De Sleutelstad herdacht haar jongste ontzet
Inzet van den Beetliovencyclws
Officieele publicaties
Witwerken - Vloeibaar Behang
f PARTIJ VAN DE VRIJHEID
Kleine
Advertenties
I DRIE MEISJES HUISf
Foto v. Vliet.
Indrukwekkend défilé langs het
tijdelijk monument
Een eenvoudig wit houten kruis tegen
den achtergrond van een door oorlogs
geweld geschonden gebouw, getuigt In
onze Academiestad van de offers, die
ook Lelden brengen moest, om haar
Jongste ontzet te veroveren. Het was
bU dit symbool van de kracht van het
Nederlandsche volk, de kracht om on
danks alle Individualisme en verdeeld
heid zelfverloochening te toonen wan
neer het voortbestaan van het geheel
dit verelsclit, dat de Sleutelstad Vrij
dagavond als eerste manifestatie In de
bevrydlngsherdenklng een Indrukwek
kende hulde bracht aan hen. die, op
welke plaats en door welk noodlot ook.
Saven voor wat leder rechtgeaard Ne-
erlander voelde en voelt nis het hoog
ste goed: recht en vryheld. in natlona-
len zin: God, Koningin en Vaderland.
TREFFENDE BLOEMENHULDE.
Juist nu In deze dagen de discussie
over het toekomstig bestel van ons Va
derland de onderlinge verdeeldheid ac
centueert en deze strijd van meeningen
tot dlkwyis ongezonde excessen leidt roer
de de aangrijpende eensgezindheid van de
betooging bij dit eeuwenoude symbool
van offervaardigheid.
Foto v. Vliet.
De loco-burgemeester, wethouder J. Riedel,
tijdens zijn toespraak by de onthulling
van den gedenksteen In den gevei van het
Weeshuis aan de Hooglandsche Kerkgracht
Zeker, er Is feest gevierd ln deze dagen:
korten tijd hebben de Leldenaren even
als alle Nederlanders," wêtkr ook ter we
reld, zich in gedachten weer terugge
plaatst naaT de oogenblikken waarop be
kend werd, dat de meest gehate tyran
eljn onmacht om het kwaad nog langer
bot te vieren, had erkend. Een zich uit
levende vreugde, die de Nederlander niet
gewend ls te toonen, maar desniettemin
op 4 en 5 Mei 1945 onbeperkt baan brak,
werd ook op dezen eersten verjaardag van
de bevrijding min of meer tot uiting ge
bracht, al ontbrak het spontane ele
ment, doch Indrukwekkender en meerzeg-
gend dan dit feestgedrulsch was het eer
betoon, dat gebracht werd aan de slacht
offers van den vijfjarigen strijd, zonder
onderscheid, of deze vielen ln den wel-
bewusten vrywllligen ondergrondschen
strijd tegen den onderdrukker, in het
gevecht als frontsoldaat tegen den tegen
stander, of achterhaald door het noodlot
ln den vorm van bombardement of ander
krijgsgeweld. Treffend kwam deze ver
scheidenheid tot uiting ln de eenvoudige
bloemenhulde bij het tijdelijk monument
van de zijde van het in dit laatste op
zicht ln aantal zwaarst getroffen stads
deel, de Haverzakbuurt.
HET DEFILE.
De wacht bij het monument was reeds
ln den laten namiddag van Vrijdag be
trokken door zes manschappen uit diverse
formaties, n.l. de v.m. BS, de gezags-
troepen, en de marine, allen onder com-,
mando van sergeant-majoor Linders. Om
ruim half acht arriveerde de kop van den
zeer langen stoet, die zich verzameld had
bij de Morschpoortkazerne, bij het mo
nument, waar het gemeentebestuur, ver
tegen woord igd door het volledige college
van wethouders, de eerste bloemenhulde
bracht. Hierop volgden het Collegium van
het L.SG. en het Bestuur van de VVSL,
waarna een zeer groot aantal Instanties,
vereenigingen en groepeeringen gedurende
luim anderhalf uur voor het monument
defileerde en als biyk van hulde aan de
slachtoffers een bloemenschat aan de
voft van het kruis deponeerde.
Onuc-r deze talrijke delegaties bevon
den zich afgevaardigden van diverse stu
dentenorganisaties en gemeentelijke in
stanties, de 3-Octobervereenlglng, de Ver.
van Industrleelen, vereenigingen op cul
tureel gebied, het comité Doodeuherden-
k ng, NVH, Roode Kruis, verzetsgroepen,
BS-slaf en BS-troepen, Pro Patvia, Ge-
zagstroepen, Politie, PPT, Brandweer,
Spoorwegen, NZH, Padvinders- en Pad-
vlndsterorgantsatles, woningbouw- en
buurtvereenlglngen, sportorganisaties, po
litieke partijen. Jeugdgroepen en ontspan
ningsverenigingen. Tevens hadden vele
particulieren bulten vereenlglngsverband
zich bij den stoet aangesloten. Tot slot
voegde de 5-Mel-Vereenlglng haar bloe
menhulde toe aan het grootsche eerbe
toon voor het kruis, dat ln het heldere
lamplicht tusschen de halfstok geheschen
Oranje- en rood-wlt-blauwe vlaggen ge
tuigde van den prijs, die nootiig was om
de duur bevochten, thans helaas zoo
dikwijls miskende en misbruikte vrijheid
te verwerven.
Nadat de wacht front had gemaakt
voor het monument en militair eerbetoon
had gebracht, was de plechtigheid, die
mede dank zij de voortreffelijke organi
satie door de politie zonder hapering ver
liep, ten einde.
schreeuwt: alles mediteert.... over
denkt, vertoeft voor een enkel oogen-
blik met de gedachten by ben, die vle
len In den glgantischen strijd voor onzë
vryiïeld.
