LEIDSCH
DAGBLAD
IN PIETERSKERK
Scherp debat over Egypte in het
Britsche Lagerhuis
r
Gewijzigde motie-Van Poll aangenomen
WEERBERICHT
Industrie door havenstaking m gevaar
Ernstige schade dreigt voor onze zeehavens.
Met een enkel woord
r"N
J
SPORT
Het vredesverdrag met
Roemenië
Naar uit gezaghebbende bron wordt
Vernomen, zijn op de informeele bijeen
komst, die de vier ministers van buiten-
landsche zaken gisteren te Parijs hebben
gehouden, geen beslissingen genomen over
den eerstvolgenden stap In de bespreking
van het Italiaansche vredesverdrag.
Begonnen werd aan het vredesverdrag
met Roemenië. Besloten werd Traussyl-
vanlë, dat Hit-Ier aan Hongarije gaf terug
te geven aan Roemenië. Het door bergen
omringde vruchtbare Transsylvanlë wordt
naar schatting door'1% millloen Honga
ren en 3 millloen Roemenlërs bewoond.
Toen Roemenië zich ln Augustus 1944 aan
geallieerde zijde schaarde, geschiedde dit
op voorwaarde, dat het geheel Transsyl
vanlë .,of een deel daarvan" zou terug
krijgen.
Een clausule ln het Roömeensche vredes
verdrag, dat Roemenië de fascistische or
ganisaties moet llquideeren, werd aange
nomen.
De andere Roemeensche grenskwesties
werden na het besluit--over Transsylvanlë
aan de plaatsvervangende ministers over
gelaten,
Molotof, die de vergadering leidde, stelde
voor. de kwestie van het Internationaal
beheer der scheepvaart op den Donau op
een aparte conferentie te bespreken, maar
men kwam niet tot overeenstemming.
Het voorstel van-BevIn om enkele spe
ciaal economische kwesties van het vredes
verdrag met Italië door de plaatsvervan
gende ministers van buitenlandsche zaken
meer diepgaand te laten bestudeeren,
werd aangenomen.
85ste Jaargang
WOENSDAG 8 MEI 1946
No. 25771
Waarnemend Directeur: a. Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B, van der Hoeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: .25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055
De vrede met Bulgarije.
Ten aanzien van de grenzen van Bul
garije vroeg Bevin ln de avondzitting van
de conferentie van ministers van buiten
landsche zaken, een bepaling van deze
grenzen ln het vredesverdrag op te ne
men, zooals ln het geval-Roemenlë, dat
hy als een goed precedent beschouwde.
Byrnes sloot zich hlerbli aan.
Molotof stelde voor, aac de belang
hebbende partijen deze zaak zouden re-
felen wanneer de normale diplomatieke
e trek kingen tusschen hei. zouden zijn
hersteld. Byrnes stelde voor. ln het vre
desverdrag een voorlooplge grenslijn op
te nemen, tot de Grieken en Bulgaren
gehoord zullen zijn De vergadering
stemde hiermede ln.
Vervolgens kwam ln behandeling het
terugtrekken van de geallieerde strbd-
kraohten uit Bulgarije.
Overeenstemming daarover kon niet
worden bereikt.
O
De Britsche eerste minister, Attlee.
heeft gisteren officieel m het Lagerhuis
meegedeeld, dat de Britsche troepen
Egypte zullen verlaten. Hy werd toege-
juloht door Labour, maai de leider van
de oppositie, Winston Ohurchlll. verzocht
om onmiddellijke opschorting van behan
deling van andere kwesties, opdat er
terstond gedebatteerd zou kunnen wor
den. Ohurchlll achtte Attlee's verklaring
buitengewoon belangrijk: volledige ont
ruiming van Egypte dooi ai onze land-,
lucht- en zeestrijdkrachten en zoo Iets
wordt aangeboden bij het begin der on
derhandelingen. Ohurchlll zei voorts, dat
de regeering niemand geraadpleegd had
en volkomen haar eigen weg was gegaan
(Gejuich van de zijde van Labour)
en dus alleen verantwoordelijk was voor
deze beslissing.
Zestig Jaar lang. aldus Ohurchlll heb
Ik met regeering en diplomatie te maken
gehad. (Interruptie door den communist
Piratin: „lang genoeg").
Ohurohlli voegde er aantoe, dat dingen,
die met zorg en moeite waren verwor
ven. thans op schandelijke en dwaze wijze
werden weggeworpen
Op een desbetreffende vraag van Ohur
chlll gaf Attlee de verzekering, dat de
Soedan hier bulten valt.
(De Soedan staat onder gemeenschap
pelijk bestuur van Egvpte en Groot-Brlt-
taxmlë. Egypte Is eert onafhankelijke
staat, aldus Attlee).
Ohurchlll voerde voorts aan dat Groot
Brittannië en Egypte een verdrag hadden
gesloten, waarin was vastgelegd, dat de
belde landen de verdediging van de ka
rt aalzöne op zich nemen Staat de regee
ring soms op het standpunt, dat dit niet
meer zoo is? De eerste minister antwoord
de, dat hierover nu juist door Egypte
en Groot-Brlttannlê onderhandeld zal
worden. Anthony Eden ontving op een
soortgelijke vraag een antwoord van de
zelfde strekking.
OhurohilLs verzoek, om niet over te
gaan tot volgende agendapunten, maar
het debat over deze zaak te openen, werd
toegestaan. Gisteravond om 6 uur Is de
discussie begonnen.
