LEIDSCH DAGBLAD Seyss Inquart staat terecht Wilde nationaal-socialisme niet opdringen Eerst de Anschlnsz De V-Day-invasie te Londen WEERBERICHT Generaal Winkelman over Mei 1940 Me! een enkel woord Koning van Siam gedood. De 21-Jarige koning van Slam Ananda MaJhldol ls Zaterdag even voor 12 uur dood In zijn paleis in zijn slaapkamer gevonden. HU is gedood door een geweerkogel, die zijn lioofd doorboorde bij een exposle van •en geweer. Officieel wordt gemeld, dat het een on- feval betreft. De koning, die de oorlogs aren in Zwitserland doorbracht en ver leden Jaar December in Siam terugkeerde, zou 19 Juni een bezoek brengen aan Washington en daarna aan Engeland. De wetgevende vergadering van Slam heeft den 18-Jarlgen broer van den over leden koning als nieuwen koning gekozen. 85ste Jaargang DINSDAG 11 JUNI 1946 No. 25800 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055 Gisteren is te Neurenberg het ver hoor van Seyss Inauart begonnen. Deze ving aan met het geven van een uit voerige levensschets, waarbij hij vooral deed uitkomen, hoe hij driemaal we gens dapperheid is onderscheiden in den eersten wereldoorlog. Sedert 1918 had hij, los van eenige partij, den Anschluss nagestreefd. Dezen behan delde hij uitvoerig. Met den moord op Dollfuss had hij, naar hij zeide, niets te doen gehad en met de Nazi's in Duitschland had hij voor 1937 geen enkele bemoeiing ge had. Seyss zeide voorts, dat zijn benoe ming tot minister op 16 Februari 1938 voor de Nazi's het sein was. dat zij op de vervulling van hun wenschen in korten tijd zouden kunnen rekenen. Daags na zijn benoeming reisde Seyss naar Hitier en hij legde thans notities over, die hij van dit bezoek gemaakt had. In de twee uren, waarin hij Hitier onder vier oogen gesproken had, had hij hem gezegd te komen als Oosten- rijk's minister, die aan Oostenrijk ver antwoording verschuldigd was, hij had Hitier zijn standpunt uiteengezet, dat de Anschluss van den wil van het Oostenrijksche volk zelf moest uitgaan. De wilsvorming in Oostenrijk moest on afhankelijk blijven en de Nazipartij zou niet aan niet-nazi's mogen wor den opgedrongen. Seyss had Hitier te verstaan gegeven „dat hij Schussnigg beloofd had een evolutionairen weg te bewandelen". Hitler had volgens Seyss in wezen met deze opvattingen inge stemd, doch betwijfeld of de Oosten rijksche regeering ermee accoord zou gaan. Schussnigg was van deze be spreking volkomen op de hoogte ge bracht. Voorts beweerde Seyss, dat hij geen enkele Nazi in de politie van Oos tenrijk heeft gebracht en dat hij Schnussnigg steun voor een volks stemming had toegezegd. „Ik heb getracht twee groepen bij een te brengen, die, zooals de historie bewezen heeft, niet bij elkaar te bren gen waren". Met deze woorden vatte Seys zijn houding in den Anschluss sa men en daarmee wilde hij ook den schijn van dubbel spel verklaren. De oplossing die ln Oostenrijk gevonden was, was niet, die hij wenschte, doch die van de radicalen in de partij. Seyss beweerde tot aan het oogenblik, waar op Schnussnigg week voor dwang, niets te hebben gedaan wat den Anschluss en de nazimachtsgreep bewust teweeg moest brengen. Toen Schnussnigg was afgetreden, voelde hij zich evenwel ge noopt d° zaken in de hand te nemen. In zijn kabinet wenschte hij evenwel kathlolieken en oud-minister Schmidt op te nemen. Schnussnigg had hij la ten beschermen en zelf met een auto naar huis gebracht. De verdediger zei, dat hij later een buitengewoon belang rijk document zal. overleggen, waaruit blijkt, dat Hitier eerst in Linz na den opmarsch -kenbaar maakte, dat Oos tenrijk zou worden ingelijfd. Tot op dat oogenblik had Seyss, naar hij zeide, op een zelfstandig Oostenrijk ge hoopt en daarna had hij nog getracht, de niet-nationaalsocialistische partijen in Oostenrijk te laten voortbestaan. Hitler had dit niet gewild en Buerckel had de gelijkschakeling daarna zoo krachtig ter hand genomen dat Seyss 8 April protesteerde. Buerckel die di rect na den Anschluss naar Oostenrijk was