LEIDSCH DAGBLAD d■y M "J Amerikaansche nota aan Spanje aanvaard Voor de beslissing 85ste Jaargang Met eeu enkel woord Uit Hitiers nalatenschap De duinen dreunen! Weerbericht Een boodschap van den Wereldraad der Kerken I /T Één dinS zsfcer: Indië is niet jjg langer het stiefkind in de pers. Eindelijk is er de belangstelling, die jaren en Jaren geleden beter op haar plaats geweest zou zijn. Want de feiten zijn er, dat vroeger de kennis en ook de voorlichting over dat groote gebied droevig was. Als het maar niet te laat is. Wat bovendien iedereen duidelijk wordt den laatsten tijd: we staan aan den vooravond van zeer belangrijke beslis singen. Het is dus geen gezonde belang stelling, die op dit oogenblik de oogen naar Indië doet richten. En het meest ongezonde is hierin dan wel. dat het geheele probleem een politieken bij smaak heeft gekregen. En als er iets is, wat juist buiten de „politiek" in den ge- bruikelijken zin had moeten blijven, is het Indië en de oplossing van de ge rezen moeilijkheden. Zoodra wij immersin politieke termen over Indië gaan spreken, brengen wij onze West-Europeesche begrippen over naar een terrein, waar dit alles geen of andere innerlijke waarde heeft. Men merkt dezelfde moeilijkheid op in een discussie over het communisme, zooals dat in de Sovjet-republieken tot uiting komt. Het begrip democratie blijkt dan plotseling geen natuurlijke waarheid te zijn, maar een historische bepaaldheid. En dit sluit in, dat we den historischen achtergrond in onze beschouwingen moeten opnemen. Het is best mogelijk, dat de aanhanger van het Sovjet-systeem heilig overtuigd is, dat in Rusland de democratie in haar zuiversten vorm belichaamd is. maar dit begrip dekt dan toch in geen enkel opzicht het Westersche, met zijn verworven vrijheden van per.s, vereni gingsleven en parlement. Soortgelijke verschillen ontstaan, als wij de huidige ontwikkeling in de verre Oostersche gebieden willen gaan begrij pen onder onze leuzen. Dan wordt het beeld geheel scherp getrokken. Het ergste nu is, dat een groot ge deelte van ons volk zeer eenzijdig wordt voorgelicht. En daar in die kringen uit den aard der zaak toch reeds zeer be paalde voorstellingen leven, is dit des te erger. Een gedeelte der Nederlandsche pers weigert eenvoudig iets op te nemen, wat niet strookt met haar eigen opvattingen. In alle bladen hebben de verslagen gestaan over de betooging in de Markthallen te Amsterdam; alle bladen staan plaatsruimte af, om ook de tegen standers het volle pond te geven. Maar in „Het Parool" of in „Je Maintiendrai" zoekt men vergeefs naar een weergave van een andere dan de eigen meening. Daar schuilt een groote mate van zwakte in. Een soortgelijk symptoom vinden we in de houding ten opzichte van de parlementaire commissie voor Indië. De motie-Van Poll is volkomen democratisch in de Tweede Kamer aan genomen. Ter uitvoering wordt een com missie samengesteld, die representatief genoemd kan worden voor de huidige Kamer. Maar de heeren, die gerekend kunnen worden tot de Party van den Arbeid trekken zich terug. Dat is ten slotte hun eigen zaak. Maar om dan te gaan ageeren tegen de uitzending dezer commis sie en om daarbij als argument aan te voeren, dat zij niet kan gelden als een vertegenwoordiging van den Staten-Generaal, gaat toch te ver. Dat is geen oppositie meer, maar sabotage. Nu staan we aan den vooravond van zeer belangryke beslissingen. Hoe het antwoord der Inheemschen zal zijn, kan nog niet gezegd worden. Zal de positie van Sjahrir sterk genoeg zyn? Zullen de extremisten hem zoodanig in den hoek dryven, gevangene als hy nu reeds is. dat hy hun spel verder moet spelen? Zullen de rampokkers en moordenaars het winnen in Djogjakarta? Vragen, vragen. Maar een ding kan geëischtworden! Dat is dit: dat onze Regeering reeds nu alle mogehjkheden in haar plan nen verwerkt. Het bhjkt steeds duide- ïyker, dat onze begrippentaal den In heemschen nog niet klaar is. Of dat zy ze interpreteeren op een wijze, die den naam van Nederland groote schade doet. Wy hebben een taak in Indië. En deze