Militairen In onze omgeving brengen,
stram ln de bonding staande, liet sa
luut. Ook de politie volgt bun voor
beeld. En tenvQl wij het hoofd ont
bloot daar zoo staan, dachten wy
aan Dachau, Oranlënburg, aan Rotter
dam en Arnhem, maar ook aan ben.
die uit eigen stad door wrecde moorde
naarsband liet leven lieten Een
moment van treffende ontroering en
diepe ingetogenheid Onze stad.
neen ons land. herdacht zy» geliefde
dooden.
Terwijl nu overal ln de stad de vlaggen
„In top" werden geheschen, spoedden
zich 2700 schoolkinderen naar de diverse
bioscopen waar zy. dank zij het Initiatief
van de Federatie van Buurtvereenlglngen,
een filmvoorstelling kregen aangeboden.
De middaguren werden voor het grootste
gedeelte ln beslag genomen door kin
derfeesten ln diverse wijken der stad.
waar het de buurtvereenlglngen waren,
die voot de noodige afwisseling zorg
droegen.
Onder auspiciën van de 5 Mei-veree
nlglng, welke geheel ln het kader van
dezen dag, voor een sobere herdenking
had zorg gedragen, vond om half vijf op
het Stadhuisplein een ma6sazang plaats.
Herman Stenz, aan den vleugel begeleid
door mevrouw Tilly StenzLeening en
met medewerking van „Kunst en Ont
spanning" van N.V.H heeft hier de vele
zanglustlgen een genoeglijk en tegeiyk
on tspanningsvol uurtje bezorgd.
ONTHULLING GEDENKSTEEN.
De buurtvereenlging „Om den St. Pan-
cras". die gemeend had. dat aan dezen
dag voor het nageslacht een blijvende
herinnering moest worden verbonden,
had het Initiatief genomen om ln den
gevel van het Weeshuis aan de Hoog-
landsohe Kerkgracht een gedenksteen ln
i te metselen. Onder de talrijke aanwezigen.
die de onthulllngsplechtigheld bijwoon
den. bevonden zich o.m. de loco-burge-
i meester, de heer j Riedel, de gemeente-
I secretaris, de heer J. Bool. afgevaardigden
j van de Federatie van Buurtvereenlglngen,
„Oud Lelden" en de 3 October-vereenl-
glng De loco-burgemeester, die de ont
hulling verrichtte, legde ln enkele zinnen
een kernvolle gedachte neer. Als het na
geslacht. aldus spr.; dezen steen zat zien,
welke gevoelens zullen dan bij haar opko
men? wij kunnen niet verwachten, dat
het nageslacht zich ln de ellende, welke
wy hebben medegemaakt, zal gaan ver
plaatsen. Wij kunnen slechts den wensoh
uiten, dat God verhoede, dat het door
zulk een wreeden en mee-doogenloozen
oorlog wordt getroffen.
Hierna vond de onthulling plaats. Lang
zaam verwijderde de loco-burgemeester de
vlag van den gevelsteen.
Door den voorzitter van de vereenlglng
„Om den St. Pancras" werd aan weers
zijden van den steen een bloemenhulde
aangebracht. Deze korte plechtigheid
werd besloten met het zingen van het
vlaggelled door de kinderen van ihet
weeshuls.
BOOMPLANTING TN DE
PROFE S S OREN WIJK
De actieve buurtvereenlging „De Profes
sorenwij k" had ai by zonder veel werk
gemaakt van deze bevrydlngsherdenklng.
De herdenking der gevallenen werd in
geluid met de planting van een vrijheids
boom aan het begin van de Zeemanlaan.
Het Sleutelkoor o.l.v. den heer A. H.
Rijnbeek, zette de pleohtlgheld ln met
eenige zangnummers, waarop- de heer D.
v. d. Kwaak, als voorzitter van de wijk,
een kort Inleidend woord sprak. Hij wierp
een terugblik op het afgeloopen" Jaar,
dankte voor wat ons li den oorlog toch
nog gelaten was en wat wy ln het afge
loopen Jaar hebben verkregen. Hulde en
dank bracht hl) aan hen, die hun leven
voor ons en ons vaderland gaven....
Spr. verwelkomde voorts wethouder
Jongsleen, die het gemeentebestuur ver
tegenwoordigde. afgevaardigden van de 5
Mei-vereeniging, de Federatie van Buurt
vereenlglngen, den commandant van de
brandweer, den heer F. Flamellng, In
specteur Wijk namens den commissaris
van politie de medewerkenden aan deze
plechtigheid en den heer Galjaard, chef
van den Plantsoenendienst, die zooveel
reeds heeft gedaan om het aanzien der
gemeente weer wat op te vroolijken en
ook deze wyk van harte in zijn belang
stelling aanbeval, vooral om te komen tot
stichting van een speelweide, waardoor de
Jeugd van de straat wordt gehouden.
De 2de voorz., de heer J. Cuperus, sprak
vervolgens een herdenkingsrede uit. waar-
In een terugblik werd geworpen op den
tyd van druk en benauwenis.
Hierna trok de voorzitter het vlagge-
doek van het herdenkingsbordje voor den
vrijheidsboom weg, waarna een krans werd
gelegd.
Nadat het dubbelmannenkwartet „Inter
Nos" zloh had doen hooren, werd het
Wilhelmus gezongen, waarna weth. Jon-
geleen namens het gemeentebestuur
eenige woorden sprak
Na deze plechtigheid trok onder groote
belangstelling een wèlverzorgde ruim
700 kinderen namen er aan deel ge-
costumeerde optocht door de straten van
deze wyk. waarna op De Sltterlaan een
Foto v Vliet.
