentie

LANGS DE INTERNEERINGSKAMPEN

DE KAAGWEEK NADERT

De eere-promotie van Prins Bernhard

STADSNIEUWS

DE PLANNEN VOOR ONZE VLOOT

Met een enkel woord

Historische optocht en bloemencorso
a.s. 3-Octoberdag

op

Sjahrir weer
kabinetsformateur

Na zijn terugkeer te Batavia heeft SJah-
ïir medegedeeld, dat hij opnieuw opdracht
heeft ontvangen een kabinet te formeeren.
I>e namen van de leden van dit kabinet
zullen wellicht binnen twee dagen worden
hekend gemaakt.

Siam doet beroep op
Veiligheidsraad.

Siam heeft het FransohSiameesche
conflict officieel aan den Veiligheidsraad
voorgelegd.

85ste Jaargang

DINSDAG 16 JULI 1946

No. 25830 WEERBERICHT

Waarnemend Directeur; A. Poortman
Hoofdredactie: B W Menkhorst.

J Brouwer-

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

Tel, Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 Giro no.: 57055

Een optimistisch geluid.

Byrnes, de Amerikaansche minister
van buitenlandsche zaken, heeft voor
de radio een rede uitgesproken over de
te Parijs gehouden conferentie der vier
ministers -van buitenlandsche zaken.
Byrnes begon met te zeggen, dat de
strijd van tien maanden om de mee
ningen van de groote mogendheden
over de vredesconferentie met elkaar
in overeenstemming te brengen „tot
een succesvo" einde" is gebracht. „De
ontwerpen voor de vredesverdragen,
waarover wij het eens zijn geworden,
zijn niet de beste, die de menschelijke
geest zou k ren benken, maar het
zijn de beste ontwerpen, waai de men
schelijke geest de vier voornaamste ge
allieerden toe kon brengen hun goed
keuring aan te hechten. Zij vormen
den meest bevredigenden stap tot den
terugkeer van den vrede, waarop wij in
deze onvolmaakte en oorlogsmoede'we
reld konden hopen".

Sprekende over het verdrag met Italië
zeide Byrnes, dat de weigering van de
sovjet-Russische delegatie, het geschil
yan Amerika en de sovjet-unie over
Joego-Slavië ter beslissing aan de vre
desconferentie over te laten, Amerika
in een moeilijker parket bracht dan de
meeste menschen beseften. Want, zoo
zed-' - Byrnes, indien wij in een afzon
derlek t 'r.-g Italië Triest aan
rtalië lieten, zouden de regeeringen
van sovjet-Rusland en Joego-Slavië
ongetwijfeld ook een afzonderlijk vre
deverdrag met Italië eischen en daarin
Triëst aan Joego-Slavië toewijzen. Byr
nes noemde de door Frf.nkrijk voorge
stelde oplossing „eerlijk en bruikbaar",
indien de volken, die er het meest bi]
betrokken zijn, daarin meewerken.

Wat Byrnes in het compromis over
de Italiaansche koloniën het meeste be
valt, is het feit,, dat de uiteindelijke
beslissing ge~n eenstemmigheid ver-
eïccht. Indien er geen overeenstemming
wordt bereikt door de vier mogendhe
den, berust de beslissing bij de V.N.

Nadat Byrnes de verschillende stadia,
van de bespreking over Duitschlandf in
herinnering had gebracht, zeide hij

„Ik geloof niet, dat de sovjet-Russen
beseffen, welk een twijfel en achter
docht zij in den geest van hun niet-
landgenóoten, die hun vrienden willen
zijn. hebben opgeroepen door de ge
reserveerdheid. koelheid en vijandige
gezindheid, waarmee zij het Amerikaan
sche aanbod, gemeenschappelijk de

,lllllllllilllllllllll!llllllll!llllllllllllllllllllllllllllllll1llllllllllllllll

Gemeenteraadsverkiezingen

in vijf gemeenten uitgesteld

De staatscourant zal hedenavond
bevatten een beschikking van den
minister van blnnenlandsche zaken,
waarbij ln de gemeenten -Nijmegen,
Deventer, Geleen. Odoorn cn Zwyn-
drecht de gemeenteraadsverkiezin
gen wordei. uitgesteld tot nader
order.

Het ligt in de bedoeling van de
regeering, de totstandkoming van
een wet te bevorderen, waarbij de
in bovengenoemde gemeenten plaats
gehad hebbende candldaats telling
voor den gemeenteraad komt te ver
vallen en een nieuwe wordt moge
lijk gemaakt.

voortgezette ontwapening van Duitsch-
land te garandeeren, hebben ontvan
gen. „Gaat men het Duitsche milita
risme als een pion in het spel tusschen
Oost en West gebruiken en krijgt het
Duitsche militarisme weer. de kans om
te verdeelen en te heerschen"? Byrnes
erkende, dat geen der vier groote* mo
gendheden van meening Is, tdat haar
bestuur van Duitsehland goed functi-
onneert. Byrnes kondigde in dit ver
band aan, dat de militaire vertegen
woordigers van Amerika in Duitsch
land deze week opdracht zullen krij
gen met elk der drie andere regeerin
gen samen te werken in belangrijke
bestuurszaken als financiën, vervoer,
handel en industrie.