taak moet volbracht worden. Omdat wy ten opzichte van millioenen rijksgenooten verplichtingen hebben. Het kan niet genoeg herhaald wor den: Java is Indië niet en Soekarno met zijn bentgenooten vertegenwoordi gen Java niet! Wat ons by dit alles benauwt is de zorg voor de geïnterneerden in de kam- gen en de zorg voor de trouwe In- eemschen van allerlei landaard. Wy kunnen slechts hopen, dat de Regeering zich haar groote verantwoordeiykheid voor die allen bewust is, om dadelyk handelend op te treden, als dat noodig is. Want dat wij door een weigering om te onderhandelen die allen eenvou dig aan hun droevig lot zouden over laten is ondenkbaar. Een moeiiyk moment komt. De Re geering krygt nog een kans zich van de blaam te zuiveren. BINNENLAND. Te IJmulden ls men thans bezig den grooten bunker aan de Haringhaven, een der grootste werken van den Westwall, op te ruimen. Dit geweldige bouwwerk omvat 18 overdekte harens. De voorste helft met de magazijnen blijft echter bestaan en komt ter beschikking van het staats- v lsschersha v enbedrij f Te Hilversum ls een man aangehou den die ln een woning aan den Bussu- merweg had Ingebroken, waarbfj een partij textlelgoederen was gestolen. Het bleek een uit het kamp te Vught ontvluchte S.S.- man te zyn. de 21-Jarlge chauffeur F. v. B. uit Zullen, die door Inbraken in zyn onderhoud voorzag. Te Amsterdam heeft een felle brand gewoed ln de loonzaag- en schavery „Correct" aan de Jodenhouttulnen. Er ls groote schade aangericht. Twintig piloten van het Nederlandsch- Indlsche luohtescadrille „De vliegende Hollander" bevinden zich aan boord van het Amerlkaansche oorlogsschip „Attu", dat op weg ls naar San Francisco, Het escadrille opereerde ln den oorlog tezamen met de Australische luchtmacht en heeft zich veel roem verworven by de bescher ming van Dar win tegen Japansche lucht aanvallen. Vijftien van de twintig piloten zijn van plan het Amerlkaansche staats burgerschap aan te vragen, 33 Nederlanders zijn uit Polen ln Zweden aangekomen. De ïyst met namen ligt aan ons Bureau ter Inzage. T© Soest ls een man aangehouden wegens clandestien slachten. Het vleesch werd ln kolenzaken vervoerd. Op Celehes ls een „tydeiyke bestuurs raad." gevormd, bestaande uit maximaal 42 leden. In tegenwoordigheid van minister Schermerhorn ls gisteren ln de ..Nieuwe Kerk" te Amsterdam de tentoonstelling ..Weerbare Democratie' geopend. Morgen zal het een Jaar geleden zijn dat het Bezuldenhoutkwartler te Den Haag werd gebombardeerd. Op de gemeenteiyke gebouwen zal de vlag halfstok worden ZATERDAG 2 MAART 1946 No. 25717 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055 een onzer redacteuren), boemboem.... ging (Van Boem.. het en op hetzelfde oogenblik kreegUw verslaggever, die zich had voorgenomen de aldus primitief weergegeven explo sies op de gevoelige plaat vast te leggen een straal scherp duinzand in het ge zicht, werd de hoed van zyn hoofd weg geblazen, wankelde hy op zijn beenen en begon het in zijn ooren te suizen alsof de geheele Noordzee er doorheen spoelde. Is het nog noodig hieraan toe te voegen, dat hij in de consternatie van dit oogenblik vergat de sluiter van zyn camera te ontspannen, zoodat de film onbelicht bleef? Overigens schaamt hy zich daarover allerminst: ook échte oorlogscorrespondenten zyn onderhevig aan de emoties van den vuurdoop en na deze eerste ervaring, was zijn tweede, c.q. eerste „schot" meteen raak! Het resultaat vindt U hiernevens. Ons verhaal zal evenwel aan dulde- ïykheid winnen, wanneer we U eerst vertellen, dat het bovenstaande zich afspeelde in de duinen ten zuiden van Katwyk en dat we als gast van den Opruimings- en Bergingsdienst aanwe zig waren bij de vernietiging van hier door de Duitschers achtergelaten springstoffen en munitie, lederen dag, zoo omstreeks tusschen niet minder dan 600 Duitsche landmy- nen ontdekten! Het is de O.BJD., die zich belast met de gevaarvolleen moei- lyke taak deze plaatsen op te sporen en van vreemde smetten te zuiveren, waardoor deze dienst niet alleen werkt in het belang der algemeene