De dag van
Zaterdag
Op waardige en gepaste wyze de
herinnering aan véél leed ligt' nog te
versch ln het geheugen heeft onze
stad Zaterdag het feit der bevrijding lier.
daoht De vlaggen, welke 's ochtends in
den bollen wind nog halfstok wapperden,
gaven de stad wel ls waar een feestelijk
aanzien, maar riepen tooh tevens op tot
Inkeer en bezinning.
Het ls vyf minuten voor elf als wij ons
op de Breestraat bevinden en de zware
bourdon van het Leidsche stadhuis haar
sombere slagen over Lelden doet weer
galmen. Zy roept ons op tot een stil ge
denken
EEN MINUUT STILTE.
Elf metalen slagen van den lioogen
klokkentoren kondigen dan het tijdstip
aan, waarop gelicei ons volk met één
minuut stilte zijn dooden herdenkt.
Het verkeer ligt stil. het draaiorgel
zuygt, do marktventers staken l\un ge-
poppenkoatvertoonlng en op het NR.L.O -
terreln een voetbalwedstrijd tusschen een
Studentenelftal en een Professorenelftal,
welke door het laatstgenoemde elftal met
31 werd gewonnen, plaats vonden In
de avonduren vond op het Van der Waals
plein een groot kampvuur met padvin
dersdemonstratie plaats.
Hiervoor bestond buitengewoon groote
belangstelling. Ben groote schare wy
schatten h*t eantél astnjweelgen op 6000
heeft dit fantastisch schouwspel, waarvan
de opbrengst geheel bestemd 'was voor de
actie ..Helpt Putten'e Jeugd", gadsgesla-
I gen. Prof. dr. P. A. H. de Boer heeft als
I districtscommissaris der N.P V. dit kamp-
I vuur, waarvan een krachtige propaganda
I voor de padvinderij ls uitgegaan, geopend.
Tenslotte was er op de Franohlmontlaan
nog een openluchtfilmvoorstelling waarna
de voorzitter der vereenlglng. de heer D
v. d. Kwaak, deze bevrydlngsherdenklng.
waarvoor ook van bulten de wyk zuik
een groote belangstelling bestond, met een
kort wöord heeft gesloten.
Tegelijkertijd vonden ln de avonduren i
openïucntconcerten plaat6, georganiseerd I
door een onder auspiciën van het Werk
comité „Kunst en Ontspanning" van
N.V.H. en waaraan verscheidene koren en
gezelschappen medewerkten. Een belang
stellend aantal toehoorders volgde het
gepresteerde.
HERDENKINGSCONCERT IN DE
PIETERSKERK.
Onze muziekrecensent schryft hierover
het volgende:
Als stemmingsvol muzikaal besluit we
derom een door Ned. Volksherstel georga
niseerd concert. Organisten van rang be
spelen ln deze serie het klavier: ditmaal
de kundige Hendrik Andrlessen. Benijdens
waardige eigenschappen, als fijnzinnig be
grip voor klankgeheim en edele kleur, rus
tige evenwichtigheid en duidelijke phra-
seering, stempelen hem tot musicus van
hoogste orde. Zoo ook zijn composities.
Van zyn vele Intermezzi speelde hij er drie,
waarin voor de modernste schrijfwijze niet
geschroomd wordt. De Invallen zijn daarby
stoutmoedig en origineel. Het middelste,
met zyn Interessante basparty, leek ons
het sterkst. In het laatste met de effect
rijke. forsche Inzet, kwam tooh weer even
Inspirator Franck om den hoek kyken,
Bach's poëtische pastorale, teeder van
sfeer en stemming, was een lieflijke In
leiding. Loots' gezonde, ongecompliceerde
Improvisatie, zooals er dertien in een do
zy n gaan. doet tegenwoordig wat tam aan.
Gefundeerde techniek en weldoordachte
speelstijl spraken ook uit de accompagne-
menten van de sopraan To v. d. Sluys en
don cellist Carel van Leeuwen Boomkamp.
De eerste voldeed slechts ten deele; zy
was het gelukkigst tijdens haar tweede
optreden, toen geen stemuitzetting noch
gebruik van het hoogste register van noode
waren. In de mlddentlnten paarde zloh
klankschoonheid aan devote verinnerlij
king, speciaal ln Fauré's diep-rellgleus
„Ple Jesu". In Bach en H&ndel trof het
gebrek aan charmeerende stemegallsatie,
ln het forte de scherpe klahkgeving. De
stem worstelt kennelijk met het afzakken
in mezzorichting. Aparte vermelding ver
dient de zeer toepasselijke liedkeuze, zoo
als het ontroerende „Ruh ln Frieden",
Fraaie toon en warme muzikaliteit van den
cellist maakten de G dur sonate van den
18en eeuwschen Napolltaan Sammartlnl
tot een auditief genot. Fauré's „Elegie"
vraagt echter soepeler tempo.
Als geheel een concert, dat véél bevre
diging schonk en een voornaam, voor dezen
avond hoogelijk gewyd cachet droeg.
Onder de aanwezigen bevond zloh ook
de loco-burgemeester de heer J. Riedel.
CABARET IN DE STADS
GEHOORZAAL.
Voor hen, die van wat lichter „kost"
hielden dit bleken er op dezen avond
maar héél weinigen te zyn had de Vijf
Mei-vereenlglng in de Stadsgehooi-zaal
een cabaretvoorstelling georganiseerd. Een
gevarieerd programma, waaraan o.m. Ger-
hof's populaire band medewerkte, werd
hier afgewerkt,
SLUITING VAN DEN DAG.