Eden zeide, dat de oppositie geheel ae-
coord ging met het eerste gedeelte van
cle verklaring over consolidatie van het
verbond met Egypte als tusschen twee
gelijke volkeren Alleen over den derden
zin der verklaring van den eerste-mi
nister '(het terugtrekken van Britsche
troepen uit Egypte) maken wfj ons be
zorgd, zeide hij. Eden verklaarde, dat de
Britsche troepen In Egypte er niet waren
ais bezettingsleger, doch. ln overeenstem
ming tusschen de geallieerden, ter ver
dediging van het Suezkanaal. Eden refe
reerde aan het Brltsch-Egyptische ver-
Stakingen brengen ons
vetrantsoen in gevaar.
In een openbare vergadering van
de Partij van don Arbeid te Kat
wijk aan Zee deelde de minister
van sociale zaken W. Drees mede,
dat de vetrantsoenen verlaagd
zullen moeten worden Indien de
stakingen die den aanvoer be
lemmeren, nog een week voort
duren.
Churchill eereburger van
Westminster
Winston Churohlli is gisteren eerebur
ger van Westminster geworden Hoewel
deze plaats het recht tot het benoemen
van eereburgers al een halve eeuw bezit,
is Churchill d6 eerste, wien deze onder
scheiding te beurt valt.
Verschelden leden van het kabinet
woonden de plechtigheid bij. Churohlli
hield een rede, waarin hty o.m zei, dat
het voornaamste thans was om 'door' toe
doen van de V N. tot een goede verstand
houding met de sovjet-unie te geraken
sprak? de hoop uit. dat een sterk
HIJ
Frankrijk en een herleefd Italië deel zou
den uitmaken van deze wereldorganisatie.
Falen kan leiden tot een nieuw tijd
perk van ellende, nog fataler dan het
geen thans gedurende een menschenleef-
tijd tweemaal heeft plaats gehad.
Behalve mevrouw Churohlli waren o.m
generaal Smuts en de Amerikaansohe en
Fransche ambassadeurs bij de plechtig
heid tegenwoordig.
drag van 1936, volgens hetwelk de Egyp-
tiscne regeering den Britsohen kroon toe
stond op Egyptisch gebied in de nabijheid
van het Suezkanaal troepen te legeren
tot op het tijdstip, waarop, volgens belde
partijen, het Egyptische leger ln staat zou
zijn zelf de vrijheid en de veiligheid van
het Kanaal te verzekeren Heeft de re
geering zich erTan overtuigd, aldus vroeg
Eden dat de verdediging van het kanaal
effectief kan worden uitgevoerd zonder
legering van Britsche troepen en zonder
de beschikking over lucht- en zee
strijdkrachten in Egypte lm-de nabijheid
van_ het Kanaal?"
Attlee verklaarde, dat de regeering de
argwaan, dat Engeland Egypte zou willen
bezetten, weg wilde nemen. ..De door ons
ingewonnen adviezen hebben ons ervan
overtuigd, dat, om den bond met Egypte
in hetzelfde wederzijdsohe vertrouwen als
ln het verleden te doen voortbestaan, het
noodzakelijk is de algeheele vrilheld en
onafhankelijkheid van Egypte tot ult-
gansgpunt te nemen'
Verder zeide hij: „WIJ hebben dit met
de stafchefs en de eerste ministers van de
dominions besproken Zli waren het er
mede eens. dat dit de beste manier van
toenadering was
Churchil] als leider van de oppositie,
gaf nogmaals uiting aan het misnoegen
der conservatieven over het voorgenomen
terugtrekken der troepen uit Egypte, spe
ciaal uit de Kanaalzóne Hij sprak van
een ..zeer pijnlijke schok", betoogde, dat
er in dat gebied troepen moeten zijn en
achtte het geen goede diplomatie om bij
het begin der onderhandelingen ln het
voornaamste punt toe te geven.
Een door de oppositie voorgestelde
motie tegen hef regeerlugsbeleld In
zake Egypte werd verworpen met 327
tegen 158 stemmen.
UITNOOD1GING AAN VERF6NTGDE
NATIES VOOR ATOOMBOMPROEVEN.
President Truman heeft aan alle lan
den, die lid zijn van de „atoomenergie
commissie der Vereenlgde Naties" een
ultnoodlglng gezonden om waarnemers
voor de legeering en voor de pers te stu
ren naar de proeven met atoombommen.
ARMEEXSCHE KWESTIE VOOR DEN
VEILIGHEIDSRAAD?
Volgens een bericht uit New York aan
het Sovjet-Russische nieuwsagentschap
hebben 16 Armee'nsche organisaties ln de
Ver. Staten een gezamenlijke boodschap
aan Trygve Lie, den secretaris-generaal
van de V.N., gezonden, waarin zij aandrin
gen op den „terugkeer" van de Turksch-
Armeensche gebieden naar Sovjet-Arme
nië".
De boodschap verzoekt den Veiligheids
raad om plaatsing van de Armeensche
kwestie op de agenda.
FUNK'S VERHOOR GEËINDIGD.
De zaak tegen Funk werd gisteren te
Neurenberg voorlooplg beëindigd. De
verdediger zal later ln het proces nog
verklaringen van enkele getuigen over
leggen. terwijl het gerecht ook toestond
op uitdrukkelijk verzoek van Funk den
vroegeren directeur der Reichsbank Emil
Puhl, als getuige te dagvaarden Funk,
die een zwakkeren indruk maakte naar
mate zijn verdediging vorderde, deed na
melijk zeer verontwaardigd, toen Thomas
Dodd een verklaring van Puhl voorlas,
waarin gezegd werd, dat Funk met Hlmm.
ler een overeenkomst had getroffen voor
berging van door de S.S. geroofde goud
en Juweelen ln de Retohsbank, Funk. die
Na de rede van minister
Logemann in de Kamer.