veiligheid, maar tevens ertoe bydraagt groote stuk ken van het Hollandsche natuurschoon voor ons volk te ontsluiten. Over het geheele land zyn dageiyks tientallen ploegen bezig dit materiaal op te spo ren, het bruikbare deel ervan te trans porteeren naar de Artillerie-inrichtin gen aan de Hembrug en de rest te ver nietigen. Ook Leiden heeft een eigen detachement en de leiding ervan be rust by een drietal velen welbekende stadgenooten, t-.w. de wachtmeesters Swankhuisen, Beverwyk en Grondel, van wie de eerstgenoemde als comman dant optreedt en die allen eens als in structeur het vroegere „6de Regiment Veld" tot eer strekten. Etteiyke tonnen springstof werden onder hun leiding in het afgeloopen halfjaar opgespoord, vervoerd en ver nietigd. Uit de vuurwerkfabriek der firma Kat alhier transporteeren zy niet minder dan 500 ton springstoffen en munitie en sedert Januari j.l. vinden zy hun voornaamste werkzaamheid in de liquidatie van een omvangryk arsenaal in den Kralinger Hout naby Rotterdam, waar naar schatting minstens 3.000 ton veel grooter is. Voorzichtig worden de projectielen daarna in de auto's gedra gen, nadat van de grootste exemplaren waar mogeiyk! met de grootste omzichtigheid de ontstekers zyn ver- wyderd. En dan wordt de gevaariyke lading in een kalm gangetje naar de plaats van vernietiging gebracht. HJEï. automobilisten, trambestuurders, wiel- ryders en voetgangers, wanneer ge deze colonne, waarvan alle auto's het bordje „explosiva" en een roode vlag voorop dragen, ziet naderen, tracht dan niet op het laatste oogenblik er tusschen door te glippen, maar wacht rustig tot dat de stoet gepasseerd is. Een lichte aanryding of een flinke schok als ge volg van plotseling krachtig remmen, kan fatale gevolgen hebben. Tegen 1 uur wordt de plaats van be stemming bereikt, een punt in de Kat- wijksche duinen, ongeveer IVz km. ten zuiden van het Zeehospitium. Het is hier met recht het gebied der ver schroeide aarde. Het gele zand en de duinhellingen gaan in wyden omtrek schuil onder een vieze, zwarte laag kruitdamp. Voorzichtig worden'de pro jectielen door de gedetineerden uit de auto's gedragen en neergelegd in de door hen inmiddels gegraven spring kuilen; de grootste projectielen onderin, daarop wat lichtere granaten en boven op tenslotte een landmyn, waaraan doof de drie technici de lont wordt beves tigd Het geheel wordt afgedekt met Links: de wachtmeesters Beverwyk, Swankhuisen en Grondel (v. 1 n. r.), allen van het voormalige 6de Regiment Veldartillerie, die de leiding hebben by de vernietiging dei- springstoffen; midden: krijgsraad by een aantal vliegtuigbommen van 250 kg. elk; rechte: de bom barst 1 uur en half drie, kan men in onze stad de zware slagen hooren van ontplof fingen, welke daar worden veroorzaakt, soms als ver-verwy'derd kanongebulder, soms ook zoo hard, dat de ruiten ervan rinkelen en de deuren rammelen, af- hankelyk van de grootte van de lading en de windrichting. Over het algemeen hebben de Moffen in ons landje behalve een hoogst on- aangenamen indruk weinig méér ach tergelaten dan ellende en narigheid, waartoe ook de reeds genoemde explo siva gevoeghjk mogen worden gerekend. Behalve de vooral in het zuidoosten des lands uitgestrekte mynenvelden, heb ben de Duitschers op tal van plaatsen hun grimmig visitekaartje achtergela ten in den vorm van enorme hoeveel heden wapentuig ln de meest ui te en- loopende soorten en variëteiten. Men vindt deze opslagplaatsen over het ge heele land verspreid, doch by voorkeur in de bossohen, heide en duinen, waar zy een voortdurende, doodelyke bedrei ging vormen voor wie öf onbewust van hun aanwezigheid, deze gebieden betreedt, öf uit onbekendheid met den aard dezer artikelen, zyn nieuwsgierig heid uitstrekt tot een onderzoek ter plaatse. Vanzelfsprekend worden deze verza melplaatsen voor zoover bekend wel bewaakt, doch het cordon van schildwachten is niet zoo dicht, dat men deze terreinen niet onopgemerkt zou kunnen betreden, wanneer men dit per sé zou willen. En dit laatste is uiter aard het geval by lieden, die