Aangaande de houding van sovjet-
Rusland bij de besprekingen zei Byrnes,
dat hij bereid was te gelooven, dat het
voor Amerika moeilijk is zijn sovjet
vrienden te begrijpen, maar dat hij
soms den indruk had, dat zij vreezen
voor zwak en slap te worden gehou
den. indieri zij zonder strijd het eens
zouden zijn met de wenschen der an
deren. al zouden zij dat wel willen

Aan het eind var zijn rede zei Byr
nes tot zijn landcenoolen: „Wij zullen
er in en buiten dc vergaderingen op
aandringen, den vredestoestand voor
deze oorlogsmoede wereld te herstellen,
de soldaten naar huls en je?iu terug
te brengen, onze zwaarden om te sme
den tot ploegscharen. De oorlog heeft
wonden geslagen, maar wij moeten er
voor werken deze wonden te heeien.
Wij moten vertrouwen op de heelende
kracht van den wede en bidden, dat
God in Zijn genade aan de vereld vre
de zal geven".

Engeland en Egypte.

Nadat hij uitdrukking had gegeven aan
de gevoelens van vriendschap die tusschen
Engeland en Egypte bestaan, zeide de
Brltsche minister Bevln, dat het nieuwe
verdrag bepaalt, dat ingeval van agressie
tegen Egypte (onder bepaalde omstandig
heden) of tegen Engeland, de belde landen
maatregelen zullen nemen tot gezamen
lijke verdediging.

Belde landen verplichten zich geen
bondgenootschappen te sluiten tegen den
geest van het nieuwe verdrag en boven
dien om alle mecnlngsverschillen aari de
vereenlgde naties voor te leggen.

In het verdrag is geen gewag gemaakt
van de Engelsche verplichting tot ontrui
ming van Egypte. Dit wprdt te Londen
als een bewijs van het Egyptische ver
trouwen in het woord van Attlee be
schouwd. Evenmin is iets bepaald over den
Soedan

Ten aanzien van Palestina zeide Bevln.
dat Attlee en Truman deze kwestie van
politiek standpunt zouden bezien, zoodra
de deskundigen met hun werk gereed
waren.

Het dreigend conflict van de
bouwvakarbeiders.

WERKGEVERS HEBBEN DE OUDE
LOONEN WEER UITBETAALD.

Naar wij vernamen zijn niet alleen de
werknemers maar ook de werkgevers in
de bouwvakbedrijven in de geteisterde
gebieden om Nijmegen en Arnhem het
volkomen oneens met het besluit van
het college van rijksbemiddelaars om de
loonen met 5 a 10 cent per uur te ver
lagen Ondanks het besluit van rijksbe
middelaars werden gisteren de oude loo
nen doorbetaald. De verschillende dien
sten van wederopbouw met hun sociale
commissies van landbouwherstel deelen
het standpunt van de werknemers-orga
nisaties. ZIJ hebben dat in een telegram
aan den minister van sociale zaken be
kend gemaakt.

Men twijfelt aan het succes der
heropvoeding.

Op uitnoodlglng van het directoraat-
generaal voor, de bijzondere rechtsple
ging heeft een aantal Journalisten een
bezoek gebracht aan de kampen voor
politieke delinquenten te Vught, Avegqor.
Wezep, ..Beugelen" (onder Staphorst).
Westerbork en Hemrik. Algemeen bleek
zoowel van de zijde der kampleiding als
van die der gedetineerden de wensch naar
voren te komen dat er meer actueele lec
tuur beschikbaar wordt gesteld omdat de
gedetineerden zloh ln hun vrijen tijd ver
velen. met als gevolg: ontevredenheid en
ongedurigheid! Bovendien klaagt men dat
geschreven brieven dikwijls 3 a 6 weken
blijven liggen, alvorens te worden ver
zonden. zulks omdat zij eerst nagelezen
moeten worden.

Over het eten zijn weinig gegronde
lachten; men heelt er zelfs niet ge
merkt dat er een tekort aan aardappelen
ls geweestI De ligging in de groote kam
pen ls beter, dan ln de kleinere

De kleeding der gedetineerden is in
zeer vele gevallen niet voldoende, ln geen
geval voor het komende winterseizoen. Er
zijn er nog bil die-in hun uniform loo-
pen, waarmee ze aan Duitsche zijde mee
liepen.

De hygiënische toestanden zijn uit
eenloopend. Merkwaardig was, dat in het
kamp Vught een der sociale leiders ver
klaarde. dat er zich geen ongedierte in
het kamp bevond, doch de kamparts
sprak van een nooit aflatenden strijd te
gen dergelijke „onzuiverheden". Onder de
gedetineerden komen vrij veel t.b.c.-pa
tiënten voor.

Over het bezoek, dat de gedetineerden
eenmaal per maand mogen ontvangen,
werd zoowel van den kant der leiding als
van de zijde der geïnterneerden geklaagd.
De gedetineerden zouden gTaag. Iets va-

Meer dan 250 deelnemende
jachten.