gekomen om de partij te reorgani- seeren, wierp op Seyss ook de schuld voor de drastsche Joden-vervolging, die inzette. Ook hiertegen had hij in Mei 1938 geprotesteerd, doch dit nam niet weg. dat hij verklaarde: „ik kan even wel mijn verantwoordelijkheid voor deze vervolging niet loochenen, daar ik verschillende anti-joodsche verorde ningen heb uitgevaardigd". Zijn rol in Nederland. Nadat dan in het kort Tsjecho-Slo- wakije en Polen ter sprake waren ge komen volgde de hoofdaanklacht in zake Nederland. Seyss ving aan met breedvoerig zijn eigen redevoeringen te citeeren, ten bewijze, dat h\j nooit de bedoeling had gehad het nationaal-socialisme aan Nederland op te dringen, „Het kan op j de Nederlanders wel eens dien indruk gemaakt hebben, omdat ten slotte slechts de N.SJB. als partij overbleef, maar nooit heb ik met staatsdwang van den Nederlander verlangd, dat hy nationaal-socialist werd of het lid maatschap der party als vooropstel ling doen gelden voor het uitoefenen van algemeene rechten", zoo zeide hij. De instructie, die hij van Hitier meegekregen had, toen hij tot eigen verwondering naar Nederland ge zonden werd, hield uitdrukkelijk in „te zorgen voor het behoud van een zelf standig Nederland door te trachten de Nederlanders te maken tot vrienden van Duitschland, genegen tot het on derhouden van enge economische ban den met dit lalid". Seyss verzuchtte, dat hetgeen hij in redevoeringen geproclameerd had, in de praktijk niet uitvoerbaar was ge bleken. „In Nederland zijn zelfs schaak verenigingen politidk georiënteerd", beweerde Seyss, toen hij breedvoerig over zijn maatregelen op politiek ge bied sprak. Toen hij in 1941 de par tijen moest opheffen, omdat ze actief- vijandeliijk tegenover de bezetting stonden, verdwenen daarom ook tal van andere organisaties. Seyss gaf toe, dat hij met „groot gebrek aan fanta- tie" tewerk was gegaan, toen hij daar voor organisaties naar Duitsch voor beeld in de plaats stelde. „Ik ging uit van twee onjuiste overwegingen: dat onze Duitsche organisaties beter wa ren en dat zich in bezet gebied een eigen politiek zou kunnen ontwikkelen. Daarom is mijn politiek mislukt", al dus Seyss. Seyss beroemde zich erop. op advies van zijn Nederlandsche adviseurs geen Qu'.sling-reeeeriner te hebben ingesteld Dat hij N.SB.'ers tot staatsfuncties riep, was volgens hem noodzakelijk, omdat hij vertrouwde medewerkers moest hebben. Benutting van de N.SB. als dekmantel voor de Duitsche bezet- tingspolitiek had hij „vastgesteld en betreurd, doch niet kunnen verhinde ren". Seyss ging vervolgens over tot be spreking van verschillende detailpun ten der aanklacht. Het plan tot germa niseering van Nederland wees hij af: doel was slechts gelijkberechtigde sa menwerking van de Germaansche vol ken. Het was in Seyss' gedachten „van zelfsprekend" dat de Nederlandsche politie aan Rauter ondergeschikt ge maakt werd. Over de Duitsche politie had hijzelf niets te zeggen gehad. De land wacht was volgens hem gerechtvaar digd als tegenweer van de N.SB. tegen aanslagen. Uitvoerig sprak hij over de justitie, waarbij hij zeide, het hoog staande Nederlandsche rechtsapparaat geheel te hebben overgenomen en daar slechts rechters aan toegevoegd te heb ben. omdat die meer begrip hadden van de economische situatie. Dat Duit sche gerechten ingevoerd werden was volgens hem niet meer dan natuurlijk en over de vrederechters sprak hij hee- lemaal niet. Geen doodvonnis was zon der overweging van genade uitgevoerd. Tegen de beschuldiging, dat vierdui zend executies zijn uitgevoerd, betoog de Seyss, dat deDuitsche gerechten tot midden 1944 minder dan achthon derd doodvonnissen uitspraken of min der dan er slachtoffers vielen bij den luchtaanval op Nijmegen". Echte gijzelaars-executies waren vol gens hem slechts die van Augustus 1942 en het was aan hem te danken, dat toen niet vyflig doch slechts vijf werden neergeschoten. Van executies in het kamp Vught had hy eerst in Neuren berg gehoord. Zy moesten op order uit het