3Leld ernaar zwierf door Rusland
Na 3 jaar eindelijk behouden thuis
Voor de Jeugd
BRIDGE
SCHAKEN
Is uw Radio defect?
DAMMEN
Eugelsch oordeel over de
Hollandsche bollenteelt
Mei 'n enkel noora berichtten «U Maandns J.l. in onze sportrnbrlek ile
terugkeer van Harry Bijl, den populairen L.F.C.-midvoor en comlng-man, die op
1 .Juni 1943, naar het heette voor den tijd van zes maanden, In Duitschland werd
tewerk gesteld en na een avontuurleen zwerftocht door de Baltische staten. Rus.
land en Roemenië eerst drie jaar later behouden In het vaderland Is weergekeerd.
Bijl Is een van de velë tienduizenden
•Nederlandsche jongemannen, die, door
den oorlog werkloos geworden, vla de Ar
beidsbeurs terecht kwam in de werkver
schaffing en toen onder pressie werk in
Duitschland aanvaardde. Aan de Beurs
kwam hij in aanraking met een zekeren
Baars, die ln opdracht van een „Holland-
sche" aannemersfirma personeel ronselde
De Jongens Bijl was toen 22 Jaar
zouden in hun eigen vak ln Riga te werk
worden gesteld onder een Hollar.dschen
baas, ze zouden hoogstens een half Jaar
wegblijven, de arbeidsvoorwaarden waren
verleidelijk gunstig, de faciliteiten vele;
ze zouden niet worden Ingeschakeld ln
werkzaamheden ten behoeve van de oor
logvoering e.d Bij nlet-accepteeren zou
onvermijdelijk gedwongen wegvoering vol
gen; kort en goed: Byl ging en met hem
gingen vele duizenden andere Nederlan
ders. die allen reeds na enkele dagen er
voeren, dat er van al deze fraaie voor
spiegelingen niets terecht kwam.
OP TRANSPORT.
Op 1 Juni 1943 vertrok z^n transport
eenlge duizenden, w.o. eenige tiental
len Leldenaars 'naar Berlijn. Hier ble
ven ze twee dagen, waarin allen van
werkkleedlng werden voorzien en toen
ging liet verder Oostwaarts. Naar Riga.
zooals was beloofd? Natuurlijk niet; ln
één ruk ging het door naar Staraja Russa,
30 K M. van het front en toen zaten ze
meteen midden in de ellende. Ze werden
Ingedeeld bij de Organisation Todt en
moesten den geheelen dag werken aan
het herstel der wegen; niet anders dan
de telkens weer ontstaande gaten opvul
len met zand en takkebossen Legering en
voeding voldeden ln dien eersten tijd aan
redelyke elschen, doch hoe slechter de
toestand voor de Dultsche legers werd.
hoe slechter werd ook onze verzorglne
Toen we niet meer wilden werken, omdat
we meer slaag dan eten kleeding en
schoeisel kregen, werden we prompt bij
de O.T. weggewerkt en vertrok een groot
deel der buitenlandsche arbeidsikrachten,
waaronder, zonder dat we het wisten, ook
talryke Russische partisanen scholen, ln
December '43 naar Riga.
December '43 naar Riga. In verhand
anet de snel-op rukken de Russlsohe
troepen, was verplaatsing aan de orde
van den dag. Byi werkte achtereenvolgens
ln de buurt van Wellkye-Loeki, Poper.
wahlen ln Letland. Talsen en Dünaburg.
De behandeling verslechterde bij den dag.
NAZI-MANIEREN'.
Er kwamen SS-bewakers in het kamp.
die heel gauw de gummiknuppel of stok
hanteerden; het geringste vergrijp tegen
het kampreglement werd bestraft met
het kaalscheren der hoofden en zoo rijpte
ln Mei '44 het plan om langs de Oostzee
kust in Westelyke richting te ontvluch
ten en te trachten Holland te bereiken.
Acht weken lang hebben we met z'n
twintigen rondgezworven, aldus vertelt
Bijl ons Toen bleek ons dat de Russen
de omsingeling hadden voltooid en lie
pen we vast ln de Dultsche linies
De Moffen beschouwden ons als over-
lcopers en het zag er een tijd lang som
ber voor ons uit. Toen kwam de SS. ons
ophalen en bracht ons opnieiw naar de
O. T. ln Mltau. Vandaar ging het naar
Tukkum, halverwege Riga, daarna naar
Seemüppe, 20 K M van Libau aan de
kust, waar we stellingen moesten maken.
De verzorging en hygiënische toestan
den waren tot ver beneden het nulpunt
gedaald; we droegen ln Januari 1945 nog
hetzelfde ondergoed, dat ons in Berlijn
was verstrekt We zaten dan ook dik on.
der het ongedierte. Dagen lang moesten
we ln den stroomenden regen werken;
's nachts bivakkeerden we in een open
schuurwe trokken dan onze natte klee-
ren uit, kropen zoo dicht mogelijk bij het
vuur. waarvan alleen de voorsten eenlg
v" ;:vi
Ilarry Byi.
profijt hadden en kropen 's morgens in
onze stljfbevroren kleeren. Temperaturen
van 35 graden Celsius beneden nul waren
geen uitzondering. 24 kameraden zijn le
vend verbrand ln zoo'n schuur, toen
's nachts brand ontstond en ze de deur
niet open konden krijgen
Van Seemüppe gingen we naar Gol
dingen ln Kurland- vandaar naar Ilmaja,
waar de behandeling bijzonder slecht was
Op weg naar het werk moesten we zin
gen en toen we dat weigerden, liet men
ons uren lang in den stroomenden regen
straf-exerceeren en door de modder krui
pen. Op het laatst waren we allen nog
slechts ln lompen gehuld. Eerst op het
allerlaatst, toen de Moffen eindelijk in
zagen. dat het spel verloren was werd
hun optreden iets minder straf, maar de
capitulatie op 8 Mei 1945 kwam toch ais
een bevrijding.
DE BEVRIJDING.