de ach tergelaten goederen niet erkennen als geallieerde oorlogsbuit en van de Duit schers de eigenaardige opvattingen om rent mijn en dyn hebben overgenomen. Dat de restrictie „voorzoover bekend" niet overbodig is, moge blijken uit een recente vondst in de duinen onder Was senaar, toen manschappen van den O.BD. in een duinpan, onmiddeliyk grenzende aan een reeds voor het pu bliek verkeer vrygegeven weg, onder wat zand en helm een opslagplaats van explosiva liggen opgeslagen. Eiken morgen omstreeks 8 uur trekt de Leidsche ploeg, aangevuld met een 15-tal gedetineerden en eenige bewakers, er met vyf vrachtauto's op uit om den gevaarlyken last uit Rotterdam te halen en in de duinen bij Katwyk te vernie tigen. lederen dag omstreeks 12 uur passeert dezelfde colonne ln langzaam tempo de Sleutelstad en iederen dag tusschen 1 uur en halfdrie gaat 10 15.000 kg. springstof de lucht in. Wie Het niet met edgen oogen heeft aanschouwd, kan zich moeiiyk een voor stelling vormen van de ontzagiyke hoe veelheid oorlogstuig, welke in den Kra linger Hout ligt opgestapeld. Ten deele in voortreffelyk gecamoufleerde bun kers, welke tusschen het opgaande hout verscholen liggen, maar voor een aan- zienlyk deel ook open en bloot op en langs de wandelpaden of, blootgesteld aan regen en wind, onder het struikge was. Men vindt hier munitie van aller lei kaliber en herkomst: Duitsche, Fran- sche, Belgische, Russische, Poolsche en Italiaansche, vanaf luchttorpedo's tot een gewicht van 1000 kg., waarvan al leen de trottyllading 600 kg. weegt, via vliegtuig- en raketbommen van 250 kg. tot en met mitrailleur- en geweerkogels, onschuldig-uitzlende pypjes slagkwik en groote hoeveelheden los kruit. Voorts duizenden pantservuisten en -schrik ken, landmijnen, projectielen, vlammen werpers, gasmaskers, nevelpatronen en handgranaten, meerendeels dik onder het roest, maar niettemin hoogstge- vaariyk. Voetje voor voetje wordt het terrein afgezocht, want het gebeurt niet zelden, dat onder een hoop losse blade ren een party landmynen verborgen ligt en wee hem, die daarop zou trap pen. Sedert de OBJD. zijn werkzaam heden begon, vonden reeds 50 leden van dien dienst den dood en wie van naby de gevaren leerde kennen, waaraan deze menschen ieder oogenblik van den dag zyn blootgesteld, kan er zich slechts over verwonderen, dat hun aantal niet zand en op het bevel .Allen weg!" zoe ken allen een veilige schuilplaats in een van de tallooze betonnen bunkers, in casu op een afstand van nauweiyks 40 M. van de springkuilen. De technici ontsteken de lonten, zoeken y lings even eens een goed heenkomen en dan vol gen eenige spannende minuten. Met donderende knallen volgen de explosies elkaar op en terwijl allen hardop mee tellen, daalt een regen van zand en scherven op het dak van onze schuil plaats neer. Het meest enerveerend is het, wanneer niet alle ladingen tot explosie komen. Tydens ons bezoek bleven niet minder dan drie van de zes verwachte ontploffingen achterwege. En het behoort uit den aard der zaak tot de meest gevaarvolle karweitjes om in zulke gevallen de oorzaak op te spo ren. Het kan zyn, dat de verbranding van de lont door de een of andere om standigheid is vertraagd of dat de ont steking van de landmyn niet functio neert zooals het behoort. In beide ge vallen is het gevaar allerminst denk beeldig, dat de lading alsnog explodeert, terwyl de technici zioh ongedekt vlak by de springkuilen bevinden, met alle risico's van dien. In het onderhavige geval bleek de oorzaak të schuilen in de omstandigheid, dat de lonten geleden hadden door het vocht en daardoor halverwege waren gedoofd. Nadat nieuwe lonten waren aangelegd, ging de zaak prompt de lucht in. Wie mocht meenen, dat de waardee ring voor. hen, die zich vrywillig met dit hoogst verantwoordeiyke en gevaar iyke werk belasten, tot uitdrukking zou komen in hun geldeiyke bezoldiging, vergist zich deeriyk. De leden van den OB.D. ontvangen behalve hun normale tracteihent als beroepsmilitair een ge- varentoelage van zegge en schrijve.... één ryksdaalder per