ryk gebeurd zyn. Aan den moord in Putten en de re presaille voor den aanslag op Rauter had hij evenmin iets kunnen doen; zij waren door Himmler geëischt Voor Rauter wilde Himmler vijfhonderd per sonen laten doodschieten. Uiteindelijk waren er volgens Seyss 230 gefusilleerd. HU had de uitvoering van het bevel niet kunnen verhinderen, omdat de verzets beweging onderdrukt moest blijven. Seyss zeide, de terugvoering van de mannen van Putten te hebben gevraagd en toestemming te hebben gekregen. Hij wist evenwel niet of de terugvoering nog uitgevoerd had kunnen worden. De massa-executies kwamen in 1944 en nadien op grond van Hitler's bevel van 30 Juli 1944, zeide hij. Hiertegen hadden zoowel Seyss als Rauter bezwaar gemaakt, omdat zij vreesden, dat geheel Nederland erdoor in de illegaliteit ge drongen zou worden. Rauter had zelfs zes weken lang het bevel niet uitgevoerd doch daarna een terechtwijzing van Himmler gekregen. Daarna moesten de executies van leden der verzetsbeweging wel worden uitgevoerd, zeide Seyss. Hij geloofde evenwel, dat het aantal de ze venhonderd niet zou overschrijden. Op het gebied van de financiën beriep hij zich voor den tijd tot 1941 op Trip. dien hij een financier van wereldfaam en een Nederlandschen patriot noemde. Trips bezwaren tegen de opheffing der deviezengrens had hij aan Berlijn door gegeven doch zonder suces. Het was niet te zien, dat de maatregel voor Neder land zoo catastrofaal zou worden als na- aerhand bleek, want Duitschland stond toen op het hoogtepunt van zijn macht en had bij een anderen afloop van den oorlog de deviezenschulden gemakkelijk kunnen terugbetalen. Overigens was vol gens Seyss de invoer in Nederland in 1941 grooter dan de uitvoer naar Duitschland. De toestand in het kamp Michiels gestel wilde Seyss geheel voor zijn ver antwoording nemen. Het was volgens hem geen gevangenis en men speelde er golf en kreeg verlof. Niet een van deze gijzelaars is doodgeschoten, zeide hij. Beschuldigde zeide voorts dat hij geen priesters in concentratiekampen heeft gebracht doch integendeel begin 1942 getracht heeft een aantal opgesloten priesters te doen ontslaan. Aan hem was het voorts te danken, dat niet driedui zend doch achthonderd man gegijzeld werden als represaille voor Indonesië. Voor de toestanden in de Nederland sche concentratiekampen noemde Seyss zich niet verantwoordelijk; zij stonden onder de politie. Seyss gaf toe, dat in Vught en Amers foort excessen voorkwamen, doch deze waxen volgens hem onvermijdelijk. Hij had hiertegen enkele malen geprotes teerd, onder meer na het verstikken van vrouwen in Vught. Hij had niet kunnen verhinderen dat Nederlanders naar con centratiekampen moesten en daarom maar geprefereerd, dat kampen in Ne derland zelf werden ingericht. De Leeu- wai der rechters, die tegen de toestanden in de kampen hadden geprotesteerd, waren volgens hem grootmoedig behan deld, daar hij hun houding als arbeids- weigering had kunnen opvatten. Het Roode Kruis had nooit bezwaren geuit over de kampen en dat was voor hem een geruststelling. Overigens waren de dingen, die in Nederland gebeurd waren, niet te Ver gelijken met de excessen in andere landen. Langdurig sprak Seyss over den ar beidsinzet, waarbij bij toegaf, dat van het half millioen Nederlanders in Duitschland de helft gedwongen was. De eischen waren door Bormann gesteld doch Seyss had zich beijverd zooveel mogelijk jongeren te sturen. Hij zeide niet te zijn opgetreden tegen de sabo tage van Nederlandsche ambtenaren, waardoor een millioen vrijstellingen werden gegeven. In 1944 had hij nieuwe eschen van Sauckel voor 250 duizend man afgewezen. De daarna door de weermacht uitgevoerde razzia's waren bedoeld als maatregel tegen de verzets beweging en vielen buiten zijn verant woordelijkheid. Onder den druk van deze razzia's waren daarna nog meer geregelde deportaties voorgekomen, waar voor Seyss de volle verantwoording op zich na.m. Hij gaf toe, dat de Nederlan ders in Duitschland ondragelijke toe