Anderhalve dag hebben we vrij rondge-
loopen en deden ons tegoed aan het
bltkvleesch, de suiker, boter en sigaretten
uit de opslagplaatsen. Toen kwamen de
Russen en concentreerden 20.000 arbei
ders van allerlei nationaliteiten ln een
groot kamp ln Lltauen. Na vyf inspan
nende dagmarschen van 30 K.M. hadden
we dit bereikt. We bleven er twee weken.
Toen zelden onze Russische bewakers, dat'
we naar huls zouden gaan Maar lnplaats
daarvan werden we ln met prikkeldraad
afgesloten wagons getransporteerd naar
Jelez, 300 K.M. ten Zuiden van Moskou
en vandaar, een maand later, naar Orel.
Hier bleven we tot 30 Januari 1946. We
zaten er met 3000 man In een kamp, kre.
gen een dagelijksoh broodrantsoen van
600 gram en een portie soep en werden
ingeschakeld bij de herstelwerkzaamheden
van de totaal verwoeste stad. Vanzelf
sprekend maakten we ons erg ongerust
over onze familieleden ln Holland, van
wie we ln geen anderhalf Jaar taal of
teeken hadden gehoord.
NAAR ROEMENIE.
Toen we dachten elndeiyk naar huls
te gaan werden we op transport gesteld
naar Roemenië, waar we werden gehuis
vest in een Durchgangslager en waar we
niets behoefden uit te voeren en voor-
treffeiyk eten kregen. Einde Maart wer
den we overgebracht naar Sankt Valen
tin in Oostenryk. 4 K.M. van de demar-
catfeiyn, waar we opnieuw een maand
bleven en het ook weer uitstekend had
den. Begin Mei werden we door een Hol
landsche commissie afgehaald en vervoerd
naar Bregenz. ln de Fransche zóne van
Oostenrijk by de Bodensee.
EINDELIJK NAAR HUIS!
Eenlge dagen later werd de reis ver
volgd over Frankryk, Luxemburg en
België naar Brussel en wederom 4 dagen
later vla Roozendaai naar Eindhoven. In
Roozendaai werden we door het Roode
Kruis onthaald op koffie, biscuits en si
garetten en in Eindhoven kregen we een
uitstekend middagmaal, terwijl we ein
delijk onze lompen konden afleggen en
verrullen voor nieuw ondergoed en boven-
kleeding. Bovendien kregen allt 500 lotge-
nooten een gratis reisbiljet en zoo stapte
ik Zaterdag omstreeks middernacht ln
Den Haag uit den trein Een auto nam
me ten slotte mee naar Leiden en 's nachts
om halftwee stond ik by m'n vrouw voor
de deur.
Dat we er. ondanks de uitstekende ver
zorging van de laatste maanden, slecht
aan toe waren kunt U begrypen als ik
vertel, dat tijdens de reis naar Holland
onderweg nog 15 menschen zijn gestorven.
Aldus het onopgesmukte verhaai van
een Leidschen Jongen, die gedurende 2'/2
Jaar schier bovenmenscheiyke ontberin
gen doorstond en wlen men zyn avon
tuurlijken tocht stellig niet aanziet. Ook
zijn geest heeft onder dit alles niet (merk
baar geledenmet verwonderlijke vlugheid
noemt hij alle plaatsen welke hy sedert
zyn vertrek bezocht onder gelijktijdige
vermelding van data van aankomst en
vertrek.
En wat zijn Je toekomstplannen,
vragen we tenslotte. Harrv lacht wat
verlegen.
'k Weet nog niet. Ik w&s leerling-
drukker. Eerst nog even uitblazen en
danwe zullen wel zien
Speel Je de volgende week mee in
den beslissingswedstrijd tegen A.SC.?
Och nee. lk ben veel te stlif. Hoewel,
laat hil er direct op volgen, toen ik ln
Sankt-Valentin ln een kampelftal mee
speelde. waren ze nog best tevreden over
mei!"
OPLOSSINGEN DER RAADSELS UIT
HET VORIGE NUMMER.
1. Buis, muis, huls.
2. De rivier de Lek.
3. Verticale rijen; olifant, spreeuw, ka
narie, kaketoe, goudvis rendier, go
rilla.
4 Mevrouw M. J. Boterenbrod; tor,
room, mouw, rood. beer, meeuw, vod,
ton, Jo, een, boot.
5. Warfum, parfum.
6. 1. Trulda; 2. Mies; 3. Magda* 4. Els-
5. Bea (Rle).
7. Banketbakker; akker, tabak, ar, Baarn.
bank, bakken.
8. Zeeziekte.
GOEDE OPLOSSINGEN
VAN DE GROTEREN ONTVANGEN VAN:
Klazina v. d. Plas, Wlm Vis, Jan v. d.
Walle, Jo Elchhorn. Mla Bekooy, Adrl
Hartevelt. Elly Kiel, Aria v. d. Niet. Bep
Brouwer, Elsje Verllnd, Maart-Je Stavlcu.
Jan Ravensbergen, Annle Ravensbergen,
Rina Segaar, janny Oudwater, Anke War
ring Bea Warring, Gys Bergman Betsie
Balkenende, SJaantJe Kriek, Alid'a Gort,
Ria de Nle, Nlni de Nie. Leen de Kluyver,
Truus Kleine, Joop Kleine, Bepple Bour
geois, Koos v. Duin. Llen Hoek, Kees
Hermsen, Ton v. d. Kwaak, Dletlia Klerk,
Janny Simons, Rla Tuinhof de Moed,
Mien Uitdenboogaard, Corrle Zandbergen,
Atle Vooys, Jacoba Zwanenburg, Freek dè
Vos,, Katy Kwak, Leny Moraal, Jolian
Nieboer. Rietje v d. Neut, All Verhart,
Klem v. Beelen.