De minister van Overzeesche Gebleds-
deelen heeft ln de gistermorgen voortge
zette zitting van de Tweede Kamer ge
antwoord op de Maandagnacht afgebro
ken debatten omtrent het beleid ln de
Indische kwestie.
Er is veel critlek geuit op de eigendun
kelijke politiek van de regeering te Bris
bane en speciaal op het al te persoonlijke
beleid, van v. Mook.
De minister legde er^ evenwel den na
druk op, dat v. Mook tenslotte het be
leid voert, dat de Nederlandsche regeering
wenscht en dat de geheele Nederlandsche
regeering verantwoordelijk ls.
De tegenstelling tusschen de exge-
Interneerden en de regeering begaat.
De lult.-gonv. gen. heeft luderuaad
moeite gedaan om contact te maken
met de YoïRsraadgroepen, doch het
was praetLsch on mogelijk dat aan
stonds te bereiken. ï>e minister ont
kende. dat bet bevel van Mountbat-
ten, volgens hetwelk <>e geïnterneer
den ln de kampei! moesten blijven,
de Instemming van de Brlsbane-re-
geerlng bad, doch zij heeft zich wel
onmiddellijk achter dit bevel ge-
schaard. Wat gebeurd zou zijn als z\]
dit niet bad gedaan, ls niet te zeggen.
Er is geen sprake van, dat de regeering
gepoogd heeft een bepaalde politiek te
vojgen. Getracht is de erkenning te ver
werven van Britsche en Indische zijde. Er
was geen andere politiek te voeren.
Om trent de scherpe critlek op de ge
brekkige voorlichting merkt spr. op. dat
de commissie zich eens in verbinding had
moeten- stellen met den regeeringsvoor-
llchtlngsdlenst in Indlë. Censuur heeft
Inderdaad bestaan, de minister gaf dat
toe, maar op 11 Febr. J.l. ls deze op zUn
last opgeheven, althans voor burgerlijke
brieven.
De minister erkent,dat de commissie
veel materiaal bijeen heeft gebracht over
de nationale beweging, maar de lndTuk
wordt gewekt, alsof de nationale bewe
ging alleen ln Indlë bestaat. Het ls in
tegendeel een wereldtendenz. Als de
minister uitroept, dat de realiteit van
het Indisch nationalisme de~ allesbeheer-
schende factor is. heeft hij ongetwijfeld
gelijk. Het ls maar de vraag: hoe ls die
realiteit. Heeft de commissie van Poll de
realiteit juist gepeild of is de visie van
de regeering juist, dat nIet-erkenning
van de Republiek een voor de Indonesiërs
onverdraaglijke gedachte zou zijn „Bij
komstigheden" noemde de minister de
gegevens van de commissie, bijkomstig
heden. waardoor men den achtergrpnd
vergeet, welke alles draagt
Over het optredeh der Engelschen zeide
de minister, dat de eenlge taak der bond-
genooten was: het. llquideeren van den
oorlog met Japan en niet het liquideeren
van allerlei andere dingen. Het was harde
noodzaak, constateerde de bewindsman,
wij waren volstrekt afhankelijk.
Wanneer wij tot overeenstemming met
het nationalisme willen komen, ziet de
minister drie groepen tegenover zich. De
eerste Is de groep Sjahrlr, dié voldoende
realiteitsbesef beeft om een overeenstem
ming mogelijk te maken. Daarnaast staan
twee luidruchtige groepen. cHe bereid zijn
om toe te slaan De eenlge mogelijkheid
ziet minister Logemann ln onderhandelin
gen met de groep-SJahrlr. omdat zij een
zeer sterke groep ls en de draagster van
een gezonde politiek.
De motle-v. Poll verwelkomde de minis
ter namens de regeering ln het algemeen
gezien van harte. Hij had evenwel bezwaar
tegen den passus, waarin de Invrijheid
stelling der geïnterneerden als voorafgaan
de voorwaarde wordt gesteld voor verdere
besprekingen.
Als Nederland de besprekingen nu stop
zou zetten, zou dat 'beschouwd worden als
een breuk.
Dc motie gewijzigd.
Bij de replieken merkt de heer v. Poll
op. dat het eigen oordeel van de commissie
niet al te zeer blijkt af te wijken van wat
de minster beeft gezegd.
Het bezwaa' van de regeering inziende
is de heer v. Poll bereid, zijn motie te
wijzigen en de betreffende passage aldus
te doen lulden:
„dat evenwel bij de voortzetting der be
sprekingen allereeerst dient vast te staan,
dat de thans in gang zijnde invrijheid
stelling van de nog ln lnterneerlngskam-
peri vastgehouden Nederlandsche onder
danen snel en regelmatig zal worden af
gewikkeld. dat het uitblijven van deze
invrijheidstelling een beletsel zou vormen
voor den verderen voortgang der bespre
kingen".
De beer Schouten A.R.) had evenwel
nog een wensoh. HIJ zou zich met de motie
kunnen vereenigen, indien ln de passage
omtrent de vormbepaling der autonomie
gelezen werd: „mits gezuiverd van Japan-
sche en revolutionaire Invloeden".
De heer Tilanus (C H.) kon evenwel
ook aldus de motie niet aanvaarden, om
dat deze feitelijk een goedkeuring betee-
kent van het regeerlngsbeleld.
De heer Joekes (P. v. d. A.) wilde liever
spreken van „overwegingen" in plaats van
„richtlijnen", een subtiliteit, waarop niet
verder werd Ingegaan.