standen met de Duitschers moesten deelen. „Ik moet openlyk zeggen, dat ik als antscmiet naar Holland gekomen ben", zoo begon Seyss zyn verantwoording over de jodcnmaatregelen. Hy zag de joden als vijanden van nazi-Duitsch- land en zonder zich in de schuldvraag te verdiepen meende hy slechts met dit feit rekening te moeten houden. Na Heydrichs eerste bezoek was de registreering gekomen en daarna was men stap voor stap verder gegaan. „Het uiteindelijk resultaat had ik niet voor zien, maar ik beken, dat -het ertoe ge komen is". Enkele malen had hij gepro testeerd zooals tegen de wegvoering van vierhonderd jonge joden naar Mathau- scn en tegen Heydrichs evacuatiebevel. Hij had waarnemers gezonden naar Auschwitz en die brachten bericht mee, dat dit kamp en de behandeling goed waren. „Het is moeilijk thans over deze dingen te spreken, omdat alles klinkt als een 'hoon", zoo getuigde hij aan .het einde van de zitting. Aanvankelijk ner veus, later volkomen rustig en docee- rend, heeft Seyss zijn getuigenis afge legd. Duidelijk sprak uit hem de advo caat, die het. geheele systeem van de verdediging beheerschte en herhaalde lijk zijn eigen verdediger aanvulde en corrigeerde. Het kruisverhoor zal heden middag aanvangen en Seyss zal vermoe delijk nog twee volle dagen op den ge- tuigenstoel zitten. Seyss Inquart verklaarde lieden, bij voortzetting van zijn verdediging, dat hij aanzienlijke gewetenswroeging ge voelde over de deportatie van Neder landsche joden. Hij had de joden nim mer als een minderwaardig soort men- schen beschouwd doch slechts als eco nomische vijanden van Duitschland. Hij had nooit gedacht aan totale vernieti ging van het joodsehe volk. De depor tatie van joden naar transito-kampen, waar zij zouden moeten blijven tot het einde van den oorlog, om vervolgens uit Europa verwijderd te worden, had hij nooit als een verkeerde maatregel be schouwd. zeide hij. De grootc overwinningsparade te Londen op Victory-day .verd c.a. sade&eslagen door (v. 1. n.r.) mr. C. R Attlee. eerste minister, rar. Winston Churchill, mr. Mackenzie King, eerste minister van Canada en veldmaarschalk Smuts van Zuid-Afrika. Een grootsche manifestatie. Weken van Intense spanning en groote bedrijvigheid hebben zich Zaterdag ln alle vroegte in de Engelsche metropool, die van een ihulzenzee ln een vlaggenzee werd om. getooverd, ontladen ln een vaak uitbun dige Victory-stemming. Reeds om 5 uur lag vrijwel het geheele verkeer ln het hart van de stad stil en dromden mlllioenen tezamen in de stra ten, die de routes omzoomen, welke de parade volgde. Twee nachten tevoren hadden verschil lende enthousiaste toeschouwers al hun plaatsen Ingenomen, stipt om 9 18 vertrok de gemechaniseerde colonne vanaf Re gentspark. Om 10.35 uur zette de marsch- colonne zich ln beweging, om zich op Parliament Square bij de gemechaniseerde colonne te voegen, waarop gezamenlijk langs Whitehall naar „The Mali" getrok ken werd, de groote allee langs het St. James park, die zich vanaf Trafalagar Square tot aan Buckingham Palace uit strekt. Mlllioenen bewonderden en bejubelden den lndrukwekkenden stoet, die niet al leen een grootsch en veelkleurig schouw spel opleverde, maar die ook een impo neerend beeld gaf van de geweldige kracht de bewonderenswaardige Inspanning en do algeheele samenwerking van legeronder- deelen. bevolking en geallieerde landen, welke uiteindelijk geleld heeft tot de ver nietiging van betgeen de vrijheid en den wereldvrede zoolang ln knellende banden hield. Halverwege de „Mali" stond de groote tribune opgesteld, vanwaar de Engelsche koning de parade afnam. Hier arriveerden reeds gerulmen tijd tevoren verschillende boogere functionarissen, ambassadeurs en gezanten, leden van het Engelsche kabinet, enz. Daaronder bevond zich ook de Neder landsche ambassadeur Jhr. Mlchlels van Verduynen en diens echtgenoote. Vervolgens naderde een groot aantal hofauto's, ln een waarvan zich HÜ.