De Russische expansie-
zucht wordt beteugeld
Voor de Jeugd
Effecten- en geldmarkt
SCHAKEN
PUZZLES
Wij stellen U voor:
K 1718
Is uw Radio defect?
Oplossingen
BRIDGE
DAMMEN
Meer en meer begint de expansie-
zucht der sovjets een schaduw te wer
pen op de algemeene wereldpolitiek.
•Men voelt als het ware de ongerust
heid groeien en groeien, zelfs daar, waar
men tracht te kalmeeren en te sussen.
Onnoodig te zeggen, dat dit de situatie
over de gansche a'ardbol ernstig ver
troebelt en dat bij zeker deel der groote
massa maar al te gereede de indruk
van: „we staan aan den vooravond van
een nieuwen oorlog", zooals de sensa
tiepers, helaas, te gaarne onderstreept,
wordt gewekt. Zonder ook slechts
eenigszins den ernst van de verhoudin
gen to willen verdoezelen, meenen wij
toch ten scherpste te^en dergelijke on
heilsberichten te moeten opkomen. Ze
ker, de wrijvingen worden steeds ern
stiger, maar aan oorlog behoeft, ge
lukkig, toch niet direct te worden ge
dacht. Zoowel leiders als volkeren -weten
te goed,'wat dat zov beteekenen en ge
dragen zich daarnaar!
Het is juist veertien dagen geleden,
dat wij schreven, hoe de huidige bui-
teniandsclie sovjet-politiek niets meer
was geworden dan een nog uitgebreide
imperialistische tsaren-politiek van
weleer. En hoe overal den Russen de
gelegenheid bleef, om zoowel te atta
queeren als terug te gaan, al naar ge
lang de omstandigheden daartoe het
sein gaven. Welnu, voorloopig zitten
we nog in de periode van het atta
queeren, zie hetgeen zich afspeelt in
Perzië,oftewel Iran geheeten. Hoewel
de Iraansche premier in Moskou heel
vrieridelijk is ontvangen» en zelfs gefê
teerd, hoewel natuurlijk is gesproken
van den wensch van de beste verstand
houding tusschen beide landen en meer
van dat moois, zynde Russen zonder
eenige opgave van redenen onverwacht
teruggekomen op hun toezegging tege
lijk met de Engelschen Iran te ont
ruimen. Weliswaar beweren zij enkele
streken te hebben verlaten, doch van
Iraansche zijde wordt dat zelfs betwist
en als onjuist gekwalificeerd. Hoofdzaak
is trouwens, dat dq. Russen zelf toe
geven, enkele streken voorloopig nog
bezet te willen houden. Daarmede
wordt lijnrecht gehandeld tegen geslo
ten overeenkomsten in en het is logisch
dat de medecontractanten, ln casu
Engeland en Iran, dat uiterst kwalijk
nemen. Het is een eerste geval, dat
onder de overwinnaars uit den tweeden
wereldoorlog het groote woord „con
tractbreuk" klinkt, een woord met zoo
veel nare klanken uit den jongsten
tijd
In hoeverre de sovjets bedoelen met
hun jongste zet op het politieke schaak
bord de kwestie Aserbeidsjan te kunnen
beïnvloeden in dien zin, dat deze land
streek zich los maakt vin Perzië om
z.g. zelfstandig te woeden wat in
wezen neerkomt op een opnemen in de
Russische invloedssfeer laten we
maar buiten beschouwing, als zijnde
van weinig beteekenis ln verhouding tot
de groote kwestie van schending van
gesloten verdragen!
Had men tot dusver den Rus vrijwel
laten betijen, meenende op die wijze het
best onderling den vrede te kunnen be
waren, nu gaat men uit een ander
vaatje tappen. Thans wordt algemeen
erkend en ingezien, dat alles goed vin
den slechts ten profijte strekt van die
gene, die daarvan misbruik gaat maken,
en dat mag nimmer immers de bedoq-
-ling zijn.
Engeland heeft reeds een nota aan
Moskou doen toekomen en vindt Ame
rika in deze materie naast zich. hoewel
Washington niet rechtstreeks bij Perzië
is gemoeid. Amerika voelt evenwel, dat
aan het eigenmachtig optreden van Mos
kou een eind moet komen, juist om het
maken van diggels in de politieke por
seleinkast te voorkomen en in een zeer
dringend gestelde nota wordt uiterst be
leefd doch daarom niet minder nadruk
kelijk aangedrongen op terugkeer op
den goeden weg, waarbij zeer summier
wordt gewezen op het niet te loochenen
feit, dat het in de eerste plaats de
groote mogendheden zijn, die het voor
beeld moeten geven van fatsoen in de
groote volkenfamille, waaronder zeker
gerekend moet worden de volledige er
kenning van de souvereiniteit der kleine
landen.
Kier wordt dus als het ware door de
beide groote Angelsaksische staats
machten den sovjets een halt toege
roepen en het zou ons niet verbazen,
wanneer dit binnen afzienbaren tijd in
eenigerlei vorm zou leiden tot een Rus-
sischen teruggang,al zal dit natuurlijk
gecamoufleerd geschieden. En in dit op
zicht zal men het den Russen niet moei
lijk maken!
Om Perffcië zal geen nieuwe oorlog ont
staan, dat durven wij gerust voor onze
verantwoordelijkheid nemen, al is niet
uitgesloten, dat wellicht nog eenige
critieke uren. tenminste voor zoover men
die tegenwoordig opvat, zullen moeten
worden overwonnen. Het is wel eens
goed, als men elkaar flink de waarheid
zegt, dat zuivert meermalen de lucht:
het kan geen kwaad, precies te weten,
wat men aan elkaar heeft in plaats van
om elkaar heen te draaien.