De Kaagweek staat voor de deur en dat
wordt een zeilersfeest naar ouden trant!
Minder gToot dan ln de laatste Jaren voor
den oorlog ls het aantal deelnemers,
maar dat heeft zijn reden. Er ls veel ver
nield en veel verloren gegaan ln de
periode, die achter ons ligt, en het is. bij
de huidige schaarschte aan materiaal en
de exhorbltant hooge prilzen. niet te ver
wachten. en waarschijnlijk ook niet mo
gelijk. dat onze vloot binnen korten tijd
weer op peil ls gebracht

Niettemin: met meer dan 250 inge
schreven schepen en scheepjes voor de
nationale wedstrijden op 20 t/m. 23 Juli
voert de vereeniging „De Kaag" een staat,
welke die van bevriende clubs, elders in
den lande, nog aanzienlijk te boven gaat.
De zeilsport gaat weer hoogtij vieren en
het zal er voller zijn dan wil in Jaren
hebben gezien op onzen onvolprezen
Kagerplas.

Als In den prlllen morgen van Vrijdag.
19 Juli a.s.. van den starttoren het eer
ste waarschuwingsschot davert, zullen de
vlaggen ln top gaan op alle schepen
van „De Eenzaamheid" tot Faljerel. en
vijf dagen lang zal er strijd zijn tusschen
het keurcorps onzer zeilers!

De Vrijdag ls bestemd voor de onder
linge wedstrijden: éénmanswedstrijden
voor Draken. Regenbogen en Pampus-
jachtén (zonder bUzeilen). benevens voor
de teamwedstrijden. En terwijl eerstge
noemd nummer, vergeleken bil vroeger, is
ingekrompen, zlïn de teamwedstrijden be
duidend uitgebreid. Behalve de sharpies,
de Olympia- en de 12-voetsJollen doen nu
ook de Valken en de VergTOOte B.M.'s er
aan mee In elke klasse wordt driemaal
gestart en ook Friezen zullen daarbij
van de partij zijn: bil de Valken, zoowel
als bij cle Olympia jollen!

HOLLAND—FRIESLAND.

Het duel tusschen de regenboogzellers
van Holland en Friesland belooft, als
voorheen, het hoofdnummer te 'worden
van de nationale wedstrijden. Eenlge ver
trouwde namen zullen wil missen: Op
penhulzen en Van Dijk. maar Klaas Vro
lijk en dr. Van der Zijp komen tooh met
een sterk team. waarin zeilers als Hen
driks. Couperus en van der Wey zonder
twijfel op hun plaats zullen blijken te
zijn!

Tegen dit vijftal worden voor Holland
geplaatst: Theunissen. Van der Velde,
Bergsma. Deichmann cn L. de Wit en
hun opgave is zwaar. Immers, hun zal
tot taak worden gesteld nu eindelijk eens
de overwinningsreeks der Friezen te
doorkruisen.

In 1937 zijn deze wedstrijden begon
nen. Sindsdien triomfeerden de Hollan
ders driemaal, terwijl de Friezen niet
minder dan zevenmaal winnaars werden,
in '41 en '42 (het slot van de nu her
vatte reeksï zelfs driemaal achtereen

In Iedere klasse wordt per dag slechts
eenmaal gestart, beginnende 's morgens
te halftien met den Holland—Frlesland-
wedstrtU' eindigende 's miodags te ïu
min over vier met het vertrek der
twaalfvoetsjollen. klasse C. Dat slot komt
dus een uur vroeger dan voorheen en
zulks is mede het gevolg van het klei
nere aantal inschrijvingen, waardoor net
aantal starts met zes kon worden vermin
derd 2 voor de Valken en één voor de
Regenb n. dc Olympiajollen, de Draken
en de 12 voetsjollen!

Over liet aantal deelnemers enkele cll-
fers. In de U-klassc: 3; Regenbogen: 20;
Vrijbuiters: 5; Vergroote B.M. (niet toei-
klasse): 54; Sharpies 31; Valken: 22;
Draken: 16; Pumpus: 17; Olympia jollen
37; J2-voetsJolIen: 50.

AJs wisselprijzen worden ook nu weer
uitgeloofd een zilveren regenboogjacht
(ln '42 gewonnen door W. Bergsma) een
zilveren sharpie (J. H. Louwerse), de
Thedobeker voor de Vrijbuiterklasse (B.
B. Grootenboer) en een zilveren beker
voor de Draken (E. G. v. d. Stadt). En
behalve Bergsma zal geen der winnaars
van '42 ditmaal van de partij zijn!

's Zondags ontvangen de amateurs-be
manningen van Jachten welke een eer
sten prijs winnen, een souvenir (max,
twee per Jacht) van Delftsch aardewerk.

Evenals voor den oorlog zal dagelijks
een sleepboot van de jachthaven „De
Kaag" te Warmond vertrekken om de
deelnemende Jachten gratis naar het
startterrein te brengen, terwijl het mo
torschip „Jacoba Johanna" zorg draagt
voor het vervoer van toeschouwers, die
vooral op Zaterdag en Zondag zon
der twijfel in grooten getale aanwezig
zullen zijn

Want er zal wéér jolijt zlïn als van
ouds! De feesttent wordt weer opgesla
gen en op Zaterdagmiddag concerteert er
bovendien „Warmonds Fanfare"!