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard bevonden. Zy namen temidden van ver schillende koninklijke gasten uit het bui tenland en leden van de Engelsche ko ninklijke familie, op de tribune plaats, achter het uitgebouwde podium, waarop kort voor het afnemen van de parade de Engelsche koning en koningin, de belde prinsessen Elizabeth en Margaret en ko ningin Mary hun zetels Innamen. Korten tijd voordat het Engelsche ko ningspaar was gearriveerd, hadden drie koninklijke statlekoetsen voor de tribunes halt gemaakt, uit ihet eerste rijtuig stap ten, lulde toegejuicht, de Engelsche minis ter-president Attlee en Winston Churchill, gevolgd door de leiders van de Engelsche dominions. Zij namen onder aan de tribune plaats, ter linkerzijde van het koninklijk podium. Attlee en Churchill wisselden handdruk ken met de bultenlandsche gasten, o m. ook met Prinses Juliana en Prins Bern- hard. met welken laats ten Winston Chur chill even later nog een gemoedelijk praatje hield. Uitbundig werd de Engelsche konink lijke familie toegejuicht, evenals koningin Mary, die even tevoren op de tribune had plaatsgenomen. Op hartelijke wijze be groette het Engelsche koningspaar de bul tenlandsche gasten. Prinses Juliana werd zoowel door koningin Elizabeth als door koningin Mary met een kus verwelkomd. Prinses Juliana was gekleed ln een een voudig grijs gestreept mantelpak. Zij droeg een witten hoed. Prins Bernhard droeg de generaalsuniform. Nagenoeg op den vastgestelden tijd pas seerde de kop van de gemechaniseerde colonne de koninklijke tribune. Het Engel sche koningspaar nam staande de parade af en ook alle andere gasten verhieven zich van hun zetels. De gemechaniseerde colonne werd voorafgegaan door de staf chefs op Ve-day en VJ-day, gevolgd door de opperbevelhebbers van de geallieerde landen. In de laatste auto hadden admi raal Helferlch en luit.-gen. Kruis plaats genomen. Staande ln zyn auto bracht bracht lult.-generaal Kruis het eerbetoon aan den Engelschen koning. Meer dan een uur lang daverden de voertuigen van allerlei aard voorbij. Van vrijwel elk legeronderdeel, van elke ge mechaniseerde eenheid, waren er voer tuigen ln den optocht, een duldeiyk beeld gevend van wat er voor een moderne oor logvoering noodlg ls. Veldmaarschalk Montgomery, die na de geallieerde bevelhebbers en de bevelheb bers van de Engelsche vloot ln zijn auto volgde, had wel zeer ln het bijzonder daverende toejuichingen in ontvangst te nemen. Na een korte onderbreking volgde de marschcolonne. welke geopend werd door de vertegenwoordigingen van de geallieerde strydkrachten. Het Amerikaansche contin gent had de eereplaats gekregen en werd gevolgd door de Ohineesche en Fransche contingenten. De sovjetunie had geen vertegenwoordiging gezonden en ook de Polen hadden zich daarvan onthouden Na Frankrijk volgden de vertegenwoordigingen van de overige landen ln alphabetische volgorde. Het Nederlandsche contingent, door drie officieren voorafgegaan, volgde op de ver tegenwoordiging van Nepal en werd ge volgd door net Noorsche contingent. De Nederlanders maakten een goeden Indruk. Aan het hoofd van de Nederlandsche deelnemers ging generaal-majoor N. W. L. van Straten, ridder ln de Willemsorde. Tydens de parade van de marschcolonne begon de regen, die zich af en toe al eens druppelsgewijs had laten voelen, te vallen, zoodat het laatste gedeelte van de colonne, die uit de vertegenwoordigingen van de geallieerde cn dc Engelsche luchtstryd- Weinig verandering. BUt verwacht tot Woensdi^ De avond: Plaatseiyk buien, hier en daar met onweer, zwakke tot matige wind tus- schen West en Zuid. Ongeveer dezelfde temperatuur. aan „the Mali", op ongeveer een halven kilometer afstand, voorby daverden. De militaire kapel, die tydens de geheele pa rade van de marschcolonne aan de over- zyde van de tribune muziek ten gehoore gebracht had. eindigde met het spelen van ..There will always be an England", onder het spelen waarvan de konlnkiyke familie, ondanks den regen, ln een open auto naar Buckingham Palace vertrok. Voor zy ln den