GOEDE OPLOSSINGEN
VAN DE KLEINEREN ONTVANGEN VAN:
Janny Ouwersloot, Wlm de Vos, Ma-
rljtje Stavleu. Corrle Schaart, Stlentje v,
Ewyk, Lenle Nieboer, Wllly Kole Jaap
Kleine, Tineke Bey. Rldi Kólderman, Lies
Elchhorn, Llesle v. d Berg, Ellen Herm.
sen, Jan de Nle. Greetje Koelewljn Lyda
Verstegen, Loesje Zindel, Nelleke Buit,
Elly Brandt, Truusje v. Leeuwen. Don
Kla'assens, Corrle Blansjaar.
ONZE PRIJSRAADSELS.
De drie pryzen voor de groteren zyn
na loting toegekend aan:
RINA SEGAAR, 11 Jaar.
JOHAN NIEBOER. 14 jaar,
ATIE VOOYS, li Jaar.
De drie pryzen voor de kleineren
zijn na loting toegekend aan:
CORRIE BLANSJAAR, 10 jaar.
NELLEKE BUIT, 10 Jaar.
TINEKE BEY. 7 Jaar.
De pryzen kunnen aan ons Bu
reau worden afgehaald a.s. Woons.
dag tussclien 12 en 1 uur of tus-
scben 4 en 15 uur. - Red. „L.D."
'jlllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllll
Beste Raadselnichtjes en -neefjes,
Dit is onze feesteiyke week: uitslag
prijsraadsels, en namen goede oplossers.
Gefeliciteerd, pryswlnnaars! Nieuwelingen
kunnen het beste nü beginnen; trouw
oplossen en insturen dan ontbreek je niet
op het appèl volgende keer. Je weet: wie
4 weken lang voldoende goede oplossin
gen inzendt, loot mee voor een boek en
vindt zUn (haar) naam bij de goede op
lossers ln de krant. Er zijn 3 boeken be
schikbaar: 3 voor de groteren, 3 voor de
kleineren. Jammer, dat er nog verschil
lenden zijn, die wel enkele keren goed
Inzenden, maar het niet 4 keer achtereen
volhouden.
Hier volgen nieuwelingen, (welkom!),
die nog niet meelootten. maar ai enige
keren goede oplossingen instuurden: Jaap
v. Duin. Judl Rlel, Tini de Jong, Annle
Hoek. Jan v. Kampen. Janny Renee. Ton
v. d. Zon. Wlm Schouten. Tina Smit, Ca.
thrlentje v. Til, Jannj Bekooy, Joop de
Cler Joke Bertram Clazien v Duin, Ineke
David. Coble Dirkse, Frans v. Egmond.
Betsie v. Heuven Truus Heyns, Antje den
Hollander, 1
Allen steeds bedankt voor de Ingezon
den raadsels, en hartelijk gegroet door
Jullie Raadseltante.
Mevr M. J. ROTERENEROOD.
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; dc kleineren
<7-11 jaar) drie. de groteren (11-16 Jaar)
vier goede o ingen.
Inzenden naar Bureau Leldsch Dagblad,
of naar Wasstraat 38, tot uiterlijk Dins
dagmorgen 9 uur.
Ingezonden door Jan Blóte,
Wy zijn met z'n zevenen heel oud; wy
komen IJ dlkwyis tegen, en zyn voorbij,
voordat gij het weet. Wij vliegen door het
leven, en zyn, ondanks onze ouderdom,
altijd vlug. Wij zijn wij?
II.
Ingezonden door Nlnl de Nie en Corrle
Schaart.
Welke kaars brandt langer, een steari-
nekaars, een waskaars of een vetkaars?
III.
Ingezonden door Mla Bekooy.
Ik ben een tong, een vreemde tong.
Ik kan geen woordje spreker.
Maar met twee ogen heb ik toch.
Mijn leven lang gekeken.
Toe, zeg mij nu eens kort en goed,
Waar men die tong toch zoeken moet?
IV
Ingezonden door Bep Brouwer.
Maak uit alle letters van deze naam,
met de woonplaats er bij, het- beroep van
deze persoon: Toon de Bankier, Ede.
Ingezonden door Janny Simons.
Mijn geheel is een spreekwoord van 38
letters. 31, 5, 22 ls het tegengestelde van
droog, 30, 6, 19. 15 18 is een meisjes
naam, 4, 15, 14, 14, 30 een groot huis, 25,
37, 39 een rivier in Nederland, 1, 2, 3 een
onbepaald voornaamwoord, 14, 16, 29, 33,
I, 35. 8. 10. 38 armen en benen samen,
12, 15, 31, 17 een sieraad, 5, 6. 30, 31. 5,
23 een vrucht, 24, 37. 7, 11, 12 een wild
dier, 25, 26. 27, 32 Iets lekkers, 18, 36, 21,
14 noemt men iemand, die dom doet, 28,
II, 34 ls een hoofddeksel, 15, 19, 30 een
meisjesnaam, 13, 15, 9 een schuurmiddel,
20, 35, 14 betekent dwaas.
VI.
Ingezonden door Leny Moraal.
Mijn geheel ls een voertuig voor kin
deren. en bestaat uit: een klein persoon
tje, een bijwoord en een voertuig.
VII.
Ingezonden door Clazien van Duin.
Ik ben een dorp Ln Zuid-Holland van
10 letters, 1, 2, 3, 4 ls een roofvogel, 7, 9.
8, 10 ligt over het water, 7, 5, 6. 10, 5, 3
ls een ondeugende Jongen.
VHI.
Ik ben een bloem van 8 letters, welke
worden gevormd door de beginletters van
de antwoorden op de volgende 8 vragen.
1. Wat doet de boer tweemaal per dag?
2. Hoe noemt men een lage vrouwen
stem?
3. Hoe heet een rode edelsteen?
4. Hoe heet een onderaardse ruimte,
door de natuur gevormd?
5. Waarmee brengt men een voertuig
tot stilstand?
6. Welke kostbare stof leveren de
olifanten?