In de leiding van de vereenigng „De
Kaag" ls. gel ijk wij destijds hebben ge
meld een belangrijke verandering geko
men. Ir. Van Hoolwerff. de organisator
van niet minder dan 25 Kaagfestijnen,
heeft den voorzittershamer overgedragen
aan den heer L. van der Steur, maar wfj
twijfelen niet of ook de organisatie van
deze 26ste Kaagweek zal kloppen tot in
finesses.

de familie niet heelemaal te verliezen,
Hcfewel het bezoek in de meeste kampen
aan de kampleiding geen bezwaren op
leverde. zag de kampcommandant ln
Vught zich genoodzaakt speciale maatre
gelen te treffen. Enkele bezoekers over
traden nl steeds de kampvoorschriften
ten aanzien van het overhandigen van
goederen en geld aan gedetineerden. Ge
fortuneerde bezoekers stopten hun fami
lieleden ln het kamp herhaaldelijk aan
zienlijke bedragen in de handen. Met dat
geld deden de betrokken gedetineerden
aankoonen ln het kamp. door aan perso
nen, die met de vrije wereld ln aanraking
konden komen, hooge bedragen te bieden
voor tabak e.d.

Rekening houdende met de moeilijke
omstandigheden mag men lntusschen
zeggen dat de toestanden ln de bezochte
kampen menschwaardlg zijn. De stem
ming ls nergens bepaald sleoht. maar zou
door aan genoemde wenschen tege
moet te komen toch aanzienlijk beter
kunnen worden.

Een moelIUk probleem Is dat der her
opvoeding. De kampcommandanten ver
klaarden, stuk voor stuk, niet aan het
slagen van de her-opvocdlng te gelooven.
Ook de geestelijke cn sociale verzorgers,
die wij spraken, waren over het algemeen
die meening toegedaan.

Voornaamste reden Is wel dat dc prak
tijk heeft uitgewezen dat zl), na hun
straf, door de vrije maatschappij niet
worden opgenomen.

Lustrumstemming te Utrecht.

Utrecht ls ln feeststemming. De
traditloneele lustrumsfeer ls over het
oude Sticht vaardig geworden en de
stadsverslering is wonderwej geslaagd.
Een uitvoerig programma voor de
feesten ls vastgesteld en ln bonte
variatie ls elk uur van deze week be
zet.

Gistermorgen hielden ruim 1500 reü
nisten hun Intocht, De Kon. Studenten-
Weerbaarheid. getooid in uniform, met
witte pluimen en slobkousen, formeerde
bij het station de eerewacht. In de Dom
kerk vopd daarna de plechtige opening
van deze 62ste lustrum-herdenking der
Utrechtsche Universiteit plaats, gevolgd
door een receptie van den senaat ln de
sociëteit

Het hoogtepunt van dezen tweeden
dag was de eere-promotie van Prins
Bernhard. DaarhjJ waren vanmiddag
o.m. aanwezig: H. M. de Koningin,
H.K.H, Prinses Juliana,, Zijne Em.
kardinaal De Jong, de ministers Beel
en Glelcn, enz.

Na de begroeting der hooge gasten wees
de rector-magnificus, prof. J. Boeke. er
op. dat de Utrechtsche Universiteit na de
huldiging van het geestelijk verzet ln de
personen van ds. Gravemeyer en van kar
dinaal De Jong. nu het daadwerkelijk we
reldlijk verzet wil eeren in den doorluch-
tigen persoon van Prins Bernhard, die
met zooveel onverzetteiykan moed en
trouw op de bres stond, waar het gold
ons land van den druk van den overwel
diger te bevrijden..

De promotor, prof. dr. H. M. H. A van
der Valk. ging hierna ovei tot de bevor
dering van Prins Bernhard tot eere
doctor in de rechten. Na het uitspreken
van het promotleformuller werd den Jon
gen doctor de cappa omgehangen.

De toespraak van den promotor werd
door Prins Bernhard beantwoord, waarbij
deze er op wees, dat de verleende onder-
schelding door hem als een eerbetoon aan
het verzet ln al zijn schakeeringen wordt
opgevat. HIJ schetste het vele verzetswerk,
dat door Utrechtsche studenten js gedaan
en wekte tot slot de studenten op te
zamen met Gods hulp een betere toe
komst voor te bereiden voor ons allen
Innig geliefd Nederland".

De Bilt verwacht tot Woensdag
avond:

Wisselende bewolking met plaatselijk
regenbuien, hier en daar met onweer.
Meest matige wind tusschen Z.W. en
N.W. Weinig verandering ln tempe
ratuur.

ACADEMISCHE EXAMENS.

Geslaagd voor het candldaatsexamen
Indisch recht de heeren C. Llevense
('s-Gravenhage) en P D. Boon ('s-Gra
venhage): candldaatsexamen rechtsge
leerdheid mej. F. A Kornechoff (Rotter
dam) en de heeren J. M. Boutelje (Sche_
venlngen), H. J. W. Swane (Vugt), mr.
L. W. Alders (Leiden), M. P. A Meissen
(Voorhout) J, van der Berg (Rijswijk.
Z.-H.), H. Blom (Rotterdam), E G.
James (Oegstgeest), R. Glazener (Rot-
R. Koo'

terdam).

Koole (Amsterdam), J. M.

Regeerings-commissariaat voor
Borneo en de Groote Oost.

VERKLARING VAN DR. VAN .MOOK.