wagen stapten onder hielden koning en koningin zich nog even met minister-president Attlee, mr. Chur chill, veldmaarschalk Smuts en mr. Mac kenzie King. Na afloop van de parade vond er op Buckingham Palace een lunch plaats, waaraan door nagenoeg alle leden van de Engelsche konlnkiyke familie en vele bul tenlandsche gasten werd deelgenomen. Daaronder bevonden zich ook Prinses Juliana en Prins Bernhard, de koning van Irak, de regent van Irak en de kroonprins en kroonprinses van Noorwegen. Inmiddels was de regen steeds harder gaan stroomen. zoodat de mlllioenen toe schouwers uiteenstoven, om te trachten zoo spoedig mogelijk een goed heenkomen te vinden. Alleen van. de ondergrondsche kon gebruik gemaakt worden, maar de toeloop naar de verschillende ln het hart der stad gelegen tube-stations was zoo Een indrukwekkende opname van Victory-day te mariniers paradeeren. Londenvlootpersoneel en krachten was samengeseld, met opge stoken kragen werd gadegeslagen. He Nederlandsche luchtvaartcontingent van 24 man volgde hier op de Grieksche luchtstrydkrachten cn ging aan de Noren vooraf. Op dat tijdstip kwamen de honder den Engelsche toestellen boven de „Mali" voorbljdaveren. maar tengevolge van de slechter wordende weersomstandigheden ging hier veel van het spectaculaire ka rakter verloren. Om ongeveer kwart over een was ook do marschcolonne het konlnkiyke podium gepasseerd. Nog even bleef de konlnkiyke familie staan praten en kyken naar de laatste vliegtuigen, die ln een lijn parallel groot, dat zlcli enorme files van vele stra ten lang vormden, zoodat men langen tydi ln de ry en ln den regen moest staan. Tengevolge van deze weersomstandigheden was de drukte ln de stad na afloop dan ook veel geringer dan men verwacht had. Het voorbijtrekken van de belde colonnes de gemechaniseerde en de marsch colonne nam ln totaal 1 uur en 50 minuten ln beslag. Londen baadde 's avonds in een zee van licht, geaccentueerd door schynwerpers en veelkleurig vuurwerk, dat door de luoht flitste. Herdenking op de Grebbeberg. De zware regenbuien hebben de duizen den, die zich gisteren op en by het kerk hof op den Grebbeberg wilden verzame len. niet kunnen weerhouden er heen te trekken teneinde de gesneuvelde soldaten van het 8ste regiment Infanterie en onder- afdeellngen te eeren. Als sprekers beklom men het podium kol. W. F. Hennlnk, oud- commandant van het 8ste r.i. tydens de Meidagen 1940, z. exc. generaal Winkelman, oud-opperbevelhebber van land- en zee macht. kapelaan J. G. W. Joosten. aal moezenier van het 8ste r.l. en dr. W. G. Harrensteln, kolonel leger-vlootpredlkant tn algemeenen dienst b.d. Generaal Winkelman gaf tydens zijn toespraak een overzicht van den toestand, waarin het Nederlandsche leger kort voor den oorlog en gedurende de vyf oorlogs dagen ln Mei 1940 verkeerde. Hy zeide, dat het Nederlandsche leger in dien tyd zeer gedemoraliseerd was door invloeden van. bepaalde kerkeiyke Instanties en ver- eenlglngen. die een sterk anti-mllltarls- tische propaganda voerden. Voorts wees hy op het groote verschil, dat er tusschen het Duitsche en het Nederlandsche leger be stond, toen ons land zich tegen den aan valler had te verdedigen. „Wanneer wj)", zoo zeide hij, „ln één divisie 264 mltrall- BINNENLAND Uit de scheepskas, van het s.s. .^.al- sum", dat In de haven van Amsterdam door een zware brand is geteisterd, is f. 2400.verdwenen. Vermoedelijk heeft Iemand tildens de blusschlngswerkzaam- heden zijn kans schoon gezien. Een groep Zwitsers zal een bezoek brengen aan ons land zy zullen Maan dag 17 Juni a.s. te Roosendaal aanko men. Op het programma staat een be zoek aan Walcheren. Rotterdam, Sche- venlngen, Amsterdam, afsluitdijk. Arn hem en Nijmegen. Op den straatweg tusschen Delden en Goor had een doodeiyk verkeersonge val plaats. Een militaire auto wilde een wagen met hout passeeren, Juist toen een personenauto uit de tegenovergestelde riohing naderde De remmen van den mi litairen wagen werkten onvoldoende, zoo dat een botsing