Zou een nieuwe persoonlijke ontmoe
ting der „big three" zoo vreemd zijn?
Zeer de aandacht heeft in de ver
houdingen van het oogenblik getrokken
de rede, door Winston Churchill in
Amerika gehouden in tegenwoordigheid
van president Truman. Ongetwijfeld zal
het overgroote deel der menschheid vol
komen onderschrijven, hetgeen de vroe
gere Britsche premier, dus een man van
gezag, daar over de sovjets opmerkte,
maar of het tactisch was, is een andere
kwestie. Te meer klemt deze vraag,
waar Churchill aan zijn betoog een rich
ting gaf, waarvan hy tevoren wist, of
althans moest weten, dat deze in Ame
rika op felle oppositie moest stuiten en
zelfs in Engeland niet in dien vorm zou
worden aanvaard in de momenteele
structuur: het nauw samengaan van
Amerika en Engeland. Churchill kon
ervan op de hoogte zijn. dat in Amerika
aan een dergelijk bondgenootschap niet
wordt gedacht en dat ook in zijn eigen
land voor een zoo nauw verbinden van
beide landen niet veel wordt gevoeld.
Dit zelfs los van de gerechtvaardigde
vraag, of zoo'n bondgenootschap de toch
al wantrouwige Russen niet zoodanig zou
afschrikken, dat de nieuwe Volkerenge
meenschap al was getorpedeerd, voor zij
goed en wel tot stand zou zijn ge
komen.
Men behoeft den Russen zeker geen
carte blanche te geven, integendeel,
maar aan den anderen kant gaat het
ook niet aan om ze in een positie te
brengen, die noodzakelijkerwijs zou moe
ten leiden tot een breuk zonder meer
en in dit onzicht was Churchill's betoog
zeker niet gelukkig. Een typisch geval
van Neen in hoofdzaak juist weergeven
van de algemeene publieke opinie, ter
wijl de uitwerking toch het tegenover
gestelde oplevert van wat- de bedoeling
mag heeten. Echt Churchilliaanscheen
bewijs te meer van he* oude gezegde:
Churchill is de man in oorlog, in vre
destijd deugt hy niet als minister?
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
Na ons vreugdevol begin komt er nu
een kleine teleurstelling; jullie zijner
Zaterdag jJ. al van geschrokken: er ls op
het ogenblik geen plaats voor de namen
der goede oplossers ln de krant. Het is
ontzettend Jammer, zowel voor jullie als
voor mij, maar het kan nu niet anders;
laten we hopen, dat het slechts voor kor
ten tijd zal zjjn,. We hebben de laatste
jaren zoveel zwaardere dingen moeten
dragen; door "deze kleine teleurstelling
laten we ons niet uit het veld slaan. Alle
begin ls moeilijk, dat ondervinden we ook
ln onze raadselkring. Maar we gaan
steeds voorwaarts en komen toch tenslot
te weer uit op o"nze eigen, afzonderlijke
Kinderkrant. Laat het ontbreken van
Jullie naam ln de krant geen invloed
hebben op het oplossen •'der raadsels en
op ons onderling contact; jullie sturen
gewoon ln en lk lees alle oplossingen en
brieven door en.. speur daarbij ook
naar nieuwe raadsels. Dan kan je naam
ln ieder geval nog eens boven een nieuw
raadsel prijken in de krant! Bij prijsraad
sels komen wèl alle namen er ln, maar
elke week gaat het nog niet.' Ik reken dus
op een groot aantal goede oplossingen,
net als anders. Zowel vorige week als deze
keer waren bijna alle Ingezonden oplos
singen goed. De nieuwelingen, die zich
hebben aangemeld, zijn hartelijk welkom.
Bij prijsraadsels worden er boeken ver
loot (antwoord op enige vragen).
Bedankt voor de nieuwe Ingezonden
raadsels; ze worden binnenkort geplaatst.
Allen hartelijk gegroet door Jullie
Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
OPLOSSINGEN DER RAADSELS UIT
HET VORIGE NUMMER.
1. Druif, ruif.
2. 1. Maas, 2. Arno, 3. Anke, 4, soes
(soep).
3. Een tol.
4. Spreken ls zilver, zwijgen ls goud.
poes, Leni. snoek, regen, dun, wys,
ring, vin, zeep, zink.
5. Een muzieksleutel.
6. 1. Beata; 2. Lydia; 3. Saartje; 4.
Tonie; 5. Mille; 6. Emmle (drukfout
in de opgave)7. Laura; 8. Irene.
7. Hellendoorn: loon, ree, hel,Meed, ren.
8. Bel, Ka, kabel.
RAADSELS VOOR ALLEN OM UIT
TE KIEZEN:
De groteren (1116 J.) vier, de kleineren
(711 J.) drie goede oplossingen.
Insturen tot uiterlijk Dinsdagmorgen D
unr, naar Bureau Leidseh Dagblad of
naar Wasstraat 38.
Op de kruisjes komt Iets te staan, dat
ieder kind graag heeft. Vul ln:
1. een ander woord voor ooievaar; 2.
een fijne dag; 3. een vruchtboom; 4. iets,
wat niet in Je schrift hoort.
IL
Mijn buitenkant, mijn blnnenzlj.
Zijn belde ruw en rood.
Al zie lk er wel stevig uit,
Toch barst ik bij een stoot
Kijk lk naar mijn benedenkant^
Dan zie lk, dat lk slink.
Van boven kan een vuist er door,
Van onderen maar een pink.
Ik.ben
III,
Ingezonden door Tineke Brandt.
Met h ben lk ln Iedere kamer, met b
een goede kindervriend, met k lekker en
aantrekkelijk voor oud en jong.
IV.
Ingezonden door Leny v. Kampen.