7. Welk dieT heeft stekels?
8. Wat rollen wel eens uit Je ogen?
Dat men by bridge nooit den moed mag
laten zakken, toont het volgende spel
aan:
Noord Zuid
Sch Ha Ru KI Sch Ha Ru Kl
AAAA KKxlO
9 X K K B 10 x 9
X x B 10 x x
x 8 xx
Nadat N. met 2 in Ru geopend had,
waarop Z. 2 in Sch liet hooren. werd deze
door zyn partner ln een 6 Sch-contract
geplaatst. W. kwam uit met Ru V en N.
legde met een triomfantelijk gebaar zyn
kaarten op tafel. Zuid echter kon. zelfs
na twee maal gekeken te hebben, de ïcaart-
waardeerlng van zijn partner niet bewon-
deren, daar hij ln drie kleuren een even-
tueele verliezer zag. Hij besloot het er zoo
goed mogelijk af te brengen en stelde om
te beginnen vast, dat de uitkomst wees
op een lange Ru-kaart bil W. Oost had
dus waarschijnlijk slechts één Ru, wat een
cross-ruff zeer riskant maakte, De eerste
slag werd genomen met Ru K. Ha Aas en
K. werden gespeeld om vervolgens een
Ha x in N. te troeven met Sch 9. By Oost
vielen achtereenvolgens Ha B, x en V,
zoodat Ha 10 ln de hand vrij was! Nu
werd Soh Aas gespeeld, gevolgd door Sch
x; in Z. werd Sch 10 gelegd, welke hield!"
De 7e slag was voor Sch K., doch Oost
bleek Sch V x x x gehad te hebben, zoo
dat Sch V als zekere verliezer bleef zitten.
Dit was, na zooveel geluk, een tegenvaller,
daar andèrs een simpele snit op Kl V
zelfs alle slagen had kunnen opleveren.
De veiligste weg was nu Oost een placing
te geven met Sch V. Van de kaart van
Oost was bekend geworden dat er 4 Sch.
3 Ha, 1 of 2 Ru en 4 of 5 Kl zaten. Urgent
voor het slagen van de placing was, dat
Oost van zijn laatste Ru beroofd werd,
waarom nu Ru Aas volgde, met de be
doeling Kl V. over Oost te snijden (groot
ste kans).
Had Oost slechts één Ru, dan kwam
hij direct ln moellljkh eden, hetgeen dan
ook prompt geschiedde. Oost kon Ru Aas
wel aftroeven, doch was dan gedwongen
in de Kl-vork van N. terug te spelen, wat
het contract zou doen maken. Oost, die
dit ook Inzag, trachtte aan zijn lot te ont
komen door niet te troeven en een Kl x
by te spelen. Dit bleek slechts uitstel
van executie; K. Aas en K. volgden en
waar Kl V. niet viel bij W., had Oost
deze (ö-kaart ln Kl). Op Kl B. legde O
deze Vrouw dan ook in een Zuid kocht
met zyn laatste troef. Nu kwam Ha 10
ter tafel en Oost moest zich gewonnen
geven, daar hy na introeven naar d© vrije
Kl 8 van N. moest spelen, terwyi by niet-
lntroeven Ha 10 Zufd's twaafde slag was.
Jammer lntusschen voor N., dat dit spel
gemaakt werd. daar deze nu wel tot ln
lengte Van dagen op zoo'n kaart een
absolute forcing zal geven.
De kaarten der tegenparty waren:
West Oost
Sch Ha Ru Kl Sch Ha Ru Kl
8 x V x V V x V
x x B x x B x
x 10 xx x
Daar de oplossing van het vorige week
gestelde probleem wel eenlge hoofdbrekens
gekost zal hebben, volgt een volledige be-
Krachtig herstel op de Amsterdamsche Beurs
Onze positie
als debiteurenstaat.
(Van onzen financieelen medewerker).
Het is wel weer gebleken dat men ter
beurze van Amsterdam niet lang op een
been loopt. Na de flauwe stemming, welke
aanvankelijk sinds de hervatting van den
handel ln aandeelen bestond en die tot
scherpe koersverlaglngen leidde, is tegen
het einde der vorige week een redres In
getreden, dat zloh ook bij het begin van
deze week voortzette en aan den handel
een levendiger aanzien gaf.
En ook nu weer deed zich het bekende
versehynsel voor, dat van selectie by het
publiek heel weinig sprake ls, maar dat
vrijwel alle rubrieken van de gewyzigde
stemming profiteerden. Zoowel voor In-
dustrleelcn als voor Petroleum en Tabaks
waarden bleken er koopers ln de markt
te zyn, ongetwyfeld aangelokt door de
sterk gedaalde koersen van de vorige week
en zonder dat er in de positie of de voor
uitzichten van de betrokken ondernemin
gen een zichtbare wijziging ls gekomen.
Felteiyk kan hierover ln de meeste geval
len nog geen. gegrond oordeel worden ge
veld. met name niet over de Scheepvaart
en Tabaksaandeelen, omdat hierover geen
oflfcleele gegevens voorhanden zijn. Hoe
groot de schade van oorlog en bezetting
zijn zal, weet nog niemand en evenmin
welk deel daarvan door de regeering of de
verzekering zal worden vergoed. Men tast
hier absoluut in den blinde en kan alleen
afgaan op de doorgaans sterke finan-
cieele positie van voor den oorlog, waar
door de meeste ondernomingen vermoede-
iyk in staat zullen zyn de groote moei
lijkheden van het heden te bovefci te
komen. En wat de Industrleele aandeelen
betreft, ook hiervoor ls een juiste waar-
deeringsbasls niet aanwezig, omdat over
1945 nog slechts enkele verslagen zyn ge
publiceerd en deze voor de naaste toe
komst nog slechts vage aanduidingen
geven
Een slecht resultaat heeft de Vereenig-
de Touwfabrieken ln 1945 geboekt. Na af
schrijving van vier ton, sluit de rekening
met een verlies van I-1-6 millioen. ma
kende met dat van 1944 een totaal deficit
van f.2 millioen tegen over een gewoon
kapitaal van f. 2Va millioen. waarnaast
f4 \'2 millioen preferente aandeelen en
geen open reserves staan Op grond van
het feit dat de Voorradenrekenlng f. l'£
millioen credit staat, mag worden aange
nomen dat hierin een stille reserve van
meer dan dat bedrag schuil gaat, zoodat.
als 1946 niet opnieuw een teleurstellend
resultaat oplevert, het nadeelig saldo al
licht nog intern kan worden gedekt. Maar
de vooruitzichten van 1946 zyn nog ta
melijk somber. Er is een wereldschaarschte
aan harde vezel en de hoeveelheid sisal,
welke de mij. wordt toegewezen, ls zeer
gering, zoodat nog grootendeels vervan
gingsmiddelen vlas en papier moe
ten worden gebruikt. De export was steeds
een belangrijk onderdeel van het bedrijf,
maar kan nog niet op redeiyke schaal
worden hervat en de buitenlandsche rela
ties worden inmiddels door Industrieën
uit eigen land bediend.