Even plechtig als de dag was geopend,
werd hij ook 's avonds met een toespraak
van den loco-burgemeester, den heer J.
Riedel van het bordes van het Stadhuis
af, gesloten. Ons volk, aldus memoreerde
spr., is ln vele opzichten afgestompt. Het
ligt amechtig neer temidden van een orgie
van bloed en tranen en naar boven stijgt
een rauwe kreet om redding.
De heer Riedel, die zyn Indrukwek
kend betoog, oriënteerde naar het
thema „Ora et Labora" (Bidt en
werkt), concludeerde uit een reeks
feiten, dat wij het regiem van Hitler,
dat ons vjjf Jaar lang heeft, geknecht,
nog niet kwyt zijn. Laat ons dit
reëel zien. Corruptie, funeste midde
len om door middel van sllnksehe
wegen het dool te bereiken, dit alles
moeten wy onvervaard ln de oogen
zien. Gaandeweg krijgen wy weer een
eigen oordeel.
Langzamerhand zullen wij ons uit
onze diepgebogen houding moeten op
richten. Laat ons vervuld van eerbied
vooruitblikken, wetende, dat God zlcli
ontfermt op het gebed van zyn volk,
gedenkende hen, die linh leven gaven
voor 's lands vrijheid, wy beloven el
kander, aldus de loco-burgemeester,
dat wy als een goed instrument de
zaken van ons land behartigen en onze
plicht Jegens God, Koningin en Va
derland betrachten.
De talrijke aanwezigen het Stadshuis
plein was geheel bezet zongen hierna
twee coupletten van het Wilhelmus, waar
na de heer Riedel deze plechtigheid
sloot.
De zaak Arnold Meyer.
Op last van den directeur-generaal
van het Bijzonder Gerechtshof te Den
Bosch is Arnold Meyer naar Dep Bosch
overgebracht. Behandeling van zijn zaak
ls zeer binnenkort te verwachten.
Eon nare-ge groep uit de?i klnderoptocht.
soren wy
I waren alle leden weer aanwezig.
Nadat twee dames-leden ln de kleeding
der B.S. op verzoek van den commandant
de vlag hadden geheschen. sprak deze een
kort herdenkingswoord en herdacht hierna
het gevallen sectlelld Nlx; hij stelde zijn
energie en werklust allen ten voorbeeld.
Ter zijner eer werd een mlnuu$ stilte ln
acht genomen.
Spr. riep zijn mannen dan op om niet
verbitterd te zijn op de gemeenschap door
teleurstelling, die misschien een gevolg ls
van te hooge verwachtingen. Hy spoorde
hen aan door daadwerkelijk voorbeeld de
mogelijkheid te scheppen Nederland op
een nieuwe basis te plaatsen, waarna hy
besloot met drie Cheers op de jongens, die
ln Indië voor het vaderland vielen.
HERDENKING IN DE KERKEN.
Gisteren, de elgeniyke dag waarop onze
bevrijding een feit werd. ls door alle voor
gangers der diverse kerkgenootschappen ln
treffende woorden aan dit historisch ge
beuren herinnerd. In de tot op de laatste
plaats bezette Hooglandsche kerk werd een
speciale Jongerendienst gehouden, waarin
ds. M, W. J. Geursen het woord bediende
naax aanleiding van 1 Cor 15 32. Het
thema van zijn ernstig overdenkingswoord,
dat tot titel droeg „Een Jaar later", was
gebaseerd op het „Christus' Overwinnaar".
De indrukwekkende dienst werd besloten
met het zingen van twee coupletten van
het Wilhelmus.
IN DE SYNAGOGE.
De Isr. gemeente te dezer stede, die in
den voorbllgeganen tyd wel zeer zwaar is
getroffen en wier leden behalve als Neder
lander ook nog als Jood aan vele marte
lingen en vervolgingen hebben bloot ge
staan. had gistermiddag ln haar synagoge
aan het Levendaal, waarvan het interieur
nog duidelijk de sporen van den rooflust
van den bezetter en diens handlanger
draagt, een herdenkingssamenkomst be
legd. waarvoor vooral ook van niet-
Joodsche zyde groote belangstelling be
stond.
Nadat de wnd. voorganger, de heer E.
van Itallle, eenige gebeden had gezegd
en enkele schriftgedeelten had gelezen,
heeft de vorzltter van de Ned. Isr. Ge
meente. de heer Is. Leman, een herden
kingsrede uitgesproken, waarin hil cr
op wees, dat ln den bezettingstijd het lot
der Joden dubbel zwaar ls geweest. Moes
ten zll het, zooals leder ander, ontgelden
om hun Nederlander-zi|n. daarnaast trof
hen nog ln het bijzonder de fanatieke
jodenhaat. Ongeacht of een Jood. dan wel
actief of passief aan den strijd had deel
genomen. voor den vijand gold de totale
vernietiging van het Joodsche ras als
einddoel. Dat nochtans een klein aantal
De oioemen&chai aan ue voet van het kruis
van het tijdelijk monument.
KEI ME STOOTTROEPEN.
Het mag geen verwondring wekken, dat
de bevrydlngsherdenklng ook op bijzondere
wijze werd herdacht door de stoottroepen,
die zulk een groot aandeel hadden In het
verzet en cUe aangewezen waren om als
Binnenlandsche strijdkrachten te zorgen
voor de overname van de macht en voor
herstel of handhaving van orde en rust
na de capitulatie. En zoo hadden deze
troepen om precies te zijn de derde
sectie Zaterdagmiddag ln het Gymna
sium aan de Frulnlaan een reünie belegd,
waarby ook de chef van den staf, de dis
trictscommandant Coenders (de heer De
Gast) aanwezig was.