Ik ben een vogel; laat men mijn derde
letter weg, dan ben lk een grote stad.
Ingezonden door Nelly v. Veen.
Wat staat er ln de hemel op drie poten?
VI.
Zoek 7 woorden, elk van 6 letters. De
eerste letters, van boven naar beneden
gelezen, noemen een deel van de tijd.
De woorden betekenen:
1. iets uit Moeders naaidoos.
2. tegenstelling laatste.
3. gevangenbewaker.
4^wlndrichtlng.
5. heel klein, onbeduidend.
6. moedig.
7. betrouwbaar.
VII.
Mijn geheel van 9 letters ls een plaats
in Drente. 2, 5, 6 ls een lichaamsdeel, 7,
5, 9 een Spaanse titel, 1, 5, 8 een dier, 3,
9 een voegwoord. 4, 5, 7 een lor.
Ik ben een gezonde drank. Geeft men
mij een andere kop, dan ban ik een deel
van een bloem.
Effectenhandel bij weinig zaken
zeer actief - Verdere pandbrieven
circulatie - Devaluatie Indische
gulden - Verslag 1045 Robaver -
2 milliard bankbiljetten in om
loop.
De Amsterdamsche effectenbeurs ver
keert ln afwachting van het resultaat
harer actie voor een spoedige hervat
ting yan den handel in aandeelen en
een grootere mate van vrijheid in het
algemeen.. Haar activiteit op dit punt is
een bemoedigend en verblijdend ver
schijnsel, omdat ook in vroegere tijden
het initiatief tot de ontplooiing van
nieuwen ondernemingsgeest niet zelden
van de effectenbeurs uitging. Ten op
zichte van het voorontwerp Bedrijfs-
schappen heeft het bestuur dezer dagen
een paar frissche geluiden doen hooren.
O.m. maakt- het de nuchtere opmerking
dat aan dat ontwerp een overschatting
van het moreele peil van den mensch
ten grondslag ligt en de - doorsnee
ondernemer vanwege de thans nage
streefde ordening met een geestelijke
overbelasting bedreigd wordt. Dit is vol
komen juist. Er zijn vermoedelijk nog
slechts enkele personen in ons land, die
den weg weten in het labyrinth van
maatregelen, besluiten, beschikkingen,
vergunningen, etc, waarmee het be
drijfsleven wordt overweldigd. In het
bank- en effectenbedrijf zou een onder
zoek naar den gezondheidstoestand van
hen, die daarin werkzaam zijn, een
groot aantal candidaten voor het sana
torium aanwijzen. De stroom van effec
ten, welke voor de registratie moeten
worden ingeleverd en waarvoor de ter
mijn thans tot het eind dezer maand
is verlengd, houdt aan; niet minder
dan 40 millioen stukken zullen moeten
worden „verwerkt".
Wij hebben een vorig maal opge
merkt, dat de beurshandel onder de
huidige omstandigheden geleidelijk
moet opdrogen. De omzetten zijn reeds
tot beneden het millioen per dag ge
daald en een verdere stagnatie van den
handel is te wachten, omdat tegenover
een -zeer beperkt aanbod een toene
mende vraag zal ontstaan als gevolg
van de aflossing der tijdelijk opge
schorte uitlotingen, - Ook de pandbrie-
venconversie gaat voort. Reeds 9 10
hypotheekbanken hebben daartoe beslo
ten. zoodat straks voor meer dan
f. 50 millioen zal moeten worden herbe-
legd. Heeft men dat gedaan, dan is die
belegging om onverklaarbare redenen
geblokkeerd, hetgeen als bekend met de
belegging, van geblokkeerd tegoed in het
algemeen' niet het geval is.
De jongste monetaire maatregel van
de regeering, nl. de gelijkschakeling van
den Indischen gulden met die van het
Moederland, heeft in sterke mate de
aandacht getrokken. Ze beteekent dat
ook de Indische Gulden tegenover Pond
en Dollar met 30 wordt gedevalueerd.,
hetgeen een stimulans voor den Indi
schen export, een prijsverhooging voor
den import beteekent. zy, die de cou-
Probleem No. 3 (P. F. Blake).
Oplossing: 1. Pf3d4.
Eindspel No. 1: Opl.: 1. Kd5-c6 Dö8-a7,
2. Dd7-d8t Da7-b8, 3. Dd8-a5| Db8-a7,
4. Rc4-a6 en wit wint.
Corresp.: C, M, W. te L, - Inderdaad
ls de kortste weg naar de winst steeds
de bedoeling bij een eindspel.
M, W1. v. D. te L. Voor eindspelen gel
den de regels van problemen niet.
Probleem No. 4
(G. Heathcote te Manchester)
Wit: Kb4 Da2 Td3 Thl Rgl Ph4 pl c3
totaal 7 st.
Zwart: Kfl Td7 Te6 Ra8 Rf8 pl d6 en
ef2 totaal 7 st.
Wit begint en geeft mat in 2 zetten.
Eindspel No. 2 (M. Horwltz)
Wit: Kc5 Rf4 pla3.
Zwart: Ka7 plb5 a4, wit aan zet en
Wlpractlscli spel: Dr. S, Tartakower won
te Hastings 9 partijen, speelde 1 remise
en verloor er slechts één tegen onzen
landgenoot Euwe. In onderstaande partij
overwint hij den Amerlkaanschen meester
Steiner, die, hoewel met wit spelende,
geen schijn van kans kreeg.
Franscho verdediging.
Wit: A. Steiner (V. S.), zwart: Dr. S.