dag, terwyi ook ten aanzien van hun pensioen geenerlei by- zondere schikkingen gelden. De vraag is gewettigd, of zy, die deze diensten aan de gemeenschap bewyzen, niet recht hebben op een ruimeTe hono reering Ontruiming van Perzië. Een te New-York ontvangen telegram uit Teheran, maakt naar gegevens van een officieele Perzische bron melding van een bevel aan de sovjetrussische troepen om Perzië te ontruimen. Het bevel is ontvangen door een troepenaf- deeling te Semnan, 160 KJVf. ten Oosten van Teheran. De afdeeling moet heden vertrekken. Radio Moskou heeft medegedeeld, „dat tydens een conferentie op 25 Fe bruari een sultaneh is gezegd, dat met ingang van 2 Maart een begin zou worden gemaakt met de ontruiming van de gebieden Meshed, Sjahroed en Benlan in Oostelyk Perzië. De sovjet troepen in de andere gebieden zullen biyven totdat de situatie is opgehel derd", aldus radio Moskou. Men verklaart in Engeland, dat zelfs als de sovjet-troepen op verzoek van de Perzische regeering zouden biyven een dergelyk verzoek is echter niet gedaan zulks nog een verdragsbreuk zou beteekenen. Engeland en de V. St. zyn ln bespre king hierover getreden. De Bilt verwacht tot Zonda#» avond: In het Zuid-Oosten des lands vry zwakke wind; in de overige deelen matige wind. Meest zware bewolking met tydelyk nog eenigen neerslag en plaatselyk nevel of mist. Tempe ratuur om het vriespunt. SPAAK OVER ZIJN INFORMATIE-OPDRACHT. Spaak, die op zyn beurt door den Belgischen prins-regent met een infor matie-opdracht werd belast, heeft de pers ontvangen. De Schrijver heeft getracht een re geering te vormen, die beantwoordde aan de wenschen van de C.VP.: hy is daarin niet geslaagd. Myn opdracht, aldus Spaak, bestaut hierin te onderzoeken of er mogeiykheid is een regeering te vormen, die beantwoordt aan de verlangens van onze regeerings- coalitie. wy willen een regeering naar het voorbeeld van die van Van Acker. Ik heb van Acker, Buset en Lalmand ontmoet, nu zal ik contact nemen met de daartoe aangewezen liberalen. Op de vraag of hy ook vertegenwoordigers van de C.VP. zal ontmoeten, antwoordt hy: „ik zal niet in contact treden met de rechterzyde, vermits myn doel is een regeering samen te stellen naar het voorbeeld van de afgetreden regeering. Het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken heeft bekend ge maakt dat de Britsche regeering even als de Fransche in beginsel het voorstel van de Amerikaansche regeering tot het afleggen van een driezydige ver klaring, waarin het regiem van Franco wordt veroordeeld, heeft aanvaard. De woordvoerder van het ministerie ver klaarde, dat de verklaring tezelfdertyd •te Londen, Parys en Washington gepu bliceerd zal worden. Naar verluidt, hebben Britsche auto riteiten den wensch te kemien gegeven bepaalde details der bewoordingen na der te bespreken, doch zy zyn over het algemeen geporteerd voor het Ameri kaansche concept, dat het regiem van Franco in verleden en het heden ver oordeelt en oproept tot het vormen van een democratisch zakenkabinet. De Spaansche regeeripg heeft na af loop van een onder leiding van Franco gehouden byeenkomst welke 8 uren heeft geduurd, een tweetal nota's ge publiceerd. In de eene nota wordt aan het communisme een anti-Spaansche campagne verweten en wordt verklaard; „ondanks alle moeiiykheden is de Spaansche regeering onverblddehjk vast besloten om de orde te handhaven en de nationale veiligheid te verzekeren". In de andere nota wordt een uiteen zetting gegeven over de Spaansch- Fransche betrekkingen sinds 1939, waar- by de geheele verantwoordeUjkheid voor den huldigen toestand wordt toege schreven aan „de communisten, die aan buitenlandsche bevelen gehoorzamen". De Spaansche radio-comentator zelde gisteravond: „Spanje ls altyd aange vallen en zal altijd aangevallen worden, omdat het 't bolwerk van het katholicis me is. Lenin heeft eens verklaard, dat Spanje het tweede communistische land van de wereld zou zyn; een christen, generaal Francisco Franco, stuurde de sovjetplannen echter in de war, omdat hy Spanje tegen de anti-katholieke