De sectie, die het vorig Jaar ln. het
Gymnasium een onderkomen had gekre
gen met speciale opdracht om de Wllhel-
mlnabrug voor vernieling te behoeden,
heeft zich steeds gekenmerkt door een
goeden geest, die de band tusschen allen
vormde Deze sectie wilde de symbolische
handeling, welke vorig Jaar bij de bevrij
ding was gesteld, herhalen en op hetzelfde
uur wederom de driekleur hljschen.
De sectie heeft in het afgeloopen jaar
evenwel een harer leden door den dood
verloren: Lou Nlx, een Indonesiër, kwam
ln Indlë door extremisten om het leven.
Zijn eohtgenoote en zijn moeder waren
thans bi| de herdenking aanwezig.
De sectie-commandant R. Heyers hield
te 4.25 uur appèl en voorzoover niet ver
hinderd door verblijf ln Indlë of ziekte
welke Zaterdagmiddag door de Prof*s-
k trok.
I Joden is overgebleven, danken wil naast
Gods beschikking aan hen. die bereid
bleken om Joden te helpen. Ondanks alle
waardeering. welke spr. voor de illeeall-
telt heeft, wenschte hy er toch op te wij
zen. dat vóór de Illegaliteit goed func-
tlonneerde. het Nederlandsche Jodendom
(ln 1943) ln feite reeds geliquideerd was.
Met groote dankbaarheid maakte de
heer Leman gewag van al die mannen en
vrouwen, die ondanks hun verschil ln
geloofsovertuiging, het Joodsohe volk
zoo uitzonderlijk goed hebben geholpen.
WH zullen onze stille, veelal voor ons
naamlooze. weldoeners nooit vergeten.
Met waardeering sprak spr. over het
optreden der geallieerde legers en hun
leiders, waarvan hl| met name noemde
Churchill, Elsenhower en Stalin. Vooral
Churchill zal by ons het besef levendig
houden, dat hil veel heeft bijgedragen tot
de redding van de wereld en daardoor tot
herstel van het Jodendom.
In enkele sympathieke woorden her
dacht de heer Leman hierop allen, die ln
den oorlog hun leven op het slagveld, ln
de lucht of op zee, voor het vuurpeloton,
of bij een bombardement hebben gelaten.
Het aantal Nederlandsche Joden en en Jo
dinnen. dat ls weggevoerd en vermoord,
bedraagt 120.000. Voorts herdacht spr.
den overleden voorganger der gemeente
te dezer stede en diens gezin en de vyf-
tig weggevoerde kinderen van het Jood
sche Weeshuls in de Roodenburgerstraat.
waarvan er slechts één is teruggekomen.
Alle anderen zyn door laffe moorde
naarshand om het leven gebracht. Wij
zullen hen allen nooit vergeten, geen dag
en geen nacht en geen uur. Staande
werden deze woorden aangehoord.
De heer Leman deed hierna de verblij
dende mededeellng. dat nog deze week
fondsen beschikbaar zullen worden ge
steld, om het leeggeroofde kerkgebouw
eenlgermate te herstellen. Verder deelde
hy mede, dat de Joodsche Coördinatie
Commissie te Amsterdam gunstig beslist
heeft op het verzoek gelden beschikbaar
te stellen tot het op gang brengen van
de gemeentelijke huishouding. Spr. ein
digde met er op te wllzen, dat het voor
de Joodsche wereld eerst don pas waariyk
V.D, zal kunnen zijn Indien de verkla
ring van Balfour, welke hij voor het En-
gelsche parlement heeft afgelegd, is In
gelost en waarbij Palestina als nationaal
tehuis voor de Joden beschikbaar wordt
gesteld. Spr. hoopte, dat de U.N.O. dit
nog- eens zou weten te bereiken. Voor wat
Nederland betreft merkte spr. nog op.
dat de Joden ln dit land altild een zeer
bijzondere positie hebben Ingenomen, het
geen hij teschreef aan het feit, dat Ne
derland geregeerd wordt door een Oranje,
welk geslacht de eeuwen door op de bres
heeft gestaan voor de handhaving der
geestelijke vryheid!
Het 60-jarig bestaan der
3-October-Vereeniging.
EEN SERENADE AAN HEI BESTIER.
Maandag 13 Mei zal het 60 Jaar gele
den zyn, dat de 3-October-Vereenlglng
werd opgericht. Ter gelegenheid van dit
feit heelt de vereenlglng „Nut en Ver
maak' In samenwerking met de Vereenl
glng voor Vreemdelingen Verkeer het
Initiatief genomen om het bestuur van
deze zoo sympathieke vereenlglng een
grootsche serenade te brengen en wel op
Maandag 13 Mel a.s. met medewerking
van alle Leidsche Vereenigingen welke
steeds haar medewerking verleenden aan
de Taptoe's die door de Jublleerende Ver-
eeniglng worden georganiseerd aan den
vooravond1 van ons 3 Octoberfeest.
Ds. P. W. SPRUYT.
Ds. P. W. Spruyt, Ned. Herv. predikant
te Arnhem, die ln de vacature-dr. G. J.
Streeder als predikant der N. H. Gemeen
te te dezer stede is beroepen, hoopt a s.
Woensdag een bezoek aan deze gemeente
te brengen. In de middaguren zal hij ln
de consistoriekamer der Pieterskerk door
de plaatselijke collega's en kerkelijke col
leges worden ontvangen terwijl 's avonds
een samenkomst zal plaats vinden in het
wljklokaal der Kooikapel, de wilk waarin
ds. Spruyt bij aanneming van het beroep
zal komen te arbeiden.