Tartakower (Fr.),
1 e2-e4 e7-e6, 2. d2-d4 d7-d5, 3. Pbl-c3
Pg8-f6, 4. Rcl-g5 Rf8-e7, 5. e4-e5 Pf6-e4;
6. Reg5xRe7 Dd8xRe7, 7. Pc3xPe4 d5x-Pe4,
8 c2-c3 0-0, 9, Ddl-c2 f7-f5. 10, 0-0-0 dit
is riskant, het geeft zwart direct gelegen
heid een aanval te ondernemen op de
witte koningsstelling 10 c7-c5, 11, f2-
f3 c5xd4, 12. c3xd4 Rc8-d7, 13. Kcl-bl
Tf8-c8, 14. Dc2-b3 Pb8-c6, 15. f3xe4 f5xe4,
16. Db3-c3 Pc6-b4, 17. Pgl-e2 Rd7-a4, 18.
b2-b3 alweer een verzwakking van den
koningsvleugel 18.... Pb4-d5, 19. De3-h3
Ra4-d7, 20. Kbl-b2 a7-a5. De stormloop
begint. 2-1. Tdl-cl De7-g5, 22. Tol-c* Dg5-
d2f, 23. Kb2-bl Tc8xTc4. 24. b3xTc4 Pd5-
e3 wit staat hoeloos. 25. g2-g4 Dd2-dlt.
26. Kbl-b2 Pe3xc4f. 27. Kb2-c3 Ddl-d2f
en wit geeft op, want Ta8-c8 geeft mat.
Een door den Amerikaan bijzonder slecht I
gespeelde part\J,
No. 6. De catastrofe der
7500 groenteblikken.
Het gebeurde in de oorlogsdagen van
Mei 1940, dat de eigenaar van een groot
hotelbedrijf ln Nederland voor een moei
lijk probleem werd gesteld, welks oplos
sing hem kortstondige maar zware hoofd
brekens kostte.
Reeds onmiddellijk na het uitbreken
van den oorlog in Europa had hij zijn
grootste kostbaarheden en een belang
rijk bedrag aan papiergeld, tezamen een
waarde van eenige honderdduizenden
guldens vertegenwoordigende, ln een
groenteblik laten soldeeren, om ze op
deze wijze te laten „onderduiken" ln zijn
voorraadkelder.
Aangezien het niet de bedoeling was,
dit verstopte appeltje voor den dorst ge
stoofd, gekookt of rauw aan het publiek
ter consumptie aan te bieden, moest hij
%et blik, dat er van buitenaf gelijk aan
alle andere blikken uit zag, kunnen her
kennen, wanneer de gebeurtenissen hem
zouden dwingen zijn bezittingen elders ln
veiligheid te brengen, en hij kwam tot de
ontdekking, dat het bewuste blik iets
zwaarder woog dan de andere conserven-
bllkjes. die alle van gelijk gewicht bleken
te zijn Hii achtte het evenwel een om
slachtig proces, dit eene bijzondere blik
uit de vele duizenden andere uit te zoe
ken door weging, en daarom plakte hij er
een Iets afwijkend etiket op. Zoodoende
was hii tegen alle eventualiteiten verze
kerdmeende hy, want ziet:
In de oorlogsdagen ln Mei 1940 werd
het gebied rond zijn bedrijf geïnun
deerd. Op de vliering^ van zijn eertijds
schoon verblijf treurend over de wreed
heden van het noodlot, ontving hii mede-
deeling van den plaatselijk comman
dant. dat het hotel binnen een uur zou
worden opgeblazen om een schootsveld
te kunnen vormen voor een vaste verde-
digingspost in de omgeving.
De hotelier ontstelt begrijpelijkerwijs,
doch zegent tezelfdertijd zijn Intuïtie, die
hem een speciaal etiket deed plakken op
het nu zoo waardevolle er. vui'jg be
geerde kostbaarheden-blik. Hii snelt naar
de kelders, plast door het inundatiewater,
dat door deur en kleren reeds enkele da
gen binnenstroomde en ziet..,, dat dit
water een catastrofe veroorzaakte; alle
etiketjes van de groenteblikken zijn los
geweekt en als ihoonende lachspiegels
grijnzen hem dulzeirden glimmende blik
jes aan.
Wanhoop grijpt den ongelukkige aan.
Hij weet, dat deze kelderafdeeling 7500
echte groenteblikjes bevatte, benevens
het bewuste stuk, iets zwaarder, maar
overigens gelijk ln alles, wat er van bui
ten aan te zien is. In de hoek van de
kelder staat een balans, waarop hij twee,
tien, honderd, duizend, ja tienduizend
blikjes gelijktildlg tegenelkaar kan afwe
gen. Maar het gaat hem om één blikje,
één uit 7501, In één uur tijds
Neergezegen op een iets boven het wa
ter stekende kist vraagt hij zich af. of
hij in één uur tijd 7501 blikjes kan we
gen, om tot de slotsom te komen, dat
dit zonder meer niet gaat.
En tochDrie kwartier later wan
delt een gelukkig bezitter van het heel
bepaalde, heel kostbare blikje de voor
deur uit, en zijn bollende jaszak strelend
ziet bil bijna tevreden zijn eertijds
bloeiend bedrijf met een dreunende slag
ineenzakken. Na dezen oorlog nog, ver
telt hij dikwijls, hoe het hem lukte om
in totaal door slechts negen wegingen
het bewuste blik met zekerheid te vin
den.
Lezer, U hebt meer tijd dan een uur,
om dit probleem op te lossen. Volgende
week eerst zullen wij U vertellen hoe
het dezen llstellng lukte. Het zal wel voor
het eerst zlln dat wij hopen, U dan geen
nieuws meer te vertellen 1
De jongste spruit in de automatische telefoon familie.