Dat is nog geen bemoedigend vooruit
zicht. Meer en meer biykt hoezeer we
ln en door den oorlog achterop zijn ge
raakt en hoe moeilijk het ls de verloren
terreinen terug te winnen. Minister Vos
was daaromtrent eenlgen tyd geleden wel
zeer optlmsltlsch toen hy den export van
ons land voor 1946 op f. 1 milliard raam
de tegen een Import van f. 3 milliard.
Want gedurende de eerste drie maanden
dezes jaars beliep de export resp. nog
slechts f. 18, f. 25 en f. 44 millioen en zelfs
als we laatstgenoemd cijfer als basis voor
bet geheele jaar nemen, komen we niet
hooger dan ruim f. V2 millioen. De export
zal dus nog belangrijk moeten worden
opgevoerd wil het ramingscyfer van den
Minister worden bereikt en de nog altijd
niet onderdrukte stakingsbeweging in onze
havens en aanverwante bedryven voorspelt
ten deze weinig goeds.
Ook een verslag als dat van Van Gelder
Papier stemt somber. Het Jaar 1944 liet
na afschryving van f. 771.000 en een blzon-
dere reserveevlng van f. 184 000, een verlies
van f. 2.8 millioen, waardoor het totale
verlies tot f.4 1/4 millioen stijgt. Aange
zien de productie eerst ln September 1945
gedeeltelijk kon worden hervat, zal ook
1945 nog met een aanzienlijk verlies moe
ten worden afgesloten en aandeelhouders
kunnen dus de hoop op eenlge ultkeering
vooreerst wel later, varen.
Een zoo groot mogelijke intensiveerlng
van den arbeid ls noodlg om ons weer over
het doode punr heen te helpen en zoolang
dat middel tot economisch herstel wordt
gesaboteerd, biyft en economisch en finan
cieel de toekomst van ons land onzeker.
Dit ls daarom van zoo groote beteekenis,
dat wij ln en door den oorlog van credi
teur- deblteuxstaat geworden zijn en het
ter verkryging van de credleten, welke wy
behoeven, noodlg is dat men in het bui
tenland het vertrouwen ln onze crediet-
waardigheld niet verliest. Het ls wel heel
vleiend wanneer Prof. Baudhuin te Leuven
ons een ideale debiteur noemt, waarvan
men weet dat hy een goed gebruik zal
maken van het kapitaal, dat men hem
toevertrouwt, maar voor dergelijke vrlen-
deiykhcden koopt men niet veel. Meer
zegt het ten de ze dat men ln New York,
waar eenlgen handel ln Nederlandsche
aandeelen bestaat den gulden op 15 h 20
dollar cent waardeert by een offlcieelen
koers van 37 en dat men er bedektelljk
op aandringt dat wij een deel van ons
bezit aan Amerikanen aan het land van
herkomst zullen afstaan, omdat anders
de schuldverplichtingen aan de U.S.A.
..gemakkelilk te hoog zoud,en kunnen op-
loopen", aldus de vice-voorzltter van de
New-Yorksche beurs, die onlangs aan Am
sterdam een bezoek bracht
Laten we nu maar nuchter zijn en be
denken dat er een geweldigen achterstand
Ls ln te halen en dat we alleen met bard
werken en sparen weer op de been kun
nen komen.■Hlerby past ook een voorzich
tige waardeering van onze aandeelen.
Probleem No. 15 (Eerste plaatsing)
Inzender: P. Postma, Den Haag.
Wit Kh8 Dd2 Tg5 Re7 Pc5 Pe3 pi. c3-
d5-f2-f3 ls 10 st.
Zwart: Ke5 Pf4 Pf6 pi. d3-f5-g6 is 6 st.
Wit begint en geeft mat ln 2 zetten.
Voor de variatie ditmaal een eenvoudige
3 zet. No. 1 (eerste plaatsing), Inzender;
J. J. Burbach, Utrecht.
Wit: Kd7 Td4 Tgl Pc2 pi. f3 is 5 st.
Zwart: Kc5 pl. b5-bö-d5-h6-h7 ls 6 st.
Wit begint en geeft mat ln 3 zetten.
Oplossers! voor een 2 zet behoeft alleen
de sleutelzet opgegeven te worden, voor
een 3 zet ook de voornaamste varianten,
Oplossing probleem No. 14: lisDc7b6.
Oplossing eindspel No. 12: 1. Tb4a4t
Ka8b8, 2. Rela5 zw. onz. 3. b2b4
zw. onv., 4 wit ls pat.
Oplossingen en correspondentie steeds
vóór Donderdag inzenden.
PRACT1SCH SPEL.
Om liet kampioenschap van Lelden
en Omstreken.
Neen, niet van 1946, doch van 1931.
In den eindstryd wisten zich toen te
plaatsen: mr. P. J. Raseers. mr. J G. v.
Eybergen, W. H. Bosscha, W. Demmendal
en G. Bosscha. Het gelukte aan den jeug
digen speler W. H. Bosscha, toen 23 Jaar,
al zijn tegenstanders te verslaan en deze
waren toch allen geoefende spelers. Hij
maakte derhalve een record. Tot dusver ls
hef nog aan niemand gelukt een derge-
Ihk succes te behalen. Hieronder volgt de
partij, die hy van Demmendal won. Deze
had door enkele doellooze zetten zyn stel
ling zoo verzwakt, dat de aanval van
zyn tegenstander onweerstaanbaar weid.
d4 opening: wit: W. H, Bosscha, zwart:
W. Demmendal.
1. d2d4 b71>6, 2. e2e4 Rc8--b7. 3.
f2—£3 e7e6, 4. Rele3 Pg8—f6, Rfl—
d3 g7g6, 6 Pgle2 Pb8—c6, 7. c2—c3
Rf8—g7, 8. Pbld2 Pc6e7, 9. 0—9 0—0.