De politie heeft ln arrest gesteld
den 43-Jarigen I. B.t die zich schuldig
had gemaakt aan de vervalsching van 30
sulkerbonneoi.
Jubileum van den heer
M. Bolderdijk.
AFSCHEID Or ZATERDAG A.S.
Op Zaterdag a.s. zal de heer M. Bol
derdijk. wonende Jan v. Houtkade 11 al
hier, den dag herdenken, dat hy vóór 50
Jaar zyn muzlekloopbaan begon.
In cicze jaren heeft de Jubilaris zich
zeer verdlensteiyk gemaakt voor de dl-
lettantenmuzlek en op diverse concour
sen met de onder zijn leiding staande
vereenigingen groote successen behaald.
Reeds op 21-Jarigen leeftyd trad de
heer Bolderdijk (stamfuzikant bU het 4e
R. I.) op als directeur van do muziek-
ver. „Echo der Duinen" te Noordwljker-
hout.
Verder hebben de navolgende vereeni
gingen een aantal Jaren onder zlln lel.
ding gestaan: muzlekver. „Wllhelmlna"
Zwammerdam; „Concordia" Waddinxveen;
Post-Harmonie te Lelden: „Athalla" Lel
den. „Nieuw Leven" Lelden: „P. C. en
L." Lelden; „Onderling Genoegen" Rljp-
weterlng; „Leo XIII" Alphen a. d. Rijn;
6de Regiment Veld; ..Trouw moet Blij -
eken" Llsse; Harmonie Hazerswoude;
I-4e R. I. Lelden; II14e R.l. Lelden; Ves
ting Art. Zwammerdam; Leldsohe Chr.
Harmonie te Lelden.
Thans is de a.s. Juubllarls nog direc
teur van ..St. Caecilla" Voorhout: Politie
Muzlekgez. eiden: Warmonds Fanfare;
Muzlekver. Koudekerk; Muzlekver. Wou-
brugge.
Door deze laatste vereenigingen zal -hy
op 11 Mei a.s. worden gehuldigd, waar-
Residentie-orkest herdenkt de dooden
Kón men zich verheffender oogenbllk
voorstellen, toen op den avond der „Doo-
denherdenklng", orkest en auditorium, na
de „Marohe funébre" uit Beethoven's
,-Erolca" opstonden, om onder diepe stilte
de nagedachtenis te eeren der talloozcn, die
ln de oorlogsjaren het leven lieten?....
Ook leden van het Residentie-orkest wa
ren daaronder
Een aangrypend moment, té aangrypen-
der, omdat, geïnspireerd als alle mede
werkenden leken, zij de gansche „Erolca"
ln een geestelijk sterk en qua ultvoerings-
practijk perfect licht plaatsten.
Jan Out is een persoonlijkheid. Dat ls
onbetwistbaar. HIJ bewees het opnieuw
door de wijding, welke hy deed uitgaan
van deze ontroerende treurmarsch, waar
aan de bassen een imposant donker-
traglsoh relief verleenen ZIJ ls geplaatst
tusschen deelen vol levende stuwing en
vaart: het stormende begin, het manne
lijke scherzo, overgaand ln de stralend -
heroïsche finale, met haar brillante
variaties. Een werk. dat een onver
brekelijke eenheid vormt met zyn be
genadigden schepper. En ook de opening;
de „Egmont" ouverture, dit heldendrama
van onderdrukking, worsteling en vrij
heidsverlangen. Hoe paste ook de2e ln het
kader van dezen lndrukwetokenden avond
Een Ieder gaf het hoogste van zichzelf:
daar was diezelfde doelbewuste, geconcen
treerde toewijding, daar was onverflauwde
bezieling, volledig bewustzijn voor dc te
vervullen hooge opdracht. Met een hart
vol dankbaarheid kon men zich er aan
geven.. In het centrum van deze open
baringen van een mensch. die afgronden
van smart zoowel als hoogtepunten van
vreugde kende, doch ln zijn werken daar
aan toch steeds beheerschte vormgeving
schonk: het 4e planoconcert.
Dat verrukkelijk zingende G dur. als een
lleflljk-teedere bloesem der innigste poëzie
behoedzaam ertusschen gelegd. Getuigend
van Beethoven's vrome, verstilde Inkeer,
van reeds veel zachtmoedig gedragen leed,
nog vóórdat het bittere noodlot hem vol
ledig zou grypen.
Meesterlijk door Andrlessen gereprodu
ceerd. Bezonken en sober, iedere noot ln
verantwoorde accentuatie. Zijn geest was
vaardig: hij gaf er ditmaal wel een on
gewoon schoonp visie van, vooral ook van
het blljgestemde Rondo. Orkest en solist
speelden zuiver en zlnryk, dialoglseerend
ln warme eenheid. Allen verstonden allen
enBeethoven's rijpen geest, onver-
gankeiyk troostenden steun voor een thans
verwarde menschheid.
Deze Inzet van den cyclus maakte den
dlepsten Indruk.
Wat drommel: moet voor het voortbe
staan van een orkest, dat zóó te spelen
weet. nog gevreesd worden?.... H.
Leidsche Schouwburg
GEUZERWAARD.
Ter gelegenheid, van de herdenking
van onze bevrijding werd door de K,V.
Litteris Sacrum met medewerking vao
het L.S.T. Zaterdagavond de eerste op
voering gegeven van „Geuzerwaard",
spel in 3 bedrijven van dr. Ellne Ver
kadeCartier van Dissel. Het stuk speelt
ra de staking van 30 April 1943 in het
kleine Betuwsche plaatsje Geuzerwaard.