Tenslotte Is de motie aangenomen met
45 tegen 26 stemmen.
De rijke verzameling.
Haagsch taxateur in arrest.
Drie Haagsche P.R.A.-mannen hebben
een onderzoek Ingesteld naar de gedra
gingen tijdens den oorlog van een zeke
ren J. W B„ die taxateur is geweest bij
een Dultsche instantie, welke roerende
goederen bijeenbracht, behoorende aan
„vijanden" van het Derde Rijk.
Deze goederen werden deels aan Dult
sche ambtenaren „verhuurd", deels ge
veild. Dezer dagen is B. gearresteerd, ter
wijl ook zijn verzamelde schatten zijn
ontdekt
Over talrijke plaatsen verspreid werden
42 kisten. 72 schilderijen en een groote,
ülchtgesol deerde beschuittrommel opge
spoord. De schilderijen waren in meer
derheid niet van eerste kwaliteit. De In
houd van de kisten was echter van meer
belang: cindelooze hoeveelheden textiel-
De Bilt verwacht tot Donderdag
avond
Matige wind uit Noordelijke richtin
gen, gedeeltelijk bewolkt, geen reee*
van beteekenis, Iets koeler. In net
binnenland hier en daar lichte nacht
vorst.
goederen, tafelzilver, serviesgoed, antiek
porselein, 8 bontjassen, 3 kostbare foto
toestellen, antieke en moderneklokken,
strijkijzers en fietslantarena kwamen te
voorschijn.
De dlchtgesoldeerde trommel bleek
gouden en zilveren gebruiksartikelen en
sieraden te bevatten.
Men heeft den bult nog niet kunnen
taxeeren, maar volgens een ruwe schat
ting bedraagt de waarde vele tonnen.
NIEUWE BONNEN VOOR
RIJ WIELBANDEN.
Er zijn deze maand nieuwe bonnen voor
rijwielbanden ln gebruik genomen. In den
ondergrond van deze bonnen komt een
halve cirkel voor waarin de woorden
„distributie Nederland". De bonnen van
het oude .model, met een vervaldatum
gelegen voor 1 Mei 1946, blijven geldig
tot en met 15 Mei a.s. Het ln gebruik
nemen van bonnen van het nieuwe mo
del ls o.m. noodzakelijk ln verband met
het ln omloop zijn van valsche bonnen.
Op de valsche bonnen is gewoonlijk de
ondergrond, waarin de woorden „distri
butie Nederland", (zonder cirkel) niet
aanwezig.
In verband met de staking der haven
arbeiders. heeft de burgemeester van Rot
terdam. mr. Oud. zich ln een beroep tot
de burgerij gericht.
Er kan niet ln worden berust, aldus de
burgemeester, dat tengevolge van een
staking voor Roterdam bestemde schepen
naar een andere haven worden gedirigeerd.
Het landsbelang elscht, dat de schepen
met goederen voor voedselvoorziening en
wederopbouw worden gelost. Vrijwilligers
moeten zich melden bij de havenarbeids
reserve aan den Jobsweg 3a en aan de
Maashaven.
Reeds heeft een aantal vrijwilligers ge
hoor gegeven aan dezen oproep.
Van de zijde van het directoraat-gene
raal voor zeehaven- en Rijnvaartzaken
wijst men er op dat niet alleen gelijk
elders ln dit Blad ls vermeld het gevaar
groot ls dat het vetrantsoen moet worden
verlaagd tengevolge van de staking.
De laatste training van het Nederlandsch elftal op het V.U.C.-terreln ln
Den Haag voor den komenden wedstrijd tegen België.
Het schijnt den stakers ook koud te
laten, dat er bilvoorbcdd kolenschepen
op lossen liggen te wachten. Het Ne
derlandsche volk zal beseffen, dat
hiermede onze Industrie en daarmede
onze geheele materleele voorziening
(textiel, schoenen, bakkerijen, electri-
citelt) wederom ernstig vertraagd
wordt. Er wacht ln beide Nederland
sche havens een groote reeks van
schepen, en hoeveel zullen er zUn die
onze havens voorbijgaan?
Met groote moeite ls er een transito-
verkeer in. onze havens verkregen voor de
Unvra, voor de 21ste geallieerde legergroep
aan den Rijn. voor Zwitserland en
Tsjecho-Slowakye en de actie van de sta
kers brengt dit vervoer wel zeer ernstig
in gevaar. Het ls voor de geallieerden niet
zoo bezwaarlijk, deze goederen dan maar
te gaan lossen in een der Noorddultsche
havens en Antwerpen, waar men zelf wel
zoo verstandig is om ln een eventueel®
staking toch zeker geen traneltocoederon
te betrekken, ligt angstig dicht Dij Rot
terdam.
Wanneer deze actie wordt doorgezet, kan
aan onze zedhavens een schade en slechten
naam worden toegebracht, die in Jaren
niet zal kunnen worden hersteld. Boven
dien kan ons berooide en uitgeplunderde
vaderland zich de weelde van zulk een
avontuur zeker niet veroorloven. Behalve
de zichtbare scbade ls er echter nog veel
méér, o.a. dat onze reputatie wel zeer
ernstig wordt benadeeld. Een schip, dat
eenmaal een onzer havens moest voorby-
loopen, omdat er staking was of dreigde,
voeit zeker niets aan ter versterking van
Nederland's goeden naam bij de zeevaren
de mogendheden.