Naast het gemeentehuis te Katwijk
aan den Zeeweg staat de wieg. tevens
permanente woning, van de jongste
spruit der automatische telefoon: K 1178
Een eenvoudig, onopvallend gebouwtje,
dat door materiaal-keuze in uiterlijk
harmonisch aansluit bij het gemeente
huis, herbergt de centrale van het
automatische telefoonnet, die met in
gang van Dinsdag a.s. de taak" van de
thans functioneerende/ niet-automati-
sche netcentrales Katwijk en Rijnsburg
overneemt. Er wordt geen lint doorge
knipt by de ingebruikstelling, geen
grootsche plechtigheden zullen dit mo
ment opluisteren: heel zakelijk daar
entegen zullen honderden draadjes
worden doorgeknipt door de aangeslo
tenen en honderden houten staafjes uit
een bord met gaatjesworden getrok
ken op de centrale en dan: veel geluk
op Uw levensweg, K1718, Uw komst
werd met ongeduld verbeid, de ver
wachtingen over Uw gemakbrengenden
arbeid zijn hooggespannen.
Een bezoek aan de in (gebruik te stel
len centrale leerde ons natuurlijk tal-
looze technische details, doch het is
ondoenlijk U te schetsen, hoe U „ge
woon" aan Uw telefoonschijf kunt
draalen en dan „eenvoudigweg" verbin
ding kunt krijgen met een toestel vele
tientallen kilometers of slechts enkele
meters verwijderd. Nochtans willen wij
U verschillende aardige punten uit dit
technisch volmaakt lijkend organisme
niet onthouden.
De centrale Katwijk is een „eind-
centrale", d.w.z. dat geen andere dan
eigen locale en interlocale gesprekken
door haar worden gedirigeerd. Het ken
getal van Leiden is K1710, en alle
centrales, wier kengetal als eerste drie
cijfers -171 vermeldt, vallen onder Lei
den, dus ook Katwijk. Dat wil zeggen,
dat ieder interlocaal gesprek via Lei
den loopt. Niet >dat de ^telefoongebruiker
daarvan iets merkt: hij draait het ken
getal, b.v. van Noordwijk, en automa
tisch gaan in de centrales van Katwijk,
Leiden en ten slotte Noordwijk allerlei
wieltjes draaien, lampjes gloeien,
Bel 24244
DE RADIOTECHNISCHE DIENST
I.E.M.C.O. N.V., - NIEUWE RIJN 32
Repareert vlug, betrouwbaar, vakkundig
255 dug. Med.)
Nr.
KRUISWOORDRAADSEL
ZONDER KLINKERS.
Horizontaal:
1. ravage
3. vermaak
5. matinee
7 gebod
9. raket
11. Mook
13. gTondwet
16. fuut
/!7. niveau
19. deur
20. viool
21. llner
22. banket
24. larve
26. tros
28. rand
30. Garoet
31. marine
32. groen
34. klagen
37. noest
39. vaag
40. acte
41. gade
42. bier
43. Wilhelmus
47. nota
49. geluk
50 Rapwl
52. gevel
53. rivalen
54. Lebak
Verticaal:
1. uranium
2. gage
3. vader
4. karwei
5. maat
6. negotie
8. boeg
10. Koot
12. kinine
14. nooden
15. druk
16. flora
18. overtuiging
20. voldoening
21. lezing
22. bqstek
23. termijn
25. vacant
27. raar
29. naar
33. rivier
35. lach
36. getal
38. Soedan
42. belag
43. ouwel
44. elkaar
45. moraine
46. Spa
48. tank
49. galei
51. Waal
pons van Indische leeningen bewaard
hebben in de hoop daarmede t.z.t. va
lutawinst te kunnen behalen, kunnen
die hoop nu wel laten varen. In den
koers van Indische obligaties is deze
verwachting trouwens nimmer tot uit
drukking gekomen; genoemd regeerings-
besluit heeft op den koers dier obliga
ties dan ook geen invloed gehad.
Interessant is het eerste bankverslag
dat over 1945 gepubliceerd is, nl. dat
van de Rotterdamsche Bankvereeniging,
waaruit wel zeer duidelijk blijkt, dat
arbeid in de wereld van vandaag beter
betaald wordt dan kapitaal. De bruto
winst heeft f. 19 millioen bedragen,
waarvan f8 millioen voor onkosten
noodig was. Van-de resteerende f. 11 mil
lioen krijgt de fiscus f. 3 millioen en
wordt in verband met de verhoogde sa
larissen rond f. 6 millioen in het Pen
sioenfonds gestort, terwijl, na een do
tatie aan het bouwfonds van f. 1.4 mil
lioen, 4 aan aandeelhouders wordt
uitgekeerd (f. 1.8 millioen), waarna een
tekort ontstaat van f. 1.4 millioen, dat
aan de bizondere reserve wordt onttrok
ken. Men zou dus kunnen zeggen dat
fiscus en personeel met de winst gaan
strijken en aandeelhouders hun divi
dend je uit de reserve ontvangen. En
dat bij een instelling, die met f.45 mil
lioen eigen kapitaal, uit. 1945 over niet
minder dan f. 1 milliard aan creditgel-
den beschikte, zijnde bijna eens zooveel
als een jaar tevoren.
Nog altijd zitten we ruim in het geld,
al ls het, evenals vroeger, wat ongelijk
verdeeld. De bankbiljetten-circulatie is
in de week van 25 Febr4 Maart met
f. 80 millioen tot boven f. 2 milliard ge
stegen, een cijfer dat wel eenige zorg
gaat baren.
In het verleden week opgegeven - pro
bleem, was de kaartverdeeling als volgt:
Noord: Sch: A, x, x, x, x; Ha: A, x, x.
x; Ru: 10, 7; KI: A,
Zuid: Sch: x; Ha: K, x; Ru: A, K. V.
B, 9, 8; KI: 10, x, x, x.