Men maakt er kennis met het strijden
van de illegaliteit, die er in slaagt het
doodschieten van drie slachtoffers (de
Duitschers willen als wraak drie men-
schenlevens rücksichtslos offeren!) te
voorkomen, al kost dit een Duitsch offi
cier het leven. Maar het gaat immer
hard tegen hard. Groote opofferingsge
zindheid zelfs van het leven, toonden
daarby burgemeester, pastoor en do-
mine. die zich wilden stellen in plaats
van de drie aangewezenen! Daarnaast
ls ingeweven een liefdeshistorie met
dramatischen inslag: zal de echtgenoote
van den burgemeester hem trouw blij
ven? Het antwoord is tenslotte beves
tigend.
Het is een gelegoheidsstuk, maar een
gelegenheidsstuk waarvan de verdienste
die van het normale soort van deze
strekking zeker overtreft. Het zit logisch
en knap in elkaar en heeft vele goede
kleine trekjes in de vlotte handeling.
Het derde bedrijf valt alleen eenigszins
terug.
De vertolking was Litteris volkomen
waardig. Onder de beproefde regie van
den heer B. Hageman werd een zeer
verzorgde uitvoering gegeven in een
fraai decor. Mevr, Hageman was op
haar best als de eenige vrouw in dit
stuk van vrijwel alleen hoofdrollen. Deze
tol behoort tot haar beste prestaties. De
heeren Dros, Zitman en Grefe vormden
het trio van burgemeester, dominé en
pastoor en zij voldeden uitmuntend.
Vooral de pastoor werd een succes. Hoe
fijn zijn telefoon-gesprek met zyn huis
houdster na zijn redding! Jammer
slechts, dat de dominé te jeugdig was
gehouden en zyn jacket hem niet paste.
Dat bedierf helaas veel van zijn overi
gens prachtig spel. Daarnaast alle
hulde voor den heea* de Wilde, die een
raak gekarakteriseerd Duitsch officier
der Gfüne Polizei even raak ten voeten
uit deed leven. Dat was af! Ook de ille
gale leider van den heer de Monchy
deed het uitstekend. De invaller voor
den huisknecht bleef onder de maat,
was blijkbaar nog niet genoeg inge
speeld.
Alles bij elkaar een voorstelling, die
op zeer hoog niveau stond!
De schrijfster was persoonlijk aanwe
zig evenals de heer Eduard Verkade, en
beiden waren vol lof over deze prestatie.
Aan schrijfster en mevr. Hageman wer
den bloemen aangeboden. M.
aan ook de Leldsohe Chr. Harmonie zal
deelnemen.
Belangstellenden, die behoefte gevoe
len dezen populairen muziekdirecteur ge
luk te wensohen met zyn Jubileum heb
ben daartoe gelegenheid op 11 Mei a.s.
ln de Stadsgehoorzaal, tusschen 4 en 5
uur nam.
Wij zijn overtuigd, dat het den heer
Bolderdijk op dezen dag niet aan belang
stelling zal ontbreken 1
WIE IS MORGEN AAN DE BEURT?
Voor het afhalen van nieuwe bon- en
brandstoffenkaarten (Den Burcht) zyn
morgen de letters S. van Splinter af tot
einde en T, en U. aan de beurt. Morgen
moeten zij, wier familienaam met de let
ter H. vanaf Hooft tot en met einde H.
begint, een schoenenbon (Steenschuur)
afhalen.
INVALIDEN BOND.
In de vergaderzaal van Melzen aan de
Nieuwe Beestenmarkt kwam Vrijdagavond
de afdeellng Lelden van den Algemeenea
Nederlandschen Invaliden Bond bUeen.
De heer R. van der Zee, hoofdbestuurslid
uit Rotterdam, legde nadruk op de nood
zaak, dat de Invalide zelf de hand aan de
ploeg slaan, om een betere Invalldenzorg
te verkrygen. Er zyn in Nederland onge
veer 100,000 invaliden, die voor het lid
maatschap ln aanmerking komen, en eerst
als die allen samenwerken en de bond als
geheel samenwerkt met de bonden voor
blinden, doofstommen, etc.. dan ls te be
reiken dat de sympathie, die het lot van
de geïnterneerden reeds thans overal op
wekt, overgaat ln besef, dat het een ge-
meensohapsplloht ls om dit lot te ver
zachten door een Juiste zorg.
Het bestuur is na de verkiezing van
leden thans samengesteld uit de heeren
H. P Pannekoek (voorz.). J. C. Livlngton
(secr.) W. Smit (penningmeester) en
Nugge. Het secretariaat ls gevestigd op de
Heerengracht 83, alhier. Besloten werd
contact op te nemen met gemeenteiyke
Instanties.
Woensdag 8 Mei zal het vyftlg jaar
geleden zijn, dat dr. B. C. T. van der
Hoeven, oud-hoogleeraar aan de Leidsche
Universiteit, wonende te Zundert. aan ge
noemde Universiteit promoveerde tot
doctor ln de Geneeskunde.
Distributiekantoor Lelden.
In verband met een reorganisatie zyn de
loketten voor uitreiking van bonnen aan
zieken en a.s. en Jonge moeders op Zater
dag 11 Mei a.s. gesloten.
zy. die op dezen dag hun extra rant
soenen ln ontvangst moeten nemen, die
nen dit nu te doen op Vrijdag 10 Mei a.s.
2695
AANVRAAGFORMULIEREN VOOR
BRANDSTOFFEN VOOR RUIMTE
VERWARMING. SEIZOEN 1946/47.
In de week van 611 Mei a.s. kunnen
formulieren M.D. 39305 voor brand
stoffen voor ruimteverwarming seizoen.