Daarom verwacht men van overheidswege,
dat het gezond verstand zloh nog op het
laatste oogenbllk zal laten gelden en dat.
niet langer roekeloos gespeeld zal worden
met een zoo moeizaam, verworven bezit
als het vervoer door onze zeehavens.
Wie de nadeelen overweegt en deson
danks meedoet, aan de staking, handelt
rechtstreeks tegen het gemeenschapsbelang
en dus tegen zichzelf.
5?
Duizenden in herinnering verdiept
In gróóte oogcnblikken, hetzij van smart of van vreugde, vereenlgt de aloude
Pieterskerk Sinds eeuwen duizenden onder haar hoog koepeldak.
De plechtige „Doodenherdenklng" was wederom zulk een gróót oogenbllk,
doch zij was er een van smart en vreugde tevens.
Smart over liet heengaan der duizenden, die tusschen 19401945 heen
gingen, doch ook een van vreugde, om hun wederopstanding, waarvan in de
muzikale omlijsting van liet woord en In dal woord zelve, getuigd werd.
Een gansche serie Leidsche koren, be
staande uit medewerkenden van sterk uit-
eenloopende richting, had zich opgemaakt,
om onze doodeu In Bruckner's „Requiem"
en het „Te Deum Laudamus" van Alphons
Diepen broek, twee meesterwerken uit de
koorliteratuur, te herdenken. De levenden
zongen In groote eenheid en geestelijke
verbondenheid, aldus getrouw het ideaal,
i dat de talloozen. die het leven lieten, voor
"SSmiï? oogen zweelde en hebben aangegeven, ver-
massale voorraden gouden taaiden, 'bril
lanten, uurwerken in de Reichsbank
vastlegde, hardnekkig volhield van dit
alles niets te weten, beweerde dat Puhl
de schuld- op hem heeft willen afschui
ven. om zichzelf te sa aveeren. 77 ladin
gen goud waren uit- de vernietigingskam
pen naar de Reichsbank gezonden, maar
Funk, ofsohoon bevend en stotterend bij
de zware bewijsstukken, die Dodd hem
voorlegde, bleef hardnekkig ontkennor..
|iiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiN
I EXTRA BON VOOR VLEESCH. I
M Op 9 Mei zal voor de leeftijds- §f
groepen boven 4 Jaar een extra
bon voor 100 gram vleesoh per
ff persoon worden aangewezen.
illllllllllTlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllN
wezenlijkend. En het werd tot een zulver-
relne en nobele muzikale wijding, waarop
voor ditmaal géén critlek past.
Zij ls ook niet van noode, want bier
spraken, onder leiding van Willem Mlzeé,
wiens voornaam-cultureele opvattingen
hoogelljke waardeering verdienen, zangers
en zangeressen ln liefdevolle overgave uit,
wat hun hot hart ln het dlep^ bewoog.
Zij gaven uitdrukking aan devote smeeking
of Jubelende extase jen ln het centrum
aller gedachten toch. stonden degenen,
die ons het voorbeeld gaven: zij, wier
hoogste offer voor het Vaderland en zijn
uiteindelijke bevrijding niet tevergeefs ge
weest ls
Als Inleiding zong men vereenlgd, staan
de. het Wilhelmus, ln geconcentreerde her
innering verdiept bij het woord:
„De tyrannle verdrijven.
Die mij mijn hart doorwont".
BINNENLAND.
Tegen een metaalwarenfabrlek ln
Zuid-Holland ls door den Pnjzencontróle-
dlenst proces-verbaai opgemaakt wegens
het te duur verkoopen van metalen
huishoudelijke artikelen, toen aan deze
goederen groote behoefte bestond. Aard
appelmesjes bijvoorbeeld, die op z'n
hoogst 20 cent per stuk mochten kos
ten, werden verkocht voor f. 2 50. nood-
kacheltjes van f, 10 voor f. 54 In totaal
heeft de fabriek voor een bedrag van
bijna 72.000 gulden teveel voor deze din
gen ontvangen. Dezelfde fabriek kreeg
eveneens een proces-verbaaj wegens het
zwart verkoopen van ijzerwaren, waarbij
ruim 14.000 gulden tevee] werd berekend.
Er werd een z.g „zwart kasboek" ge-
voerd!
De twee-Jarige Corry G. uit de
Groningerstraat te Rotterdam, ls nadat
zij do sluiting van'het raam had ge
opend, uit een raam van de 2de étage
gevallen en aan de gevolgen overleden,
Gisteren ls te Amsterdam het proces
begonnen tegen den Canadeeschen staf
chef. brigade-generaal Lister. Deze wordt
er van beschuldigd een voor het leger ge-
requireerd huls ln de Oranje Nassaulaan
te Amsterdam, voor eigen bewoning te
hebben lngerloht, zich daarby vier Ne
derlandsche bedienden aanschaffend, die
lilj salarieerde uit lègerfondsen. Tenslotte
verschafte hij zich extra legerrantsoenen.
De bepalingen voor den handel ln
effecten zijn nog eenlgszlns gewijzigd. De
minister heeft a.l. besloten niéuw bezit
ten deze gelijk te stellen met oud bezit,
hetgeen beteekent. dat ook allb effecten,
welke tijdens den oorlog ln regelmatig
beursverkeer verkregen zijn, verkooht zul
len kunnen worden tegen 50 procent ln
vrij geld en 60 procent op geblokkeerde
rekening.
De klompenprUzen zijn verhoogd en
wel vergeleken met die van Juni '45
met gemiddeld 15 pet.