Oost: Sch: x, x; Ha: 10, x, x; Ru: x,
x, x; KI: B, x, x, x, x.
West: Sch: K, V. B, 10, x; Ha: V. B. x;
Ru: x, x; KI: K. V. x.
West komt uit met Sch. K. en Zuid
moet 7 Ruiten maken,
Zuid, als leider, kan twee klaveren ln
den blinde laten aftroeven, maar hij
houdt dan nog KI. 10 als verliezer over.
Deze nu kan wellicht geëcarteerd worden
op een vrije kaart van den blinde.
Waar Seh. Aas er ln den eersten slag
al.uitgespeeld wordt, heeft vrijtroeven der
HArten geen zin meer, daar Indien 2
klaveren worden afgetroefd met Sch.
Aas de ren.trant naar de vrije Harten van
Noord verdwenen ls.
Ook de vijfde Sch, van Noord ls niet
vrij te troeven, daar West eveneens 5
Sch. heeft. De eenige mogeiykhèld die
overblijft is een dwangpositie.
De volgorde der slagen wordt nu:
W. N O. Z.
1. Sch. K Sch. A Sch x Sch. x
2. KI x KI. A KI. x, KI' x
Sch.
Ru 7
Sch x.
KI V,
Sch. 10
KI. K
Sch x
KI x,
Ru x
KI x
H x
Ru x
Ru X
RU
KI X
Ru 9
KI X
»Ia K
Ru Aas
Ru K
Sch x,
Ru 10
7. Ha x Ha x
8. Ru x Ha x
9 Ru x Ha x
Do situatie is nu geworden:
Noord: Soh: x, x; Ha: A, x; Ru:
KI:
Zuid: Sch: Ha: x, Ru: V, B; KI. 10.
Oost: Sch: Ha: 10 x; Ru:
Kl: B, x.
West: Sch: V. B; Ha: V, B; Ru:
Kl:
Zuid vervolgt met Ru. Vrouw, waarop
West Sch. Boer, Noord Sch. x en Oost
Kl. x speelt. Ru. Boer volgt en hierop
moet West Ha. Boer loslaten, daar hij
Sch. V. moet houden. In Noord' verdwijnt
nu de Sch. x, en Oost moet eveneens de
Harten breken, daar bij loslaten van Kl.
Boer Zuld's Kl. 10 vrij wordt. Door
zgn. drlekleuren-dwang zijn de belde
Harten van Noord vrij geworden.
Tot slot weer een eenvoudiger pro
bleem.
Noord: Sch: 10, x, x; Ha: V, x, x, x;
Ru: K. B, x; Kl: A, 8, x.
Zuid: Sch.: E, K, B; Ha: K, x; Ru: A,
V, 10, x, x; Kl: V, B. x.
Oost: Sch: 9, x, x; Ha: A, 10, x, x;
Ru: x, x, x; Kl: 9, x, x.
West: Sch: V x. x; Ha: B, x. x; Ru:
x, x; Kl: K, 10, x, x.
Contract 5 Ruiten, te spelen door Zuid.
Uitkomst Kl. x door West.'
SEMEYNE.
Ongeluk of misdaad
DOOR B- L. VENZELAAR.
Villa „Mon Repos" is tot den grond
toe afgebrand," zei inspecteur Henry
Chardon van La Compagnie de Sureté
de Feu Centrale.
Commissaris Dechery keek hem on-
geloovig aan.
„Mon Repos van monsieur Armand
de Savignac?"
„Neen, van Robby Rochet."
Dechery kneep z'n oogen half dicht.
„Ah, in het Pare Montrouse! Hij
kauwde op zijn eindje sigaar en mom
pelde iets, waaruit Chardon meende te
moeten opmaken, dat hy het met de
zaak niet eens was.
,,'n Strop voor jullie, Chardon! Is het
niet?"
„Zou ik ook denken! Robby Rochet
heeft Mon Repos-bij ons verzekerd voor
vijf millioen francs."
„Hm, bizonderheden?"
Ja, Rochet schijnt tamelijk wel op
de matten te zitten, heeft Dumare van
het informatiebureau mij verteld. Hy
heeft al zijn deposito's opgenomen en
zijn schulden zijn bijna allen al meer
dan twee weken vervallen.
„Vervallen?"
„Ja. dat wil zeggen, dat de vèrvaldag
is verstreken- Van Livorno uit heeft hy
om surséance verzocht.
„Veel schulden?"
„Omstreeks drie millioen! Twee
maanden geleden is Rochet naar Livor
no gegaan met zyn bediende, George
Farines", zei Chardon. „Verder heeft
hij geen personeel en de villa is al meer
dan zeventig jaar oud. Markies Bour-
guignon heeft hem er twee millioen
francs voor geboden, als hij Mon Repos
laat restaureeren, maar daar had Robby
geen zin in- Ik ben in de ruïne geweest
maar er is geen touw aan vast te knoo-
pen".
Commissaris Dechery kneep zijn oogen
heelemaal dicht- Dat deed hy altijd,
als hij dacht, dat er iets niet in orde
was. Daarom sliep hy byna dagen ach
tereen.
„Heeft men Robby Rochet ai bericht
van den brand gezonden?" vroeg hy.
De inspecteur haalde een briefje te
voorschyn.
„Copie van het telegram!" zei hy la
coniek. „Robby komt met de Lufthansa
terug en er mag niets aan de puinhoo-
pen gebeuren, alvorens hij het zelf
heeft gezien."
„Stop!" zei Recherv snel. „Wat
André Pons, de brandweercommandant
er van? zyn er geen sporen "tón opzet.
Kan er geen misdaad in het spel zijn?"
„Pons meent, «dat er kortsluiting is
geweest, maar hy kan niet meer consta-
teeren waar en door welke oorzaak."