krachten verdedigde; omdat hy er op toe zag, dat het door en door katholiek bleef, is generaal Franco thans het mik punt van alle anti-katholieke krachten ter wereld". WERELDVERBOND VAN VAKVEREENIGINGEN OVER DE BEZETTING VAN DUTTSCHLAND. De commissie van het wereldverbond van vakvereenigingen, die een onder zoek heeft ingesteld naar de omstandig heden in Duitechland, is tot de conclu sie gekomen, dat een bezetting van Dultschland noodzakebjk zal zyn „tot het oogenblik waarop het vredelievende karakter van de Duitsche economie, de heropvoeding van het Duitsche volk en de nieuwe vormen van de Duitsche po litieke en sociale instellingen een posi tieve garantie geven, dat Duitschland niet meer de macht zal bezitten om den wereldvrede te verstoren". Of schoon de commissie van meening is dat de georganiseerde arbeiders de eeni ge hoop vormen voor het verwerkelijken van een democratisch Duitschland zegt het rapport; ,Het zou dwaasheid zyn uitsluitend te vertrouwen op het ver mogen van de Duitsche arbeiders om het land en zyn instellingen te wyzi- gen". 26 MEI EEN REFERENDUM IN ITALIË, De Italiaansche ministerraad heeft besloten, dat de vraag of Italië een re publiek zal worden oi een monarchie zal bbjven beslist zal worden in een referendum, dat gelyk met de algemeene verkiezingen zal worden gehouden en waarvan de voorlooplge datum is be paald op Zondag 26 Mei a.s. van verzoeken der verdediging om toe lating van getuigen en documenten. HET PROCES TE NEURENBERG. De verdediging van Goerlng zal niet as. Maandag beginnen, zooals aanvan kelijk was vastgesteld; dit zal Dinsdag of waarschijnlyk nog later in de week worden. Heden vindt een gesloten zit ting van het tribunaal plaats en Maan dag gaat men door met het overwegen geneschen, terwijl morgenochtend ln het Gebouw van K. en W. een herdenking zal plaats vinden, Minister Drees zal er het woord voeren. Des middags wordt een bij eenkomst gehouden op het Juliana van Stolbergpleln. Morgen zal mr. Borgerhoff Mulder vla Londen en Washington naar Tokio vertrekken, teneinde aldaar op 16 Maart as. als openbaar aanklager voor Neder land bij het internationale tribunaal, ter berechting van Japansche oorlogsmisdadi gers, aanwezig te zijn. De bekende teekenaar van de Tom Poes-figuur Marten Toonder, die ook eenige teekenfilms op stapel heeft staan ls voor negen maanden uitgesloten van medewerking aan het Nederlandsche film wezen. Zijn medewerker Joop Geesink werd voor zes maanden uitgesloten. Twee duizend soldaten van het Ne- derlandsch-Indische leger zijn, onder commando van luitenant-kolonel F. H, Termeulen, met ongeladen geweren op de Zuidkust van Ball geland om het geal lieerde militaire bestuur op het eiland te vestigen. Toen Eduard van Beinum onlangs te Londen als dirigent optrad, gebruikte hy zyn vrijen tyd om een fiets te koopen, die hij tromlantelijk ln Nederland impor teerde. Dit voorbeeld zal door alle hon derd leden van het concertgebouworkest gevolgd worden als dit volgende week te Londen komt spelen. De Evening Stan dard weet mede te deelen, dat zij allen een rijwiel hebben besteld bij dezelfde firma waar hun dirigent de zijne kocht. De prins-regent van België heeft ln audiëntie ontvangen den Nederlandschen prof. G, van der Leeuw, minister van on derwijs en hem de versierselen van het grootkruis der kroonorde ter hand gesteld BUITENLAND. De Britsche admiraliteit heeft Grie kenland zes mynenvegers geschonken die de namen van eilanden der Dodekanesos zullen ontvangen. By wijze van anti-Brltsche demon straties hebben studenten te Alexandrië hun Engelse he boeken verbrand. Noorwegen zal byzondere attaché's aan de ambassades te Londen, Parijs. Moskou en Wasblngtuii toevoegen, die sociale en arbeidsproblemen zullen be handelen. De Kroatische eerste minister, Ba- kawlt&J, heeft verklaard, dat een aantal R.K. priesters binnenkort voor rechtban ken zal worden gedaagd, wegens beschul digingen op grond van misdaden tegen het volk en wreedheden ln concentratie kampen. vyf van de 34 leden der bemanning van het Engelsche schip. Herlsle