By de opening van de Mallno-conferen-
tie met vertegenwoordigers der lnheemsche
bevolking, heeft dr. Van Mook, naar uit
Batavia wordt gehield, meegedeeld dat de
regeering voornemens ls over te gaan tot
de Instelling van een algemeen regeerings-
commissariaat voor Borneo en de Groote
Oost. Dit commissariaat zal de taak heb
ben om. ln nauw overleg en ln overeen
stemming met de vertegenwoordigers van
de bevolking een politieke constructie te
ontwerpen.

Met het doel de algemeene lijnen van
deze politiek te bespreken en uit te wer
ken. zal een aAntal van deze vertegenwoor
digers samenwerken met den commissaris-
generaal. bijgestaan door Jonge en be
kwame helpers uit het geheele grondgebied
afkomstig.

Drie Nederlandsche schepen
hebben Australië verlaten.

Drie Nederlandsche schepen, de Merak,
de Sagen en de Van Swoll, zyn zonder
incidenten uit Sydney vertrokken.

De Van Swoll en de Merak hebben als
bemanning Nederlandsche officieren en
Laskaren, terwyi de bemanning van de
Stagen bijna uitsluitend uit Australische
ex-milltalren bestaat. ZIJ zijn een week
geleden in het geheim voor den duur van
6 maanden aangemonsterd. De schepen
zullen llnea recta naar Nederlandsch-
Indlë varen De schepen hebben geen la
ding aan boord, doch meer dan voldoende
brandstof. De drie schepen zyn opnieuw
geschilderd ln de vredeskleuren van de
K.P.M.

Ook drie andere Nederlandsche schepen
zyn er ln geslaagd Australië te verlaten
om naar Ned. Indlë te stoomen.

Ter gelegenheid van-het 13de lustrum der U.SR. „Triton", werden op het Amster
damRijnkanaal te Jutphaas Internationale roelwedstrijden gehouden, waaraan
tevens de Nederlandsche Kampioenschappen verbonden waren. De aankomst van
H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard op het wedstryd terrein.

Uitvoering binnen tien jaar.

Het plan voor den bouw van een Ne
derlandsche vloot is. zooals oversle Kroese
van den Marinestaf ln een persconferen
tie heeft uiteengezet, ln feite een tien-
Jarenplan. Het heeft bovendien alleen be
trekking op de zeegaande vloot, dus niet
op marine-luchtvaartdienst, onderzee
dienst, mijnendlenst, enz. Het plan re
kent met een vloot van 3 smaldeelen
Elk smaldeel ls als volgt samengesteld
gedacht; 2 kruisers, een vlegkampschlp
(light fieet carrier), 8 torpedobootjagers,
een reparatle-voorraadschip. en een snelle
tanker, de laatste twee schepen, noodza
kelijk voor de gewenschte mobiliteit.

Er ls een materleel-reserve geprojec
teerd bestaande uit 2 kruisers (onbe
mand). 1 vliegkampschip (onbemand), 6
torpedobootjagers (bemand) en 6 torpe
dobootjagers (onbemand), een materieel
reserve, welke verband houdt met repa-
ratie-eischen.

Tellen we dus alles samen, dan biykt
het totale plan met betrekking tot de zee
gaande vloot, Inclusief de materleel-re
serve te omvatten: 8 kruisers, 4 vlleg-
kampsehepen. 36 torpedobootjagers, 3 re-
paratle-voorraadschepen en 3 snelle tan
kers.

De bedoeling ls een bescheiden macht
op te bouwen met bescheiden moge
lijkheden, maar dan zóó, dat vervuld
kan worden dc Nederlandsche taak:
het aanrukken van 'n oppenent te ver
tragen en onze bondgenooten de gele
genheid te geven, „op toeren" te ko
men, m.a.w. tijd tc winnen voor ons
zelf en onze bondgenooten.

Daarnaast heeft de Nederlandsche
marine in oorlogstyd ook een locale
opgave: het openhouden van de vaar
wegen naar de Nederlandsche zeeha
vens en de bescherming van de koop-
vaardyvloot. En nu meent de marine,
dat de geprojecteerde vloot ln staat zal
zijn aan de bier omschreven oorlogs
opdracht. In liet licht van onze plicht
als lid der vereenlgde naties, te vol
doen.

De nadruk valt ln het nieuwe vloot-
plan heel sterk op de vliegtuigen.

Waarom werden er geen dulkbooten ln
opgenomen? Overste Kroese gaf als ver
klaring. dat de dulkbootbouw op het
oogenbllk in een periode van experiment

BINNENLAND.

In Rotterdam zijn vele kleinhande
laren ln aardappelen ln staking gegaan ln
verband met een conflict over de prij
zen. De eerste 'dagen zullen er echter aan
de winkels nog voldoende aardappelen
zijn.

De heer S de Hoo heeft thans ont
slag gekregen als directeur van het Centr.
Dlstr. Kantoor. Hi1 ls blijkcris de overwe
ging ernstig tc kort geschoten ln het be
trachten van de juiste houding in ver
band met de bezetting.

De Rotterdamsche haven heeft in de
afgeloopen week een recordcUfer geboekt.
Er liepen n l 105 schepen van zee uit
binnen, het grootste aantal ln een week
sinds de bevrijding.

De Koninklijke militaire kapel zal,
op uitnoodlglng van „nationaal werk tot
ondersteuning van de oorlogsgetroffenen"
onder leiding van den len luit. Rocus
van Ieperen deze week naar België ver
trekken om deel te nemen aan het festi
val van militaire geallieerde muziek-korp-
sen te Brussel (19 en 20 Juli) en Knokke
aan Zee.