„Larie!" schold Dechery. „André Pons
wil 4xt»cby de hand bovek het '?oofd
houden. Hy is door en door vakman en
hij &eèt drommels goed, waar hy kort
sluiting moet zoeken. Hij en Robby zyn
stamkroegvrienden, maar Paul Trevor
zal het wel uitzoeken. Die surséance en
die schulden van Rochet zitten my
dwars. Gek, nietwaar? Maar
Hy ging niet verder en het eindje
sigaar verdween door het open raam,
terwyl hy met de andere hand op een
knop drukte.
Toen de detective Paul Trevor bin
nenkwam en Henry Chardon hem na
mens de verzekeringsmaatschappy tien
procent beloofde, ging hij dadelijk naar
de puinhoopen en stoorde zich niet aan
het bevel van Robby Rochet om nergens
aan te komen, i
Een halve dag bracht hy zoek tus
schen de nog rookende hoopen zwart
geblakerde steenen en er kwamen diepe
rimpels in zyn voorhoofd- Daarna nam
hy 'n taxi naar het bureau van de Com
pagnie Electrique de Paris en had een
gewichtige technische bespreking met
monsieur Clement, die hem z'n nieuw
ste uitvinding demonstreerde.
Drie uufc. later arriveerde Robby
Rocet met de viermotorige Roland,
maar Trevor stond hem met een taxi
op te wachten.
„Blij u te zien, monsieur Rochet",
grinnikte Trevor. „Commissaris Dechery
is boos op u!"
Robby Rochet deed verbaasd, maar
de inspecteur lachte hem uit. hetgeen
een onbeleefde karaktertrek van hem
was, maar daar kon hy niets tegen doen,
hoe dikwyls hy het ook had geprobeerd.
,Voor vijf millioen francs had je wel
een beetje beter uit je oogen kunnen
kijken, m'sieu Rochet," spotte hij.
„Wat is- er aan de hand?" vroeg de
ander onnoozel. „Wat wil commissaris
Dechery van piy?"
Trevor dacht na, maar hy wist, dat
Rochet in de knel zat en daarom zeihy:
„Dechery wil vleten, waarom je van
Livorno uit naar je eigen villa in Parys
telefoneerde, ofschoon je wist, dat er
sinds twee maanden geen sterveling
over den vloer was geweest."
„Ik heb niet getelefoneerd-"
„De directeur van Cagliostrohotel in
Livorno heeft beweerd, dat hij je heeft
geholpen, omdat je eigen toestel nog
niet volautomatisch is en monsieur
Clement van de Compagnie Electrique de
Paris heeft drie maanden geleden een
automatische smeltschakelaar aan je
telefoon gemaakt, die doorverbinding
geeft met het. electrische kacheltje, dat
Je tegen de pluche gordynen voor het
raam hebt opgehangen, voor je met
George Farines naar Livorno ging.
Toen je intercommunaal telefoneerde,
ging het kacheltje branden en daar
konden de gordynen niet tegen. Maar
er was niemand, die het kon verhinde
ren en je had een schitterend alibi,
Rochet. Maar wat ik zeggen wil
over die surséance zal nog wel een
hartig woordje gesproken worden.
Stop chauffeurwe zyn er. Ik
denk, dat m'sieu Dechery uw kamer wel
aan kant zal hebben. In elk geval hebt
u voor een paar jaar gratis logies met
ontbyt op staatskosten.
(Nadruk verboden)
(Auteursrecht voorbehouden)
motoren werken dat het een lust
is, en een zoemtoon duidt den
aanvrager, dat hy verbinding heeft
met Noordwyk en het plaatseiyk
nummer van den opgeroepene kan
draaien. Ingewikkelder is dit proces nog,
wanneer hy iemand moet spreken in
een plaats, die niet onder de telefoon
centrale Leiden ressorteert, dus dieniet
als eerste drie cyfers van het kengetal
van zyn net 171 heeft: dan komt ook
de centrale ln Den Haag, of later de
landeiyke centrale in dienst, doch dit
alles zonder dat de telefoongebruiker
daarvan een spoortje merkt.
Op den vermoedeiyk wel betrekke-
lyk langen duur is automatische tele
foonverbinding over het geheele land
mogeiyk, thans nog slechts van het
district Leiden (dus ook Katwyk en
Rynsburg, zooals reeds met Noordwyk
en Voorschoten het geval was) met de
netten, wier kengetal begint met K 17,
K 18 en K 25, dus in de districtscentra
les Den Haag, Rotterdam en Haarlem.
Zooals wy reeds zeiden: het is on-
doenlyk en onvruchtbaar om in details
te treden, doch wy kunnen U na ons
bezoek met de hand op het hart ver
zekeren, dat de bedryfszekerheid van
dit alles tot een maximum is opge
voerd.
Natuuriyk kunnen er storingen ont
staan, en by het zien van de duizenden
draden en draadjes, knoppen, schake
laars, fyne apparaatjes, lampjes,
draaiende schijven en allerhande andere
geheimzinnigheden vraagt ge U ver
wonderd af, of hier dan niet ieder mo
ment iets of zelfs heel veel in het hon
derd moet loopen. Maar maakt U niet
ongerust: ook daarvoor zyn voorzienin
gen getroffen.
De stroom van de electrische centrale
kan uitvallenzonder dat iemand er een
vinger naar uitsteekt, wordt de geheele
apparatuur plotseling gevoed door een
eigen krachtinstallatie. Sinds het ver-
dwynen van de bovengrondsche tele
foonleidingen bestaat er minder kans,
dat een kabel plotseling (zooals vroeger
by bliksem-inslag of aanraking met
een draad van de gewone stroomvoorzie
ning) onder te groote spanning komt te
staan. Toch kan het nog gebeuren, doch
een zekering, die dan doorslaat, voor
komt vernieling van de geheele instal
latie, die op lagere spanning is bere
kend. Er gaat een lampje branden en een
van de' uit slechts twee man bestaande
bezetting van de centrale is gewaar
schuwd; hy kan onmiddeliyk in de cen
trale het euvel verhelpen of zoo noodig
een reparatieknecht uitsturen naar het
inmiddels gelocaliseerde punt van de
fout.