De controle op de prijzen van ver
lichtingsartikelen leverde een aantal pro
cessen-verbaal op in Rotterdam. Gronin
gen en winschoten. In totaal werd voor
bijna 250.000 gulden te veel voor lampe-
verllchtlngsma-
kappen, lichtkronen en
terlaal betaald.
Voor vacantlegangers, die voor het
bereiden van maaltijden zijn aangewezen
op petroleum, is extra petroleum beschik
baar.
De kolenproductle ln de mijnen in
Limburg steeg van 24.300 ton per dag ln
Maart tot 26.093 ton per dag ln April.
De Nederlandsche bank deelt mede,
dat ln het vervolg op de deblokkeerings-
aanvragen moeten worden opgegeven de
tegoeden van den aanvrager op geblokkeer
de, girale en vrije rekening per 2 October
1945. 1 Januari 1946 en den datum van
inzending van de aanvrage, zoo noodig
door specificatie aan de achterzijde van de
formü lieren.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllll
I Minister Drees verklaarde gisteren
te Katwijk, dat de benzine spoedig
vril zal komen.
Illlllllllillllllllllll
BUITENLAND.
Ragnar Sohlman, de 76-Jairlge leider
van de Nobelstichtlng, zal zich terug
trekken nadat gedurende zijn directoraat
het prijzenfonds van 33.000.000 kronen ln
1896 tot 35.000.000 ls opgeloopen.
Ragnar Sohlman wordt opgevolgd door
Sven Hammersjold, rechter fn het Zweed-
sche Hof van Oassatie.
Australië wil 70.000 emigranten per
Jaar toelaten. Engelsohen zoowel als nlet-
Engelschen. De eerste 2 jaren zullen niet-
Engelschen echter wel niet ln aanmer
king komen.
De Japanscne keizer heeft het
nieuwe parlement tegen 16 M$1 bijeenge
roepen.
Te Sydney ls een staking uitgebro
ken van meer dan 1600 bootwerkers, daar
zij weigeren langer dubbele balen wol te
laden, die zij te zwaar oordeelen
Als gevolg van de mijnwerkerssta
king in Amerika kunnen diverse treinen
niet rijden.
De bijeenkomst der Clilneesche Na
tionale Vergadering is opnieuw uitgesteld,
tot ln Ohlna overal rust zal heerschen.
Heden ls te Leipzig de Messe ge
opend. Er zijn 3000 exposanten. De voor
naamste producten, welke dit jaar wor
den tentoongesteld zijn machinaal ver
vaardigde produoten, die ten behoeve^ van
den wederopbouw vervaardigd zijn.
De Ford Motor heeft aangekondigd,
dat dè kolenstaking practisch het geheele
Ford-systeem voor onbeperkten tijd heeft
lamgelegd. 110.000 arbeiders hebben het
werk moeten neerleggen
Generaal De Gaulle heeft een ult
noodlglng van den Franschen premier
Gouln om aanwezig te zijn op oe offi-
cleele viering van den wapenstilstands
dag (11 Mei) van de hand gewezen, daar
hij, naar hij verklaarde, reeds besloten
had dien dag een bezoek te brengen aan
het graf van Clemenceau, den „tijger",
die Frankrijks strijd tegen Dultschland
ln 1914—1916 leidde.
President Truman heeft een wets
ontwerp Ingediend Inzake militaire sa
menwerking met andere Amerikaansche
staten, waaronder de opleiding, organisa
tie en ultrüstlng van de gewapende
strijdkrachten van die landen.
In Noorwegei. zal dit Jaar geen zo
mertijd worden ingevoerd.
De Belgische oud-minister Gutt ls
met algemeene stemmen verkozen tot di
recteur-generaal van het Internationale
Monetaire Fonds
In het te Meohelen gevoerde proces
tegen de Dultsohe en Belgische „func
tionarissen" van het concentratiekamp te
Breendonck zijn 16 doodvonnissen uitge
sproken.
Mens droeg ons aan het orgel Bach en
Sweellnck voor en na en tusschen het
woord van ds. Kelder en Pater Borromaeus
de Greeve, volgde de zang der Leidsche
Koren, ln samenwerking met de solisten
Mea Naberman (sopraan). Bella Brusse-
Keyzer (alt), Han de Fèvre (tenor) en
Herman Schey (bas), met accompagne
ment van het Utrechtsch Stedelijk Orkest.
Vertolkingen op hoog peil, waaraan elk
een paar geest en kunnen, zijn schoonste
en zuiverste krachten gaf.
De doodeu waren ln deze uren nauw
met de levenden vereend. En sterk
droeg een Ieder in het hart de onver
brekelijke gelofte: „wij zullen hen
nooit vergetenI"....
De redevoeringen, waarvan wij hierboven
gewaagden, volgen hieronder:
REDE DS. KELDER.
Ds. W. H. Kelder Jr., wees er op, dat wy
dezen avond niet alleen aan onze dooden
denken, maar wat meer zegt: „gedenken".
En wij doen dat, omdat hun dood ons aan
gaat. ons Iets te zeggen heeft; ons, leven
den, persoonlijk betrekt ln hun dood, ons
bepaalt bij die daad. die in hun dood
besloten ligt. Dit gedenken bepaalt ons bij
een zee van onzegbaar leed, bij wonden,
welke eiken dag weer schrijnen. Het be
paalt ons bij al die gezinnen, waarin zij
hun plaats hadden. Het doet ons met
groote smart zien de ontelbare hulzen
waar hun plaats ls leeg gekomen en waar
tegenover menschelljke vertroosting niets
uitricht. Dit gedenken bepaalt ons bij bet
leed, dat over ons heele volk kwam. Het
doet ons van onzen kant verstaan de
gToote onherroepelijkheid der levens en der
dingen, die op zoo plotsëllnge en vaak
wreedaardige wijze werden weggerukt. Dit
gedenken, aldus spr.. wordt een „door
denken". dat ons de grenzeloosheid en
bodemloosheid van dit alles doet aan
schouwen en waarin wij een houvast zoe
ken. Zal dit- zijn een houvast van de bit
terheid? De bitterheid op deze manier:
wat geeft het allemaal?