10. a2—a3 Pf6—e8. 11. Ddl—c2 f7—f5, 12.
Tal—dl c7c6, 13. e4e5 Pe7—d5, 14.
Re3—f2 Rg7—h6, 15. c3—c4 Pd5—©7. 16.
f3—f4 Dd8c7, 17. b2b4 g6—g5? 18.
f4xg5 Rh6xg5. 19. Pd2—f3 Rg5—h6. 20.
Rf2h4 Pe7g6, 21, Rh4—g5 Rh6xg5, 22.
Pf3xg5 c6c5, 23. Pe2—f4 Pe8—g7, 24.
Pf4xg6 h7xg6. 25. Dc2—f2 Pg7—h5. 26.
Rd3e2 Dc7d8, 27. h2—h4 Dd8e7, 28.
Re2xh5 g6xh5, 29. d4xc5 b6xc5, 30. Tdl—
d6 Ta8c8, 31. Tfldl Tc8c7, 32. Tdl
d3 f5—f4, 33. Df2—d2 Rb7—c8, 34. b4
b5 De7g7, 35 Dd2—e2 Tf8—15, 36.
De2xh5 Tf5xe5, 37. Td6xe6 Te5xe6. 38.
Pg5xe6 Dg7alt 39. Td3dl Dal—c3 wit
kondigt mat aan ln 7 zetten n.l. 40. Dh5
g6t K«8—h8. 41. Dg6h6f Kh8—g8, 42
Dh6f8t Kg8—h7. 43. Pe6—g5t Kh7—g6,
44. Df8f7ï Kh7—h6. 45 Tdl—d6t Dc3—
f6, 46. Td6xf6f mat. hij kon echter mat
ln 5 zetten geven als volgt: 40. Dh5e8j
Kg8—h7, 41. Pe6—g5f Kh7—h6, 42. Tdl—
d6t Dc3f6. 43. Td6xf6t Kh6g7 en 44
Tg6 schaakmat.
spreking.
Noord: Sch. Ha 6 3; Ru A 9; Kl 8 2.
West: Sch 7 3; Ha Ru H 10; Kl 9 5.
Zuid: Sch 5 4; Ha R V; Kl B 10 6.
Oost: Sch 6 2; Ha Ru 8; Kl 7 4 3.
Ha is troef. Zuid aan slag. moet alle
slagen maken.
De eerste slag ls voor Kl B. waaronder
ln N. Kl 8 verdwijnt, om later een snit
ln Kl over Oost mogelijk te maken. Dan
wordt Sch 4 ln N afgetroefd, waarna de
laatste troef van N. volgt. Oost kan geen
Kl missen en speelt het best Ru 8 bij.
Zuid legt Ru V. en W. zit in moeliykheden.
Indien hy Kl 9 wegdoet, wordt ln Kl over
Oost gesneden. En Ru kan W. ook niet
missen, daar N anders 2 Ru slagen maakt.
Sch 7 bijspelen is dus het eenlge wat over
blijft voor West.
Ru Aas van N. volgt, waarop Oost ln
een Sch-Kl dwang komt.
SEMEYNE.
Ingezonden Mededeeling
Bel 24244
DE RADIOTECHNISCHE DIENST
I.E.M.C.O. N.V„ NIEUWE RIJN 32
Repareert vlug. betrouwbaar, vakkundig
In 1937. toen Springer weer ln de gele
genheid werd gesteld om een aanvaj tg
doen op het wereldkampioenschap dam
men. heeft de Ned. Dambond een mate*
georganiseerd van 25 partyen tusschen
Springer en Ralchenbach. Het mocht ech
ter gelukken de 10de party ln Lelden te
krijgen, dank zy de medewerking van het
„Leldsch Dagblad". Deze party was een
zeer fraaie, waarin Springer zeer zeker
de beste papieren heeft gehad, dooh na
46 zetten besloten helde spelers tot re
mise.
WIJ laten hieronder deze Interessante
partij volgen:
B. springer (wit) - M. Ralchenbach (zw.)
1, 34—29
3. 37—32
5. 4641
7 28 x 19
9. 50—44
11 37x 28
13. 29—23
15 31x22
17. 4238
19. 32x23
21. 29—24
23. 4842
25. 30—24
27. 3429
29. 39x28
31 36—31
33. 33—28
35. 4944
37. 4238
39. 34—30
41. 15x 13
43. 10—5,
45. 32—28
(rémise)
17—22,
6—11,
20—25,
14x23,
5—10.
16—21,
18x29,
17x28
17—22,'
13—19.
14—19.
7—12,
11—16,
15—20
22 X 24.
21—26
2—7.
30—35
9—14.
24—29.
3540,
17—22,
49 X 46,
2. 32—28
4. 41—37
6 40—34
10. 32—28
12. 4137
14 33X24
16. 38x29
18. 38—32
20 24 X 13
22. 24x 13
24. 35—30
26. 43—38
28. 24x15
30 44—39
32. 39—33
34. 38—32
36. 40—34.
38 4742
40 30—24
42. 28x10
44. 13—9.
46. 28x 19
11—17,
1—6,
19—23,
ÏO—14.
23 X 32.
21—27,
22X33,
11—17,
12—17,
8X28,
9X 18.
6—11,
16—21,
28—33,
1014,
14—19,
25—30,
3—9,
18—23,
29 x 20.
40 x 49.
4x 13,
26 x 48,
VOOR BEGINNERS.