1946/47 worden afgehaald en Ingediend
aan loket 25 van het Distributiekantoor,
ingang Langebrug.
De oude ldentiteltskaarts moet worden
overgelegd by het afhalen en by het in
dienen der formulieren.
Niet aangevraagd kan worden voor: les
kamers. werk- en studeerkamers (evenmin
voor musici), kamerhuurders e.d. Voor
deze groepen volgt nog een nadere rege
ling. 2696
Alle voorkomende STUCADOORSWERKEN
Betere uitvoering door den vakman. Pry'zen concurreerend.
Prysopgaaf wordt vrijblijvend verstrekt, door
STUCADOORSBEDRIJF J. OUWERKERK.
2485 Kantoor Rijnsburgerweg 21 - Tel. 20802
Afd. LeiderdorpZoeterwoude
(Hooge Rijndijk)
(Secretariaat: H. Rijndijk 26, Leiderdorp.
OPENBARE VERGADERING
op Woensdag 8 Mei 1946 in
„Het Wapen van Leiderdorp".
Aanvang 8 uur njn.
Sprekers: A. G. FROHWEIN, Leiden.
H. VAN DER LINDE, Alphen a.d. Rijn.
V ToegangvrlJ,
GEVRAAGD
Geïllustreerd TiklsehrHt VI-
zier vraagt Colporteurs voor
direct. Brieven Bur. v. d. Blad
onder no. 3708 k.
Geroutineerde steno-typiste
in het bezit van een type
machine, zoekt werk aan huls
Br. Bur. v. d. BI. no. 3690 k.
Juffrouw h.b.b.h. zoekt te-
een 1 Juli of later een gem.
Zlt-Slaapkamer met w. eten.
in een eenvoudige omgeving.
Gasstelletje (kookgas) en ka
chel moet aanwezig zyn en
eventueel waschtafel (licht In
begrepen). Brieven Bur. van
dit Blad onder no. 3718 k.
Jongelui, die wensen te
trouwen, zoeken 2 kamers met
aparte keuken, of woonschip
te huur tegen 1 Aug. Brieven
Bur. v. d. Blad no. 3675 k.
AANGEBODEN
Te koop aangeboden mooie
herdershond. vertrouwd by
kinderen. P. v. d. Bosch, Kat-
wykerweg 17. Rijnsburg.
Te koop aangeb. 6 Wiener
notenhouten stoelen, ln goe
den staat; ook te ruilen voor
2 fauteuils. Rynsburgerw. 136
Rynsburg.
B.z.a. R.K. Banketbakkers
leerling. 16 Jaar. Eenlgszins
met vak bekend. Brieven on
der no. 3710 k Bur. v. d. Blad,
Monteur, 8 Jaar werkzaam
in machlnereparatlebedryi zag
zich gaarne geplaatst als rei
zend monteur; ln bezit van
motorrijwiel. Brieven Bur. van
dit Blad onder no. 3676 k,
Te koop: best 9-deeIlg
Konijnenhok met trallerulven.
Te bevr.: Nieuwstr. 43, Llsse.
Te koop: Jongensfiets niet
banden, bij C. H. Voorsluys,
Gouverneurlaan 30.
Sassenheim.
DIVERSEN
Verloren 2 Mei lichtgroen
wollen jongensjasje (4 Jaar);
Konlnglnnelaan-Louise de Co-
lignylaan. Oegstgeest. Terug te
bez. tegen belooning: Rhljn-
geesterstr.weg 86, Oegstgeest.
Jongedame, eerst kort ln
Leiden wonende, wenst lid te
worden van roeivereniging.
Br. Bur. v. d. BI. no. 3696 k.
Bovenwoning, beratt. ka
mer en suite, 2 slaapkamertjes
balkon enz., geheel mooi on
derhouden. prys f. 5.25, rullen
voor boven- of benedenwoning
centrum stad. Brieven Bur. v.
d. Blad onder no. 3673a.
Verloren: een portemonnale
met ca. 170 gulden en eenige
briefjes van schuldbekentenis
sen. De vinder wordt goed be
loond Terug te bezorgen by:
W. v. Strien. Da Costastr. 51.
Verloren: een bonte Hoofd
doek (korenblauw rood en
wit). Tegen beloning terug te
bez. Adres: L. Baauda. Knep-
pelhoutstr. 35 (eind Da Cos-
tastraat).
Kleine Advertenties
worden dagelijks opgenomen,
wanneer voldoende ruimte
beschikbaar ls. Ze mogen
hoogstens 30 woorden groot
zijn (een woord maximum 12
letters). De prijs bedraagt
f. 1.50 by vooruitbetaling. Een
bewijsnummer wordt niet
verstrekt.
g SCHOUWBURG, LEIDEN
Vrijdag 10 Mei - 8 uur
Wegens enorm succes nog een voorstelling
HOOFDSTAD OPERETTE
M Dir.: Meyer-Hamel - Otto Aurich - Otto Dur er j|
met het ensemble van de voormalige
FRITSCH HIRSCH OPERETTE
brengt FRANZ SCHUBERT'S OPERETTE
(DREI MADERL HAUS)
met Ruth Rohden, Claire Eiselmeyer, Paul Harden,
p Fritz Steiner, Bern. Taverne. Peter van Zon e. v. a.
Dirigent: PIM DE LA FUENTE.
1 Prijzen: f.1,50, f.2,00, f.3,00. f.3,50, f.4.00 r. inbegr.
§f Plaatsbespreken van Dinsdag af dagelijks van 10—1 H
H uur aan den Schouwburg - Telef. 20195 1
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllHlllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllf^