Wat bclcekencn al die offers? Zijn
ze daarvoor met den geheelen Inzet
van hun moed en hun vertrouwen ge
vallen. dat. als zij nog ln het leven
zouden zijn, zich moesten schamen
voor ons allen en zouden twijfelen anu
wat eens liet enthousiasme en de vast
beradenheid van het Ned. volk heette
te zijn? ls (lilt de zin van hun dood.
dat wij die leven het leven vertrappen
en vergooien zouden en overspoeld
worden door een zee van moreel,
geestelijk en maatschappelijk verderf?
Wat ls er overgebleven van die een
heid, die ons samensmeedde In het
verzet, wit van de Idealen waarmee wU
waren bezield voor een nieuw eh beter
en waarachtig herrijzend Nederland?
Of zal het houvast zyn de eerbiedige,
dankbare hulde, die ons voor het eerst of
by herhaling onze verantwoordelijkheid
doet verstaan. Het ls, aldus spr., zoo vaak
gezegd en zy die vielen hebben het ook
zóó verstaan, dat hun offer niet tevergeefs
zou zyn. Dat zy allen bewust of onbewust
een bijdrage leverden tot de herleving van
ons vaderland. Verstaan wy dit goed, dan
zal dit gedenken, ln plaats van de bitter
heid en het cynisme, dat ontbindend ls,
bindend zyn. En wanneer het gedenken
van hen die vielen plaats heeft niet ln
een zaal of ln de open lucht maar ln deze
kerk, dan ls het offer van hen, die ge-
Alphen's „Burgemeester"
Zuidervliet ontvlucht.
CVan onzen correspondent te Alphen)
De .burgemeester" van Alphen tij
dens de bezetting. Zuidervliet. die
geïnterneerd was in een kamp te
Schoorl heeft daar kans gezien met
nog twee van zijn kornuiten er tus
schen uit te breken. Tot nu toe
heeft men de gevlogen vogels nog
niet weer kunnen kooien.
vallen zijn, voor ons te verstaan als een
afglans van het groote offer, dat God ge
bracht heeft ln Jezus Christus voor de
gansche wereld. Dan loopt het Requiem
van het gedenken van onze dooden ln dat
licht uit op het ,,Te deum laudamus
REDE TATER BORROMAEUS
DL GREEVE.
Hierna herinnerde pater Borromaeus de
Greeve. o.f.m., er aan, dat de dag Waarop
wij onze bevrijding feestelijk hebben her
dacht, weer voorbij ls. De blijdschap, dat
wy de beproevingen hebben overleefd,
heeft ons toch niet zóó vervuld, dat wij
de duizenden dooden kunnen vergeten.
Daarom zyn wij vanavond dan ook byeen.
Was er enkele dagen geleden de Jubel,
thans ls er de ernst. Voor spr. staat het
vast. dat een herdenking, welke ln het
teeken van de rouw staat meer voordeel
aan ons volk kan brengen. Van stervende
lippen komt levcnswysheld. Vanavond nel
gen wy de ontplooide vaandels van enkele
dagen geleden in eerbied over de graven
der gevallenen. Goebbels, aldus spr.. heeft
eens een rede uitgesproken, welke tot titel
droeg „De roep der ongeborenen". Hy had
beter gedaan het volk te laten luisteren
naar de stemmen van ben, die gestorven
zijn.
Zy spreken nog en zy spreken tot
ons heil. Zli spreken ln de allereerste
plaats van de waarheid van den beest-
mcnsch. De brutale overval van 1940
was een afschuwelijke rechtsverkrach
ting en toont ons. dat de wet van het
heest hoven die van de wet van den
mensch ging. De geweldpleging, lnhae-
rent aan concentratiekampen etc.,
toont ons den becstnienseh in al zijn
wreedheid en sadisme. De dooden, die
wy herdenken, hebben het optreden
van den heest mensch aan den lijve
ondervonden. In de stemmen der doo
den beluistert spr. het christelijk reveil
tegen het ontwakend heldendom.
Wanneer de wereld zlcli dan ook niet
tot God terugkeert en ons volk zyn
kosteiykste predikaat van christelijk
niet bewaart, zal ditzelfde beest terug-
kccrcu.
Vervolgens spreken de stemmen der doo
den ons van 'de verhevenheid van den
geesteiyken mensch. Waarom hebben wij
gevochten, waarom al dat ondergrondsch
veizet? Hadden al die duizenden levens
niet gespaard kunnen blijven? Was dit
geen Jeugdige bluf. geen onhandige inzet?
Dit zijn al stemmen van den vermaterla-
liseerden mensch. wy waren stuk van het
geheel. Verraad aan eigen volk beteekende
ook verraad aan andere volken, waarmede
wij verbonden waren. Meer dan goed en
geld ls plioht en eer Dit hebben onze
dooden ook begrepen on daarom zyn zij
gegaan. ZIJ zijn getuigen van de ziele-
grootheld van den mensch. Tenslotte
spreken onze doodon ook van den triomf
van den eeuwigheldsmensch. Zy spreken
van opstanding en verheeriyklng. Spr.
hoopt, dat ons volk den roep der dooden
zal verstaan, want dan zijn zij niet voor
niets geofferd en hebben wy zelfs aan
oorlogsbuit gewonnen t.w. een versterkt
christendom en een verryklng der geeste
lijke goederen!