In een ijsfabriek te Overveen werd
bij avond een Inbreker betrapt. Na een
worsteling en een sprong door een raam
wLst hy te ontkomen. Rechercheurs za
gen echter een bloedspoor en wisten dat
een kilometer te volgen, waarna de In
breker In een tuin werd gevonden.

De West-Indische Statencommissie*
hebben, alvorens weer te vertrekken, af
scheid graomen van de ministers Beel er.
Jonkman.

De Ned. Spoorwegen deelde ons,mede
dat met Ingang van gisteren, wegens ge
brek aan karton voor de retourkaarten
3e klasse tijdelijk gebruik wordt gemaakt
van karton van rood-paarsche kleur.

Te Madrid Is de dageiyksche vlleg-
dlenst LissabonAmsterdamGenève
Madrid geopend.

Door dr. C. C. de Bruin, leeraar aan
het Marnlxgymnasium te Rotterdam ls
ln de Unlverslteits-blbliotheek te Am
sterdam een handschrift van P. C. Hooft
ontdekt bevattende „Vlrglllus eerste
boeck van aenaeas Int rymeloss (ver
taald)".

Dr. de Bruin houdt zich thans bezig
met de transcriptie van dit handschrift.

De Bijzondere Raad van Cassatie
heeft de zaak van de bekende bunker
bouwers A. F. en C. F. de Vilder, ver
wezen naar het By zonder Gerechtshof te
's-Gravenhage..

BUITENLAND.

De staking van veertienduizend ar
beiders in de Canadeesche staalindustrie
heeft de regeering voor het „grootste ar
beidsvraagstuk" sinds den oorlog gesteld.
De arbeiders eischen hoogere loonen en
korteren werktyd. De staking ls een re
actie op het overnemen der fabrieken
door de regeering, die thans of aan de
eischen tegemoe dient te komen of vol
gens de wet tot boete-oplegging moet
overgaan

De Spaansche Cortes hebben opge
heven het oude artikel ln het wetboe!
van strafrecht, volgens hetwelk geeste
lijken, die door verbreiding of uitvoerln'
van priesterlijke instructies den vrede er,
de onafhankelijkheid van den staat bc
dreigen, gestraft worden.

In Amerika zullen tal van protest
vergaderingen plaats vinden tegen de op
heffing der prljsbeheerschlng. waarbij de
arbeiders 1 of 2 uur het werk zullen
neerleggen om deze vergaderingen te
kunnen bywonen.

Uit Canberra verneemt men, dat
generaal Evetts, het hoofd van de Brlt
sche technische missie voor het onder
zoek van de ontwikkeling op het gebied
van lange-afstandsraketten ln Australië,
een aanbeveling zou hebben gedaan om
tusschen zeven- en acht millloen pond
sterling uit te trekken teneinde ln
Australië een centraal gebied voor het
atoombom-onderzoek in te richten.

President Truman heeft het wets
ontwerp Inzake een leening aan Enge
land geteekend.

Churohlli ls thans voor een parti
culier bezoek te Parys. Hy dineerde met
BIdault.

De m Polen ter dood veroordeelde 9
leiders bij qe pogroms te Klelce zijn ln
stilte geëxecuteerd.

Uit Rangoonwordt officieel gemeld,
dat de waarnemende gouverneur van
Birma, sir Henry Knight, de communis
tische partij van Birma en de vakver-
eenlgingen „de roode vlag" tot onwettige
organisaties heeft verklaard.

De Canadeesche commissie heeft
haar laatste rapport gepubliceerd over de
splonnagezaken ln Canada. „Er bestaat
in Canada een vijfde colonne, georgani
seerd en geïnstrueerd door Russen ln
Canada en Rusland", aldus het rapport
Sr bestaat tevens weinig twyfel over de

verkeert, zoodanig dat men gevaar loopt
dulkbooten te bouwen, welke reeds ver
ouderd zyn als zij van stapel loopen!

De bedoeling ls de bestaande vlooteen-
heden, welke verouderd zijn of opraken,
te vervangen door de nieuwe eenheden
naar gelang deze gereed komen. Er is
overigens ln onze huidige vloot niet veel,
dat gebruikt kan worden ln het nieuwe
vlootplan: niet anders dan 6 van de 36
noodlg geachte torpedobootjagers.

Moerdijkspoorbrug op
24 Augustus in gebruik.

Op 24 Augustus zal de spoor
brug aan den Moerdijk officieel
worden geopend. Op 26 Augustus
komt er een nieuwe dienstrege
ling, w-" een algeheele vernieu
wing voor het Zuiden zal onder
gaan.

De spoorbruggen bij Zutphen
en Mook zullen resp. op 12 Augus
tus en 2 October worden geopend.