volgde, waarbij een lif ter. de 18-Jarige J. K. Kip, uit Hengelo, werd gedood. De chauffeur werd gewond. De ln aanbouw zljide Balley-brug ln den Ryksweg ZutphenDeventer, ter plaatse van de vernielde brug over het Twenthekanaai by Eefde zal vermoede lijk ln den looo van Augustus gereed zyn. Hierdoor zal dan de omweg vla de ln zeer slechten staat verkeerendc Kap- perallee komen te vervallen De Nederlandsche Voorlichtings dienst te Batavia heeft medegedeeld, dat een Nederlandsche patrouille 500 Chinee- zen. die door extremisten ln Kesambi wa ren gevangen genomen, heeft gered. Onder groote belangstelling ls op 2den Pinksterdag do nieuwe apostolische vicaris van Suriname, mgr. Steph. J. M. Kuypers van de congregatie der Paters Redemptoristen, door mgr. W. Mutsaerts, bisschop van 's-Hertogenbosch, in de ka thedrale basiliek van St. Jan te 's-Her- togenbosch tot bisschop gewyd. Te Dubuque in den staat Iowa (V. St.) ls een hotel door brand verwoest, waarby 18 personen den dood vonden en een 20-tal anderen werd gewond. Met ingang van 16 Juni ls benoemd tot burgemeester van Emmen mr. K. H. Gaarlandt, thans burgemeester van. Gas- s-elte. BUITENLAND De grootmoefti van Jerusalem heeft Frankryk clandestien met onbekende bestemming verlaten. Men stelt een on derzoek ln. Ex-koningln Maria José van Italië ls met haar kinderen ln Portugal aan gekomen. De 79-Jarlge moeder van Goebbels, zyn zusters en zwager zyn door de Oos- tenryksche militaire autoriteiten 1n het dorpje leking ontdekt, waar zy zich onder een valschen naam hadden ver borgen. Een woordvoerder van het nationa listische hoofdkwartier ln China heeft tijdens een speciaal belegde persconfe rentie verklaard, dat de oommunistcn het wapenstilstandsverdrag drie uur na het ln werking treden begonnen zijn te schenden. Daarop heeft ln Mandsjpoerye de nationale bevelhebber den opmarsch hervat. Het Deensche ministerie van handel heeft besloten de rantsoeneering van boter, suiker en brood minstens nog een Jaar lang te handhaven. De Amerikaansche regeering heeft, teneinde tot een oplossing te geraken van do kwestie van vermindering der arbeids uren, aan vertegenwoordigers van reeders en vakvereenlglngen voor zeelleden een vrye dag aan land per 14 dagen op zes voorgesteld. Uit het huis van den Noorschen ambassadeur te Londen ls een aantal sieraden ter gezameniyke waaide van ongeveer drieduizend pond sterling ge stolen. Radio Belgrado meldt, dat volgens 'n nieuwe Russisch-Joegoslavische over eenkomst van 8 Juni. de sovjet-unie Joegoslavië zal voorzien van munitie, wapens en uitrustingen, terwijl zij daad- werkeiyk Joegoslavië zal bystaan in het opbouwer, van zjjn egien wapenindustrie. Ook zal er nauwe samenwerking zyn op Industrieel en handelsgebied tuschen de twee landen. leurs hadden, dan stelden de Duitschers daar 432 tegenover. Voor onze 18 mortieren hadden zy er 135 Duitsche. Een lichte divisie van het Nederlandsche leger bezat 12 pantserwagens, terwyi een lichte Duit sche divisie er 500 bezat. WIJ hadden de beschikking over slechts 128 vliegtuigen, die voor alle opdrachten moesten vliegen, de Dultsohers hadden alleen voor de Luft- lande-dlvlsle, die hier opereerde, 1038 vliegtuigen ter beschikking". De generaal memoreerde hoe bij den af sluitdijk, waar het Nederlandsche leger over moderne middelen beschikte, het den Duitschers niet ls gelukt door te breken. „Onze mannen", zoo riep hy uit, „hielden het ondanks alles 5 dagen vol en ware het niet, dat Rotterdam met algeheele ver nietiging werd bedreigd, dan hadden onze troepen zich achter de Hollandsche water linie nog langer kunnen handhaven". Proces tegen Mihailowitsj. Generaal Mihailowitsj, de voormalige Joegoslavische minister van oorlog, ls gisteren voor het gerechtshof verschenen, beschuldigd van verraad en collaboratie. Het proces wordt gevoerd in een zwaar bewaakt militair kamp in de omgeving van Belgrado. Tegeiyk met MlhaüowitsJ zyn tegen drle-en-twlntlg andere voor malige ministers en politici beschuldi