Onder de drieduizend aanwezigen merk
ten wy om. op den loco-burgemeester,
wethouder J. Riedel, den garnizoenscom
mandant W. l Mulder, den rector-magnl-
ficus, prof. dr. B. G. Esscher, verscheidene
professoren en voorts tal van geestelijke
en burgerlijke autoriteiten.
SMOKKELAAR LANDDE PER VLIEGTUIG
Onlangs 6treek onder de gemeente
Kaatsheuvel "een klein verkennersvlleg-
tulg neer. Een passagier stapte uit en
het vliegtuigje verhiel zloh weer ln de
luoht. De rijkspolitie, die ln de omge
ving surveilleerde, hield den passagier
staande. Het bleek te zijn een zekere R.
uit Vryhoeve Capelle. luitenant-betaal
meester voor het Ned. leger te Brussel.
BIJ contröle kwamen een zestal kistjes
sigaren te voorschijn en 1800 sigaretten.
De bestuurder van het vliegtuig was zyn
vriend, luitenant-vlieger ln militairen
dienst. De sigaren en sigaretten werden
ln beslag genomen.
VOETBAL.
LAATSTE TRAINING VAN HET
NEDERLANDSCH ELFTAL.
Elf voetballers, waarop sportmlnnend
Nederland zyn hoop gevestigd heeft,
ontvingen gisteravond- op het V.U.C.-
terreln te Den Haag de laatste training,
voor zij Zondag het duel tegen onze
sterke Zuiderburen zullen moeten uit
vechten.
wy zagen de Nederlanders op het veld
hun rondjes loopen, w. zagen ze ln de
„wondertent", en we hoorden Lotsy. Als
er één man ls, die dit fel becrltlseerde
elftal kan lelden, dan lc het Lotsy, de
voorzitter van den K.N.V.B. Onder diepe
stilte sprak deze psycholoog ongeveer 10
minuten tot zyn mensohen, waarvan er
geen ontkwam aan den invloed die van
zyn woorden uitging. Geestdriftig bracht
Lotsy voorai de eer, die op het spel staat,
naar voren. Hy besloot met de woorden:
„Jongens, neen kerels, lk vertrouw op
Jullie."
Wedstrijd P.T.T.-per.soncel In den
Leldschen Hout wordt Maandagavond te
halfacht een wedstrijd gespeeld tusschen
P.T.T.-personeel van Lelden en Noordwyk.
Haringvisscherij begonnen
Vandaag zyn de eerste tied loggers
uit IJmulden ter haringvangst uit
gevaren. Het zlln de schepen KW 32,
KW 167, KW 44. KW 43. KW 37.
KW 49. KW 2. KW 3. KW 175 cn
IJm. 283. Binnenkort valt dus de
eerste „Hollandsche nieuwe" te
verwachten!
Uitslagen L.V.B. pe resultaten van
Zondag zyn;
Kampioenschap: Foreholte 1Rooden-
burg 2 0—0.
lste kl. A: Nic; Boys 1Alt lor 1 22.
lste kl. B: Kagia 1Warmunda 1 35,
Foreholte 2—SJO 2 0—3.
lste kl. C: Lugd. 4—UVS 4 1—2.
lste kl. D: Morschkw.—A60 4 1—5,
AZL—UVS 5 3—10.
2de kl. A: Alt lor 2—Nlc. Boys 2 1—2,
Alphen 4Alphia 3 50, Weter. Boys 1
Alph. Boys 2 40, DOSR 2—Altior 3 54.
2de kl. B: Teljllngen 3Tehllngen 4
22, SJC 4Warmunda 2 55. WSB 4
Warmunda 3 20.
2de kl. C: ASC 5Rouwkoop 2 42.
2de kl. D: Roodenburg 3—WLV 2 2—1.
3de kl. B: DOCOS 4Roodenburg 4
0—3. UVS 7—ZLC 3 0—3, DSB 3—Roo
denburg 5 81. Lugd. 7ASC 7 36.
3de kl. C; LFG 8—ASC 8 1—0, UVS 8—
Lugd. 8 25.
Jun. A afd, A: AlphenAlphia 0—4,
Alph. Boys (A)Nlc. Boys 31, Altior
(A)—Altior (B) 3—1.
Afd. C: ASC (A)—Lugd. 2—4, KRV
UVS (A) 2—3.
Afd. D: LFC A) Meerburg 1—0,
BRIDGE.
Viertallencompetitie „De Sleutels"
De uitslagen van gisteren zijn:
Hoofdklasse: team Van Weizen wint
van team Been met 26 p.; v. Wingen ge-
ïyk tegen De Graaf (4 p. voor Van Win
gen), v. d. Star w. v. Verboog met 52 p.
Eerste klasse: Slem w. v. Smlttenaar
met 9 p.; Van Alphen gelilk tegen Sle-
bos (3 p. voor Slebos), Bleuzé w. v. Kuy-
pers met 36 p.; v. Delft w. v. Huivenaar
met 61 p. InhaalwedstrUd: Wynnobel w.
v. Keunen met 13 p.
Tweede klasse: mevr. v. d. Star eeiyk
tegen Barnau Sythoff (2 p, voor mevr. v.
d. Star), v. As w. v. Barlo met 54 p., Pol-
mann w. v. mevr. Den Holder met 11 p..
Koolman w. v. mevr. IJkema met 62 p.