Hyman ('s-Gravenhage). N P. van Rles.
sen (Hoorn), J. L. Feltsm'a (Overschde)
en A. v. d. Ende i (Schiedam)candldaats
examen wis- en natuurkunde B: de heer
T. A. Springer ('s Gravenhage)voorberei
dend kerkelijk examen: do heeren A Soe-
tekouw (Delft), A. Pop (Lelden) én J.
Krop (Lelden); propaedoutisoh examen
Godgeleerdheid: de heer C. Ch. Dunkier
(Lelden) en mej. T. A. A. Jonker (Lel
den); doctoraal examen Indologie (Staat
huishoudkunde) de heer R. A. Kollewyn
(Lelden); doctoraal examen Indisch
recht: de heer J. J. F v. Hulstyn (Rot
terdam). doctoraal examen rechtsgeleerd
heid: de heeren G D. F. Coutlnho (Lel
den) en A .M. Groot (IHlllegom)

Gepromoveerd tot doctor m. de rechts
geleerdheid op proefschrift, getiteld „Vol
kenbond en Vereenlgde Naties" mej. E.
de Marees van Swlnderen, geboren to
's-Gravenhage, wonende te 's-Gravenhage.

Geslaagd voor het artsexamen 1ste ge.
deelte de heeren P J. Kuyer ('s-Graven
hage), F W. F. Arndt ('s-Gravenhage),

G. R. van Veen (Bloemendaal), J. B. Llps
(Rotterdam). A. H. Goorhuls (Voorburg)
en J. Roosdorp (Katwijk aan den RJJn)
artsexamen 2de gedeelte: de beeren A Ui.
J. Dresselhuys ('s Gravenhage), C. a.
Hofstede (Wassenaar) en J. v. d.
Broek (Lelden); doctoraal examen ge
neeskunde 2de gedeelte: mej. B. J.
v. d. Berg (IJsselmonde). mej P. Elshove
('s-Gravenhage), mej. J. H M. v, d.
Snoek (Loosduinen), de heer G A. M. v.
Assen (Rotterdam); apothekers-examen
(lste gedeelte): mej M A. Groot, mej.
E. J. Landaal, mej. A. 'F Plempcr van
Balen. mej. C W. J van der Spek en do
heeren L. Frankenhuis, Raden Hartono
Wignjodisatro, Ie DJhlng Liong, H. W.
Kastein. T. Meyers, P. j. Prosé en Slem
Tjien Hlan

CHR. H.B.8.

Geslaagd voor het eindexamen A (Lit.
Econ. afd.)Rola v Clttert,. L. A. Coiyn,

A. v. Dijk. J W Flllppo, J J. Gysman.

B. de Jong, M, Monteba. Maryke Nypels,

H. v. d. Ruit, J. Stoelman, C. J. Taat, H.
W. Westeneng.

Afgewezen geen.

Kleinhandelaren
in aardappelen staken.

Gisteren hield de kleinhandel ln aard-
appelen een algemeene openbare vergade
ring. waarvoor de opkomst groot was.

Het doel dezer byeenkomst was actie te
voeren voor een hoogere winstmarge voor
den aardappelprys, welke algemeen te
laa^ wordt geacht. Er zijn reeds gedurende
eenlge weken besprekingen hierover gaan
de, doch er ls tot heden no^^een over
eenstemming bereikt.

Het voorstel van den kleinhandel ls,
dat de aard appel Inkoop met 1 cent per
k.g. zou worden verlaagd en de verkoops-
prys hetzelfde zou blijven. Er werd door
het directoraat der prijzen f. 0.60 per 100
k.g. toegezegd.

Daar uit de rapporten ls gebleken, dat

ee kleinhandel ln aardappelen sinds de
ieuwe oogst, met verlies heeft gewerkt,
werd besloten voorlooplg geen aardappclën
meer te koopen, met de voorgestelde
wlnstverhooglng van f.0.60 per 100 k.g.

Wel echter zal worden Ingekocht, wan
neer de winst met 1 cent per k.g. zal wor
den verhoogd. Een en ander gebeurt la
samenwerking met de steden Rotterdam,
Den Haag, Utrecht en Amsterdam.

Ale kleinhandelaren, die ln deze verga
dering tegenwoordig waren, verklaarden
zich unaniem vóór deze regeling,
DR. N. J. HOMMES EN DS. J. F. n.
v. (1. BOM BEDANKEN VOOR BEROEP.

Belden waren door de Geref Kerk
beroepen.

Dr. N. J. Hommes, geref. predikant te
Middelburg, die door den kerkeraad der
Geref. Kerk te dezer stede was beroepen
voor den arbeid onder de studeerenden,
heeft voor dit beroep bedankt. Geiyktljdlg
heeft hy het beroep van de Geref. Kerk
van Rotterdam-Hlllegersberg aangenomen.

Ook ds. J. F. H. v. d. Bom, geref, predi
kant te IJlst, die in de vacature van ds.
J. Weggemans beroepen was als predikant
der Geref. Kerk te dezer stede, heeft voot
dit beroep bedankt.

DE SCHOENENBON.

Morgen zyn de letters U en V aan de
beurt.

Onze stadgenoot, mr. dr. D. C. Mul
der mlsslonalr-predlkant, 6laagde aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam cum laude
voor het doctoraal examen philosophle.

Aan de Utrechtsohe Universiteit
slaagde voor het economisch doctoraal
examen Indologie de heer P. H. Pot alhier.

Het feestplan vastgesteld.