Wy vervolgen thans met een merk
waard igen stand, welke natuurlijk, ook ln
een party kan voorkomen:
zwart: schijven op 2, 6. 8, 10, 13. 14. 15,
16, 19 en 29.
wit: schijven op 17, 25, 28 30, 31. 35,
38. 41, 43. 48 cn 49.
In dezen stand ls zwart aan zet en
denkt het wit lastig te maken om schijf
17 te winnen en speelt daardoor 27.
maar dit ls net een kolfje naar wit's
hand en hi| maakt deze party Ineens uit.
Hieruit biykt dus dat 2'7 niet gespeeld
mag worden. Op welke wllze maakt wit
nu een einde aan de party?
Probleem No. 1 (Goudsmlt)
Zwart: schyven od 4. 8 9. 10, 15, 16,
20. 21, 25. 27, 31 en dam op 46.
Wit: sohyven op 18, 19, 28 29, 30, 32,
33, 34, 38, 39, 50 en dam op 7.
Wit speelt en wint.
Probleem No. 2 (Goudsmlt)
Zwart: schyven op 1, 4, 16. 21, 32, 41',
45 en dam op 31.
Wit: schyven op 12. 13, 25, 30, 34. 43.
44 en 48.
Wit speelt en wint.
Hieronder volgen de oplossingen van de
vorige week:
Probleem No. 1: Wit 1913. 8x10,
•24—19, 16X27 19—14. 10x19, 38—31,
27 x 36 26—21, 17 x 26. 37—31. 26 x 48.
47—42, 36X38, 43X14, 48x34, 30x8,
3x12, 14x3.
Probleem No. 2: Wit 40—35 12x21,
27—22, 18 X 27, 42—37 33x81. 41—36,
27 x 38, 36 x 27, 21x32, 49—44, 38 40,
35 X 2.
O
5.) „En, wat zie Je?"
„Sssst, de burgemeester slaapt....", fluisterde Jaap.
„Zouden we hem wakker kunnen maken", stelde Joop
voor.
Op hun tenen slopon ze naar binnen. Aan zijn bureau
zat de burgemeester; hij snurkte zo hard, dat zyn papleren
op de grond waren gewaaid.
„Hm. hm," kuchte Jaap. „Meneer de burgemeester, we
zyn zo vrymaar middenin zyn zin hield hij op. want
de burgemeester mafte rustig door.
„Hatsjie", nietse Joep ineens, en daar schrok de burge
meester nu wakker van. HIJ sprong met zo'n vaart over
eind^ dat zyn stoel ervan omviel.
„Hoe komt U hier binnen, heren?" vroeg hy verschrikt.
„Ik ben eigenlijk aan het werk en kan U maar niet zó
ontvangen!'7
Controle gewenscht, doch niet
van overheidswege.
In de kringen van de Hollandsche
bloembollenkweekery en -handel bestaat
een strydvraag over de te voeren politiek
ten aanzien van teeltbeperklng of onge
bonden kweek en handel. Verschillende
motieven en belangen spreken ln dit
vraagstuk mee, met het gevolg, dat de
stemming ln hooge mate verdeeld ls. Er
bestaat ln belanghebbende kringen geen
groote meerderheid, die zich uitspreekt
voor geheel vrijgeven van teelt en han
del, noch een die de voorkeur geeft aan
blijvende beperkingen, hetzy opgelegd
door de overheid, hetzy bij onderlinge
afspraak aanvaard.
Ook in Engeland houdt men zich met
dit probleem bezig, zl| liet dan ook op
andere gronden. De Nederlandsche blocm-
bolienproductie heeft zich door volkomen
natuurlijke oorzaken een bijzondere
plaats op de wereldmarkt verworven,
waardoor zij een gevanriyke concurrent is
geworden voor de Engclschc bollenpro-
ducenten. Voor den oorlog kon de En-
gelsclie kweeker niet of nauwciyks het
bcdryf gaande houden tegenover de Hol-
Iandsclie concurrentie, en nu na den oor
log het Nederlandsche produet wederom
zyn weg zal gaan vinden naar de Fngel-
selie afnemers, worden daar alle pogingen
ln het werk gesteld, om de binnenland-
sche kweek tegen de hernieuwde Hol
landsche aanval tc beschermen.
Het nummer van 22 Mel van The Hor
ticultural Advertiser, een Engelsch or-
faan voor kweekers en den handel ln
weekerijproducten. is een ingezonden
stuk opgenomen, dat zich bezighoudt met
den afzet van Nederlandsche bollen ln
Engeland. Voor den oorlog, aldus schrij
ver. was de bollenkweek en -handel ln
Engeland niet loonend. hoofdzakelijk ten
gevolge van de Hollandsche prijzenpoli
tiek. die tevens meebracht dat Jan en
alleman, vaak zonder kennis van cn liefde
voor de handelskweekry. zich op dezen
scherp concurreerenden handel wierp.
Schryver betwijfelt of de Hollandsche
kweekers en exporteurs zelf wel redelijke
bestaansmogelijkheden vonden bij het be-
lacheiyke prijsniveau, dat in sommige ge_
vallen beneden de productiekosten moet
hebben gelegen, en hy betreurt dat doze
kweekers gedurende den oorlog niet wer
den gedwongen op grond van het verlies
van afzetmogelijkheden den omvang van
hun teeltgronden tot de helft terug te
brengen. Het zou van wijs beleid getui
gen. wanneer de Nederlandsche regeering
reeds nu een scherpe contlngenteerlngs-
politlek voerde, al was het alleen maar
om den handel en de kweek in Holland
zelf loonend te maken. Zonder twyfel
zou oogstbeperklng de prijzen doen sty-
gen, zonder den afzet te verminderen,
zoodat zij alle betrokkenen redelijke be.
staansmogelijkheden zouden verschaffen
en den Engelschen kweöker een eerlijke
kans zouden geven tot economisch ver
antwoorde concurrentie
Het hoofdartikel van genoemd blad
neemt tot op zekere hoogte stelling tegen
deze opvattingen. „Wij mogen aannemen,
dat de ln doorsnee zeer zakelijke Hol
landsche producenten Juiste pryscaicula-
tles kunneD maken, en dat ook de ult_
zonderlijk lage pryzen winst opleveren,
behalve wanneer zij op zichzelf niet loo-
nende pryzen berekenen voor het zooge
naamde bygoed om die als lokaas te ge
bruiken voor de afname van de belang,
rijker producten," aldus dit artikel, dat
vervolgens constateert, dat ten aanzien
van het gevaar van overproductie niet
een beroeD mag worden gedaan op de
©verheid. De suggestie, dat de Nederland
sche autoriteiten er goed aan zouden
doen verregaande beperkingen op tc leg
gen aan den bollenoogst kan het blad
alleen maar beantwoorden met het ver.
moeden. dat de Nederlandsche regeering
daarmede slechts om moeilijkheden zou
vragen.