gingen uitgebracht. Van die 23 andeTen zyn er slechts acht met Mihailowitsj voor het gerechtshof verschenen. De an deren worden bij verstek berecht. Mihailowitsj wordit ervan beschuldigd, persoonlijk de Tsjetnleks, die aanvallen deden op de partlsanen, gecommandeerd te hebben, gecollaboreerd te hebben met de Duitschers en de Italianen en ln het geheim to hebben samengewerkt met de regeering van MeditsJ, alsmede zyn goedkeuring gehecht te hebben aan ge welddadlgheden en maatregelen ter „uit roeiing van de communisten". In de tenlastelegging werden de troe pen van Mihailowitsj voorts beschuldigd van terreur en wreedheden, het plat branden van dorpen, het afslachten van vrouwen, kinderen, ouden van dagen en katholieke priesters, het platbranden van hospitalen met gewonde partlsanen en het vermoorden van duizenden Moham medanen. Maarschalk Tito ls, vergezeld, van den 60vjetrusslschen ambassadeur in Joego-Slavië, per vliegtuig uit Moskou te Belgrado teruggekeerd. Veldmaarschalk Montgomery ls te Cairo aangekomen. De M.R.P. (de party der progres sieve katholieken) heeft een resolutie goedgekeurd, waarin Georges Bidault of ficieel als candldaat voor het president schap der nieuwe Fransche regeering wordt aangewezen. De oud-"wereldkampioen zwaarge- wlohtbokser Jack Johnson ls ten ge volge van een auto-ongeluk om het leven gekomen. Labour-congres geopend. De voorzitter van het bestuur der Brlt- sche Labour-party, prof. Laskl, heeft ty dens de openingszitting van het Jaarlyksch congres der Labour party, tc Bournemouth, de regeerders der sovjetunie verzocht „met vriendschap te experimenteeren, nu zy met wantrouwen hebben geëxperimenteerd. Hy verzekerde hun dat de prestaties van hun revolutie een der steunpilaren van de kracht der Labour-party ls. „wy zullen helpen deze te beschermen als een deel van. de voorwaarden voor onze eigen vei ligheid. als een beweging, welke er naar streeft een socialistische gemeentebest ln Groot-Brlttannlë op te bouwen". Laskl zeide, dat de Russische en Brltsche lei ders gelljdclijk verplicht zyn hun socia lisme niet bekrompen nationalistisch, maar wyd internationalistisch te maken. Laskl drong, sprekende over do bulten landsche politiek der regeering, aan op spoedige toelating der 100.000 Europecsche Joden ln Palestina, zooals aanbevolen ln het rapport der commissie voor onderzoek naar dit probleem. Nadat hy had gezegd, dat de staat van dienst der regecrlng ten aanzien van de blnnenlandsche politiek ln geen enkel Jaar door eenige andere regeering is overtroffen bracht Laskl ver volgens hulde aan Bevln. den minister van bultenlandsche zaken. Hy noemde de beslissingen om India on- afhankeiykheld te verleenen cn Egypte te ontruimen voorbeelden van „grootheid van verbeelding, welke de macht van Groot-Brlttannlë vergroot om de wereld het moreele leiderschap te geven, dat zij zoozeer behoeft". Laskl braent enkele ty dens den oorlog door Duitschland bezette landen, waaronder Nederland, hulde voor dc snelheid, waarmee zij aan „het moeiiyke werk" van den wederopbouw zijn begon nen. De Nederlandsche oud-minister mr. J. A. w. Burger bevond zich onder de speciale gasten op het podium. Het staat vast, dat het voorstel om te voldoen aan het verzoek van de commu- nlstlsohe party tot aansluiting van Labour zal worden verworpen. De conferentie verwierp dc gedachte om speciale wetten te maken tegen fosolstl- schc of semi-fascistische organisaties, aan gezien een dergelijke wetgeving een ge- vaariyk wapen zou kumïen zyn ln de handen van niet-soclallstlsche regeeringen. De republiek Italië. Het Itallaansche hoogerechtshof heeft de volgende eindcijfers van het referen dum bekend gemaakt; voor de republiek 12.672.767 stemmen; voor de monarchie 10.688.905 stemmen. Gisteravond ls de republiek uitgeroe pen. Koning Umberto zal vermoedeiyic heden Italië verlaten. Heden zal het een nationale feestdag zyn. De Gaspari ls thans officieel hoofdi der regeering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1