worden na een aanvaring met het Amerikaansche schip William A, Jones te Gibraltar, ver mist. De Herlsle ls na de aanvaring ge zonken. In Duitschland is de huweiykswet van 1938 door een nieuwe vervangen, waarin alle „rasbepallngen" en andere dlscrlmlneerende, vooroordeelen van het derde ryk ten aanzien van de huweiyks- wetgeving aan den kant worden gezet. De Argentynsche minister van bui tenlandsche zaken, dr. Cooke, heeft op een ontvangst van buitenlandsche Jour nalisten er op gezinspeeld, dat eerlang de diplomatieke betrekkingen tusschen Argentinië en de Sovjet-Unie, die sinds de bolsjewistische revolutie van 1917 waren verbroken, wellicht worden hervat, aldus de correspondent van de Times. De minister bevestigde, dat een Sovjet- Russische handelsmissie van tien perso nen onderweg naar ATgentlnlë was voor beprekingen over goederenruil. Duitsche krijgsgevangenen zullen niet, zooals eerder is gemeld, naar Palesti na worden overgebracht. Deze beslissing neemt een van de ernstigste oorzaken voor ontevredenheid bij de Joodsche be volking weg. Radio-Stockholm deelt mede, dat Zweden zyn broodrantsoen zal verlagen, het beeft een toewijzing voor brood, graan en ryst door de geallieerde voed- selcommissie geweigerd, omdat er aan dit voedsel ln andere landen meer behoefte bestaat. Er wordt verklaard, dat de boe veelheid van het geweigerde voedsel vol doende zou zyn geweest, om de brood- distrlbutle in Zweden geheel af te schaffen Negen van de tien leden van den Blrmeeschen wetgevenden raad hebben de voorstellen aan Birma van het Britsche witboek verworpen, daar deze geen datum aangeven voor het verkrygen van de on afhankelijkheid van Birma. „Een schijnvrede is weinig beter dan een oorlog". De voorloopige leiding van den We reldraad der Kerken, welke van 20—23 Februari te Genève voor het eerst na den oorlog is by een geweest en welke samenkomsten door belangrijke figuren uit het kerkelyk leven in Europa wer den bygewoond, heeft zich met een boodschap gericht tot de wereld en de kerken waaraan wy het volgende ont- leenen: De wereld van heden staat voor de keuze tusschen leven en dood. De ver wachtingen van een betere wereld zyn niet in vervulling gegaan. Millioenen menschen zUn het slachtoffer van on- dragelyk leed. De volken schynen on machtig het alles beheerschende vraag stuk van een ordening van het interna tionale leven op te lossen. Een zware last drukt op de gansche menschhedi. De menschen gaan den weg des doods omdat zy God's wil niet gehoorzamen. Vernieuwing kan alleen voortkomen uit bekeering, uit een zich afkeeren van eigen wegen tot God's weg. Hy roept ons menschen thans op tot een radi- Een sneeuwstorm, welke reeds 40 uren duurt, raast over Noord-Frankryk. Het nationale observatorium voorspelt nog meer sneeuw. De havenarbeiders te Bordeaux zyn ln staking gegaan, als protest tegen de halveering van hun wijnrantsoen. Volgens berichten uit Zuld-Afrl- kaansche astronomische kringen heeft de groep zonnevlekken, welke vorige maand storingen teweeg bracht ln de radioverbindingen over de geheele wereld, zich wederom gemanifesteerd, zoodat het opnieuw optreden van electro-magnetl- sche storingen waarschyniyk ls. cale beslissing. Oorlog is de vrucht van onze men- schelijke eigenwilligheid en van ons tragisch onvermogen de rechte oplossing van onze conflicten te vinden. Wij bid den van God, dat de Vereenigde Volken den weg des levens zullen kiezen en de toekomstige geslachten zullen vrijwaren van den oorlogsgeesel. Maar de tijd ls kort. Indien de levenshouding van ons menschen niet grondig verandert is onze beschaving ten doode opgeschre ven. Een schynvrede is weinig beter dan een oorlog. Geen vrede kan duurzaam zyn als zy niet rust op waarachtige geestelyke grondslagen. Wij doen een beroep op alle menschen van goeden wil en op allen, die in geestelyke waar den gelooven, om samen te arbeiden voor een levensorde van gerechtigheid en menschelykeid. De zegevierende volken hebben ook zwaar geleden, maar hun overwinning beteekent een nieuwe verantwoordelijk heid tegenover