Dit waarschuwlngs- en verzorgings
apparaat is tot in finesses perfect, en
wy zagen talloozo waarschuwingssigna
len en meetapparaten, <lie uw commu
nicatie met de buitenwereld ongemerkt
bewaken en liefderyk verzorgen.
In dit verband willen wij nog even
wyzen op een uitstekend gewerkt heb
bende. garantie tegen een gevaar, dat
thans gelukkig geweken is: reeds in de
eerste oorlogsjaren had de centrale in
bedryf kunnen worden gesteld, doch
dat dit eerst thans is geschied vindt
mede zyn oorzaak in de vrees, dat de
Duitschers hun vandalisme ook zouden
botvieren op do telefoonverbindingen.
Verwoesting van de oude centrale zou
jammer, maar niet tragisch zyn ge
weest, doch dit risico te loopen Voor de
nieuwe centrale door deze in gebruik te
stellen toen het verwoestingsgevaar voor
alles wat de bevolking ten dienste
stond nog aanwezig was, was on
verantwoord: mede vandaar Uw late
automatische telefoon, doch als het er
gens geldt, dan geldt hier het spreek
woord „Haastige spoed is zelden goed"!
Nog eenige technische by'zonderheden,
die het weten waard zijn: De centrale,
gebouwd door de Nederlandsche Elec
trische Standaard Mij. (voorheen Bell
Telefoon Mij.) volgens het B.TM.-sy
steem, is berekend op maximaal 1000
aansluitingen, hetgeen zeggen wil, dat
nog menigeen zich een telefoonaanslui
ting zal kunnen aanschaffen, aange
zien er nog slechts 600 in dienst zyn.
De telefoon werkt met een 48-volt-
spanning, verkregen uit twéé accu-bat-
teryen, ieder met een capaciteit van 500
Amp./uur. Momenteeel zyn tegeiykertyd
15 uitgaande en 15 inkomende interlo
cale gesprekken mogelyk, zoodat het wel
zelden voor zal komen, dat alle inter
locale lynen bezet zyn. Op den duur
kan het aantal dezer gelyktydlg ge
voerde gesprekken worden opgevoerd tot
30 in beide richtingen, dus totaal 60.
wy hébben niet getracht, U de wer
king van de centrale uiteen te zetten,
doch wy hopen, dat U tot het inzicht
bent gekomen, dat achter de schyf van
Uw telefoon een technisch meesterstuk
dag en nacht voor U klaar staat, welk
meesterstuk te allen tyde bewondering
moet afdwingen.
Katwijk en Rynsburg kunnen dank
baar zijn voor de diensten van dien
volmaakten knecht: de jeugdige K1718,
In het middelpunt van de belangstelling
staat ongetwijfeld de tweekamp tusschen
KeilerRoozenburg. Wij publiceeren voor
onze lezers dezen keer een party uit deze
zeer belangTljke match en wel de vijfde,
welke door Keiler (Nationaal Kampioen.
1944) ls gewonnen.
Wit; Keiler Zwart: Roozenburg.
1. 32—28 17—21; 2. 37—32 21—26; 3.
32—27 26x37; 4. 41x32 11—17; 5. 46—41
6—11; 6. 41—37 1—6; 7. 37—31 19—23;
8. 28x19 14x23; 9. 33—28 9—14; 10. 28x19
14x23; 11. 39—33 10—14; 12. 3430 1419;
13. 33—28 17—22; 14. 28x17 11x22; 15.
31—26 22x31; 16. 26x37 510", 17. 30—25
10—14; 18. 4439 7—11; 19.. 5044 11—17
20. 47—41 23—28; 21. 32x23 19x28; 22.
40—34 20—24; 23, 44-40 14—19; 24.
34—30 19—23; 25. 30x19 23x14; 26. 40—34
18—22; 27. 3832 13—19; 28. 32x23 19x28-
29. 43—38 813; 30. 3832 13—19; 31.
32x23 19x28; 32. 42—38 8; 33. 37—31
16—21; 34. 31—26 8—13; 35. 41—37 21—27;
36. 37—31 3—8; 37. 38—33 14—19; 38.
3430 19—23; 39. 4540 1218; 40.
40—34 13—19; 41. 30—24 19x30; 42. 35x24
27—32; 43. 4943 8—12; 44. 3329 32—38;
45. 43x32 28x37; 46. 31x42 4—9 47. 42—38
zwart gaf op.
Hieronder volgen de oplossingen van de
vorige week.
rrobleem'No. 1.
38—33, 29x47, 39—33 47x29. 21—16,
30x48, 16—11, 17x6. 32—28, 23x21, 26x30
25x34, 4943. 48x39, 44x4, 34r—39, 4—27
-n wint.
Trobleem No. 2.
4338, 26x17, 4034, 22x36
30x39. 37—31,, 36x22, 32—28,
45—40,
38x20,25x14,^4034" 80X30^35x2^^nt' -
De oplossing van het eindspel tusschen
de heeren Hulsman en Ham is als volgt*
Wit speelde als. lokzet 1—23 waarop
zwart antwoorde met 30—24. Na dezen zet
eloeg wit 23x37, zwart 24x31, 26x37. 25—30
16—U, 30—34, 11—7, 3439, 7—2, 39—43
gedw., 7—24, 43—48 gedw., 2442 en zwart
staat verloren.