Evenmin als de schrijver van het inge
zonden stuk wenscht het blad de bollen-
markt opnieuw overvoerd te zien. en
Iedere actie van de zijde van de Holland,
sche kweekers zelve om de product'© on
der controle te houden, hoe moeilijk dit
ln een vrij land nu eenmaal ook ls. zou
van harte worden toezejulcht.
Toch mogen wij niet uit het oog ver
liezen. dat deze kwestie nog een anderen
kant heeft, n.l. dat het publiek de bol.
len zoo goedkoop mogelijk wenscht te be
trekken. Er zou heel wat critlek loskomen
wanneer mocht blijken, dat de productie
werd beperkt om de pryzen kunstmatig
op een hooger nivea/u te kunnen hand
haven.
In Engeland geven «le hooge productie,
kosten en -lasten, die wellicht nog zul.
len stygen ln verhand met de sociale
{riannen, aanleiding tot ernstige bczorgd-
ïeld, doch liet blad kan met den besten
wli van de wereld niet Inzien, wat do
Hollanders zich daar voor zorgen over
zouden maken. Het blad ziet als eenlge
afdoende oplossing het handhaven van
de Importcontrole, vanzelfsprekend niet
huidige
op de
minimale Quota, maar
tog
binnen redelijke grenzen, waarover
handel van belde landen overeenstem
ming zaï moeten bereiken.
Men kan bezwaariyk meenen, dat do
Hollandsche kweeker er verzot op is ora
millloenen bollen te produceeren teneinde
die met verlies te verkoopen, en de meest
voor de hand liggende weg om een over
verzadigde markt te voorkomen ls wel,
dat de groote handels- en kweekers-orga
nisaties niet de kleinere elkaar becon-
curreerende handelaren te zamen een
schema uitwerken volgens hetwelk alle
Import loopt vla de georganiseerde han
delskanalen,
D© moeilijkheid hlerby ls, dat de bol-
lenhandel niet beschermd ls. dat dus
ledereen, die over een kapitaaltje beschikt
om mee te speculeeren, den stryd kan
aanbinden met erkende degeiyke onder
nemingen, die veelaj groote bedragen heb
ben belegd ln de opleiding van mede
werkers. opdat hun klanten zeker kun
nen zyn van de beste adviezen, grootste
hulpvaardigheid en eerste kwaliteit der
Eroducten. De handel zelf zal deze pro
lemen langs natuuriyko weg&n moeten
oplossen". Het onderhavige vraagstuk be
hoort tot de competentie van de handels
organisaties, die juist voor dergeiyke
problemen ln het leven zijn geroepen, en
niet tot de bevoegdheid van de overheid.
Men ziet. ook ln Engeland hetzelfde
probleem, zy het dan ook op grond van
het geheel andere motief van bescherming
van de blnnenlandsche productie tegen
een door natuuriyke oorzaken goedkoo-
pere buitenlandsche productie. Wij zelden
reeds ook ln Nederland heerscht geen
eensgezindheid op dit gebied, doch des
ondanks zal het verweer van het ge
noemde blad tegen het door haar ge
plaatste Ingezonden stuk voldoening
oogsten. aangezien geen Hollandsche
kweéker er op gebrand zal zyn maatre
gelen te aanvaarden, die zljr- sterke po
sitie tegenover zyn Engelschen collega aan
tasten alleen om die ondanks natuur
iyke belemmeringen, gelijke economische
mogelijkheden te bieden.
AGENDA*
DINSDAG:
Stadszaal: Uitvoering kinderkoor „Ex
Animo", nam. 8 uur.
Korte Mare 34: Prop. vergadering Pa
troons en Personeel Kappers, nam. 8 uur.
WOENSDAG:
Stadszaal: Uitvoering kinderkoor „Ex
Animo", nam. 8 uur.
DONDERDAG:
Stadszaal: Uitvoering kinderkoor „Ex
Animo", nam. 8 uur.
DAGELIJKS.
Scala (Den Haag): Bouwmeester-revue,
nam. halfacht.
DE BIOSCOPEN.
Casino „Als de wijn ls ln, den man'*
(18 J.)dag 2V2, 7 en 9 1/4 uur; Zat. en>
Zond. 21/4. 41,4, 7 en 9 1/4 uur.
LIdo „Onzichtbare tegenstanders"
(18 j.). dag. 2y2, 7 en 9 uur, Zat. en Zond.
2te. 4'<2, 7 en 9 uur.
Luxor „Van het westelijk front geen
nieuws" (18 Jaar); dag. 2%, 7 en 91/4
uur; Zond. 2 1/4, 4«A, 7 en 9 1/4 uur.
Rex „Pennies from Heaven" (14 J.);
dag. 21/4, 7 1/4 en 91/4 uur; Zat. en
Zond. 2 1/4, 4 1/4, 7 1/4 en 9 1/4 uur
Trianon „Zoya" (18 J.); dag. 2%. 7
en 9 uur; Zat. en Zond. 2, 4%, 7 en 9 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken tc Lelden wordt van Za
terdag 1 Juni, 13 uur, tot Zaterdag 8
Juni, 8 uur, waargenomen door: de
Apotheek Boekwyt, Breestraat 74, Telef.
20552.
Te Oegstgee&t door: de Oegstgeester
Apotheek, Wilhelmlnapark 8, Tel. 26274,