God .Zij behooren barm hartigheid te paren aan gerechtigheid. Wraakoefening aan vroegere vijanden door hen van de eerste levensvoorwaar den te berooven, door massale verdry- ving hunner bevolking, of door andere middelen, leidt slechts tot nieuwe ram pen. Er moet een nieuw begin komen in de verhouding der volken. wy doen daarom een by zonder beroep op de regeeringen der vyf Groote Mogendheden te handelen overeenkom stig de verantwoordeïykheden die zy, voor de ordening der wereld hebben. Wij vragen hun in een gemeenschappelijk streven hun gansche kracht thans sa men te voegen tot vestiging der gerech tigheid tot leniging van den nood, tot nastreving van een wereldgemeenschap van vrije volken. Wy roepen alle volgelingen van Chris - AMERIKA AN SCH VLIEGTUIG DOOR SOVJET-RUSSISCH BESCHOTEN. Het Amerikaansche departement van marine heeft bevestiging gegeven van berichten, volgens welke sovjet-Russi sche gevechtsvliegtuigen op twintig Fe bruari j.l. boven de Mandsjoerijsche haven Dairen op een vliegtuig van de Amerikaansche marine geschoten zou den hebben. „Het departement wyster de sovjet-regeering op, dat het openen van het vuur door een sovjet-Russisch vliegtuig niet te rechtvaardigen is, ge zien de vriendschappelyke betrekkingen, welke tusschen beide landen bestaan". Het departement onthulde, dat dit een tweede dergelyk voorval was. Op 15 October van het vorige jaar werd ook een vliegtuig van de Amerikaan sche marine, 25 nhjl zee-inwaarts ter hoogte van Port-Arthur, door een sov jet-Russisch gevechtetoestel beschoten, waaromtrent een protest naar Moskou werd gezonden. Het departement gaf toe, dat de piloot van het Amerikaan sche toestel, in stryd met zyn orders, verscheidene mylen land-inwaarts was gevlogen en dat tegen hem disciplinair was opgetreden. „Sibajak" morgen te Amsterdam. Het ss. .Alcantara" ls te Southamp- ton gearriveerd. Heden zal de eerste groep, bestaande uit 723 vrouwen en kinderen, 457 mannen en 30 liggende patiënten, met de Sibajak naar Neder land vertrekken en morgen in de haven van Amsterdam aankomen. De Sibajak wordt 5 Maart, uiteriyk 6 Maart, te Southampton terug verwacht om het overige deel van de 2359 passagiers van de Alcantara naar Nederland te bren gen. De „Tjisadane" is op 1 Maart met 250 passagiers uit Batavia vertrokken en neemt op weg naar Nederland te Bela- wan nog repatrieerenden aan boord. Het vertrek van de Nieuw Amsterdam uit Singapore is weer van 8 tot 16 Maart uitgesteld. De regeeringsvoorlichtingsdienst maakt bekend, dat deze maand een groot aan tal Nederlandsche vrouwen en kinderen van Siam naar Holland zal evacueeren. Op 15 Maart zal het eerste schip met 1.000 evacué's Bangkok verlaten. SJAHRIR'S KABINET UITGEBREID. Het republikeinsche persbureau „An- tara" heeft bericht, dat het Centrale Nationale Comité te Soerakarta met 140 tegen 67 stemmen heeft besloten, dat SJahrir's kabinet moet worden uit gebreid „in overeenstemming met de politieke constellatie". Achttien leden stemden blanco. Er werd gestemd over eenzelfde mo tie, die veertien dagen geleden door het werkcomité te Batavia is aangenomen. Ook de samenstelling van het Centrale Nationale Comité zal op dezelfde basis herzien worden. United Press meldt uit Batavia: Wachtend op verder nieuws uit mid den Java zei men in gezaghebbende Hollandsche kringen te Batavia, dat het kritieke uur in Sjahrlrs politieke leven bereikt is en dat de climax der Indi sche reactie op de Hollandsche voorstel len eveneens op handen is. Volgens ge noemde kringen zou de mogeiykheid van overeenstemming tusschen Indiërs en Nederlanders byna geheel verdwynen indien Sjahrir gedwongen zou zyn af te treden. tus op alles te doen wat ln hun ver mogen is om hen te helpen, die thans in verschrlkkelyken Ujdensnood verkee- ren en naar een betere wereldorde stre ven, waarin de menscheiyke rechten er kend en. veilig zyn. Wy vertrouwen, dat de kerken, die grooter draagkracht hebben, zullen voortgaan de kerken ln de bevryde en lydende landen te steu nen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1