Het feestprogramma voor de a.s.
viering van Leiden's Ontzet is we
derom vastgesteld De hoofdschotel
ervan zal worden gevormd door een
historisclien optocht ln combinatie
met een bloemencorso. Het onderwerp
van dien historisclien optocht Is dit
maal niet ontleend aan een gebeuren,
dat zich ln de Sleutelstad heelt af
gespeeld, docli de stoet behoeft om
die reden vanzelfsprekend niet min
der spectaculair te zyn en zal dat.
naar qe heeren Van, der Laan en Bern.
de Kónlng gisteravond verzekerden,
ook stellig niet wezen. Het ho.hanueh
den terugkeer van Koning Karei (I
naa/ Engeland ln 1660, nadat deze.
na den gcwelddadigen dood van zijn
vader, Koning Karei I, uit zijn bal
lingschap In Frankrijk vla one land
repatrieerde en zich te Scheven tngen
Inscheepte teneinde <h*n Engclsclien
troon te bestijgen. De toenmalige Sta
ten van nolland beijverden zich bui
tengewoon om den tbekomstigen Brlt-
schen monarch het tydens zl|n kort
stondig verblijf in 's-Gravenhagb zoo
aangenaam mogelijk te maken. Er
werden grootsche feesten georgani
seerd en pen reconstructie van dezen
luister zal op den a.s. 3 Octoberdag
het hoogtepunt der feestelijkheden
vormen.

De voorzitter der 3 Octoher-Vereenl-
glng, de heer W. van der Laan gaf m zyn
openingswoord van de gisteravond gehou.
den ledenvergadering ëeD verklaring van
het feit, waarom het Teestplan ditmaal
zooveei later aan de goedkeuring der le
den wordt voorgelegd dan gewooniyk

De oud-gemeente-archivaris, mr. dr. J.
W. Verburgt had n.l tydlg een volledig
plan uitgewerkt voor een hïstorischen op
tocht, voorstellende den lntooht van Max.
mlllaan van Oostenrijk binnen Leiden in
den Jare 1508. Het bleek even wei onmo
gelijk hiervoor de beschikking te krijgen
over de benoodigde costumes, zoodat ln
allerijl een nieuw plan moest worden ge
maakt en uitgewerkt. Ook deze taak ver
richtte dr. Verburgt met de hem eigen
nauwgezet- eh deskundigheid Het aantal
deelnemers zal kleiner zijn dan gewoon
lijk, n.L ongeveer 200 edsplrant-deel-
nemers moeten zich dus haasten met zich
aan te melden, wanneer de gelegenheid
daartoe wordt opengesteld! doch daar
tegenover staat, dat de handeling zich af-

aanwezlgheld van een „machtige organl- speelt ln een periode orizer geschiedenis,
satie ln Canada" van de Russische vel- I waarin de costumes buitengewoon fraai
llgheldspolltle. 'en zwierig waren. Er zullen-tal van ka.

rossen ln den stoet meerijden en hoogst-
waarschyniyk zal daaronder ook de gou
den koets zijn.

Voor het tweede deel van den optocht,
het bloemencorso, ontving het bestuur
reeds vele toezeggingen tot deelneming,
o.a. van diverse buurtvereenlglngen. Het
bestuur ls bereid een groot deel der
kosten voor zyn rekening te nemen en
looft daarenboven bekers en medailles uit
voor de mooiste versleringen

De voorzitter van de Optocht-commis
sie. de heer De Koning, onder wiens kun
dige en voortvarende leiding reeds zoo
vele prachtige 3 October-oplochten door
de Leidsche straten trokken, deelde nog
mede. dat zoowei de route als de tijds
duur daarvan aanmerkciyk bekort zullen
worden, zoodat alles zich tusschen 1 en 4
uur. Inclusief een halfuur welverdiende
rust. zal afspelen.

Voor het overige bestaat het programma
uit de traditloneele nummers, welke geen
Leldenaar op dezen dag zou willen mis
sen, te weten:

1 October: concert „Ex Animo" ln de
Pieterskerk; 2 October: taptoe van plaat-
seiyke vereenlglngen met huldebetoon
aan burgemeester v d. Werff;

3 October: reveille Leidsch Polltlemu-
zlekgezelschap van het bordes van het
Stadhuis (Vlschmarktzyde): koraalmuzlek
ln het Van der Werffpark. ultdeellng van
haring en wittebrood ln het Waagge
bouw; ochtendfeest. waarvan het bestuur
het karakter nog nader zaï bepalen; ca
baretvoorstelling in de Stadsgehoorzaal,
waarbij het bestuur eraaar cal streven
ook in den foyer een uitvoering te doen
plaats vinden en tot besluit het gebrui-
keiyke „lulsterryke vuurwerk" op het
Sohuttersveld, waar vanzelfsprekend het
Lunapark den geheelen dag (misschien
ook reeds In den avond van 2 October!)
geopend is.

Men ziet: het is het oude programma,
dat toch altyd nieuw biyft. omdat er
maar één feest ls als 3 OotoberM

Rest nog te vermelden, dat burgemees
ter Van Kinschot het hem aangeboden
eerevoorzitterschap welwillend heelt aan
vaard en dat de oud-burgemeester, mr.
Van de-Sande Bakhuyzen desgelijks han
delde met het hem geoffreerde eere-lid
maatschap

Tot leden der kascommlssle werden be
noemd de heeren W F. van der Steen,
W, F. van der Reyden en j. Brouwer en
tot hun plaatsvervangers de heeren Bree-
baart, Van Velzen en Nyenhuls.